Hayatboyu Öğrenme Programı 2007-2013

Hayatboyu Öğrenme Programı 2007-2013 Başvuru Kılavuzu* Bu metin başvuru sahipleri tarafından kılavuz olarak kullanılabilir. Bu kılavuz, aşağıdaki kararla birlikte okunmalıdır: - Avrupa Parlamentosu nun ve Konsey in Hayatboyu Öğrenme alanında bir faaliyet programını oluşturan 15 Kasım 2006 tarihli 1720/2006/EC nolu Kararı (JO L 327, 24.11.06, sf.45) - Genel Teklif Çağrısı Yukarıda bahsedilen belgeler bu kılavuza göre önceliğe sahip olacaktır. *: AB Komisyonu Teklif Çağrısı nın bu çevirisi gayri resmi bir çeviri olup, ihtilaf durumunda İngilizce aslı geçerlidir 1

Birinci Düzey (sayfa 1) 1 Hayatboyu Öğrenme Programının Genel Özeti ve Katılım için Genel Koşullar 2 Avrupa Parlamentosu ve Konseyin Kararı Hayatboyu Öğrenme Programı ne sunar? Bireylere Kurumlara 3 Teklif Çağrısı ve Başvuru Formları 4 İdari ve Mali Kurallar 5 Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımının genel özeti 6 Sözlük 7 Karşılaştırmalı Tablo: 2000-2006 Programları/ 2007-2013 Programları 8 İrtibatlar ve Bağlantılar Sektörel Programlar Comenius Erasmus Leonardo da Vinci Grundtvig Hayatboyu Öğrenme Programının Yapısı Ortak Konulu Program Politika İşbirliği ve Yenilik Diller Bilgi İletişim Teknolojileri Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı Jean Monnet Program Jean Monnet 9 Yazdırılabilir Alıntılar 2

İkinci Düzey 1 Hayatboyu Öğrenme Programının Genel Özeti ve Katılım için Genel Şartlar 2 Avrupa Parlamentosu ve Konseyin Kararı 3 Teklif Çağrısı ve Başvuru Formları 4 İdari ve Mali Kurallar 5 Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı Konusundaki Faaliyetler 6 Sözlük 7 Karşılaştırmalı Tablo: 2000-2006 Programları/ 2007-2013 Programları 8 İrtibatlar ve Bağlantılar 9 Yazdırılabilir Alıntılar 3

1 Hayatboyu Öğrenme Programının Genel Özeti Programın Yapısı Nedir? Hangi faaliyetler desteklenmektedir? Hangi Ülkeler Programda yer almaktadır? Kimler Yararlanabilir? Kim ne yapar? Seçim Prosedürleri nelerdir? Teklif Sunumundan sonra neler yapılıyor? Hayatboyu Öğrenme Programının Genel Özeti Hayatboyu Öğrenme Alanında Topluluk Faaliyeti için Hayatboyu Öğrenme Programı (Hayatboyu Öğrenme Programı - LLP) Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyinin 15 Kasım 2006 1 tarihli 1720/2006/EC nolu kararı ile oluşturulmuştur. Hayatboyu Öğrenme Programının genel hedefi hayatboyu öğrenme için Topluluğun sürdürülebilir ekonomik kalkınmaya, daha fazla ve daha iyi işlere sahip ve daha büyük sosyal uyum taşıyan ileri bir bilgi toplumu olarak gelişimine katkıda bulunmak ve gelecek nesiller için çevrenin iyi korunmasını sağlamaktır. Özellikle Topluluk içindeki eğitim sistemleri arasında, dünya kalitesinde bir referans olmaları için, değişim, işbirliği ve hareketliliği güçlendirmeyi amaçlar. Hayatboyu Öğrenme Programı özellikle stratejik Lizbon amaçları bağlamında Üye Ülke eğitim sistemlerinin modernizasyonunu ve adaptasyonunu ele almak üzere oluşturulmuştur ve hareketlilik ile diğer işbirliği faaliyetlerine katılan vatandaşlara doğrudan Avrupa katma değeri getirir. Hayatboyu Öğrenme Programının yapısı kendisinden önceki programlardan farklıdır. Dört sektörel program, benzer alanları hedefleyen ortak konulu bir program ve Avrupa entegrasyonu ve ana Avrupa kurumları hakkında öğretimi, araştırmayı ve düşünmeyi destekleyen bir programdan oluşan bir bütüncül program şeklini alır. Hayatboyu Öğrenme Programı, Üye Ülkelerce gerçekleştirilen faaliyetleri destekler ve eğitim sistemlerinin içeriği konusundaki sorumlulukları ile kültürel ve dil çeşitliliklerine tamamen saygı gösterir. Hayatboyu Öğrenme Programı yedi yıl sürecektir (2007-2013). Bu dönem için toplam bütçe 6.970 milyon AVRO dur. Aşağıda Hayatboyu Öğrenme Programının farklı hedefleri sunulmuştur. 1 OJ L327-24/11/2006, sayfa 45 4

GENEL HEDEF Topluluk içindeki eğitim sistemleri arasında dünya kalitesinde bir referans olmaları için değişim, işbirliği ve hareketliliği güçlendirmek. ÖZEL HEDEFLER 1 Kaliteli hayatboyu öğrenmenin gelişimine katkıda bulunmak, bu alandaki sistemlerde ve uygulamalarda yüksek performansı, yeniliği ve bir Avrupa boyutunu teşvik etmek 2 Hayatboyu öğrenme için bir Avrupa alanının gerçekleşmesini desteklemek 3 Üye Ülkeler içinde mevcut hayatboyu öğrenme fırsatlarının kalitesini, cazipliğinin ve erişilebilirliğinin iyileştirilmesine yardımcı olmak 4 Hayatboyu öğrenmenin sosyal uyuma, aktif vatandaşlığa, kültürler arası diyaloğa, cinsiyet eşitliğine ve kişisel gerçekleştirmeye katkısını kuvvetlendirmek 5 Girişimciliğin gelişmesini, rekabet gücünü, istihdam edilebilirliği ve yaratıcılığı desteklemek 6 Sosyo ekonomik özellikleri ne olursa olsun özel ihtiyaca sahip kişiler ve dezavantajlı gruplar dahil her yaştaki insanlar tarafından hayatboyu öğrenmeye katılımın artmasına katkıda bulunmak 7 Dil öğrenimini ve dil çeşitliliğini desteklemek 8 Hayatboyu Öğrenme için yenilikçi bilgi iletişim- tabanlı içerik, hizmetler, yöntemler ve uygulamaların gelişimini desteklemek 9 Anlayışa, insan hakları ve demokrasiye saygıya dayalı bir Avrupa vatandaşlığı duygusunun yaratılmasında ve insanlar ve kültürler için hoşgörü ve saygının teşvik edilmesinde Hayatboyu Öğrenmenin rolünü güçlendirmek 10 11 Avrupa da mesleki eğitim ve öğretimin (VET) tüm sektörlerinde kalitenin artırılması için işbirliğini desteklemek Eğitimin kalitesini iyileştirmek amacıyla sonuçların, yeni ürünlerin ve süreçlerin kullanımını teşvik etmek, Hayatboyu Öğrenme Programı tarafından kapsanan sahada iyi uygulama değişimi yapmak Başvuru sahibinden genel olarak başarmayı amaçladığı Hayatboyu Öğrenme hedeflerini başvuru formunda belirtmesi istenecektir. Her bir alt program ayrıca başvuru sahibinin katkıda bulunması gereken özel ve operasyonel hedefleri de belirtir. Bu hedefler her alt programda tarif edilmiştir. Ayrıca Hayatboyu Öğrenme kararının 12. maddesinde belirtildiği gibi, program Topluluğun yatay politikalarının geliştirilmesine özellikle aşağıdakileri yaparak katkıda bulunmalıdır: (a) Avrupa içinde kültürel çeşitliliğin ve dil çeşitliliğinin önemi ve ırkçılık, ön yargılar ve yabancı düşmanlığı ile mücadele gereği konusunda bir bilinci teşvik etmek; (b) özel ihtiyaçlara sahip öğrenciler için hüküm koyarak, ve özellikle onların genel eğitime entegrasyonlarının desteklenmesine yardımcı olmak; (c) erkekler ve kadınlar arasında eşitliği teşvik etmek ve cinsiyet, ırk veya etnik köken, din veya inanç, özürlülük, yaş veya cinsel tercihe dayalı tüm ayrımcılık çeşitleri ile mücadeleye katkı sağlamak. 5

