HTG TEMEL HDROLK ETM
BOSCH REXROTH eitim salonuna hogeldiniz Lütfen sigara içmeyiniz Lütfen cep telefonlarınızı kapatınız.
Eitimlerimiz Rexroth Periyodik Eitimleri Temel Seviye leri Seviye HTG Hidrolik PNK/10 Pnömatik LT1 Dorusal Hareket ve montaj teknolojileri Hidrolik HTP1, HTP2 HTPPu HTP4, HTM Elektrikli tahrik ve Kontrol sistemeleri Kurs730, Kurs 651, IndraLogicP HTP1 HTP2 HTPPU HTP4 HTM Hidrolikte oransal ve servo valf teknolojisi Hidrolikte lojik teknoloji Hidrolik pompa-motor kontrol sistemleri Youn hidrolik Mobil Hidrolik KURS730 IndraDrive: Servo sürücü ve motorlar, drivetop ile devreye alım KURS651 Indramotion MLD-S: Tek eksen hareket ve kontrol sistemi INDRALOGICP PLC sistemleri ve temel PLC programlama
HTG Temel hidrolik ders programı
Kiisel seviye belirleme Aaıdaki ifadeler doru () mu yanlı (X) mı, iaretleyiniz. 1. X Hidrolik pompa sistemdeki basıncı olututrur. 2. X Filtre delii büyüklüüne göre filtre tüm kiri yakalar. 3. X Bir emniyet valfi sistemdeki çalıma basıncını tayin eder. 4. X Çek valf ters yönde akıı engellemek için kullanılabilir. 5. X Hidrolik sistemin bakımına balanmadan evel akümülötör içindeki azot gazı boaltılmalıdır. 6. X Açık bir hidrolik sistemde çalıma sıcaklıı depodan ölçüldüünde 55 C civarında olmalıdır. 7. X Hidrolik silindirdeki yastıklama en dibe kadar yapılmalıdır. 8. X Valf içinde akımın olması her zaman basınç düümüne neden olur. 9. X Basınç düürücü valfler, valften sonraki basıncı kontrol ederler 10. X ki kademeli emniyet valfinde kontrol orifizi belirli bir basınç düümü salamalıdır. 11. X Kavitasyon sadece pompanın emi kısmında oluur. 12. X Tüm sızdırmazlık elemanları mineral yalar ile kullanılabilir. 13. X Ayarlanan basınca kadar emniyet valfleri yaın geçmesine izin vermez. 14. X Yeni yalar sisteme zarar verebilecek boyutta katı partiküller içerir. 15. X ki etkili tek milli bir silindirin her iki tarafına da aynı basınç etki ederse piston dıarı doru hareket edecektir. 16. X Akı kontrol valfi ile silindir hızının kontrol edilmesi herzaman basınç artılarına sebep olur. 17. X Ya deposunun hacmi hidrolik pompanın 3-5 misli kadardır 18. X Vizkozite iyiletirici katkılar yaa eklenirse her sıcaklıkta vizkozite sabit kalır. 19. X Ya deposundaki bölme parçaları türbülans yaratmak için konurlar.
Kiisel seviye belirleme 21. X Yön kontrol valfi akı kontrolünüde salayabilir. 22. X Ayar deerine göre kısma valfinden geçen akıın debisi sabit kalacaktır. 23. X Basınç deeri yükseldikçe pompanın debisi düer 24. X Pilot kumandalı bir çek valf ile bakımı yapılan aır yüklü bir silindirin emniyete alınması salanabilir. 25. X Filtrenin by-pass sistemi souk çalıtırma esnasında çalıtırılmalıdır. 26. X Hidrolik bir sistemde emniyet valfinden ya geçii olması normaldir. 27. X Ya içine karımı az miktarda suyun sisteme hiç etkisi yoktur veya çok çok az etkisi vardır. 28. X Oksidasyon oranı mineral yaların kullanım sürelerini belirler 29. X Basınç kompansatörlü bir pompa çalıtırıldıında tam strokla çalımaya balar. 30. X Emniyet valfi ayar deerini arttırarak hidrolik motorun torku arttırılabilir. 31. X Hidrolik bir sistemde basınç düürücü valf kullanılıyorsa emniyet valfi kullanmaya gerek yoktur. 32. X Tüm hidrolik yalar hava içerir. 33. X Pompa bozulduunda basınç ve debi testleri pompaya uygulanır 34. X yi bir test setinde manometre ve debimetre olur. 35. X Emniyet valfi ayar deerini arttırarak hidrolik motorun hızını arttırabiliriz. 36. X Hidrolik ya depoya herzaman deponun üst kısmından konmalıdır. 37. X Deiken deplasmanlı bir motorda, hız arttıkça tork (moment) düer. 38. X deal bir hidrolik sistemde akı olabildiince türbülanslı olmalıdır 39. X Hidrolik pompalar negatif deplasmanlı pompalardır.
