Aşağıda verilen bilgilerin karşısına doğru ya da yanlış olduğunu belirtiniz.

Aşağıda verilen bilgilerin karşısına doğru ya da yanlış olduğunu belirtiniz. Do ru Yanl fl 1. Suyun buharlaşma özelliği sayesinde ısı düzenlemesi yapılır. 2. Suyun fotosentezdeki en önemli rolü klorofilin elektron açığını kapatmaktır. 3. Sulu çözeltilerde H vererek iyonlaşan maddelere asit, OH vererek iyonlaflan maddelere baz adı verilir. 4. Hemoglobin yapımında en önemli mineral kalsiyumdur. 5. Meyvelerin kendine özel kokularının oluşmasında en önemli mineral potasyumdur. 6. Sinir sisteminde uyartıların iletilmesinde görevli en önemli mineraller sodyum ve potasyumdur. 7. Klorofil molekülünün yapısında magnezyum minerali bulunur. 8. Kemik gelişiminde etkili mineral demirdir. 9. Enerji içeriği en yüksek besin yağdır. 10. Karbonhidratların yakılması yağlara göre daha zordur. 11. Bazı proteinlerin düzenleyicilik özelliğide vardır. 12. Beş karbonlu şekerler birbirinin izomeridir. 13. Glikozun yapısında bulunan bağ glikozit bağıdır. 14. Disakkaritlerdeki ortak molekül glikozdur. 15. Polisakkaritlerin yapıtaşı glikozdur. 66

Aşağıda verilen bilgilerin karşısına doğru ya da yanlış olduğunu belirtiniz. Do ru Yanl fl 1. Yağlarda ester bağı bulunur. 2. Proteinlerin üç boyutlu yapısının bozulmasına denatürasyon denir. 3. Aminoasitler arasında kurulan bağ peptit bağıdır. 4. Yağların yapıtaşları yağ asitleri ve gliseroldür. 5. A vitamini eksikliğinde gece körlüğü ortaya çıkabilir. 6. B12 vitamini eksikliğinde kansızlık ortaya çıkabilir. 7. B ve C vitaminleri yağda çözünen vitaminlerdir. 8. Enzimler aktivitasyon enerjisini düşürerek reaksiyonu hızlandırırlar. 9. Bütüm enzimler reaksiyonu çift yönlü yürütürler. 10. Bir çeşit enzim bir çeşit substrata etki eder. 11. Enzimler gen kontrolünde sentezlenirler. 12. Prokaryotlarda DNA stiplazmada bulunur. 13. DNA da iki zinciri bir arada zayıf hidrojen bağları tutar. 14. Bir canlıda 8 çeşit nükleotid bulunur. 15. RNA molekülleri tek çeşit olup, DNA kontrolünde sentezlenirler. 67

Aşağıdaki ifadelerde boşluk bırakılan yerleri verilen uygun kelimelerle doldurunuz. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Kemiklerin yapısında bulunan en önemli mineral...dur. Atmosferdeki oksijenin kaynağı...dur. Sulu çözeltilerde hidrojen iyonu veren bileşiklere...denir. Klorofil molekülünün ortasında bulunan mineral...dur. Göçmen kuşları ve çöl hayvanlarının su sıkıntısı çektikleri dönemlerde su ihtiyaçlarını...oksijenli solunumdan kullanılması ile karşılarlar. Organik besinleri enerji elde etmede kullanım önceliği...dadır. ATP üretilen reaksiyonlar...,... ve...dir. Bileşik enzimlerin yardımcı kısımları... ya da... den oluşur. DNA da bulunan beş karbonlu şeker... dur. DNA ve RNA daki inorganik molekül... tir. Nükleik asitlerin yapıtaşları... dir. D vitamini eksikliğinde... hastalığı ortaya çıkar. Nişasta molekülünün ayıracı... çözeltisidir. Nişasta ile... rengi verir. ATP nin yapısında bulunan beş karbonlu şeker... dur. Kalın bağırsakta bakteriler tarafından... vitaminleri üretilir. Bir çeşit proteinin yapısında... çeşit aminoasit bulunabilir. Enzimlerin etki ettiği maddeye... denir. Sükroz molekülü... ve... dan oluşur. Kimyasal reaksiyonları yürüten ve yapısı protein olan organik katalizörlere... denir. Canlılardaki nükleik asitler... ve... dır. )) Yirmi Asit ) Su ) Karbonhidratlar Raflitizm ) Enzim ) Deoksiriboz )) Substrat ) B) 12 ve K Riboz )) DNA ve RNA Kalsiyum )) Yağların Solunum, fotosentez ve kemosentez )) Glikoz ve Früktoz Kofaktör ya da koenzim )) Magnezyum Nükleotidler )) Fosforik asit İyot ve mor-mavi 68

Konu Sonu De erlendirme Afla da birbiri ile ba lant l cümleleri içeren bir etkinlik verilmifltir. Bu etkinlikteki cümlelerin do ru (D) ya da yanl fl (Y) oldu una karar vererek ilgili ok yönünde ilerleyiniz Her cevap bir sonraki aflamay etkileyecektir. Verece iniz cevaplarla farkl yollardan 8 ayr ç k fl noktas na ulaflabilirsiniz. Do ru ç k fl bulunuz. Bir çeflit enzim bir çeflit substrata etki eder. D D Y Ayn substratta farkl enzimler etki edebilir. Substrat ayn, enzimler farkl ise ürünlerde farkl olabilir. D Y D Y 1. ç k fl 2. ç k fl 3. ç k fl 4. ç k fl Enzimler flifre kontrolünde sentezlenirler. Y Bir çeflit enzim birden fazla koenzimle çal flabilir. D Y Bir çeflit koenzim bir çeflit enzimle çal fl r. Bir çeflit koenzim farkl enzimlerle çal flabilir. D Y D Y 5. ç k fl 6. ç k fl 7. ç k fl 8. ç k fl Konu Sonu De erlendirme Afla daki yap land r lm fl girdde, numaraland r lm fl kutucuklarda çeflitli organik ve inorganik besinlerin isimleri verilmifltir. kutucuk numaralar n kullanarak afla daki sorular cevaplay n z. 1 Kitin 2 Laktoz 3 Selüloz 4 Glikojen 5 Deoksiriboz 6 Riboz 7 Mineral 8 Gilkoz 9 Vitamin 10 Su 11 Aminoasit 12 Ya asiti 13 Maltoz 14 Protein 15 Ya 16 Niflasta 1. Çeflitli canl lardaki depo polisakkaritler hangileridir? 2. Çeflitli canl larda yap maddesi olarak kullan lanlar hangileridir? 3. Düzenleyeci olarak kullan lan besin maddeleri hangileridir? 4. Canl lardaki depo karbonhidratlar hangileridir? 5. DNA ve RNA n n yap s ndaki flekerler hangileridir? 69