Programın Yapısı Nedir? Hayatboyu Öğrenme Programı şunlardan oluşur: Okul Eğitimi (Comenius), Yükseköğretim (Erasmus), Mesleki Eğitim (Leonardo da Vinci) ve Yetişkin Eğitimi (Grundtvig) konularına odaklanan dört sektörel program benzer alanları (hayatboyu öğrenmede politika işbirliği ve yenilik, diller, yeni bilgi iletişim teknolojileri geliştirme, sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanımı) hedefleyen Ortak Konulu Program Avrupa entegrasyonu ile ana Avrupa kurumları ve birlikleri konusunda öğretim araştırma ve düşünmeyi destekleyen Jean Monnet Programı 6

SEKTÖREL PROGRAMLAR COMENIUS PROGRAMI ERASMUS PROGRAMI LEONARDO DA VINCI PROGRAMI GRUNDTVIG PROGRAMI Lise eğitiminin sonuna kadar okul eğitimindeki herkesin ve bu tür öğretim ve eğitimi sağlayan veya kolaylaştıran kurum ve kuruluşların öğretim ve öğrenim ihtiyaçlarına hitap eder Yükseköğretim ve yüksek okul düzeyi eğitimdeki herkesin ve bu tür eğitimi sağlayan veya kolaylaştıran kurum ve kuruluşların öğretim ve öğrenim ihtiyaçlarına hitap eder Yüksek okul düzeyi dışındaki mesleki eğitimdeki herkesin ve bu tür eğitimi sağlayan veya kolaylaştıran kurum ve kuruluşların öğretim ve öğrenim ihtiyaçlarına hitap eder Yetişkin eğitiminin tüm formlarındaki herkesin ve bu tür eğitimi sağlayan veya kolaylaştıran kurum ve kuruluşların öğretim ve öğrenim ihtiyaçlarına hitap eder 7

ORTAK KONULU PROGRAM HAYATBOYU ÖĞRENMEDE POLİTİKA İŞBİRLİĞİ ve YENİLİK DİL ÖĞRENİMİNİN DESTEKLEN- MESİ BİLGİ İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ - TABANLI İÇERİĞİN GELİŞTİRİLMESİ SONUÇLARIN YAYGINLAŞTI -RILMASI VE KULLANIMI Hayatboyu öğrenmede Avrupa düzeyinde politika geliştirmeyi ve işbirliğini desteklemek, özellikle Lizbon süreci ve Eğitim 2010, amaçları ile Bologna ve Kopenhag süreçleri ve sonraki süreçler bağlamında Hayatboyu öğrenmeyi destekleyen karşılaştırılabilir verilerin, istatistiklerin ve analizlerin yeterli bir şekilde tedarikini sağlamak ve hayatboyu öğrenmedeki amaç ve hedeflere yönelik kaydedilen ilerlemeyi izlemek ve özel ilgi gerektiren alanları tanımlamak Dil öğrenimini ve Üye Ülkelerede dil çeşitliliğini desteklemek Not: Bu ana faaliyet kapsamında desteklenen faaliyetler birden fazla alt program alanı ile ilgili öğretim ve öğrenim ihtiyaçlarını ele alacaktır. Eğer proje teklifi sadece bir programın kapsadığı belirli bir sektörün ihtiyaçlarına hitap ederse, bu durumda ilgili alt program kapsamında ele alınacaktır. Hayatboyu öğrenme için yeni BİT-tabanlı içeriği, hizmetleri, yöntemleri ve uygulamaları desteklemek Not: Bu ana faaliyet kapsamında desteklenen faaliyetler sadece birden fazla alt program alanını ilgilendiren eğitim ihtiyaçlarını ele alacaktır. Eğer proje teklifi sadece bir alt program tarafından kapsanan belirli bir sektörün ihtiyaçlarını ele alıyorsa, bu durumda ilgili alt program kapsamında ele alınacaktır Hayatboyu Öğrenme Programının sonuçlarının geniş bir ölçekte uygun şekilde tanınmasını, gösterilmesini ve uygulanmasını sağlamak 8

JEAN MONNET PROGRAMI JEAN MONNET FAALİYETİ BELİRLİ KURUMLARI DESTEKLEYEN İŞLETME HİBELERİ DİĞER AVRUPA KURUMLARINA İŞLETME HİBELERİ Tek taraflı ve ulusal projeler: - Jean Monne Kürsüleri, olgunlaştırma merkezleri ve öğretim modülleri - Professörlerin, yükseköğretimdeki diğer eğiticilerin, ve Avrupayla entegrasyonda uzmanlaşan araştırmacıların birlikleri - Avrupayla entegrasyon çalışmalarında uzmanlaşan genç araştırmacılar için destek - Avrupayla entegrasyon süreci hakkında tartışma, düşünme ve bilginin desteklenmesi amacıyla Topluluk ile ilgili bilgi ve araştırma faaliyetleri Çok taraflı projeler ve ağlar (çok taraflı araştırma gruplarının oluşturulması dahil) AVRUPA ENTEGRASYONU Avrupayı ilgilendiren bir amacı takip eden aşağıdaki kurumların belirli işletme ve idari maliyetlerini desteklemek için hibeler verilebilir: - the College of Europe - the European University Institute - the European Institute of Public Administration - the Academy of European Law - the European Agency for Development in Special Needs Education - the International Centre for European Training (CIFE) EĞİTİM & ÖĞRETİM Eğitim alanında aktif Avrupa kurum veya kuruluşlarının belirli işletme ve idari maliyetlerini desteklemek için hibeler verilebilir: 9

Hangi faaliyetler desteklenmektedir? Hayatboyu Öğrenme Programının 5. maddesinde belirtildiği gibi Program şunları destekler: hareketlilik iki taraflı ve çok taraflı ortaklıklar çok taraflı projeler çok taraflı ağlar tek taraflı ve ulusal projeler gözlem ve analiz işletme hibeleri destekleyici faaliyetler Hangi Ülkeler Programda yer almaktadır? 2007 için program şu ülkelere açıktır: 27 AB Üye Ülkesi İzlanda, Lihtenştayn, Norveç Türkiye Jean Monnet Faaliyeti (Jean Monnet Programının 1. ana faaliyeti 2 ) Hayatboyu Öğrenme Programı na katılan tüm ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarına ve üçüncü ülkelere açıktır. Üçüncü ülkelerden katılımcı kurumlar ve kuruluşlar tüm yükümlülüklere tabidirler ve Üye Ülkelerin kurumları ve kuruluşları ile ilgili program kararında belirtilen görevlerin tamamını yerine getireceklerdir. Katılımcı ülkelerin listesindeki güncellemeler için Komisyonun, Ulusal Ajansın veya EA nın web sitelerine bakınız. Kimler Yararlanabilir? Hayatboyu Öğrenme Programı kararının 4. maddesinde belirtildiği gibi Hayatboyu Öğrenme Programı aşağıdakileri hedefler : Öğrenciler, eğitim alanlar ve yetişkin öğreniciler Öğretmenler, eğiticiler ve hayatboyu öğrenmenin herhangi bir yönünde yer alan diğer personel İş piyasasında bulunan kişiler Hayatboyu Öğrenme Programı bağlamında veya alt programların sınırları içerisinde öğrenim fırsatları sağlayan kurumlar veya organizasyonlar Yerel, bölgesel ve ulusal düzeyde Hayatboyu öğrenmenin herhangi bir yönü ile ilgili sistemler ve politikalardan sorumlu kişi ve kurumlar Ticaret ve Sanayi Odaları dahil tüm düzeylerde işletmeler, sosyal ortaklar ve organizasyonlar Hayatboyu öğrenmenin herhangi bir yönü ile ilgili rehberlik, danışma ve bilgi hizmetleri sağlayan organlar Öğrenci, öğretmen, veli ve yetişkin öğrenci birlikleri dahil hayatboyu öğrenme alanında çalışan birlikler Hayatboyu öğrenme konuları ile ilgili araştırma merkezleri ve organlar Kar amacı gütmeyen kuruluşlar, gönüllü organlar, sivil toplum kuruluşları (STK lar) 2 Tek taraflı ve ulusal projeler; çok taraflı projeler ve ağlar 10

