Telif Hakları ve Bilişim Suçları Telif Hakkı İhlali, İnternet ve Telif Hakkı İhlali, Bilişim Suçları, Sık Karşılaşılan Bilişim Suçları hakkında bilgiler... Telif Hakkı İhlali Telif Hakkı, Herhangi bir bilgi veya düşünce ürününün kullanılması ve yayılması ile ilgili hakların, yasalarla belirli kişilere verilmesidir. Kısaca, orijinal bir yapıtın, eserin kopyalanmasına veya kullanılmasına izin vermeme hakkıdır. Bir sanatçının müzik parçasını, klibini, film eserini, bir yazarın kitabını veya bir firmanın yazılımını bu kişilerin izni olmadan ne kullanabilir ne kopyalayabilirsiniz ve ne de payşabilirsiniz. Bu eserler, sahibinin izin verdiği, yasal dağıtımını yapan mağaza ya da internet sitelerinden satın alınarak kullanılmalıdır. Aksi bir yönteme başvurulursa telif hakkı ihlali gerçekleşmiş, yani suç işlenmiş olur. İnternet ve Telif Hakkı İhlali www.dijitalders.com Telif Hakları ve Bilişim Suçları 1
İnternet üzerinden bilginin çok hızlı ve denetimsiz bir şekilde yayılması telif hakkı ihlal suçlarının artmasına neden olmuştur. Müzik albümleri, yazılımlar, oyunlar, filmler kitaplar daha birçok eser yayınlandığı ilk saatlerde internet üzerinde paylaşılmakta ve birçok kullanıcı hiç farkında olmadan bu suça ortak olmaktadır. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu na göre bu kişiler hakkında 2-4 yıl hapis, 50-100 bin lira ağır para cezası istenebilmektedir. Suça Ortak Olmayın Her şeyden öte bu eserleri yasal olmayan yollardan elde etmek, eser sahiplerinin hakkını yemek anlamına gelir. Çünkü korsan yolla elde ettiğiniz bir eserin sahibine hiçbir maddi geliri yoktur. Hatta zararı vardır. Eser sahibi, emeğinin karşılığını alamadığını gördüğünde artık yeni eserler ortaya koymak için çaba sarf etmeyecek ve isteği kırılacaktır. www.dijitalders.com Telif Hakları ve Bilişim Suçları 2
Bilişim Suçları Bilişim Suçu, Bilgisayar, çevre birimleri, pos makinesi, cep telefonu gibi her türlü teknolojinin kullanımıyla işlenen suçlardır. Bilişim suçu en basit tanımıyla bilişim sistemlerine karşı işlenen suçlardır. Bir bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girmek, orada kalmaya devam etmek, bilişim sisteminden izinsiz veri kopyalamak, sistemi erişilmez kılmak ve çalışmaz hale getirmek bilişim suçlarını oluşturmaktadır. Sık Karşılaşılan Bilişim Suçları Ülkemizde en sık karşılaşılan bilişim suçlarının başında banka ve kredi kartı bilgisini hukuka aykırı olarak ele geçirerek, haksız kazanç elde etme eylemlerini gösterebiliriz. Banka ve kredi kartları, ATM cihazlarında, bazı işyerlerinde ve online alış-veriş sitelerinde kopyalanabilmektedir. Kart bilgisi kopyalanarak bağlı bulunan hesaptan alışveriş yoluyla para çekilmektedir. www.dijitalders.com Telif Hakları ve Bilişim Suçları 3
