sunu ISBN: 978-605-2018-28-6 Yazarlar Mesut SOLMAZ (HAYAT) Redaksiyon Mehmet SÜSLÜ Dizgi - Tasarım Çanta Yayıncılık Tasarım Atölyesi Grafik - Kapak Çanta Yayıncılık Tasarım Atölyesi Sevgili Öğrenciler, Türkiye de alanında ilk defa bu kitapta konu ve kazanımlarına göre ayrılmış bir çalışma hazırladık. 6. sınıf kazanımlarının tümü temel alınarak tüm konularla ilgili sorular hazırladık. Hazırladığımız sorular öğrencilerimize tüm kazanımları kavratıp konuyu tam olarak öğrenmelerini sağlayacaktır. Sevgili öğrenciler, eğitim-öğretim hayatınızdaki başarılarla hayatınıza yön vereceksiniz. Bunun bilincinde olarak başarınızı arttırmak ve sınavlara en iyi şekilde hazırlanabilmeniz için bu kitabı hazırladık. Sınıfta öğreneceğiniz her konu ve kazanımdan sonra o konu ve kazanımlarla ilgili gruplandırılmış testlerimizi çözerek başarıya bir adım daha yaklaşacaksınız. Kazanım Soru Bankası kitabındaki tüm sorular MEB 6. sınıf müfredatındaki kazanımlara göre hazırlandığı için sınavlara en iyi şekilde hazırlanmanıza yardımcı olacaktır. Kitaptaki sorular konuları öğrenip öğrenmediğinizi ölçmekte, kazanım ve konularına göre ayrılmış sorularımız öğrenemediğiniz konuları tespit etmenizi kolaylaştıracaktır. Kazanım Soru Bankası ile artık TEOG Çanta da Keklik. Başarılı bir eğitim ve öğretim yılı geçirmeniz dileklerimle Baskı Yeri Mesut HAYAT Erciyes İşyerleri Sitesi 198. cadde No: 4 Yenimahalle/ANKARA Tel: 0312 330 19 91 Fax: 0312 434 12 52
içindekiler 01 DEYİM, ATASÖZÜ, ÖZDEYİŞ 1. Deyimler... 5 2. Atasözü, Özdeyiş... 7 KARMA TEST... 9 05 İSİM (AD) 1. Özel, Cins İsim... 69 2. Soyut, Somut İsim... 71 3. Tekil İsim, Çoğul İsim, Topluluk İsmi... 73 02 SÖZCÜK DÜZEYİNDE ANLAM VE KAVRAMLAR KARMA TESTLER... 75 1. Sözcüğün Cümlede Kazandığı Anlamlar... 15 2. Gerçek ve Mecaz Anlam... 19 3. Eş ve Zıt Anlamlı Sözcükler... 21 4. Sesteş Sözcükler ve Terim Anlam... 23 5. Soyut ve Somut Sözcükler.... 25 6. İkilemeler-Yansıma Sözcükler... 27 06 YAPI BAKIMINDAN SÖZCÜKLER 1. Basit Sözcük, Türemiş Sözcük... 83 2. Birleşik Sözcük... 85 KARMA TESTLER... 87 KARMA TESTLER... 29 03 CÜMLE DÜZEYİNDE ANLAM VE KAVRAMLAR 1. Sebep - Sonuç Cümlesi Amaç - Sonuç Cümlesi... 37 2. Öznel ve Nesnel Yargı... 41 3. Karşılaştırma, Koşul (Şart) Cümlesi... 43 4. Cümlenin Ana Fikri, Cümleden Çıkarılabilecek Yargı, Cümleden Çıkarılamayacak Yargı... 45 5. Cümle Yorumu, Cümle Oluşturma, Cümle Tamamlama... 47 6. Kavramlar, Duygular... 49 KARMA TESTLER... 51 07 PARAGRAF 1. Konu, Başlık... 89 2. Ana Fikir... 91 3. Yardımcı Fikir... 95 4. Paragraf Oluşturma, Paragraf Tamamlama, Paragrafta Akışı Bozan Cümle... 