AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE 2016 YILI KESTANE RAPORU

AYDIN TİCARET BORSASI AYDIN COMMODITY EXCHANGE 2016 YILI KESTANE RAPORU Ata Mahallesi Denizli Bulv. No:18 09010 AYDIN Tel: +90 256 211 50 00 +90 256 211 61 45 Faks:+90 256 211 63 15 www.aydinticaretborsasi.org.tr info@aydinticaretborsasi.org.tr Hazırlayan Cansu KARABULUT Arge ve Kalite Sorumlusu

İÇİNDEKİLER KESTANENİN TANITIMI... 3 KULLANIM ALANLARI... 3 KESTANENİN FAYDALARI... Error! Bookmark not defined.4 BESİN DEĞERLERİ... 4 DÜNYA KESTANE ÜRETİMİ... 6 TÜRKİYE KESTANE ÜRETİMİ... 7 AYDIN KESTANE ÜRETİMİ... 8 DÜNYA KESTANE İTHALATI... 9 DÜNYA KESTANE İHRACATI... 10 TÜRKİYE KESTANE İHRACATI... 10 KESTANE ÜRETİMİ VE İHRACATINA YÖNELİK GELİŞTİRİLMESİ GEREKEN KONULAR... 11 2

KESTANENİN TANIMI Kestaneler, Fagaceace (kayıngüller) familayasının Castanea cinsine mensupturlar. Kestanelerin doğal yayılma alanları özellikle Kuzey Yarım Küre nin ılıman bölgeleri olan Çin, Kore, Japonya, Türkiye, Güney Avrupa ve Kuzey Amerika ile birlikte Bolivya dır. Kestane ağacı, gövdesi dik, kırmızımtırak kabuklu ve sert yapraklı bir ağaçtır. Yaşadığı coğrafyaya göre farklılık gösterir. Bugün bilinen 16 ayrı türü vardır. Ülkemizin de dahil olduğu Akdeniz Havzası içinde yer alan ülkelerde yetişen kestane türü Castenea Sativa Mill dir. 30 m ye ulaşan görkemli bir yapıya sahip kestane ağacının 500-1000 yıl arası değişen bir yaşam süresi vardır. Aşılandıktan 5 yıl sonra meyve vermeye başlayan ve en yüksek verimine 60. yılında ulaşan ağacın hasadına Eylül ayı ortalarında başlanır. Meyveleri sarımtarak-yeşil renkte, denizkestanesi şeklindeki dikenli kestane kabuğu (kupula) içinde tek ya da ikili üçlü toplar halinde bulunur. Hasat zamanı dikenli kupulası sararıp çatlamaya başlar ve ağaçtan yere düşer. Düşüş esnasında kestane meyveleri dikenli toplarından ayrılır. Doğal yolla düşmeyen kestaneler ise ağaca çıkan köylüler tarafından uzun bir sırıkla dal uçlarına vurulmak suretiyle düşürülür. KULLANIM ALANLARI Kestane ile yapılan yiyeceklerin başında kestane tatlısı, kestane pastası, kestane pudingi, çikolatalı kestane tatlısı ve buna benzer lezzetler gelir. Taze tüketimi çok yaygın olan kestanenin bir kısmı da şekerleme sanayinde kullanılıyor. Türkiye'de kestane ile hindi dolmasının içi hazırlandığı gibi bazı et yemeklerinde de garnitür olarak kullanılıyor. Avrupa ülkelerinde bunlara ek olarak, kestane hamuru gıda sanayinin çok çeşitli dallarında değerlendirilir. Kestane taze olarak yenebileceği gibi haşlanarak ve kebap yapılarak da yenebilir. Ayrıca kestanenin kabuğu ve ağacın kabuk ve yaprakları da kullanılır. Kestanenin kabukları haşlanıp suyu içilirse sinirleri yatıştırır ve ateşi düşürür. Kestane kerestesi mobilya üretiminde olduğu kadar, özellikle Karadeniz Bölgesi'nde Sudan çürümeye karşı dayanıklı olduğu için tekne yapımında da kullanılır. Şeker içeriği yüksek olduğu için kestane bitkisinin erkek çiçekleri bal arıları tarafından ziyaret edilir. 3