Kendi programlarına kimlerin katılacağını tanımlayan Comenius,Erasmus, Leonardo da Vinci i ve Grundtvig l sektörel programlarına bakınız. Kim ne yapar? Bu programı Avrupa Komisyonu iki şekilde yönetmektedir. Programın belirli bölümlerinin yönetimini Ulusal Ajanslara ve Komisyon Yürütme Ajansı na. delege etmeyi planlamaktadır. Hayatboyu Öğrenme Programı tarafından sağlanan Topluluk faaliyetlerinin etkin ve verimli uygulamasını temin etmek Avrupa Komisyonu nun (Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğü) görevidir. Avrupa Komisyonuna bu konuda Üye Ülkelerin temsilcilerinden oluşan ve başkanlığını Komisyonun yaptığı Hayatboyu Öğrenme Programı Komitesi yardımcı olur. Programın operasyonel olarak yürütülmesi Ulusal makamlarla yakın işbirliği içinde Ulusal Ajansların (her katılımcı ülkede bir veya daha fazla) ve Komisyon Yürütme Ajansı nın desteği ile yürütülür. Katılımcı ülkelerin Ulusal makamları, program faaliyetlerinin ulusal düzeyde koordineli bir şekilde yönetimini kolaylaştırmak için Ulusal Ajansları oluşturmuşlardır. Ulusal Ajanslar programın pratik uygulamasında çok önemli bir rol oynarlar. Bu, Ulusal Ajansların tüm proje yaşam döngüsünün yönetiminden sorumlu olduğu Ulusal Ajans merkezli faaliyetler için özellikle geçerlidir. Bu nedenle Ulusal Ajanslar program faaliyetleri konusunda bilgi sağlamak ve bu faaliyetleri desteklemek, hibe başvurularının alınması ve değerlendirme organizasyonundan, hibe verme kararları almaktan, başarılı başvuru sahipleriyle hibe anlaşmaları yapmaktan ve hibe ödemelerini aktarmaktan, program yararlanıcılarını izlemekten ve desteklemekten, desteklenen faaliyetlerin sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanımının organize edilmesinden, programın işleyişi hakkında bilgi sağlamaktan ve ülkelerinde bir etki oluşturmaktan sorumludurlar. Komisyon Yürütme Ajansının misyonu eğitim, aktif vatandaşlık, gençlik, görsel işitsel ve kültür alanlarında Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğü tarafından finanse edilen bir dizi program ve faaliyeti uygulamaktır. Komisyon Yürütme Ajansı tarafından yönetilen program dizilerinin tamamı merkezidir. Komisyon tarafından oluşturulan referans çerçevesine dayalı olarak, Komisyon Yürütme Ajansı aşağıdaki görevleri uygulamaktan sorumludur: Teklif çağrılarının tanzimi Proje seçimi (bazı durumlarda seçim kararını Komisyon alır) Proje anlaşmalarının imzalanması Finansal yönetim Projelerin izlenmesi (ara raporlar, nihai raporlar) Yararlanıcılar ile iletişim kurma ve onları bilgilendirme Yerinde kontroller 11

Seçim Prosedürleri nelerdir? ULUSAL AJANS MERKEZLİ FAALİYETLER MERKEZİ FAALİYETLER Nerelerde geçerli (projenin tipolojisi) Ulusal Ajans Prosedürü 1 NA1 Ulusal Ajans Prosedürü 2 NA2 Komisyon Prosedürü - COM Uluslararası hareketlilik İki taraflı ve çok taraflı ortaklıklar Leonardo da Vinci - Yenilik Transferi için Çok Taraflı Projeler Çok taraflı projeler ve ağlar Gözlem ve analiz İşletme hibeleri Tek taraflı ve ulusal projeler (Ortak Konulu Program & Jean Monnet) Faaliyetler Başvuru kime gönderilecek 3 Her başvuran kurumun veya bireyin Ulusal Ajansı Teklifin koordinatörünün ilgili Ulusal Ajansı Komisyon Yürütme Ajansı Prosedürün ana adımları Hem resmi (uygunluk ölçütleri ve kapsam dışı bırakma ölçütleri) ve hem de kalite ölçütlerine (özel Teklif Çağrısı kapsamında tanımlanmış olan seçim ve hibe verme ölçütleri) göre tekliflerin değerlendirilmesi Ulusal Ajans tarafından seçim listesinin onaylanması Ulusal Ajanslar tarafından seçilen yararlanıcılara mali hibelerin tahsisi Hem resmi kriterlere (uygunluk ve kapsam dışı bırakma ölçütleri) hem de kalite ölçütlerine (seçim ve hibe verme ölçütleri) göre Ulusal Ajans tarafından değerlendirme Ulusal Ajans tarafından Komisyon a kabulünü teklif ettiği başvurulara ilişkin ön listenin sunulması Seçim listesinin Komisyon tarafından onayı Ulusal Ajanslar tarafından mali hibelerin seçilmiş tekliflere tahsisi Hem resmi kriterlere (uygunluk ve kapsam dışı bırakma ölçütleri) hem de kalite ölçütlerine (seçim ve hibe verme ölçütleri) göre tekliflerin değerlendirilmesi Seçim listesinin onayı Mali hibelerin seçilmiş tekliflere tahsisi 3 Başvuruyu göndermeden önce lütfen ilgili Teklif Çağrısı kapsamında, teklifin hangi Ajansa gönderilmesinin gerektiğini kontrol edin 12

Teklif Sunumundan sonra neler yapılıyor? Tekliflerin Sunulması Tekliflerin Değerlendirilmesi Seçim Sonuçları Sözleşme Düzenlenmesi Seçilen faaliyete göre tekliflerin ilgili organa (Ulusal Ajanslar veya Komisyon Yürütme Ajansı) Tekliflerin değerlendirilmesi uzmanlar tarafından hem resmi hem de kalite unsurlarını dikkate alan belli sayıda ölçüte (her bir Teklif Çağrısı kapsamında oluşturulan) göre yapılacaktır Başarılı tekliflerin listeleri oluşturulur. Tüm başvuru sahiplerine tebliğde bulunulur: başarılı başvuru sahipleri projelerinin kesin durumunu gösteren ayrı bildirimler alacaklardır. Başarısız başvuru sahiplerine red nedenleri ve başvurularındaki zayıflıklar/eksiklikler konusunda bilgi verilecektir Seçim sürecinde başarılı olan başvuru sahipleri Komisyon Yürütme Ajansı veya ilgili faaliyete bağlı olarak uygun Ulusal Ajanstan bir hibe anlaşması (sözleşme) alacaklardır. Sözleşme verilen hibeyi gösterir ve uygulanacak mali kuralları belirler. Ödemeler genelde parçalar halinde yapılır. RAPORLAMA PROJELERIN SÜREKLI İZLENMESI UYGUNLUK PERIYODU VE PROJE FAALIYETLERININ BAŞLATILMASI GEÇICI RAPORUN SUNULMASI (uygunsa) Proje devam ederken, başvuru sahiplerinden hem proje uygulaması hem de yapılan giderlerle ilgili olarak Geçici Rapor sunmaları istenir. Bu rapor değerlendirilir ve sadece başarılı bir analizden sonra ikinci ödeme yapılabilir. (uygun olduğu yerlerde) Ulusal Ajanslar ve Komisyon Yürütme Ajansı proje boyunca projenin uygulamasını izleyecektir. Bu bağlamda, yerinde proje ziyaretleri gerçekleşebilir ve Konulu İzleme girişimleri başlatılabilir (uygun olduğu yerlerde) Giderlerin yapılabileceği ve AB hibesi tarafından kapsanabileceği (uygunluk döneminin süresi proje süresine bağlıdır) ve planlı proje faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi gereken zaman uzunluğu NIHAI RAPORUN SUNULMASI Sözleşme döneminin sonunda başvuru sahiplerinden proje uygulaması, ulaşılan sonuçlar ve yapılan giderler hakkında bilgi sağlayan bir Nihai Rapor sunmaları istenir. Nihai ödeme ancak başarılı bir değerlendirmeden sonra yapılacaktır. 13

