Ġġ HUKUKU KONU ÖZETLERĠ ĠĢ Hukuku; ĠĢ nedeniyle iģçi ve iģverenler arasında kurulan iliģkiler ve bunun yanında iģçi ve iģveren örgütlerinin (sendikaların) kendi aralarındaki ve Devletle olan iliģkilerini de düzenleyen bir hukuk disiplinidir. Bireysel ĠĢ Hukuku: Tek iģçi ile iģveren arasında söz konusu olan ve iģ sözleģmesi ile ortaya çıkan hukuki iliģkidir. Konuları arasında, iģ sözleģmesinin kurulması, iģin düzenlenmesi, çalıģma düzeni, iģ sözleģmesinin sona ermesi, iģçinin ücreti, iģ sağlığı ve iģ güvenliği, çalıģma süresi yer alır. Toplu ĠĢ Hukuku: ÇalıĢma iliģkilerinde tarafların sendikalar Ģeklinde örgütlenmesi ve çalıģma iliģkilerinin bu kuruluģlar tarafından yönetilmesi Ģeklinde oluģan hukuki iliģkidir. Sendikalar Hukuku ve Toplu ĠĢ SözleĢmesi, Grev ve Lokavt Hukuku olarak iki ayrı bölümden oluģur ĠĢ SözleĢmesi: Bir tarafın (iģçi) bağımlı olarak iģ görmeyi, diğer tarafın (iģveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluģan sözleģmedir. Özel bir Ģekle tâbi değildir. Süresi bir yıl ve daha fazla olan iģ sözleģmelerinin yazılı Ģekilde yapılması zorunludur. Yazılı sözleģme yapılmayan hallerde iģveren iģçiye en geç iki ay içinde tarafların uymak zorunda oldukları hükümleri gösteren yazılı bir belge vermekle yükümlüdür. ĠĢ sözleģmeleri belirli veya belirsiz süreli yapılır. Kısmî Süreli ve Tam Süreli İş Sözleşmesi: ĠĢçinin normal haftalık çalıģma süresinin, tam süreli iģ sözleģmesiyle çalıģan emsal iģçiye göre önemli ölçüde daha az belirlenmesi durumunda sözleģme kısmî sürelidir. Süreli Fesih: Belirsiz süreli iģ sözleģmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir. ĠĢ sözleģmeleri; a) ĠĢi 6 aydan az sürmüģ olan iģçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından baģlayarak 2 hafta sonra, b) ĠĢi 6 aydan 1,5 yıla kadar süren iģçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından baģlayarak 2 hafta sonra, c) ĠĢi 1,5 yıldan 3 yıla kadar süren iģçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından baģlayarak 6 hafta sonra, d) ĠĢi 3 yıldan fazla sürmüģ iģçi için, bildirim yapılmasından baģlayarak 8 hafta sonra, FeshedilmiĢ sayılır. Bu süreler asgari olup sözleģmeler ile artırılabilir. Bildirim Ģartına uymayan taraf, bildirim süresine iliģkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır. ĠĢveren bildirim süresine ait ücreti peģin vermek suretiyle iģ sözleģmesini feshedebilir. Feshin geçerli sebebe dayandırılması: 30 veya daha fazla iģçi çalıģtıran iģyerlerinde en az 6 aylık kıdemi olan iģçinin belirsiz süreli iģ sözleģmesini fesheden iģveren, geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. ĠĢ sözleģmesi feshedilen iģçi, fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren 1 ay içinde iģ mahkemesinde dava açabilir. ĠĢçi kesinleģen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren 10 iģgünü içinde iģe baģlamak için iģverene baģvuruda bulunmak zorundadır. ĠġÇĠ: 4857 sayılı ĠĢ Kanununa göre Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi denir. İşçi gerek sözleşmeden, gerekse de yasal yükümlülükten dolayı, işverene karşı iş görme, sadakat, çalışma şartlarına uyma ve itaat etmelidir. ĠĢ ĠliĢkisi: ĠĢçi ile iģveren arasında kurulan iliģkiye iģ iliģkisi denir ĠġVEREN: Ġşçi çalıştıran tüzel veya gerçek kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara denir. ALT ĠġVEREN: Bir iģverenin, baģka bir iģverene ait iģyerinde belirli bir iģin bir bölümünde veya eklentilerinde iģ alıp kendi iģçilerini çalıģtırması olgusuyla kendisini gösterir. Alt ĠĢveren ĠĢi, ĠĢveren Sıfatı TaĢıyan Diğer Asıl ĠĢverenden AlmıĢ Olmalıdır. ĠĢ, iģletmenin ve ĠĢin Gereği ile Teknolojik Nedenlerle Uzmanlık Gerektiren ĠĢlerden Olmalıdır. ĠĢ, Asıl ĠĢverenin ĠĢyerinde Yapılmalıdır. ĠĢçiler sadece bu iģyerinde çalıģtırılmalıdır. Bir iģin alt iģverene verilmesi hâlinde, alt iģverenin uzmanlığını belgelendirmesi amacıyla; iģ ekipmanı listesi, iģ bitirme belgesi, operatör ve teknik eleman sertifikaları sözleģmeye eklenir. Daha önce o iģyerinde çalıģtırılan kimse ile alt iģveren iliģkisi kurulamaz. ĠġVEREN VEKĠLĠ: 4857 sayılı ĠĢ Kanununa göre;, İşveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin yönetiminde görev alan kimselere işveren vekili denir ĠġYERĠ : ĠĢveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddî olan ve olmayan unsurlar ile iģçinin birlikte örgütlendiği birime denir. ĠĢveren, iģyerini ve iģyeriyle ilgili değiģiklikleri 1 ay içinde bölge çalıģma müdürlüğüne bildirmelidir. Ġġ KANUNU HÜKÜMLERĠ UYGULANMAYAN ĠġLER : a) Deniz ve hava taģıma iģlerinde, b) Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeģit yapı iģleri, c) 50 den az iģçi çalıģtırılan (50 dahil) tarım ve orman iģlerinin yapıldığı iģyerlerinde veya iģletmelerinde, d) Bir ailenin üyeleri ve 3 üncü dereceye kadar (3 üncü derece dahil) hısımları arasında dıģarıdan baģka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı iģlerde, e) Ev hizmetlerinde, f) ĠĢ sağlığı ve güvenliği hükümleri saklı kalmak üzere çıraklar hakkında, g) Sporcular hakkında, h) Rehabilite edilenler hakkında, ı) 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun 2 nci maddesinin tarifine uygun 3 kiģinin çalıģtığı iģyerlerinde. Haftalık normal çalıģma süresi, bir iģçinin en fazla 45 saattir. ĠĢveren veya taraflar haftalık normal çalıģma süresi olarak 45 saatin altında bir çalıģma süresi belirleyebilirler. Haftalık çalıģma süresinin, çalıģılan günlere eģit değil de farklı dağıtılması halinde, günlük normal çalıģma, hiçbir Ģekilde 11 saati aģamaz FAZLA ÇALIġMA : Haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. Normal ücretten %50 zamlı hesaplanır.