99 5. Hikâye Unsurları... 103 6. Anlatım Teknikleri ve Düşünceyi Geliştirme Yolları... 105 7. Kişi Ağzı... 107 8. Paragrafta Dil ve Anlatım... 109 KARMA TEST... 111 04 KÖK VE EKLER 1. İsim Kök, Fiil Kök... 61 2. Çekim Ekleri (hâl ekleri, iyelik ekleri, çoğul eki, ilgi hâli)... 63 3. Yapım Ekleri... 65 08 SIFAT (ÖN AD) 1. Niteleme Sıfatları... 123 2. Belirtme Sıfatları... 125 KARMA TESTLER... 129 KARMA TESTLER... 67 3
09 SES BİLGİSİ 12 YAZIM KURALLARI 1. Büyük Ünlü Uyumu, Ulama, Ünlü Düşmesi... 137 2. Ünsüz Yumuşaması, Ünsüz Benzeşmesi... 139 3. Ünlü Daralması, Ünsüz Düşmesi Ünsüz Türemesi, Kaynaştırma... 141 KARMA TESTLER... 143 1. Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler... 175 2. mi, ki, de... 177 3. Sayıların, Kısaltmaların ve Tarihlerin Yazımı... 179 4. Yazımı Karıştırılan Sözcükler, Birleşik Sözcüklerin Yazımı... 181 KARMA TESTLER... 183 13 NOKTALAMA İŞARETLERİ 1. Nokta, Virgül... 187 10 ZAMİR (ADIL) 1. Sözcük Hâlindeki Zamirler... 151 2. Ek Hâlindeki Zamirler... 157 2. Noktalı Virgül, İki Nokta, Kısa Çizgi, Kesme işareti, Soru İşareti, Ünlem İşareti... 189 KARMA TEST... 191 KARMA TESTLER... 159 14 EDEBİ TÜRLER VE SÖZ SANATLARI 1. Edebî Türler... 197 2. Söz Sanatları... 201 KARMA TESTLER... 205 11 EDAT, BAĞLAÇ, ÜNLEM 1. Edat... 163 2. Bağlaç, Ünlem... 167 KARMA TESTLER... 171 Sınavlarda Çıkmış ya da Çıkması Muhtemel Atasözleri ve Anlamları... 207 Sınavlarda Çıkmış ya da Çıkması Muhtemel Deyimler ve Anlamları... 213 CEVAP ANAHTARI... 221 4
Kazanım Soru Bankası Deyim, Atasözü, Özdeyiş Deyimler 1. Ona boş yere güvenme bence. Çünkü o bu- 01 4. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde deyim ralara ayda yılda bir geliyor. ve anlam eşleştirmesi yanlıştır? Yukarıdaki altı çizili deyimin cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Aklı çıkmak: Titizlikle üzerinde durmak, çok korku geçirmek, çok korkmak. A) O sürekli olarak kitap okuyan birisidir. B) Aklı durmak: Şaşırmak, düşünemez bir hâle gelmek. B) Yanıma uğramayı hiçbir zaman ihmal etmez. C) Aklı kesmek: Bir şeyin olabileceğine, bir şeyi yapabileceğine inanmak. C) Çok seyrek olarak Ankara ya gider. D) Aklına koymak: Bir şeyi veya bir kişiyi unutamamak. D) Günden güne amcasını ziyaret ediyordu. 