1 1. Canl organizmalarda kullan lan besinler organik ve inorganik yap l olanlar olmak üzere iki grupta toplan r. Bu iki besin grubundaki bütün besin çeflitleriyle ilgili olarak; I. Bitki hücrelerinde fotosentez reaksiyonlar ile üretilebilme II. Hücrede gerekli oldu u durumlarda enerji kayna olarak kullan labilme III. Sindirim enzimleri ile parçalanabilme verilenlerden hangileri ortak olamaz? 4. Do ada ölen canl lar n moleküllerinden hangisi sindirim reaksiyonlar sonucunda aç a ç kmaz? A) Su B) Aminoasit C) Gliserol D) Ya asiti E) Glikoz 5. Suyun buharlaflmas, I. Bu sayede göl ve havuzlar n s cakl kararl tutulur. II. Bitkinin yaprak dokular n n s nmas önlenir. III. Tuz ve azotlu at klar n at lmas sa lan r. verilenlerden hangilerine neden olabilir? A) Yaln z I B) I ve II C) Yaln z III 2. Çöl hayvanlar vücutlar için gerekli suyu; I. Ya lar n sentezinden II. Ya lar n oksijenli solunumda kullan lmas ndan III. Ya lar n laktik asit fermantasyonunda kullan lmas ndan verilen yollardan hangileriyle karfl layabilir? A) Yaln z I B) I ve II C) Yaln z III D) I ve III E) II ve III 6. Su molekülünün fotosentez olay nda fl k yard m yla parçalanmas, I. Atmosfer için oksijen kayna II. Klorofil için elektron kayna III. Besin için hidrojen kayna verilenlerden hangilerine neden olur? A) Yaln z II B) I ve II C) Yaln z III 3. Suyun önemi ile ilgili olarak, I. Fotosentez olay nda organik besin yap m nda kullan r. II. Buharlaflma s s yüksek oldu undan terleme ile canl n n serinlemesini sa lar. III. çerisinde çözünen maddelerin miktar na ve çeflidine göre hücrelerin bas nç ve asitlik dengesinde rol al r. IV. Canl da organik ve inorganik besinlerin tafl nmas nda görev al r. verilenlerden hangileri söylenebilir? A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve IV D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV 7. Bütün kompleks organik moleküllerin sentezi sonunda, I. H 2 O II. CO 2 III. ATP IV. Pirüvat verilenlerden hangileri ortak olarak meydana gelir? A) Yaln z I B) Yaln z III C) I ve III D) II ve III E) I ve IV 71 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. E B E A B E A

1 8. Dengeli beslenmede minerallerin de önemi büyüktür. Kalsiyum minerali için; I. Kanın pıhtılaşması sırasında görev alır. II. Kanın osmotik basıncını dengelemede görev alır. III. Kemik gelişiminde görev alır. hangilerinin söylenmesi doğru olur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III 12. Madensel tuzlar, canl vücudunda yap ya kat lma ve düzenleyici rol oynama fleklinde görev yapmaktad rlar. Bu görevlerini hücre içinde veya hücre d fl nda gerçeklefltirebilirler. Buna göre, fosfor minerali insan vücudunda; I. Baz proteinlerin yap s na kat lma II. Baz koenzimlerin yap s na kat lma III. Nükleik asitlerin yap s na kat lma verilenlerden hangi görevleri yerine getirebilir? 9. Minerallerin bazı özellikleri; I. İnorganik yapılı olma II. Enerji verici olarak kullanılmama III. Hücre zarından geçebilme IV. Düzenleyici olma verilenler gibi olduğuna göre, hangileri vitaminler için de söylenebilir? A) I ve II B) I, II ve III C) II ve IV D) II, III ve IV E) I, III ve IV 13. Suyun çeflitli özellikleri sonucunda, I. Yapraklarda buharlaflma sonucu, artan osmotik bas nçtan dolay su moleküllerinin birbirini yapraklara do ru çekmesi. II. Yüzey gerilimi oluflturmas ndan dolay baz canl lar n su yüzeyinde durmas na neden olma. III. Buharlaflma özelli i sayesinde s dengesinin kurulmas n sa lama. verilenlerden hangileri meydana gelir? A) Yaln z I B) Yaln z II C) I ve II 10. Afla da verilenlerden hangisini bütün canl lar d flar dan haz r almak zorundad r? A) Madensel tuzlar B) Vitaminler C) Protein D) Koenzim E) ATP 14. Dengeli beslenmede minerallerin de önemi büyüktür. Kalsiyum minerali için afla dakilerden hangisi yanl flt r? 11. Yeterli su derifliminin olmad ortamda; I. Enzim faaliyeti II. Protein sentezi III. Minerallerin aktif tafl nmas verilenlerden hangileri gerçekleflmez? A) Yaln z I B) Yaln z III C) I ve II A) Hamilelik s ras nda anne adaylar na kalsiyum takviyesi yap lmal d r B) Kas lman n oluflabilmesi için kas sitoplazmas ndaki kalsiyum azalmal d r C) Büyüme ça ndaki çocuklar kalsiyum aç s ndan zengin besinlerle beslenmelidir D) Kan n p ht laflmas s ras nda kalsiyum minerali görev al r E) Kalsiyum minerali kan n osmotik bas nc n dengelemede görev al r 72 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. E D A E E E B

2 1. Çok say da monosakkaritin glikozit ba ile ba lanmas sonucunda meydana gelen polisakkaritler için; I. Depo edilme II. Hücre çeperinin yap s na kat lma III. Hidrolize u rama verilenlerden hangileri ortak özelliktir? A) Yaln z I B) I ve II C) Yaln z III D) I ve III E) II ve III 5. nsanda niflasta molekülünün, monomerleri olan glikozlara dönüfltürülmesinde; I. H 2 O II. ATP III. lgili enzimler faktörlerinden hangileri gerekli de ildir? A) Yaln z I B) Yaln z II C) Yaln z III D) I ve II E) II ve III 2. Monosakkaritler ile ilgili olarak afla da verilen özelliklerden hangisi yanl flt r? A) Hidrolize u ramazlar. B) Dehidrasyon reaksiyonlar na kat l rlar. C) Yap lar nda C, H, O elementleri vard r. D) Hücre zar ndan geçerler. E) Bütün çeflitleri bitkiler taraf ndan sentezlenir. 6. Hayvanlar ve bitkiler glikoz fazlas n depolamak için, I. Glikojen II. Niflasta III. Selüloz verilen organik moleküllerden hangilerine dönüfltürürler? 3. Afla da verilenlerden hangisi glikojen molekülünün sindirimi sonucunda aç a ç kar? 7. Afla dakilerden hangisi karbonhidratlar için yanl fl aç klamad r? A) Karbondioksit B) Su C) Amonyak D) Glikoz E) ATP 4. Dissakkarit çeflitleri, bulundu u canl lar ve yap birimleri afla daki tabloda karfl laflt r lm flt r. A) Monosakkaritler sindirilmeden kana kar fl rlar. B) Bütün monosakkaritler enerji verici olarak kullan l r. C) Canl lar n öncelikli enerji kayna d r. D) Laktoz yaln z hayvan hücrelerinde bulunur. E) Glikoz tüm karbonhidrat polimerlerinde bulunur. Disakkarit çe idi Maltoz Sükroz Laktoz Yap birimleri Glikoz I Glikoz II Glikoz III Kayna Bitkisel Bitkisel Hayvansal Bu tabloda eksik b rak lan yerlere afla daki efllefltirmelerden hangisi gelmelidir? I II III A) Glikoz Früktoz Galaktoz B) Glikoz Galaktoz Früktoz C) Früktoz Glikoz Galaktoz D) Früktoz Galaktoz Glikoz E) Galaktoz Glikoz Früktoz 8. Afl r karbonhidratl besinlerle beslenen sa l kl bir insanda afla dakilerden hangisi gerçekleflmez? A) Glikozun bir k sm ya lara dönüfltürülerek depolan r. B) Hücrelerde özümleme olaylar artar. C) Organizmada a rl k art fl gözlenir. D) Glikozun bir k sm vücutta niflastaya dönüfltürülerek depolan r. E) Depo edilmeyen ve kanda art fl gösteren glikozun bir k sm idrarla at l r. 73 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. C E D A B B B D

