HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ AVRUPA BİRLİĞİ BİRİMİ SAYILARLA ERASMUS RAPORU

İÇİNDEKİLER I. TÜRKİYE DE VE HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ NDE ERASMUS PROGRAMI 1.1.Durum Analizi ve Performans Göstergeleri 1.1.a. Erasmus İkili Anlaşmaları 1.1.b. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi nde Erasmus Öğrenci Hareketliliği 1.1.c. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi nde Erasmus Personel Hareketliliği II. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ NDE ERASMUS PROGRAMINI GELİŞTİRME ÖNERİLERİ

I. TÜRKİYE DE VE HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ NDE ERASMUS PROGRAMI Avrupa Birliği (AB) Eğitim ve Gençlik Programları, 2004-2005 Akademik yılından itibaren Türkiye de uygulanmaktadır. Hacettepe Üniversitesi (HÜ), Mayıs-2004 tarihinden itibaren katıldığı AB Eğitim ve Gençlik Programları olan Socrates-Leonardo da Vinci ve Gençlik programlarının yerine geçmiş olan Avrupa Birliği Hayatboyu Öğrenme Programı ile 2007-2013 döneminde de etkin biçimde faaliyetlerini sürdürmektedir. Hayatboyu Öğrenme Programı, önceki dönem programlarının geliştirilmesiyle oluşmuş bir programdır. HÜ nde yeni dönem çalışmaları Şubat 2007 de yapılan Erasmus Üniversite Beyannamesi ile Genişletilmiş Avrupa Üniversite Beyannamesi başvurusunun kabul edilmesiyle başlamıştır. Program, 2014-2020 yılında bazı değişiklikler ile Erasmus for All adı ile devam edecektir. 1.1. Durum Analizi ve Performans Göstergeleri Üniversiteler, programın ülkemizdeki resmi yürütücüsü olan Türk Ulusal Ajansı (AB Bakanlığı / AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığı) tarafından belirlenen kurallar ve performans kriterlerine bağlı olarak programa katılmaktadırlar. Türk Ulusal Ajansı (UA), Erasmus Hareketliliğinin Bologna ve ülke hedeflerine uygunluğunun sağlanması ve takip edilebilmesi için çeşitli göstergeler kullanmaktadır. Bu göstergelerden ilki, toplam hareketlilik sayılarıdır ve bu raporun ilk kısmında detaylı olarak incelenmektedir. Ek olarak, üniversite performans kriteri olarak kullanılan göstergeler Türkiye de Erasmus Programından faydalanan öğrenci sayısının toplam öğrenci sayısına ve mezun sayısına oranıdır. Bu göstergeler Türkiye nin de paylaştığı Bologna Süreci nin 2020 yılına kadar yüksek öğretimdeki mezunların %20 si hareketlilikten faydalanmış olmalıdır hedefinin ölçülebilmesine ışık tutmaktadır. HÜ nin Erasmus hareketlilik hedeflerinin, Ulusal Ajans ın ülke hedefleri ve performans kriterleri ile uyumlu olması beklenmektedir. Böylece, üniversitenin tüm birimlerinin ulusal hedeflere katkıları takip edilebilir ve ölçülebilir olacaktır. Ulusal Ajans ın raporlarına göre Türkiye deki mevcut öğrenci sayısı dikkate alındığında Bologna Hedeflerine ulaşılabilmesi için yaklaşık 80.000 öğrencinin

