~~[[lf(ô)[~m. &~[Rl~~TI. C=O~orrD 8. üd üiju ~ ~OUU :ı...;. _ ~------

oo DO D ~@~~~lill~ ~~[[lf(ô)[~m &~[Rl~~TI C=O~orrD W@üD 8 üd üiju ~ ~OUU D @0(![] - - -- -- - - - :ı...;. : - --- -- --- _.:_ ~ - ~------ ~

İÇİNDEKİLER Sayfa No. 1. SEKTÖRÜN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI... 2 1.1. SEKTÖRÜN TANlMI................................................ 2 1.2. SEKTÖRÜN SINIFLANDIRILMASI... 2 2. SEKTÖRÜN MEVCUT KAPASİTESİ VE KULLANIMI 4 3. ÜRETİM TEKNOLOJİSİ... 5 4. ÜRETİM MİKTARI VE DEGERLERİ............................ 5 4.1. SAÇ BAKlM................................................................. 6 4.1.1. Şam puan... 6 4.1.2. Saç Kremi...... 7 4.1.3. Saç Spreyi.......................................... 8 4.1.4. Saç Jeli.................... 8 4.2. CİLT BAKlM... 9 4.2.1. Krem ve Losyon.......................................... 9 4.2.2. Deodorant...... 10 4.3. TUVALET MÜSTAHZARLARI... ll 4.3.1. Traş Kremi ve Köpük............... ll 4.3.2. Erkek Kokusu... ll 4.4. DİŞ BAKlM.............................................................. 12 4.4.1. Diş Macunu... 12 5. MALİYET 1 KARLlLlK................................................ 14 6. DIŞ TİCARET DURUMU... 14 6.1. İTHALAT... 16 6.2. İHRACAT... 25 7. İSTiHDAM... 32 8. ÜRÜN STANDARTLARI... 33 9. MEVCUT DURUM DEGERLENDİRMESİ... 34 10. SEKİZİNCi BEŞ YILLIK PLAN DÖNEMİ 37 GELİŞMELER VE TEDBİRLER... 10.1. GENEL POLİTİKA VE TEDBİRLER... 37 10.2. 2000-2004 YILLARI ÜRETİM PROJEKSiYONU. 40 ll. SEKTÖRÜN SEKİZİNCi BEŞ YILLIK PLAN 41 DÖNEMİNDE AB'YE UYUM ÇALIŞMALARI... 12. ÇEVRE VE İNSAN SAGLIGI............................ 42 13. SEKTÖRDEKi KURULUŞLAR... 43

1. SEKTÖRÜN TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI 1.1. SEKTÖRÜN TANIMI Kozınetik kelimesi, Yunanca'da evren anlamına gelen "Cosmos" ile sağlıklı, bakımlı ve güzel olmayı, bu sonuçları elde etmeyi ve sürdürmeyi belirten "Cosmeni" kelimelerinden türetilmiştir. Bu kavramların birleşiminden oluşan kozmetik, "sonsuz güzellik"i ifade eder. Kozınetik ürünlerinin genel tanımı şöyledir: İnsan vücudunun epiderma, tırnaklar, kıllar, saçlar, rludaklar gibi değişik dış kısımlarına, ağız ve dişiere veya mukozaya uygulanmak üzere hazırlanmış, amacı veya yan amacı bu kısımları temizlemek, koku vermek veya korumak suretiyle iyi bir durumda muhafaza etmek, görünümünü değiştirmek ve vücut kokularım düzeltmek olan, saç boyaları ve saç açıcıları da dahil bütün preparatlar ve/veya maddelerdir. 1.2. SEKTÖRÜN SINIFLANDIRILMASI Sektörün ürettiği ürünlerin sımflandırılması şu şekildedir: Kremler, emülsiyonlar, losyonlar, jeller ve yağlar (el, yüz, ayak v.b. için) Yüz maskeleri ( cilt soyucu olanlar hariç) F ondötenler (sıvı, pat, toz) Makyaj pudraları, banyo sonrası kullamlacak pudralar, hijyenik pudralar Deodorant sabunlar ve kalıp temizleyiciler 2

