CLIMES: İklim-Dostu Okul Yönetimi Sistemleri Etkinlik - 1: Türkiye de İklim Değişikliği Öğretmenler, ön koşul olarak, öğrencilere hava durumu ve iklimin ne olduğu öğretmelidir. Tanımları genişletmek için örnekler vermelidir. Dünyanın iklim sistemi ve atmosferin yapısı da öğretilmelidir. Özet : Öğrenciler iklimdeki değişiklikleri araştıracaktır. 1940, 1980 ve 2010 yıllarındaki iklim özelliklerini karşılaştıracaktır. Bulgularını gruplar halinde sunacaklardır. Kazanımlar : Öğrenciler Türkiye deki iklim değişikliklerini örnekleyebilecekler. Uygulama: Yedi grup oluşturulacaktır ve bu yedi grubun her biri Türkiye nin yedi bölgesinden birini temsil edecektir. Öğrenciler farklı kaynaklardan faydalanarak 1940, 1980 ve2010 yıllarına ait verileri toplayacaktır. Öğrenciler ppt sunuları ya da posterler hazırlayabilir ya da o bölgelerde yaşayan büyükleriyle röportaj yapabilirler. Daha sonra sınıfta sonuçlar tartışılır. Aşağıda öğrencilere veri toplama sürecinde yardımcı olabilecek bir tablo verilmiştir. Tarih Kaynak Hava Olayı
Etkinlik - 2 : Haydi Sor Sor! Ön koşul olarak, öğrencilere hava durumu ve iklimin ne olduğu öğretilmelidir. Tanımları genişletmek için örnekler verilmelidir. Dünyanın iklim sistemi ve atmosferin yapısı da öğretilmelidir. Bu aktivite için öğretmen öğrettiği terimlerle ilgili soru kartları hazırlamalıdır. Süre : 30 minutes Özet : Sınıf iki gruba ayrılır ve öğretmen hazırladığı soruları gruplara sırayla sorar. Kazanım : 1. Öğrenciler iklim değişikliği ve ilgili terimleri tanımlar. 2. İklim değişikliğinin gerçekleştiğini gösteren örnekler verir. Uygulama : Sınıf iki gruba ayrılır. Öğretmen önceden hazırladığı soruları her iki gruba sırayla sorar. Sorular bittiğinde en çok doğru cevabı veren grup kazanan olarak ila edilir. Kaybeden grup ise bilemedikleri soruların cevabını içeren bir rapor hazırlar. Öğretmenlere soru hazırlama sürecinde rehberlik edebilecek örnek sorular aşağıda verilmiştir. 1. İklim sıcaklıklardaki günlük dalgalanmalardır. T / F 2. İklim ve hava durumu aynı şeyi ifade eder.t/ F 3. Doğal etkiler ve insan aktivitileri iklim değişikliğine etki eder. T / F 4. Sera gazı etkisi iklim değişikliğine neden olan etkenlerden biridir. T / F 5. Küresel ısınma iklim değişikliğinin bir sonucudur. T / F 6. bizim ülkemiz iklim değişikliğinden etkilenmeyecektir. T / F 7. Sanayi Devrimi nden sonra iklim değişikliği hızlanmıştır. T / F
Etkinlik - 3 : İklim Değişikliği ile ilgili Kavramlar Bu aktiviteye başlamadan önce, öğretmen iklim değişikliği ile ilgili temel bilgileri verir. İklim, hava durumu, sera gazı, karbondioksit salınımı, atmosfer gibi terimlerin tanımlarını vermelidir. Süre : 20 dakika Özet : Öğretmen, iklim değişikliği ile ilgili temel kavramları içeren sorular hazırlar. Öğrencilerin bu soruları öğrendikleri doğrultuda cevaplamaları beklenir. Cevaplar daha sonra sınıf içerisinde tartışılır. Kazanım: İklim değişikliği ile ilgili temel kavramları tanımlar. Uygulama : Öğretmen iklim değişikliği ile ilgili temel bilgileri verir. İklim, hava durumu, sera gazı, karbondioksit salınımı, atmosfer gibi terimlerin tanımlarını verir. Önceden hazırlamış olduğu ilgili soruları sınıfa dağıtır. 10 dakika bekledikten sonra öğrencilere doğru cevapları verir. Daha sonra cevaplar sınıf içerisinde tartışılır. ( Bu uygulamada kullanılabilecek örnek sorular aşağıda verilmiştir.) 