2 9. Hayat olaylar için normalde glikoz kullanan ancak gerekti i zaman laktozu da sindirebilen heterotrof bir bakteri glikoz ve laktoz içeren bir besi ortam na konuldu unda, I. Bakteri önce laktozu parçalar. II. Bakteri ortamdaki glikoz bittikten sonra laktozu parçalar. III. Ortamdaki tüm besinler bitince bakteri organik besin sentezlemeye bafllar. verilenlerden hangileri gerçekleflir? A) Yaln z I B) Yaln z II C) Yaln z III 12. Nişasta da proteinler gibi makromoleküller olup, yapıtaşları glikozdur. Nişasta sentezi gerçekleşirken; Kullan lan glikoz miktar ( I ) Kullan lan enzim miktar Üretilen su miktar ( II ) ( III ) yukarıdaki grafiklerden hangileri çizilebilir? 10. Karbonhidratlarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Bitki hücrelerinde glikozun fazlası nişastaya dönüştürülerek depolanır. B) Bitkilerde nişastanın depolandığı organel lökoplasttır. C) Hayvan hücrelerinde glikozun fazlası glikojene dönüştürülerek depolanır. D) Enerji verici olarak kullanılırlar. E) Selüloz, bitkilerde depo ve yapı maddesi olarak kullanılır. A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III 13. Bitki hücresinde, I. zaman aralığında fotosentez hızlı gerçekleşiyor. II. zaman aralığında solunum hızlı gerçekleşiyor. III. zaman aralığında nişasta sentezleniyor. Buna göre, hücredeki glikoz derişimi en uygun olarak aşağıdakilerden hangisi gibi çizilebilir? A) Glikoz deri imi B) Glikoz deri imi 11. Çok say da glikozun birbirlerine glikozit ba lar ile ba lanmas sonucu polisakkaritler oluflur, fakat bu polisakkaritler niflasta, selüloz ve glikojen olarak adland r labilirler. I. Bulunduğu hücre çeşiti II. Monosakkarit s ras III. Glikozit ba lar n n ba lanma biçimi Bu moleküllerin birbirinden farkl adland r lmas na yukar dakilerden hangileri neden olabilir? I II III I II III C) Glikoz deri imi D) Glikoz deri imi I II III I II III E) Glikoz deri imi D) Yaln z III E) I, II ve III I II III 74 9. 10. 11. 12. 13. B E C B C

3 1. Ya lar n enerji verme miktar daha fazla olmas na ra men, canl lar enerji üretim amac yla ya lar de il öncelikle karbonhidratlar kullan rlar. Bunun nedeni afla dakilerden hangisidir? A) Glikozdan daha çok CO 2 aç a ç kmas B) Glikozun yap s nda C, H, O bulunmas C) Glikozun do ada daha fazla bulunmas D) Karbonhidratlar n y k m için az oksijene gereksinim duyulmas E) Glikozun yap s nda glikozit ba lar n n bulunmas 4. Farkl iki aminoasitin oksijenli solunum reaksiyonlar na kat lmas sonucunda afla dakilerden hangisi farkl l k göstermez? A) Üretilen amonyak B) Kullan lan oksijen C) Üretilen karbondioksit D) Üretilen ATP E) Üretilen su 5. Protein eksikli i görülen bir insanda; I. Yaralar n geç iyileflmesi II. Kan flekerinde düzensizlikler III. Savunma sisteminde zay flama verilenlerden hangileri görülebilir? 2. Gliserol molekülüne sadece ya asitlerinin ba lanmas yla oluflan bilefliklere nötral ya lar denir. Buna göre, bir molekül nötral ya ; I. ki çeflit II. Üç çeflit III. Dört çeflit monomerden oluflabilir. Verilenlerden hangileri söylenebilir? 6. Proteinler için; I. Bazılarının yapısında N(Azot) bulunur. II. Tüm çeşitleri hücre zarının yapısına katılabilir. III. Bazıları enerji verici olarak kullanılabilir. IV. mrna'daki şifrelere göre sentezlenirler. verilenlerden hangilerinin söylenmesi doğru değildir? A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV D) II, III ve IV E) I, III ve IV 3. Ya lar n canl larda bulunmas n n ve kullan lmas n n sa lad faydalar için, I. K fl uykusundaki hayvanlarda ve kufllar n göçleri s ras nda su ihtiyac n n karfl lanmas nda kullan l r. II. Kutuplarda yaflayan canl lar n s kayb n azalt r. III. Doku ve organlar darbelere karfl korur. verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yaln z I B) Yaln z III C) I ve II 7. Tek tip proteinli besinlerle beslenen bir canlıda; I. Sayıca yeterli aminoasit alamama II. İstenilen çeşitte aminoasit alamama III. Protein sentezleyememe yukarıdakilerden hangileri gözlenir? A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II D) I ve III E) I, II ve III 75 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. D E E A E B C

3 8. Canlı hücrelerde protein molekülleri hidroliz edilirken, aşağıdaki grafiklerden hangisi çizilemez? 11. Protein eksikli i insan vücudunda baz aksamalara neden olur. A) Hücredeki su miktarı B) Harcanan ATP miktarı Afla daki durumlardan hangisinin nedeni protein eksikli i de ildir? C) Enzim D) miktar Ortamdaki serbest aminoasit miktar A) Hücrelerin bölünme h z n n düflmesi B) Yaralar n geç kapanmas C) Zihinsel geliflimde gerileme D) Kan hücresi yap m n n düzensiz olmas E) Genetik materyalin de iflmesi 12. Bir insanda, E) Hücrenin osmotik bas nc I. Yaralar n geç kapanmas II. Ba fl kl kta zay flaman n görülmesi III. Zihinsel geliflimde gerilemenin görülmesi verilenler görüldü üne göre,hangi besin maddesinin eksik oldu u kesindir? A) Temel ya asitleri B) Protein C) Maltoz D) Glikojen E) Selüloz 9. X ve Y aminoasitleri birleşerek Z maddesini oluşturuyor. Bu olayla ilgili olarak; I. Su açığa çıkar. II. Reaksiyon sırasında peptitleşme görülür. III. X ve Y maddeleri sitoplazmada bağlanır. hangilerinin söylenmesi doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 13. ki farkl türe ait canl n n aminoasit say lar ayn olan iki protein molekülünde, I. Kullan lan aminoasit çeflidi II. Peptit ba say s III. Aminoasit s ras IV. Aç a ç kan su say s yukar dakilerden hangileri kesinlikle ayn d r? A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) II ve IV E) II, III ve IV 14. Proteinlerle ilgili, 10. Bir insanın hücresine giren aminoasitler, aşağıdaki reaksiyonlardan hangisinde kullanılamaz? A) Vitaminlere dönüştürülebilir. B) Yapısal proteine dönüştürülebilir. C) Enzim sentezinde kullanılabilir. D) Glikoza dönüştürülebilir. E) Hücre zarının yapısına katılabilir. I. Her hücrede bulunurlar. II. DNA'n n yap s nda bulunurlar. III. Ribozomlarda sentezlenirler. IV. Tüm enzimler protein yap l d r. ifadelerinden hangileri söylenebilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV 76 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. B D A E B D D