Koku veren ürünler - parfümler (en az %5 ala esans içerenler) - tuvalet suları (eau de toilette) (en az %1,5 ala esans içerenler) - kolonyalar ( eau de cologne) limon kolonyalan en az 70 derece (% h/h), diğer kolonyalar en az 60 derece (% h/h) alkol içermelidir. Limon kolonyalan hiçbir boyar madde içermemelidir, rengi yalnızca kullanılan esanstan kaynaklanabilir. Kolonya üretimi ve dolumu yapılacak yerlerin Kozmetik Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinde belirtilen kurallara ve Ek X' da belirtilen İyi Üretim Uygulamalan Kılavuzu' na uygun olması şartı aranır. - kokulu sular Banyo ve duş ürünleri (tuzlar, köpükler, yağlar, jeller v.b.) Depilatuarlar (kıl dökücü ve kıl sökücüler) Koku giderici ve ter önleyiciler Saç bakım ürünleri - saç boyaları ve açıcıları - dalgalandırma, düzleştirme ve sabitleştirme amacıyla kullanılanlar - temizleyiciler (losyonlar, pudralar, şampuanlar).. saça şekil verenler ve şekli koruyanlar (losyonlar, saç spreyleri, briyantinler) 3

Traş için kullanılan ürünler (kremler, köpükler,losyonlar v.b) Yüz ve göz makyajında ve makyajın temizlenmesinde kullanılan ürünler Dudaklara uygulanmak üzere hazırlanmış ürünler Ağız ve diş bakım ürünleri Tırnak bakımı ve süsü için kullanılan ürünler Haricen uygulanacak kişisel hi jyenik ürünler Güneş ürünleri (güneşlenme öncesi ve sonrası) Güneş olmaksızın cilde yanık ten görünümünü vermek üzere kullanılan ürünler Cilt rengini açmak için kullanılan ürünler Cilt kırışıklıklarına karşı kullanılan ürünler Tuvalet sabunları, üretim ve dış ticaret açısından önemli bir yere sahip olmakla birlikte, tam olarak kozmetik sektörü sınıflandırması içinde yer almamaktdır. Bu nedenle, araştırmamızda yukarıdaki ürünlere yer verilmektedir. Bununla birlikte, sabun özellikle son yıllarda üretimi ve ihracatı oldukça artan bir üründür, Afrika ve Ortadoğu ülkeleri de başlıca pazarlar arasındadır. 2. SEKTÖRÜN MEVCUT KAPASİTESİ VE KULLANIMI Sektörde, fırma ve ürün bazında çok farklı kapasite kullanımı yüzdeleri mevcuttur. Buna rağmen, sektörün ortalama kapasite kullanımı o/o40'la ölçülmektedir. Bu oran diş macunu, şampuan gibi ürünlerde %60-70'lere çıkarken dekoratif kozmetiklerde %10-15'lere inmektedir. Sektördeki kapasite kullanımı gelen talebe uygun olarak vardi ya çalışmalarına göre arttırılıp azaltılmaktadır. 4

3. ÜRETİM TEKNOLOJİSİ Sektörde faaliyet gösteren fırmalardan özellikle dış ülkelerle bağlantılı olanlar en son teknolojik gelişmeleri takip edebilmektedirler. Ancak, sektörde çok sayıda bulunan yerli ve küçük fırmalar bu gelişmeleri takip edememektedir. Bu yüzden, dünya standartlarına uygun mamul üretimi henüz yeterince uygulanamamakta olup, özellikle kalite kavramı henüz tam olarak algılanamamıştır. Sektörde faaliyet gösteren yabancı sermayeli uluslararası kuruluşlar ve bunların yerli fırmalarla olan ortaklıkları, üretimlerinde teknolojik gelişmelere yer vermekte ve özellikle paketierne işlemlerini yüksek hızlı tam otomatik hatlarda yapmaktadırlar. Ancak özelilde küçük yerli kuruluşlar üretimlerinde daha basit ve el işçiliği fazla olan eski teknolojiler kullanmaktadırlar. Kişi başına kullanıının ve dolayısıyla kapasite kullammının düşük olması yeni teknolojilere yatırım konusunda fırmaların cesaretini kırmaktadır. 4. ÜRETİM MİKTARI VE DEGERLERİ değerleri gösterilmiştir. 1995-1999 yılları arası üretim-satış miktarları, bunların ve her yıla göre artış-düşüş yüzdesi aşağıdaki tablolarda 5