Kestane ile ıhlamur çiçeklerinden elde edilen ballar mükemmel tadı ve doğallığı ile tüketiciler tarafından tercih edilir. Bunun yanı sıra, erkek çiçek püsküllerinden elde edilen çayın sinüzite karşı iyi geldiği ifade edilir. Kestane öğütüldüğünde, badem ve fındıktaki gibi yağlı bir yapı yerine güzel ve tatlı bir un haline gelir. Bazı araştırmacılar inek sütündeki süt şekeri laktozun çocuklar için alerjik etkisi nedeniyle çocuklara uygun tatlı ve çorbaların hazırlanmasında kestane ununun alternatif bir ürün olabileceğine dikkati çekmektedir. KESTANENİN FAYDALARI Aydın ın ülkemiz üretiminde lider olduğu kestanenin değerli bir ağaç olarak kabul edilmesinin yanı sıra kerestesi, çiçekleri ve yaprağı ile ekonomik olarak en önemli ürünler arasında yer almaktadır. Kestane diğer sert kabuklu meyve türlerine göre daha az yağ içermekle beraber, insan vücudu için gerekli olan yağ asitlerinden özellikle lineoleik asit bakımından zengin bir kaynağı olarak ön plana çıkıyor. 'Lineoleik asit' kardiovasküler hastalıkların önlenmesinde etkili olduğu, ayrıca özellikle çocukların beyin ve retina gelişimi üzerinde de önemli etkide olduğu uzmanlar tarafından belirtiliyor. Besleyici ve kalori değeri yüksek bir besin olan kestane A ve C vitaminleri açısından oldukça zengindir. Bununla birlikte potasyum, magnezyum, kalsiyum, demir, sodyum minerallerini de içermektedir. Nişasta, mineral tuz ve diğer besinsel değerleriyle kestane kış mevsiminin olumsuz şartlarına, fiziksel ve beyinsel yorgunluklara karşı paha biçilmez bir sağlık iksiridir. Ayrıca kalp ve kas sistemini uyarıp su dengesini düzenliyor, kasları güçlendiriyor. Bütün bu yararları yanında kestane, yüksek tansiyon ve damar sertliği şikâyeti olanlara ve şeker hastalarına tavsiye edilmez. BESİN DEĞERLERİ Kestane, doyurucu özelliğine paralel olarak insanların beslenmesine katkı sağlayan birçok besin öğelerine sahiptir. Kestanenin besin öğeleri kestane türüne, çeşidine, yetiştiği ekolojik şartlara göre değiştiği gibi uygulanan işleme teknolojilerine göre de değişikliklere 4

uğramaktadır. Örneğin kestane haşlandığı zaman nem oranı yükselmekte ve toplam enerji değeri % 33 oranında azalmaktadır. Haşlama esnasında nişasta bileşimi gibi potasyum, sodyum, kalsiyum miktarlarında değişiklik görülmektedir. Kavrulduğu takdirde nem oranı % 24 dolaylarında azalırken, şeker miktarı % 11 oranında artmakta ve enerji değeri artmaktadır. Kestane kurutulduğunda raf ömrü uzamakta, besin öğelerinde artışlar görülmektedir. Tablo 1: Kestane Maddesinin Bileşimleri ve Besin Değerleri (g/100 g) Taze Kurutulmuş Kavrulmuş Haşlanmış Un Yenebilir Kısım % 81 100 82 88 100 Nem % 52,9 10,1 42,4 63,3 11,4 Kalori (kcal) 160 287 200 120 343 Besin Öğeleri Karbonhidratlar 34 57,8 39 24,4 63,6 Şekerler 9,6 16,1 10,7 7,5 23,6 Nişasta 24,4 41,7 28,3 16,9 40 Lif 7,3 13,8 8,3 5,4 14,2 Çözünebilir 0,6 1,1 0,7 0,6 1 Çözünemeyen 6,7 12,7 7,6 4,8 13,2 Protein 3,2 6 3,7 2,5 6,1 Yağ 1,8 3,4 2,4 1,3 3,7 Sodyum 0,044 0,083 0,053 0,034 0,082 Potasyum 0,918 1,75 1,12 0,715 1,73 A Vitamini 0,022 0,042 0,027 0,017 0,041 C Vitamini 0,034 0,065 0,0419 0,0267 0,0644 Kalsiyum 0,059 0,113 0,072 0,046 0,111 Demir 0,0022 0,0042 0,0027 0,0017 0,0041 Magnezyum 0,069 0,132 0,085 0,054 0,13 Kaynak: Aydın Ticaret Borsası Laboratuvarı Standart Kestane Çeşidinin Özellikleri Erkencilik Yüksek verim İri ve lezzetli meyve Kabuğun ince olması ve kolay soyulması Uzun süre depolanabilmesi Şekerlemede dağılmaması Kestane hamuruna uygunluk 5

