KAMU PERSONEL HUKUKU 1- Konu Başlığı Kamu Hizmetinin Personeli (Onar, 1065-1283) Memur Hukuku- Amme Hizmetleri Personeli (Mukbil Özyörük) Kamu Görevlileri (Tan, 488) Kamu Görevlileri (Gözler, 614) İdarenin Personeli (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 645) Kamu Personel Hukuku (Yıldırım, 191) 2- Kamu Personel Rejimindeki Değişim, Kamu Yönetimi, Statü, Esneklik (Yıldırım, 191-208) Kamu Görevlisi Kavramı 3-1982 Anayasasında Geçen Kavramlar Anayasa Madde 39- İspat Hakkı başlıklı madde Kamu görev ve hizmetinde bulunanlara karşı... Anayasa Madde 40- Temel hak ve hürriyetlerin korunması başlıklı madde resmi görevliler Anayasa Madde 68- Parti kurma, partilere girme ve partilerden ayrılma başlıklı madde kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri Anayasa Madde 76- Milletvekili seçilme yeterliliği ne ilişkin madde kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri Anayasa Madde 128 Kamu Hizmeti Görevlileri başlıklı madde memurlar ve kamu görevlileri Anayasa Madde 137- Kanunsuz Emir başlıklı madde Kamu hizmetlerinde herhangi bir sıfat ve suretle çalışmakta olan kimse 4-657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Memurlar Sözleşmeli Personel Geçici Görevliler İşçiler 657 sayılı Kanun un 5. maddesi gereği 4 istihdam biçimi dışında personel çalıştırılamayacağı DMK 1/2 de yer alan ve kendine özgü personel Kanunu Olanlar 5-1982 Anayasası- Madde 128 Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür. Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri
kanunla düzenlenir. (Ek cümle: 7/5/2010-5982/12 md.) Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır. Devletin, Kamu İktisadi Teşebbüslerinin ya da Diğer Kamu Tüzel Kişilerinin Yürütmekle Yükümlü Oldukları Bir Kamu Hizmetinin Gerektirdiği Bir Görev Olmalı Genel İdare Esasları nedir? Kamu Hukuku Rejimi&Kamusal Yönetim Usulleri vs. Özel İşletmecilik Esasları Asli ve Sürekli Görev nedir? Kadro&Statü İlişkisi (Akyılmaz/ Sezginer/Kaya, 646 vd) Gözler e göre İdari Sözleşme ile de asli ve sürekli görevler görülebilir (Tan, 493), (Akyılmaz/ Sezginer/Kaya, 646 vd), (Gözler, 617 vd.) 3- Doktrinde yer alan Dar Anlamda Kamu Görevlisi- Geniş Anlamda Kamu Görevlisi Ayrımı Dar Anlamda Kamı Görevlisi- Geniş Anlamda Kamu Görevlisi (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 645) En Geniş Anlamda, Geniş Anlamda, Dar Anlamda, En Dar Anlamda Kamu Görevlisi (Gözler, 614 vd.) 4- Diğer Kamu Görevlileri Kimlerdir? Gözler e göre diğer kamu görevlileri; Sözleşmeli Personel ve Geçici Personel dir. (Gözler, 623) Yıldırım a göre diğer kamu görevlileri sözleşmeli personel ile 657 Sayılı Kanun un 1. Maddesinde yer alan kendine özgü personel Kanunu Bulunan personeldir.