GAMIAN-EUROPE TARAFINDAN FİZİKSEL VE RUH SAĞLIĞI ÜZERİNE AVRUPA ÇAPINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN ANKET



Benzer belgeler
GENEL BİLGİLER. Vizit tarihi: / /

Ruhsal Travma Değerlendirme Formu. APHB protokolü çerçevesinde Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD) tarafından hazırlanmıştır

ŞİZOFRENİ HASTALARINDA TIBBİ(FİZİKSEL) HASTALIK EŞ TANILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Bekar Evli Boşanmış Eşi ölmüş Diğer. İlkokul Ortaokul Lise Yüksekokul Fakülte Yüksek Lisans

DANIŞANLAR İÇİN DEĞERLENDİRME ANKETİ:

18 Y A Ş Ü S T Ü B İ R E Y

ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ. Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu

T.C. ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ GIDA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRETİM ÜYELERİNİN ÖĞRENCİNİN DURUMUNU İZLEME FORMU AİLE BİLGİLERİ.

Babalar Gününe Özel Panellerimiz Varlıkları ve Sağlıkları Bizim İçin Önemlidir

Anne-Baba Soru Formu (Adım 1)

TÜRKİYE DE KADIN VE ŞİDDET Bilgi, Algı ve Davranış Araştırması. Kasım, 2014

ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ UZMANLIK EĞİTİMİ PROGRAMLARINI DEĞERLENDİRME ANKETİ

GÖÇMEN/MÜLTECİLERLE ÇALIŞMAK

ANKET. Katılımcı ZORGVRAGER

Orta Doğu Teknik Üniversitesi İnsan Araştırmaları Etik Kurulu Başvuru Formu

2.Cinsiyet 1.kız 2.erkek 3.Öğrenim 1.OYD 2.Oy 3.ilkokul 4.ortaokul 5.lise 6.YO 7. gereksiz (0-6

Dil ve Kültürlerarası Beceriler (LiMErIC)

KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ

Anneler Gününe Özel Panellerimiz Varlıkları ve Sağlıkları Bizim İçin Önemlidir

T.C. BİRUNİ ÜNİVERSİTESİ LİSANS ÖNLİSANS BURS BAŞVURU FORMU / 20..

Koç Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Güz Dönemi

Tansiyon Günlüğü Sadece kaydedin

1. İnsan vücudunun ölçülerini konu edinen bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?

BURS BAŞVURU FORMU

Engelliler İçin E-Demokrasi Projesi Anket Çalışması

OY VERME YERİ İZLEME FORMU

BUNAMA (DEMANS) NEDİR?

Şeker Hastaları İçin Kan Şekeri Günlüğü

( ) 20 ve altı ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 41 ve üzeri

CEBİNİZ BIRAKIN DİYOR SMS TÜRKİYE PHASE ONE COMMUNITY-BASED QUESTIONNAIRE: SURVEY TURKISH VERSION

Kalp ve Damar Sağlığı Araştırması

ÇALIŞMA SAYFASI-TIBBİ BÖLÜM

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİ BİLGİ ANKETİ SORULARINA VERİLEN YANITLARIN DAĞILIMI Eğitim-Öğretim Yılı

Kocaeli İlinde Obezite ve Bir Tedavi Alternatifi Olan Obezite Cerrahisi Farkındalığının Değerlendirilmesi

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ Y. Lisans KLİNİK PSİKOLOJİ ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİV.

SAĞLIKLI YAŞAM VE BESLENME ALIŞKANLIKLARI BİLGİ FORMU

YAŞLI DEĞERLENDİRME FORMU. Boy/kilo / BKİ):

Çalışma Ortamında Sağlığın Korunması ve Geliştirilmesi

E-demokrasi Projesi Anket Sonuçları

Ayberk Eskrim Kulübü - SEZON BAŞI YILLIK SAĞLIK ÖYKÜSÜ FORMU

Aşağıdaki sorular yürüme ve eğilme ile ilgilidir: Geçen ay boyunca. Aşağıdaki sorular el ve parmak hareketleriyle ilgilidir: Geçen ay boyunca

Son 2 yıl içinde ilaç endüstrisiyle kongre sponsorluğu dışında bağlantım olmamıştır.