2. Artık bu şikâyetler kabak tadı vermeye başlamıştı. Ondan kork, bundan kork, ben hep yüreğim ağzımda mı dolaşacağım yani? Bu metinde kabak tadı verdi deyimiyle ne anlatılmak istenmiştir? A) Durumdan hoşlanmaya başlamak B) Durumdan heyecan duymak 5. Baş sözcüğü aşağıdakilerden hangisine getirilirse deyim olmaz? A) ağrıtmak B) bağlamak C) görmek D) döndürmek C) Durumdan sıkılmaya başlamak D) Durumdan zevk almak 6. I. İnanılmayacak sözler, abartılmış yalanlar II. Kolay para kaptıran kişi III. İş işten geçti açıklamasıyla birlikte kullanılmıştır? A) Bu sözleri duyan satıcının beti benzi soldu. IV. Değerinin üstünde fiyat biçilmek Yukarıda numaralanmış cümlelerde aşağıdaki deyimlerden hangisinin açıklaması yoktur? B) Adam kafasını kaldırıp ona bakınca şaşkınlıktan ağzı açık kaldı. A) Yok devenin başı C) Belediye başkanını görünce ona yol açtılar. C) Atı alan Üsküdar ı geçti B) Yolunacak kaz D) Avucunu yalamak D) Dişlerini sıkmış, burnundan soluyordu. 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim 5
7. Aşağıdaki öğrencilerden hangisi birden fazla deyim kullanmıştır? Defne Böyle güzel bir yeri bir daha rüyanda bile göremezsin. Ona yaptığımız hizmetler karşılığında bu ücret devede kulak kalır. Burak 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çok merhametli, ince ve duygulu olmak anlamında bir deyim kullanılmıştır? A) Minik torunu burnunda tütüyordu. B) Benim oğlum karıncayı bile incitmez. C) Yüreği atıyor mu, atmıyor mu diye dikkat kesildi. D) Borcun içinde kalmışken dayısı arka çıkmıştı. Lafı gediğine koymak için fırsat kolluyordu. Asker genç tüm özlemlerini kâğıda döktü. A) Defne B) Burak C) Çınar D) Figen Figen 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla deyim kullanılmıştır? A) Tam üç saat boyunca çenesi durmadı. B) Kötü haberler yüzünden içim kan ağlıyordu. 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde inanmak, gerçek sanmak, önem vermek anlamında bir deyim kullanılmıştır? C) Annem yıllardır saçını süpürge etmiş rahat yüzü görmemişti. D) Atımın canı çıktı, azıcık olsun durup dinlenelim. A) Biz bu işi başından beri ciddiye aldık. B) Kötü ihtimalleri de göz ardı edemezdi. C) Avludaki seslere kulak kabarttı. D) Bu kızı gözüm bir yerden ısırıyor. 6 9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim açıklamasıyla birlikte kullanılmıştır? A) Uğur, yatağın yanında duran kitaba akıl erdiremedi. B) Esra Hanım büyüklük gösterip beni affetti. C) Bu yeni akıma dair yazılan kitaplar peynir ekmek gibi satıyor. D) Aysima başlarda biraz utandıysa da, az sonra bülbül gibi şakımaya başladı. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir olaydan deneyim kazanmak, sonuç çıkarmak anlamında bir deyim kullanılmıştır? A) Bugün yaşadıklarından büyük bir ders almıştı. B) Okula yeni gelen öğrenci yaramazlığıyla göze batıyordu. C) Bütün işlere kendisi göz kulak oluyordu. D) Uzayan tartışma ortam kalabalıklaşınca iyice dal budak saldı.