2 Avrupa Parlamentosu ve Konseyin Kararı Avrupa Parlamentosu ve Konseyin Kararı (http://www.ua.gov.tr/portal/page?_pageid=240,43528&_dad=portal&_schema=portal) 14

3 Teklif Çağrısı ve Başvuru Formları Aşağıdaki adresleri inceleyiniz : www.ua.gov.tr http://eacea.ec.europa.eu 15

4 İdari ve Mali Kurallar Aşağıdaki adresleri inceleyiniz : www.ua.gov.tr http://eacea.ec.europa.eu 16

5 Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı Konusuna Genel Bir Bakış Hayatboyu Öğrenme Programında Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı nedir? Yaygınlaştırma ve Kullanım Planları Sektörel Programlar Çerçevesindeki Projelere Başvuranlar için Genel Bilgi Bir Yaygınlaştırma ve Kullanım Planı ve Stratejisinin Oluşturulması Projelere Başvuranlar için Kontrol Listesi Sektörel Programlarda Destekleyici Faaliyetler Çerçevesinde Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı Ulusal Ajansların Rolü Hayatboyu Öğrenme Programında Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı Hayatboyu Öğrenme Programı 2007-13 Program ve daha önceden gerçekleştirilen ilgili programlar çerçevesinde desteklenen eylemlerin sonuçlarının yaygınlaştırılması ve kullanımı için faaliyetler ve iyi uygulamaların değişimini önermektedir (Madde 3.2 (d)). Bu faaliyetler, yeni Program içinde aşağıdaki şekilde meydana gelmektedir: Bir yaygınlaştırma ve kullanım planının sunulması ve uygulanması için dört sektörel programın her biri ve Diller ve Bilgi İletişim Teknolojileri dahilindeki birçok faaliyet çerçevesinde projeler gerekmektedir (Sonuçların ön yaygınlaştırma ve kullanımı); İletişim, yaygınlaştırma ve kullanım faaliyetleri ve aynı zamanda benzer alanlarda devam etmekte olan projeler için Konu İzleme için dört sektörel program ve Diller dahilinde Destek Faaliyetler mevcuttur; Program ayrıca Ortak Konulu Program çerçevesinde Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı için yenilikçi bir Anahtar Faaliyet daha sunmaktadır. Bu Bölüm, sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanımı konusunda ve sektörel programlar ve Diller ve BİT çerçevesinde destek için başvuran proje sahipleri için ilgili spesifik faaliyetle ilgili olarak verilecek tavsiyelerle bağlantılı olarak kullanılacak özel ilkeler hakkında genel bilgi vermektedir. Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı için deneysel Anahtar Faaliyet 4 çerçevesinde yapılacak başvurular hakkında bilgi, Anahtar Faaliyet 4 konulu bölümde verilmektedir. Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı Nedir? Sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanımının gerekçesi nedir? Revize edilen Lizbon gündeminin desteklenmesinde ve 2010 Eğitim Çalışma Programının tesliminde bu ve bundan önceki AB eğitim programları çerçevesindeki eylemlerin etkisini en üst düzeye çıkarmaya yardımcı olma konusunda sonuçların sistematik şekilde yaygınlaştırılması ve kullanımı hayati önem taşımaktadır. Bu bağlamda edinilecek faydalar aşağıdaki şekilde sıralanabilir: Nihai kullanıcı ihtiyaçları paralelinde proje sonuçlarının sürdürülebilirliğinin artırılması Mevcut uygulamalar kullanılarak tasarruf edilmesi ( tekerleğin yeniden icat edilmesi değil) Yatırımlara sermaye aktarılması Sonuçların sistem ve uygulamaların değiştirilmesi için aktarılması ve böylece de AB finansmanlı program ve projelerin sistem düzeyinde etkisinin artırılması Politika ve süreçlerin yenilenmesi için gereken zamanın azaltılması Politika sürecinin beslenmesi (emsaldan öğrenme, açık koordinasyon yöntemi) Sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanımı nedir? 'Sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanımı' Hayatboyu Öğrenme Programı ve ondan önceki programların sonuçlarının uygun şekilde, geniş bir yelpazede tanınmasını, gösterilmesini ve uygulanmasını sağlamak üzere tasarlanmış faaliyetler anlamına gelmektedir. Hayatboyu Öğrenme Programı bağlamında aşağıdaki noktalara dikkat edilmesi gerekmektedir: Tanıtım ve bilinçlendirme,temelde program ve girişimlerin, bunların amaç, hedef ve 17

faaliyetlerinin ve belirlenen amaçlar doğrultusunda fonların kullanılabilirliğinin kamuoyuna tanıtılması bağlamında kullanılmaktadır. Sonuçların kamuya açıklanması bu tanımın kapsamı dışında yer almaktadır. Bu haliyle tanıtım ve bilinçlendirme, temelde program veya girişimlerin fiilen uygulanması öncesinde ve esnasında ortaya çıkmakta ve Komisyon Yürütme Ajansı ve Ulusal Ajanslarla işbirliği halinde Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Yaygınlaştırma program ve girişimlerin sonuçlarının kilit aktörler için kalitesi, ilgisi ve etkinliği konusunda bilgi verilmesine dayalı planlı bir süreç olarak tanımlanmaktadır. Program ve girişimlerin sonuçları elde edildiğinde ortaya çıkar. Bu faaliyet, hem proje hem de program düzeyinde oluşmakta ve aracı kilit kuruluşların aktif katılımını gerektirmektedir. Kullanım aktarım ve çoğaltmadan oluşur. Aktarım, program ve girişimlerin başarılı sonuçlarının yasalarla düzenlenmiş yerel, bölgesel, ulusal sistemlerde ve Avrupa sistemlerinde yer alan uygun karar alıcı lara aktarılması için planlanan bir süreçtir. Çoğaltma, münferit nihai kullanıcıları, program ve girişimlerin sonuçlarını kabul etmeye ve/veya uygulamaya ikna etmeye dayalı planlı bir süreçtir 4. Yine bu süreç de hem proje hem de program düzeyinde ortaya çıkabilir. Bu nedenle yaygınlaştırma ve kullanım birbirlerinden farklıdırlar, fakat birbirleri ile yakından ilgilidirler. Sonuçların başarılı bir şekilde kullanılmasının kilit noktaları aşağıdaki şekilde sıralanabilir: Sağlayıcılar, karar vericiler ve daha genel anlamda toplumun isteklerinin karşılanması amacıyla proje, program ve girişimlerden ilgili sonuçların çıkarılması; Etkin yaygınlaştırma ve kullanımdan faydalanılarak söz konusu sonuçların doğru hedef kitleye bu hedef kitlenin faydalanabileceği şekil ve zamanda ulaşmasının sağlanması. Bu, Değer Artırımı ile aynı şey midir? Evet, aynı şeydir. 'Değer Artırımı' sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanımının Fransızca karşılığıdır. Bu iki terim, AB Hayatboyu Öğrenme Programı ve ondan önceki programlar bağlamında İngilizce de bazen birbirinin yerine kullanılmaktadır. Sonuçlar nelerdir? Program ve girişimlerin sonuçları ifadesi münferit proje, etkinlik, faaliyet ve değişim dönemlerinin sonuçlarını içine alır. Bunlar beş temel tür içinde sınıflandırılabilir: ürünler, yöntemler, deneyimler, politika dersleri ve Avrupa işbirliği. Proje ve program sonuçlarının ve ilgili faaliyetlerin yaygınlaştırılması ve kullanımına ilişkin Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğünün stratejisi hakkında daha fazla bilgi almak için aşağıdaki adresten Genel Müdürlüğün Yaygınlaştırma ve Kullanım konulu web sayfasına başvurabilirsiniz: http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/valorisation/index_en.html Yaygınlaştırma ve Kullanım Planları Sektörel Programlar, Diller ve BİT çerçevesinde Projeye Başvuranlar için Genel Bilgi. Bu bilgi kimin içindir? Sektörel programlar çerçevesinde çok taraflı projelere başvuruda bulunan adaylar, başvurularının bir parçası olarak ayrıntılı bir yaygınlaştırma ve kullanım planı eklemek zorundadırlar. Sektörel ve Ortak Konulu Programların diğer unsurları çerçevesinde hibe başvurusunda bulunacak adayların spesifik şartlar dahilinde yaygınlaştırma ve kullanım faaliyet ve planlarının yer alıp almadığını kontrol etmeleri gerekmektedir. Genel prensipler ve kontrol listesi proje sonuçlarına ve projelerin etkilerine verilen önemin artırılmasına yardımcı 4 Aktarım ve çoğaltmanın tanımları Proje Sahipleri Üzerinde Etki Yaratmanın Yolları adlı Kılavuzdan uyarlanmıştır; İSTİHDAM Toplumu Girişimi; İstihdam ve Sosyal İşler Genel Müdürlüğü (1997). 18