Tarih:. Yer:. Katılımcı numarası:... Sosyolinguistik Görüşme 1) İsim:.. Cinsiyet: Meslek:.. Doğum tarihiniz:.. Yaşınız:.. Milliyetiniz:.

Türkiye nin Tansiyonunu Ölçüyoruz

Türkiye nin Tansiyonunu Ölçüyoruz

PROJE: WEBWISE PARENTS (WEB UZMANI EBEVEYNLER) EBEVEYNLER İÇİN ANKET

RUH SAĞLIĞI ALANINDA ÇALIŞAN MESLEKLER

Şişmanlık (obezite); sağlığı bozacak düzeyde vücutta yağ miktarının artmasıdır.

TER LER ANKET FORMU Adınız ve Soyadınız um Tarihi Cinsiyet Boy Uzunlu u (cm) Vücut A ırlı ınız (Kg) Telefon I Meslek Adres Telefon II

Amaç: Egzersiz programına katılmak üzere gelen bireylerin başlangıçta var olan hastalıklarını ve hastalık risk sınıflamasını öğrenmek

HASTA DEĞERLENDİRME FORMU

Sosyolinguistik Görüşme. 1) İsim:.. Cinsiyet: Meslek:.. Doğum Tarihiniz:.. Yaşınız:. Milliyetiniz:.

SALTurk Çalışması. Türk Toplumunda Tuz Tüketimi ve Kan Basıncı Çalışması. 22 Mayıs Antalya

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi

İşçi Sayısı : Erkek Kadın Genç Çocuk Özürlü. Kaza Tarihi :... Kaza Gününde İşbaşı Saati :... Kazanın olduğu saat :...

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ NÜFUS ETÜTLERİ ENSTİTÜSÜ TÜRKİYE DE KADIN VE AİLE ARAŞTIRMASI 2014 HANEHALKI SORU KAĞIDI

Avrupa hastanelerinde

KADIN DAYANIŞMA VAKFI 2014 YILI KADIN DANIŞMA MERKEZİ FAALİYET RAPORU 1 OCAK 31 ARALIK 2014

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI Emniyet Genel Müdürlüğü Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı

EK-5 MEMNUNİYET ANKETLERİ UYGULAMA REHBERİ. Hastane (Kamu, Üniversite ve Özel)

Türkiye nin Tansiyonunu Ölçüyoruz

5. Sağlık sorununuz var mı? Var ( ) Yok ( ) Varsa açıklayınız:...

Uyum Araştırması 2015

Müşteri Bilgi Formu. Adı: Soyadı:. Doğum Tarihi: T.C. Kimlik No:.. Medeni Durum:.. Telefon No: Adresi: Meslek:

Türkiye nin Tansiyonunu Ölçüyoruz

Bebek sahibi olmak ister misiniz?

İNSÜLİN ENJEKSİYONU UYGULAYAN DİYABETLİLER İÇİN ANKET

Diğer: Diğer:... Diğer:...

T.C. UŞAK ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK, KÜLTÜR VE SPOR DAİRE BAŞKANLIĞI PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK BİRİMİ ÖĞRENCİ PROFİLİ VE MEMNUNİYETİ

Soruları sormadan önce eğer varsa açıklamaları yapın. İtalik olan yazılar uygulayıcı için gerekli bilgileri içerir.

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü ... VALİLİĞİNE GENELGE

TRSM de Rehabilitasyonun

65 yaşın altındaki kişiler için evde bakım hizmetleri

ANKET SONUÇLARI. Anket -1 Lise Öğrencileri anketi.