Kazanım Soru Bankası Deyim, Atasözü, Özdeyiş Atasözü, Özdeyiş 02 1. Bu atasözü bence büyüklerin ve küçüklerin 4. İyilik yapan günü gelince mutlaka bunun terbiyesiyle ilgili. Bir çocuk küçükken gelecekte onun nasıl bir insan olacağını bilmeyiz. Elbette, annelerle babalar kendi çocuğuna terbiye verirler. Onlar hiçbir zaman çocuğuna kötülük dilemezler, tam tersi iyi bir insan olmasına çalışırlar, çabalarlar. Bence çocuklar küçükken öğretileri, bilgileri kolayca alabilirler. karşılığını görür. anlamına gelen atasözü aşağıdakilerden hangisidir? A) İyilik iki başlı olur. B) İyilik et kele, övünsün ele. C) İyilik eden iyilik bulur. D) İyiliğe iyilik her kişinin kârı, kötülüğe iyilik er kişinin kârı. Bu metinde hangi atasözünden bahsedilmektedir? A) Çamura taş atma, üstüne sıçrar. B) Eğri oturup, doğru konuşalım. C) Akıllı düşman, akılsız dosttan iyidir. D) Ağaç yaş iken eğilir. 2. Aşağıdaki özdeyişlerden hangisi farklı bir konuyla ilgilidir? 5. Hepimizin hayalleri, gelecekle ilgili planları vardır, onları geliştirmek için çalışmamız gerekir. Bence hayallerimize nasıl ulaşırsak o kadar bizim için değerli olur. Bence bir şeye başladıktan sonra onu sonuna kadar erdirmek lazım, paramızı gerekli şeylere harcamamız lazım ve küçük şeylerin de önemini bilmemiz lazım çünkü küçük şeyler birike birike büyük varlık oluşur. A) Eğitim kıvılcımla ateş yakmaktır. Boş bir kabı doldurmak değildir. (Sokrates) Bu metinde hangi atasözünün açıklaması verilmiştir? B) Eğitimli insanlar yapabileceklerinden fazlasını söylemeye utanırlar. (Konfüçyus) A) Abanın kadri yağmurda bilinir. C) Bir ülkenin geleceği, o ülke insanlarının göreceği eğitime bağlıdır. (Albert Einstein) B) Mal bulunur, can bulunmaz. C) Damlaya damlaya göl olur. D) Yalnız taş duvar olmaz. 3. Her şeyin vaktinde yapılması gerektiğini anlatan bir atasözü değildir? 6. Aşağıdakilerden hangisi Ak koyunun kara kuzusu da olur. atasözüyle zıt anlamlıdır? D) Dil gönlü yüzdüren gemidir, toplumun da gönlü var; toplumun gönlünün adı da kültürdür. (Oktay Sinanoğlu) A) Balı tatlı olanın, sineği Bağdat tan gelir. A) Demir tavında dövülür. B) Sakla samanı gelir zamanı. B) Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur. C) Bugünün işini yarına bırakma. C) Armut dibine düşer. D) Ağaç yaşken eğilir. D) Mum dibine ışık vermez. 7
7. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde bencillik anlatılmaktadır? A) Elle gelen düğün bayram. B) Bana dokunmayan yılan bin yaşasın. C) Başa gelmeyince bilinmez. D) Can boğazdan gelir. 10. Bilgili, kültürlü ve arif kişi, insana değer verir. anlamına gelen atasözü aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsanın adı çıkacağına canı çıksın. B) İnsan insanın şeytanıdır. C) İnsanın suyu bir, huyu birdir. D) İnsan kıymetini insan bilir. 8. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin anlamı farklıdır? A) Topalla gezen aksamak öğrenir. B) Üzüm üzüme baka baka kararır. C) Ne ekersen onu biçersin. D) Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan. 11. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin konusu zamanın önemi dir? A) Dibi görünmeyen suya dalma. B) Ağır yükün kıymetini katır bilir. C) Damlaya damlaya göl olur. D) Vakitsiz öten horozun başını keserler. 8 9. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi çalışmanın önemini anlatmaktadır? A) Dağ başından duman eksik olmaz. B) Bir elin nesi var, iki elin sesi var. C) Acele işe şeytan karışır. D) İşleyen demir pas tutmaz. 12. I. Fazla mal göz çıkarmaz. II. Birlikten kuvvet doğar. III. Bir elin nesi var, iki elin sesi var. IV. Azıcık aşım ağrısız başım. Yukarıdaki atasözlerinden hangileri anlamca birbirinin karşıtıdır? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) I ve IV