olmak açısından Hayatboyu Öğrenme Programının herhangi bir parçasında her hangi bir durumda faydalı olabilir. Kaliteli bir yaygınlaştırma ve kullanım planının hazırlanması için anahtar bilgiler Çok taraflı projelere yapılan her başvuru kapsamında açık, ayrıntılı ve sayısal olarak ifade edilmiş bir yaygınlaştırma ve kullanım planı yer alması gerekmektedir. Bu plan, tekliflerin değerlendirilmesindeki en önemli unsurlardan biri olacaktır. Sonuç olarak, amaçlanan sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanımı için zayıf, kalitesiz bir plan, teklifin değerlendirilmesinde negatif etki yaratacaktır. İyi bir yaygınlaştırma ve kullanım planı özellikle aşağıdaki hususlar üzerinde durmalıdır: Kullanıcı ihtiyaçlarına net ve dinamik biçimde odaklanma: Teklifler, ilgili hedef kitleler için kullanıcı ihtiyaçlarının analizi ve bu ihtiyaçlara karşılık olarak önerilen sonuçların net ve iyi ele alınmış biçimde sunulmasına dayanmalıdır. Yaygınlaştırma ve kullanım planı, sonuçların hedeflenen nihai kullanıcı gereksinimleriyle ilgisinin devamının sağlanması açısından, proje süresince bu analizin nasıl gözden geçirileceğini ve güncelleştirileceğini ortaya koymalıdır. Plan ayrıca, sonuçlara potansiyel ilgisi olan daha geniş hedef kitlelerin belirlenmesi için tarama faaliyetleri ve aynı zamanda da mümkün olan yerlerde bu daha geniş kitlelerin ihtiyaçlarını kapsayacak ve bu ihtiyaçlara yanıt verecek faaliyetleri de içermelidir. (nihai sonuçların potansiyelinin transferi). Tüm ortaklar arasında paylaşılan sorumluluk: Sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanımı sorumluluğu söz konusu sonuçların kaynak ve sahipleri olarak tüm ortaklığa aittir. Bu nedenle tüm proje ortakları, kullanım planında belirlenen önlemlerin uygulamaya geçirilmesinde aktif olarak yer almak zorundadırlar. Sonuçların kullanımı, spesifik pazarlama uzmanlığı ve yaygınlaştırma kapasitesi sunan ortakların yegane hakkı olarak görülmemelidir. Plan, kendi özel ilgi ve uzmanlıkları paralelinde proje süresince her bir ortağa düşen görevleri net biçimde ortaya koymalıdır. Devam eden bir süreç: Sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanımı için yapılacak faaliyetler, örneğin teklifin oluşturulması ve test edilmesi için bir araç olarak proje teklifinin başından itibaren tasarlanmalı ve planlanmalıdır ve bu faaliyetler nihai sonuçların mümkün olduğunca ilgili, uygulanabilir, gözle görülür ve erişilebilir olmasının sağlanması amacıyla proje süresince işlemelidir. Proje sona erdikten sonraki hayat: Yaygınlaştırma ve kullanım planları kapsamında maksimum etki ve sürdürülebilirliğin sağlanması için sürekli gözle görülürlük, erişilebilirlik ve proje sonrasında sonuçların kullanımını sağlayacak faaliyetler yer almalıdır. 19

Bir yaygınlaştırma ve Kullanım Strateji ve Planının Oluşturulması Projeye Başvuranlar için Kontrol Listesi İhtiyaçların Analizi Proje, karşılamayı amaçladığı ihtiyaçların önceden analizini kapsıyor mu? Bu bağlamda proje sonuçlarının gelecekteki bilinen ve potansiyel kullanıcı/yararlanıcıları ile görüşülmesi büyük önem taşımaktadır. Proje kapsamında teklif edilen faaliyet alanındaki mevcut durumunun doğru bir analizi yer alıyor mu? Bu konu, projenin katma değerinin gösterilmesi ve israfın önlenmesi açısından önemlidir; bu aşamada SWOT 5 analizi faydalı olabilir. Hem planlama hem de tasarım aşamalarında ve projenin uygulandığı süre zarfında sonuçların nihai yararlanıcılarının ve potansiyel kullanıcılarının ihtiyaçları göz önünde bulunduruluyor mu? Söz konusu yararlanıcı ve kullanıcılar başlangıçtan itibaren faaliyetler hakkında bilgilendirilip, bu faaliyetlere dahil ediliyorlar mı? Ortaklık Proje istikrarlı bir ortaklı sağlıyor mu? Ortaklık, mevcut/daha önceden oluşturulmuş bir işbirliğine mi dayanıyor? Ortaklar arasındaki orta ve/veya uzun vadeli bir işbirliğinden mi ibaret? Yeni ortaklar temelde nerede yer alıyorlar, proje, işbirlikli çalışmayı geliştiren ve güçlendiren spesifik faaliyetler içeriyor mu? Ortaklık, projenin hedeflediği alanlarda temsil gücü en yüksek karar alıcılar/paydaşlar ve profesyoneller için bağlantı (doğrudan ya da güvenilir aktarım merkezleri veya ağlar aracılığıyla) sağlıyor mu? Ortaklık, proje sonuçlarını ulusal ve/veya sektörel düzeyde eğitim, mesleki eğitim, kültür veya gençlik sistem veya uygulamalarına aktarması beklenen organizasyonlar içeriyor mu? Proje ortakları, proje tamamlandıktan sonra sonuçların takibini sağlama yönündeki yeteneklerini ve bu yönde hazır olduklarını gösterebiliyorlar mı? (yani; güncelleme, uygulama, kesintisiz yaygınlaştırma, transfer, takip faaliyetleri, vb.) Ortakların yaygınlaştırma/yayımlama/iletişim/pazarlama konularında profesyonel tecrübeleri var mı? Ortaklar ve fikri mülkiyet hakları arasında bir anlaşma yapılması için hüküm mevcut mu? Bu tür bir anlaşma zorunlu değildir, ancak faydalı olabilir. Tüm etkinliklerde bu türden bir anlaşma ürünün gelecekte üçüncü taraflarca kullanılmasına engel teşkil etmemeli ve ürünün pazarlanması hakkına riayet etmelidir. Yaygınlaştırma ve Kullanım Faaliyetleri Yaygınlaştırma ve kullanım faaliyetleri proje süresince sürekli bir süreç mi oluşturuyor? Yaygınlaştırma ve kullanım faaliyetleri projenin başlangıcında başlar ve projenin uygulandığı süre boyunca ve sözleşme sonrasında da devam eder, böylece proje sonuçlarının uzun vadede etkili olmasını sürdürülebilirliğini destekler. Yaygınlaştırma ve kullanım faaliyetleri detaylandırılmış mı, net mi ve rakamsal olarak belirtilmiş mi? Örnekler: yaygınlaştırma ve kullanım faaliyetleri ile hedeflenen ve bu faaliyetlerden faydalanan kişi sayısı; yaygınlaştırma ve kullanım için ayrılan bütçe miktarı; diğer çarpanlara yönelik her türlü yaygınlaştırma ve kullanım faaliyeti, bilimsel makale, konferans tutanakları; Internet siteleri gibi uzun vadeli yaygınlaştırma ve kullanım araçları; ticarileştirme, uzun vadeli kullanım için sonuçların kullanıcıları ile anlaşmalar ve kısa vadede 5 SWOT = Güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar, tehditler (proje, ortaklar ve dış koşullar ile bağlantılı güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditlerin belirlenmesi ışığındaki planlama faaliyetleri). 20

