Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği, GENSED Güneş enerjisi ve



Benzer belgeler
Güneş Enerjisini Doğrudan Elektrik Enerjisine Çevirme Sektörü Fotovoltaik Değer Zinciri Dünya ve Türkiye

Fotovolatik Sektörü Değer Zinciri ve Türkiye

Güneş Enerjisinden Fotovoltaik Yolla Elektrik Enerjisi Üretme Sektörünün Güncel Verileri

Fotovoltaik Sektörü Değer Zinciri Türkiye için Fırsatlar ve Tehditler

21. Yüzyıl Enerji Dengelerinde Temiz ve Tükenmez Enerji Kaynaklarının Yarattığı Paradigma Kayması

Türkiye ve Dünyada Güneş Enerjisi Mevcut Durum ve Gelecek

Ülkemizde Elektrik Enerjisi:

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık

Güneşin Gölgesinde Kalan Türkiye

Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu

Rüzgar Enerji Santralleri Yatırım Deneyimleri. Kenan HAYFAVİ Genel Müdür Yardımcısı

İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...

Rüzgar Enerji Santralleri Yatırım Deneyimleri. Kenan HAYFAVİ Genel Müdür Yardımcısı

TÜRKİYE DE GÜNEŞ ENERJİSİ

TÜRKİYE NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ STRATEJİSİ VE POLİTİKALARI. Ramazan USTA Genel Müdür Yardımcısı

GES Yatırımlarında Finansman

GÜNEŞ TE GÜNCEL KONULAR

Dünyada Enerji Görünümü

Enerji Sektörüne İlişkin Yatırım Teşvikleri

Tüketildiği Yerde Enerji Üretiminde PV Uygulamalarının Önemi

Yakın n Gelecekte Enerji

Türkiye Rüzgar Enerjisi Sektör Toplantısı ( TÜRES 2017/1 )

YENİLENEBİLİR ENERJİ TEKNOLOJİLERİ. Yrd. Doç. Dr. Rüştü EKE Temiz Enerji Kaynakları Ar-Ge Merkezi

GÜNEŞ ENERJİSİ PAZARI VE GELECEKLE İLGİLİ ÖNGÖRÜLER YENİLENEBİLİR ENERJİ KONFERANSI

Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi

Dünyada Enerji Görünümü

GÜNE ENERJ PV Sistemleri: PV uygulamaları

GES Yatırımlarında Finansman. 23 OCAK 2015 İstanbul

TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1

Türkiye Elektrik Piyasası Yapısı, YEK Elektrik Üretimi ve İlgili Mevzuat Mustafa SEZGİN

ÖZET AĞAOĞLU ENERJİ GRUBU TÜRKİYE ENERJİ SEKTÖRÜ YENİLENEBİLİR ENERJİ RÜZGAR ENERJİSİ STATÜ FIRSATLAR ZORLUKLAR/PROBLEMLER TAVSİYELER

Türkiye nin ve dünyanın enerji sorununa nihai çözüm: Güneş Enerjisi

DÜNYA DA VE TÜRKİYE DE GÜNEŞ ELEKTRİĞİNDE GELİŞMELER

Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (YEGM)

GÜNEŞTEN ELEKTRİK KAZANAN, KAYBEDEN YA DA MASUM KURBAN? Dr. Baha Kuban - ŞİŞECAM

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Üretimi. Hakan Şener AKATA ETK Uzm. Yard.

TÜRKİYE'DE YENİLENEBİLİR ENERJİ

Türkiye yi Güçlendirmek Pazar ve Politika Güncellemeleri

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI. OLGUN SAKARYA / SBF-ANKARA EMO Enerji Birim Koordinatörü 1

TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM)

ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER

ELEKTRİK ENERJİSİ TALEP TAHMİNLERİ, PLANLAMASI ve ELEKTRİK SİSTEMİNİN DETAYLI İNCELENMESİ

ŞİRKET HAKKINDA Şirket: Ortaklar: Yönetim / Ekip Toplam Çalışan Sayısı: Açıklama:

GES Yatırımlarında Finansman

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Mars Enerji Hakkında

Dünya Enerji Görünümü Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --

Dünya Birincil Enerji Tüketimi Kaynaklar Bazında (%), 2015

ICCI Enerji Zirvesi. Levent Gülbahar Yönetim Kurulu Başkanı. 29 Kasım 2010 ICCI Organizasyon Komitesi WoW Convention - İstanbul

Mühendislik Çevre Danışmanlık Gıda Tarım Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ

ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER

TURKEY PV TECHNOLOGY STATUS AND PROSPECTSIDDIK ICLOR, SOLAR ENERGY INSTITUTE, EGIZMIR, (Sayfa : 114)

Oğuz TORAMAN GUNDER SUNVİTAL ENERJİ

Lisanssız Rüzgar Enerjisi : Pazar Analizi ve İhtiyaçlar, 3.5 MW 3. Rüzgar Sempozyumu ve Sergisi ( ) Yalçın KIROĞLU Başkan

(*Birincil Enerji: Herhangi bir dönüşümden geçmemiş enerji kaynağı) Şekil 1 Dünya Ekonomisi ve Birincil Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki

Taxim Hill Hotel İstanbul 20 Ocak 2012

2ME ENDÜSTRİYEL TESİSLER MADENCİLİK LTD.ŞTİ EMİN BİLEN (TEMMUZ 2017-İSTANBUL)

Türkiye nin ve dünyanın enerji sorununa nihai çözüm: Güneş Enerjisi

GÜNEŞ ENERJİSİ SANTRALİ (GES) YATIRIM SÜRECİ ve MEVZUAT

TÜRKİYE DOĞAL GAZ MECLİSİ KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE GELECEK YILLARA İLİŞKİN ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER

Güneşten Elektrik Üretme Zamanı! Etik Olarak Doğru, Finansal Olarak Akılcı, Çocuklarımızın Geleceği için Kritik Bu Yatırımı Yapmalıyız!

