ĐDARĐ YARGI FĐNAL SINAVI 1. Aşağıdakilerden hangisi bir iptal davasında iptal nedeni değildir? a) Đdari işlemin yetkisiz bir makam tarafından yapılması b) Đdari işlemin dayandığı sebebin hukuka aykırı olması c) Đdari işlemin yapılış şeklinde sonucu etkilemeyecek yanlışlıklar yapılması d) Đdari işlemin sebebi ile konusu arasında uyumsuzluk olması e) Đdari işlemin kişisel bir çıkar gütmesi AÇIKLAMA: (c) şıkkı dışındakiler, iptal nedenidir. Sonucu etkilemeyecek usul hataları iptal nedeni değildir. 2. Aşağıdakilerden hangisi iptal davasının özelliklerinden değildir? a) Đptal davası, idarenin hukuka uygunluğunu sağlayan bir yoldur b) Đptal davası, basit işler ve karmaşık değildir c) Đptal davası ancak hukuka aykırılık nedeniyle açılabilir d) Bir idari işlemin tamamı veya bir kısmı iptal olur, yargı yeri idari işlem niteliğinde bir arar alamaz e) Đptal davası açmak için hakkın ihlali gerekir, menfaat ihlali yeterli değildir AÇIKLAMA: Đptal davası açmak için menfaat ihlali yeterlidir. 3. Aşağıdakilerden hangisi iptal davasına konu olamaz? a) Bir idari sözleşmeyi kurmak amacıyla yapılan usul işlemleri b) Đdarenin eylemsiz kalarak bireysel bir talebe cevap vermemesi c) Adalet Bakanlığının kararları d) Kolluğun göstericileri dağıtmak amacıyla bibergazı kullanması e) Đdarenin yapmak zorunda olduğu halde yapmadığı düzenleyici işlemler AÇIKLAMA: Đdari eylemler iptal davası konusu olamaz. 4. Aşağıdaki işlem türlerinden hangisi iptal davasına konusu olabilir? a) Etkisiz kararlar b) Düzenleyici işlemler c) Danışma niteliğindeki işlemler d) Hazırlık işlemleri e) Uygulamayı gösteren açıklayıcı işlemler AÇIKLAMA: (b) şıkkı dışındakiler, iptal davasına konu olamaz. Hukuksal sonuç doğuran bireysel idari işlemler ile düzenleyici işlemler iptal davasının konusu olabilir. 5. Aşağıdakilerden hangisi iptal davasında davacı olamaz? a) Üyeleri adına meslek kuruluşları b) Belli bir hizmetten yararlananlar c) Belli bir yerin sakini olanlar d) Vergi yükümlüsü olanlar e) Manevi menfaati ihlal edilenler AÇIKLAMA: (a) şıkkı dışındakiler, iptal davasında davacı olabilirler. Danıştay meslek kuruluşlarını, üyeleri adına davacı olamazlar. 1
6. Öğrenci A ya X tarihinde Üniversite Disiplin Kurulu tarafından okuldan uzaklaştırma cezası verilmiştir. A bu tarihten 7 gün sonra işlemin iptali için Üniversite Rektörlüğüne dilekçe vermiş olmakla birlikte; idare işlemin iptal edilip edilmediğine dair bir cevap vermemiştir. Bu durumda A nın idari yargıya başvuru süresi ne zaman dolar? a) X + 60 gün b) X + 60 gün + 60 gün c) X + 7 gün + 60 gün d) X + 7 gün + 60 gün + 53 gün e) X + 7 gün + 60 gün + 60 gün AÇIKLAMA: Đptal davasına başvuru süresi, idari işlemin tebliğinden 60 gün sonra erer. Đdari mercie başvuru ise, bu süreyi kesen sebeptir. Yani süre idari işlemin tebliğinden başlar ve idarenin düzeltme talebini reddiyle süre kaldığı yerden işlemeye devam eder. Bu durumda (d) şıkkı doğrudur. 7. Aşağıdakilerden hangisi konu yönünden yetkisizlik değildir? a) Yetki gaspı b) Astın üst yerine karar alması c) Üstün ast yerine karar alması d) Farklı bir kuruluşun yetkisiz işlemi e) Aynı kuruluşun farklı organları arasında yetkisiz işlem AÇIKLAMA: Yetki gaspı, kişi yönünden yetkisizliktir. Diğerleri ise, konu yönünden yetkisizlik sebebidir. 8. Evlendirme memurunun aynı zamanda evliliğin iptali kararı vermesi aşağıdakilerden hangisine örnektir? a) Fonksiyon gaspı b) Yetki gaspı c) Yetki tecavüzü d) Fiili memur e) Fiili yol AÇIKLAMA: Evlenme memuru idari fonksiyon yerine getirir. Oysa evlilik yargısal bir kararla sona erer. Dolayısıyla, Evlendirme memurunun aynı zamanda evliliğin iptali kararı vermesi fonksiyon (görev) gaspına örnektir. 