medya, seminerler, konferanslar, sergiler, sonuçların potansiyel kullanıcı/yararlanıcıları ile prototiplerin test aşamaları. Yaygınlaştırma ve kullanım faaliyetleri projenin hedef ve faydalanıcılarına adapte edilmiş mi ve bunlara uygun mu? Yaygınlaştırma kanalları hedef kitle için yeterli mi? Yaygınlaştırma ve kullanım faaliyetleri uluslararası ağlar gibi etkin kanallar aracılığıyla farklı düzeylerde mi yani yerel, bölgesel, ulusal, Avrupa ve sektörel düzeylerde mi düzenleniyor? Yaygınlaştırma ve kullanım faaliyetleri konusunda tüm ortaklar sorumluluğu paylaşıyorlar mı? Eğer paylaşmıyorlarsa, neden paylaşmıyorlar? Roller net biçimde tanımlanmış mı ve görevler ortaklar arasında net ve uygun biçimde tahsisi edilmiş mi? Proje ortakları ve sonuçların bilinen ve potansiyel nihai kullanıcı/yararlanıcıları arasında sürekli bir etkileşim mevcut mu? Projenin doğrudan faydalanıcıları, proje sonuçlarının doğrudan hedeflendiği taraflardır, ancak projenin faaliyet alanına giren daha geniş bir potansiyel kullanıcı/faydalanıcı, siyasi karar alıcı ve/veya kilit oyuncu kitlesi arasında da yaygınlaştırma ve kullanım sağlanması için hazırlıklı olunmalıdır. Sonuçların nihai kullanıcıları ve potansiyel faydalanıcıları projenin farklı aşamalarında yer alıyorlar mı ve proje süresince düzenli olarak bu kişilerin görüşlerine başvuruluyor mu? Etki potansiyeli yüksek, anında kullanılabilir ve kaliteli bir sonuç elde etmek açısından yukarıda bahsi geçen kimselerin tavsiye ve gereksinimleri çok önemlidir. Kullanıcılar, projede farklı aşamalarda yer alabilirler; örneğin, ihtiyaçlar belirlenirken ve gözden geçirilirken, prototip test edilirken ve geçici ve nihai sonuçlar değerlendirilirken. Bu kişilerin projenin farklı aşamalarında yer almaları, sonuçların adaptasyonunun sağlanması ve belli proje faaliyetlerinin olası yeniden şekillenmesinde önem taşımaktadır. Nihai kullanıcılar ve nihai faydalanıcılar, sessiz ortaklar, proje yürütme komitesinin üyeleri veya odak grubu üyeleri olarak resmi ortaklık anlaşması aracılığıyla projeye dahil olabilirler. Proje, örneğin nihai kullanıcı/yararlanıcılarla projeyi sona erdirmeden önce ürünün test edilmesi aşamasını içeriyor mu? Ürünün adaptasyonu ve nihaileştirilmesinde testin sonuçlarının göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Proje Ardından Proje sona erdiğinde ne olacak? Proje tamamlandıktan sonra sonuçların güncellenmesi planlanıyor mu? Proje tamamlandıktan sonra sonuçlara erişim nasıl sağlanacak? Gereken güncellemeler nasıl finanse edilecek? Eğer ortaya çıkan ürün için bir takım müşteri desteği unsurları gerektirirse, bu hizmet nasıl sağlanacak? Proje sonuçlarının karar alıcılara ve kilit paydaşlara aktarılması için herhangi bir hazırlık yapıldı mı? İdeal hedef, sonuçların sistem ve uygulamaların içine dahil edilmesidir; örneğin bu sonuçların öğretim/eğitim araçları için tanınması veya onaylanması şeklinde. Bu nedenle politika oluşturma düzeyine katılım sonuçların sürdürülebilirliği açısından hayati önem taşımaktadır. Beklenen sonuçlar (ürün ve süreçler) başka sektör/hedef kitle/sosyal ve kültürel ortamlara aktarılıp, o ortamlarda kullanılabilir mi? Sonuçların başka alanlara aktarılabilirliği geliştirilebilir mi? Örnekler teknik açıdan kullanılması kolay ürün; projenin tamamlanması ardından bakım ve takibi için planlar içeren ürün; eğitime yeni yaklaşımlar getiren süreç; halihazırda kapsam dahilinde bulunmayan hedef kitleyi amaçlayan ürünler; içerik ve/veya teknolojisi kolaylıkla adapte edilebilecek şekilde tasarlanmış ürün; Avrupa düzeyindeki sorunlara çözüm bulan süreçler; birden fazla dile kullanılabilen ürünler, vb. 21

Sektörel Programlarda Destekleyici Faaliyetler Çerçevesinde Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı İlgili sektörel programın sonuçlarının yaygınlaştırılması ve kullanımına destek olmak için Destekleyici Faaliyetler çerçevesinde faaliyetler gerçekleştirebilir. Bu kapsamda sonuçların hem yerinden önceden hem de yerinden sonradan kullanımını destekleyecek faaliyetler yer alabilir. Söz konusu faaliyetler arasında aşağıdakiler yer alabilir: Proje sonuçları hakkında bilgi toplanması ve sağlanması; Kullanıcı ihtiyaçları konusundaki bilginin açık hale getirilmesi; İlgili sektör dahilindeki ağ oluşturma ve değişim faaliyetlerinin desteklenmesi. 22

Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı Ulusal Ajansların Rolü Hem münferit projelerde sonuçların tanıtılıp kullanılmasında hem de bu tür faaliyetlerin ulusal düzeyde koordinasyonun sağlanmasında Ulusal Ajanslar kilit bir sorumluluk üstlenmektedir. Genel olarak söz konusu faaliyetler aşağıdakileri kapsayacak şekilde geliştirilebilir: Proje düzeyinde destek, örneğin: - Sonuçların ulusal düzeyde yaygınlaştırılması ve kullanımının genel tanıtımı - Başvuru formlarındaki sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanımı için zorunlu planların doldurulması konusunda proje sahiplerine tavsiyeler ve kılavuzluk - Konulu izleme çerçevesinde proje sahipleri ile gerçek/potansiyel nihai kullanıcılar arasında irtibatların kolaylaştırılması - Kendi projesinin sonuçlarını veya diğer proje sonuçlarını kullanmak isteyen proje sahipleri için yardım masası desteği - Nihai rapor aşamasında tamamlanan ürünlerinin aktarılma potansiyelinin değerlendirilmesi Ulusal/bölgesel düzeydeki faaliyetler; örneğin: - Kendi ulusal projelerinin sonuçları hakkında güncellenmiş bilgi - Yerel/bölgesel/ulusal eğitim ve iş piyasası ihtiyaçları hakkında bilgi kaynaklarının belirlenmesi - İrtibat faaliyetleri; örneğin, ürünler ve politika oluşturucular da dahil potansiyel yeni kullanıcıları bir araya getiren ulusal konferanslar ve ilgili etkinlikler. Bu liste ayrıntılara inmemiştir. Planlanan faaliyetlerin spesifik detayları için Ulusal Ajansların web sitelerine başvurabilirsiniz. 23

