FAALİYET RAPORU 2009 MALİ YILI

TÜİK FAALİYET RAPORU 2009 MALİ YILI TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU

TÜİK

II MTB:2010-528-25 Adet

Bakan Sunuşu BAKAN SUNU U Kamu idarelerinde karar süreçlerinin orta ve uzun vadeli bak aç s ile ekillendirilmesi, stratejik yönetime geçilmesi, kamu hizmetlerinin sunumunda yararlan c ve kullan c taleplerine duyarl l n art r lmas, hesap verme sorumlulu unun tesis edilmesi ve performans kültürünün olu turulmas, kamu mali yönetimi alan nda ba lat lan kapsaml reformlar aras ndad r. Bu amaçla uygulamaya konulan 5018 say l Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu nun 9 uncu maddesi gere i, kamu idarelerinin stratejik plan haz rlamalar hükme ba lanm olup, kamu idarelerine, yürütecekleri faaliyetler ile bunlar n kaynak ihtiyac n, performans hedef ve göstergelerini içeren performans program haz rlama yükümlülü ü getirilmi tir. Sözkonusu kanun kapsam nda, idare hakk ndaki genel bilgilerle birlikte; kullan lan kaynaklar, bütçe hedef ve gerçekle meleri ile meydana gelen sapmalar n nedenlerini, stratejik plan ve performans program uyar nca yürütülen faaliyetleri ve performans bilgilerini içerecek ekilde mali y la ili kin faaliyet raporu haz rlanmas da hükme ba lanm t r. Yap lan çal malar n kamuoyuna duyurulmas ve bütün kurum ve kurulu lara bildirilmesi amac yla haz rlanan "Y ll k Faaliyet Raporu" ayn zamanda bir önceki y l n muhasebesinin yap lmas na da olanak sa lamaktad r. Kamu sektöründe stratejik plan ve performans program n n haz rlanmas çal malar nda pilot kurulu olarak yer alan Türkiye statistik Kurumu (TÜ K), 2007-2011 Stratejik Plan na dayal olarak y ll k performans programlar n haz rlamakta ve performans sonuçlar n y ll k faaliyet raporlar nda kamuoyunun bilgisine sunmaktad r. Karar al c lar n, ara t rmac lar n ve di er kullan c lar n beklentilerine cevap verebilecek çe itlilikte, kaliteli, güncel, güvenilir, tarafs z ve uluslararas standartlara uygun istatistikleri üretmek misyonuyla çal an ve resmi istatistik alan nda ülkenin bilgi yöneticisi olma vizyonu ile hareket eden TÜ K in, belirledi i stratejik amaç ve hedefler do rultusunda 2009 y l nda gerçekle tirdi i çal malar n n bir envanteri niteli ini ta yan TÜ K 2009 Mali Y l Faaliyet Raporu nun tüm ilgililere yararl olmas n dilerim. Dr. Cevdet YILMAZ Dr. Cevdet Devlet YILMAZ Bakan Devlet Bakanı III

Başkan Sunuşu BA KAN SUNU U Ülkemiz kamu mali yönetimi mevzuat nda, kamu kurumlar n n hizmetlerini üretirken kaynaklar n etkili, ekonomik ve verimli kullanarak ürettikleri hizmeti saydaml k ve hesap verilebilirlik ilkeleri do rultusunda topluma sunmalar hedeflenmi ve bu konulardaki usul ve esaslar tan mlanm t r. Bu do rultuda, kamu kurumlar n n her y l faaliyet raporlar n haz rlamas ve Nisan ay içerisinde kamuoyuna aç klamas mevzuat gere idir. Resmi istatistiklerin üretimine ve organizasyonuna ili kin temel ilkeleri ve standartlar belirleyen, ülkenin ihtiyaç duydu u alanlarda gerekli veri ve bilgileri derleyen, de erlendiren ve kullan c lara sunan TÜ K, 2009 Mali Y l Faaliyet Raporu nu kamuoyu ile payla maktan memnuniyet duymaktad r. Raporda, Kurumun 2009 y l ndaki faaliyet ve projelerinin gerçekle me durumlar ele al nm ve performans de erlendirmesi yap lm t r. Kamuoyunun bilgi edinme hakk ve effafl k ilkeleri gere i, Kurumumuzun web sitesinde de yay mlanan Raporun haz rlanmas nda eme i geçen tüm çal ma arkada lar ma te ekkür ederim. A. Ömer TOPRAK Türkiye statistik A. Ömer TOPRAK Kurumu Türkiye İstatistik Ba kan Kurumu V. Başkan V. V

TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 VII İçindekiler Ç NDEK LER Sayfa Bakan Sunu u Ba kan Sunu u çindekiler III V VII 1. Genel Bilgiler 1 A. Misyon ve Vizyon 1 B. Yetki, Görev ve Sorumluluklar 1 C. dareye li kin Bilgiler 2 1. Fiziksel Yap 2 2. Örgüt Yap s 2 3. Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar 3 4. nsan Kaynaklar 6 5. Sunulan Hizmetler 7 6. Yönetim ve ç Kontrol Sistemi 9 2. Temel Politika ve Öncelikler 11 A. TÜ K in Plan ve Programlar 11 1. Resmi statistik Program, 2007-2011 11 2. Stratejik Plan, 2007-2011 11 3. Dokuzuncu Kalk nma Plan 12 4. Avrupa Birli i statistik Sistemine Uyum Çal malar 14 B. Stratejik Amaç ve Hedefler 19 3. Faaliyetlere li kin Bilgi ve De erlendirmeler 26 A. Mali Bilgiler 26 1. Bütçe Uygulama Sonuçlar ve Temel Mali Tablolara li kin Aç klamalar 26 2. Mali Denetim Sonuçlar 29 B. Performans Bilgileri 29 1. Faaliyet ve Proje Bilgileri 29 1.1 Faaliyetler 29 1.1.1 statistiki Altyap Faaliyetleri 29 1.1.2 statistik Üretim Faaliyetleri 30 1.1.2.1 Alan Uygulamalar 30 1.1.2.2 statistik Üretim Faaliyetleri 32 VII

İçindekiler 1.1.3 Yöntem Ara t rmalar Faaliyeti 40 1.1.4 Yay n ve Bilgi Da t m Faaliyetleri 40 1.1.5 Bili im Faaliyetleri 41 1.1.6 Bas n ve Tan t m Faaliyetleri 43 1.1.7 Uluslararas Faaliyetler 43 1.1.8 Yönetsel ve Mali Hizmetler 44 1.1.9 Di er Faaliyetler 48 1.2 Projeler 48 2. Performans Sonuçlar 51 3. Performans Sonuçlar n n De erlendirilmesi 52 3.1 Stratejik Hedeflerdeki Gerçekle meler, 2007-2009 52 3.2 Stratejik Hedeflere li kin De erlendirmeler, 2009 53 3.3 Performans Hedeflerine li kin De erlendirmeler, 2009 55 3.4 Faaliyet ve Projelere li kin De erlendirmeler, 2009 56 3.5 Performans Göstergelerine li kin De erlendirmeler, 2009 56 3.6 Performans Etkileyen Faktörler 57 3.7 Kurumsal Ç kt lara li kin De erlendirmeler 58 4. Performans Bilgi Sisteminin De erlendirilmesi 59 5. Di er Hususlar 60 4. Kurumsal Kabiliyet ve Kapasitenin De erlendirilmesi 61 A. Üstünlükler 61 B. Zay fl klar 61 C. F rsatlar 61 D. Tehditler 62 E. De erlendirme 62 5. Öneri ve Tedbirler 64 Ek 1. TÜ K Te kilat emas 65 2. Harcama Birimleri Baz nda Gider Tablosu, 2009 66 3. Ekonomik S n fland rmaya Göre Gider Tablosu, 2009 67 4. Bütçe Harcama Kalemleri tibariyle Ödenek ve Harcama Gerçekle meleri, 2004-2009 70 5. Gerçekle en Alan Uygulamalar, 2009 71 6. 2009 Y l nda Ç kar lan Yay nlar (Konular na göre) 75 VIII TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 VIII