9. Aşağıdakilerden hangisi sebep yönünden iptal gerekçesi olamaz? a) Đdarenin dava konusu işlem için gösterdiği sebebin öngörülen sebep olmaması b) Đdarenin dava konusu işlem için sebep olarak gösterdiği olayın, istenilen hukuksal sonucu doğuracak nitelikte bir olay olması c) Đdarenin dava konusu işlem için gösterdiği sebebin başka bir hukuksal sonuç doğurması d) Đdarenin dava konusu işlem ile idarenin sebep olarak gösterdiği olay arasında ilişki olmaması e) Đdarenin dava konusu işlem için sebep olarak gösterdiği olayın gerçeğe aykırı olması AÇIKLAMA: Đdarenin dava konusu işlem için sebep olarak gösterdiği olayın, istenilen hukuksal sonucu doğuracak nitelikte bir olay olması; sebep ile konu arasında uyuşma olduğunu gösterir. Bu ise, iptal gerekçesi olamaz. 10. Aşağıdaki konulardan hangisi idari yargı yeri tarafından re sen dikkate alınmaz? a) Đdari davanın açılma süresi b) Hasım olarak gösterilen davalı c) Yetki yönünden sakatlık d) Davacının ehliyeti e) Amaç yönünden sakatlık 2
AÇIKLAMA: Diğer şıklarda sayılan hususları, mahkeme tarafından re sen dikkate alınırken, amaç yönünden sakatlık ancak davacı tarafından ileri sürülebilir. 11. Bir idari işlemin hangi unsurunda takdir yetkisi söz konusu olabilir? a) Konu bakımından yetki b) Kişi bakımından yetki c) Usul d) Sebep e) Amaç AÇIKLAMA: Đdari işlemlerde takdir yetkisi sadece sebep ve konu yönünden söz konusu olabilir. Konu bakımından yetki, yetki unsurunun içindedir ve burada takdir yetkisi söz konusu olamaz. 12. Çorum Đl Emniyet Müdürü A, emrinde çalışmakta olan B ye re sen uyarma cezası vermiştir. B, A nın bu cezayı vermesinin gerçek nedeninin aralarındaki kişisel husumet olduğunu ileri sürmektedir. Bu durumda B nin iddiasına göre, verilen uyarma cezasındaki hukuka aykırılık aşağıdakilerden hangisidir? a) Yetki tecavüzü b) Yetki gaspı c) Yetki ihlali d) Yetki saptırması e) Görev gaspı AÇIKLAMA: Bir idari işlemin amacı ancak kamu yararı olabilir. Bir idari işlemin kamu yararı dışında, örneğin kişisel husumetle yapılması işlemi amaç yönünden sakatlar. Đdare hukukunda buna yetki saptırması denir. 13. Aşağıdakilerden hangisi tam yargı davasının konusu olamaz? a) Belediyenin yanlış sinyalizasyonundan kaynaklanan trafik kazasından doğan zararlar b) Fırınlar için zorunlu tatil günlerini haftada üç güne çıkaran yönetmeliğin uygulanmasından doğan zararlar c) Đdarenin hukuka aykırı olarak yapmış olduğu re sen emeklilik işleminden doğan zararlar d) Đdari hizmet sözleşmelerinin uygulanmasından doğan zararlar e) Tahkim yoluna açık yap-işlet-devret sözleşmelerinin uygulanmasından doğan zararlar AÇIKLAMA: Tahkim yoluna açık idari sözleşmeler idari davaya konu olamaz. 14. Aşağıdakilerden hangisi, idari yargıda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanabileceği konulardan biri değildir? a) Keşif b) Hâkimin reddi c) Ehliyet d) Đhtiyati tedbir e) Bilirkişi AÇIKLAMA: ĐYUK un 31. maddesinde (d) şıkkı dışındaki şıklarda, HMUK hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir. 3
15. Đdari yargıda hâkimin çekinmesi ve reddi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? a) Đdari yargıda hâkimin çekinme ve reddi sebeplerine ilişkin olarak Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygulanırken, hâkimin çekinme ve reddi usulü Đdari Yargılama Usulü Kanunu nda ayrıca düzenlenmiştir b) Đdari yargıda hâkimin çekinme ve reddi usulüne ilişkin olarak Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygulanırken, hâkimin çekinme ve reddi sebepleri Đdari Yargılama Usulü Kanunu nda ayrıca düzenlenmiştir. c) Đdari Yargılama Usulü Kanunu nun 31. maddesinde hâkimin çekinme ve