PROJE SONUÇLARININ GENEL TÜRLERİ6 Sonuçlar, beş temel kategoride sınıflandırılabilir; bunların üçü doğrudan proje sonuçlarıdır, diğer ikisi ise dolaylı proje sonuçları ve/veya program veya girişimlerin sonuçlarıdır. 1) Ürünler yeni öğrenme ürünleri, yeni müfredat, videolar, vb. formunda somut ve dayanıklı ürünlerdir. Bu ürünler arasında aşağıdakiler yer almaktadır: Rapor ve (karşılaştırmalı) çalışmalar; El kitabı ve diğer eğitim araçları gibi geleneksel eğitim modülleri; Yenilikçi eğitim modülleri; Yeni müfredat ve kadrolar; Yeni yaklaşım ve metodolojiler için kılavuzluk; On-line eğitim materyali (elektronik öğrenme); Konferans, kültürel etkinlikler, gençlik toplantıları, bilinçlendirme kampanyaları, seminerler, münazaralar ve sempozyumlar gibi etkinlikler. 2) 'Yöntemler e aşağıdakiler dahildir: Katılımcıların belli bir alandaki ve konudaki artan bilgileri; İşbirliği süreç ve metodolojileri; Alınan yönetim dersleri ve teknik bilgi Fikir ve iyi uygulamaların değişimi. 3) Tecrübeler soyuttur ve ürün ve yöntemlerden daha az dayanıklıdır. Tecrübelere aşağıdakiler dahildir: (Uluslararası) Ortaklığın yönetimi ve üstlenilmesi konusunda edinilen tecrübeler; Bireylerin edindiği tecrübeler; örneğin Erasmus veya Leonardo kapsamındaki öğrenci değişimi dönemlerinde elde edilen tecrübeler veya öğrenci mübadelesi veya gönüllü Gençlik Programları programlarından edinilen tecrübeler; Leonardo veya Comenius Ağlarında Konulu Ağ gibi ağların oluşturulması yoluyla deneyimlerin ve en iyi uygulamaların paylaşılması; Kardeş şehir ve kültürel etkinlikler gibi faaliyetlerden elde edilen deneyimler. 4) 'Politika Dersleri genellikle bir program veya girişim (veya bir program veya girişimler grubu) dahilindeki projelerden edinilen genel tecrübelerden veya özellikle yenilikçi veya etkin olan münferit projelerden doğar. Bunlar daha çok çarpan etmenler tarafından sistem düzeyinde uygulanırlar. Politika derslerinin edinilmesi, proje sahipleri (ve ortakları) için ve bu proje sahipleri ve ortaklarının bir AB program veya girişimine katılma gerekçeleri konusunda öncelikli düşünce değildir. 5) 'Avrupa İşbirliği kısmen AB hakkındaki bilincin artırılması ve görünürlüğün geliştirilmesi ve aynı zamanda da AB düzeyindeki faaliyetlerin güçlendirilmesi için kullanılan bir araçtır. Bu araç kapsamında aşağıdakiler yer almaktadır: Yeni veya uzatılmış Avrupa ortaklıkları; Deneyim ve en iyi uygulamaların uluslararası düzeyde paylaşımı; Kültürler arası diyalog ve işbirliği; AB ülkeleri ve diğer ülkeler arasında yeni diyalog ve ortaklıklar. 6 Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğünün program ve girişimlerinin sonuçlarının yaygınlaştırılması ve kullanımı için Mekanizmaların Değerlendirilmesinden alıntıdır, Nisan 2006. http://europa.eu.int/comm/dgs/education_culture/evalreports/index_en.htm#crossheader 24

Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğünün Sonuçların Yaygınlaştırılması ve Kullanımı Konusundaki Stratejisi Hakkında daha genel bilgi ve kılavuzluk için aşağıdaki adrese başvurabilirsiniz: http://ec.europa.eu/education/programmes/leonardo/new/valoris ation/index_en.html 25

6 Sözlük 26

Açık Öğretim Kaynakları (AÖK) AÖK, eğitimcilere, öğrencilere ve kendi kendine öğrenenlere; öğretme, öğrenme ve araştırma amacıyla kullanmaları ve yeniden yararlanmaları için ücretsiz ve açık olarak sunulan dijitalleştirilmiş materyallerdir; AÖK aşağıdakileri kapsar: Öğrenme İçeriği: tam kurs içerik modülü, öğrenme nesneleri, derlemeler ve gazeteler. Araçlar: içeriğin araştırılması ve düzenlenmesini, içerik ve öğrenme yönetimi sistemlerini, içerik geliştirme araçlarını ve ağ üzerinden öğrenme topluluklarını kapsayan, içeriğin geliştirilmesini, kullanılmasını, yeniden kullanılmasını ve dağıtılmasını destekleyecek yazılım. Uygulama kaynakları: materyallerin açık olarak yayınlanmasını, en iyi uygulama ilkelerinin tasarlanmasını ve içerik kapsamının belirlenmesini teşvik edecek fikri mülkiyet lisansları. Açık Koordinasyon Yöntemi (AKY) İstihdam politikasının ve Lüksemburg sürecinin bir parçası olarak oluşturulan Lizbon stratejisinin (2000) bir aracı olarak tanımlanabilir. AKY, Üye Ülkeler arasında işbirliğine yönelik yeni bir çerçeve sunar ve böylece bu ülkelerin ulusal politikaları belirli ortak hedeflere yöneltebilir. Bu hükümetler arası yöntem kapsamında, Komisyon un görevi gözetim ile sınırlı kalmak üzere, Üye Ülkeler birbirlerini (emsal baskısı) değerlendirir. Avrupa Parlamentosu ve Adalet Divanı, AKY süreci içerisinde neredeyse hiç bir rol oynamaz. Açık Koordinasyon Yöntemi, istihdam, sosyal koruma, sosyal içerme, öğretim, gençlik ve eğitim gibi Üye Ülkelerin yetkileri kapsamına giren alanlarda gerçekleşir. Temel olarak şu hususlara dayanır: Gerçekleştirilecek hedeflerin müşterek olarak belirlenmesi ve tanımlanması (Konsey tarafından kabul edilir); Müşterek olarak tesis edilen ölçü aletleri (istatistikler, göstergeler, kılavuz ilkeler); Kıyaslama, yani Üye Ülkelerin performanslarının karşılaştırılması ve en iyi uygulamaların değiş tokuş edilmesi (Komisyon tarafından izlenir). İlgilenilen alanlara bağlı olarak, AKY, Üye Ülkeler üzerinde farklı derecelerde bağlayıcı etkiye sahip olan, fakat asla bir direktif, tüzük veya karar niteliği taşımayan, hukuki bağlayıcılığı olmayan ölçümleri ihtiva eder. Bu nedenle, Lizbon stratejisi bağlamında, AKY Üye Ülkelerin ulusal reform planları hazırlamalarını ve bu planları Komisyona sunmalarını gerektirir. Ancak, gençlik politikasında, hedeflerin belirlenmesi zorunlu kılınmaz, ulusal eylem planlarının Avrupa seviyesinde koordinasyonuna ihtiyaç duyulmaksızın, hedeflere ilişkin karar verme sorumluluğu Üye Ülkelere aittir. 27

Açık ve Uzaktan Öğretim Ağ Özellikle yüksek okul seviyesinde, öğrencilerin kendi evlerinde veya ofislerinde çalıştıkları ve fakülte ve diğer öğrenciler ile e-posta, elektronik araçlar, video-konferans, sohbet odaları, duyuru panoları, acil mesajlar ve diğer bilgisayara dayalı haberleşmeler yoluyla iletişim kurduğu bir eğitim türüdür. Bir çok uzaktan eğitim programı, bilgisayara dayalı eğitim sistemi, ve haberleşme araçları ile gerçek bir sınıf ortamı oluşturulmasını da kapsar. Çünkü, Internet ve Dünya Çapındaki Ağ a (World Wide Web) her türlü bilgisayar programından erişilebilir ve bu ikisi bir çok uzaktan öğrenme sistemi için temel teşkil eder. Hayatboyu öğrenmenin belirli bir alanı, disiplini veya sektöründe faaliyet gösteren resmi veya gayriresmi kuruluşlar grubudur. Akreditasyon Aktarılabilme Aktarılabilme terimi, bir projenin sonuçlarının yeni bağlamlara uyarlanabilme ve yeni bağlamlarda kullanılabilmesine ilişkin göreli kapasitesidir. Proje sonuçlarının aktarılabilmesini destekleyen etmenler arasında, genel terminolojinin kullanılması, içerik tanımlarının ve indeksinin net olması, faaliyetlerin iyi bir şekilde yaygınlaştırılması, kabul gören endüstri standartlarının, kıyaslamalarının, vb. kullanılması, modüler formatlama, serbest erişim ve buna benzer etmenler sayılabilir. Avrupa Boyutu Avrupa entegrasyonu Çalışmaları Eğitim ve eğitim kurumları ve bunların çalışanları ve öğrencileri arasında mübadele, işbirliği ve değişim yoluyla ulusal bir referans noktasından daha geniş kapsamlı bir referans noktasına taşınmayı tanımlar. Avrupa entegrasyonu Çalışmaları, Avrupa Topluluklarının ve Avrupa Birliği nin kökenlerinin ve evriminin her yönüyle ele alındığı çalışmaları içerir. Avrupa entegrasyonu Çalışmaları, halklar ve kültürler arasındaki diyalogda Avrupa Birliği nin üstleneceği rol de dahil olmak üzere, Avrupa bütünleşmesinin dahili ve harici boyutlarının analizini kapsar. Ulusal uygulamalarla ilgili karşılaştırmalı çalışmalar Avrupa entegrasyonu Çalışmaları olarak değerlendirilmez. 28