Benchmark 2020 her yıl hareketlilikten faydalanması gerekmektedir. 2010-2011 verilerine göre yaklaşık 10.000 öğrenci hareketlilikten faydalanmakta ve yaklaşık 18.000 kişi talepte bulunmaktadır. Şekil 1 de görülen Bologna 2020 hedeflerine ulaşılabilmesi için Türkiye deki lise mezunlarının %40 nın üniversiteye yerleştirilmeleri gerekmektedir. Şekil 1. Erasmus Program Ülkelerinde Lise Mezunlarının Üniversiteye Yerleştirilme Oranları Ireland 27,5 49,9 Denmark 32,1 47,0 Luxembourg 21,2 46,1 Sweden 31,8 45,8 Finland 40,3 45,7 Cyprus 31,1 45,1 Belgium 35,2 44,4 Lithuania 42,6 43,8 France 27,4 43,5 United Kingdom 29,0 43,0 Netherlands 26,5 41,4 Spain 29,2 40,6 Estonia 30,8 40,0 Poland 12,5 35,3 Slovenia 18,5 34,8 EU 27 22,4 33,6 Latvia 18,6 32,3 Germany 25,7 29,8 Greece 25,4 28,4 Bulgaria 19,5 27,7 Hungary 14,8 25,7 Austria 15,9 23,5 Portugal Slovakia 11,3 10,6 23,5 22,1 2000 Czech Republic Italy 13,7 11,6 20,4 19,8 2010 M alta 7,4 18,6 Romania 8,9 18,1 Croatia 16.2 22,6 Iceland 32,6 40,9 Turkey (:) 15.5 Norway 37,3 47,3 (%) 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Bu hedeflere ulaşılması konusunda öğrenci sayılarının incelendiği ulusal veriler Şekil 2 de görülmektedir. 2010-2011 Akademik yılı HÜ nin Erasmus Öğrenci Sayısının Toplam Öğrenci Sayısı na oranı yaklaşık %0,96 dır (Şekil 2). Bu raporda incelenen tüm ulusal Erasmus Hareketlilik verileri Ulusal Ajans

tarafıdan, üniversiteler için en son raporlama yılı olan 2010-2011 Akademik yılına göre düzenlenmiştir.. Ulusal Ajans güncel verileri 2010-2011 Akademik yılına ait olduğundan geçerli bir karşılaştırma yapılabilmesi için HÜ ne ait ilgili yılın verileri kullanılmıştır. Şekil 2. Türkiye deki Üniversitelerin Erasmus Öğrenci Sayılarının, Üniversitenin Toplam Öğrenci Sayılarına Oranı (2010/2011)* * Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri) Şekil 3 incelendiği zaman Erasmus öğrencisi sayısının mezun sayısına oranı sıralamasında HÜ, Türkiye de 22. sırada yer aldığı görülmektedir. HÜ nin Türkiye Bologna Hedeflerine ulaşılabilmesi için ülke katkısını arttırması gerekmektedir. Bu oranın artması daha fazla öğrencinin öğrenim hayatları sürecinde Erasmus programından faydalanmaları ile mümkün olacaktır. Erasmus Programı AB Komisyonu ve Türk Hükümeti tarafından sağlanan hibeler ile yürütülmektedir. HÜ, her yıl yaklaşık 1000 Erasmus öğrenci başvurusu almaktadır. Üniversitenin başvuran tüm öğrencileri gönderebilecek Erasmus İkili Anlaşmaları olmasında rağmen Erasmus hibelerinin, programa katılan Türkiye deki tüm üniversitelere dağılmasından dolayı HÜ ne yaklaşık 400 öğrenci gönderebilecek kadar hibe tahsis edilmektedir. Hareketliliğin arttırılması

için hibe miktarlarının arttırılması gerekmektedir. Türk Ulusal Ajansı hibelerin arttırılması için AB Bakanlığı nezdinde çalışmalar yürütmektedir. 2012-2013 Akademik yılı itibariyle üniversitelere sağlanan hareketlilik hibelerinde artış beklenmektedir. Şekil 3. Türkiye deki Üniversitelerin Erasmus Öğrenci Sayılarının, Üniversitenin Mezun Sayılarına Oranı (2010/2011)* * Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri) Şekil 4 de Türk üniversitelerinin 2010-2011 Akademik yılında kullandıkları Erasmus bütçeleri incelenebilir. HÜ, Türk üniversiteleri içerisinde 1.000.000 Euro dan fazla hibe kullanarak 7. sırada yer almaktadır. Hibenin yaklaşık %95 oranındaki kısmı, öğrenci hareketliliği kapsamında Erasmus programından faydalanan öğrencilere ödenmektedir. Üniversiteler tarafından yapılan ödemeler detaylı olarak her yıl Ulusal Ajans a raporlanmaktadır. Ulusal Ajans tarafından tahsis edilen hibelerin kontrol ve denetimleri yapılmakla beraber, Erasmus sürecinin kurumlardaki işleyişi (şeffaflık, belgeler, tanınırlık vb.) de yakından izlenmektedir. Erasmus bütçelerinin verimli kullanılması Ulusal Ajans ın üniversiteleri