Güneşten Elektrik Üretimi

TÜRKİYE RÜZGAR ENERJİSİ KONGRESİ 2014

İzmir Ekonomi Üniversitesi. Avrupa Birliği ve Türkiye Örnekleri. Sürdürülebilir Enerji Anabilim Dalı Başkanı

TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI. 31 Ocak 2019

ENERJİ. KÜTAHYA

GDF SUEZ de Su Ayak İzi ve Su Risklerinin Yönetimi. Peter Spalding: HSE Manager, GDF SUEZ Energy International April 2015

Türkiye Yeni Yenilenebilir Enerji Yasasının Esasları GENSED DEĞERLENDĠRMESĠ

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINDAN 500 kw A KADAR LİSANSSIZ ENERJİ ÜRETİMİ VE FİZİBİLİTE ANALİZİ

Enis FAKIOĞLU Yöne1m Kurulu Başkan Yardımcısı. 26 Ekim 2011 YENİLENEBİLİR ENERJİ ÇALIŞTAYI, İZMİR

ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI

ALPER AKCA

Elektrik Üretiminde Enerji Verimliliği için KOJENERASYON VE TRİJENERASYON

Şekil.1 - Dünyanın Teknik RÜZGAR POTANSİYEL Dağılımı. [ Dünya Toplamı 53,000 TWh / yıl ]

SOLARTR 2014, 19 Kasım 2014

KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ

Güneş Enerjisinde Bütçenize Uygun Garantili Yatırım Fırsatı. : Ayfon/Sandıklı

FOTOVOLTAİK ÇALIŞTAYI: GÜNEŞ-ELEKTRİK DÖNÜŞÜM SİSTEMLERİNDE YASA, YÖNETMELİK

KÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI. Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim İstanbul

Türkiye Elektrik Arz Eğrisinin Modellenmesi

İzmir Kalkınma Ajansı Sunum. 7 Ocak 2013, İzmir

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarımız ve Mevzuat. Hulusi KARA Grup Başkanı

TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PAZARLAMA SATIŞ DAİRE BAŞKANLIĞI 2006; EYLÜL ANKARA. Mustafa AKTAŞ

ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ

Türkiye de Elektrik Enerjisi Üretimi ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Mevcut Durumu

Şehir Etkinlikleri 2013 Konya. 22 Ocak 2013, İstanbul

DÜNYA VE ÜLKEMİZ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR GÖRÜNÜMÜ

Şehir Etkinlikleri 2013 Konya. 22 Ocak 2013, İstanbul

Çatı Mevzuatındaki Gelişmeler ve Çatı Pazarı

DÜNYA ENERJİDE NEREYE GİDİYOR? elbette heryerde olan en ucuz enerji kaynağına

RES İLETİM SİSTEMİ BAĞLANTILARI VE MEVZUAT SÜREÇLERİ

İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

TÜRKİYE ELEKTRİK PİYASASI (Piyasa Yapısı ve Yatırım Fırsatları)

RÜZGAR ENERJĐSĐ. Erdinç TEZCAN FNSS

Konya Sanayi Odası. Ocak Enis Behar Form Temiz Enerji twitter/enisbehar

LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ. Yalçın KIROĞLU Başkan

Transkript:

Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği, GENSED Güneş enerjisi ve özellikle güneş enerjisinden doğrudan elektrik enerjisi üretme, FOTOVOLTAİK, alanında faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin oluşturduğu Güneş Enerjisi Sektör derneği. Kuruluş Genel Kurul Toplantısı: 01 Ekim 2009 GENSED (Geçici Başkan Levent Gülbahar) Derneğin Resmi Onayı: 24 Aralık 2009 Üye sayısı(mayıs 2014) : 130 Üye (107 Kurumsal 23 Bireysel) EU PV Platform Avrupa Fotovoltaik Endüstri Derneği Üyesi Avrupa Fotovoltaik Teknoloji Platformu Ayna Grubu «Mirror Group) Temsilcisi Uluslararası Enerji Ajansı Fotovoltaik Güç Sistemleri Programı Alternatif Ex-C0 (S.Oktik) İletişim Adresi: Bayar Cad. İclal Ataç İş Merkezi. Kat:4 D:8 Kozyatağı- İstanbul,Tel : 0216 455 35 00 Fax: 0216 455 16 71 Web: www.gensed.org, E-posta: info@gensed.org Bayar Cd. No:84 K:4 D:8 Kozyatağı-İstanbul, Tel:0216 455 3500 Fax: 0216 455 1671 Web:www.gensed.org E-mail: info@gensed.org

Dünya Fotovoltaik Pazarı Prof Dr. Şener OKTİK Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği Başkanı Şişecam, Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanı (seoktik@sisecam.com