4 1. Protein hidrolizi gerçekleflen bir hücrede, Aminoasitlerin miktar ph de eri I II 4. Ökaryot bir hücrede sentezlenen iki farkl proteinde, I. Aminoasit say s II. Ba çeflidi III. Aminoasit çeflidi IV. Aminoasit dizilifli özelliklerinden hangilerinin ayn oldu u kesindir? Kullan lan su miktar Protein miktar A) Yaln z II B) II ve III C) I ve IV D) III ve IV E) I, III ve IV III IV yukar daki grafiklerden hangileri gerçekleflir? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I, II ve III E) III ve IV 2. Proteinler için; I. Enerji verme II. mrna daki flifreye göre sentezlenmeleri III. Kan n osmotik bas nc n ayarlama verilen özelliklerden hangileri söylenebilir? A) I ve II B) Yaln z II C) II ve III D) Yaln z III E) I, II ve III 5. Bir aminoasit çeşidinin karbon atomları işaretlenmiş ve bir hayvanın kanına enjekte edilmiştir. Yapılan analizler sonucu işaretli karbonların bir kısmının hücrede proteinlerin yapısına katıldığı, bir kısmının glikojenlerin yapısına katıldığı bir kısmının ise hücreden atılan karbondioksit moleküllerinde bulunduğu gözlenmiştir. Buna göre, aşağıdaki yorumlardan hangisi yanlıştır? A) Aminoasitlerin bir kısmı glikoz sentezi için kullanılmıştır. B) Aminoasitlerin bir kısmı ribozomlar tarafından özümleme reaksiyonlarında kullanılmıştır. C) Aminoasitlerin bir kısmı enerji kaynağı olarak kullanılmıştır. D) Organik bir besin çeşidi bir diğerine çevrilmiştir. E) Canlıya verilen işaretli aminoasit esansiyel bir aminoasittir. 3. Bir canl türünün yaflad do al ortamdaki (habitat) organik madde ve buna ba l nitrat tuzlar n n zamana göre de iflimleri grafikteki gibidir. Organik madde Nitrat tuzu 6. Organizmalarda enerji elde etmek için kullan lan en önemli organik bileflikler afla da verilmifltir: Buna göre, bu organik madde afla dakilerin hangisi olabilir? I. Proteinler II. Ya lar III. Karbonhidratlar Bunlar enerji yüksekli ine göre nas l s ra-lan r? A) Glikoz B) Ya C) Niflasta D) Protein E) Selüloz A) I II III B) I III II C) II I III D) II III I E) III II I 77 1. 2. 3. 4. 5. 6. B E D A E C

4 7. Protein, Niflasta ve Ya n kullan ld bir deneyde her kaba ayr ayr kongo k rm z s ilave ediliyor. I. kaba Protein Protein sindirici enzim II. kaba Niflasta Niflasta sindirici enzim III. kaba Ya Ya sindirici enzim (Kongo k rm z s asitli ortamda mavi renk verir.) Buna göre, verilen hangi kaplarda renk de iflimi gözlenir? A) Yaln z I B) I ve III C) Yaln z III 10. Günlük beslenmesi s ras nda; I. Niflasta II. Ya III. Protein IV. Vitamin gibi besinleri alan kiflide, verilen besinlerden sindirime u ratmadan kana al nan ve sindirime u ratt ktan sonra kendi DNA flifresine göre yeniden sentezlenen besinlerin efllefltirmesi için afla dakilerden hangisi do rudur? Sindirilmeden Canl n n DNA flifresine kana geçen göre sentezlenen A) Vitamin Protein B) Niflasta Vitamin C) Ya Niflasta D) Vitamin Ya E) Protein Niflasta 8. X, Y ve Z protein, ya ve niflastaya etki eden üç farkl ayraçt r. Bitki ve hayvan hücrelerinden al nan özütler deney tüplerine konuyor ve afla daki sonuçlar elde ediliyor. I. özüt Ay raçlar X Y Z 11. Kompleks organik moleküllerden, I. Niflasta II. Protein III. DNA IV. Ya II. özüt hangilerinin hidrolizi sonucu oluflan tüm yap - tafllar nda, Azot (N) elementi bulunur? Tabloya göre afla dakilerden hangisi kesin söylenir? A) Yaln z I B) Yaln z II C) II ve III D) II ve IV E) II, III ve IV A) I. özüt bitki hücresidir, Z ya ay rac d r B) I. özüt bitki hücresidir, X protein ay rac d r C) II. özüt hayvan hücresidir, Y niflasta ay rac d r D) II. özüt bitki hücresidir, Z ya ay rac d r E) Y nin etki etti i besin hayvandaki depo besindir 12. I. Proteinler II. Karbonhidratlar III. Ya lar Afla dakilerden hangisi yukar da belirtilen organik bilefliklerin ortak özelliklerinden de ildir? 9. Bitkisel bir hücrede afla dakilerden hangisinin sentezi dehidrasyon reaksiyonlar na örnek gösterilemez? A) Sakkaroz B) Niflasta C) Ya D) Protein E) Glikoz A) Hücrede düzenleyici role sahip olmalar B) C, H ve O elementlerini birlikte içermeleri C) Hücrede yap c onar c moleküllerden olmalar D) Enerji kayna olarak kullan labilmeleri E) Canl hücrede sentezlenebilmeleri 78 7. 8. 9. 10. 11. 12. B C E A B A

5 1. Tabloda üç besin çeşidinin özellikleri verilmiştir. Özellikler Besin çe idi X Y Z Solunumda azotlu at k olu ur Kas ve karaci erde depo edilir Bütün canl lar haz r al rlar Buna göre, X, Y ve Z maddeleri için aşağıdakilerden hangisi kesin yanlıştır? A) X besini nişastadır. B) Y besini protein olabilir. C) Z besini mineral olabilir. D) X besini enerji verici olarak kullanılabilir. E) Z besini enerji verici olarak kullanılmaz. 3. Kar fl k baz besin maddelerinin üzerine eflit miktarda ayraçlar damlat larak, reaksiyon sonuçlar tablodaki gibi elde ediliyor. Besin K L M yot çözeltisi HNO 3 (Nitrik asit) Fehling çözeltisi : Besinin ay raçla reaksiyon verdi ini, : Besinin ay raçla reaksiyon vermedi ini gösteriyor.) Buna göre, I. K besini yap s nda N (Azot) molekülü bulundurdurur. II. L besini protein yap l d r. III. M besininin yap s nda sadece niflasta bulunur. hangileri do rudur? A) Yaln z I B) Yaln z II C) I ve II 2. Aşağıda tabloda verilen a, b, c ayıraçlarından biri protein, biri yağ, biri de nişasta ayıracıdır. Bu ayıraçların bulunduğu tüplere biri bitkisel kaynaklı, biri hayvansal kaynaklı, biri de bu ikisinin karışımı olan özütler eklenmiştir. Ay raçlar A B C 4. Bazı besinlerin eşit miktarının yapısında bulunan, organik maddelerin oranı ve verdiği enerji miktarları karşılaştırılmıştır. Besin Çeşidi Karbonhidrat oranı Yağ oranı Protein oranı 1 gramında içerdiği kalori I. özüt Yumurta % 1 %12 % 13 180 II. özüt Süt % 5 % 4 % 3 70 Peynir % 2 % 16 % 12 200 Buna göre; I. Birinci özüt hayvansaldır ve a, protein ayıracıdır. II. Birinci özüt bitkiseldir ve a protein ayıracıdır. III. İkinci özüt hayvansaldır ve b nişasta ayıracıdır. IV. İkinci özüt hayvansaldır ve c, yağ ayıracıdır. verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve IV D) I, II ve IV E) II, III ve IV Tabloya göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Peynirdeki yağ oranı, yumurtaya göre fazladır. B) Yumurtadaki protein oranı, peynire göre fazladır. C) Sütteki şeker oranı, yumurta ve peynire göre fazladır. D) En fazla enerji veren besin peynirdir. E) En kolay sindirilen besin yumurtadır. 79 1. 2. 3. 4. A E B E

