TÜRKİYE V. ORGANİK TARIM SEMPOZYUMU

BİLDİRİLER KİTABI - 2 TÜRKİYE V. ORGANİK TARIM SEMPOZYUMU ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ 25-27 EYLÜL 2013 SAMSUN Editörler Prof. Dr. Ahmet BALKAYA Dr. Umut Sami YAMAK Arş. Gör. Hasan AKAY

TÜRK YE V. ORGAN K TARIM SEMPOZYUMU 25-27 EYLÜL 2013 SAMSUN Editörler Prof. Dr. Ahmet BALKAYA Dr. Umut Sami YAMAK Ara. Gör. Hasan AKAY Yaz ma Adresi Ondokuz May s Üniversitesi Ziraat Fakültesi Kurupelit/Atakum/SAMSUN Telefon 0362 312 19 19 Belgegeçer 0362 457 60 34 1.Bas m Eylül 2013 ISBN 978-605-5085-04-9 Bask / Cilt CEYLAN OFSET Pazar Mh. Necati Efendi Sk. No:47 lkad m / SAMSUN Hacıbey Ceylandağ - 0362 431 1 444 - Sn: 16281 Pazar Mh. Necati Efendi Sk. No.47 İlkadım/SAMSUN Bildiri kitab nda yer alan makalelerin tüm sorumlulu u yazarlar na aittir.

ORGANIK VE KONVANSIYONEL SÜT ÜRETIMI YAPAN I LETMELERDE ÜRETIM MALIYETLERININ KAR ILA TIRILMASI Nilgün DO AN, Semiha KIZILO LU, Bahri BAYRAM ORGAN K TARIM VE MERS N Sefa POLATÖZ, Sevgi TÜZÜN RAD, ebnem KURT GIDA GÜVENL VE ORGAN K TARIM Erkan REHBER, Filiz PEZ KO LU ORGAN K VE KONVANS YONEL B TK SEL ÜRÜNLERDE FENOL K MADDE ÇER VE ANT OKS DAN KAPAS TELER N N KAR ILA TIRILMASI Hakime Hülya ORAK ORGAN K B TK SEL ÜRÜNLERDE YÜKSEK FENOL K MADDE VE ANT OKS DAN AKT V TE ÇER N N ARA TIRILMASI H.Hülya ORAK, Adnan ORAK ORGAN K VE BENZER ALTERNAT F ÜRET M S STEMLER N N ETÇ TAVUKLARDA KARKAS VE ET KAL TE ÖZELL KLER ÜZER NE ETK LER Tülin AKSOY, Do an NAR NÇ ORGAN K TAVUKÇULUK Ç N UYGUN GENOT P ELDE ED LMES Musa SARICA, Umut Sami YAMAK, Mehmet Akif BOZ FREE-RANGE ORGAN K YUMURTA ÜRET M S STEM NDE TÜY ÇEKME VE KAN BAL ZM Metin PETEK HALK EL NDE YET T R LEN KAZLARDA (ÜRET M YAPISI) KES M VE KARKAS ÖZELL KLER Musa SARICA, Mehmet Akif BOZ, Umut Sami YAMAK DO AL ORTAMDA YA AYAN FARKLI KANATLI TÜRLER NE A T YUMURTALARIN YA AS T KOMPOZ SYONLARININ KAR ILA TIRILMASI Esad Sami POLAT, Özcan Barõ Ç T L, Mustafa GAR P KEÇ YET T R C L NDE ÇALILI MERA ALANLARININ ORGAN K BESLEME KO ULLARI AÇISINDAN POTANS YEL Hande I õl AKBA, Cemil TÖLÜ, Türker SAVA, Baver CO KUN, Harun BAYTEK,. Yaman YURTMAN ORGAN K SÜT KOYUNU YET T R C L NDE YERL KOYUN IRKLARININ SÜT VER M ÖZELL KLER N N Y LE T R LMES NDE YÜKSEK SÜT VER ML YERL KOYUN IRKLARINDAN YARARLANMA OLANAKLARI Kadir KIRK SAMSUN L ORGAN K MANDA YET T R C L Nurcan ÇET NKAYA, Sema ARIMAN, Mustafa AL ARLI, Sevilay KARAKAYA ORGAN K VE KONVANS YONEL SÜT SI IRI YET T R C L YAPILAN LETMELERDE SA LIK DURUMUNUN KAR ILA TIRILMASI Sibel Alapala DEM RHAN, Necmettin ÜNAL 96-96 97-102 103-110 111-117 118-123 124-130 131-137 138-141 142-147 148-153 154-159 160-165 166-170 171-171