İçindekiler 7. 2009 Y l nda Ç kar lan Haber Bültenleri (Konular na göre) 77 8. Da t m Veri Tabanlar 79 9. Döner Sermaye letmesi Müdürlü ü Gelir ve Giderleri, 2009 80 10. Üst Yöneticinin ç Kontrol Güvence Beyan 81 11. Mali Hizmetler Birim Yöneticisinin Beyan 82 Grafik Listesi 1.1 Üniversite ve Yüksek Okul Mezunu Olan TÜ K Personelinin Meslek Dallar na Göre Da l m, 2009 3.1 Bütçe Ba lang ç Ödene i ve Y l Sonu Gerçekle en Harcamalar Toplam, 2004-2009 29 3.2 Alan Uygulamalar n n Gerçekle me Durumu, 2009 31 3.3 Alan Uygulamalar n n Konular na Göre Da l m, 2009 31 3.4 Alan Uygulamalar n n Uyguland statistiki Birimlere Göre Da l m, 2009 31 3.5 Uygulamay Yürüten Birimlere Göre Alan Uygulamalar n n Da l m, 2009 32 3.6 Planlanan ve Gerçekle en Stratejik Hedefler, 2007-2011 52 3.7 Amaçlar tibar yla Gerçekle en Stratejik Hedefler, 2009 54 3.8 Performans Hedeflerinin Gerçekle me Durumlar na Göre Da l m, 2009 55 3.9 Faaliyetlerin Gerçekle me Durumlar na Göre Da l m, 2009 56 3.10 Göstergelerin Gerçekle me Durumlar na Göre Da l m, 2009 56 3.11 Periyotlar na Göre Yay nlar n Da l m, 2009 58 3.12 Periyotlar na Göre Haber Bültenlerinin Da l m, 2009 59 6 Tablo Listesi 1.1 TÜ K Fiziki Kaynaklar n n Da l m, 2009 2 1.2 Merkez Te kilat Yap s, 2009 3 1.3 Ta ra Te kilat Yap s, 2009 3 1.4 Bili im ve leti im Araçlar n n Say sal Da l m, 2009 4 1.5 TÜ K Personelinin stihdam ekline Göre Da l m, 2009 6 1.6 TÜ K Ba kanl na Al nan Personel Say s, 2009 7 3.1 Ana Harcama Kalemleri Ayr m nda Bütçe Da l m, 2009 26 3.2 Kurumsal Kod Baz nda Harcama Tutarlar, 2009 27 3.3 Ekonomik Kod Baz nda Harcama Tutarlar, 2009 28 3.4 Fonksiyonel Kod Baz nda Harcama Tutarlar, 2009 28 3.5 Bütçe Ba lang ç Ödenekleri ve Y l Sonu Gerçekle en Harcama Toplamlar n n Bütçe Harcama Kalemleri Ayr m nda Da l m (%), 2004-2009 3.6 Amaçlar tibar yla Stratejik Hedeflerin Gerçekle me Durumu 53 29 IX TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 IX

İçindekiler Simge ve K saltmalar AB ABGS ADNKS A S BM CAPI CATI CBS ÇOB DÖS M DPT EAMER ESA EUROSTAT GSYH G B GYKA H A IMF AD AS BBS KOB MBP MEDSTAT MERN S NACE NV GM OECD OLAP R P SAS SGP Avrupa Birli i Avrupa Birli i Genel Sekreterli i Adrese Dayal Nüfus Kay t Sistemi Avrupa statistik Sistemi Birle mi Milletler Bilgisayar Destekli Yüzyüze Görü me Bilgisayar Destekli Telefonla Görü me Co rafi Bilgi Sistemleri Çevre ve Orman Bakanl Döner Sermaye letmesi Müdürlü ü Devlet Planlama Te kilat E itim ve Ara t rma Merkezi Müdürlü ü Avrupa Hesaplar Sistemi Avrupa Birli i statistik Ofisi Gayri Safi Yurt çi Has la Gelir daresi Ba kanl Gelir ve Ya am Ko ullar Ara t rmas Hanehalk gücü Anketi Uluslararas Para Fonu statistik Ara t rma Dergisi statistik Ara t rma Sempozyumu statistiki Bölge Birimleri S n flamas Kat l m Ortakl Belgesi Çok Yararlananl statistik birli i Program Akdeniz statistik birli i Program Merkezi Nüfus daresi Sistemi Avrupa Toplulu unda Ekonomik Faaliyetlerin statistiki S n flamas Nüfus ve Vatanda l k leri Genel Müdürlü ü Ekonomik birli i ve Kalk nma Te kilat Çok Boyutlu Analiz ve Raporlama Resmi statistik Program statistiksel Analiz Sistemi Sat nalma Gücü Paritesi X TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 X

İçindekiler SMIS SMS SR D T KA T SG TKB TKY TÜFE TÜ K UAVT UE V ÜFE YBS TL statistiksel Yönetim Bilgi Sistemi K sa Mesaj Servisi Sorularla Resmi statistikler Dizisi Türk birli i ve Kalk nma daresi Türk statistik Sisteminin Geli tirilmesi Tar m ve Köyi leri Bakanl Toplam Kalite Yönetimi Tüketici Fiyatlar Endeksi Türkiye statistik Kurumu Ulusal Adres Veri Taban Ulusal E itim statistikleri Veritaban Üretici Fiyatlar Endeksi Yönetim Bilgi Sistemi Türk Liras TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 TÜİK, Faaliyet Raporu, XI 2009 XI

Genel Bilgiler 1. Genel Bilgiler A. Misyon ve Vizyon Misyonumuz, ülkenin ekonomik ve sosyal yap s n n ortaya konulmas ve do ru politikalar n olu turulmas amac yla; karar al c lar n, ara t rmac lar n ve di er kullan c lar n beklentilerine cevap verebilecek çe itlilikte, kaliteli, güncel, güvenilir, tarafs z ve uluslararas standartlara uygun istatistikleri üretmek ve kullan ma sunmakt r. Vizyonumuz, resmi istatistik alan nda ülkenin bilgi yöneticisi olmakt r. B. Yetki, Görev ve Sorumluluklar TÜ K, resmi istatistiklerin üretimine ve organizasyonuna ili kin temel ilkeleri ve standartlar belirleyen, ülkenin ihtiyaç duydu u alanlarda gerekli veri ve bilgileri derleyen, de erlendiren ve kullan c lara sunan bilimsel ve teknik bir kurumdur. TÜ K, 5429 say l Türkiye statistik Kanunu kapsam nda faaliyetlerini yürütmekte olup görev, yetki ve sorumluluklar ; Resmî statistik Program n haz rlamak, Program ile belirlenen istatistiksel faaliyetlerin yürütülmesini organize etmek ve uygulanmas n sa lamak, Resmî istatistiklerin üretimi s ras nda kullan lacak istatistiksel yöntemleri, tan mlar, s n flamalar ve standartlar, ulusal ve uluslararas normlara uygun olarak belirlemek, Ülkenin ekonomi, sosyal, demografi, kültür, çevre, bilim ve teknoloji alanlar ile gerekli görülen di er alanlardaki istatistiklerini derlemek, de erlendirmek, analiz etmek ve yay mlamak, Resmî istatistik sonuçlar n n bilimsel ve teknik aç klamalar n yapmak, statistik alan ndaki bilimsel ara t rma teknikleri ile istatistiksel yöntem ve bilgi teknolojilerine ili kin geli meleri takip etmek ve bunlar n uygulanmas için gerekli önlemleri almak, statistik alan ndaki ulusal ve uluslararas öncelikleri dikkate alarak istatistiksel veri ihtiyac duyulan alanlar ve veri derleme yöntemlerini ilgili kurum ve kurulu larla i birli i içinde belirlemek, Program n kurum ve kurulu lara verdi i resmî istatistik görevlerinin yerine getirilmesini izlemek, bu kurumlarca üretilen istatistiklerin uluslararas standartlara uygunlu unu incelemek, kalite kontrolünü yapmak ve bu konularda teknik destek ve koordinasyonu sa lamak, Kalk nma plânlar, programlar, ilgili mevzuat ve benimsedi i temel ilkeler çerçevesinde, Kurumun orta ve uzun vadeli strateji ve politikalar n belirlemek; Kurumun stratejik plânlar na, y ll k amaç ve hedeflerine ba l olarak te kilât yap s n, hizmet kalite standartlar n, yönetim hizmet ve süreçlerini sürekli geli tirici tedbirler almak, Program n uygulanmas na ili kin Y ll k zleme Raporlar n haz rlamak, statistikî bilgilerin saklanmas n, kullan c ya sunulmas n, bu alanlara ili kin sistemlerin geli tirilmesini ve bu amaçla ulusal ve uluslararas bir bilgi a ve bilgi ak sisteminin olu turulmas n koordine etmek, Ulusal kay t sistemlerinin olu turulmas nda standartlar tan mlamak, uygulamak ve kurumlararas koordinasyon ile uygulanmas n sa lamak, Uluslararas düzeyde kar la t rmalar yapmak amac yla di er ülkelere veya ülke gruplar na ait göstergeleri takip etmek, de erlendirmek ve gerekli durumlarda yay mlamak, htiyaç duyulan alanlarda veri üretilmesi, teknik kapasitenin geli tirilmesi ve güçlendirilmesi amac yla, ulusal ve uluslararas kurum ve kurulu larla i birli i içinde ara t rma ve teknik yard m projeleri haz rlamak, geli tirmek ve yürütmek, TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 1