5 5. X, Y ve Z maddelerini kullanarak enerji üreten bir canlıda; X veya Y maddesi kullanıldığında; Karbondioksit ve su oluşmaktadır. Z maddesi kullanıldığında; Karbondioksit, su ve amonyak oluşmaktadır. Buna göre; I. X besini yağ asidi olabilir. II. Y besini glikoz olabilir. III. Z besini aminoasit olabilir. 8. Protein, karbonhidrat ve ya lar n ortak özelli i afla dakilerden hangisidir? A) Genetik flifreye göre üretilmeleri B) Yap lar nda azot bulunmas C) Sentezleri s ras nda ayn miktarda su aç a ç kmas D) Glikozit ba lar ndan meydana gelmesi E) Kendilerini oluflturan basit moleküllerin solunumda kullan lmas yla enerji elde edilmesi verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 6. Afla daki vitaminlerden hangisi fazla al nd zaman her zaman idrarla d flar at l r? A) E vitamini B) A vitamini C) D vitamini D) C vitamini E) K vitamini 9. Protein, nişasta, yağ gibi kompleks organik besinler için; I. Nişastadaki monomer çeşidi yağlardakinden daha fazladır. II. Proteindeki monomer çeşidi nişastadan daha fazladır. III. Yağlarda 4 çeşit monomer bulunabilir. hangilerinin söylenmesi doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 10. Bütün vitamin çeflitlerinde; 7. Aşağıdaki şemada bir canlıdaki metabolik olaylar özetlenmiştir. Yap sal karma k moleküller I. Yap s nda C, H, O içerme II. Organik yap da olma III. Hücre zar ndan difüzyonla geçebilme verilen özelliklerden hangileri ortakt r? Karbonhidrat Ya I II Basit eker Ya asidi Gliserin III CO 2 H 2 O ATP I, II ve III ile gösterilen olaylarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I nolu olay katabolizmadır. B) I nolu olay sırasında ATP harcanmaz. C) II nolu olay yadımlama reaksiyonudur. D) II nolu olay canlılarda ortak olarak gerçekleşir. E) III nolu olay oksijenli solunum olup her canlıda görülmeyebilir. 11. Vitaminlerle ilgili, I. Bütün vitaminlerin hücre zar ndan geçme kolayl ayn derecededir. II. Hiç bir vitamin enerji verici olarak kullan lmaz. III. Tüm vitaminler günlük olarak tüketilmelidir. verilenlerden hangileri do rudur? A) Yaln z I B) Yaln z II C) Yaln z III 80 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. E D C E D E B

6 1. Heterotrof canl larda bir vitamin eksikli iyle ortaya ç kan bozukluk baflka bir vitaminle giderilmemektedir. Bunun nedeni afla dakilerden hangisidir? A) Vitaminlerin baz lar n n suda, baz lar n n ya da çözünmesi B) Vitaminlerin baz lar n n heterotrof canl lar n vücudunda depolanmas C) Vitaminlerin hetetrof canl lar taraf ndan do rudan sentezlenememesi D) Vitaminlerin enerji verici olmamas E) Her vitaminin yaln zca kendine özgü reaksiyonda kullan lmas 4. Vücuda yeterli vitaminlerin al nmamas, enzimlerin çal flmamas na ba l olarak baz hastal klar n oluflmas na neden olabilmektedir. Bu durum vitaminlerin afla da belirtilen özelliklerinin hangisinden kaynaklan r? A) Koenzim olarak görev yapmalar ndan B) Enzimlerin substrat olarak rol almalar ndan C) Vücutta depo edilmemelerinden D) Enerji verici olarak kullan lmamalar ndan E) Katalizör olarak görev yapmalar ndan 2. Kansızlık; vitamin eksikliği, demir eksikliği ve genetiksel olarak ortaya çıkar. Kansızlık vücuttaki alyuvar hücrelerinin yetersiz üretilmesi ya da şekil bozukluğuna uğramasıdır. Buna göre, I. Vitamin ve mineral eksikliğine bağlı kansızlıklar düzeltilebilir. II. Kansızlık görülen insanların metabolizma hızı yüksektir. III. Kansızlıkta ısı üretimi düşer. yukarıdakilerden hangilerinin söylenmesi doğru olur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 5. Bir vitamin eksikli i sonucu birden fazla metabolik rahats zl n meydana gelme sebebi afla- dakilerden hangisidir? A) Vitaminlerin enerji verememesi B) Vitaminlerin glikoza dönüflmemesi C) Bir vitaminin (koenzim) birden fazla apoenzimi aktiflefltirmesi D) Vitaminlerin organik yap da olmas E) Bir apoenzimin sadece bir çeflit koenzimle çal flmas 6. Vitaminlerin baz özellikleri; I. Organik yap l olmalar II. Düzenleyici olmalar III. Sindirime u ramamalar verilenler gibi oldu una göre, hangileri minareller için de söylenebilir? 3. Vitaminler ile ilgili; I. Organik düzenleyicidirler II. A, D, E, K vitaminlerinin emiliminin kolay olması için yeterli düzeyde yağlı besin alınmalıdır. III. Bir vitaminin eksikliği başka bir vitamin tarafından giderilemez. yukarıdaki açıklamalardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III A) Yaln z I B) I ve II C) Yaln z II D) I ve III E) II ve III 7. Enzimatik bir reaksiyonda enzimin aktifli ini afla dakilerden hangisi etkilemez? A) S cakl k B) Substrat C) Su D) Mineral ya da vitamin E) ph 81 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. E D E A C E B