Hastalık ve zararlılara dayanıklılık DÜNYA KESTANE ÜRETİMİ Çin Halk Cumhuriyeti nin en önemli paya sahip olduğu Dünya kestane üretiminde; Türkiye yaklaşık 64 bin ton üretim ile üçüncü sırada yer almaktadır. Ülkemizi sırasıyla Kore Cumhuriyeti, İtalya ve Yunanistan izlemektedir. FAO dan alınan rakamlara göre 2014 yılında Dünya kestane üretimi toplamda 2.051.564 ton olup; bunun % 82 sini Çin, % 3,7 sini Bolivya, % 3 ünü Türkiye karşılamaktadır. Tablo 2: 2013 Yılı Dünya Kestane Üretim Miktarı (Ton) Ülkeler 2014 2013 2012 2011 2010 Çin 1.683.815 1.719.410 1.709.649 1.693.502 1.643.862 Bolivya (Çok Uluslu Devleti) 77.890 76.035 59.744 62.928 60.718 Türkiye 63.762 60.019 57.881 60.270 59.171 Kore Cumhuriyeti 56.551 64.184 62.345 64.586 68.630 İtalya 51.959 55.086 59.764 56.853 56.628 Yunanistan 28.440 27.800 28.700 21.500 20.900 Japonya 21.400 21.000 20.900 19.100 23.500 Portekiz 18.465 24.739 19.130 18.271 22.350 Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti 12.256 12.000 12.000 11.000 10.794 Fransa 8.668 9.200 8.676 7.036 9.376 Arnavutluk 6.590 5.451 5.800 5.200 5.704 Dünya 2.051.564 2.098.066 2.065.974 2.042.551 2.004.920 Kaynak: Food and Agriculture Organization (FAO) TÜRKİYE KESTANE ÜRETİMİ Ülkemizin iklim ve toprak özellikleri kestane yetiştiriciliği için uygun olduğundan önemli bir üretim potansiyeline sahiptir. Üretim ülke geneline yayılmış durumdadır. Özellikle batı bölgelerimizde yetiştiriciliği önemli bir düzeye ulaşmış bulunmaktadır. Üretim Doğu Karadeniz de gürgen, kızılağaç vb. ağaçlarla karışık olarak nadiren de saf kestane toplulukları şeklinde yapılırken, batıya doğru küçük gruplar halinde bol miktarda kestaneliklere rastlanmaktadır. Bölgeler itibariyle üretimde Ege Bölgesi toplam üretimde yaklaşık % 60 lık payla ilk sırayı almıştır. İller itibariyle üretimde ise sırasıyla Aydın, İzmir, Sinop ve Bartın ön plana çıkmaktadır. 6