ENERJİ PAZARI ve TEMİZ TÜKENMEZ ENERJİLER 2013: Dünya Enerji Sektöründe Toplam Yatırım: > 1 Trilyon 600 Milyar ABD Doları ( 2000 yılında yaklaşık 800 Milyar olan yatırım yılda ortalama 60 Milyar ABD Doları artmakta) Fosil yakıtların çıkarılması ve taşınması, petrol rafinerileri, fosil yakıtlara dayalı güç santrallerinin kurulumu yatırımı: ~1 Trilyon 100 Milyar ABD Doları/yıl Enerji verimliği alanında yatırım : ~130 Milyar ABD Doları/yıl Temiz ve Tükenmez Enerji Yatırımları :254 Milyar ABD Doları /yıl ( 2012: 318 Milyar ABD Doları, -%11 ) The International Energy Agency (IEA), World Energy Investment Outlook (Haziran 2014), Bloomberg New Energy Finance Jnauary 2014) 3

2014 ten 2035 e Giderken : Dünya Enerji Talebini Karşılamak 2035 Birikimli Toplam Yatırım Öngörüsü: 48 Trilyon $ (40 Trilyon Enerji Arzı + 8 Trilyon Enerji Verimliliği) Enerji Arzı Yatırımı ; ~40 Trilyon $ Mevcut arzı devam ettirmek %59 (23.6 Trilyon $) Arzdaki talep artışını karşılamak %41 (16.4 Trilyon $) Fosil yakıtların çıkarılması ve taşınması, petrol rafinerileri: 23Trilyon $ Güç Santralleri: 10 Trilyon $ ( 6 Trilyon $ Temiz Enerji, 3Trilyon $ Fosil, 1Trilyon $ Nükleer) İletim ve Dağıtım: 7 Trilyon $ Yıllık Enerji Yatırımları; 2014: 1.6 Trilyon $/yıl 2035: 2 Trilyon $/yıl Enerji verimliliği ; 2014: 130 Milyar $/yıl 2035: 550 Milyar $/yıl The International Energy Agency (IEA), World Energy Investment Outlook (Haziran 2014), Bloomberg New Energy Finance Jnauary 2014) 4

2013 Dünya Toplam Kurulu Güç ~6 500 GW 2013 Temiz ve Tükenmez Enerjiler hidrolik, rüzgar, güneş enerjisi, jeotermal, biyoenerji ve okyanus (dalga) enerjisi ) Toplam güç: 1 702 GW Baz Elektrik Santralları (Sürekli Güç) 1 239 GW hidrolik jeotermal biyo-enerji Elektrik Enerjisi & Temiz ve Tükenmez Enerji Kaynakları 1 138 GW 12 GW 89 GW Değişken Güç Teknolojileri (DGT) Toplam Güç: karada kurulu (onshore) rüzgar santralları deniz üstünde kurulu (offshore) rüzgar santralları fotovoltaik güneş santralları yoğunlaştırılmış güneş santralları dalga enerji santralları M. Lippert GENSED, Bayar SAFT Caddesi No:84 K:4 D:8 Kozyatağı-İstanbul, Tel:0216 455 3500 Fax: 0216 455 1671 Web:www.gensed.org, E-mail: info@gensed.org 463 GW 320 GW 8 GW 140 GW 4 GW 1 GW 5

Temiz ve Tükenmez Enerji Kaynaklarına (Büyük Hidroelektrikler hariç) Dayalı Teknolojilere Dayalı Finansallar (Milyar ABD Doları) Dünya Elektrik Üretiminde Katkı: 2012 %7.8 2013 %8.5 2013: Toplam Elektrik Enerjisi Üretmek kapasitesi artırma için yapılan yatırımların %43,6 Temiz ve Tükenmez Enerji Teknolojilerine (Büyük hidroelektrikler hariç) Yapılmıştır. Bloomberg New Energy Finance 2014) 6

2013 Temiz ve Tükenmez Enerji Teknolojileri Yatırımlarının Sektörlere Dağılımı ( Milyar $) ve 2012 ye Göre değişimi (%) 2012-2013 Değişim 2013 Toplam Yatırım: 214 Milyar $ Fotovoltaik Ekipman Sektörü Cirosu 2011 13Milyar ABD Doları 2013 1,73Miyar ABD Doları 2015 Cironun toparlanması beklenmekte 2017 10 Milyar ABD Doları (Bloomberg New Energy Finance 2014) 7

Dünya Yıllık Fotovoltaik Güç Sistemleri (FVGS) Kurulumunun Tarihsel Değişimi 2013 Kurulumları 38 352 MWp Global Market Outlook For Photovoltaics 2014-2018 8

Dünyadaki Toplam Fotovoltaik Güç Sistemleri (FVGS) Kurulu Gücün Tarihsel Değişimi (2013, PV Kurulu Güç. : ~139 000 MWp Elektrik Enerjisine PV katkısı 160TWh, ~0.9% ) Global Market Outlook For Photovoltaics 2014-2018 9