(yıldırım, 212) Akyılmaz/Sezginer/Kaya ya göre diğer kamu görevlileri; Memurlar dışında kalan ve 657 Sayılı Kanun un 1. Maddesinde yer alan kendine özgü personel Kanunu Bulunan personel ile Sözleşmeli personel ve Geçici Personel (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 647) 5- Onar ın Ayrımı; Memurlar, Mükellefler, Yardımcılar, Fahri Ajanlar 6- Kamu Görevlilerinin Bir Başka Yönden Tasnifi (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 649) Kamu Hizmetine Alınma Yönünden Kendi İstekleri İle Kamu Hizmetine Girenler (Kural Olarak Kendi İstekleri ile Kamu Hizmetine Girerler) Yükümlü Olarak Kamu Hizmetine Alınanlar(Örneğin Mükellefler) Ücret Yönünden (Örneğin fahri ajanlar- huzur hakkı alırlar) Ücret Karşılığı Çalışanlar (Kural Olarak Ücretli Çalışırlar) Ücretsiz Çalışanlar (Huzur Hakkı alırlar- Örneğin Fahri ajanlar) Hizmet Süresi Yönünden
Sürekli Kamu Hizmeti Görenler (Örneğin Memurlar Emekli Oluncaya Kadar Görev Yapabilirler) Süreli Kamu Hizmeti Görenler (Örneğin Rektörler Belli Süre Görev Yaparlar) Kamu Hizmetine Asli ya da Yardımcı Eleman Olma Yönünden Hizmetin Asli Unsuru Olarak Görev Yapanlar Yardımcı Unsuru Olarak Görev Yapanlar Uygulanan Hukuk Yönünden Kamu Hukuku&İdare Hukuku Uygulananlar Özel Hukuk&İş Hukuku Uygulananlar 7- Memurlar DMK 4/A, Ay 128 (Tan, 498),(Gözler, 621 )(Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 655) Memurların Hukuki Durumunun Kanuni Ve Nizami, Sözleşmeli Personel ve Geçici Personelin Hukuki Durumunun Akdi Olması (Gözler, 627) 8- Sözleşmeli Personel 657 Sayılı Kanun un 4/b Maddesine Göre Çalıştırılanlar(İdari Hizmet Sözleşmesi İle) Özel Kuruluş Yasalarına Göre Çalıştırılanlar (Bunların içerisinde kadro karşılığı çalıştırılan sözleşmeli personel) KİT lerde İdari Sözleşme ve DMK 4/b ye göre Çalıştırılanlar (Tan, 495 ) (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 656) 9- Geçici Personel DMK 4/c (Gözler, 625), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 656) 10- İşçiler DMK 4/d Memur İşçi Ayrımı (Tan, 499)(Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 657) 11-657 Sayılı Kanunun Genel Hüküm Niteliği (Gözler, 629) 12-657 Sayılı Kanunun Temel İlkeleri Kariyer (Amerika da bulunan görev sistemi) Liyakat (Amerika da bulunan Kayırma sistemi veya Ganimet Sistemi) Sınıflandırma (Kadro, Rütbe Sınıflandırması- DMK, m. 31) (Tan, 501 vd.), (Yıldırım, 221 vd.), (Gözler, 630), (Akyılmaz/Sezginer/ Kaya, 651),
13- Devlet Memurluğuna Giriş Şartları: Anayasal İlkeler; Serbestlik, Eşitlik, Görevin Gerekleri İlkesi (Gözler, 633 vd), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 658) Kanuni Şartlar (m. 48) Genel Şartlar; Vatandaşlık, Yaş, Öğrenim, Kamu Haklarından Mahrum Bulunmamak, Mahkumiyet, Askerlik, Sağlık Özel Şartlar Atama Yapılacak Kadroların Duyurulması Sınav Şartı (m.48 vd.) Güvenlik Soruşturması/ Arşiv Araştırması (Yıldırım, 227 vd) Engelli Personel Çalıştırma Yükümlülüğü (m. 53) Aday Memurluk(m.54 vd)- Asil Memurluk (m. 58 vd) İstisnai Memurluk Kavramı (m. 59 vd ) Memurların