Genel Bilgiler statistikle ilgili konularda di er ülkelerle ve uluslararas kurulu larla i birli ini sa lamak ve uluslararas toplant lar düzenlemek, Kanunla verilen di er görevleri yerine getirmek. 5429 say l Türkiye statistik Kanunu ile TÜ K'in görev, yetki ve sorumluluklar n n belirlenmesinin yan s ra, tüm kamu kurumlar n n istatistik faaliyetlerine de bir çerçeve getirilmi ve TÜ K'in koordinasyon rolü güçlendirilmi tir. Ayr ca, Kurumun görev alan na giren, özel önem ve öncelik ta yan konularda, kurullar olu turulmas da hükme ba lanm t r. C. dareye li kin Bilgiler 1. Fiziksel Yap Kurumun mevcut sabit sermayesi bak m ndan kendi mülkiyetinde olan hizmet binalar, Ankara Merkez Binas ile 11 Bölge Müdürlü ü binas d r. Di er Bölge Müdürlüklerinin bir k sm kamu kurum ve kurulu lar n n binalar ndan yararlan rken, bir k sm ise kiralama yoluna gitmektedir. TÜ K in, 2009 y l sonu itibar yla sahip oldu u fiziki kaynaklar Tablo 1.1'de verilmi tir. 1.1 TÜ K fiziki kaynaklar n n da l m, Aral k 2009 Toplam Merkez Ta ra Tahsisli hizmet binalar 15 1 14 Kiral k hizmet binalar 12-12 Lojman 30 30 - Demirba ta tlar 21 16 5 Kiral k ta tlar 89 4 85 2. Örgüt Yap s TÜ K, Ba bakanl a ba l genel bütçeli bir kurumdur. 10 Kas m 2005 tarihinde kabul edilen ve 18 Kas m 2005 tarihinde Resmi Gazetede yay mlanarak yürürlü e giren 5429 say l Türkiye statistik Kanunu ile statistik Konseyi ve TÜ K Ba kanl olarak yap land r lm t r. statistik Konseyi, Resmi statistik Program (R P) ve resmi istatistikler konusunda tavsiyelerde bulunmak, ileriye yönelik görü ve önerileri kapsayan çal malar yapmak üzere olu turulmu tur. Türkiye statistik Kurumu Ba kanl ise, Kanunun uygulanmas n sa lamak ve Kanunla kendisine verilen görevleri yerine getirmek üzere Merkez ve Ta ra te kilat olarak kurulmu tur. TÜ K, Ta ra Te kilat ve Türkiye genelinde 26 Bölge Müdürlü ü ile çal malar n yürütmektedir. Merkez te kilat nda; 8 Ana Hizmet Birimi, 3 Dan ma Birimi ve 2 Yard mc Hizmet Birimi bulunmaktad r. Ayr ca, Ba kanl a ba l bir E itim ve Ara t rma Merkezi (EAMER) ile Döner Sermaye letmesi Müdürlü ü (DÖS M) vard r. Merkez Te kilat n n yap lanmas hizmet birimleri ayr m nda Tablo 1.2'de, TÜ K Te kilat emas ise Ek 1'de verilmi tir. 2 TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 2

Genel Bilgiler 1.2 Merkez Te kilat yap s, 2009 Ba kan 3 Ba kan Yard mc s Ana Hizmet Birimleri Dan ma Birimleri Yard mc Hizmet Birimleri Ulusal Hesaplar ve Ekonomik Göstergeler Daire Ba kanl Tar m ve Çevre statistikleri Daire Ba kanl Sanayi ve statistikleri Daire Ba kanl Sosyal statistikler Daire Ba kanl Yöntem Ara t rmalar Daire Ba kanl D li kiler Daire Ba kanl Yay n ve Bilgi Da t m Daire Ba kanl Bilgi ve leti im Teknolojileri Daire Ba kanl Strateji Geli tirme Daire Ba kanl Hukuk Mü avirli i Bas n ve Halkla li kiler Mü avirli i nsan Kaynaklar Daire Ba kanl Destek Hizmetleri Daire Ba kanl Ta ra te kilat ; ulusal düzeydeki say m ve ara t rma faaliyetlerinde sorumluluk bölgesine ait verilerin derlenmesi, de erlendirilmesi, kalite kontrolü, analizi ve merkeze aktar m ile bölgesel istatistiklerin alt yap s n olu turmakla ve üretmekle görevlidir. 26 Bölge Müdürlü ünden olu an ta ra te kilat n n bulundu u iller Tablo 1.3'de verilmi tir. 1.3 Ta ra Te kilat Yap s, 2009 Adana Gaziantep Malatya Ankara Hatay Manisa Antalya stanbul Nev ehir Bal kesir zmir Samsun Bursa Kars Siirt Denizli Kastamonu Trabzon Diyarbak r Kayseri Van Edirne Kocaeli Zonguldak Erzurum Konya 3. Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar Teknolojik Kaynaklar: TÜ K, bili im hizmetlerini yürütürken yeni teknolojileri de yak ndan takip etmektedir. Son y llarda ki isel bilgisayarlar, sunucu sistemleri, mobil bilgisayarlar gibi ileti im araçlar, veri toplama, analiz ve da t m süreçlerinde etkin olarak kullan lmaya ba lanm t r. 2009 y l sonu itibar yla kurumdaki bili im ve ileti im araçlar n n merkez ve ta ra te kilat ayr m nda say sal da l m Tablo 1.4'de verilmi tir. TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 3

Genel Bilgiler 1.4 Bili im ve ileti im araçlar n n say sal da l m, 2009 Toplam Merkez Ta ra Ki isel Bilgisayar 3131 1342 1789 Diz üstü / Tablet Bilgisayar 1285 279 1006 Sunucu 93 67 26 Yaz c 672 341 331 Taray c 84 45 39 Video Konferans 33 7 26 Projektör 51 23 28 Mobil Cihaz 281 70 211 Telefon 2121 1162 959 Faks 108 60 48 Telefon Santral 71 11 60 Bili im Yap s : TÜ K in bili im ve ileti im teknolojileri ile süreçlerini k saca özetlersek; Web tabanl yaz l m geli tirme platformlar kullan larak, veri derleme sürecinde bili im imkanlar ndan faydalan lmakta ve internet vas tas yla kayna ndan veri giri i sa lanmaktad r. Tablet bilgisayarlar ve benzeri mobil cihazlar ile veri derleme çal malar, merkezde geli tirilen uygulamalar n deste iyle bölge müdürlükleri sorumlulu unda yürütülmektedir. Bilgisayar Destekli Telefonla Görü me (CATI) teknolojisi kullan larak, kalite denetimi yap lmaktad r. Do ru karar verebilme gücünün art r labilmesi kapsam nda idari kay t sistemlerinin kurulmas ve takip edilebilmesi için Servis Odakl Mimari (SOA) yöntemi kullan lm t r. Böylece üretilen hizmetler web servisleri eklinde tasarlanm ve kurumlar n platform ba ms z olarak faydalanmas sa lanm t r. Verinin kayna ndan, kuruma aktar lmas ve idari kay t sistemin olu turulmas i lemlerinde web servisi teknolojisi kullan lmaktad r. Veri derleme sürecinde elde edilen veriler, elektronik ortamlarda merkezi veri tabanlar na aktar lmaktad r. TÜ K veri taban platformlar nda; üretim, kurumsal ve da t m olmak üzere üç farkl yap dan olu an bir veri mimarisi benimsenmi tir. Üretim veri tabanlar, cari döneme ait verilerin topland ve güncellemelerin gerçekle tirildi i operasyonel veri tabanlar d r. Kurumsal veri tabanlar, güncelleme i lemi tamamlanm, süreç içerisinde kurum içi analiz/raporlamaya yönelik nihai veri tabanlar d r. Da t m veri tabanlar ise kurumsal veri tabanlar ndan beslenen, özellikle kurum d kullan c lara aç k bilgi da t m amaçl veri tabanlar d r. Verilerin, analiz ve raporlama süreçlerinde, istatistiksel analizlerin yan s ra, veriler aras ili kisel bütünlük testleri, tutarl l k analizleri ve çok boyutlu tablolamaya imkan sa layan yaz l mlar kullan lmaktad r. Büyük veri hacimlerine sahip kurumsal veri tabanlar üzerinde ileri düzeyde analiz/raporlama imkân veren veri ambar teknolojileri ile ilgili gerekli yaz l m ürünleri ( statistiksel Analiz Sistemi (SAS), SPSS gibi) sa lanmaktad r. Ayr ca, kurumsal veriler üzerinde karar destek amaçl veri madencili i çal malar yürütülmektedir. Üretilen istatistikî verilerin, etkin ve h zl sunumuna ili kin olarak internet sayfas içeri inin dinamik olarak veri tabanlar ndan kar lanmas çal malar yap lmaktad r. Web sayfas arac l yla kullan c profili veri taban olu turularak otomatik e-posta hizmetleri ile birlikte, sayfa üzerinden sanal ma aza uygulamalar ile internet üzerinden sat i lemleri yap lmaktad r. TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 4