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ 25-27 EYLÜL 2013 SAMSUN ORGAN K TAVUKÇULUK Ç N UYGUN GENOT P ELDE ED LMES Musa SARICA 1 Umut Sami YAMAK 1 Mehmet Akif BOZ 2 1 OMÜ Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Samsun 2 BOZOK Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü, Yozgat ÖZET Son y llarda dünya da organik ve alternatif üretim sistemlerinden elde edilen hayvansal ürünlere olan talebin artmas na paralel olarak Türkiye de de ilerlemeler görülmektedir. Geleneksel üretim modeli ile Türkiye et tüketim pazar n n yar s ndan fazlas n elinde bulunduran tavuk eti sektörü de organik üretime geçmekte geç kalmam, Türkiye genelinde farkl bölgelerde organik tavuk eti üretimine ba lanm t r. Organik tavukçulukta yava geli en piliçlerin kullan lmas esast r. Bu piliçler h zl geli enlerin aksine 81 günlük sürede pazarlama a rl olan 2-2.5 kg a ula rlar. Ülkemizde kullan lan materyal d kaynakl ticari firmalar yoluyla sa lanmaktad r. Bu çal mada alternatif üretim sistemlerinde kullan lmak üzere, yava geli en etlik piliç üretilmesi amaçlanm t r. H zl geli en Ross etlik piliç ebeveynleri ile yumurtac Rhode Island Red (RIR) ve Barred Plymouth Rock (BAR) hatlar n n ikili ve üçlü melezlemeleri sonucu 6 farkl genotip üretilmi tir. Bu genotiplerin canl a rl k, yem tüketimi, yemden yararlanma oran ve baz karkas özellikleri 8, 10 ve 12 haftal k ya larda de erlendirilmi ve ticari h zl ve yava geli en piliçlerle kar la t r lm t r. Elde edilen sonuçlara göre; 8 haftal k ya ta yakla k 2,5 kg canl a rl a ula an üçlü melez ROSSx(RIRxROSS), ROSSx(BARxROSS) genotipleri ile 10 haftal k ya ta ayn a rl a ula an ikili melez ROSSxRIR ile ROSSxBAR genotipleri, orta h zda geli en genotipler olarak de erlendirilebilir. 12 haftal k ya ta 2 kg n üzerinde canl a rl a ula an üçlü melez (ROSSxRIR)XRIR ve (ROSSxBAR)XBAR genotipleri ise organik ve serbest gezintili sistemler için uygun olan yava geli en etlik piliçler olarak de erlendirilebilirler. ANAHTAR KEL MELER: Organik üretim, yava geli en etlik piliç, karkas, melezleme, canl a rl k DEVELOPMENT OF GENOTYPES SUITABLE FOR ORGANIC POULTRY ABSTRACT The demand on organic animal products are increasing in Turkey in paralel with the advances in the World. The conventional oultry sector has a share over 50% in total meat production in Turkey, and the organic chicken meat production started in different regions of Turkey. Using slow growing chicken is the main of organic production. These chickens reach to marketing weight 2-2.5 kg in 81 days. The chicken which are used in this system are imported to Turkey. The aim of this study was to improve slow 131

growing chickens for alternative production systems. Six different genotypes were produced by two and three way crossings of Rhode Island Red(RIR), Barred Plymouth Rock (BAR) and fast growing Ross parents. Live weight, feed consumption, feed conversion ratio and some carcass traits of these genotypes were compared with commercial fast and slow growing chickens at the slaughtering ages of 8, 10 and 12 weeks. According to the results, three way crossings ROSSx(RIRxROSS) and ROSSx(BARxROSS); and two way crossings ROSSxBAR and