HEMODĠYALĠZ HASTALARININ UMUTSUZLUK DÜZEYLERĠ

KIRKLARELİ İLİ MESLEKİ TEKNİK EĞİTİM MEMNUNİYET ANKETİ NİSAN 2014

Testversion Ej för ifyllnad

EUROSTUDENT ULUSAL ARAŞTIRMASI: TÜRKİYE SONUÇLARI

SRA Versiyon Şubat 2001

WHOQOL-103 (TR) WHOQOL TÜRKİYE GRUBU-İZMİR

MERVE SAYIŞ TUĞBA ÇINAR SEVİM KORKUT MERVE ALTUN

Bölümümüz/programımız akademik yılında eğitim veriyor muydu? 1.Evet 2.Hayır (Anket bitmiştir)

DSM V madde kullanım bozuklukları için neler getiriyor? Prof. Dr. Yıldız Akvardar

2. En başarılı olduğunuzu düşündüğünüz dersler hangileri? 3. En başarısız olduğunuzu düşündüğünüz dersler hangileri?...

İŞYERİ HEKİMLİĞİ BELGESİ EK-1

Dis leriniz önemli. Onlara her gün ihtiyacınız var..

ORTAK GÖRÜŞ 2010 ANKET VERİLERİ

Q1 Eğer yukarıdaki bilgileri okuduysanız lütfen çalışmaya katılma isteğiniz ile ilgili kutuyu işaretleyiniz.

Melek ŞAHİNOĞLU, Ümmühan AKTÜRK, Lezan KESKİN. SUNAN: Melek ŞAHİNOĞLU. Malatya Devlet Hastanesi Uzman Diyabet Eğitim Hemşiresi

Adana İl Merkezi Acil Servis Hekimlerinin Sağlık Profillerinin Belirlenmesi

DANIŞMANLIK TEDBİRİ UYGULAMALARI ÇOCUK TANIMA FORMU

HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR

HEMODİYALİZ HASTALARINDA SOSYAL HİZMET GEREKSİNİMLERi VE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM DİYALİZ TEKNİKERİ SEMA KAYA

Çalışan Geribildirim Anketi

Prof. Dr. H. Zafer Güney Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

Lütfen her maddeyi dikkatlice okuyun. Soruları boş bırakmayın, kendinizi en yakın hissettiğiniz tek bir şıkkı işaretleyin. Ortaokulu bitirmiş

Hipertansiyon. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015

TARLABAŞI TOPLUM MERKEZİ ANNEX 6. Çocuk Tablo ve Grafikler 2006/2007 Tarlabaşı Kayıtlar

Transkript:

GAMIAN-EUROPE TARAFINDAN FİZİKSEL VE RUH SAĞLIĞI ÜZERİNE AVRUPA ÇAPINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN ANKET Sizi, bu özgün araştırma projesine katılmaya davet ediyoruz. Bu araştırmaya sadece gerçekten gönüllüyseniz katılmalısınız. Araştırmaya katılmayı tecih etmemeniz sizin için ve tedaviniz için herhangi bir olumsuzluk yaratmayacaktır. Katılıp katılmamaya karar vermeden önce araştırmanın ne amaçla gerçekleştirildiğini ve araştırmaya ne ölçüde katkıda bulunacağınızı öğrenmeniz önemlidir. Bu çalışmada ruhsal hastalık teşhisi konan yetişkinlerin (18 yaş ve üzeri) deneyimleri incelenmiştir. 18 yaşından küçükseniz, lütfen bu anketi doldurmayın. Sizde herhangi bir akıl hastalığı teşhis edilmediyse, lütfen bu anketi doldurmayın. Araştırmaya katılma zorunluluğu bulunmamaktadır. Katılmak ya da katılmamak tamamen sizin tercihinize bırakılmıştır. Bu anket gizlidir ve hiç kimse ankete katılıp katılmadığınızı öğrenemez. Ankete katılarak, akıl hastalığı teşhisi konan kişilerin tecrübe ettiği fiziksel sağlık sorunlarının sıklığı ve doğasını anlamamıza yardımcı olacak bir araştırmaya katılmış olacaksınız. Soruları yanıtlayarak, bu çalışmanın amaçları doğrultusunda kişisel bilgilerinizin kullanılmasına izin vermiş oluyorsunuz. Bu çalışmada elde edilen bütün veriler gizli tutulmaktadır. Anketi doldurmaya karar verdiğinizde, isim ve soy isim gibi tanımlayıcı bilgilerinizi vermeniz istenmeyecektir. Bu çalışmanın sonuçları bilimsel makalelerde yayınlanabilir veya bilimsel konferanslarda kullanılabilir, ancak anket gizli olduğundan kimin bu ankette yer aldığının bilinmesi olanaksızdır. Bu çalışmanın genel bulguları hakkında bir rapor edinmek isterseniz Gamian (info@gamian.eu) ile iletişim kurun. Rapor hazırlandığında bir kopyasını size göndereceğiz. 1. Kabul ediyorum. Bilgilerin gizliliğinin sıkı bir şeklide korunacağını ve EC Veri Koruma Yönergesine (95/46.EC) uygun şekilde saklanacağını anlamış bulunmaktayım. Sayfa1