Genel Bilgiler Ayr ca internet üzerinde; ekonomik ve sosyal konulardaki kurumsal veriler için dinamik da t m veri taban uygulamalar gerçekle tirilmi tir. Yeni da t m veri taban kurma çal malar ve i letimi devam etmektedir. Ayr ca, Co rafi Bilgi Sistemleri (CBS) yaz l m güncellenerek nüfus ile ilgili bir uygulama geli tirilmi, web üzerinde daha performansl çal abilecek CBS yaz l mlar için pilot çal ma tamamlanm t r. Verinin da t m nda, i zekâs ürünleri kullan larak, verinin grafiksel gösterimi ile ilgili çal malar devam etmektedir. Veri güvenli ini sa lamak ve sald r lara kar korunmak için, internet giri i ile birlikte, uygulama ve veri taban sunucular aras nda donan msal ve yaz l msal güvenlik duvar kurulmu olup kurumsal anti-virüs sistemleri ile virüslerin ve spam e-postalar n a üzerinde dola m engellenmektedir. Kurum Ba kanl n n bili im güvenli i konusunda ç kard iç genelge gere i, kurum içerisinde, Active Directory kullan m na geçilerek, kurumdaki tüm bilgisayar ve çevre birimlerinin daha h zl, güvenli ve yönetilebilir bir alt yap ya kavu turulmas için gerekli çal malar ba lat lm ve Kurum internet a n n daha verimli kullan labilmesi için filtreleme yaz l m kullan lmaya ba lanm t r. Merkez ve 26 Bölge Müdürlü ü otomasyon sistemine dahil edilerek, ka t üzerinde yürütülen evrak ve kurum yönetim süreçleri, personel, bütçe, yemekhane, telefon rehberi, toplant yönetim sistemi, sa l k hizmetleri, donan m ve yaz l m envanteri ile elektronik imza vb. otomasyon projeleri web ortam nda geli tirilmi ve kullan m na ba lanm t r. Bölge müdürlüklerinin e itiminde, uzaktan e itim teknolojileri kullan lmaktad r. TÜ K de yürütülen bili im hizmetleri a rl kl olarak Ankara merkezli gerçekle mekle birlikte, özellikle son y llarda bölgesel veri i leme çal malar nda art görülmektedir. Bölge müdürlüklerinin güçlendirilmesi politikas çerçevesinde, öncelikle bili im altyap lar n n güçlendirilmesi ve mümkün olan operasyonel bili im süreçlerinin bölge müdürlüklerine kayd r lmas yönündeki çal malar büyük oranda tamamlanm t r. Bu ba lamda, 2009 y l nda Merkez ve Ta ra te kilat na 85 adet ki isel bilgisayar, 110 adet dizüstü/tablet bilgisayar, 37 adet yaz c ve 1 adet projeksiyon cihaz al nm t r. Kütüphane ve Dokümantasyon: TÜ K Kütüphane ve Dokümantasyon Merkezi, Kurumun ilgi alan na giren konularla ilgili bilgi ve belgelerin sa lanmas, düzenlenmesi, korunmas ve hizmete sunulmas i levlerini yerine getirmektedir. TÜ K Kütüphanesi, istatistikî bilgi alan nda en geni koleksiyona sahip ara t rma kütüphanesidir. Ayr ca, Ekonomik birli i ve Kalk nma Te kilat (OECD) Derleme Kütüphanesi olma özelli i ta makta ve OECD yay nlar n n büyük bir k sm n kullan c lar n istifadesine sunmaktad r. Kütüphane koleksiyonu ba ta TÜ K yay nlar olmak üzere ulusal ve uluslararas kurum ve kurulu lar n istatistik, ekonomi ve yan konular ndaki kitap, doküman, süreli yay n ve CD türündeki kaynaklar ndan olu maktad r. TÜ K Kütüphanesini daha fonksiyonel, güncel, h zl ve ihtiyaçlara an nda cevap verebilen bir yap ya kavu turmak amac ile TÜ K yay nlar n n elektronik ortama aktar m çal malar na devam edilmi tir. 2009 y l itibar yla kütüphanede bas l ortamda bulunan materyal say s 41 128, kitap d materyal say s (CD-ROM ve disket) 1 500 dür. Bilgisayar ortam nda kataloglanan yay n say s ise 20 471 dir. 2009 y l nda TÜ K Kütüphanesini kurum içi ve kurum d ndan 2 300 ki i kullanm t r. Yay n ve Bilgi Da t m: TÜ K, üretti i istatistikleri, ulusal ve uluslararas ihtiyaçlara paralel olarak kullan c lar na sunmak amac yla bas l ve manyetik ortamda da t m n gerçekle tirmekte, bunun yan s ra yeni sunum teknikleri geli tirmek için çal malar yapmaktad r. TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 5

Genel Bilgiler TÜ K taraf ndan üretilen istatistik ve göstergelerin sunumu, haber bülteni, yay n, kurumsal web sayfas, k sa mesaj servisi (SMS), teleteks gibi kanallarla yap lmakta ve ka t ve manyetik ortamlarda da t m sa lanmaktad r. Kurumsal olarak 2009 y l nda 14 konuda 234 adet haber bülteni yay mlanm ve 101 adet yay n bas lm t r. Ayr ca, kullan c lar n çe itli da t m kanallar ndan eri emedikleri bilgi talepleri kar lanmakta veya kullan c lar bilgi edinebilecekleri yerlere yönlendirilmektedir. 2009 y l itibar yla TÜ K web sayfas na üye say s 3 304 ü kurumsal, 28 978 i d kullan c olmak üzere toplam 32 282 dir. Ayr ca, 2009 y l nda TÜ K web sayfas, 5 210 441 defa ziyaret edilmi, 24 278 205 sayfa görüntülenmi ve 5 481 497 yay n (pdf, doc, xls, rtf, zip format nda) indirilmi tir. 4. nsan Kaynaklar TÜ K in personel say s, 31 Aral k 2009 itibar yla merkez ve ta ra te kilat olmak üzere toplam 3 264 ki idir. Bu personelin %33,5 i merkez, %66,5 i ta ra te kilat nda çal maktad r. Kurum personelinin %48,3 ü kadrolu, %50,1'i geçici personel, %1,6 s da sürekli i çi olarak istihdam edilmektedir. stihdam ekline göre personelin da l m, Merkez ve Ta ra te kilat ayr m nda Tablo 1.5'te verilmi tir. 1.5 TÜ K personelinin istihdam ekline göre da l m, 2009 stihdam ekli Toplam Merkez Ta ra Kadrolu Personel 1576 868 708 Geçici Personel 1635 174 1461 Sürekli çi 53 53 - Toplam 3264 1095 2169 TÜ K merkez ve ta ra te kilat nda kadrolu olarak çal an toplam 1 576 personelin %87 si yüksekokul mezunudur. Üniversite mezunu olan 1 364 ki inin 241 i yüksek lisans, 21 i doktora derecelerine sahip olup, üniversite mezunu personel; TÜ K Uzman, TÜ K Uzman Yard mc s, statistikçi, Matematikçi, Ekonomist, Programc gibi çe itli kadrolarda istihdam edilmektedir. Söz konusu personelin meslek dallar itibar yla da l m Grafik 1.1'de verilmi tir. 1.1 Üniversite ve yüksek okul mezunu olan TÜ K personelinin meslek dallar na göre da l m, 2009 40,0 35,0 (%) 35 30,0 25,0 20,0 17 15,0 10,0 5,0 0,0 13 12 statistik ktisat letme Mühendislik Matematik Kamu Yönetimi 10 4,6 3,5 3 Ekonometri 2 Uluslararas li. Di er Meslekler TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 6