değerlendirmek için kullandığı bir diğer performans kriteridir. Arzu edilen üniversitelerin bütçeleme planlarını en fazla %5 hata payı ile gerçekçi yapmaları ve ülke olarak hibenin tamamının verimli kullanılmasıdır. HÜ, Ulusal Ajans tarafından tahsis edilen 2010-2011 Akademik yılı Erasmus bütçesinin yaklaşık %95,3 nü kullanarak iyi bir performans sergilemiştir (Şekil 5). Şekil 4. Türkiye deki Üniversitelerin Kullandıkları Erasmus Bütçeleri (2010/2011)* * Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri) Şekil 5. Türkiye Erasmus Hibelerinin Üniversitelere Göre Kullanım Oranları (2010/2011)* * Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri)

Erasmus Programı na katılım, her yıl artan bir ivme ve yeni üniversitelerin programa dahil olması ile artış göstermektedir. Ülkemizden, 2011-2012 Akademik yılında yaklaşık 10.000 öğrenci ve 2.100 personel programdan faydalanarak Avrupa daki bir kuruma gitmişlerdir. Tablo 1 de de görüleceği üzere, programa katılım HÜ düzeyinde de artarak devam etmektedir. Üniversitelerin, stratejik planlarını yaparken bu artış oranlarını dikkate alarak ofis yapılarını güçlendirmeleri Ulusal Ajans tarafından gelen ve giden öğrencilere ve personele kaliteli hizmet verilmesi için tavsiye edilmektedir. Tablo 1. Hacettepe Üniversitesi Toplam Erasmus Hareketlilik Sayıları Akademik Yıl Giden Öğrenci Sayısı Gelen Öğrenci Sayısı Giden Personel Sayısı Gelen Personel Sayısı 2004-2005 34 4 12 4 2005-2006 129 20 39 20 2006-2007 196 39 54 21 2007-2008* 306 58 33 39 2008-2009* 308 102 42 26 2009-2010* 346 100 23 25 2010-2011* 346 106 32 18 2011-2012* 388 129 36 20 TOPLAM 2.053 558 271 173 *2007-2008 Akademik yılında programın değişmesiyle giden öğrenciler öğrenim görme ve staj, giden personel ders verme ve eğitim alma toplamı olarak tabloda verilmektedir. Programın kalite göstergeleri incelendiğinde; gelen ve giden öğrenci, personel sayısının oranının dengeli olması, bütçenin verimli kullanılması Ulusal Ajans

tarafından hibe dağıtım kriterleri olarak görülmektedir. Ayrıca kaliteli değişimin gerçekleştirilebilmesi için üniversiteler tarafından değişim sürecinde yürütülen çalışmaların Bologna Hedefleri ile uyumlu olmaları, Ulusal Ajans tarafından incelenen ve uygulamada önem verilmesi gereken noktalar olarak vurgulanmakta ve denetlenmektedir. Programda ulaşılması beklenen ülke hedefleri Bologna Hedefleri ile paralellik göstermekte, üniversitelerin giden Erasmus öğrenci sayılarının toplam öğrenci ve toplam mezunlara oranı Ulusal Ajans tarafından izlenmektedir. 2010-2011 Akademik yılında, HÜ nin toplam giden öğrenci ve personel hareketlilik ülke sıralaması 378 hareketlilik ile 7. dir (Şekil 6). Şekil 6. Türkiye Eramus Programı Toplam Hareketliliğinin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)* * Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri) Ülkelere göre gelen ve giden öğrenci dağılımı tüm Türkiye için homojen bir yapı göstermemektedir (Şekil 7). Ülkelerin tarihsel bağları, ekonomik uygunlukları, uluslararası boyutta işbirlikleri gibi birçok faktör bu dağılımın yapısını şekillendirmektedir.