FZKSEL TEMELLER
Hidrolik Nedir? Hareket ve kuvvet iletimi Basınç Sıvılar Kaldıraç Pozisyonlama Tasarım Yapıya uyum Titreimsiz Kontrol Verim ve iletim maliyetleri Emniyet
Hidrolik sistemler Hidrolik sistemler mekanik enerjiyi hidrolik enerjiye çevirir, akıkanı baka bir noktaya iletir ve tekrar mekanik enerjiye çevirir. Burada enerji dönüümünü pompalar, silindirler veya motorlar salar. Basınç ve debi kontrolüyle enerji kontrolünü deiken deplasmanlı pompalar ve valfler yapar.
Hidrolik sınıflandırma Endüstriyel Hidrolik Mobil Hidrolik
Basınç P basıncı u denkleme göre hesaplanır Basınç = Kuvvet / Alan ve Pascal (Pa) biriminde belirtilir. 1 Pa (Newton/metrekare) basınç pratikte fazla küçük olduundan, teknik alanda bunun 100.000 katı birim olarak kullanılır. Bu birim bar cinsinden belirtilir. 1 bar bu nedenle 100 kpa dır. Basınç ayrıca PSI (1 psi = 0,069 bar) olarak da belirtilir. Basınç gösterimi yakl. 1 bar olan atmosfer basıncından türetildiinden, deiik basınç birimleri belirtmek yaygındır. Pamb = atmosferik basınç Pabs = mutlak basınç Pe = manometre basıncı Bir pnömatik sistemin çalıma basıncı normalde pe = 4 ile 10 bar arasındadır. Birtakım pnömatik elemanlar alçak basınç aralıı içerisinde pe = 0,2 ile 0,5 bar arasında çalıır. Vakum cihazları negatif aırı basınçla pe = 0,6 ile 0,8 bar arasında çalıır.
Temel Birimler Hidrolik temel anlamda basınçlı sıvılar ile gücün üretimi, kontrolü ve iletimi ile ilgili teknolojiyi ifade eder. Hidro mekanik Hidro statik Hidro kinetik Hidro dinamik SI birim sistemi Kütle, kuvvet, basınç
Enerji transfer ekilleri Hidrolik Pnömatik Elektrik Mekanik Enerji kaynaı Elektrik motoru, içten yanmalı motorlar, akümülatörler Elektrik motoru, içten yanmalı motorlar, kompresörler Güç ünitesi veya pil Elektrik motoru, içten yanmalı motorlar, aırlık kuvveti, sıkıma kuvveti Enerji transfer elemanları Boru veya hortumlar Boru veya hortumlar Elektrik kablosu veya manyetik alnlar Mekanik parçalar Enerji taıyıcı Akıkanlar Hava Elektronlar Rijit ve elastik parçalar Kuvvet younluu Büyük, yüksek basınçlar küçük, düük basınçlar Düük, hidrolik motor ile kıyaslandıınd a 1:10 Büyük, boyutlar da hidrolik sistemlerden büyüktür. Sürekli kontrol (ivmelenme) Akıtan ve basınçtan baımsız çok iyi Akıtan ve basınçtan baımsız iyi Çok iyi iyi Enerji geri kazanım eklilleri Dorusal ve dairesel Dorusal ve dairesel Dairesel veya dorusal Dorusal ve dairesel
Hidrostatik Basınç ve Paskal kanunu Bir sıvı sütununun tabanındaki basınç, sıvının yüksekliine (h), sıvının younluuna () ve yer çekimi ivmesine (g) balı olup kabın eklinden ve hacminden baımsızdır. Yandaki resimde taban alanları eit farklı ekillerdeki kaplarda kuvvetler aynıdır Hidrostatiin temel prensibi paskal kanunudur. Bu kanuna göre kapalı kaba etkiyen kuvvetin oluturduu basınç tüm kabın yüzeylerine aynı etkir ve yüzeye diktir.