Genel Bilgiler Kurumun bilimsel ve teknolojik yap s ndaki geli melere paralel olarak izlenen insan gücü planlamas sonucunda, Kurumun özellikle ta ra te kilat ndaki teknik personel say s nda art olmu tur. 2009 y l nda Kuruma al nan 70 personelin, %63'ü ta ra te kilat nda, %37'si ise merkez te kilat nda görevlendirilmi olup kadro unvanlar na göre da l m Tablo 1.6'da verilmi tir. 1.6 TÜ K Ba kanl na al nan personel say s, 2009 Kadro Unvan Toplam Merkez Ta ra TÜ K Uzman Yard mc s 13 9 4 statistikçi 16-16 Matematikçi 1-1 Memur 30 8 22 Teknisyen 5 5 - Di er 5 4 1 Toplam 70 26 44 Kurumumuz 2009 y l nda oldu u gibi ileriki y llarda da personel ihtiyac n, 3 May s 2002 tarih ve 24744 say l Resmi Gazete de yay mlanan Kamu Görevlerine lk Defa Atanacaklar çin Yap lacak S navlar Hakk nda Genel Yönetmelik esaslar na göre A grubu kadrolar için Ö renci Seçme ve Yerle tirme Merkezi taraf ndan yap lan Kamu Personel Seçme S nav nda ba ar l olan uzman yard mc lar ile, B grubu kadrolardan 4 y ll k lisans e itimi veren fakülte ve 2 y ll k ön lisans mezunlar aras ndan istatistikçi, matematikçi, memur, anketör, veri haz rlama ve kontrol i letmeni ile di er kadro unvanlar ndan temin etmek suretiyle kar lamaya devam edecektir. Ayr ca Kurumun özürlü kontenjan aç n doldurmak amac yla özürlüler için s nav yap lm, s navda ba ar l olan özürlü personel kurumumuz münhal kadrolar na atanarak özürlü kontenjan aç kapat lm t r. 5. Sunulan Hizmetler Ülkemizde ekonomi, sosyal, demografi, kültür, çevre, bilim ve teknoloji alanlar ile ihtiyaç duyulan di er alanlardaki resmi istatistikleri derleme, de erlendirme, analiz etme, yay mlama, resmi istatistik sonuçlar n n bilimsel ve teknik aç klamalar n yapma görevi yasa ile TÜ K e verilmi tir. Bu çerçevede TÜ K, toplumun tüm kesimlerinin ihtiyaç ve beklentilerine cevap verebilecek çe itlilikte, kaliteli, güncel, güvenilir, tarafs z ve uluslararas standartlarda üretilmi olan istatistikleri kullan c lar n hizmetine sunmakla yükümlüdür. TÜ K taraf ndan sunulan hizmetleri genel olarak u ekilde s ralayabiliriz: statistiki Altyap Hizmetleri: statistik altyap s n güçlendirmek amac yla s n flama ve standartlar n geli tirilmesi, Adrese Dayal Nüfus Kay t Sistemi (ADNKS), Tar msal letme Kay t Sistemi ve Kay tlar Sistemi gibi önemli alanlarda ulusal kay t sistemlerinin kurulmas ve güncelleme çal malar yap lmaktad r. Yöntem Ara t rma ve Geli tirme Hizmeti: TÜ K bünyesinde yap lan say m ve ara t rmalar n teknik altyap lar n haz rlaman n ve veri kalitesinin artt r lmas na yönelik metodolojik çal malar n yan s ra, soru ka d haz rlama, yöntem belirleme vb. konularda Kurum d ndan yap lan ba vurulara da cevap verilmektedir. Resmi istatistikler kapsam ndaki kurum ve kurulu lar n istatistik standartlar na ve s n flamalar na uyumu konusunda da gerekli teknik destek sa lanmaktad r. TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 7

Genel Bilgiler statistik Üretimi: Resmi istatistik üretimi kapsam nda, makro ekonomik istatistikler, sosyal ve demografik istatistikler, tar m ve çevre istatistikleri, sanayi ve i istatistikleri vb. konularda istatistikler üretilmektedir. Makro Ekonomik statistikler: Milli gelir hesaplar ve analizleri, d ticaret istatistikleri, endüstriler aras i lemler ile ilgili hesaplar, kurumsal hesaplar, girdi-ç kt tablolar ve uydu hesaplar, üretici ve tüketici fiyatlar, sat n alma gücü paritesi (SGP), güven endeksleri vb. Sosyal ve Demografik statistikler: Nüfus ve göç, demografi, i gücü piyasas, i gücü maliyeti ve kazanç yap s, tüketim harcamalar, gelir ve ya am ko ullar, zaman kullan m, sosyal koruma, toplumsal cinsiyet, ya am memnuniyeti, e itim, kültür, medya ve spor, sa l k ve i güvenli i, suç, adalet ve seçim, turizm vb. Tar m ve Çevre statistikleri: Tar msal yap, bitkisel üretim, hayvanc l k, su ürünleri, tar msal fiyat, tar msal çevre, denge ve hesaplar, g da güvenli i istatistikleri, ormanc l k, uzaktan alg lama, iklim de i ikli i, kat at k yönetimi ve su kirlili i, su, at k su, kat at k, hava emisyonu, hava kalitesi, çevresel istihdam ve harcama, sürdürülebilir kalk nma göstergeleri vb. statistikleri: Y ll k i ve sanayi ürün istatistikleri, yap sal sanayi ve hizmet istatistikleri, k sa dönemli i istatistikleri, enerji istatistikleri, ula t rma istatistikleri, bilim ve teknoloji istatistikleri, mali arac kurulu istatistikleri vb. Yay n ve Bilgi Da t m Hizmeti: Üretilen istatistik ve göstergeler çe itli araç ve kanallarla kamuoyu ile payla lmaktad r. Bu kapsamda hizmetlerin sunumu, haber bülteni, yay n vb. araçlarla yap lmakta ve bas l yay n, manyetik veya elektronik ortamlarda da t m sa lanmaktad r. Zaman içerisinde kullan c lar n görü ve önerilerini almak ve taleplerini de erlendirmek amac yla kullan c memnuniyetine ili kin ara t rmalar yap lmakta ve yay n politikalar yeniden gözden geçirilmektedir. Ayr ca, kütüphane ve dokümantasyon hizmetleri yürütülmektedir. Bili im Hizmetleri: Kurum stratejileri do rultusunda yaz l m, veri taban yönetimi, a ve donan m vb. alanlarda bili im imkânlar en üst düzeyde kullan larak üretilen istatistiksel bilgiler Kurumun web sayfas üzerinden düzenli olarak yay mlanmakta, dinamik veri tabanlar uygulamalar ile kullan c ya daha kapsaml bilgi sunulmakta ve web üzerinden bilgi payla m yayg nla t r lmaktad r. Bas n ve Tan t m Hizmeti: Kurumun üretti i istatistik ve göstergeler, genel say mlar, önemli ara t rmalar ve kurumsal faaliyetler kamuoyuna gerek bas l bültenler yoluyla gerekse bas n aç klamalar /toplant lar arac l yla ve çe itli etkinliklerle tan t lmaktad r. Uluslararas birli i Hizmetleri: Uluslararas kurulu lar, bölgesel te kilatlar ve ulusal istatistik ofisleri ile i birli i ve koordinasyon hizmetlerinin yürütülmesinin yan s ra, TÜ K in uluslararas ortamdaki etkinli ini art rmak amac yla uluslararas kurulu lar n ve/veya ulusal istatistik ofislerinin talepleri do rultusunda, geli mekte olan ülkelere veya ülke gruplar na yönelik çe itli istatistik konular nda e itim ve dan manl k hizmetleri verilmektedir. E itim Hizmetleri: Uzman yard mc lar uzmanl k alan e itimi, aday memur e itimi, e iticilerin e itimi gibi kurum personelinin bilgi, tecrübe ve verimliliklerini güçlendirmek amac yla kurum içine yönelik haz rlanan programlar n yan s ra, özellikle resmi istatistiklerin geli tirilmesi kapsam nda kamu kesimindeki istatistik bilgisini artt rmak ve uygulamalar n aç klamalar n yapmak üzere kurum d na yönelik e itimler de verilmektedir. TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 8