2013, PV Kurulu Güç. : ~139 000 MWp (13 Ülke Fotovoltaik Kurulumların %90 nına Sahip ) (Dünyada Toplam Tüketilen Elektrik Enerjisine PV katkısı ~0.9% ) Fotovoltaik Güç Sıralamasında İlk on Ülke Toplam 36GW; 2013 Kurulumu : 3,3 GW Toplam 18GW; 2013 Kurulumu : 11 GW Toplam 18GW; 2013 Kurulumu : 1,5 GW İngiltere Toplam 2,9GW; 2013 : 1.0 GW Belçika Toplam 3.0GW; 2013 : 0,20 GW Avusturalya Toplam 3,2GW; 2013 : 0,85GW Fransa Toplam 4,7GW; 2013 : 0,61 GW İspanya Toplam 5,3GW; 2013 : 0,18 GW ABD Toplam 12GW; 2013 : 4,7 GW Japonya Toplam 13 GW; 2013 : 6,9 GW Global Market Outlook For Photovoltaics 2014-2018 10

2013, Fotovoltaik Sektörünüde Dünya Ölçeğinde Önemli Göstergeler Yıllık FVGS Toplam Kurulum Dünyadaki Toplam FVGS Gücü: ~38,5 GW ( Son iki yıl kurulumları ~30 GW) ~139GWp 9 Ülkede yıllık FVGS kurulumu 1 GW ve üstünde gerçekleşti 17 Ülkede toplam FVGS güç kapasitesi 1 GW üzerine çıktı Avrupa 2003 yılından buyana sürdüğü «yıllık FVGS kurulum» liderliğini kaybetti Asya FVGS pazarı %170 büyüdü %59 payla Dünya liderliğe çıktı Çin en yüksek FVGS kurulumu gerçekleştirdi ~11.3 GW Avrupa Pazarı %40 küçüldü 2013 toplam kurulum 10GW 2011(22 GW); 2012 (17 GW) 2013 Almanya kurulum Avrupa 1. ve Dünyada 4. 3.3GW (2012, 7GW: 2011: 9GW) Fotovoltaik Güç Santrallerinde Üretilen Elektrik Enerjisin Toplamdaki Payı; Avrupa %3 (yüksek puantlarda %6) Dünya 0.85% ( 2014 öngörüsü %1) 11

Avrupa Yıllık Fotovoltaik Güç Sistemleri (FVGS) Kurulumunun Tarihsel Değişimi 2013 Kurulumları 10 975 MWp 2013 FVGS Kurumları Avrupa Payı %29 12

Avrupadaki Toplam Fotovoltaik Güç Sistemleri (FVGS) Kurulu Gücün Tarihsel Değişimi (2013, PV Kurulu Güç. : ~82 000 MWp Elektrik Enerjisine PV katkısı ~3 % ) 13

Seçilmiş Ülkelerin Fotovoltaik Pazar Büyüklüğü (Milyon$) ve Gayri Safi Yurt içi Hasılalarına oranı (%) 14

2013 Avrupa PV Kurulu Güç. : ~82 000 MWp (Avrupa Toplam Tüketilen Elektrik Enerjisine PV katkısı ~3% (Puant güce katkısı %6) İtalya %7,8 15 Avrupa Ülkesi Elektrik Enerjisi Talebini %1 in Üzerinde bir bölümünü PV ile karşılıyor 15

Ülke Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği 2013 Kurulum Romanya 1100 MW Aynı hızla devamı konusunda tereddütler var Yunanistan 1040 MW 2014 için öngörüler belirsiz Fransa 613 MW 2012: 1770 Hükümetin teşvikleri dondurmuştur İtalya 1400GW Post-Şebeke Besleme tarifesi dönemine girmiştir Bulgaristan 10MW 2012 : 843 MW Teşvik politikaların değiştirilmesi Çek Cumhuriyeti 88MW 2012 :116 MW Önceki yıllarda yapılan politika değişimlerin sonucu Polonya Beklenen gelişmeler gerçekleşmedi İspanya 118MW Ekonomik kriz nedeni ile büyük kapasite fazlası Ukrayna 290MW Ukrayna daki karışıklar pazarı olumsuz etkilemekte, kriz nedeni ile teşvik mekanizmaları askıya alındı Slovakya 0 MW 2011 ve 2012 de oluşan büyüme durdu Slovenya 11 MW 2012 :122 MW Rusya Birkaç megavat kurulumla çok yavaş bir gelişme İsveç 18MW 18MW ( PV konusunda belirli bir politika olmamasına rağmen her yıl 10 MW ve üstü kurulum) Türkiye 6MW?????? 2013, Fotovoltaik Sektörü & Avrupa IEA PVPS 2014 16

Avrupa Yıllık Fotovoltaik Güç Sistemleri (FVGS) Kurulumunun Senaryoları KAYNAK:IEA PVPS TRENDS 2014 IN PHOTOVOLTAIC APPLICATIONS, EPIA Reports 17

Dünya Yıllık Toplam Yeni FVGS Kurulumu (MWp) 2003-2013 Gerçekleşen ve 2014-2018 Öngörü Dünya genelinde Fotovoltaik Sektörü politikalara bağlı olarak yön değiştirmektedir KAYNAK:IEA PVPS TRENDS 2014 IN PHOTOVOLTAIC APPLICATIONS, EPIA Reports 18

Dünya Toplam FVGS Kurulumu (MWp) 2003-2013 Gerçekleşen ve 2014-2018 Öngörüsü KAYNAK:IEA PVPS TRENDS 2014 IN PHOTOVOLTAIC APPLICATIONS, EPIA Reports 19