ROSSxRIR could be named as medium growing chickens. These genotypes reached the live weight of 2.5 at 8 and 10 weeks of age. (ROSSxRIR)xRIR and (ROSSxBAR)xBAR genotypes reached live weight of 2 kg at 12 weeks of age and could be named as slow growing chicken. KEY WORDS: Organic production, slow growing chicken, carcass, crossing, live weight. G R Yirminci yüzy l n ikinci yar s ndan itibaren etlik piliç slah n n temel amac en dü ük maliyetler ile en yüksek verim seviyelerine ula mak olarak ekillenmi tir (Bogosaljevic-Baskovic ve ark., 2012). H zl genetik de i im ile besleme ve yeti tirme sistemlerindeki geli meler ekonomik etkinli in iyile mesine katk da bulunmu tur. Son 50 y ll k dönemde broilerlerde üretim etkinli inde sa lanan ilerlemelerde en etkili faktör, büyüme düzeyinde %85-90 oran nda ilerlemeye neden olan genetik seleksiyon olmu tur (Havenstein ve ark., 2003; Yang ve Jiang, 2005). Son y llarda tavuk eti pazarlama trendinde de i iklikler olmu, bütün piliç eti tüketimi yerini parçalanm karkaslar (özellikle gö üs eti) ve ileri i lenmi ürünlere terk etmeye ba lam t r (Abdullah ve ark., 2010; Lopez ve ark., 2011). Bununla birlikte tüketici talepleri, yeti tirme uygulamalar ve hayvan refah na uygun sistemlerde (organik, free-range, ekstansif ve yar -entansif) üretim yap lmas yayg nla maktad r (Fanatico ve ark., 2006; Mikulski ve ark., 2011). Bu uygulamalarla üretilen piliçlerin daha sa l kl ve lezzetli oldu una inan lmakta ve daha yüksek fiyatla pazarlanmaktad r (Bancos, 2010). Bu üretim sistemlerinde entansif broiler üretimine göre kesim ya daha geç oldu u için, üretimde yava geli en genotipler kullan lmaktad r (Sirri ve ark., 2011; Mikulski ve ark., 2011). Kesim ya 56 ile 84. günler aras nda gerçekle en bu piliçler tüy, deri ve ayak rengi bak m ndan farkl l klar gösterecek ekilde de i ik melezleme sistemleri ile üretilmektedir. En yayg n örneklerinde tüyler k rm z, incikler sar, deri ince ve sar renklidir (Fanatico ve Born, 2002; Yang ve Jiang, 2005). Benzer genotipler Çin de daha uzun süreli kesim ya ile (100-120 gün) yumurtac rklar ve broiler ebeveynleri aras ndaki melezlemeleri de kapsayacak çok say da örne i içermektedir (Yang ve Jiang, 2005; Tang ve ark., 2009; Wang ve ark., 2009). Ticari piliçlerin üretimi için ikili veya üçlü melezleme yayg n olarak uygulanmaktad r. Baz kalite ve renk talepleri için ana ve baba hatlar n n geli tirilmesi ve melezlemelerin buna göre de i tirilmesi gerçekle tirilmektedir (Yang ve Jiang, 2005). Özellikle Çin de yerli küçük populasyonlar n ticari etçi ebeveyn veya etçi rklarla melezlenmesi s kça uygulanmaktad r (Tang ve ark., 2009). Ülkemizde de son y llarda organik tavuk ürünlerine olan talep artmaktad r. Tar m Bakanl verilerine göre 2011 y l nda üretilen organik tavuk eti miktar 350 bin adede yakla m t r (Öztürk ve Türko lu, 2012). Bu üretim sisteminde kullan lan piliçlerin tamam na yak n ülkemize ithal edilen genotiplerden olu maktad r. Bu çal mada a r yumurtac hat olarak geli tirilen Rhode Island Red ve Barred Plymouth Rock ile ticari ROSS ebeveynleri 132