reddi konusunda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerine atıfta bulunulduğundan, bu konuda yalnızca Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygulanır. d) Đdari yargıda hâkimin çekinme ve reddine ilişkin tüm hususlar doğrudan doğruya Đdari Yargılama Usulü Kanunu nda öngörülmektedir e) Đdari Yargılama Usulü Kanunu nda hâkimin çekinme ve reddine ilişkin hiçbir hüküm bulunmamaktadır. AÇIKLAMA: ĐYUK, m. 31/1 de hâkimin çekinme ve reddi konusunda HMUK hükümleri uygulanacağı öngörülmüş; bu maddenin dışında ĐYUK ta özel olarak yer alan bir hüküm yoktur. 16. Đdari Yargılama Usulü Kanunu na göre, ilgililerin haklarında idari davaya konu olabilecek bir idari işlem veya eylemin yapılması için idari makamlara yaptıkları başvurulara altmış gün içinde kesin olmayan bir cevap verilmesi durumunda, ilgili bu cevabı isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi kesin cevabı da bekleyebilir. Bu takdirde dava açma süresi işlemez. Buna göre ilgilinin kesin cevabı bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren en çok ne kadardır? a) 30 gün b) 60 gün c) 6 ay d) 1 yıl e) 5 yıl AÇIKLAMA: ĐYUK, m. 10/2. 17. Aşağıdakilerden hangisi idari yargıda yargılamanın yenilenmesi sebepleri arasında yer almaz? a) Kararda birbirine aykırı hükümler bulunması b) Vekil veya kanuni temsilci olmayan kimseler ile davanın görülüp karara bağlanmış bulunması c) Bilirkişinin kasıtla gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun mahkeme kararıyla belirlenmesi d) Karara esas olarak alınan bir ilam hükmünün, kesinleşen bir mahkeme kararıyla bozularak ortadan kalkması e) Lehine karar verilen tarafın, karara etkisi olan bir hile kullanmış olması AÇIKLAMA: ĐYUK, m. 53. 18. Çorum da görev yaptığı sırada Kırıkkale ilinde geçici olarak görevlendirilen öğretmen A nın geçici görevi, Çorum Valiliğinin almış olduğu idari karar ile sona ermiştir. A nın Çorum Valiliğinin kararını iptal amacıyla açtığı dava Kırıkkale Đdare Mahkemesi tarafından reddedilmiştir. Kırıkkale Đdare Mahkemesinin bu kararına karşı A, aşağıdaki kanun yollarından hangisine ve hangi mercie başvurabilir? a) Đtiraz Çorum Đdare Mahkemesi b) Đtiraz Kırıkkale Bölge Đdare Mahkemesi c) Temyiz Danıştay d) Yargılamanın Yenilenmesi Kırıkkale Bölge Đdare Mahkemesi e) Kararın Düzeltilmesi Kırıkkale Đdare Mahkemesi AÇIKLAMA: ĐYUK, m. 45/1. 4
19. Amasya da ikamet etmekte olan A, Samsun da bulunan bir arsa üzerinde otel inşa etmek üzere Ondokuzmayıs Belediyesine başvurarak imar izni talep etmiştir. Ondokuzmayıs Belediyesi A ya Bayındırlık ve Đskân Bakanlığı tarafından re sen hazırlanmış olan uygulama imar planı uyarınca başvurusunun reddedildiğini bildirilmiştir. Bunun üzerine A, Đçişleri Bakanlığına başvurarak Ondokuzmayıs Belediye Başkanının yaptığı işlemin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek gerekenin yapılmasını talep etmiş, A nın bu başvurusuna Đçişleri Bakanlığı tarafından cevap verilmemiştir. A, kendisine tebliğ edilen işlemin ve Bayındırlık ve Đskân Bakanlığınca hazırlanmış olan uygulama imar planının iptali istemini içeren tek dilekçeyle, aşağıdaki yargı yerlerinden hangisine dava açabilir? a) Danıştay b) Samsun Bölge Đdare Mahkemesi c) Ankara Böle Đdare Mahkemesi d) Ankara Đdare Mahkemesi e) Samsun Đdare Mahkemesi AÇIKLAMA: Danıştay Kanunu, m. 24/1. 20. Aşağıdaki hususlardan hangisinin idari dava dilekçesinde bulunması zorunlu değildir? a) Tarafların adı, soyadı ve ünvanı b) Dilekçenin verileceği idari yargı yerine hitap c) Davanın konusu, sebepleri ve dayandığı deliller d) Dava konusu idari işlemin tebliğ tarihi e) Davacının nüfus kayıt örneği AÇIKLAMA: ĐYUK, m. 3/2. 5