Kazanım Soru Bankası Deyim, Atasözü, Özdeyiş KARMA TEST - 1 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kandır- 4. Bir problem karşısında zeki bir genç sadece mak, inandırmak ya da yararlanmak için tatlı sözler söylemek anlamında bir deyim vardır? mantığını kullanarak çözüm yolunu ararken yetişkin bir insan sahip olduğu tecrübeler doğrultusunda çözmeye çalışır. Ama her yaşlı insan da tecrübeli değildir. İnsan ne kadar tecrübeli olursa olsun üstün zekâlı bir çocuktan daha sağlıklı kararlar veremez. Çünkü çocukta doğuştan gelen bir ayrıcalık, yetenek var, normal bir insan sorunu tek bir yöntemle çözerken, zeki çocuk olaya farklı açılardan da bakabildiği için hem daha sağlıklı kararlar verir hem de verdiği kararlar daha doğru olur. A) Atasözlerimiz dilden dile dolaşarak günümüze geldi. B) Bir kere dillere düştün mü kurtulamazsın. C) Evden giden oğluna ne kadar dil döktüyse de onu eve gelmeye ikna edemedi. D) Öğrencilere söyleye söyleye dilimde tüy bitti. Bu metinde hangi atasözünün açıklaması verilmiştir? A) Damlaya damlaya göl olur. B) İşleyen demir pas tutmaz. C) Akıl yaşta değil baştadır. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim D) Ağaç yaprağıyla gürler. açıklamasıyla birlikte kullanılmıştır? A) Bu eşsiz güzellik karşısında dilim tutuldu. B) Sen hiç mürekkep yaladın mı? 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gerçek- C) Yazar, isteksiz isteksiz mektupları gözden geçirdi. liğine inanmamak, çok şaşırmak anlamında bir deyim vardır? D) Evet cevabını alınca sevincinden, coşkusundan kendinden geçmişti. A) Aldırmaz bir tutumla mektuba göz gezdirdi. B) Babasının bakışını görünce eli ayağına dolaştı. C) Karısının hafifliklerine dudak büktü. 3. Aşağıdaki deyimlerden hangisi araların- 6. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin ko- dan su sızmamak deyimiyle zıt anlamlıdır? nusu tedbirli olma dır? A) Göz boyamak A) Kar kuytuda, para pintide eğleşir. B) Araları açılmak B) Aslan yattığı yerden belli olur. C) Ağzından bal damlamak C) Parayı veren düdüğü çalar. D) Arayı yapmak D) Dibi görünmeyen suya dalma. D) Kaldırıma bakınca gözlerine inanamadı. 9
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim açıklamasıyla birlikte kullanılmıştır? A) Radyodaki müziği can kulağıyla dinliyordu. B) Yaşlı adamın yüreği hop oturuyor hop kalkıyordu. C) Neyi varsa hepsini satıp elden çıkarmış birer birer. D) Genç kadınlardan biriyle göz göze geldi. 10. Aşağıdakilerden hangisinde verilen atasözleri yakın anlamlı değildir? A) Körle yatan şaşı kalkar - Üzüm üzüme baka baka kararır B) Keskin sirke küpüne zarar - Öfkeyle kalkan zararla oturur C) Besle kargayı oysun gözünü. Akla gelmeyen başa gelir D) El elin eşeğini türkü söyleyerek arar. - Her koyun kendi bacağından asılır 11. Aşağıdaki çocuklardan hangisi konuşmasında deyim kullanmamıştır? Defne İhtiyar adama zihninde yer etmiş düşünceyi anlattı. 8. Aşağıda verilen atasözlerinden hangisinin konusu farklıdır? A) Âlimin yanında dilini, zenginin yanında keseni tut. B) Vaktinden evvel açan gül tez solar. C) Çayı geçerken at değiştirilmez. D) Dokuz ölç, bir biç. Hem yemek yedik hem de bol bol müzik dinledik. Bacak kadar boyunla her işe karışma! Burak Onu öz evladıymış gibi bağrına bastı ve teselliye çalıştı. A) Defne B) Burak C) Çınar D) Figen Figen 10 9. Aşağıdakilerden hangisi atasözlerinin özelliklerinden biri değildir? A) Yol gösterir, ders verirler. B) Atasözleri kısa ve özlü sözlerdir. C) Sözcüklerin yerleri değiştirilebilir. D) Kim tarafından ne zaman söylendiği belli değildir. 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla deyim kullanılmıştır? A) Bir kişi hariç herkes sözünü tutmuştu. B) Bugünlerde her şey ateş pahası. C) Ağabeyimin gözü pekliği dilden dile dolaşıyordu. D) Annem, olanları ağzı açık izliyordu.