aras nda ikili ve üçlü melezleme ile üretilen genotipler yava geli en bir genotip (Hubbard Red Bro) ile ticari etlik piliçlerle (ROSS) büyüme özellikleri bak m ndan kar la t r lm t r. Böylece elde edilen genotiplerin ticari yava ve h zl geli en genotiplerle benzerlik ve farkl l klar ortaya konularak organik üretim sistemlerinde kullan labilme imkânlar ara t r lm t r. MATERYAL VE YÖNTEM Bu çal ma Ondokuz May s Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ara t rma ve Uygulama Çiftli inde yürütülmü tür. Ara t rmada canl a rl a göre seleksiyon yap lan RIRII (Rhode Island Red) ve BARII (Barred Plymouth Roch) soylar ile ROSS (Ticari ebeveyn hatt ) ebeveynleri aras ndaki melezlemelerle farkl geli me düzeylerine sahip ikili ve üçlü melez genotip gruplar üretilmi tir. kili melez gruplar ROSSxRIRII (S1) ile ROSSxBARII (S2) melezlemeleri ile üretilmi tir. Üçlü melezler ise ROSSx(RIRIIxROSS) (S3), ROSSx(BARIIxROSS) (S4), (ROSSxRIRII)XRIRII (S5) ve (ROSSxBARII)XBARII (S6) melezlemeleri ile gerçekle tirilmi tir. Elde edilen civcivlerin tamam n n yava veya orta düzeyde geli en etlik piliç olarak kullan m amaçlanm t r. Bu nedenle elde edilen civcivlerle ayn ya ta olmak üzere h zl (ROSS; F) ve yava (Hubbard Red Bro, CS) geli en ticari etlik piliç genotipleri büyüme ve karkas özellikleri bak m ndan kar la t r lm t r. Deneme, pencereli, kat yak t ve infrared elektrikli s t c larla s tman n yap ld, beyaz ampullerle ayd nlatma yap lan bölmelerde gerçekle tirilmi tir. Her genotip grubundan üretilen erkek-di i kar k 280 civcive (Toplam 2240 adet) kanat numaras tak lm ve ayn kümes içerisinde olu turulan 1.7 x 3 m boyutlar ndaki 4 er bölmeye rastgele da t lm t r. Bölmelerde 3 er adet tüp yemlik ve 2 er adet yuvarlak otomatik suluk bulundurulmu olup zeminde 8 cm kal nl nda kaba rende tala ndan olu an altl k kullan lm t r. lk 3 gün süreyle 24 saat ayd nlatma yap lm, ikinci haftaya kadar 20 saatlik ayd nlatmaya kademeli olarak dü ülmü tür. Ayn ekilde 2. haftadan 6. haftaya kadar 20 saat, kesim ya na kadar do al gün süresi olan 14 saatlik ayd nlatma süresi kullan lm t r. Yemleme serbest olarak gerçekle tirilmi ve yumurtac tavuklar n büyütme dönemine uygun içerikte olan ticari bir yem fabrikas ndan al nan yemler kullan lm t r. Büyütme döneminde New-castle, Gumboro ve Enfeksiyoz bron it a lamalar yap lm, deneme süresince herhangi bir sa l k problemi ya anmam t r. Denemede haftal k canl a rl k, karkas rand man, yem tüketimleri, yemden yararlanma oranlar ve ölüm oranlar gibi veriler al nm t r. Yem tüketimi ve ölüm oranlar bölmeler düzeyinde, canl a rl klar ise her bölmede rastgele seçilen 25 erkek ve 25 di i pilicin tart m ile gerçekle tirilmi tir. Tüm genotip gruplar nda 8, 10 ve 12. haftada her bölmeden 