FAZLA SÜRELERDE ÇALIġMA :Haftalık çalıģma süresinin sözleģmelerle 45 saatin altında belirlendiği durumlarda, uygulanan ortalama haftalık çalıģma süresini aģan ve 45 saate kadar yapılan çalıģmalardır. Her bir saat fazla çalıģma için, normal çalıģma ücretinin %25 yükseltilmesiyle ödenir Fazla çalıģma süresinin toplamı bir yılda 270 saatten fazla olamaz. GÜNLÜK ÇALIġMA SÜRESĠNDEN SAYILAN SÜRELER Madenlerde, taģocaklarında, yeraltında veya sualtında çalıģılacak iģlerde iģçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalıģma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler. ĠĢçilerin iģveren tarafından iģyerlerinden baģka bir yerde çalıģtırılmak üzere yolda geçen süreler ĠĢçinin iģinde ve her an iģ görmeye hazır halde, çalıģtırılmaksızın ve çıkacak iģi bekleyerek boģ geçirdiği süreler ĠĢçinin iģveren tarafından baģka bir yere gönderilmesi veya iģveren evinde veya bürosunda yahut iģverenle ilgili herhangi bir yerde meģgul edilmesi suretiyle asıl iģini yapmaksızın geçirdiği süreler. Çocuk emziren kadın iģçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler. iģçilerin yerleģim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan iģyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü iģlerde, toplu ve düzenli bir Ģekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler DĠKKAT: ĠĢin niteliğinden doğmayıp da iģveren tarafından sırf sosyal yardım amacıyla iģyerine götürülüp getirilme esnasında araçlarda geçen süre çalıģma süresinden sayılmaz. GECE SÜRESĠ : Çalışma hayatında gece en geç saat 20.00 de başlayarak en erken saat 06.00 ya kadar geçen ve herhalde en fazla 11 saat süren dönemdir. Çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine rastlayan çalışması gece çalışması sayılır. Gece çalıştırılacak işçilerin sağlık durumlarının gece çalışmasına uygun olduğu, işe başlamadan önce alınacak sağlık raporu ile belgelenir. Gece çalıştırılan işçiler en geç 2 yılda bir defa periyodik sağlık kontrolünden geçirilirler. Postası değiģtirilecek iģçi kesintisiz en az 11 saat dinlendirilmeden diğer postada çalıģtırılamaz Gece ÇalıĢma Döneminde Günlük çalıģma süresi en fazla 7.5 saattir. Gece çalıģmalarında fazla çalıģma yaptırılamaz. 18 yaģını doldurmamıģ çocuk ve genç iģçiler ile mesleki eğitim almamıģ kiģilerin sanayiye ait iģlerde gece çalıģtırılması yasaktır HAFTA TATĠLĠ: 7 günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az 24 saat dinlenme (hafta tatili) verilir. Hafta tatilinde çalıģan iģçiye hafta tatili ücreti dıģında ayrıca yüzde elli arttırılmıģ ücret ödenir. Ulusal Bayram 29 Ekim günüdür. Genel tatiller ise, resmi bayram günleri, dini bayramlar, 1 Mayıs ve yılbaģı (1 Ocak) günleridir. Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde iģyerlerinde çalıģılıp çalıģılmayacağına toplu iģ sözleģmesi ya da iģ sözleģmeleri ile kararlaģtırılabilir. ĠĢçinin onayının alınması halinde de iģçi bu günlerde çalıģtırılabilir. ĠĢçiler tatil yapmayarak çalıģırlarsa ayrıca çalıģılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. Yıllık ücretli izne hak kazanabilmek için; işçinin işyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olması gerekir. İZİN SÜRELERİ : 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olanlara 14 günden, 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 günden, 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden az olamaz. Ancak, 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve
daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz ARA DĠNLENMESĠ : ĠĢçilere; a) 4 saat veya daha kısa süreli iģlerde 15 dakika, b)4 saatten fazla ve 7,5saate kadar (7,5 saat dahil) süreli iģlerde yarım saat, c) 7,5 saatten fazla süreli iģlerde bir saat, Ara dinlenmesi verilir.ara dinlenmeleri çalıģma süresinden sayılmaz. Ġġ SAĞLIĞI VE GÜVENLĠĞĠ: ĠĢverenler iģyerlerinde ĠSG sağlanması için her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, iģçiler de ĠSG konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler. İŞÇİLERİN HAKLARI : ĠĢ görme borcunu yerine getirmekten kaçınma hakkı, Haklı nedenle fesih imkânı Ġġ KAZALARINDA BĠLDĠRĠM: ĠĢveren iģ kazasını o yerin yetkili kolluk kuvvetlerine derhal, SGK yada en geç kazadan sonraki 3 iģgünü içinde, iģ kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile bildirmek zorundadır. MESLEK HASTALIĞI: Sigortalının çalıģtığı ya da yaptığı iģin niteliğinden dolayı uğradığı geçici ya da sürekli hastalık ya da bedensel ya da ruhsal özürlülük halleridir. ĠĢverenin, durumu öğrendiği günden baģlayarak 3 iģgünü içinde, iģ kazası ve meslek bildirgesi ile SGK ya bildirmek zorundadır. ÖZÜRLÜ VEYA ESKĠ HÜKÜMLÜ ÇALIġTIRMA: ĠĢverenler 50 veya daha fazla iģçi çalıģtırıyorsa %3 özürlü, % 2 eski hükümlü çalıģtırmak zorundadır. ÇalıĢtırmadığı her ay için 750 TL para cezası öder. TAZMĠNAT ÇEġĠTLERĠ : Manevi Tazminat: Maddi Tazminat: ( 1- Rücu Tazminatı 2- ĠĢgöremezlik Tazminatı 3- Destekten Yoksun Kalma Tazminatı) ĠĢ kazasında geçici iģgöremezlik verilmesi için sigortalılık süresinin en az 1 gün olması gerekir ĠĢ kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili maddi sorumluluk konusu Borçlar Kanununda yer almaktadır CEZAĠ SORUMLULUK: ĠĢ sağlığı ve güvenliğine iliģkin yükümlülüklerini yerine getirmeyerek iģçinin iģ kazası veya meslek hastalığına uğramasına neden olan iģverenin hukuki sorumluluğu yanında koģulları varsa cezai sorumluluğu da söz konusu olur. ĠĢ sağlığı ve güvenliğine iliģkin yükümlülüklerini yerine getirmeyerek iģ kazası veya meslek hastalığı sonucu iģçinin ölümüne neden olan iģveren veya vekili Kanunun 85. maddesine göre taksirle öldürme suçunun faili olarak, 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Fiil, birden fazla insanın ölümüne ya da yaralanmasına neden olmuģ ise, iģveren veya vekilinin 3 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması söze konudur. ĠĢçinin yaralanması halinde, iģveren veya vekili 3 aydan 1yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır İŞİN DURDURULMASI VEYA İŞYERİNİN KAPATILMASI: Bir iģyerinin tesis ve tertiplerinde, çalıģma yöntem ve Ģekillerinde, makine ve cihazlarında iģçilerin yaģamı için tehlikeli olan bir husus tespit edilirse, bu tehlike giderilinceye kadar iģyerlerini iģ sağlığı ve güvenliği bakımından denetlemeye yetkili iki müfettiģ, bir iģçi ve bir iģveren temsilcisi ile Bölge Müdüründen oluģan beģ kiģilik bir komisyon kararıyla, tehlikenin niteliğine göre iģ tamamen veya kısmen durdurulur veya iģyeri kapatılır. Komisyona kıdemli iģ müfettiģi baģkanlık eder.