Şekil 7. Türkiye Gelen ve Giden Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılımı (2010/2011)* * Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri) Şekil 8 incelendiğinde, ülkelere göre giden ve gelen öğrenci dağılımı HÜ için de benzerlik göstermektedir. Bölümlerin ders programlarının uygunluğu, varolan akademik işbirliklerinin Erasmus Programına aktarılması gibi nedenler ortaya çıkan farklılıkların açıklaması olabilir. Şekil 8. Hacettepe Üniversitesi nin Gelen ve Giden Öğrencilerin Ülkelere Göre Dağılımı (2010/2011) 120 100 99 80 60 40 20 0 28 28 28 23 27 16 16 15 14 14 8 12 10 10 5 13 8 7 0 0 3 3 2 4 2 2 16 3 2 2 1 0 1 0 1 3 0 1 Giden Gelen

1.1.a. Erasmus İkili Anlaşmaları Türk üniversiteleri, program kuralları gereği 27 AB üyesi ülkedeki üniversiteler ile değişim gerçekleştirebilmektedirler. HÜ, 2010-2011 Akademik yılında toplam 20 üye ülke ile değişim gerçekleştirmiştir. Erasmus hareketliliğinin uygulanabilmesi için üniversitelerin bölümler/anabilim dalları düzeyinde Erasmus İkili Anlaşmaları yapmaları gerekmektedir. HÜ nin 2012 yılı için mevcut Erasmus İkili Anlaşma sayısı 488 dir. Bu anlaşmalar çerçevesinde öğrenci ve personel hareketliliği gerçekleştirilmektedir. HÜ nin toplam 305 Avrupalı üniversite ve 25 farklı ülke ile Erasmus İkili Anlaşması bulunmaktadır (Şekil 9). Bu ülkelerden İsviçre, AB üyesi olmamakla beraber özel koşullar ile değişime katılmaktadır. Şekil 9. Hacettepe Üniversitesi nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Ülkelere Göre Dağılımı (2012/2013) HÜ nin anlaşması olmayan program ülkeleri: Malta Kıbrıs Rum Kesimi Lüksemburg dur. Bu ülkeler ile; bölüm programlarının uyuşmaması, nitelikli değişimin gerçekleşmemesi, ülkesel konjüktürler gibi durumlar anlaşma olmaması veya yenilenmemesinin nedenleri olabilir.

Anlaşmaların, HÜ içindeki dağılımının incelenmesi, değişimin sayısının arttırılması için ilk adım olarak kabul edilebilir. Şekil 10 a/b/c incelendiğinde bölümlerin/ ABD nın 2012-2013 Akademik yılında öğrenci göndermek için kullandıkları aktif ve belirtilen akademik yılda kullanmadıkları pasif anlaşmalarının sayıları incelenebilir. Şekil 10a. Hacettepe Üniversitesi nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Bölümlere/Anabilim Dallarına Göre Dağılımı (2012/2013) Şekil 10b. Hacettepe Üniversitesi nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Bölümlere/Anabilim Dallarına Göre Dağılımı (2012-2013) 30 25 26 20 15 10 5 0 3 3 3 3 3 2 3 3 3 2 3 3 3 3 3 4 0 0 0 9 4 4 4 2 2 2 2 2 2 2 2 0 0 1 2 Aktif Pasif

Şekil 10c. Hacettepe Üniversitesi nin Erasmus İkili Anlaşmalarının Bölümlere/Anabilim Dallarına Göre Dağılımı (2012/2013) Değişim sayılarının arttırılması hedefinde aktif olmayan anlaşmaların da kullanılmasının sağlanması gerekmektedir (Şekil 11). Aynı zamanda kaliteli değişimin anahtarı olarak kullanılmaması düşünülen anlaşmalar var ise ilgili bölümlerin bu anlaşmalarını yenilememeleri yerinde olacaktır. Şekil 11. Hacettepe Üniversitesi nin Aktif Anlaşması Olmayan Bölümlerinin Dağılımı (2012/2013)* 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 8 7 6 6 6 5 4 3 3 2 2 1 1 1 Aktif Pasif