4.1. SAÇ BAKlM 4.1.1. Ş a m p u a n DEGER (Milyon TL) Yd ' 1995 1996 1997 1998 1999 Değer Değer +% Değer +% Değer +% Değer +o/o Toplam 4.500.000 8.350.000 85 17.900.000 114 39.300.000 120 66.750.000 79 2' si Bir arada o/o 55 60.6 59.5 55.5 52 - Normal 38 44 43 39.5 37 - Kepeğe karşı 12.5 14 15.5 15.5 13.5 - Bebek 3 1.5 1.0 1.0 1.0 - Bitki özlü 1.5 0.8 0.5 0.2 0.2 Tekolarak% 45 39.5 40.5 44.5 48.0 - Güzellik 26.5 26 27.5 30.5 33 - Kepeğe karşı 6 5 6.5 8 9 - Bebek 6.5 6 5.5 6 6.5 - Bitki özlü 4 2 10 0.3 0.2 Kay nak: Kimy a Sanay i Üreticüeri Derneği:_ 6

HACIM (Ton 1 Yıl) 1995 1996 1997 1998 1999 Hacim +% Hacim +% Hacim +% Hacim +o/o,...--- Toplam 11.000 13.300 20.5 cı 16.250 22 18.000 11.5 20.500 14.5 2'si Bir arada% 44 49.5 49.5 45.5 43.5 - Normal 31.5 37 36.5 34 33.5 - Kepeğe karşı 9 10.5 12 ll 9.5 - Bebek 2 ı ı 0.6 0.6 - Bitki özlü 1.5 ı 0.5 0.2 0.2 Tek olarak o/o 56 50.5 50.5 54.5 56.5 - Normal 43 39.5 40 44 45.5 - Kepeğe karşı 4.5 4 5 5.5 6.0 - Bebek 4.5 4.5 4.5 4.5 4.5 - Bitki özlü 3.5 2.5 1.0 0.3 0.2 - Kay_nak : Kimy_a Sa!!ay_i Üreticüeri Derneğj_ 4.1.2. S a ç K re m i DEGER (Milyon TL) ~ 1995 1996 1997 1998 1999 ----1 Değer Değer +o/o Değer +% Değer +% Değer +% 245.44 456.200 85 950.000 108 2.160.000 125 lll Kay_nak : Kimy_a Sanay_i Üreticüeri Derneğj_ 7

HACIM (Ton/Yıl) Yıl 1995 1996 1997 1998 1999 Hacim Hacim +% Hacim +% Hacim +o/o Hacim +o/o 1000 1300 28 1500 20 1650 4.0 2000 21.5 Kay_nak : Kimy_a Sanay_i Üreticileri Derneği 4.1.3. S a ç S p r ey i DEGER (Milyon TL) Yıl 1995 1996 1997 1998 1999 Değer Değer +% Değer +% Değer +% Değer +% _... 170.000 350.000 99 600.000 77 1.250.000 108 2.000.000 65 Aerosol o/o 74.5 76.5 75.5 83.0 85.5 Aerosol olmayan 23 21.5 22 15 11.5 Kay_nak : Kimy_a Sanay_i Üreticileri Derneği 4.1.4. S a ç J e 1 i DEGER (Milyon TL} Yıl 1995 1996 1997 1998 1999 -l Değer Değer +o/o Değer +% Değer +% Değer +% ~ 280.000 600.000 123 1.350.000 118 3.300.000 142 6.350.000 104 KaJ!nak : Kimra Sanari Üreticileri Derneğ! HACIM (Ton/Yıl) Yıl 1995 1996 J 1997 1998 1999 -- Hacim +% Hacim +% Hacim +% Hacim +o/o!- 640.000 800.000 27 1000 21 r 1.200.000 22 1.500.000 28 Karnak : Kimy_a Sanay_i Üreticileri Derneği ~ - 8