Yer Değiştirmeleri (m. 72 vd.) Çalışma Saatleri (m. 99 vd.) Üstün Başarı Değerlendirilmesi ve Ödül (m. 122 vd.) Vekaleten Atama (m. 86 vd.) Tedviren Atama Sınıf (m. 45) Memurların Ücret Rejimi- Gösterge Tablosu- Değişen Katsayı-Ek Gösterge- Taban Aylığı- Kıdem Aylığı (m.43, m. 36, m.154) Özlük (m. 109)- Kademe ve Derece İlerlemesi- Yatay ve Dikey Yükselme (m. 64 vd) Devlet Memurlarının Yetiştirilmesi (Hizmet İçi Eğitim) (Tan, 507 vd.), (Yıldırım, 231 vd),(gözler, 631 vd.), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 686) Memurların Tabi Olduğu Görev ve Yasaklar 14- Yükümlülükler- Ödevler Sadakat (m. 6) Tarafsızlık ve Anayasaya ve Devlete Bağlılık (m. 7) Davranış ve İşbirliği -Yurt Dışında Davranış (m. 8-9) Devlet Memurlarının ve Amir Durumda Olan Devlet Memurlarının Görev ve Sorumlulukları- İtaat Ödevi (m. 10-11) (Kanunsuz Emir Ay. m. 137) Kişisel Sorumluluk ve Zarar (m. 12) Kişilerin Uğradıkları Zarar (m. 13, Ay. M.129- Rücu Meselesi) Mal Bildirimi (m. 14, Ay. 71, 3628 sayılı Kanun) Basına Bilgi veya Demeç Verme (m. 15) Resmi Belge Araç ve Gereçleri İade Etme ve İzin Verilen Yerler Dışına Çıkarmama Ödevi (m. 16) Bizzat İşyerinde Bulunma Ödevi (m. 99-101) Kılık ve Kıyafet Kurallarına Uyma Ödevi (DMK. Ek. M. 19) Etik Davranış İlkelerine Uymak (5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun) (Tan, 516), (Yıldırım, 249 vd), (Gözler, 649), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 668)
15- Memurların Hakları İlerleme ve Yükselme Hakkı (m. 3) (Yıldırım, 256) Hizmet (Çalışma) Hakkı (Ay 49, 70, DMK madde 45) Uygulamayı İsteme Hakkı (m. 17) Güvenlik Memurluk Teminatı (m. 18) Emeklilik (m. 19) Çekilme (m. 20) Müracaat, Şikayet ve Dava Açma (m. 21) Sendika Kurma ve Üye Olma Hakkı (m. 22) Toplu Görüşme Hakkı (Ay, 53, 4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu) İzin (m. 23) Yıllık İzin (m.102-103) Sağlık İzni (m.103/3) Mazeret İzni (m. 104) Hastalık ve Refakat İzni (m. 105) Aylıksız İzin (m. 108) Kovuşturma ve Yargılama (m. 24) İsnat ve İftiralara Karşı Koruma (m. 25) Aylık (Maaş) Hakkı (m. 146 vd) Yolluk Hakkı (m. 177) Diğer Sosyal Haklar (Tedavi Yardımı, Aile Yardımı, Doğum ve Ölüm Yardımı m. 202 vd.) (Tan, 519 vd.), (Gözler, 657 vd. ), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 676 vd.) 16- Yasaklar Siyasi Partilere Girme Yasağı (m.7) Toplu Eylem ve Hareketlerde Bulunma Yasağı (m. 26) Grev Yasağı (m. 27) Ticaret ve Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı (m. 28) Hediye Alma, Menfaat Sağlama Yasağı (m. 29) Denetimindeki Teşebbüsten Menfaat Sağlama Yasağı (m.30) Gizli Bilgileri Açıklama Yasağı (m. 31) İkinci Görev Yasağı (m. 87-88) Ayrıldığı Kuruma Karşı Görev Alma Yasağı (2531 Sayılı Kanun) Dernek Kurma Hakları Var Mıdır? Yasaklanabilir mi? (Tan, 517), (Gözler, 652), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 675), (Tan, 516 