6 8. Enzimler etkilerini substrat n d fl yüzeyinden gerçeklefltirmeye bafllar. fleklindeki genellemeyi; I. Bitkinin glikozlar kullanarak niflasta ya da selüloz sentezlemesi II. K y lm fl etin, ayn miktar tek parça etten daha kolay sindirilmesi III. Safra s v s ile temas eden ya n lipaz enzimi ile daha h zl parçalanmas verilenlerden hangileri destekler? 9. Bütün enzimler için; I. Protein yap da olma II. Tekrar tekrar kullan lma III. Aktivasyon enerjisini düflürme verilenlerden hangileri ortak özelliktir? 12. nsan vücudunda görev yapan, dört farkl bileflik enzim çeflitinin kofaktörü olan mineral ve enzimin vücutta gerçeklefltirdi i reaksiyonlar tabloda gösterilmifltir. Enzim DNA polimeraz Katalaz Karbonik anhidraz Sitokrom Kofaktör Zn 2 Fe 2 Zn 2 Cu 2 Bu tablodaki verilere göre; Enzimin Görevi DNA lar n e lenmesini sa lama Hidrojen peroksiti, su ve oksijene ayr t rma Alyuvarlarda, CO 2 veh 2 O dan karbonik asit olu turma ETS de yükseltgenmeyi sa lama I. Kofaktörü ayn olan farkl enzimler, ayn çeflit substratlara etki edebilirler. II. Enzimler, reaksiyonlar n gerçekleflmesinde tekrar tekrar kullan labilir. III. Bir iyon çefliti, farkl enzimlerin çal flmas nda kofaktör olarak görev yapabilir. verilenlerden hangileri kesin söylenir? A) Yaln z I B) I ve II C) Yaln z III D) I ve III E) II ve III 10. Canl larda afla dakilerden hangisi enzim kontrolünde gerçekleflir? A) Nemli ortamda tohumun su almas B) Organik besinlerden ATP üretilmesi C) Doku hücrelerindeki CO 2 nin alyuvara geçmesi D) Klorofilin uyar lmas sonucunda elektron kaybetmesi E) Oksijenin alveollerden k lcallara geçmesi 13. Afla daki grafikte, enzimatik bir reaksiyondaki maddelerin miktar gösterilmektedir. Reaksiyon h z X Y Z Bu grafikte harflerle gösterilen maddeler afla- dakilerden hangisi olabilir? 11. Hücrede gerçekleflen bütün enzim çeflitlerinin sentezi s ras nda verilenlerden hangisi ortak olarak kullan lamaz? A) Vitamin B) ATP C) Ribozom D) Aminoasit E) mrna X Y Z A) Ürün Enzim Substrat B) Enzim Ürün Substrat C) Substrat Enzim Ürün D) Enzim Substrat Ürün E) Ürün Substrat Enzim 82 8. 9. 10. 11. 12. 13. D E B A C A

7 1. Enzimlerin görevleri içerisinde afla dakilerden hangisi yer almaz? A) Aktivasyon enerjisini düflürmek B) Reaksiyonu h zland rmak C) Anabolizmada görev almak D) Solunumda görev almak E) Aktivasyon enerjisi sa lamak 4. Deney tüpüne, ekmek k r nt lar ndan oluflan niflasta ve onu parçalayan enzimler birlikte konuldu unda, niflastan n glikoz moleküllerine parçaland gözlenmifltir. Ekmek k r nt lar Karbonhidrat sindirici enzim H 2 O 2. Tükürük bezlerinden salg lanan amilaz enzimi a z n nötr ortam nda ifl görürken, mideden salg lanan pepsin enzimi ise asidik ortamda çal flmaktad r. Baz enzimlerin farkl ph ortamlar nda çal flmas afla dakilerden hangisiyle en uygun olarak aç klanabilir? A) Enzimlerin ribozomda sentezlenmesi B) Ayn çeflit aminoasit içermeleri C) Farkl aminoasit içermeleri D) Peptit ba içermeleri E) Üç boyutlu yap lar n n farkl olmas Bu sonuç, afla dakilerin hangisiyle aç klanabilir? A) Sindirim enzimlerinin cans z ortamda çal flt klar n B) Sindirimde enerji kullan ld n C) Sindirim reaksiyonlar nda enerji üretildi ini D) Sindirim enzimlerinin belirli s cakl kta çal flt n E) Sindirimde lizozom organelinin görev ald n 5. Proteinlerin sindiriminde görev alan pepsin ve tripsin enzimlerinin etkinli inin ph derecelerine göre de iflimi grafikte verilmifltir. 3. I. kaba Protein sindirici enzim II. kaba Protein sindirici enzim III. kaba Protein sindirici enzim konuluyor. Daha sonra her üç kaba da ayn miktarda deriflik nitrik asit çözeltisi damlat l yor. Enzim etkinli i Pepsin (mide) Tripsin (ince ba rsak) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 ph derecesi 100 gr parça et I 100 gr ku ba II 100 gr k yma III Bu verilenlerden ç kar labilecek sonuç afla- dakilerden hangisi olabilir? Kaplarda gözlenecek olan sar rengin kaybolma süresi çoktan aza do ru nas l olmal d r? (Protein Deriflik nitrik asit Sar renk al r.) A) I > II > III B) III > I > II C) III > II > I D) I > III > II E) II > III > I A) Sindirim enzimleri asidik ph larda daha etkilidir B) Enzimlerin kendine özgü çal flma ph lar vard r C) Enzimlerin ço u nötr ph larda daha etkindir D) ph derecesi artt kça enzim etkinli i artar E) Proteinlerin sindirimi nötr ph larda daha etkilidir 83 1. 2. 3. 4. 5. E E A A B

7 6. E S ES E Ü 1 Ü 2 (Enzim) (Substrat) (Ürünler) Yukar daki enzimatik reaksiyona göre; I. Enzimler reaksiyonlardan de iflmeden ç karlar. II. Enzimler s cakl k de iflimlerinden etkilenirler. III. Enzimler geri dönüflümlü olarak katalizörlük görevini yapabilirler. 9. Kaynat larak kaplara konulan farkl miktarlardaki sütler 40 C ye kadar so utulduktan sonra hepsine ayn miktarlarda yo urt mayas konuluyor ve eflit koflullarda bekletiliyor. I II III verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yaln z I B) Yaln z II C) Yaln z III D) I ve II E) I ve III 1kg süt 2 kg süt Kaplardaki yo urt oluflumu; I. kapta 2 saatte II. kapta 4 saatte III. kapta 6 saatte gerçekleflmifltir. 3 kg süt 7. Her enzimin belirli bir substrata (kimyasal madde) özgü olmas n n nedeni enzimlerin hangi özelli ine ba l d r? A) Belirli ph derecelerinde çal flmalar na B) Koenzim k sm n n vitamin veya mineral olmas na C) Yap lar n n protein olmas na D) Her enzimin bir koenzimle birlikte çal flmas na E) Enzimlerin tepkimeleri tersinir katalizlemesine 8. fiemada her enzimin bir gen kontrolünde sentezlendi i ve bu enzimlerin tak m halinde biyokimyasal reaksiyonlar katalize ettikleri gösterilmifltir. Bu verilere göre, tüplerdeki reaksiyon h zlar aras ndaki iliflki hangi seçenekte do ru verilmifltir? A) I > II > III B) I = II = III C) I < II < III D) I > II = III E) I = II < III 10. Üç ayr tüpe eflit miktarda niflasta çözeltisi konulduktan sonra iyot damlat ld nda mavimor renk oluflumu gözleniyor. Daha sonra eflit miktarda niflasta sindirici enzim ilave ediliyor. Belirli bir süre sonra II. tüpte renk kaybolurken, I. ve III. tüplerde renk de iflikli i gözlenmiyor. Enzim Enzim Enzim Gen 1 Gen 2 Gen 3 Gen 4 Gen 5 X Y Z A Enzim 1 B Enzim 2 C Enzim 3 D Enzim 4 E Enzim 5 Buna göre, bir canl n n yaflam n n devam edebilmesi için d flar dan D maddesini mutlaka haz r olarak almas gerekiyorsa, hangi gende bir mutasyon oldu u kesindir? A) Gen1 B) Gen2 C) Gen3 D) Gen4 E) Gen5 F I ph = 2,1 II ph = 7,4 ph = 13,7 Bu sonuç, enzimlerin hangi özelli i ile aç klanabilir? A) Enzimlerin çal flt klar ph aral B) Etkinen maddelerin (substrat) farkl olmas C) Seçici olmalar D) Tekrar tekrar kullan lmalar E) Enzimlerin çal flma s cakl III 84 6. 7. 8. 9. 10. E C C B A