Web sitelerini hack lemek, virüs, truva atı ve kötü amaçlı yazılım hazırlamak ve yaymak, başkalarına ait kullanıcı adı, şifre, parola gibi kişiye özel bilgileri ele geçirmek ve kullanmak da bilişim suçlarını oluşturmaktadır. Bilgisayar Sistemlerine ve Servislerine İzinsiz Erişim ve Dinleme Bilişim sistemlerinin bir kısmına veya bütününe, bilgisayar ağı veya içerdiği verilere, programlara; yine programlar, casus yazılımlar veya virüsler vb. ile ulaşmak anlamındadır. Ör: Şifrelerin ele geçirilmesi, telefon dinlemeleri vb. Bilgisayar Sabotajı İzinsiz girilen bilgisayar sistemindeki bilgilerin silinmesi, yok edilmesi, değiştirilmesi veya fayda sağlayacak şekilde kullanılmasıdır. Bilgisayar Yoluyla Dolandırıcılık Bilgisayar veya iletişim araçlarıyla kişileri şaşırtma, aldatma, kandırma olarak tarif edilebilir. Örnek: Başkasının Kredi kartlarından izinsiz para çekme, başkaları adına eposta veya mesaj göndererek para istemek. www.dijitalders.com Telif Hakları ve Bilişim Suçları 4
Bilgisayar Yoluyla Sahtecilik Bazen ileri teknoloji ürünü cihazlar kullanılarak, bazen de çok basit web programcılığı ( Fakemail,Phishing) yöntemiyle sahtecilik yapılmaktadır. Başkaları adına e- posta göndererek, ticari ve özel ilişkileri zedelenmesini sağlamak, başkalarının adına web sitesi, facebook vb. hesap açarak kişileri rencide etmek ve zarara uğratmak bu başlık altında incelenir. Kanunla Korunmuş Bir Yazılımın İzinsiz Kullanımı Yazılımların yasadışı yöntemlerle kopyalanmasını, çoğaltılmasını, satılmasını, dağıtılmasının ve kullanılmasını ifade eder. Örnek: Korsan film, cd satılması veya çoğaltılıp dağıtılması. Yasadışı Yayınlar Yasadışı olarak kabul edilen unsurların bilgisayar sistemleri,internet aracılığıyla yayınlanması ve dağıtılması olarak ifade edilir. Ör: Kanunca illegal görülen örgütlerin propagandasının yapılması. Sorular Telif hakkı ne demektir? Orjinal bir yapıtın, eserin kopyalanmasına veya kullanılmasına izin vermeme hakkına ne denir? Telif hakkı ihlali nasıl oluşur? Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu na göre telif hakkı olmadan paylaşım yapan kişiler hakkında nasıl cezalar istenebilmektedir? Bilişim suçu nedir? Ülkemizde en sık karşılaşılan bilişim suçlarının başında neler gelir? İnternette telif hakkı hakkı ihlal suçlarının artmasına ne neden olmuştur? Web sitelerini hack lemek, virüs, truva atı ve kötü amaçlı yazılım hazırlamak ve yaymak, başkalarına ait kullanıcı adı, şifre, parola gibi kişiye özel bilgileri ele geçirmek bilişimde neyi oluşturur? Bilgisayar Sabotajı nedir? Bilgisayar Yoluyla Dolandırıcılık nasıl tarif edilir? Eser sahiplerinin hakkını yemek nasıl gerçekleşir? Eser sahibi, ne zaman yeni eserler ortaya koymak için çaba sarf etmeyecek ve isteği kırılacaktır? Bilişim suçu hangi cihazlarla işlenir? Bilişim suçlarını neler oluştur? Bilgisayar Sabotajı nedir? Bilgisayar yoluyla dolandırıcılık nasıl tarif edilir? Bilgisayar Sistemlerine ve Servislerine izinsiz erişim ve dinleme suçuna örnek veriniz. Bilgisayar sabotajina örnek veriniz www.dijitalders.com Telif Hakları ve Bilişim Suçları 5
Bilgisayar yoluyla dolandırıcılığa örnek veriniz. Kaynaklar http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/06/19/710838/dosyalar/2014_04/15024728_nkullan%c4%b1rkenetkvesosyalde erlerv7.son6l%c4%b1.pdf http://bilgisayarmatematik.com/bilisimsucu.php http://www.btydersi.com/tag/telif-haklari/ http://www.btydersi.com/telif-haklari-ve-bilisim-suclari/ http://bilgisayarmatematik.com/bilisimsucu.php www.dijitalders.com Telif Hakları ve Bilişim Suçları 6