vd.), Yıldırım(260 vd. ) (Gözler, 649 vd.), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 672 vd.) 17- Memurluğun Sona Erme Halleri (m. 94 vd) Çekilme (Şartları; bazı işleri yapabilmek için çekilmek zorunludur, Ay 76/3) Çekilmiş Sayılma (Müstafi Sayılma), (şartlar yerine getirilmezse memurun çekilmiş sayılacağına dair örnek maddeler m.62, 63, 83 vb.) Memurluktan Çıkarılma (Meslekten Çıkarma, Kamu Görevinden Çıkarma Farkı) Memurluk Şartlarının Bulunmaması ya da Sonradan Kaybedilmesi, Emeklilik
Zorunlu Emeklilik Memurun İsteği Üzerine Emeklilik Re sen Emeklilik Emeklilere Sağlanan Haklar) Bağdaşmazlık Yaş Haddi, Malulluk, Ölüm ve diğer durumlar. (Tan, 543), (Yıldırım, 297), (Gözler, 644), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 730 vd. ) 18- Memurların Disiplin Rejimi Disiplin Kovuşturması İdari kovuşturması ile cezai kovuşturmanın aynı anda yapılabileceği (m. 125) (Ceza Ve Disiplin Soruşturmalarının Bağımsızlığı) Disiplin Cezaları (m. 125) Disiplin Suçları Disiplin Cezaları ve Suçları Bakımından Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesinin Uygulanıp Uygulanmayacağı Meselesi-Kanunilik İlkesi (m. 125) Bir Derece Hafif Olan Cezanın Uygulanabilirliği (m.125) Bir Derece Ağır Cezanın Verilmesi- Bir Üst Cezanın Verilmesi (Tekerrür Hallerinde, m. 125) Tek Disiplin Suçuna Tek Disiplin Cezası Verilmesi& Fikri İçtima Hali(Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 687 vd. ) Orantılılık İlkesi (Tan, 529) Cezalar Bakımından Geçmişe Etki Yasağı (Gözler, 660) Cezalar Bakımından Gerekçe İlkesi (Gözler, 660) Kılık Değiştirmiş Disiplin Cezası Verme Yasağı (Gözler, C. II, s. 755-756) Disiplin Amiri- Disiplin Cezası Vermeye Yetkili Olanlar (m. 124-126) Karar Usulü ve İspat (m. 129) (Yıldırım, 274) Disiplin Cezaları, Verilen Disiplin Cezalarına Karşı İtiraz (m.135) (çıkarma cezasına itirazın kanun metninde öngörülmemesi-danıştay ın farklı uygulaması ve iyuk 11) (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 687 vd. ) Verilen Disiplin Cezalarına Karşı Yargı Yolunun Açık Olup Olmadığı (Anayasa m. 129) Savunma Hakkı (Ay. m. 129, DMK m. 130) Soruşturmalar Bakımından Zamanaşımı (m.127) Disiplin Kurulu Kararlarının Niteliği (Tan, 531) Disiplin Kurulu Kararlarının Uygulanması (m. 132) Disiplin Cezalarının Özlük Dosyasından Silinmesi (m. 133) Disiplin Cezası bakımından Ceza Mahkemesi Kararı ile Bağlı Olunup Olunmadığı Problemi Ceza Mahkemesinin; Beraat Kararı Vermesi Halinde Delil Yetersizliği Kararı Vermesi Halinde İdari Yargı Mercilerinin Ceza Mahkemesi Kararlarına Aykırı Olarak Karar Vermesi Meselesi (Tan, 527), (Yıldırım, 263 vd), (Gözler, 658 vd), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 687 vd. )