Tablo 3: Türkiye İllere Göre Kestane Üretim Miktarı Şehir Toplu meyveliklerin alanı (dekar) Üretim (ton) Ağaç başına ortalama verim (kg) Meyve veren yaşta ağaç sayısı Meyve vermeyen yaşta ağaç sayısı Toplam ağaç sayısı Aydın 68.477 25.423 38 665.209 119.080 784.289 İzmir 25.460 11.603 32 365.150 51.644 416.794 Sinop 130 4.001 25 158.150 44.970 203.120 Bartın 710 3.277 38 86.910 13.920 100.830 Kastamonu 3.288 3.114 35 88.977 10.307 99.284 Manisa 3.852 2.502 44 56.425 10.625 67.050 Kütahya 51 2.448 23 107.527 53.723 161.250 Bursa 4.323 2.134 41 52.175 13.070 65.245 Denizli 817 2.120 32 66.955 7.297 74.252 Zonguldak 0 1.364 28 49.266 1.970 51.236 Balıkesir 806 1.217 33 36.390 9.838 46.228 Çanakkale 270 1.151 43 26.690 4.338 31.028 Ordu 0 652 27 24.575 685 25.260 Yalova 6.000 638 23 27.500 500 28.000 Samsun 1 624 24 26.036 4.973 31.009 Düzce 0 609 37 16.526 1.189 17.715 Rize 0 576 16 36.410 1.945 38.355 Kocaeli 1.210 459 37 12.298 1.512 13.810 Artvin 126 228 17 13.050 900 13.950 Giresun 0 200 11 18.800 15.500 34.300 Trabzon 0 108 25 4.397 600 4.997 Muğla 67 105 59 1.785 112 1.897 Antalya 80 73 90 810 560 1.370 Sakarya 25 56 29 1.940 140 2.080 İstanbul 0 45 9 5.000 600 5.600 Bitlis 5 13 22 600 100 700 Isparta 0 6 26 230 5 235 Afyon 0 2 40 50 420 470 Tokat 0 2 13 160 15 175 Kaynak: TUİK Ülkemizin son 5 yıl itibariyle üretimine bakıldığında yaklaşık % 11,8 civarında bir artış olduğu görülmektedir. Ağaç başına ortalama verim hemen hemen aynı kalırken, toplam ağaç sayısı, meyve veren ve vermeyen ağaç sayısında kısmen de olsa değişim yaşanmıştır. Tablo 4: Yıllara Göre Türkiye Kestane Üretim Miktarı Yıl Toplu meyveliklerin al anı (dekar) Üretim (ton) Ağaç başına ortalama verim (kg) Meyve veren yaşta ağaç sayısı Meyve vermeyen yaşta ağaç sayısı Toplam ağaç sayısı 2016 115.704 64.750 33 1.949.991 370.664 2.320.655 2015 111.080 63.750 32 2.007.943 365.517 2.373.460 2014 111.164 63.762 32 1.991.270 362.136 2.353.406 2013 113.069 60.019 31 1.958.904 361.505 2.320.409 2012 121.244 57.881 30 1.939.101 306.821 2.245.922 Kaynak: TÜİK 7

AYDIN KESTANE ÜRETİMİ Dünya kestane üretiminde 3. sırada yer alan ülkemizde üretim 57 64 bin ton civarlarındadır. İlimizde yetiştirilen kestane miktarı ise yıllara göre değişiklik göstermekte ve 19 25 bin ton arasında olmaktadır. Aydın Türkiye kestane üretiminin yaklaşık % 39 unu karşılamaktadır. İlimizde yetişen kestane 180 Tescil No ile 07.12.2010 tarihinde Aydın Kestanesi adı altında korumaya alınmış olup 08.09.2015 tarihinde de Avrupa Birliği ne Coğrafi İşaret başvurusunda bulunulmuştur. Tablo 5: Yıllara Göre Aydın Kestane Üretim Miktarı Yıl Toplu meyveliklerin Ağaç başına ortalama Meyve veren yaşta Meyve vermeyen Toplam ağaç Üretim (ton) alanı (dekar) verim (kg) ağaç sayısı yaşta ağaç sayısı sayısı 2016 68.477 25.423 38 665.209 119.080 784.289 2015 63.970 21.215 33 641.762 91.745 733.507 2014 63.970 20.989 33 641.294 91.105 732.399 2013 66.386 21.406 34 634.109 96.905 731.014 2012 67.253 19.782 31 629.809 105.695 735.504 Kaynak: TUİK İlimizde kestane yetiştiriciliği ekolojik şartların elverişliliğine rağmen dağlık bölgelerde ve yaylalarda, özellikle kuzeye bakan yamaçlarda yaygındır. Üretim genellikle dağınık ağaçlardan elde edilmektedir. İlimiz kestane üretiminde ilk üç sırada Nazilli, Sultanhisar ve Köşk ilçeleri yer almaktadır. Üretimde yıllara göre dalgalanmalar yaşanmakta buna da kestane kanseri, iç kurdu ve kuraklık etki etmektedir. Tablo 6: Aydın İlçelere Göre Kestane Üretim Miktarı İlçeler Toplu meyveliklerin Ağaç başına ortalama Meyve veren yaşta Meyve vermeyen Toplam ağaç Üretim (ton) alanı (dekar) verim (kg) ağaç sayısı yaşta ağaç sayısı sayısı Nazilli 27.000 10.115 35 291.330 17.540 308.870 Sultanhisar 20.500 6.384 34 190.000 35.000 225.000 Köşk 13.000 5.796 56 103.500 30.500 134.000 Çine 1090 1.220 56 21.772 500 22.272 Efeler 2325 632 45 14.100 13.010 27.110 Bozdoğan 1.400 521 39 13.295 2.515 15.810 Kuyucak 1.851 497 22 22.197 1.865 24.062 Karacasu 454 147 36 4.100 4.000 8.100 Buharkent 95 63 39 1.600 630 2.230 Koçarlı 0 26 28 920 80 1.000 Karpuzlu 62 11 28 395 1.440 1.835 Yenipazar 700 11 6 2.000 12.000 14.000 Kaynak: TUİK 8