5 erkek 5 di i piliç kesilerek karkas rand man ortaya konulmu tur. Kesim öncesi tüm gruplarda 8 saatlik açl k periyodu uygulanm t r. Kesimler kesim, slatma (56 o C de 1 dakika), tüy yolma, so uk su ile so utma, iç açma, temizleme, so uk havada so utma i lemlerinin yap ld yar otomatik kesim ünitesinde yap lm t r (Sar ca ve ark., 2011). Analizlerde SPSS (Version 16) paket program nda Anova modeli kullan lm t r. Genotip ve ya a ait ortalamalar n kar la t r lmas nda Duncan çoklu kar la t rma testi kullan lm t r. Yüzde ile ifade edilen verilerde arc-sinüs transformasyonu yap lm t r. statistik de erlendirmelerde %5 güven seviyesi kullan lm t r. 133

BULGULAR VE TARTI MA Günümüzde konvansiyonel ticari etlik piliç üretiminde oldu u gibi serbest gezinmeli ve organik piliç eti üretimlerinde de piliçlerin kesim ya nda canl a rl klar 2-2.5 kg, karkas a rl klar ise 1.3-1.6 kg aras ndad r. Erken geli me yönünde uzun süre seleksiyon yap lm h zl geli en genotiplerde bu a rl klara ula ma 40-45 günlerde gerçekle irken, orta ve yava geli en genotiplerde bu a rl klara 60-84 günlük ya larda ula labilmektedir. Bu amaçlara uygun yeti tirilen genotiplerde baz farkl l klar olmas na kar n, kullan lan yemlerin bile imi de geli me üzerinde etkili olmaktad r (Gordon ve Charles, 2002; Fanatico ve ark., 2005). Bu denemede yava ve orta düzeyde geli en, ikili ve üçlü melezlemeyle üretilen etlik genotiplerinin de i ik ya lardaki geli me düzeyleri aras nda önemli farkl l klar bulunmu tur (P<0.05). H zl geli en F genotipinin 42. gündeki canl a rl k de erlerine (1985) benzer canl a rl klara üçlü melez S3 ve S4 genotipleri 49. günde (2294 ve 2268 g); ikili melez S1 ve S2 ile ticari yava geli en CS genotipleri 56. günde (1946, 1988 ve 2100 g) ula abilmi lerdir. S5 ve S6 genotiplerinde ise 84 günlük ya ta 2175 ve 2079 g canl a rl k düzeyi sa lanabilmi tir. Denemede orta ve yava geli en genotipler dikkate al narak uygulanan 8, 10 ve 12. haftal k kesim ya lar nda; h zl geli en F genotipi en yüksek canl a rl k de erlerine sahip olmu, bunu üçlü melez S3 ve S4 genotipleri izlemi tir. Yava geli en ticari CS genotipi ise ikili melez S1 ve S2 genotipleri ile benzerlik göstermi tir. (P<0.05; Çizelge 1). lk haftadan itibaren deneme süresince h zl geli en F genotipi daha yüksek yem tüketmi tir. Bu grubu üçlü melez S3 ve S4 genotipleri izlemi, ikili melez S1 ve S2 genotipleri ticari yava geli en CS grubu ile benzer yem tüketimlerine sahip olmu lard r. Üçlü melez S5 ve S6 genotipleri ise en dü ük yem tüketimine sahip olmu lard r (P<0.05; Çizelge 1). H zl geli en F broilerleri 42 günlük ya ta 2 kg canl a rl a 3802 g yem tüketerek ula rken; S3 ve S4 genotipleri bu a rl klara 49. günde ula arak 4891 ve 4325 g yem tüketmi lerdir. kili melez S1, S2 ve ticari CS genotiplerinde 56. günde 2 kg civar ndaki canl a rl k de erlerine kar n 7160, 7379 ve 7406 g yem tüketilmi tir. S5 ve S6 genotiplerinde