Genel Bilgiler Yönetsel ve Mali Hizmetler: Kurumun hizmetleri, insan kaynaklar yönetimi, stratejik yönetim ve performans yönetimi gibi ça da yönetim anlay lar paralelinde yürütülmektedir. Planlama, programlama ve koordinasyon konular nda gerek orta ve uzun vadeli gerekse y ll k düzeyde stratejiler olu turulmakta ve uygulanmaktad r. Kurumun mali, hukuki ve destek hizmetleri mevzuata uygun ekilde yürütülmektedir. Döner Sermaye Hizmetleri: Kamu kurum ve kurulu lar ile gerçek ve tüzel ki ilere her türlü bilgi i lem hizmetlerinin verilmesi, proje geli tirilmesi, anket düzenlenmesi, alan uygulamas yap lmas, her türlü dizgi ve bask i lerinin yap lmas ile üretilen bilgi, belge ve kitaplar n sat vb. hizmetler DÖS M arac l ile yap lmaktad r. statistik Ara t rma Sempozyumu ( AS): Toplumda istatistik bilincini geli tirmek ve istatistik camias n bir araya getirerek çe itli etkinliklerle istatistik hizmetlerini ve ürünlerini topluma yaymak amac yla, 1990 y l ndan beri her y l 9 May s Türkiye statistik Günü olarak kutlanmaktad r. 2011 y l ndan itibaren ise, Merkezi statistik Dairesinin kurulu tarihi olan 25 Nisan tarihinde Türkiye statistik Günü ve Kurulu Y ldönümü olarak kutlanacakt r. Bu kapsamda TÜ K, yerli ve yabanc birçok bilim adam n konuk ederek düzenledi i konferanslar, paneller ve etkinliklerle gerek personelinin gerekse üniversite ve çe itli kurulu lar n kat l mc lar n n bilgi ve tecrübe payla m na imkan sa lamaktad r. TÜ K'in ev sahipli inde her y l düzenli olarak gerçekle tirilen AS, sivil toplum örgütleri, üniversiteler, kamu kurum ve kurulu lar n n deste i ile düzenlenmektedir. statistik Ara t rma Dergisi ( AD): TÜ K'in hakemli bir dergisidir. AD ile istatistikî ara t rmalar n niteli inin yükseltilmesi, istatistik yöntem ve uygulamalar n n geli tirilmesi, kuramsal ve uygulama alan ndaki ara t rmac lar aras nda ileti imin güçlendirilmesi amaçlanmaktad r. AD'de, temel ve uygulamal bilim dallar nda yap lan özgün ara t rma ve gözden geçirme makaleleri, teknik notlar, ele tirel derleme, tart ma, güncel çeviri vb. çal malara yer verilmektedir. 6.Yönetim ve ç Kontrol Sistemi TÜ K, Ba bakanl a ba l bir kurulu tur. Ba kan, TÜ K'in en üst yöneticisidir ve Bakanlar Kurulu karar ile be y l süre için atan r. Ba kan, Ba kanl k hizmetlerini, mevzuat hükümlerine, resmî istatistik program na, Kurumun amaç ve politikalar na, stratejik plan na, performans göstergelerine ve hizmet kalite standartlar na uygun olarak yürütmekle görevli ve yetkili olup Ba bakana kar sorumludur. Ba kanl kta, ba kan yard mc lar, birinci hukuk mü aviri, daire ba kanlar ve bölge müdürleri, ba kan n önerisi üzerine mü terek kararname ile bunlar n d nda kalan di er personelin atamalar ise ba kan taraf ndan yap l r. Bölge müdürleri, bölgesel düzeydeki tüm istatistik faaliyetlerini yürütmek ve yerel birimlerle koordinasyonu sa lamaktan, do rudan TÜ K Ba kan na kar sorumludur. Daire ba kan ve bölge müdürü kadrolar na yap lacak atamalarda aranan artlar, 657 say l Devlet Memurlar Kanununda öngörülen genel artlara ilave olarak, 5429 say l Türkiye statistik Kanunu nun 23 üncü maddesi ile belirlenmi tir. Ba kanl kta, daire ba kanl klar ve bölge müdürlükleri bünyesinde i lerin niteli ine göre, devaml veya geçici gruplar ve tak mlar olu turulabilir. Ba kan bu birimlere sorumlular görevlendirir. Aral k 2009 tarihi itibar yla, TÜ K merkez te kilat bünyesinde 31 grup, 92 tak m ve 14 müdürlük, bölge müdürlüklerinin her birinde ise 2 er grup, 6 ar tak m ve birer ube müdürlü ü bulunmaktad r. TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 9 9

Genel Bilgiler 5429 say l Türkiye statistik Kanunu ve 5018 say l Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu uyar nca, kurum bünyesinde Strateji Geli tirme Daire Ba kanl kurulmu tur. Söz konusu daire ba kanl kanun çerçevesinde, stratejik planlama, performans program, performans esasl bütçeleme, faaliyet raporu, Yönetim Bilgi Sistemi (YBS), R P vb. faaliyetler ile iç kontrol, bütçe vb. faaliyetlerin yürütülmesinin yan s ra, statistik Konseyi nin sekretarya hizmetlerinden de sorumludur. 5018 say l Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile ç Kontrol ve Ön Mali Kontrole li kin Usul ve Esaslar Hakk ndaki Yönetmeli e dayan larak ç kar lan TÜ K Ba kanl Ön Mali Kontrol lemleri Yönergesi nde belirtilen mali karar ve i lemlerin ön mali kontrolleri Strateji Geli tirme Daire Ba kanl taraf ndan yap lmaktad r. Ayr ca, kurumumuz harcama birimleri taraf ndan, ödeme emri belgeleri ve ekleri üzerinde ön mali kontrol yap lmaktad r. Bunun yan s ra üst yöneticiden al nan onay gere ince, ihale yetkisi kurumumuz harcama yetkilileri taraf ndan Destek Hizmetleri Daire Ba kanl na devredilmi olup, Kurumumuzun sat n alma ve ihale i lemleri an lan daire ba kanl taraf ndan yürütülmektedir. 26/12/2007 tarihli ve 26738 say l Resmi Gazetede yay mlanan Kamu ç Kontrol Standartlar Tebli i ile Maliye Bakanl taraf ndan 04/02/2009 tarihinde yay mlanan Kamu ç Kontrol Standartlar na Uyum Eylem Plan Rehberi uyar nca, Ba kanl k Makam n n onay yla Kamu ç Kontrol Standartlar na Uyum Eylem Plan Haz rlama Çal ma Grubu ve ç Kontrol zleme ve Yönlendirme Kurulu olu turulmu tur. Çal ma grubu taraf ndan ç Kontrol Sistemi Analiz Raporu ve Eylem Plan Tasla haz rlanm, Yönlendirme Kurulunun uygun görü ünün ard ndan Ba kanl k Makam n n onay yla yürürlü e girmi tir. 10 TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 10

Temel Politika ve Öncelikler 2. Temel Politika ve Öncelikler A. TÜ K in Plan ve Programlar 2005 y l nda yürürlü e giren Türkiye statistik Kanunu, ulusal düzeyde resmi istatistikler konusunda önemli düzenlemeleri içeren R P in haz rlanmas n ve istatistik üretiminin bu program çerçevesinde yap lmas n hükme ba lam t r. Bunun yan s ra, kamuda reform olarak nitelendirilen çok y ll planlama dönemine geçi uygulamalar ba lat lm, bu kapsamda kurulu lar n stratejik planlar n haz rlamalar ve bütçelerini bu plan do rultusunda olu turmalar için gerekli yasal düzenlemeler yap lm t r. Bu do rultuda, TÜ K in de aralar nda bulundu u 8 pilot kurulu ta stratejik planlama çal malar ba lat lm t r. 2007-2011 dönemi için haz rlanan R P ve stratejik plan, TÜ K in istatistik alan ndaki hedeflerini ve yap lmas gereken çal malar n yeniden planlamas n gerekli k lm t r. 1. Resmi statistik Program, 2007-2011 Resmi istatistiklerin üretimi, organizasyonu ve yay m na ili kin temel ilke ve standartlar belirlemek, ulusal ve uluslararas düzeyde ihtiyaç duyulan her alanda, güncel, güvenilir, zamanl, effaf, tarafs z ve sadece tek bir resmi istatistik üretilmesini sa lamak amac yla be y ll k bir dönem için haz rlanm ve Türkiye de istatistik sisteminde programl döneme geçilmi tir. TÜ K Ba kanl taraf ndan haz rlanan ve 30 Aral k 2006 tarih ve 26392 say l Resmi Gazete de yay mlanarak yürürlü e giren Resmi statistik Program, 2007-2011" ile verilerin hangi kurum taraf ndan, hangi yöntemle derlenece i, ne zaman yay mlanaca konular na aç kl k getirilmi ve böylece resmi istatistikler bir standarda kavu turulmu tur. Program, talepler do rultusunda 2008 ve 2009 y llar nda revize edilmi tir. 2. Stratejik Plan, 2007-2011 Dünyada ya anan sosyo-ekonomik, kültürel ve teknolojik de i imler, kamu kesiminin yeniden yap lanma sürecine girmesine neden olmu, bu süreçte kamuda stratejik yönetim, Toplam Kalite Yönetimi (TKY) ve performans yönetimi gibi ça da yönetim yakla mlar benimsenmeye ba lanm t r. Bunun yan s ra, ulusal ve uluslararas düzeydeki geli meler, istatistik alan ndaki ihtiyaç ve beklentileri art rm fakat kaynaklar her zaman s n rl kalm t r. Bu nedenle, önceliklerin belirlenebilmesi ve etkin bir kurumsal kaynak planlamas için stratejik planlama, Kurumumuz için bir tercih de il, zorunluluk haline gelmi tir. TÜ K'de 2004 y l nda ba lanan stratejik planlama çal malar, 5429 say l Türkiye statistik Kanunu nun yürürlü e girmesiyle, yeniden yap lanma sürecine paralel olarak ivme kazanm t r. 5429 say l Kanunun getirdi i de i iklikler, May s 2006 da yürürlü e giren Kamu darelerinde Stratejik Planlamaya li kin Usul ve Esaslar Hakk nda Yönetmelik ve Kamu dareleri çin Stratejik Planlama K lavuzu nun 2. sürümü dikkate al narak, TÜ K Stratejik Plan, içerik ve sunum aç s ndan yenilenmi ve 29 Aral k 2006 tarihinde onaylanarak uygulamaya konulmu tur. 2007-2011 dönemini kapsayan, R P ve Stratejik Plan n uygulanmas na 2007 y l ndan itibaren ba lanm t r. Kurumun yay mlad yukar da belirtilen resmi plan ve programlar kapsam nda; TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 11 11