DÜNYA KESTANE İTHALATI Kestanede Dünya ithalatı 2016 yılında 2012 yılına göre yüzdesel anlamda büyüme göstermemiştir. Pazarın büyüklüğü 2016 yılında 266 milyon dolar civarındadır. Dış ticaret potansiyeli bakımından en yüksek ithalat hacmine sahip ilk iki ülkenin %34,8 lik pay ile İtalya ve % 6 lık pay ile Almanya olduğu görülmektedir. Tablo 7: Dünya Kestane Karılaştırmalı İthalat Değerleri Ülkeler 2016 yılı ithalat değeri (1000 $) 2016 yılı ithalat miktarı (ton) 2012-2016 yılları değeri (%) 2012-2016 yılları miktarı (%) 2015-2016 yılları değeri (%) Dünya ithalatındaki payı İtalya 92.799 36.468 9 15 42 34,8 Almanya 16.127 3.198 4 6-6 6,1 İsviçre 15.809 2.638-1 3 4 5,9 Çin 15.221 7.213-18 -13 45 5,7 ABD 12.705 3.536 4 0-6 4,8 Japonya 11.455 3.708-15 -14 10 4,3 Tayland 10.528 4.754-4 18-6 4 Fransa 9.774 5.859 10-1 -31 3,7 Lübnan 8.499 3.169 22-9 21 3,2 Avusturya 7.194 1.289-13 16-3 2,7 Dünya 266.311 105.111 0 4 10 100 Kaynak: ITC Trademap Ülkeler bazında ithalat değerleri incelendiğinde İtalya 92.799 bin dolar ile ilk sırada yer alırken onu sırasıyla 16.127 bin dolar ile Almanya, 15.809 bin dolar ile İsviçre takip etmektedir. Üretimde en yüksek paya sahip olan Çin Halk Cumhuriyeti, ithalatta ise dördüncü sırada yer almaktadır. DÜNYA KESTANE İHRACATI Kestanede Dünya ihracatı 2016 yılında 2012 yılına göre % 1 civarında bir büyüme değeri göstermiştir. Pazarın büyüklüğü 2016 yılında 308 milyon dolar civarındadır. Dış ticaret potansiyeli bakımından en yüksek ihracat hacmine sahip ilk iki ülkenin % 24,8 lik pay ile Çin ve % 17,2 lik pay ile İtalya olduğu görülmektedir. Ülkeler bazında ihracat değerleri incelendiğinde Çin 76.730 bin dolar ile ilk sırada yer alırken onu sırasıyla 53.083 bin dolar ile İtalya, 50.176 bin dolar ile İspanya takip etmektedir. Kestane üretiminde Türkiye Dünyada 3. sırada olmasına rağmen, dış ticaret rakamlarının düşük olması, ülkemizin bu potansiyelini iyi değerlendiremediğini göstermektedir. 9