1. --------, atmosferin belirli bir yerinde herhangi bir mevsimdeki günlük hava koşuludur. 2. --------, bir bölgede uzun süre boyunca görülen ya da belirli bir yer veya bölgede uzun süre zarfında ölçülen ortalama hava koşullarıdır. 3. Güneş ten gelen morötesi ışınları tutan ozon tabakası atmosferin bu katmanında yer alır. --------- 4. -------- ve -------- bilinen yaygın iki sera gazıdır. Bunlar bizlerin Dünya da yaşanabilir bir sıcaklığa sahip olmamızı sağlar. Ancak bu gazların yoğun artışı ------- --------- neden olur. 5. Rüzgar, güneş, su vb. -----------enerji kaynaklarıdır. Metan İklim Küresel Isınma Stratosfer Yenilenebilir - Karbondioksit Hava Durumu
Etkinlik - 4 :Sera Gazı Süre : 60 minutes Özet : Öğrenciler, basit bir deney yardımıyla sera gazı etkisinin ne olduğunu öğreneckler. Objective : 1. Sera gazı etkisini tanımlar. 2. Sera gazı etkisini anlatan basit bir deney tasarlar. 3. Termometrenin nasıl kullanıldığını öğrenir. Uygulama : İki termometre alınır biri T 1 diğeri T 2 olarak etiketlenir. Her iki termometre de açık havada aynı yüzeye koyulur ve gösterdikleri değerler kaydedilir. Daha sonra T 2 termometresinin üzerine bir cam kavanoz yerleştirilir. 30 dakika bekledikten sonra termometrelerin gösterdiği değerler kaydedilir. Son olarak sonuçlar karşılaştırılır. Deneyin sonunda, sınıf içi tartışma olarak bitkileri neden seralarda sakladığımızı sorabiliriz.
Etkinlik - 5: Sera Gazı Etkisi Sorumluları Bulalım! Özet : Öğretmen, sera gazları ve iklim değişikliği üzerindeki etkilerini anlattıktan sonra, sera gazına sebep olan etkilerin daha iyi kavranması için öğrencilere gruplar halinde ilgili rolleri verir. Öğrencilerin bu rollere uygun görevler yerine getirmesi beklenir. Kazanım: 1. Sera gazı etkisini tanımlar. 2. Sera gazı etkisine neden olan faktörleri sıralar. 3. Sera gazı etkisini azaltmak için çözüm önerisi getirir. Uygulama : Öğretmen sera gazlarını ve bunların iklim değişikliğine etkilerini anlatır. Daha sonra sınıfı, sera gazı etkisine yol açan belirlediği faktör sayısı kadar gruba ayırır. Her bir gruptan sera gazı etkisini nasıl oluşturduğu, bunun iklim değişikliği üzerindeki etkisi ve soruna nasıl çözüm önerisi getireceğine dar bir çalışma yapmasını ister. 15 dakika bekledikten sonra, her bir grubun ulaştığı sonuçları sınıfla paylaşmasını ister. Son olarak da sınıf olarak bulgular tartışılır. Verilebilecek roller: Araba, Fabrika, Orman, Atıklar
Etkinlik -6: Farklı Ülkelerdeki Sera Gazı Salımları Özet : Öğretmen, sera gazları ve iklim değişikliği üzerindeki etkilerini anlattıktan sonra, farklı ülkelerin sera gazı salımlarını gösteren tablonun yer aldığı bilgi kartını öğrencilere dağıtır. Daha sonra farlılıkların sebepleri tarışılır. Kazanım: 1. Sera gazı etkisini tanımlar. 2. Sera gazı etkisine neden olan faktörleri sıralar. 3. Verilen bir grafiği yorumlar. 4. Ülkelerin sera gazı salımlarındaki farklılığın nedenlerini açıklar. Uygulama : Öğretmen, sera gazları ve iklim değişikliği üzerindeki etkilerini anlattıktan sonra, farklı ülkelerin sera gazı salımlarını gösteren tablonun yer aldığı bilgi kartını öğrencilere dağıtır. Öğrencilere, farklılığın sebebinin ne olduğu sorulur. Gerekirse gruplar halinde öğrencilerin cevap araması istenir. Daha sonra farlılıkların sebepleri sınıf içerisinde tartışılır.