2003-2013 Dünya Fotovoltaik Değer Zincirinde Üretim Kapasitesi ve Kurulumlar IEA PVPS TRENDS 2014 IN PHOTOVOLTAIC APPLICATIONS 20

2014 Dünya Fotovoltaik Değer Zincirinde Modül Üretim Kapasitesi Silisyum Kristal Dilim Tabanlı Güneş Gözeleri ile Modül Üretim Kapasitesi ; ~57 GWp/yıl İnce Film Güneş Gözeleri ile Modül Üretim Kapasitesi; ~6 GWp/yıl Dünya Toplam Fotovoltaik Modül Üretim Kapasitesi: ~63 GWp/yıl 2013 Yıllık FVGS Toplam Kurulum ~39 GW International Technology Roadmap for Photovoltaic (ITRPV) 2013 Results Revision 1, 24 March 2014 21

Fotovoltaik Göze ve Modül Üretim Kapasitesinin Seçilmiş Ülkelere Dağılımının Son 5 yılda Değişimi 2009-2013 Seçilmiş Ülkelerde Fotovoltaik Göze Üretimi 2013 Fotovoltaik Göze Üretimi 2013 Fotovoltaik Modül Üretimi IEA PVPS TRENDS 2014 IN PHOTOVOLTAIC APPLICATIONS 22

Dünya Fotovoltaik Sektörü Değer Zincirinde Üretim Kapasitesi ve Yıllık FVGS Kurulumları (MW) Değişimi 2013 Yıllık FVGS Kurulum ~38GW 2014 ~45GW 2010-2012 Küresel modül üretim kapasitesi yıllık fotovoltaik sistem kurulumunun % 150-230 üstünde Yakın gelecek; Fotovoltaik değer zincirindeki arz fazlası sektördeki fiyatlandırmaları ve bütün şirketleri etkilemeye devam edecek Arz talep dengesizliği fotovoltaik pazarın gelişiminde en önemli parametre olmaya devam edecek Global Market Outlook For Photovoltaics 2013-2017 23

Dünya Fotovoltaik Sektörü Değer Zincirinde Arz Talep Değişimi (Lux Research) Fotovoltaik Sektörü Değer Zincirinde 2. Ve 3. Sınıf Üreticiler 2012 den bu yana faaliyetlerini yavaşlatmış, konsolidasyon yoluna gitmiş yada tamamen durdurma yoluna gitmektedir Bu tür firmaların ürünleri «stok yok etme» fiyatları ile satılmaktadır 2015 sonrasında arz-talep dengesinin normal ticari dengelerine döneceği öngörülmektedir 24

PV Sektörü Değer Zincirinde Birinci Sınıf Üretim Tesislerinde 2009-2015 Maliyet Değişimi (Çin Üretimi Silisyum Kristal Dilim Tabanlı Güneş Gözesi ve Modül) 5 yıllık Değişim Silisyum %81 Ingot /Dilim Göze /Hücre Modül Üretim %65 %50 %48 Toplam %67 Greetech Media 2/2013 25

Dünyadaki Birikimli Modül Üretiminin Fonksiyonu olarak Modül Fiyatları Öğrenme Eğrisi Modül Sektörü Yeniden Öğreniyor! Uluslararası Fotovoltaik Yol Haritası (2014): Fotovoltaik sektöründeki son yıllardaki türbülansın ardından Fotovoltaik Endütrisi yeniden 2013 132GWp öğrenmeye başlamıştır Fiyatlardaki yeni eğilimle birlikte yakın gelecekte ulaşacak düzeylerde Fotovoltaik Güç Sistemleri konvansiyonel ve ve diğer temiz ve tükenmez enerji teknolojilerine önemli bir rakip olacaktır International Technology Roadmap for Photovoltaic (ITRPV) 2013 Results Revision 1, 24 March 2014 26

Fotovoltaik Güç Sistemleri için Modül Dışındaki diğer Bileşenlerin (İnverter, Kablolama, Kurulum ve Arazi) Maliyetlerinin Avrupa ve ABD ve Asya da Gelecek On Yıl İçin Değişim Öngörüleri Avrupa ve Kuzey Amerika Sistem Fiyatı Asya Ülkeleri 2013 FVGS Tahmini Anahtar Teslim Fiyat Ortalaması ve 2024 Öngörüsü 2013 ~1.40 $/Wp 2024 ~0.82 $/Wp International Technology Roadmap for Photovoltaic (ITRPV) 2013 Results Revision 1, 24 March 2014 27

FVGS Maliyetlerine Göre Güneş Radyosyonunun Fonksiyonu Olarak LCOE ($/kw-saat) (Kabuller; %20 Öz Sermaye, %5 Faizle 20 yıllığına %80 Kredi, %2 Enflasyon ve 25 Sistem Ömrü) OPEX Yıllık MWp Başına Bakım: 15 000$ Sigorta: 3 000$ Ticari ve teknik İşletim: 3 000$ Diğer Giderler : 3 000$ Toplam : 25 000$ Enflasyon %1.5 USD bazında LCOE Hesaplama : http://www.nrel.gov/analysis/tech_lcoe.html International Technology Roadmap for Photovoltaic (ITRPV) 2013 Results Revision 1, 24 March 2014 28