4.2. CİLT BAKlM 4.2.1. K re m v e L o s y o n DEGER (Milyon TL ) Yıl 1995 1996 1997 1998 1999 ')' Değer Değer +% Değer +o/o Değer +% Değer +o/o 1.600.000 3.300.000 105 5.750.000 75 11.800.000 103 20.000.000 80 Vücut bakım % 688.5 58 61 57 58 Krem 50.5 50 46 42 41 Losyon 14 14 ll ll 13 Yağ 4 4 4 4 4 Bakım 31.5 41.5 ~- Kay_nak : Kimy_a Sanayi Üreticileri Derneğj_ 39 43 42 HACIM (Ton/Yıl) Yıl 1995 1996 1997 1 1998 1999 Hacim Hacim +% Hacim +% Hacim +% Hacim +% 1.250 1.550 26 1.700 7 1.725 2 1.845 7 Vücut bakım % 86 81 83.5 83.5 83.5 Krem 53 51 53 53.5 53 Losyon 28 25 25 25.5 26 Yağ 5 5 5 5 5 Bakım 14 19 16.5 16.5 16.5 ı- Kay_nak : Kimy_a Sanay_i Üreticileri Derneğj_ 9

4.2.2. D e o d o r a n t DEGER (Milyon TL) Yıl 1995 1996 1997 1998 1999 Değer Değer +o/o Değer +% Değer +% Değer._..., +o/o 1.000.000 2.350.000 131 4.600.000 97 9.750.000 112 17.250.000 87 Erkek - - 54.5 65 67 Kadın - - 35.5 35 33 Alkol - - 72 87 86 Antiperspirant - - 27 13 14 Aerosol 90 90 88 86 83.5 Non-Aerosol 10 10 12 14 16.5 Kay_nak : Kimy_a Sanay i Üreticüeri Derneği - HACİM (Ton/Yıl) Yıl 1995 1996 1997 1998 1999 l Hacim Hacim +% Hacim +% Hacim +% Hacim +o/o 900 1.250 39.5 1.400 ll 1.625 15 1.925 20 Erkek - - 53 67 70 Kadın - - 47 33 30 Alkol - - 69 89 89 Antiperspirant - - 31 ll ll Aerosol 96 96 95.5 94.5 93 Non-Aerosol 4 4 4.5 5.5 7 Kay_nak : Kimy_a Sanay_i Üreticüeri Derneği lo

~ıl Krem Köpük 1'- 4.3. TUV ALET MÜSTAHZARLARI 4.3.1. T r a ş K re m i v e K ö p ü k DEGER (Milyon TL) 1995 1996 1997 l Değer - Değer -- +% Değer 500.000 825.000 62 1.550.000 84 73 71 16 27 29 +% 92 1998 Değer 3.000.000 Ka)! nak : Kim)! a Sana)! i Üreticileri Derneğj_ 66 34, 1999 +% Değer +o/o., 91 4.900.000 70 55 45 Yıl Krem Köpük HACIM (Ton/Yıl) 1995 1996 1997 1998 Hacim Hacim +% Hacim +% Hacim 1.075 1.050-2.8 1.150 9.5 1.200 90 80 78 75 10 20 22 25 Ka)! nak : Kim)! a Sana)! i Üreticileri Derneğj_ 1999,... +%.L Hacim~ 5.5 1.215 0.8 67 33 4.3.2. E r k e k K o k u s u DEGER (Milyon TL) Yıl ı- 1995 1996 1997 1998 1999 1 Değer Değer +% Değer +% Değer +% Değer +o/o 600.000 1.300.000 106 2.600.000 99 5.000.000 MterShave 41.5 33.5 27.5 26 Ean de Toilette ı 56 61 67 70 Balsam 3 5 5 4 Ka)! nak : Kiml'_a Sanayj_ Üreticileri Derneğj 96 7.500.000 55 21 75 4 ll

