Küresel İklim Değişikliği ÇEVRE KORUMA ve KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI 1
Sera etkisi ve İklim Değişikliği Nedir? Dünya, üzerine düşen güneş ışınlarından çok, dünyadan yansıyan güneş ışınlarıyla ısınır. Bu yansıyan ışınlar başta karbondioksit, metan ve su buharı olmak üzere atmosferde bulunan gazlar tarafından tutulur, böylece dünya ısınır. Işınların bu gazlar tarafından tutulmasına sera etkisi denir. Atmosferde bu gazların miktarının artması Yerküre de ısınmayı büyük oranda artırır. Günümüzdeki tehlike, karbondioksit ve diğer sera gazlarının miktarındaki artışın bu doğal sera etkisini şiddetlendirmesinde yatmaktadır. Binlerce yıldır dünyamızdaki karbon kaynakları kararlı kalırken, şimdi modern insanoğlu aktiviteleri, fosil yakıtlarin kullanımı, ormanların yok oluşu, aşırı tarım yapılması, atmosfere büyük miktarlarda karbondioksit ve diğer sera gazlarının salınmasına sebep olmaktadır. Sera gazlarının atmosferde artışı küresel ısınmayı ve buna bağlı iklim değişikliğini ortaya çıkarmaktadır. 2 BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ
Küresel iklim değişikliğinin sonuçları nelerdir? Ekvator kuşağının gün geçtikçe genişlediği tespit edilmiştir. Bu olay ılıman iklim kuşaklarında tropikal iklimin yaşanacağı anlamına gelir. Sıcak hava, böcekler ve diğer hastalık taşıyıcıların yayılmasına imkân tanımaktadır. Seller nedeniyle sular altında kalan alanlardaki toplulukların göçe zorlanmaları sonucu bulaşıcı hastalıklar, psikolojik rahatsızlıklar ve diğer hastalıkların riski artacak, sosyal ve ekonomik değişikliklere neden olabilecektir. Bu değişimler böcekler, su ve diğer etkenler tarafından bulaştırılan hastalıkların çoğalacağını göstermektedir. Isınan havalarla birlikte bazı canlıların yaşam alanı olan buzullar erimeye başladı ve gün geçtikçe de erimeye devam etmektedir. ÇEVRE KORUMA ve KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI 3
Sosyoekonomik Boyutu Su sorunu, Tarım ve orman ürünlerinde önemli oranda azalış, Suyun azalması sonucu enerji sıkıntısı, Bazı bölgelerin aşırı ısınması nedeniyle virüslerin mutasyona uğraması, Göç, Taşkın, sel vb. olaylar sonucu hastalık oluşturan canlıların taşınması 4 BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ
Küresel İklim Değişikliğinin Türkiyedeki Yansımaları 2007 Kuraklığı 2009 İstanbul sel felaketi İstanbul da görülen hortumlar 2012 Samsun sel felaketi Burdur Gölü Son 35 yılda Burdur Gölü nün su seviyesinde yaklaşık 13 metrelik bir alçalma oldu ve gölün alanı 226 kilometrekareden 150 kilometrekareye geriledi) Seyfe Gölü Kırşehir de Milli Park niteliğinde korumalı bölge statüsüne sahip Seyfe Gölü, günden güne kuruyarak çorak bir toprak haline geldi. ÇEVRE KORUMA ve KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI 5
Karbon Ayakizi nedir? Karbon ayak izi, her insanın ulaşım, ısınma, enerji tüketimi veya satın aldığı her türlü ürün neticesinde atmosfere yayılmasına neden olduğu karbon miktarını anlatmak üzere kullanılan bir terimdir. Başka bir ifadeyle, aldığımız her ürün veya gerçekleştirdiğimiz her faaliyet için gerekli olan enerjinin üretilmesi sırasında atmosfere salınan karbon gazı toplamını ifade etmektedir. Bursa iklim değişikiği çalışmaları Küresel iklim değişikliğinin farkında olan Bursa Büyükşehir Belediyesi bu ciddi durumun Bursa açısından olumsuz etkilerine karşı önlemler almaya ve çalışmalar yapmaya başlamıştır. Bu bağlamda Bursa Büyükşehir Belediyesinin kurumsal olarak ve Bursa ili ölçeğinde karbon ayakizini hesaplamıştır. Bursa ili karbon ayakizinin 2014 yılı baz alındığında 12,8 milyon ton CO2e olduğu tespit edilmiştir. 6 BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ
Karbon ayakizi çalışmasıyla belirlenen sera gazı emisyon kaynaklarının azaltımına yönelik İklim Değişikliği Eylem Planı hazırlanmıştır. Geleceğin Bursa sının daha yaşanılabilir bir kent olması için geleceğe yönelik taahhütlerini resmi olarak ortaya koyan Belediyemiz uzun vadeli, çevreci, toplumsal ve ekonomik önlemler almaya yönelik Avrupa Komisyonu nca yürürlüğe konan ve sürdürülebilir enerji politikalarını destekleyen Başkanlar Sözleşmesini imzalamıştır. Belediyemiz Bursa da sera gazı salımlarının azaltılması, yeşil alanların arttırılması, çevreci ulaşım modellerinin yaygınlaştırılması, toplu taşımanın teşvik edilmesi, binalarda enerji verimliliği, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması gibi birçok çalışma gerçekleştirmektedir. Neler yapılabilir? Her yıl en azından bir ağaç dikin. Bir ağaç ömrü boyunca yaklaşık 1 ton karbondioksit emiyor. Lastiklerinizi kontrol edin. Düzgün şişirilmiş lastiklerle litre başına aldığınız yol %3 oranında artacak ve her 4 litre benzin tasarrufu 10 kg karbondioksiti atmosferden uzak tutacaktır. Elektronik cihazları tamamen kapatın. Evde ortalama 8 saat çalışır konumunda bulunan TV, DVD, Müzik seti gibi elektronik cihazlar, yılda 450 kg karbon gazının atmosfere yayılmasına sebep olurlar. Daha az sıcak su kullanın. Suyu ısıtmak için çok fazla enerji harcamak gerekiyor. Daha az su tüketen bir duş başlığı ile 175 kg, giysilerinizi soğuk su ya da ılık suda yıkayarak da 250 kg karbondioksit tasarrufu yapabilirsiniz. ÇEVRE KORUMA ve KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI 7
Çamaşırlarınızı doğal ortama asarak kurutun. Standart ampulünüzü tasarruf ampulü ile değiştirin. Yılda 75 kg Karbondioksit tasarrufu sağlayın. Ambalajları fazla olan ürünlerden kaçının. Çöpünüzü % 10 oranında azaltarak 600 kg karbondioksit tasarrufu yapabilirsiniz. Daha az araba kullanın. Daha sık yürüyün, bisiklet kullanın ve toplu taşıma araçlarından daha çok faydalanın. Araba kullanmadığınız her 2 km için 0,75 kg karbondioksit tasarruf edeceksiniz. Geri dönüşüme katkıda bulunun. Evinizden çıkan çöplerin sadece yarısını geri dönüştürerek yılda 1200 kg karbondioksit tasarrufu sağlayabilirsiniz. 8 BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ
9 ÇEVRE KORUMA ve KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI............ Notlar
2017 Zafer Mah. Ankara yolu Caddesi. No: 1 A Blok Kat :3 16270 Osmangazi - BURSA www.bursa.bel.tr