Devlet Memurluğu Statüsünde Kısıntı Yapan Bir Hal Olarak Görevden Uzaklaştırma Disiplin Kovuşturması ve Ceza Kovuşturması Sırasında Görevden Uzaklaştırma, Soruşturma Açma Zorunluluğu Süresi Uzatılıp Uzatılamayacağı (Disiplin Kovuşturması- Ceza Kovuşturmaları Bakımından) Kaldırılması (Takdiri, Mecburi) Görevden Uzaklaştırılan Memurun Özlük Hakları,Tedbirin Kaldırılması (m. 137) (Tan, 541), (Yıldırım, 293), (Gözler, 641), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 724 vd. ) Devlet Memurluğu Statüsünde Kısıntı Yapan Bir Hal Olarak Kadro nun Kaldırılması/Kadro Açığı (m. 31, m. 91) (Gözler, 641), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 724 vd. ) 19- Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkında Ceza Kovuşturması Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkında Ceza Kovuşturması (Ay. m. 129) Ceza Hukukundaki Memur Kavramının Daha Geniş Şekilde Değerlendirilmesi Memurlar veya diğer kamı görevlileri memurluk vasıfları haricinde suç işlerler ise zaten genel kurallara göre yargılanırlar. Memur veya Diğer Kamu Görevlisinin Görevleri Sebebiyle Suç İşlemesi Halinde dahi 4483 Sayılı Kanun un Uygulanamayacağı Haller 4483 Sayılı Kanun m. 2 de Yer Alan Haller CMK 161 (Adli Görevlerini Kötüye Kullanan ve İhmal Eden Kolluk Amir ve Memurları) TCK 94-95 (İşkence Suçları) Memur veya Diğer Kamu Görevlisinin Görevleri Sebebiyle İşlediği Fiiller Bakımından 4483 Sayılı Kanun un Uygulanacağı Haller (4483 Sayılı Kanun m. 2) 4483 sayılı Kanun kapsamı dışında kalan kişi ve suçlar (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 702) Bir Başka Ayrıma Göre 4483 Sayılı Kanun Uygulaması Kişi Bakımından- KİT Personeline Yer Verilmemiştir. Suç Bakımından- Görevleri Sırasında İşlemelidir. 4483 Sayılı Kanun un İstisnası (Yıldırım, 283) İzin Prosedürü (Ay. m. 129/6, 4483 Sayılı Kanun m. 3 vd.) Öninceleme Süre Soruşturma İzni Talebi, İznin Verilmesi Ya Da Verilmemesi Halinde İtiraz Edebilecek Kişiler, Bu Talebin Yapılacağı Kişiler (4483 sayılı Kanun m. 9) Soruşturma İzninin Gönderileceği Merci vd. (4483 Sayılı Kanun m. 11 vd.) (Tan, 535), (Yıldırım,28 vd), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya 699-709)
20- Devlet Memurlarının Mali Sorumlulukları Gözler ve Akyılmaz/Sezginer/Kaya ve Yıldırım sorumluluk konusunu bu başlık altında da incelemiştir.. Devlet Memurlarının İdareye Karşı Doğrudan Doğruya Verdikleri Zarardan Dolayı Sorumlulukları (m. 12) Kamu Görevlilerinin Üçüncü Kişilere Verdiği Zararlardan Doğan Sorumluluk (Ay. m. 40, 125, 129, DMK 13) DMK M. 13- Rücu hakkı saklıdır AY 129- Rücu etmek koşuluyla Kamu Zararından Sorumluluk ve Kamu Zararı Nedeniyle Rücu (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 720) (Yıldırım, 251), (Gözler, 671), (Akyılmaz/Sezginer/Kaya, 709) Yararlanılan Eserler Bahtiyar Akyılmaz, Murat Sezginer, Cemil Kaya, Türk İdare Hukuku, Seçkin Yayınevi, 2016 Turan Yıldırım vd,, İdare Hukuku, 12 Levha Yayınları, 2016 Turgut Tan, İdare Hukuku, Turhan Kitabevi, 2016 Kemal Gözler, İdare Hukuku, Ekin Basım Dağıtım, 2014