Kazanım Soru Bankası Deyim, Atasözü, Özdeyiş KARMA TEST - 2 1. 1. İşitmemiş gibi davranmak 4. Aşağıda verilen özdeyişlerden hangisinin 2. Çok telaşlanmak konusu farklıdır? 3. Önem vermemek 4. Çok sevinmek A) Anne kalbi, çocuğun okuludur. (Henry Ford Beecber) Aşağıdaki deyimlerden hangisinin açıklaması yukarıda verilmemiştir? B) Anneler her şeyi görmeseler bile kalpleriyle duyarlar. (N. Alekseyeviç Ostrovski) A) Etekleri tutuşmak C) Bana okuduğum kitapların en güzelinin hangisi olduğunu sorarsanız söyleyeyim: Annem dir. (Abrabam Lincoln) B) Etekleri zil çalmak D) Dünya kadınsız var olamaz, gelecek bizim elimizde. (Joan Collins) C) Kulak ardı etmek D) Ağır gelmek 2. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinin konusu minnettarlık tır? 5. Aşağıdaki deyimlerden hangisi etekleri zil çalmak deyimi ile aynı anlama gelmektedir? A) Açlıktan kimse ölmez. B) El uzatılan yere dil uzatılmaz. A) Ağzına bir şey koymamak C) Bir selam bin hatır yapar. D) El kesesinden cömertlik olmaz. B) Ağzı kulaklarına varmak C) Ağzından ateş saçmak 3. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin ko6. Aşağıda verilen atasözlerinden hangisinin nusu cimrilik tir? A) Sirkeyi, sarımsağı düşünen (hesaplayan) paçayı yiyemez. konusu farklıdır? A) Eski kurt yolunu şaşırmaz. B) Dokuz ölç, bir biç. B) Bir çöplükte iki horoz ötmez. C) Zaman bekleyen zaman kaybeder. C) Kocamış tilki faka basmaz. D) Her ziyan bir öğüttür. D) Her ziyan bir öğüttür. D) Ağzından baklayı çıkarmak 11
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim kullanılmıştır? A) Ay sonu gelmeden paramız bitmişti. B) Bahçedeki ağaçları budamak istiyordu. C) Akşamki yemekler çok lezzetliydi. D) Ben de bu yarışmaya katılma hakkı elde ettim. 10. Aşağıdakilerin hangisinde deyimin açıklaması yanlış verilmiştir? A) Avuç içi kadar: çok küçük, daracık B) Darbe yemek: bir insanın zorda kalacağını bilerek yardımcı olmamak C) Damga vurmak: iz bırakmak D) Eteği temiz: namuslu, iffetli, dürüst 8. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin konusu farklıdır? A) Adam adama lazım olur. B) El için kuyu kazan, kendi kuyusunu kazar. C) Birlikten kuvvet doğar. D) Yalnız taş duvar olmaz. 11. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin konusu farklıdır? A) Sana laf getiren senden laf götürür. B) Selin ağzı tutulur, elin ağzı tutulmaz. C) Yerin kulağı var, her sözü işitir. D) Su uyur, düşman uyumaz. 12 9. Bazı kimseler o kadar korkak yetişmişlerdir ki tehlikesi olmayan bir şeyden bile büyük korku duyarlar. anlamına gelen atasözü aşağıdakilerden hangisidir? A) Bir korkak bir orduyu bozar. B) Ateş böceğini görse yangın sanır. C) İnsanın korktuğu başına gelir. D) Korkunun ecele faydası yoktur. 12. Aşağıdakilerden hangisi Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur. atasözüyle aynı anlamlıdır? A) Mum dibine ışık vermez. B) Armut dibine düşer. C) Ak koyunun kara kuzusu da olur. D) Balı tatlı olanın, sineği Bağdat tan gelir.