Geçmişe dair sorular: Lütfen bütün soruları cevaplayın. (Alt taraftaki Sonraki sayfa seçeneği sadece bütün sorular yanıtlandığında kullanılabilir hale gelir) 2. Kendinizi hangi cinsiyetle özdeşleştiriyorsunuz? o Erkek o Kadın 3. Hangi ülkede yaşıyorsunuz? 4. Uyruğunuz nedir? 5. Hangi yıl doğdunuz? 6. Medeni haliniz nedir? o Evli/İkinci Evlilik o Birlikte yaşama/hayat arkadaşlığı o Bekar/Evlenmemiş o Boşanmış/Ayrı o Dul o Bilinmiyor 7. Tamamladığınız en yüksek düzey eğitim kurumu hangisidir? o İlkokul (-> 12 yaş) o Lise (-> 18 yaş) o Üniversite (lisans) o Üniversite (yüksek lisans) 8. Normal/genel ikamet durumunuz nedir? o Kendi evim/dairem o Kiralık ev/daire veya odalar o Akrabalarımın yanında yaşıyorum o Evsiz barınağı o Bakım evi o Emekliler evi o Hastane o Destekli barınma 9. Kiminle yaşıyorsunuz? o Eşim/partnerim o Çocuklarım o Anne-babam veya akrabalarım o Arkadaşlarım o Oda arkadaşlarım o Yalnız yaşıyorum o Diğer 2

10. Çalışıyor musunuz? o Tam zamanlı çalışıyorum o Yarı zamanlı çalışıyorum o Ücretsiz iş (gönüllü/stajyer) o Tam zamanlı öğrenci o İş arıyorum o Emekli o Yardım alıyorum o Çalışabilecek durumda değilim (engelli) 11. 2010 yılında damgalanma üzerine gerçekleştirilen GAMIAN anketine katıldınız mı? 12. Bir hasta derneğinin üyesi misiniz? (Lütfen derneğin adını yazın) Ruh sağlığınız (tedavi) hakkında sorular 13. Doktorunuzun sizin durumunuz için koyduğu ruh sağlığı teşhisinin ne olduğunu biliyor musunuz? (lütfen sadece temel teşhisi işaretleyin) o Şizofreni o Bipolar Bozukluk o Depresyon o Anksiyete o Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (ADHD) o Madde kullanımı/bağımlılığı o Yeme Bozuklukları o Obsesif Kompulsif Bozukluk (OCD) o Travma Sonrası Stres Bozukluğu (PTSD) o Bilmiyorum Hayır o Emin değilim 14. Ruh sağlığı sorununuzu öncelikli olarak kim tedavi ediyor? o Psikiyatrist o Psikolog o Pratisyen doktor / aile doktoru o Psikiyatri hemşiresi 15. Tedavinizi yürüten uzman ile en son ne zaman görüştünüz? o Geçen ay o 1-3 ay önce o 4-6 ay önce 3