8 1. nsanda baz hastal klar yüksek atefle yol açmaktad r. Yüksek atefl sonucu beyin hücreleri zarara u rayabilir. Bu durumun temel nedeni afla dakilerden hangisidir? A) Sinir sistemi hücrelerindeki enzimlerin yap s - n n bozulmas B) Kan dolafl m n n su kaybetmesi C) Beyin hücrelerinin su kaybetmesi D) Sinir hücrelerinin küçülerek görev yapamamas E) Solunum h z n n yavafllamas 4. Peynir ve yo urdun ana kayna süt olmas na karfl l k birbirinden farkl besin maddeleri olmalar n n temel sebebi; I. Yap m nda kullan lan sütün farkl hayvanlardan karfl lanmas II. Sütün peynire ve yo urda dönüflümünü sa layan mikroorganizmalar n farkl olmas III. Süt ve yo urt yap m n n farkl s cakl klarda gerçekleflmesi verilenlerden hangileridir? A) Yaln z I B) Yaln z II C) I ve II D) I ve III E) II ve III 2. Afla dakilerden hangisi enzimatik tepkimelerde suyun gerekli oldu unu kan tlayan bir örnek de ildir? A) Tohumun çimlenmesi için suyun gerekli oluflu B) Bakterilerin su kaybederek endospor durumuna geçmesi C) Meyvelerin flekerle kaynat larak reçel fleklinde uzun süre bozulmadan saklanmas D) Susuz ortamda mayalanman n olmamas E) Ya n solunumunda kullan lmas sonucunda çok miktarda su oluflmas 5. Yeterince substrat (etkinen madde) bulunan bir ortamda enzim miktar n n zamana ba l de iflimi grafikteki gibidir. 3 2 1 Enzim miktar t 1 t 2 Ayn zaman aral nda, reaksiyon s ras nda oluflan ürünlerin miktar n gösteren grafik afla dakilerden hangisidir? 3. Bir reaksiyon s ras nda kullan lan aktivasyon enerjisi, grafiksel olarak gösterilmifltir. A) Ürün miktar B) Ürün miktar Aktivasyon enerji miktar t 1 t 2 t 1 t 2 C) Ürün miktar D) Ürün miktar I II I. ve II. reaksiyonlar aras ndaki en önemli fark afla dakilerden hangisi ile aç klanabilir? t 1 t 2 E) Ürün miktar t 1 t 2 A) Ifl k kullan lmas B) Su kullan lmas C) Oksijen kullan lmas D) Aktivatör madde kullan lmas E) Enzim kullan lmas t 1 t 2 85 1. 2. 3. 4. 5. A E E B B

8 6. Grafikte X ve Y enzimlerinin etkin olduklar ph (asitlik-bazl k) aral klar gösterilmifltir. Enzim etkinli i 8. Enzimlerin görev ald bir reaksiyonda tepkime h z grafikte gösterilmifltir. Tepkime h z X Y 0 4 7 9 14 ph I t Buna göre, her iki enzimin de birlikte etki gösterebilecekleri ph aral hangisinde do ru olarak verilmifltir? A) 0 4 B) 4 7 C) 9 14 D) 4 9 E) 7 9 t an ndaki de iflimin nedeni afla dakilerden hangisi olamaz? A) S cakl n art fl B) Normal ph n de iflmesi C) Enzimin artmas D) S cakl n azalmas E) Ortama a r metal iyonlar n n kat lmas 9. Enzimlerin bulundu u ortamlarda; I. S cakl k II. ph III. Koenzim 7. Belirli bir doku hücresindeki A, B ve C enzimlerinin etkinli inin ph a ba l de iflimi afla daki gibidir. gibi etkenlerden hangilerinin optimal (en uygun) olmas bütün enzimlerin aktif çal flmas - n sa lar? Reaksiyon h z A B C A) Yaln z I B) I ve II C) Yaln z III D) I ve III E) II ve III 0 4 7 9 Bu grafi e göre afla daki ifadelerden hangisi yanl flt r? A) A, B ve C enzimlerinin ortak çal flma ph lar vard r B) A enzimi asidik ortamda daha etkilidir C) C enzimi bazik ortamda daha etkilidir D) B enzimi nötr ortamda daha etkilidir E) Üç enzim çeflitinin de optimum çal flma ph lar farkl d r 14 ph 10. Afla da verilen olaylardan hangisi enzimlerin cans z ortamda çal flt n n bir kan t d r? A) Saprofitlerin aminoasitlerden amonyak oluflturmas B) Akyuvarlar n mikroplar sindirmesi C) Karbondioksitin besinin yap s na kat lmas D) Mide özsuyu içinde proteinlerin sindirime u ramas E) Köklerin topraktan aktif tafl ma ile tuz almas 86 6. 7. 8. 9. 10. B A C B D

9 1. DNA molekülünün kimyasal yap s nda; I. Aminoasit II. Azotlu organik baz III. Befl karbonlu fleker verilenlerden hangilerinin olmas beklenir? 5. Afla daki özelliklerden hangisi, DNA molekülünün yönetici molekül oldu unu kesin olarak destekler? A) Yap s nda hidrojen ba bulunmas B) Mitoz bölünme s ras nda iki kat na ç kmas C) Protein sentezini kontrol etmesi D) Mayoz bölünme s ras nda yar ya inmesi E) Organik bazlar içermesi 2. De iflik türdeki canl lar n DNA lar n n farkl olmas n n nedeni; I. Uzunluk II. Hidrojen ba say s III. Nükleotid say s verilenlerden hangilerinin farkl olmas yla aç klanabilir? 6. 2400 nükleotid içeren DNA molekülündeki Timin nükleotid say s 400 dür. Bu DNA molekülündeki Guanin nükleotidlerin toplam nükleotidlere oran afla dakilerden hangisidir? A) 3 1 B) 3 2 C) 4 1 D) 2 1 E) 4 3 7. Nükleik asit çeflitini; 3. Bir DNA molekülünde, toplam nükleotid say s ve Adeninli nükleotidlerin say s biliniyorsa, afla dakilerden hangisi hesaplanamaz? A) DNA daki toplam fleker say s B) Bir zincirdeki Guanin nükleotid say s C) Pürin bazlar n n say s D) Zay f hidrojen ba lar n n say s E) Pirimidin bazlar n n say s I. Organik baz II. fieker III. Fosfat verilenlerden hangileri kesin olarak belirler? A) Yaln z I B) I ve II C) Yaln z III D) Yaln z II E) I, II ve III 4. DNA molekülündeki Adenin say s 75, hidrojen ba say s 3150 oldu una göre, DNA daki toplam nükleotid say s ne olmal d r? A) 1150 B) 2000 C) 3150 D) 2150 E) 1075 8. Bir DNA molekülünde bulunan timin nükleotid say s 45 tir. G S 1 Bu DNA molekülünde = ise guanin T A 3 nükleotid say s kaçt r? A) 10 B) 15 C) 30 D) 45 E) 50 87 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. D E B D C A D B