Avrupa Katma Değeri Avrupa Kredi Transfer Sistemi (ECTS) Avrupa Pasaportu Avrupa Rehberliği Avrupa Yükseköğretim Alanı Bilinçlendirme Avrupa Katma Değeri, Üye Devlet düzeyinde yeterli gerçekleştirilemeyen bu nedenle de boyut ve etkileri itibariyle Topluluk düzeyinde gerçekleştirilen eylemlerde bulunur. Avrupa işbirliğinden ortaya çıkan ve Üye Devlet düzeyindeki eylem ve politikalara ek olarak ayırt edici bir Avrupa boyutu oluşturan bu sinerjinin sonuçlardır. Avrupa Kredi Transfer ve Birikim Sistemi, amaçları tercihen elde edilen öğrenme sonuçları ve yeterlilikler açısından belirlenen bir programın amaçlarını gerçekleştirmek için gerekli öğrenci iş yüküne dayalı öğrenci merkezli bir sistemdir. Avrupa Kredi Transfer Sistemi, Erasmus çerçevesinde 1989 yılında ortaya çıkmıştır ve şu anada Socrates programının bir parçasıdır. Avrupa Kredi Transfer Sistemi, tüm Avrupa da test edilmiş ve başarıyla kullanılmış tek kredi sistemidir. Başlangıçta kredi transferi için kurulmuştur. Sistem, yurtdışındaki çalışma sürelerinin tanınmasını kolaylaştırmış ve böylece de Avrupa da öğrenci değişiminin kalitesini ve hacmini artırmıştır. Son yıllarda ise Avrupa Kredi Transfer Sistemi, kurumsal, bölgesel, ulusal ve Avrupa düzeyinde uygulanan bir birikim sistemi şeklini almıştır. Bu, 1999 yılı Haziran ayında çıkarılan Bologna Bildirgesinin temel hedeflerinden biridir. Avrupa Kredi Transfer Sistemi, yerli ve yabancı tüm öğrenciler için kolay olan çalışma programlarının okunup karşılaştırılmasını sağlar. Avrupa Kredi Transfer Sistemi, değişimi ve akademik tanınmayı kolaylaştırır. Avrupa Kredi Transfer Sistemi, üniversitelerin kendi çalışma programlarını düzenlemelerine ve revize etmelerine yardımcı olur. Bu Sistem, çok çeşitli program ve sunum şeklinde kullanılabilir. Avrupa Kredi Transfer Sistemi, Avrupa Yükseköğretim sistemini yurt dışındaki öğrenciler için daha cazip hale getirir. Avrupa Pasaportu, vatandaşların nitelik ve yeteneklerini Avrupa nın her yerinde net bir biçimde ve kolaylıkla kanıtlamalarını sağlayan tek bir portfolyodur. Niteliklerin şeffaflığını artırmak için Avrupa düzeyinde tasarlanmış beş belgeden oluşur. Amacı, Avrupa nın herhangi bir yerinde çalışmak veya eğirim almak isteyenler için değişimi kolaylaştırmaktır. Avrupa Rehberliği, LEONARDO Mesleki Eğitim için Kaynaklar Merkezi nin Ağı nın çalışma başlığıdır. Avrupa Komisyonu tarafından kurulan Mesleki Eğitim için Kaynaklar Merkezi, Avrupa da değişimi teşvik eden bir kaynak ve bilgi merkezleri ağıdır. Tüm AB ve Avrupa Ekonomik Alan Üye Devletlerinde bulunan Mesleki Eğitim için Kaynaklar Merkezi, her ülkenin rehberlik hizmetleri arasında bir link gibi çalışır ve Avrupa daki iş, çalışma ve eğitim fırsatları hakkında bilgi değişimi sağlar. Her ülkenin Mesleki Eğitim için Kaynaklar Merkezi, ilgili ülkenin Eğitim, Öğretim, İş ve Gençlik Bakanlıklarını temsil eder. Yükseköğretimde öğrencilerin değişimini kolaylaştırmak, niteliklerin şeffaflığını ve tanınmasını sağlamak ve Yükseköğretimin kalitesini ve Avrupa boyutunu artırmak ve aynı zamanda da üçüncü ülke öğrencileri için Avrupa kurumlarının cazibesini artırmak amacıyla 2010 yılına kadar Avrupa Yükseköğretim Alanı oluşturulacaktır (Bologna Süreci). Bilinçlendirme, temelde program ve girişimlerini bunların amaçlarının, hedeflerinin ve faaliyetlerinin ve belirlenen amaçlar doğrultusunda fonların kullanılabilirliğinin kamuoyuna duyurulması bağlamında kullanılır. Bu tanım, sonuçların kamuoyuna duyurulmasını kapsamaz. Yine tanıtım ve bilinçlendirme program veya girişimlerin fiilen uygulanması öncesi ve esnasında ortaya çıkar. 29

Bologna Süreci Bologna Süreci, 2010 yılına kadar üç dönem temeline dayan bir Avrupa Yükseköğretim Alanı oluşturmayı amaçlayan hükümetler arası bir girişimdir; bu üç dönem şunlardır: Lisans, Yüksek Lisans, Doktora. 2006 yılı itibariyle, 45 ülke bu girişimin altına imza atmıştır. CEDEFOP (Avrupa Mesleki Eğitimi Geliştirme Merkezi) Bu Merkezin amacı, Komisyona destek vermek ve bilimsel ve teknik faaliyetler aracılığıyla Topluluk düzeyinde mesleki ve sürekli eğitimi geliştirmektir. Kar amacı gütmeyen bu Merkezin genel merkezi Selanik-Yunanistan dadır. Çok taraflı En azından üç Üye Ülke mensubu ortaklar içerir. Komisyon üç veya daha fazla Üye Ülkenin katıldığı ortaklıkları veya diğer birimleri çok taraflı olarak kabul edebilir. Daha Az Kullanılan ve Daha Az Öğretilen Diller (LWULT) Değer artırımı (Valorisation) Değerlendirme Bu ifade, Hayatboyu Öğrenme Programı na katılan ülkelerin resmi dillerinden biri olup olmadığı, bölgesel bir dil, azınlık dili veya göçmen dili olup olmadığı dikkate alınmaksızın yaygın olarak öğretilmeyen bütün dilleri kapsar. Projeler ile bu dillerin öğretim kalitesinin iyileştirilmesine, bu dilleri öğrenme olanaklarına erişimin arttırılmasına, öğrenme materyallerinin üretilmesinin, uyarlanmasının ve değiş tokuş edilmesinin teşvik edilmesine ve bu alandaki en iyi uygulamaların değişiminin özendirilmesine yardımcı olunabilir. 'Değer artırımı sonuçların yaygınlaştırılması ve kullanılması anlamında kullanılır. Değerlendirme (proje seviyesinde) proje için hayati önem taşıyan bir aşamadır, çünkü şu unsurların incelenmesine ve nicel ve nitel yönden değerlendirilmesine olanak sağlar: 1) neticede elde edilen sonuçların kabul edilemez ve yetersiz olması halinde, hibenin tamamına ilişkin çıkarımlarla birlikte; (faaliyetler/ürünler ile ilgili) amaçlar karşısında elde edilen sonuçların 2) sözleşme ile anlaşmaya varılan bütçe kapsamında, bu sonuçların elde edilmesinde kullanılan araçların. Değerlendirme (program seviyesinde): Komisyon daki değerlendirme; yapılan müdahalelerin; sonuçlarına, etkilerine ve gidermeyi amaçladığı ihtiyaçlara göre muhakeme edilmesidir. Destekleyici Faaliyetler Destekleyici Faaliyetler, temel alt programlar çerçevesinde uygun olmasa da Hayatboyu Öğrenme Programının hedeflerinin gerçekleştirilmesine kesin olarak katkıda bulunan çeşitli faaliyetleri destekler. Dil Hazırlığı Yurtdışında kalma esnasında veya öncesinde dil hazırlığı yapılmalıdır ve bu hazırlık dil ile ilgili ekstra dersler verilmesini ve/veya otonom öğrenme materyallerinin (CD-ROM lar, kitaplar, vb.) satın alınmasını içerebilir. 30