o 7-12 ay önce o 12 aydan fazla zaman önce 16. Geçtiğimiz 12 ay içinde, ruh sağlığı sorununuz için herhangi bir reçeteli ilaç aldınız veya başka bir tedavi gördünüz mü? o Hatırlamıyorum 17. Geçtiğimiz 12 ay içinde, tedavi uzmanınız tedavinizin (tıbbi, psikolojik ya da diğer) yararlı olup olmadığı konusunda sizinle görüştü mü (yani, tedaviniz incelendi mi)? 18. Bu inceleme tedavide bir değişikliğe veya bir uzmana / diğer bakım uzmanlarına yönlendirilmeye neden oldu mu? (geçerli olanları işaretleyin) : ilaçlarda değişiklik : farklı bir tedaviye geçiş : yönlendirme o Hayir Fiziksel sağlığınız (tedavi) hakkında sorular 19. İlaç yazma sırasında tedavinizi yürüten uzman, bir fiziksel rahatsızlık nedeni ile size verilmiş olabilecek ilaçlar hakkında soru sordu mu? o Hatırlamıyorum 20. Bir fiziksel hastalık nedeniyle tedavi görüyor musunuz? (geçerli olanları işaretleyin) o Pratisyen doktor/ aile doktoru o Endokrinolog/Diyabet uzmanı o İç hastalıkları uzmanı o Kalp uzmanı, kardiyolog o Optisyen/oftalmolog o Tedavi görmedim o Diğer 21. Yaşadığınız fiziksel sorunlar nelerdir? (geçerli olanları işaretleyin) o Kilo alma/ Aşırı kilo o Sigara içme o Vücut hareketlerini kontrol etmede sorunlar o Kas-iskelet sorunları (kas, kemik, eklem) o Cinsel sorunlar o Tansiyon/kolesterol düzeyleri veya kalp anomalileri dahil kalp sorunları 4

o Şeker hastalığı o Kanser o Madde kullanımı/bağımlılığı o Göz sorunları o Tedavi 22. Geçtiğimiz 12 ay içinde, fiziksel rahatsızlığınız için yeni bir tedavi uygulandı mı? 23. Fiziksel hastalığınız ruh sağlığı sorununuzdan önce mi yoksa sonra mı teşhis edildi? o Önce o Sonra 24. İlaç yazma sırasında sağlık bakım uzmanı, bir ruh sağlığı sorunu nedeni ile size uygulanmış olabilecek bir tedavi hakkında soru sordu mu? o Bilmiyorum 25. Psikiyatrınızın fiziksel sağlığınız ile etkin olarak ilgilendiğini düşünüyor musunuz? o Aşırı derecede o Fazlasıyla o Gerektiği kadar o Az o Çok az 26. Psikiyatrınızın, ruh sağlığının fiziksel sağlığı nasıl etkileyebileceği hakkında açıklama yaptığı oldu mu? o Aşırı derecede o Fazlasıyla o Gerektiği kadar o Az o Çok az 27. Hiç fiziksel sağlığınızı korumaya ve sağlıklı bir yaşam tarzına sahip olmaya yönelik tavsiye aldınız mı? 5