2013, Fotovoltaik Sektörü Teşvik Mekanizmaları Dağılımı 29

2013, Fotovoltaik Sektörü & Avrupa Avrupa pazarının büyük bir bölümü hala teşviklere dayalı olarak değişmekte Avrupa ülkelerinin bir çoğundaki ekonomik belirsizlikler ve bunlara dayalı değişen teşvik politikaları fotovoltaik pazarını olumsuz etkilemekte Bazı Avrupa ülkelerinde verilen teşviklerde geriye dönük olumsuz işlemler yapılması yatırımcılarda güven zafiyeti oluşmuşturmakta Aşağıdaki nedenlerle Avrupa Fotovoltaik Pazarının hızı büyük ölçüde kesilmiştir Teşvik politikalarının hızla yok olması Teşvik politikalarında olabilecek değişimlerin öngörülememesi Politikalara ve sürekliliğine güven azalmasına dayalı finansman güçlükleri FVGS maliyet/verimlik düzeyi bazı anahtar pazarların(ülke yada uygulama) önünü açmıştır (konut, ticari ve endüstri öz kullanım) Bu pazarlarda fotovoltaik sektörü teşviğe dayalı yatırım pazarı olmaktan rekabete dayalı yatırım pazarı olmaya doğru hızla yol almaktadır 30

Lisanssız Güneş Enerji Santrali (GES) Yatırımcı Çalıştayı 24 Ekim 2014 Point Otel, Barboros Bulvarı İstanbul Türkiye için Fırsatlar ve Tehditler

2013, 222 Yeni Santral ve 6 986 MW Yeni Kapasite Yakıt Tipi Kurlu Güç (MW) Fosil Yakıtlara Dayalı Konvansiyonel Termal Teknolojiler ~%52,2 Doğal Gaz 3585,598 51,100 44 Kömür/Doğalgaz 37,000 0,005 1 Doğalgaz/Petrol 24,580 0,003 1 Biyogaz/Doğalgaz 0,965 -- 2 Atık-Termal 42,465 0,006 4 TOPLAM 3690,608 ~%51,2 52 Hidrolik 2613,359 %37,400 Temiz ve Tükenmez Kaynaklar ~%47,8 Rüzgar 498,100 %7.100 41 Jeotermal 148,620 Biyogaz 6,036 3 ~%3.30 Biyogaz/Atık 12,735 3 Biyogaz/Atıkgazı 13,256 4 Biyokütle 3,621 2 Santral Sayısı TOPLAM 3295,727 ~%47,8 170 GENEL TOPLAM 6986,335 222 112 5 ETKB, 2014 32

2013 Kurulu Gücün Kaynaklara Dağılımı ~64GW / 2013 Tüketilen Elektrik Enerjisinin Kaynaklara Dağılımı ~239 TWh Fosil Yakıtlara Dayalı Konvansiyon el Termal Teknolojiler ~60% Temiz ve Tükenmez Kaynaklar ~%40 2014 Ocak Güncelleme MW ~% Doğal Gaz +LNG 20 269,9 31,65 Kok+Linyit 8 515,2 13,30 İthal Kömür 3 912,6 06,11 Çok Yakıtlı Santraller 5 041,6 07,87 Sıvı Yakıtlar(Fueloil, Dizel,Asfaltit, Nafta 708,3 01,11 Büyük ve Küçük Hidrolik 22 281,1 34,80 Rüzgar 2 759,6 4,31 Jeotermal 310,8 0,49 Diğer Yenilenebilirler ve Atık 269,9 0,17 Toplam 64 043,1 100 2013 Üretim Kaynaklara dağılımı Fosil Yakıtlara Dayalı Konvansiyonel Termal Teknolojilerle Üretim ~71% Temiz ve Tükenmez Kaynaklardan Üretim ~%29 Milyar kws ~% Doğal Gaz +LNG 106,30 44,46 Kok+Linyit 31,61 13,22 İthal Kömür 28,85 12,07 Sıvı Yakıtlar(Fueloil, Dizel,Asfaltit, Nafta 3,66 01,53 Büyük ve Küçük Hidrolik 59,20 24,76 Rüzgar 7,50 3,14 Jeotermal 1,26 0,53 Diğer Yenilenebilirler ve Atık 0,74 0,31 Toplam 239,12 100

Emre Amade Güç (Puant Güç)= Kurulu Güç x Emre Amadelik Oranları ~%65 64 000MW x 0,65 = 41 600MW 34

Maksimum Güç Talebi Değişimi (Elektrik Ani Puantı) 35

Türkiye Toplam Kurulu Güç ve Emre-Amade Güç ve Puant Projeksiyonu Yıllık elektrik enerjisi talep artışı son yıllarda ( 2009 hariç) ~%7,5 Bu artış oranıyla 2015-2017 arasında arz- talep dengesi bozulmakta Arz güvenliği için yılda ~6 Milyar$ olmak üzer 2020 ye kadar ~46 Milyar$ yatırım gerekmekte Enerji yatırımlarının büyük oranda özel sektör tarafından yapılması beklenmekte 36