ise ancak 84 günlük ya ta bu a rl klar elde edilebilmi ve 7537 ile 705 g yem tüketimi gerçekle tirilmi tir (Çizelge 1). Geli me ve yem tüketimlerine ba l olarak tüm dönemlerde en iyi yemden yararlanma oran h zl geli en F genotipinde görülmü tür (42. günde 1.92). Bunu S3 ve S4 genotipleri izlemi ; S1, S2 ve CS genotipleri benzer yemden yararlanma oran na sahip iken; S5 ve S6 genotipleri en geri düzeyde yemden yararlanmaya sahip olmu lard r. CS ve ikili melez genotipler benzer yem tüketimine sahip olmu lard r. Ya n artmas ile tüm genotiplerde yemden yararlanma oran nda gerileme olmu ; yava ve orta düzeyde geli en genotiplerin hiç birisi h zl geli en genotip düzeyinde yemden yararlanmaya ula amam t r (P<0.05; Çizelge 1). Tüm genotiplerde ya ama gücü de erleri 8, 10 ve 12 haftal k ya larda %97 nin üzerinde belirlenmi tir. Genotip gruplar aras nda farkl l klar önemli bulunmas na kar n (P<0.05) bu de erler tüm genotipler için kabul edilebilir sonuçlar olmu tur. Fanatico ve ark., (2005), 1 h zl, 2 orta ve 1 yava geli en piliçlerde kapal ortamda 53, 67 ve 81 günlük ya lardaki performanslar de erlendirmi lerdir. S ras yla canl a rl klar 2606 g, 2496 g, 2327 g ve 2110 g; yem tüketimlerini 5338 g, 6684 g, 6474 g ve 7554 g; yemden yararlanma oranlar n da 2.13, 2.68, 2.77 ve 3.58 olarak bildirmi lerdir. Tang ve ark., (2009), birisi ticari etlik piliç, birisi yerel orta geli en genotip ve üçü yava geli en genotipte s ras yla kesim ya lar n 49, 56 ve 112 gün olarak uygulam lard r. Bu 134

genotiplerde ele al nan ya larda canl a rl k de erleri 2009 g, 1689 g, 1589 g, 1477 g ve 1471 g olarak belirlenmi tir. Yava geli en broiler genotiplerinde de de i ik besleme uygulamalar na göre farkl l klar olu abilmektedir. pek ve ark, (2009), free-range üretim sisteminde yava geli en broiler genotipinin (Hubbard ISA Red JA) farkl besleme uygulamalar nda; 84. gün canl a rl klar n 2268 g ile 2978 g aras nda, yem tüketimi 6258 g ile 8109 g aras nda, yemden yararlanma oranlar n da 2.43 ile 2.96 aras nda belirlemi lerdir. Aksoy ve ark., (2010), orta düzeyde geli en broilerlerde 49 günde ula lan canl a rl a, h zl geli en piliçlerde 42 günde ula labilece ini belirtmi lerdir. Denemede elde edilen veriler ve di er bulgular nda, geli me ve yem tüketim özelliklerine göre S3 ve S4 genotipleri orta düzeyde, S1 ve S2 genotipleri ise yava geli en genotipler olarak tan mlanabilir. S5 ve S6 genotipleri ise ticari yava geli en genotipten daha dü ük canl a rl k de erleri ile organik veya ekstansif üretim sistemleri için daha uygun görülmektedir (Yang ve Jiang, 2005; Sarica ve Yamak, 2012a, b). Karkas rand man de erleri 8. haftada F, S2, S3 ve S4 genotiplerinde di erlerinden daha yüksek bulunmu, bu genotiplerde %70 in üzerinde karkas rand man elde edilmi tir. Di er genotiplerden özellikle melezlemelerde RIRII genotipinin oldu u gruplarda daha dü ük de erler belirlenmi tir. Tüm kesim ya