Komisyonun çalıģmaları ile ilgili sekretarya iģleri bölge müdürlüğü tarafından yürütülür. Bu maddeye göre verilecek durdurma veya kapatma kararına karģı iģverenin yerel iģ mahkemesinde 6 iģ günü içinde itiraz etmek yetkisi vardır. Mahkeme itirazı öncelikle görüģür ve 6iĢ günü içinde karara bağlar. Kararlar kesindir Bu maddenin birinci fıkrası gereğince makine, tesisat ve tertibat veya iģin durdurulması veya iģyerinin kapatılması sebebiyle iģsiz kalan iģçilere iģveren ücretlerini ödemeye veya ücretlerinde bir düģüklük olmamak üzere meslek veya durumlarına göre baģka bir iģ vermeye zorunludur. ĠĢ Kanunu, 4 üncü maddesinde sayılan istisnalar dıģında kalan bütün iģyerlerine uygulanır. Ġlk sendika 1863 yılında Almanya da ortaya çıkmıģ, Türkiye de ise 1947 de sendika kurma hakkı tanınmıģtır. Ò Kanunda uygulanabilir bir hüküm yoksa, hakim, örf ve adet hukukuna göre, bu da yoksa kendisi kanun koyucu olsaydı nasıl bir kural koyacak idiyse ona göre karar verir. Ò Hakim, karar verirken bilimsel görüģlerden ve yargı kararlarından yararlanır. Ò ĠĢ Kanunu nun 71. maddesine göre 15 yaģını doldurmamıģ çocukların çalıģtırılması yasaktır. Ancak, 14 yaģını doldurmuģ ve ilköğretimini tamamlamıģ olan çocuklar, hafif iģlerde çalıģtırılabilirler. Ò 15 yaģını doldurmuģ, fakat onsekiz yaģını doldurmamıģ olan iģçiler genç iģçi olarak kabul edilir. Özel Hukukun Bölümleri : Ò 1-Medeni Hukuk : a)kiģiler Hukuku b)aile Hukuku c)miras Hukuku d)eģya Hukuku e)borçlar Hukuku Ò 2-Ticaret Hukuku a)ticari ĠĢletme H b)ticaret ġirketleri H c)kıymetli Evrak H d)deniz Ticareti H e)sigorta H f)hava H Ò 3-Fikir Hukuku Ò 4-Devletler Özel Hukuku Ò 4-Yargılama Hukukları a)medeni Yargılama Hukuku b)ceza Yargılama Hukuku c)ġdare (Yönetim) Yargısı Ò 5-Devlet Hukuku Ò 6-Devletler Kamu Hukuku Ò 7-Mali Hukuk Ò 8-ĠĢ Hukuku a)bireysel (Ferdi) ĠĢ Hukuku b)kollektif (Toplu) ĠĢ Hukuku ĠĢgünü kaybına neden olan mesleki yaralanma olayları aģağıdaki hususlar için dikkate alınacaktır. 1. Toplam Olay Sayısı 2. Ölümlü Olaylar Sayısı 3. Ölümlü Olmayan Olaylar Sayısı 4. Geçici İş Göremezlik Olayları Sayısı SORU- ĠĢ Kanunu na göre, 9 ay sürmüģ belirsiz süreli iģ sözleģmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa en az ne kadar süre önce bildirilmesi gerekir? (ĠġYERĠ HEKĠMLĠĞĠ-02.07.2011) A) 4 hafta B) 2 hafta C) 7 gün D) 6 iģgünü SORU- ĠĢ Kanunu na göre, iģ sözleģmesi iģverence feshedilen iģ güvencesi kapsamındaki bir iģçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren en çok ne kadarlık bir süre içinde iģ
mahkemesinde iģe iade davası açabilir? (Ġġ GÜVENLĠĞĠ UZMANLIĞI (C)-02.07.2011) A) Altı iģ günü B) 15 iģ günü C) Bir ay D) Üç ay SORU- ĠĢ Kanunu na göre, bir iģçinin iģ güvencesi kapsamında olabilmesi için kıdeminin en az ne kadar olması gerekir? (ĠġYERĠ HEKĠMLĠĞĠ-02.07.2011) A) Ġki ay B) Altı ay C) Sekiz ay D) Oniki ay SORU- ĠĢ güvencesi kapsamında olan bir iģçinin iģ akdinin feshi sonrası açtığı iģe iade davasında mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde iģçi, kesinleģen mahkeme kararının tebliğinden itibaren en geç kaç iģgünü içinde iģe baģlamak için iģverene baģvuruda bulunmak zorundadır? (ĠġYERĠ HEKĠMLĠĞĠ-02.07.2011) A) Altı B) On C) On beģ D) Otuz SORU- AĢağıda yer alanlardan hangisi Genç ĠĢçi yi tanımlamaktadır? (ĠġYERĠ HEKĠMLĠĞĠ-02.07.2011) B) 15 yaģını tamamlamıģ, ancak 18 yaģını tamamlamamıģ kiģi SORU ĠĢ Kanunu na göre, çocuk ve genç