Tablo 8: Dünya Kestane Karılaştırmalı İhracat Değerleri Ülkeler 2016 yılı ihracat değeri (1000 $) 2016 yılı ihracat miktarı (ton) 2012-2016 yılları değeri (%) 2012-2016 yılları miktarı (%) 2015-2016 yılları değeri (%) Dünya ihracatındaki payı Çin 76.730 32.795-3 -2-1 24,9 İtalya 53.083 10.825-3 1-4 17,2 İspanya 50.176 19.695 15 23 33 16,3 Portekiz 46.318 17.130 6 14 36 15 Türkiye 24.993 8.298 7 10 69 8,1 Kore Cumhuriyeti 15.212 7.093-18 -11 22 4,9 Fransa 11.701 2.540 2 2-8 3,8 Yunanistan 8.769 3.475 38 45-17 2,8 Arnavutluk 6.161 3.201 30 26 59 2 Japonya 2.814 663-20 -21 216 0,9 Dünya 308.166 112.937 1 5 10 100 Kaynak: ITC Trademap Türkiye ihracatta 24.993 bin dolarla beşinci sıradadır, 2016 yılında bir önceki yıla oranla % 69 oranında artış yaşamış, Dünya ihracatındaki payı % 8,1 olarak gerçekleşmiştir. TÜRKİYE KESTANE İHRACATI Ülkemizin ihracat rakamlarında son 5 yılı incelendiğinde kestane ihracatımızda İtalya hep ilk sırada gelmiştir. Türkiye kestanesi için İtalya haricinde dış ticaret potansiyeli görülen ülkeler Lübnan, Almanya, Ürdün ve İngiltere dir. Bu ülkelerin bakıldığında ithalat hacimleri yüksek olup, Türkiye için potansiyel pazar niteliği taşımaktadır. Fakat Çin kestanelerinin bu pazarda ciddi paya sahip olması ve Türkiye nin bu pazarda potansiyeline rağmen çok geride kalması göze çarpmaktadır. Tablo 9: Yıllara Göre Türkiye Kestane İhracatı (ABD $) Ülkeler 2016 2015 2014 2013 2012 İtalya 16.314.045 6.364.806 30.032.456 9.856.137 8.733.518 Lübnan 5.423.330 5.404.957 4.508.138 5.286.948 4.099.063 Almanya 1.075.043 623.189 1.496.294 881.022 1.520.000 Ürdün 593.865 931.366 503.428 619.361 242.182 İngiltere 293.993 283.022 669.606 341.380 104.940 İsrail 212.206 150.986 183.052 367.250 247.760 Suudi Arabistan 166.804 348.944 18.351 37.208 6.288 Hollanda 151.587 94.966 172.774 30.509 105.359 İspanya 135.493 64.580 281.228 - - Kanada 121.576 99.988 636 95.869 104.370 TOPLAM 25.157.583 14.960.841 40.339.924 18.588.164 16.412.452 Kaynak: TÜİK 10

TÜİK rakamlarına bakıldığında ülkemizin son beş yılda ihracatı % 53 oranında büyüyerek 25.157 bin dolara yükselmiştir. Son beş yıl ithalatında incelendiğinde ise sürekli dalgalanmalar yaşanmıştır. Tablo 10: Yıllara Göre Ülkemiz İhracat ve İthalat Rakamları (ABD $) Yıllar İhracat İthalat 2016 25.157.583 74.580 2015 14.960.841 528.833 2014 40.339.924 416.488 2013 18.588.164 435.749 2012 16.412.452 171.912 Kaynak: TÜİK KESTANE ÜRETİMİ VE İHRACATINA YÖNELİK GELİŞTİRİLMESİ GEREKEN KONULAR - Kanser hastalığını önlemeye dönük tedbirler alınmalıdır. Ağaçlardan kaliteli ürün elde edilebilmesi için ağaçların aşılanması gerekmektedir. - Kestane meyvesinde Aydın ilinin önemine dair bilinç arttırılmalıdır. - Kestanenin gelişmiş olduğu ülkelerdeki ürün çeşitliliği ülkemizde bulunmadığı için bu ürün kışın tüketilmesi zorunlu bir meyve olmaktan ileri gidememektedir. - Hasat aşamasında kestanenin tamamen olgunlaşıp yere düşmesini beklemek, alanların yerleşim yerlerine uzak olması, düşen meyvenin yuvarlanıp kaybolması veya hayvanlar tarafından yenmesi gibi nedenlerle ekonomik görülmemektedir. Olgunlaşmadan hasat edilen meyveler genellikle sırıklarla düşürülerek toplanmakta, bu ise ağaçların zedelenmesine, çubuklar yoluyla hastalıkların ağaçtan ağaca yayılmasına ve erken toplanan meyvelerde kalite kaybına neden olmaktadır. - Yere düşürülen kestane meyvelerinin daha rahat toplanması için ağaçların dipleri diri ve ölü örtüden temizlenmekte, bu ise zamanla ağaç altındaki toprak örtüsünün kaybolmasına ve erozyona sebep olmaktadır. 11