lar nda h zl geli en F genotipi en yüksek karkas rand man de erlerine sahip olmu, ya n artmas na ba l olarak baz genotiplerde de art olmu tur. Çizelge 1. Farkl genotipik yap ve kesim ya lar ndaki piliçlerin büyüme özellikleri Genotip F S1 S2 S3 S4 S5 S6 CS Canl A rl k Yem Tüketimi (g) (g) Oran (%) (%) 8 3224.2 6674.6 2.08 98.7 72.51 10 4267.5 10187.7 2.39 98.3 75.33 12 5119.3 12882.8 2.70 98.3 74.59 T 4203.7 a 9581.7 a 2.39 f 98.4 a 74.15 a 8 1945.9 4654.2 2.37 98.0 69.69 10 2589.0 7159.6 2.75 97.4 70.99 12 3075.5 9565.2 3.08 96.9 68.99 T 2479.9 e 7126.3 c 2.73 cd 97.4 b 69.89 c 8 1987.9 4755.4 2.38 98.5 71.65 10 2607.3 7379.1 2.80 98.3 72.35 12 3090.4 9905.5 3.19 98.0 69.87 T 2564.1 de 7346.6 c 2.79 c 98.3 a 71.29 b 8 2653.9 6188.9 2.33 98.7 71.64 10 3494.0 9466.4 2.71 98.7 72.46 12 3969.3 11563.3 3.00 98.7 71.75 T 3335.9 b 9072.8 ab 2.68 de 98.7 a 71.95 b 8 2484.3 5636.8 2.25 98.1 71.61 10 3227.3 8532.7 2.63 97.9 71.53 12 3673.4 11059.6 3.10 97.9 72.61 T 3127.9 c 8409.7 b 2.66 e 98.0 ab 71.91 b 8 1359.1 3531.5 2.60 99.1 67.99 10 1759.2 5519.6 3.14 99.1 67.84 12 2174.9 7536.7 3.47 98.9 66.91 T 1764.4 f 5529.3 d 3.07 a 99.0 a 67.58 d 8 1335.9 3290.4 2.47 98.9 69.37 10 1781.7 5296.3 2.96 98.5 70.28 12 2079.2 7057.9 3.44 98.5 67.35 T 1732.5 f 5214.9 d 2.96 b 98.6 a 68.99 c 8 2100.7 5012.4 2.42 98.7 70.55 10 2632.5 7406.1 2.82 98.7 71.02 12 3092.5 9225.9 3.04 97.4 73.78 T 2619.1 d 7214.8 c 2.76 c 98.3 a 71.85 b 135 Ya (Hafta) Yemden Yaralanma Ya ama Gücü Karkas Rand man

P Ya 8 2098.4 C 4968.0 C 2.36 C 98.6 A 70.62 B 10 2736.9 B 7618.4 B 2.78 B 98.4 A 71.43 A 12 3215.6 A 9724.6 A 3.13 A 98.1 A 70.59 B OSH 12.445 85.182 0.007 0.13 Genotip 0.000 0.000 0.000 0.042 0.000 Ya 0.000 0.000 0.000 0.498 0.008 Genotip x Ya 0.000 0.645 0.000 0.355 0.000 a,b,c,d,e,f,g: Her özellik için ayr harfle gösterilen genotipler aras ndaki farkl l klar önemlidir; A,B,C: Her özellik için farkl harfle gösteriler kesim ya lar aras ndaki farkl l klar önemlidir. OSH: Ortalaman n standart hatas. KAYNAKLAR Abdullah, A.Y., Al-Beitawi, N.A., Rjoup, M.M.S., Qudsieh, R.I., Ishmais, M.A.A., 2010. Growth performance, carcass and meat quality characteristics of different commercial crosses of broiler strains of chickens. Japanese Poult. Sci., 47: 13-21. Aksoy, T., Narinc, D., Curek, D.I., Onenc, A., Yapici, N, 2010. Comparison of fast and medium-growing broiler genotypes raised indoors: Growth performance, slaughter results and carcass parts. J. Anim. And Vet. Adv. 9 (10): 1485-1490. Bancos, C., 2010. Research on some hygienic factors influence on broiler health, productivity and meat quality. Ph. D. Thesis, University of Agricultural Sciences and Veterinary Medicine, Cluj- Napoca. Bogosavljevic-Boskovic, S., Rakonjac, S., Doskovic, V., Petrovic, M.D., 2012. Broiler rearing systems: A review of major fattening results and meat quality traits. World s Poult. Sci., J. 68 (2): 