HACİM (Ton/Yıl) Yıl 1995 1996 1997 1998 1999 - Hacim Hacim +% Hacim +% Hacim +% Hacim 150 18.0 17 190 6 195 2.5 1.886 +% 4 MterShave 54 44 35 31.5 26 Ean de Toilette 42 47 54 58.5 65 Jel & Balsam 4 9 ll 10 9 Kay_nak : Kimya Sanayj_ Üreticüeri Derneğj_ 4.4. DİŞ BAKlM 4.4.1. D i ş Ma c u n u DEGER (Milyon TL) Yıl 1995 1996 ~ 1997 1998 1999 HACIM (Ton/Yıl) Değer Değer +o/o Değer +o/o Değer +O/o _!)eğer 1.500.000 2.800.000 90 5.800.000 107 12.100.000 ll O 19.300.000 Kay_nak : Kimy_a Sanay_i Üreticüeri Derneğj 1 +% ' - 67 Yıl 1995 1996 1997 1998 1 1999 "1' Hacim Hacim +% Hacim +% Hacim +% Hacim 2.300.000 2.600.000 15 ~ 2.900.000 10 3.100.000 7.5 3.350.000 Kay_nak : Kimy_a Sanay_i Üreticüeri Derneğj_ +o/o 8.51 ı Eldeki bilgilere göre dikkate alınan kısımlar şöyledir: Saç Bakım (Şampuan, Saç Kremi, Saç Spreyi, Saç Jeli) Cilt Bakım (Krem ve Losyon, Deodorant) Tuvalet Müstahzarları (Traş Kremi ve Köpük, Erkek Kokusu) Diş Bakım (Diş Macunu) 12

Y uk:andaki sınıflamaya; a) Değer olarak bakıldığında: 1- Saç Bakımı ürünlerinin yıllara göre artışı % 60 'ın üzerindedir. 2- Cilt Bakımı ürünlerinin yıllara göre artışı % 40 civarındadır. 3- Tuvalet Müstahzarlan'mn yıllara göre artışı % 40-50 civarındadır. 4- Diş Bakımı ürünlerinin yıllara göre artışı % 40-50 civarındadır. b) Hacim olarak bakıldığında: 1- Saç Bakımı ürünlerinin yıllık üretim artışları % 10-20 arasıdır. 2- Cilt Bakımı ürünlerinin yıllık üretim artışları % 5-1 O arasıdır. 3- Tuvalet Müstahzarları'mn yıllık üretim artışları% 10-20 arasıdır. 4- Diş Bakımı ürünlerinin yıllık üretim artışları % 8-15 arasıdır. Bu sınıflandırma içinde 'gerek değer gerek hacim olarak en önemli yeri alan ürün "Şampuan"dır. Şampuan, hacim olarak 5 yıl içinde% loo'lük bir artışa erişmiştir. 13

5. MALİYET 1 KARLILIK Kozmetik ürünlerinde maliyeti oluşturan temel unsurlar hammadde ve ambalaj malzemesi, üretim giderleri ve pazar geliştirme (reklam, promosyon) masraflarıdır. Kapasitenin yüksek, tüketimin düşük olması rekabeti arttırmakta ve dolayısıyla "Pazar Geliştirme Masrafları" en önemli maliyet unsuru olarak ortaya çıkmaktadır. Ortalama bir kozmetik ürününün maliyetinin% 30-50'si üretim maliyeti, geri kalanı ise reklamipromosyon maliyetidir. Bu durum aynı kategorideki bir ürünün çok geniş bir fıyat yelpazesinde satılıyor olmasının bir açıklamasıdır. Ürünlerini reklamsız satabilen fırmalar çok daha düşük satış fıyatları uygulayabilmektedir. Ancak kozmetik ürünler gibi imajın çok önemli olduğu bir sektörde reklamsız mal satmanın çok zor olduğu da diğer bir gerçektir. 6. DIŞ TİCARET DURUMU Son yıllarda bitmiş ürün ithalatı hızla artmış ve çok sayıda kuruluş yerli üretimi bırakarak ithalata dönmüştür. Bu, değişik nedenlerle açıklanabilir: Sektörde kullanılan hammaddelerin çoğu zaten ithal edilmektedir. Kaliteli ve yaratıcı düşünce ürünü ambalaj malzemesini yerli olarak bulmak zor olduğundan bu alanda da ithalat zorunluluğu çıkmaktadır. Çok sayıda girdiyi ithal etmek yerine ürünü bitmiş haliyle ithal etmek çok daha kolay ve karlı olmaktadır. 14