Anlaşması olmayan bölümlerin ise, hem hareketliliğin tüm üniversitede yaygınlaştırılabilmesi hem de hareketlilik sayılarının arttırılabilmesi açısından anlaşma yapmalarının teşvik edilmesi gerekmektedir. Hacettepe Üniversitesi 2012-2013 Akademik yılı Erasmus İkili Anlaşması Olmayan Akademik Birimler: ENSTİTÜLER Halk Sağlığı Enstitüsü Sağlık Bilimleri Enstitüsü Nüfus Etütleri Enstitüsü Nükleer Bilimler Enstitüsü Nörolojik Bilimler ve Psikiyatri Enstitüsü Çocuk Sağlığı Enstitüsü Güzel Sanatlar Enstitüsü Kanser Enstitüsü Eğitim Bilimleri Enstitüsü FAKÜLTELER Edebiyat Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri Bölümü (Yeni Bölüm) Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği (Yeni Bölüm) Nükleer Enerji Mühendisliği Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Bölümü Odyoloji Bölümü YÜKSEKOKULLAR Mesleki Teknoloji Yüksekokulu MESLEK YÜKSEKOKULLARI Bala Meslek Yüksekokulu Polatlı Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu

Hacettepe Meslek Yüksekokulu Polatlı Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu 5 Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu 6 Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu 1.1.b. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi nde Erasmus Öğrenci Hareketliliği Erasmus öğrenci hareketliliği öğrenim görme ve staj olarak iki ayrı faaliyet kapsamında yürütülmektedir. Bologna Hedefleri doğrultusunda giden öğrenci sayılarının arttırılması için HÜ nin bölümlerinin üniversiteye ve dolayısıyla ülke verilerine katkıları incelenmelidir. Tam akademik tanınırlılığın sağlanması, yurtdışı yaşamının gençlerin sosyal ve kültürel yaşamlarına katkısının anlatılması, ve staj hareketliliğinin uluslararası sanayi işbirliği ile desteklenmesi gibi her iki faaliyet için giden öğrenci sayılarının arttırılması konusunda önlemler alınabilir. Şekil 12 incelendiğinde HÜ nin 2010-2011 Akademik yılı öğrenim görme hareketliliğinde ulusal verilere katkısında 8. sırada olduğu görülmektedir. Şekil 12. Türkiye den Erasmus Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)* * Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri)

HÜ nin verilerini oluşturan bölümlerin hareketlilik detayları Şekil 13a/b de görülebilir. Şekil 13a. Hacettepe Üniversitesi nden Erasmus Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011) Şekil 13b. Hacettepe Üniversitesi nden Erasmus Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011)

2010-2011 Akademik yılında HÜ, yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin hareketliliğe katılımları Şekil 14 de incelenebilir. Genel dağılım göz önüne alındığında enstitülerin Erasmus hareketliliğine katılımının sınırlı olduğu ileri sürülebilir. Sosyal Bilimler Enstitüsü en fazla hareketliliğe katılan enstitüdür. Şekil 14. Hacettepe Üniversitesi nden Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Erasmus Öğrencilerinin Düzeylerine Göre Dağılımı (2010/2011) Şekil 15 incelendiği zaman 2010-2011 Akademik yılında öğrencilerin yaklaşık %80 ninin bir dönem Erasmus öğrencisi olmayı tercih ettikleri söylenebilir. Öğrenci hareketliliğinin arttırılması hedefinde daha fazla sayıda öğrencinin hareketlilige katılması planlanmalı ve çeşitli uygulamalar ile bu katılım teşvik edilmelidir. Şekil 15. Hacettepe Üniversitesi nden Öğrenim Görme Hareketliliğine Giden Erasmus Öğrencilerinin Erasmus Sürelerine Göre Dağılımı (2010/2011)

Öğrenci hareketliliğinin bir diğer faaliyeti olan staj hareketliliği Türkiye verileri incelendiğinde HÜ, 7. sırada yer almaktadır. Staj faaliyetinin arttırılması için üniversite sanayide uluslararası işbirliğinin arttırılması ve öğrencilerin seçmeli veya zorunlu staj yapmalarının teşviki önem taşımaktadır. Şekil 16. Türkiye den Erasmus Staj Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)* * Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri) HÜ, bölümlerinin staj hareketliliği dağılımları Şekil 17 de incelenebilir. Zorunlu staj faaliyeti bulunan bölümlerin hareketliliğe katkılarının daha fazla olduğu görülmektedir. Aynı zamanda önlisans programının hem kısa hem de mesleki eğitim ağırlığının olması nedeniyle, meslek yüksek okulu öğrencilerinin öğrenim hareketliliği yerine staj faaliyetlerine katılmalarını sağlamaktadır.