9 9. DNA n n iki zinciri aras ndaki zay f hidrojen ba lar n n belli bir erime s cakl nda kopmas na DNA n n denatürasyonu denir. Eflit miktarda nükleotitten meydana gelmifl X, Y ve Z ile harflendirilen DNA lar n erime s cakl zaman grafi i afla da verilmifltir. 55 45 35 Erime s cakl Z Y X 11. DNA ve RNA daki ortak nükleotidleri birbirinden ay rmada; I. Organik baz II. Beflkarbonlu fleker III. Fosforik asit verilenlerden hangilerine bak lmal d r? A) Yaln z I B) I ve II C) Yaln z II D) I ve III E) II ve III 25 15 Buna göre; I. X DNA s ndaki Guanin Sitozin ba lar, Z DNA s ndan daha fazlad r. II. Y DNA s ndaki Adenin Timin ba lar, X ve Z DNA lar ndan daha fazlad r. III. Z DNA s ndaki Guanin Sitozin ba lar, Y DNA s ndan daha fazlad r. ifadelerinden hangileri do rudur? 12. DNA replikasyonu; I. Protein sentezi II. RNA sentezi III. Hücre bölünmesi IV. Çekirdek bölünmesi verilen olaylardan hangilerinde mutlaka gerçekleflmelidir? A) Yaln z I B) II ve IV C) II ve III D) I ve II E) III ve IV 13. mrna molekülü ile ilgili; I. Pürin baz say s primidin baz say s na eflittir. 10. DNA Çeflidi A T Yüzdesi G C Yüzdesi X 5 95 Y 20 80 Z 90 10 W 70 30 T 80 20 Yukar da azotlu organik baz yüzdeleri verilen DNA lardan hidrojen ba say s en az ve en çok olan hangileridir? (DNA lar n nükleotid say lar eflittir.) En az En çok A) X Z B) Y W C) T X D) Z X E) W T II. A G = 1 U S III. Fosforik asit say s, riboz say s na eflittir. verilenlerden hangileri her zaman do rudur? A) Yaln z I B) I ve II C) II ve III D) Yaln z III E) I, II ve III 14. Nükleotidleri aras nda, G S 1 = T A 2 oran tesbit edilen 2400 nükleotidli bir DNA daki Adenin say s kaçt r? A) 1850 B) 1800 C) 1600 D) 2400 E) 800 88 9. 10. 11. 12. 13. 14. A D C E D E

10 1. Canl hücrelerde afla daki faaliyetlerden hangisi gerçekleflirken ATP harcanmak zorundad r? A) Osmozla su giriflinde B) Proteinin yap tafllar na ayr flt r lmas nda C) Glikoz molekülünün solunumda kullan lmas nda D) Oksijenin hücre içine girmesinde E) Solunumda üretilen karbondioksitin d flar verilmesinde 5. nsan vücudunda; I. Sinirsel uyart lar n, merkezi sinir sistemine tafl nmas nda II. Aktif tafl mayla, hücre içine glikoz moleküllerinin al nmas nda III. Vücut s s n n oluflturulmas nda ve korunmas nda verilen olaylardan hangilerinin gerçekleflmesi s ras nda ATP enerjisi harcan r? 2. Çeflitli canl larda görülen; I. Fermantasyon II. Kemosentez III. Fotosentez IV. Oksijenli solunum V. Hidroliz gibi olaylardan hangisinde ATP üretimi olmaz? A) V B) IV C) III D) II E) I 6. Canl bir hücrede, ATP molekülünün sentezlenmesi ve y k m n sa layan baz olaylar flekilde gösterilmifltir. I k enerjisi X ATP Y Besin Z ATP Bu olaylar için; 3. Farkl hücrelerde ATP üretim flekilleri; I. Fotosentez II. Kemosentez III. Solunum verilen reaksiyonlardan hangileri ile olabilir? I. X fotosentetik canl larda görülen ATP üretim fleklidir. II. Y ototrof bütün canl larda görülür. III. Z canl her hücrede sürekli gerçekleflir. verilenlerden hangileri söylenebilir? 4. Hücrelerde ATP üretim yerleri; I. Sitoplazma II. Mitokondri III. Kloroplast verilenlerden hangileri olabilir? 7. Ökaryot yap l hücrelerde, ATP üretimi; I. Solunum II. Fotosentez III. Kemosentez verilen kimyasal reaksiyonlardan hangileri ile gerçeklefltirilir? 89 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. C A E E E E B

10 8. ADP P ATP Biçimindeki tepkimenin gerçekleflti i hücre için afla dakilerden hangisi söylenemez? A) Bakteri hücresi olabilir B) Ifl k enerjisini kimyasal enerjiye dönüfltürebilir C) O 2 li solunum yapabilir D) Hem glikojen hem de niflasta sentezleyebilir E) Hem O 2 li hem de O 2 siz solunum yapabilir 11. Ökaryot bir organizmada glikoz sentezlenirken, I. Klorofil II. ATP III. Enzim IV. CO 2 moleküllerinden hangileri harcan r? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I, II ve IV E) II, III ve IV 12. ATP molekülü, 9. Canl lara ait, Enzim Vitamin ATP gibi moleküller için, I. Organik yap l moleküllerdir. II. Yap lar nda aminoasit vard r. III. Tüm canl hücreler taraf ndan sentezlenebilirler. IV. Metabolizmada görev al rlar. hangileri ortak olarak söylenebilir? A) I ve II B) I ve IV C) I, II ve IV D) III ve IV E) I, II, III ve IV I. Difüzyon II. Sindirim III. Ekzositoz verilen faaliyetlerden hangilerinde harcan r? A) Yaln z I B) I ve II C) Yaln z III D) I ve III E) II ve III 13. Canlılar, yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için; I. ATP II. Protein III. Vitamin IV. Mineral verilenlerden hangilerini sentezlemek zorunda değildir? A) I ve II B) Yalnız III C) I, II ve IV D) III ve IV E) II, III ve IV 10. Canl larda gerçekleflebilen, I. Karbondioksitlerin glikoz oluflumuna kat lmas II. Protein moleküllerinin yap tafllar na dönüflmesi III. Aminoasitlerden enzim oluflmas IV. Monosakkaritler aras nda glikozit ba lar n n kurulmas fleklindeki olaylardan hangileri özümleme (anabolizma) olarak tan mlanabilir? 14. Bir insanda, I. Geliflme döneminde olmas II. Spor hareketleri yapmas III. Hastal k döneminde olmas verilen durumlardan hangilerinde metabolizma h z normalden daha yüksek olur? A) Yaln z II B) I, II ve III C) I ve III D) II ve IV E) I, III ve IV A) Yaln z I B) I ve II C) Yaln z II 90 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. D B E C C D B