Tüketimin düşük olması yerli üretimde üst düzey teknolojiterin kullanımına ve dolayısıyla da kalitenin yükselmesine engel olmaktadır. Bitmiş haliyle ithal edilen ürünler kalite ve özellikle "albeni" yönünden çok daha iyidir. Özellikle uluslararası kuruluşlar geliştirdikleri "küresel tedarik zinciri" politikaları ile üretim noktalarının sayısını en aza indirmekte ve tüm dünyaya sadece birkaç merkezden ürün göndermek istemektedirler. Bu, doğal olarak üretim giderlerini asgariye indirmekte ve tüm dünyada aynı ürünün satılması nedeniyle de "Pazar Geliştirme Masraflan"m önemli düzeyde düşürmektedir. Bu politikalar kapsamında Türkiye "üretim noktası" olarak seçilmemektedir. Bunun temel nedenleri Türkiye' de tüketimin düşük olması, hammadde ve ambalaj malzemesi temininde zorluklar, işçiliğin söz konusu kuruluşlar için birçok ülkeye kıyasla daha yüksek olmasıdır. Tabi ki uluslararası politika ve Türkiye' nin bu politikaya göre konumu da bu seçim de önemli bir rol oynamaktadır. Sonuç olarak son yıllarda uluslararası birçok kuruluş yerli üretimi bırakarak ithalata yönelmiştir ve bu eğilimin önümüzdeki 5 yılda da devam edeceği söylenebilir. Öte yandan sektörde faaliyet gösteren küçük çaplı yerli kuruluşlar ve sektöre yeni giriş yapanlar zahmetli bir seçenek olan üretime yatınm yapmaktansa ürünleri henüz Türkiye 'ye gelmemiş olan yabancı şirketlerin temsilciliklerini yapmayı tercih etmektedirler. 15

6.1. İTHALAT Ürün ithalatı: Özellikle AB ve diğer Avrupa ülkelerinden yapılmaktadır. Ayrıca bazı dışa dönük fırmalar yerli imalatlarını durdurup ithalata yönelmişlerdir. Bu durum özellikle 1997-1999 yılları arasında gözlenmiştir. Yarı ürün: Yarı ürün ithalatı yoktur. Hammadde ithalatı: Bu sektörde önemli olan maddelerin hepsi ithaldir ve sadece AB ülkelerinden ithalat 1999 yılında 900 milyar liranın üzerindedir. 16

-~ İTHALAT VERİLERİ 3303.00- Pariıimler, Kolonyalar, Diğer TuvaJet Suları (İthalat, ABD Doları) (6 Aylık} Fransa 7.899.910 7.969.516 10.390.714 3.190.388 Belçika 762.354 1.493.552 133.898 67.032 Hollanda 546.745 114.794 79.675 30.021 Almanya 1.708.612 1.958.349 1.608.746 890.213 İngiltere 1.730.335 3.017.997 3.423554 2.384.876 İspanya 975.308 802.151 877.682 334.777 İrlanda 706.725 346.504 509.064 10.842 İtalya 1.264.414 1.393.603 2.404.936 768.374 İsviçre 1.434.153 2.415.989 780.731 8.854.919 Avusturya 274.738 - - - A.B.D. 2.844.326 407.219 645.598 922.941 Brezilya 1.232.512 679.351 1.838.707 85.366 G. TOPLAM 1 28.628.504 26.622.023 20.993.305 17.539.749 * 150.000 $'ın üstündeki değerler alınmıştır. 1 Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 17

3304.10- Dudak Rujları, Diğer Dudak Makyaj Müstahzarları (İthalat, ABD Doları) (6Aylık)_ Fransa 994.426 783.346 989.109 442.777 Belçika 171.339 220.524 242.903 204.595 Almanya 536.087 1.380.463 1.323.122 631.702 İtalya 821.766 916.329 1.003.883 527.541 İngiltere 1.142.585 1.174.389 290.448 95.310 İrlanda 433.133 176.319 270.274 2.529 A.B.D. 261.237 232.925 281.692 154. ı 18 Taylan d - - 72.458 - G.TOPLAMI 4.506.970 5.063.792 3.582.889 2.058.572 * 150.000 $ 'ın üstündeki değerler alınmıştır. 1 Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 18