Türkiye nin İlk Fotovoltaik Güneş Santrali Lisans İhalesi 600 MWp Fotovoltaik Güneş Santralları için Bölgelerin Belirlenen Kapasiteleri Başvuru Dönemi: 10-14 Haziran 2013 (EPDK) Toplam Başvuru Sayısı : 496 Toplam Başvurulan Güç : 7929, 79 MWp 4 yada daha fazla başvuru yapan şirket sayısı : 29 2 ile 4 başvurusu olan şirket sayısı : 64 Tek başvuru yapan şirket sayısı : 264 Gülden SAMANCIOĞLU, TEİAŞ Genel Müdürlüğü APK Daire Başkanlığı, Solarex 2014 37

600 MWp Fotovoltaik Güneş Santralları için Lisans Başvuruları İlk Yarışma TEİAŞ DUYURUSU ; 600MW Lisans Dağıtımının ilk yarışması 12.05.2014 Elazığ (8MW) CLK Holding iştirakı Solentegre, ~ 6,6 milyon lira toplam bedel Erzurum (5MW) Halk Enerji 340 bin TL toplam bedel (katkı payı 68 000 TL/MWp) (katkı payı 827 000 TL/ MWp) Türkiye nin 600 MWp İlk Fotovoltaik Güneş Santrali Lisans İhalesi sürecinin 2014 yılı içinde tamamlanması beklenmektedir!!!

2014 Sonrası Güneş ve Rüzgar Santralleri için Lisans Başvuruları Rüzgar ve Güneş Santralları için yılda bir kez başvuru alınacak; Rüzgar : Ekim ayının ilk 5 çalışma günü Güneş : Ekim ayının son 5 çalışma günü Ön lisans başvuruları için bir yıllık ölçüm değerleri verilmek zorunda 2015 için Özel uygulama Rüzgar: 24-30 Nisan 2015 Güneş : 1-7 Nisan 2015

Lisansız Fotovoltaik Güneş ve Rüzgar Santralları için Başvurular Hakan Şener AKATA, ETKB YEGM Solarex 2013

Lisansız Fotovoltaik Güneş ve Rüzgar Santralları Başvuruların Elektrik Dağıtım Şirketlerine Dağılımı Hakan Şener AKATA, ETKB YEGM Solarex 2013

2014 Nisan, Lisansız Fotovoltaik Güneş Başvuruları ve EDAŞ lara Dağılımı Bilal Şimşek, TEDAŞ Genel Müdürlüğü, Solarex 2014 Eylül 2014: (Kaynak GENSED Üyeleri) Kurulumu Yapılan FVGS Şebekeye Bağlanan FVGS 65MW 22MWp 42

2014 Türkiye Toplam Lisansısz Fotovoltaik Güç Sistemleri Kurulumu ~30 MWp Kurulum Yapan Şirket Adı Adresi Lisansız FVGS Kurulumu Yapılan Noktalar ve Toplam Kurulum kwp Büyüklükleri 1.Else Enerji : 5500kW 2. Halk Enerji : 2 500kW 3. Tekno Ray Solar : 2500kW 4. Bereket Enerji : 2000kW 5. Solimpeks : 1500kW 6. SP Enerji : 1500kW 7. Asunim : 750kW 8. CW Enerji : 1000kW 9. Entegro : 1000kW 10. GSR Enerji : 500kW 11. Turkish Electric Power : 500kW 12. İstanbul Enerji 500kW 13. Power Solar : 500kW 14. Solartürk : 3000kW 15. Meytek Enerji 600kW 16. Renesis : 700kW 17. BW Enerji : 500kW 18. Powergie : 500kW 19. Korona Enerji 500kW 20. IBC : 250kW 21. Merk Solar : 500kW 22. Altun Grup : 250kW 23. Integreen : 375kW 24. United Solar : 200kW 25.İnform 1000kW 26. Tunçmatik 600kW 27. Anel: 105kWp 28. AEE. 100kW 29 Altun Grup: 250kW 30. Ner Enerji 560kW 31.Kıvanç Teksti 500kWp 32.United Solar 200kWp TOPLAM: 28940kW 43

Güneş Enerjisi Sanayicileri ve EndüstrisiDerneği Belirsizlikler ve Sorunlar - Yapı Ruhsatı için istenen bedellerin her Belediye için farklılık göstermesi. - İmar planının yaptırılması veya değiştirilmesi süreclerinin uzunluğu, - Tesisin 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununundan kaynaklı izinlerin alınması sürecinde yaşanan aksaklıklar. - Devlet alım garantisinin 10 yılla sınırlı kalması. - Yerli katkı payının belirsizliği. - Dağıtım şirketlerinin özelleşmesi. - Fizibilitelerdeki farklılıklar Lisanssız Elektrik Üretim Kapsamında GES Yatırımcı ve Uygulayıcı Firma Eğitimi 28.02.2014

Güneş Enerjisi Sanayicileri ve EndüstrisiDerneği Belirsizlik ve Sorunlar - Yeni ÇED yönetmeliği. (1 MW için Proje Tanıtım Dosyası) - Bağlantı görüşü alma sürecindeki gecikmeler. - Proje onay sürecinde yığılmadan kaynaklı gecikmeler. - Braşman hatlarında kamulaştırma yapılamaması - Anahtar teslim proje (EPC) konusunun net açıklanmaması. - Performans Garantisi için bir standardın belirlenememiş olması. - İnşaatı esnasında ürünlerin geçici depolanmasına önem verilmemesi. - İşletme esnasında yaşanan güvenlik problemleri. Lisanssız Elektrik Üretim Kapsamında GES Yatırımcı ve Uygulayıcı Firma Eğitimi 28.02.2014