iģçilerin iģe alınmalarından önce, hangi yaģtan hangi yaģa kadar muayene ettirilerek iģin niteliğine ve Ģartlarına göre vücut yapılarının dayanıklı olduğunun raporla belirtilmesi gerekir? (Ġġ GÜVENLĠĞĠ UZMANLIĞI (C) -02.07.2011) B) 14 yaģından 18 yaģına kadar (18 dahil) SORU: ĠĢ Kanununun 87. maddesine göre, 14 yaģından 18 yaģına kadar (18 dahil) çocuk ve genç iģçilerin iģe alınmalarından, 18 yaģını dolduruncaya kadar kaç ay ara ile aynı Ģekilde hekim muayenesinden geçirilip, bu iģte çalıģmaya devamlarında bir sakınca olup olmadığının kontrol ettirilmesi zorunludur? (HEKĠM.25.12.2010) D) 6 ayda bir SORU: Kaç yaģını doldurmamıģ kiģilerin ağır ve tehlikeli iģlerde çalıģtırılması yasaktır? (ISG(C) -02.07.2011) D) 16 SORU: AĢağıdaki gruplarda hangisinin ağır ve tehlikeli iģlerde çalıģtırılması yasaktır? (ISG(C) -25.12.2010) C) 16 yaģından küçükler SORU ĠĢ Kanunu na göre, ağır ve tehlikeli iģlerde çalıģacak iģçilerin iģin devamı süresince ne kadar sürede bir muayene raporları olmadıkça çalıģtırılmaları yasaktır? (ĠġYERĠ HEKĠMLĠĞĠ-02.07.2011) A) Yılda bir SORU- Alt ĠĢverenlik Yönetmeliği ne göre, aģağıdakilerden hangisinin alt iģverenlik sözleģmesinde yer alması gerekmez? (ĠġYERĠ HEKĠMLĠĞĠ-02.07.2011) A) Alt iģverene verilen iģin ne olduğu B) Taraflarca öngörülmüģ ise iģin baģlama ve bitiģ tarihleri C) Alt iģverenin faaliyetlerini iģyerinin hangi bölümünde gerçekleģtireceği D) Asıl iģverenin iģyerinde uygulanan toplu iģ sözleģmesinin hangi tarihler arasında geçerli olduğu SORU- AĢağıdaki iģ ya da iģ iliģkilerinden hangisinde ĠĢ Kanunu uygulanır? (ĠġYERĠ HEKĠMLĠĞĠ-02.07.2011) A) Sporcular hakkında B) Deniz ve hava taģıma iģlerinde C) Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeģit yapı iģlerinde D) Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen iģlerde
SORU- AĢağıdaki iģ ya da iģ iliģkilerinden hangisinde ĠĢ Kanunu hükümleri uygulanmaz? (Ġġ GÜVENLĠĞĠ UZMANLIĞI (C)-02.07.2011) D) Sporcular hakkında SORU: ĠĢ Kanununa göre genel bakımdan çalıģma süresi en çok kaç saattir? (ĠĢ güvenliği uzmanlığı-(c); ĠĢyeri Hekimliği-25.12.2010) B) 45 SORU: ĠĢ Kanununa göre, tarafların anlaģması ile haftalık normal çalıģma süresi, iģyerlerinde haftanın çalıģılan günlerine, günde en çok kaç saati aģmamak koģulu ile farklı Ģekilde dağıtılabilir? (Hekimlik -25.12.2010) A) 11 SORU: ĠĢ Kanunu na göre telafi çalıģmaları, günlük en çok çalıģma süresini aģmamak koģulu ile günde en fazla kaç saat olabilir? (Ġġ GÜVENLĠĞĠ UZMANLIĞI (C)-02.07.2011) B) Üç SORU- ĠĢ Kanunu na göre, denkleģtirme süresi toplu iģ sözleģmeleri ile en çok kaç aya kadar artırılabilir? (ĠġYERĠ HEKĠMLĠĞĠ-02.07.2011) B) Dört SORU- ĠĢ Kanunu na göre, aģağıdakilerden hangisi çalıģma süresinden sayılmaz? (ĠġYERĠ HEKĠMLĠĞĠ-02.07.2011) A) Çocuk emziren kadın iģçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler B) ĠĢçilerin iģveren tarafından iģyerlerinden baģka bir yerde çalıģtırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler C) ĠĢin niteliğinden doğmayıp da iģveren tarafından sosyal yardım amacıyla iģyerine götürülüp getirilme esnasında araçlarda geçen süreler D) ĠĢçinin iģveren tarafından baģka bir yere gönderilmesi veya iģveren evinde veya bürosunda yahut iģverenle ilgili herhangi bir yerde meģgul edilmesi suretiyle asıl iģini yapmaksızın geçirdiği süreler