Temel Politika ve Öncelikler Resmi istatistiklerin üretiminde ve yay m nda kar la lan mükerrerlikler önlenecek, cevaplay c yükü azalacak, kamuda insan gücü ve kaynak tasarrufu sa lanacak ve resmi istatistiklere olan güven daha da artacakt r. TÜ K in yay mlad verilerin yan s ra, R P de di er kurum ve kurulu lar taraf ndan üretilmesi öngörülen veriler resmi istatistik olarak kabul edilecektir. Böylece, ihtiyaç duyulan her alanda güvenilir tek bir resmi istatistik üretilmesi sa lanm olacakt r. statistik ürünlerin sunumunda kalite, güvenilirlik, zamanl l k, güncellik, aç kl k, eri ilebilirlik, tutarl l k ve kar la t r labilirlik ilkeleri esas al nacakt r. Kamusal hizmet sunumunda tarafs zl k, effafl k, hesap verebilirlik ve kullan c memnuniyeti esas al nacakt r. Bireysel verilerin gizlili i ve kamuoyunun bilgi edinme hakk n n gözetilmesi esas al nacakt r. Stratejik Plan ve Performans Program nda yer verilen hedeflerin gerçekle mesi sa lanacakt r. Kurumun personel kapasitesi, de i en artlara ve çal malara h zl ve etkin bir biçimde cevap verebilecek ekilde artt r lacakt r. Personelin çal ma ko ullar iyile tirilecek, atama ve yükselmelerde liyakat esas al nacakt r. statistik üretim süreçlerini, veri da t m n ve organizasyon altyap s n geli tirmek amac yla yeni teknolojilerin kullan m artt r lacakt r. 3. Dokuzuncu Kalk nma Plan TÜ K, 2007-2013 dönemini kapsayan Dokuzuncu Kalk nma Plan nda; Rekabet Gücünün Art r lmas, stihdam n Art r lmas, Be eri Geli me ve Sosyal Dayan man n Güçlendirilmesi, Bölgesel Geli menin Sa lanmas, Kamu Hizmetlerinde Kalite ve Etkinli in Art r lmas konular nda öngörülen Ekonomik ve Sosyal Geli me Eksenleri alt nda yer alan sektörel ve tematik politika ve önceliklere temel te kil edecek istatistiki bilgileri üretmeye öncelik vermi tir. Dokuzuncu Kalk nma Plan paralelinde haz rlanm olan; Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Plan (2006-2010) ile Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ve Eylem Plan (2007-2013) kapsam nda TÜ K çe itli eylemlerin gerçekle tirilmesinde sorumlu kurulu olarak belirlenmi tir. Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Plan (2006-2010) Devlet Planlama Te kilat (DPT)'n n sorumlulu unda yürütülen Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Plan (2006-2010) çerçevesinde Kurumumuz, Kamu Yönetiminde Modernizasyon ekseni alt nda yer alan 79 nolu eylemden sorumlu kurulu tur. Eylem 79-TÜ K e Bildirim Standartlar ve Elektronik Payla m: Mevzuat, R P, tar m, çevre, sosyal konulardaki istatistikler ile metodoloji ve bili im konular nda 27 alt proje tan mlanm t r. 2009 y l sonu itibar yla 21 tanesi bitirilen ve 1 tanesi iptal edilen 27 alt projeden halen sürdürülmekte olan alt projelerin tamamlanma oran %86 d r. 2009 y l içerisinde bu kapsamda sa lanan önemli geli meler a a da özetlenmi tir: 12 TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 12

Temel Politika ve Öncelikler Belediye kat at klar ile hava kalitesi veri taban haz rl k çal malar tamamlanm t r, ancak çevresel verilerin yerel bilgi veri taban arac l yla derlenmesi kapsam ndaki çal malar, Çevre ve Orman Bakanl (ÇOB) taraf ndan gerçekle tirilecektir. R P kapsam nda olu turulan Ulusal Veri Yay mlama Takvimi her y l güncellenmekte olup, 2009 y l takvimi TÜ K web sitesinde yay mlanm t r. 5490 say l Nüfus Hizmetleri Kanunu ile nüfus say mlar için olu turulan ADNKS sistemi gere i, 31 Aral k 2009 tarihli ADNKS 2009 Nüfus Say m sonuçlar 25 Ocak 2010 tarihinde kamuoyuna aç klanm t r. Nüfus ve Vatanda l k leri Genel Müdürlü ü (NV GM) ve Emniyet Genel Müdürlü ü ile 2009 y l için Türkiye de ikamet eden yabanc nüfusun elde edilmesine yönelik çal malar tamamlanm, 2009 y l sonu itibariyle gösterge seti güncellenmi tir. Do um statistikleri kapsam nda, 2001-2008 y llar na ili kin do um verilerinin analiz çal malar tamamlanm ve 14/10/2009 tarihinde haber bülteni ile kamuoyuna duyurulmu tur. Ayr ca, do urganl kla ilgili göstergelerin hesaplanmas nda ihtiyaç duyulan nüfus projeksiyonlar revize edildi i için 2009 y l ndan itibaren Do um statistikleri"nin TÜ K web sayfas ndan yay mlanmas na ba lanm t r. Merkezi Nüfus daresi Sistemi (MERN S) veritaban n n dinamik bir yap ya sahip olmas ndan dolay do um istatistikleri her y l geriye dönük olarak revize edilip haber bülteni ile kamuoyuna duyurulacakt r. 2009 y l Mahalli dareler Seçimi sonuçlar Yüksek Seçim Kurulu Ba kanl ndan elektronik ortamda al nm t r. Revize çal malar 2009 y l nda tamamlanan Resmi statistik Program (2007-2011, Revize 2) 05/07/2009 tarih ve 27279 say l Resmi Gazete'de yay mlanarak yürürlü e girmi tir. Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ve Eylem Plan (2007-2013) T.C Kültür ve Turizm Bakanl nca haz rlanan, Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ve Eylem Plan (2007-2013) çerçevesinde Kurumumuz; Eylem Plan nda Ara t rma ve Geli tirme ba l alt nda düzenlenmi olan Sürdürülebilir AR-GE k sm nda belirlenmi 22 ve 23 nolu eylemlerin gerçekle tirilmesinden sorumlu kurulu lardan biri olarak yer alm t r. Bu eylemler kapsam nda 2009 y l içerisinde yürütülen çal malar a a da özetlenmi tir: Eylem 22- statistik verilerin dünya standartlar na uyarlanmas : Bu kapsamda, Turizm sektöründeki istatistikî verilerin dünya standartlar nda ve yeni geli imlere ve ara t rmalara destek olacak ekilde yeniden düzenlenmesi sa lanacakt r. Eylem 23- statistik verilerin dünya standartlar na uyarlanmas : Bu kapsamda, Kamu, özel sektör, üniversiteler, Sivil Toplum Kurulu lar, ara t rmac lar ve i letmelerin istatistikî verilere ula m sa lanacakt r. Türk statistik Sisteminin Geli tirilmesi II (T SG II Program ) kapsam nda Turizm statistiklerinin Geli tirilmesi amac yla lokal dan manl k hizmetleri al nm, yurtd na çal ma ziyaretlerinde bulunulmu, Avrupa Birli i statistik Ofisi'nin (EUROSTAT) konu ile ilgili ola an toplant lar na kat l m sa lanm t r. Çal ma ziyareti ve dan manl k hizmetlerine T.C. Kültür ve Turizm Bakanl ndan da kat l m sa lanm t r. Eylem 24-Kamu-özel sektör i birli i: Bu kapsamda, Ar-Ge de kamu ve özel sektör aras nda i birli i ve e güdüm sa lanacakt r. TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 13 13