28. Aşağıdaki ifadelerden herhangi biri sizin için geçerli mi? a. Yediklerime dikkat ediyorum: b. Daha az sigara içmeye gayret ediyorum c. Sigara içmiyorum d. Alkol tüketimini kontrol altında tutuyorum e. Düzenli olarak egzersiz yapıyorum f. Düzenli olarak tansiyonumu ölçtürüyorum g. Düzenli olarak diş doktoruna kontrole gidiyorum h. Gerektiğinde grip/menenjit/tetanos aşısı yaptırıyorum i. Sağlık kontrolü için pratisyen doktora (aile doktoru) gidiyorum Evet Hayir Bilmiyorum 29.Aşağıdakilerden herhangi birinin sizi ilgilendirip ilgilendirmediğini belirtin. Her yatay satırda, beş sütundan birini işaretleyin Hiçbir şekilde ilgilendirmiyor a. Sigara içme b. Alkol tüketimi c. Yasa dışı ilaçlar d. Cinsel sorunlar e. Vücut hareketleri kontrol etmede sorunlar (titreme veya sallanma) f. Kişisel temizlik g. Diş sağlığı h. Hayatınızı dilediğince yaşayamamak i. Tansiyon - kolesterol düzeyleri veya kalp anomalileri dahil kalp sorunları j. Diyabet veya kan şekeri anomalileri k. Kilo alma/aşırı kilo l. Diğer hastalıklar ve sorunlar Biraz ilgilendiriyor İlgilendiriyor Çok ilgilendiriyor Geçerli değil/ Bilmiyorum 6

30. Fiziksel sağlığınıza dikkat etmeniz konusunda sizi destekleyen bir yakınınız var mı? (geçerli olanları işaretleyin) o Eş o Çocuklar o Anne-baba o Arkadaşlarım o İş arkadaşları o Komşular o Hiç kimse 31. Fiziksel sağlık sorunlarınızın ruh sağlığı sorunlarınız veya tedavi ile bağlantılı olduğunu düşünüyor musunuz? o Emin değilim 32. En son ne zaman aşağıdaki sağlık kontrollerinden geçtiniz? Her yatay satırda, beş sütundan birini işaretleyin Geçtiğimiz 3 ay içinde Geçtiğimiz 6 ay içinde Geçtiğimiz yıl içinde Bir yıldan uzun süre önce Hiçbir zaman a. Fiziksel muayene b. Bel ölçümü c. Ağırlık d. Vücut Kitle İndeksi (VKİ) e. Vücut hareketleri kontrol etmede sorunlar (titreme veya sallanma) e. Tansiyon f. Diş sağlığı kontrolleri g. Kan testi h. Göz testi i. Duyma testi; örneğin, kulak çınlaması için 33. Bir sağlık veya sosyal hizmet uzmanını FİZİKSEL sağlık durumunuz ile ilgili olarak en son ne zaman ziyaret ettiniz? (Pratisyen doktorlar/ Aile doktorları dahil) o Geçen ay o 1-3 ay önce o 4-6 ay önce o 7-12 ay önce o 12 aydan fazla zaman önce o Herhangi bir fiziksel sağlık sorunum yok 7

34. Fiziksel sağlık sorunlarınızın tedavisinde herhangi bir engelle karşılaştınız mı? Fiziksel muayene ve testlerin randevularına gidiyor musunuz? (Tarihini değiştirmekle birlikte yine de katılıyorsanız, evet olarak yanıtlayın). 35. Eğer yanıt evet ise nedenini açıklayın? (geçerli olanları işaretleyin) o Hizmet ücretleri (mali nedenler) o İşten izin almanın zor olması o Yönlendirmede eksiklik o Randevunuzda size eşlik edecek kimse olmaması o Ruh sağlığı sorununuzu afişe etmekten çekiniyor olmanız o Dil engeli o Randevunun erken saatte olması nedeniyle uyanamamak o Randevuyu unutmak o Taşıt bulamamak / diğer ulaşım sorunları o Fiziksel muayene ve testler için başka bir doktor görmenin gerekli olduğuna inanmıyorum o Tedavi 36. Uygulanan genel bakımın fiziksel ve ruh sağlığını ne ölçüde dikkate aldığını düşünüyorsunuz? o Aşırı derecede o Fazlasıyla o Gerektiği kadar o Az o Çok az / Hiç 8