Kurulu Güç Kapasitesinin Kaynaklara Dağılımı ve 2030 Öngörüsü (130-140 GW) Kaynak ETKB, Enerji İşleri Genel Müdürlüğü, 2013

2012 Yıllık Enerji Üretiminin Kaynaklara dağılımı ve 2030 Öngörüsü Kaynak ETKB, Enerji İşleri Genel Müdürlüğü, 2013 47

2012 ve 2030 Türkiye Kurulu Güç Kaynağına göre Yıllık Toplam Elektrik Enerjisi Üretimi Karşılaştırması Kaynak Doğal Gaz 2013 2030 ~Milyar kwh ~% ~Milyar kwh ~% 106,3 44,46 145 23 Kömür+Sıvı Yakıtlar 64,12 26,82 197 32 Hidroelektrik 59,20 24,76 94 15 Rüzgar ve Jeotermal 8,76 3,14 72 12 Güneş --- ---- 28 4,5 Nükleer ---- ----- 71 11 Diğerleri 0,74 2.5 12 2 Toplam 239,12 619 2828 000 000 000 kw-saat/(1 600 000 kw-saat/1mwp)= 17 500 MWp Kaynak ETKB, EUAŞ, 2013 48

Kristalli silisyuma dayalı fotovoltaik sektöründe değer zinciri ve Türkiye 1. Polislisyum üretimi 2. Ingots 3. Dilim (Wafers) 4. Göze (Cells ) Türkiye Yakın Gelecekte Değer Zincirinin Bu Halkalarında Yer almalı 5. Modül 6. Fotovoltaik Güç Sistemleri (FVGS) Tasarım, Bileşen Tedariği ve Kurulum 7. İşletme ve Bakım 8. Kurulu sistemlerin de-montajı ve geri kazanım 5. İlgili servisler Türkiye Bu halkalarda İç Pazar için Güçlenmekte Uluslarası Rekabette Yerini almalı

Modül Üretim Hatları Name of the Company Production Capacity (MW) Adress C-SUN 150 CSUN Eurasia Energy Systems Industry and Trade Inc. İstanbul Industrial & Free Trade Zone Akif Kopuz St. No: T-10, B Block, 1st floor, Aydinli-Tuzla 34957 İSTANBUL SOLAR TURK 60 2.Organize Sanayi Bölgesi Dogu 3. Cadde No:10 Baspinar/Gaziantep/ Türkiye E-Mail & Telephon Tel: +90 342 322 92 92 Fax: +90 342 321 30 75 GAZİOĞLU SOLAR 30 Gazioglu Solar Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. Organize Sanayi Bölgesi.2.nci Kisim Barbaros Caddesi. Gazi Osman Pasa Mahallesi.124 59500 / Cerkezköy - Tekirdag GETS ENERGY 35 Güngör Uydukent Blok C-12 Antakya, Hatay 31000 Turkiye ALFA SOLAR 30 Kırıkkale 1. OSB. Kızılırmak Cad. 2. Sokak No:13 Yahşihan / KIRIKKALE ZAHİD ALİMİNYUM 30 Hacı Sabancı Organize Sanayii Bölgesi. Cumhuriyet Cd. No : 22 YAKAPINAR/ADANA T : +90(282) 758 17 77 F: +90 282 758 17 80 E : info@gaz io glus olar.com.tr W : http://www.gazioglusolar.com.tr info@gest-energy.com Tel: +90 326 255 1010 Fax: +90 326 255 1112 Tel : +90 312 865 24 50 Fax : +90 312 865 24 54 info@aflasolarenerji.com Tel : 0 322 394 35 02, 0 322 394 30 48, 0 532 671 40 94 BEREKET ENERJİ 150 Gazi Mustafa Kemal Bulvarı, 15 Mayıs Mahallesi, 75. Yıl Esnaf Sarayı No : 2 DENİZLİ Telefon: 0 258 242 27 76 (3 Hat), power@bereketenerji.com.tr, nyagli@bereketenerji.com.tr ANEL ENERJİ 13,5 ISTANBUL <4 90 216 636 21 SUNLEGO 50 Ankara +90 532 211 21 50

Modül Üretim Hatları Company Production Capacity MW Adress Telephone& e-mail SEISO PVT) 25 Konya (Solimpex) ANTAK ENERJİ 18 Süleyman Demirel Organize Sanayi 103 Cadde, No 1141 Gönen ISPARTA Tel / Fax: 0246 556 55 51 info@an-tak.com ATSCO SOLAR 10 Halkalı Pınar Mah. Toptancılar Çarşısı 1202/1 No: 27/29 35470 Yenişehir-Konak / İZMİR Tel : 0 232 257 70 55 / 254 13 64, 0 544 337 39 70 info@atsco.co.uk CLEAN WORLD ENERJI A.Ş 6 Clean World Enerji İmalat Pazarlama Ticaret Sanayi A.Ş. Çıplaklı Mah. Akdeniz Bulvarı No: 335 Döşemealtı Anlatya/Türkiye Telefon : 0 242 258 17 22-23-24 Faks: 0 242 258 17 25 info@cwenergy.com.tr SOLAR PANER? Ziyal Grup Silivri Ömer Korkmaz? Nevşehir oemerk@iryoko.com

İlginiz için Teşekkür Ederim René Magritte