Temel Politika ve Öncelikler TÜ K, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankas ve T.C Kültür ve Turizm Bakanl aras nda toplant lar yap larak turizm istatistikleri ile ilgili yap lan çal malar n güncellenmesi sa lanm t r. 4. Avrupa Birli i statistik Sistemine Uyum Çal malar Türkiye nin Avrupa Birli i ne (AB) üyelik sürecinde politika, mevzuat ve uygulamalar n uyumla t rmakla yükümlü oldu u müktesebat ba l klar ndan birini de, statistik olu turmaktad r. Bu do rultuda, Türkiye de istatistiklerin toplanmas, derlenmesi, analiz edilmesi ve yay mlanmas ndan sorumlu kurum olarak TÜ K'in AB ye üyelik yolunda önemli görevleri bulunmaktad r. Avrupa statistik Sistemi ne (A S) uyum, Avrupa Komisyonu ve Konsey taraf ndan ç kar lan ve müktesebat uyumu çerçevesinde kararla t r lan tüm istatistik mevzuat n n, metodolojisinin ve di er teknik unsurlar n benimsenmesi ve özümsenmesi demektir. A S e uyum, ba ta metodolojik konular olmak üzere, tüm istatistik üretimini AB ülkelerinde yap lan ve örgütlenen ekilde de i tirmek demektir. statistik alan nda TÜ K taraf ndan yürütülmekte olan uyum çal malar n n iki yönü bulunmaktad r. Birincisi, Türk statistik Sistemi nin AB standart ve kurallar ile uyumlu hale gelebilmesi için gerekli reformlar n yap lmas d r. Burada öngörülen; yasal altyap n n de i tirilmesi, istatistik kay t sistemlerinin kurulmas, s n flamalarda AB s n flama sistemlerinin benimsenmesi, üretilen verilerin çe itlili inin artt r lmas ve TÜ K in idari kapasitesinin güçlendirilmesidir. kincisi ise, 3 Ekim 2005 tarihi itibar yla ba layan müzakere sürecinde ihtiyaç duyulan verilerin AB normlar na uygun biçimde sa lanmas d r. Kat l m Ortakl Belgesi ve Ulusal Program Çerçevesinde statistik Müktesebat n n Üstlenilmesine li kin Yükümlülükler 1999 y l nda yap lan Helsinki Zirvesi ile Türkiye nin AB ye aday ülke olarak ilan edilmesinin ard ndan, AB taraf ndan k sa ve uzun dönemli istatistik uyum stratejilerinin yer ald 2001, 2003, 2006 ve 2008 y llar nda dört adet Kat l m Ortakl Belgesi (KOB) yay mlanm t r. 26 ubat 2008 tarihinde AB Resmi Gazetesi nde yay mlanan son KOB da, statistik Fasl ile ilgili olarak a a daki önceliklere yer verilmi tir: K sa vadede (1 2 y l); Avrupa Hesaplar Sistemi (ESA) 95 ile uyumlu temel ulusal hesaplar göstergelerinin güncel/zamanl olarak üretilmesi, tar m istatistiklerinin AB gereksinimleri paralelinde sa lanabilmesi için metodolojinin ve örgütsel yap n n uyumla t r lmas, i kay tlar sisteminin kurulumunun tamamlanmas. Orta vadede (3 4 y l); Verilerin toplanmas, i lenmesi ve da t m n n daha güncel/zamanl olarak sa lanabilmesi amac yla TÜ K in koordinasyon rolünün güçlendirilmesi ve idari kapasitesinin geli tirilmesi Türk Hükümeti taraf ndan KOB da yer alan hedeflerin gerçekle tirilmesine yönelik ulusal taahhütleri içeren Ulusal Programlar ise 2001, 2003 ve 2008 y llar nda yay mlanm t r. Sonuncusu 31 Aral k 2008 tarihinde yay mlanan Avrupa Birli i Müktesebat n n Üstlenilmesine li kin Türkiye Ulusal Program n n 18. Fas l statistik ba l alt nda a a daki önceliklere yer verilmi tir: ESA 95 e uygun ulusal hesap göstergelerinin zaman nda olu turulmas, AB gereklilikleri do rultusunda tar m istatistiklerinin sa lanmas na yönelik bilgi toplanmas için metodolojinin ve örgütsel yap n n uyumla t r lmas, 14 TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 14

Temel Politika ve Öncelikler kay tlar sisteminin olu turulmas n n tamamlanmas, Verinin zaman nda toplanmas, i lenmesi ve da t lmas n sa lamak amac yla TÜ K in koordinatör rolünün güçlendirilmesi ve idari kapasitesinin iyile tirilmesi. AB statistik Müktesebat na Uyum Çal malar n n zlenmesi TÜ K bünyesinde AB ye uyum yönünde kaydedilen ilerlemelerin izlenmesinde EUROSTAT taraf ndan geli tirilen ve 2001 y l ndan itibaren uygulanmakta olan çe itli araçlar bulunmaktad r. Bunlardan ilki yeni ad statistiksel Yönetim Bilgi Sistemi (Statistical Management Information System, (SMIS)) olan Uyum Veri Taban (Compliance Database, CDB) ve Veri Elde Edilebilirli i (Data Availability, DA) çal malar n n tek bir veri taban nda topland uygulamad r. EUROSTAT taraf ndan aday ülkelerin istatistik alan nda gösterdikleri ilerlemeyi izleyebilmek amac yla olu turulan Uyum Veri Taban uygulamas, her bir istatistik modülünün yasal ve istatistiksel olmak üzere iki düzlemde AB mevzuat na uyumu üzerine kurulmu tur. Söz konusu çal ma ilk olarak 2002 y l nda Kurumumuz taraf ndan uygulanm t r. statistik alan nda yasal düzeyde gerçekle tirilen uyumu izleme arac olan Uyum Veri Taban çal mas ve yasal düzenlemeler ile üretilece i taahhüt edilen verilerin üretilip üretilmedi i ve üretilen verilerin AB müktesebat na uyum düzeyinin izlendi i Veri Elde Edilebilirli i çal mas 2004 y l ndan itibaren statistiksel Yönetim Bilgi Sistemi adl tek bir çal ma alt nda birle tirilmi tir. Söz konusu çal ma her y l güncellenerek EUROSTAT a iletilmekte ve EUROSTAT taraf ndan yap lan uzman yorumlar de erlendirilerek AB uyum çal malar na yön vermekte, rehberlik etmektedir. AB uyum çal malar n n izlendi i bu araçlara ek olarak, Ulusal Program da yer alan taahhütlerimize ili kin hukuki, idari ve kurumsal tedbirlere yönelik gerçekle tirdi imiz çal malar kurum içi koordinasyon sa lanarak Avrupa Birli i Genel Sekreterli i (ABGS) bünyesinde yer alan, Ulusal Veri Taban na düzenli olarak i lenmektedir. AB statistik Fasl Müzakere Sürecinde Gerçekle tirilen Çal malar Türkiye için AB adayl k sürecinde yer alan önemli tarihlerden ikisi, kat l m müzakereleri sürecinin ba lama karar n n aç kland 16-17 Aral k 2004 ve müzakere sürecinin resmen ba lat ld 3 Ekim 2005 dir. 3 Ekim 2005 tarihi itibar yla ba layan kat l m müzakereleri Türkiye nin AB Müktesebat n ne kadar sürede kendi iç hukukuna aktar p, yürürlü e koyaca n n ve etkili bir ekilde uygulayaca n n belirlendi i süreç olup, 3 a amada gerçekle mektedir: 1. Hükümetleraras Konferans 2. Tarama Süreci 3. Fiili Müzakereler lk a amay olu turan Hükümetleraras Konferans, müzakere sürecinin önemli siyasi kararlar n n aç kland, üye devletler ve aday ülkenin D i leri Bakanlar ndan olu an bir platformdur. Söz konusu Konferans ta, müzakerelerin resmen aç lmas na ili kin bildirimin yap lmas, müzakerelerin hangi müktesebat ba l klar nda ba layaca n n aç klanmas ve müzakerelerin sonuçland n n ilan edilmesi gibi konular ele al nmaktad r. Bu süreç, ülkemiz için 3 Ekim 2005 tarihinde müzakerelerin resmen aç l n n ilan ile gerçekle mi ve ikinci a ama olan Tarama Süreci 20 Ekim 2005 tarihi itibar yla ba lam t r. TÜ K Faaliyet Raporu, 2009 15 15