SORU: Gece çalıģtırılacak iģçilerin sağlık durumlarının gece çalıģmasına uygunluğu, iģe baģlamadan önce alınacak sağlık raporu ile belgelenir. Bu iģçilere periyodik sağlık kontrolü hangi aralıklarla yapılır? (Hekimlik-25.12.2010) A) En geç 3 ayda bir B) En geç 6 ayda birc) En geç yılda bir D) En geç iki yılda bir SORU: ĠĢ Kanununa göre gece çalıģması saat kaçta baģlar? (Ġġ GÜVENLĠĞĠ UZMANLIĞI (C)-25.12.2010) C)20.00 SORU: Gece çalıģmasında toplam çalıģma süresi kaç saati geçemez? (Ġġ GÜVENLĠĞĠ UZMANLIĞI (C)- 02.07.2011) C) 7,5 SORU: Kadın iģçiler gece postalarında kaç saatten fazla çalıģtırılamazlar? (Ġġ GÜVENLĠĞĠ UZMANLIĞI (C)- 25.12.2010) C) 7,5 SORU: ĠĢ Kanununa göre, iģyerinde iģ sağlığı ve güvenliği açısından sağlığını bozacak veya vücut bütünlüğünü tehlikeye sokacak yakın, acil ve hayati bir tehlike ile karģı karģıya kalan iģçi, ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kuruluna baģvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kurulunun bulunmadığı iģyerlerinde talep nereye yapılır? (ĠSG-(C)-25.12.2010) A) ĠĢveren vekili SORU- AĢağıdaki durumlardan hangisi iģ kazasına girmez? (Ġġ GÜVENLĠĞĠ UZMANLIĞI-(C)-25.12.2010) A)Sigortalının iģveren tarafından görev ile baģka bir yere gönderilmesi yüzünden, asıl iģini yapmaksızın geçen zamanlarda gerçekleģen kaza B)Sigortalının iģverence sağlanan bir taģıtla iģin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında meydana
gelen kaza C)Emzikli sigortalı kadının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda meydana gelen kaza D)Sigortalının kendi aracı ile iģyerine gidip gelmesi sırasında meydana gelen kaza SORU-Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu na göre, aģağıda sayılan durumlarda gerçekleģen kazalardan hangisi iģ kazası değildir? (ĠġYERĠ HEKĠMLĠĞĠ-02.07.2011) A) Sigortalının iģyerinde bulunduğu sırada gerçekleģen kaza B) ĠĢveren tarafından yürütülmekte olan iģ nedeniyle gerçekleģen kaza C) Sigortalının yıllık ücretli izin için iģyeri dıģında olduğu dönemde gerçekleģen kaza D) Bir iģverene bağlı olarak çalıģan sigortalının, görevli olarak iģyeri dıģında baģka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl iģini yapmaksızın geçen zamanlarda gerçekleģen kaza SORU-ĠĢ kazası sonucunda vücut bütünlüğü kısmen bozulan (yaralanan) veya tamamen bozulan (ölen) iģçinin yakınları iģverenden aģağıdaki tazminatlardan hangisini talep edemez? (Ġġ GÜVENLĠĞĠ UZMANLIĞI (C)-ĠġYERĠ HEKĠMLĠĞĠ-02.07.2011) A) Destekten yoksun kalma tazminatı B) ĠĢ göremezlik tazminatı C) Manevi tazminat D) Ġhbar tazminatı SORU:ĠĢçiyi gözetme borcuna aykırılık sebebiyle oluģan iģ kazasından doğan zararlar karģısında iģverenin hukuksal sorumluluğu ile ilgili yanlıģ ifade aģağıdakilerden hangisidir? (iģ güvenliği uzmanlığı-(c)-25.12.2010) A) Kazalanan iģçi, iģ kazası sonucu oluģan manevi zararı için iģveren aleyhine dava açabilir B) ĠĢ kazası sonucu ölen iģçinin hak sahiplerine SGK tarafından ölüm geliri bağlanmıģ ise, iģverenden manevi tazminat talep edemezler C) Kazalanan iģçi, iģ kazası sonucu oluģan ve SGK tarafından karģılanamayan maddi zararlarının telafisi için iģveren aleyhine tazminat davası açabilir D) ĠĢ kazası sonucu yaralanan iģçinin ailesi, iģçinin bedensel bütünlüğünde oluģan zararı gerekçe göstererek iģ verenden maddi tazminat talep edemezler