Şekil 17. Hacettepe Üniversitesi Erasmus Staj Hareketliliğine Giden Öğrencilerin Bölümlere Göre Dağılımı(2010/2011) 6 5 4 3 2 1 0 5 5 5 5 4 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Ulusal Ajans performans kriterlerinden bir tanesi olan gelen/giden öğrenci dengesi incelenmesi gereken bir diğer veri grubudur. Şekil 18 ve Şekil 19 da öğrenim görme ve staj kapsamında ülkelerin gönderdiği öğrencilerin detayları bulunmaktadır. Bu veriler HÜ ne gelen öğrenci verileri ile karşılaştırıldığında (Şekil 20) benzerlik göstermekle beraber, kültürel ve tarihsel yakınlık, bölümlerin derslerinin uyumlu olması, akademisyenlerin işbirlikleri gibi nedenlerden dolayı bazı farklılıklar olabilmektedir. Şekil 18. Ülkelerin Gönderdiği Erasmus Öğrenim Hareketliliği Öğrenci Sayıları (2010/2011)* * Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri)

Şekil 19. Ülkelerin Gönderdiği Erasmus Staj Hareketliliği Öğrenci Sayıları (2010/2011)* Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri) Şekil 20. Hacettepe Üniversitesi ne Gelen Erasmus (Öğrenim Görme ve Staj) Öğrencilerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2010/2011) *Gelen öğrencilerin staj yaparken ders almalarından ve kurumlarının detaylı bilgi vermemelerinden dolayı HÜ verileri öğrenim görme ve staj olarak toplamı olarak verilmiştir. Gelen öğrencilerin bölümlere göre dağılımı incelendiğinde sosyal bilimler alanının diğer alanlara göre daha aktif değişime katıldığı görülmektedir (Şekil 21).

Şekil 21. Hacettepe Üniversitesi ne Gelen Erasmus (Öğrenim Görme ve Staj) Öğrencilerinin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011)* 12 11 11 10 9 9 8 7 6 4 2 5 5 4 4 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 0 *Gelen öğrencilerin staj yaparken ders almalarından ve kurumlarının detaylı bilgi vermemelerinden dolayı HÜ verileri öğrenim görme ve staj olarak toplamı olarak verilmiştir. 1.1.c. Türkiye ve Hacettepe Üniversitesi nde Erasmus Personel Hareketliliği Erasmus personel hareketliliği, ders verme ve eğitim alma olmak üzere iki faaliyetten oluşmaktadır. HÜ, giden akademik personel Türkiye sıralamasında 17. dir (Şekil 22). HÜ nde hareketlilik başvuru sayıları fazla olmakla beraber Ulusal Ajans tan sağlanan bütçe kısıtlaması nedeniyle az sayıda akademik personelin hareketliliği desteklenebilmiştir. Şekil 22. Türkiye ye Giden Erasmus Personel Ders Verme Hareketliliğinin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)* * Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri)

Şekil 23 incelendiğinde yabancı dil eğitimi veren bölümlerin bu hareketliliğe diğerlerine göre daha aktif katıldığı ileri sürülebilir. HÜ nde gelen ve giden personel dengesi sağlanmıştır (Tablo1). Şekil 23. Hacettepe Üniversitesi Erasmus Ders Verme Hareketliliğine Giden Personelin Bölümlere Göre Dağılımı (2010/2011) 7 6 5 4 3 2 1 0 6 5 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2010-2011 Bir diğer personel hareketliliği olan eğitim alma faaliyetinde Türkiye de HÜ 13. sırada yeralmaktadır. HÜ nde hareketlilik başvuru sayıları fazla olmakla beraber Ulusal Ajans tan sağlanan bütçe kısıtlaması nedeniyle az sayıda idari personelin hareketliliği desteklenebilmiştir. Şekil 24. Türkiye den Giden Erasmus Personel Eğitim Alma Hareketliliğinin Üniversitelere Göre Dağılımı (2010/2011)* * Kaynak www.ua.gov.tr (Türk Ulusal Ajans ı verileri)