Hidrostatik basınç ile kuvvet iletimi Basınç kabın tüm yüzeylerine aynı etkidiinde, kabın ekli önemsizdir. Hidrostatik basınç kullanılımına bir örnek yandadır.
Örnek Problem Yandaki ekilde 1000 kg lık bir otomobili 20 cm havaya kaldırabilmek için kaç kilogramlık bir yükü küçük pistonun üzerine koymamız gerekir ve bu yük ne kadar aaıya iner? Basınç ne olur? A2= 10 cm2 A1= 1 cm2 S1=? F1=?
Örnek Problem Yandaki ekilde 1000 kg lık bir otomobili 20 cm havaya kaldırabilmek için kaç kilogramlık bir yükü küçük pistonun üzerine koymamız gerekir ve bu yük ne kadar aaıya iner? Basınç ne olur? A2= 0.001 m2 A1= 0.0001 m2 se F1/0.0001=1000/0.001 100 kg lık bir yük yeterli olacaktır. x/20=10/1 S1=200 cm aaıya iner. P=F/A= 1000x10/0.001 =10000000Pa=100 bar
Basınç arttırımı F1=F2 P1.A1=P2.A2 Basınç alanla ters orantılıdır
Akı ve enerjinin korunumu kanunu Süreklilik denklemi: Akı deiik çaplara sahip bir boruda akıyorsa, borunun her noktasında debi aynıdır. A1.V1=A2.V2 Enerjinin korunumu - Bernolli Denklemi Sürtünmesiz akı artlarında sıkıtırılamayan akıkanlar için akıkan taneciinin potansiyel, basınç ve hareket (kinetik) enerjisi toplamı sabittir. Kesit alanı daralınca hız artar, basınç veya potansiyel enerji azalır.
Sürtünme ve basınç kayıpları Boru yüzeylerinde sürtünme olur ve basınç enerjisi ısı enerjisine dönüür. Akıkanlarda iç sürtünme de basınç kayıplarına neden olur. Viskos akıkanlar daha büyük iç sürtünmeye sahiptir. Boru içinde akı ya laminar yada türbülanslı olur. Davranı ekli tanımlanamayan türbülanslı akı istenmeyen bir durumdur ve akı direnci ile beraber enerji kayıplarını arttırır. Akıın ne tip olacaına Re sayısının hesaplanmasıyla kanaat getirilir.
Basit bir hidrolik devre tasarımı Yandaki resimde basınç yükü karılayacak seviyeye kadar yükselebilir. Silindir haraket yön kontrolü (yön valfi) Silindir hız kontroü (akı kontrol valfi) Silindir yükünün sınırlanması (basınç emniyet valfi) Sistemin boalmasının engellenmesi (çek valf) Basınçlı akıkan ile sistemin beslenmesi (elektrik motoru ile tahrik edilen hidrolik pompa)
Hidrolikte 7 temel kural 1. Hareketi akı salar 2. Basınç itme kuvvetini oluturur. 3. Sistemdeki akıkan (ya) her zaman en az direnç olan hortumdan ilerler, bir baka deyile en kolay yoldan depoya döner. 4. Basınç akıa karı gösterilen dirençtir. 5. Akıkanın hortum içinde akabilmesi için mutlaka basınç farkı olmalıdır. 6. Basınç farkı büyüdükçe debi artacaktır. 7. Akıkan yüksek basınçtan düük basınca i yapmadan geçtii sürece ısı ortaya çıkar
Hidrolik Devre