Etkinlik - 7 : İklim Değişikliğinin Türler Üzerindeki Etkisi Bio-çeşitlilik Azalıyor! Öğretmen bu aktiviteye geçmeden bir hafta önce, sınıftan 3 er kişilik gruplar halinde öğrencilerden iklim değişikliği sonucunda yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olan türleri araştırıp, poster hazırlamalarını ister. Bu aktivite için öğretmenlerin faydalanabileceği kaynaklar: Climate Change Information Kit http://bioweb.biology.utah.edu/sekercioglu/publications/index.html Küresel İklim Değişikliğinin Biyolojik Çeşitlilik ve Ekosistem Kaynakları Üzerine Etkisi, Aynur DEMİR. Biyolojik Çeşitlilik-Doğa Koruma Ve Sürdürülebilir Kalkınma, Filiz Demirayak* tarafından TÜBITAK VIZYON 2023 Projesi Çevre ve Sürdürülebilir Kalkınma Paneli için hazırlanmıştır, Aralık 2002 Özet : Öğrenciler araştırmaları sonucunda elde ettikleri bilgileri, sınıf arkadaşlarıyla paylaşırlar. Kazanım: İklim değişikliğinin bio-çeşitlilik üzerindeki etkisini araştırır. Uygulama : Öğretmen sınıftan 3 er kişilik gruplar halinde öğrencilerden iklim değişikliği sonucunda yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olan türleri araştırıp, poster hazırlamalarını ister. Öğrenciler, araştırmaları sonucunda elde ettikleri verileri hazırladıkları posterler yardımıyla sunarlar. Daha sonra öğretmen kendi bulduğu kaynakları da öğrencilerle paylaşır.
Etkinlik 8: Enerji Tasarrufu ve İklim Değişikliğine Etkisi BİR IŞIK DA SEN SÖNDÜR! Bu aktiviteye başlamadan önce, öğretmen bilgi kartlarında yer alan çeşitli elektrikli ev aletlerinin sebep olduğu CO 2 miktarlarına ait verileri öğrencilerle paylaşır. Özet : Enerjiyi tasarruflu kullanmanın nasıl olacağı ve bu durumun iklim değişikliği üzerindeki etkileri öğrenciler tarafından araştırılır. Öğrencilerden bir sunum yapmaları ve bu sunumların da sınıfta tartışmaları istenir. Kazanım: 1.Öğrenciler tasarruflu enerji kullanımın iklim değişikliği üzerindeki etkisini keşfeder. 2. Öğrenciler enerji tasarrufunda bulunarak iklim değişikliğine nasıl bir önlem alacakları hakkında çıkarımda bulunur. Uygulama : Bilgi kartlarında gösterilen verilerden faydalanarak, gerekirse ek araştırma yaparak, öğrencilerden gruplar halinde, hangi elektrikli ürünün ne kadar enerji harcadığı, enerji tasarruflu olanla değiştirildiğinde iklim değişikliğine nasıl bir katkı sağladığını gösteren bir poster/sunum hazırlamaları istenir. Bu poster/sunumlar sınıf içi tartışmalarla değerlendirilip öğrencilerin enerji tasarrufunun iklim değişikliği üzerindeki etkisi hakkında çıkarımda bulunması istenir. Ek uygulama olarak, öğrencilerden bir pazar günü evlerinde yaklaşık ne kadar elektrik harcandığını ve bunun sebep olduğu CO 2 salınımını hesaplamaları istenir. Bir sonraki derste, öğrenciler bulgularını sınıfla paylaşır.
Etkinlik 9: Ulaşım ve İklim Değişikliğine Etkisi HAYDİ SERVİSE BİNELİM! Bu aktiviteye başlamadan önce, öğretmen bilgi kartlarındaki ulaşım araçları ve saldıkları CO 2 miktarı hakkındaki verileri öğrencilerle paylaşır. Özet : Students will search for ways to reduce the amount of CO 2 they cause on the school way. Kazanımlar: 1. Evden okula gelene kadar sebep olduğu CO 2 salınım miktarını hesaplar. 2. Evden okula gelene kadar sebep olduğu CO 2 salınım miktarını azaltmak için çözüm(ler) bulur. Uygulama : Öğrenciler Karayolları Genel müdürlüğünün sayfasından ya da bir haritadan faydalanarak okul ile evleri arasındaki mesafeyi hesaplar. Daha sonra, öğretmen öğrencilerine hangi aracın km başına ne kadar CO 2 salınımına sebep olduğunu gösteren bir tablo dağıtır. Böylelikle öğrenciler, evden okula gelene kadar ne kadar bir CO 2 salınımına sebep olduklarını hesaplar. Son olarak, öğrencilerden bu miktarın azalması için çözüm önerileri getirmeleri ve çözümlerini sınıfla paylaşmaları istenir.
Etkinlik 10: Geridönüşüm Gezelim, Görelim! Bu etkinlik kapsamında öğrenciler, Invest Tarding & Consulting (ITC) geridönüşüm merkezine götürelecektir. Etkinlik 11: Temiz Enerji Gezelim, Görelim! Bu etkinlik kapsamında öğrenciler, OrtaDoğu Teknik Üniversitesi Fizik bölümü bünyesinde bulunan GÜNAM a götürelecek, güneş pilleri ve güneş enerjisi ile ilgili uzmanlardan bilgi alınacak ve öğrencilerin bu teknolojiyi yerinde incelemeleri sağlanacaktır.