217-228. Fanatico, A.C., Born, H., 2002. Label Rouge: Pasture-based poultry production in France. An ATTRA Livestock Technical Note (http://www.attra.ncat.org/attra-pub/labelrouge.html). Fanatico, A.C., Pillai, P.B., Cavitt, L.C., Owens, C.M., 2005. Evaluations of slower-growing broiler genotypes grown with and without autdoor access: Growth performance and carcass yield. Poult. Sci. 84: 1321-1327. Fanatico, A.C., Pillai, P.B., Cavitt, L.C., Emmert, J.L., Meullenet, J.F., Owens, C.M., 2006. Evaluations of slower growing broiler genotypes grown with and without autdoor Access: Sensory attributes. Poult. Sci. 85: 337-343. Gordon, S.H., Charles, D.R., 2002. Niche and organic chicken products. Nottingham University Press, Nottingham, UK. Havenstein, G.B., Ferket, G.B., Qureshi, M.A., 2003. Growth, livability, and feed conversion of 1957 versus 2001 broilers when feed representative 1957 and 2001 broiler diets. Poult. Sci. 82: 1500-1508. pek, A., A. Karabulut, U. Sahan, O. Canbolat and B. Yilmaz-Dikmen. 2009. The effects of different feeding management systems on performance of a slow-growing broiler genotype. Br. Poult. Sci. 50 (2): 213-217. Lopez, K.P., Schilling, M.W., Corzo, A., 2011. Broiler genetic strain and sex effects of meat characteristics. Poult. Sci. 90: 1105-1111. Mikulski, D., Celej, J., Jankowski, J., Majewska, T., Mikulska, M., 2011. Growth performance, carcass traits and meat quality of slow-growing and fazt-growing chickens raised with and without outdoor Access. Asian-Aust. J. Anim. Sci. 24 (10): 1407-1416. Öztürk, A.K., Türko lu, M., 2012. Türkiye de organik tavukçuluk (Derleme). Lalahan Hay. Ara t. Enst.Derg. 52 (1): 41-50. Sarica, M., Ocak, N., Turhan, S., Kop, C., Yamak, U.S., 2011. Evaluation of meat quality from 3 turkey genotypes reared with or without outdoor access. Poult. Sci. 90: 1313-1323. Sarica, M., Yamak, U.S., 2010a. Yava geli en etlik piliçlerin özellikleri ve geli tirilmesi. Anadolu J. Agric. Sci. 25 (1): 61-67. Sarica, M., Yamak, U.S., 2010b. Use of genetic material suitable for organic meat production. International Conference on Organic Agriculture In Scope of Environmental Problems. 168-169, Famagusta, Cyprus. Sirri, F., Castellini, C., Banchi, M., Petracci, M., Meluzzi, A., Franchini, A., 2011. Effect of fast-, medium-, and slow-growing strains of meat quality of chickens reared under the organic farming method. Animal, 5 (2): 312-319. Tang, H., Gong, Y.Z., Wu, C.X., Jiang, J., Wang, Y., Li, K., 2009. Variation of meat quality traits among five genotypes of chicken. Poult. Sci. 88: 2212-2218. 136

Wang, K.H., Shi, S.R., Dou, T.C., Sun, H.J., 2009. Effect of free-range raising system on growth performance, carcass yield, and meat quality of slow-growing chicken. Poult. Sci. 88: 2219-2223. Yang, N., Jiang, R.S., 2005. Recent advances in breeding for quality chickens. World s Poultry Sci. J. 61: 373-381. 137