Şekil 25 de hareketliliğe katılan personelin birimlere göre dağılımları incelenebilir. Yabancı dil bilme gerekliliği ve katılınacak eğitim programlarının ağırlıklı olarak Erasmus Birimleri çalışanlarına yönelik oluşturulması hareketlilik dağılımını kısıtlamaktadır. Gelen ve giden personel dengesinin sağlanabilmesi için gelen personel sayısının arttırılması için önlemler alınmadır. Şekil 25. Hacettepe Üniversitesi Erasmus Eğitim Alma Hareketliliğine Giden Personelin Birimlere Göre Dağılımı (2010/2011) II. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ NDE ERASMUS PROGRAMINI GELİŞTİRME ÖNERİLERİ Raporun birinci bölümünde Ulusal Ajans performans göstergeleri açısından Hacettepe Üniversitesi nin ulusal gelişmeye katkısı detaylı olarak incelenmiştir. Bu katkının üniversite içindeki yansımalarının incelenebilmesi için elde edilen veriler akademik ve idari birimler düzeyinde ele alınmıştır. Üniversite içindeki her birimin/bireyin Erasmus katkısı üniversitemizin performansını, üniversitemizin performansı da Türkiye nin Erasmus katılımındaki konumunu etkilemektedir. Bologna Hedefleri ne ulaşmak için Ulusal Ajans tarafından takip edilen kriterlerin bu sürecin uygulayıcısı olan HÜ tarafından da izlenmesi ve Erasmus Programı için de pararalel kurumsal hedefler belirlenmesi, dünya ile bütünleşen üniversitemiz açısından önem taşımaktadır. Bu hedeflere ulaşılabilmesi yönünde raporun bu bölümünde programın geliştirilmesine yönelik bazı öneriler yapılmaktadır.

Erasmus Programının Üniversitemiz içerisinde geliştirilerek ulusal katkının arttırılabilmesi için aşağıdaki çalışmalar önerilmektedir: - Üniversitemizin uluslararası platformda cazibe merkezi olması bu kriterlerin arttirılmasında anahtar rolü oynayabilir. Bunun için Üniversitemizin sahip olduğu tecrübe ve prestij etkili olacaktır. Çok kültürlü bir ortamda eğitim ortamı ve uluslararasılaşmış bir kampüs yaratılması uluslarası düzeyde çekimi sağlayacak temel etmenlerdir. - 2020 Yılına kadar öğrenci hareketliliğinin, mezunların %20 si düzeyine çıkarılması, hedefine ulaşılabilmesi için giden öğrenci sayısının arttırılması gerekmektedir. Başvuran öğrenci ve personel sayısı ve ikili anlaşma sayılarının bu artışı destekleyecek kapasitede olmasına rağmen, HÜ ne tahsis edilen Erasmus hibesinin arttırılması ve AB Ofisi alt yapısının kaliteli hizmetini sürdürülebilmesi için uygun şekilde geliştirilmesi gerekmektedir. Üniversite bütçesinden programın desteklenmesi düşünülebilir. - Erasmus Gelen-Giden Dengesi; bu performans kriterine HÜ, olarak ulaşılabilmesi için gelen öğrenci sayısının artması gerekir. Üniversitemizin uluslararası öğrencilere sunduğu eğitim öğretim olanaklarının yanı sıra sosyal ve kültürel olanakların çeşitlendirilmesi bu artışı destekleyebilir. Ortaklar ile iletişimin güçlendirilmesi, Hacettepe nin tanıtımı için ortak üniversitelerin kampüsleri ziyaret edilerek tanıtım faaliyetlerinin yürütülmesi, yabancı dilde açılan derslerin arttırılması, kampüs içinde İngilizce sinyalizasyon, konaklama destekleri gibi önlemler alınabilir. - Personel Hareketliliğinin arttırılması; Personele yönelik yabancı dil olanaklarının teşviki etkili olabilir. Gelen-giden personel dengesi sağlanmaktadır. - Kalitenin arttırılması; Bologna Sürecinde alınan önlemler akademik tanınırlık açısından uygulamaları iyileştirmektedir. Erasmus Koordinatörlerinin teşvik ve motivasyonlarının sağlanması etkili olacaktır. Erasmus öğrencilerine uygulanan Erasmus Oryantasyon programına daha fazla öğrencinin katılımının teşviki ve staj programında da uygulanmasının sağlanması.