3304.20 - Göz Makyaj Müstahzarları (İthalat, ABD Doları) (6Aylıkl_ Fransa 1.138.370 1.044.340 1.104.819 656.416 Belçika 242.993 92.976 71.291 8.551 Almanya 2.282.179 3.472.258 2.657.336 1.144.591 İtalya 1.609.147 1.265.583 1.346.165 852.046 İngiltere 1.268.119 1.086.075 985.048 418.133 İrlanda 635.547 263.069 341.37 - A.B.D. 239.439 254.501 180.410 137.489 G. TOPLAM 1 7.732.792 7.668.003 13.539.099 3.126.226 * 150.000$ 'ın üstündeki değerler alınmıştır. 1 Genel Toplamda 150. 000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 3304.30- Manikür ve Pedikür Müstahzarları (İthalat, ABD Doları) (6 Aylık) Fransa 365.752 501.219 436.066 İngiltere 285.743 100.445 50.284 İrlanda 157.819 60.889 73.285 Almanya 77.908 162.662 189.576 147.610 5.182-33.532 G.TOPLAM 1 996.255 996.400 749.211 186.324 * 150.000 $'ın üstündeki değerler alınmıştır. 1 Genel Toplamda 150. 000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kay_nak : Devlet İstatistik Enstitüsü 19

3304.91 - Pudralar (İthalat, ABD Doları) (6 Aylık) r- Fransa 607.059 513.693 469.956 198.966 İtalya 225.ı85 234.105 230.779 163.194 İngiltere 578.340 476.944 308.145 130.964 G. TOPLAMı 1.810.250 1.612.451 1.008.880 493.124 * 150.000 $'ın üstündeki değerler alınmıştır. ı Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 3304.99 - Allıklar; Vücut Losyonları; Kremler, Emülsiyonlar ve Yağlar; Güzellik, Makyaj ve Cilt Bakımı 1'- Müstahzarları (İthalat, ABD Doları) (6 Aylık)_ Fransa 7.446.692 7.632.753 8.480.427 4.496.317 İtalya 1.976.4ı9 1.927.3 ı 7 2.130.489 1.045.631 İngiltere 4.254.835 3.842.698 2.780.067 1.580.267 Almanya 4.707.597 4.496.624 5.353.013 281.387 Belçika 1.768.080 871.685 ı.255.655 28ı.387 İrlanda 1.684.33 ı 1.479.224 848.718 98.938 İspanya 615.486 1.014.011 1.168.248 490.572 İsviçre 1.737.175 1.103.235 1.308.786 914.609 A.B.D. 2.984.226 2.789.467 3.562.623 1.466.476 İsrail 4.673 210.807 803.615 606.665 Romanya - 58.975 23.773 - G. TOPLAMı 27.648.788 26.073.640 27.715.414 13.701.984 * 150.000 $'ın üstündeki değerler alınmıştır. ı Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 20

3305.10- Şampuanlar (İthalat, ABD Doları) (6 Aylık) Fransa 182.100 17.303.523 19.637.084 7.008.733 Belçika 1.140.952 730.498 871.106 280.894 Almanya 1.590.788 1.691.583 2.341.647 2.215.333 İngiltere 747.819 1.318.744 2.203.662 335.159 İrlanda 199.379 44.568 77.958 - Yunanistan 600.381 863.218 1.256.944 272.193 A.B.D. 544.882 541.012 2.273.933 1.132.799 İtalya 128.702 202.258 141.606 61.479 Polonya 76.227 172.446 1.121.431 392.524 G. TOPLAMı 5.479.607 23.206.815 29.925.371 11.699.114 * 150.000 $'zn üstündeki değerler alınmıştır. ı Genel Toplamda 150. 000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kay_nak: Devlet İstatistik Enstitüsü 3305.30 - Saç Spreyleri (İthalat, ABD Doları) (6 Aylık} _ Fransa 214.397 26.896 63.285 26.742 Belçika 457.810 303.096 116.077 52.728 Almanya 856.460 462.638 533.787 243.075 İngiltere 302.048 164.599 96.726 35.306 G. TOPLAMı 1.978.687 1.137.049 809.875 357.851 * 150.000$ 'ın üstündeki değerler alınmıştır. ı Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 21

3305.90 - Saç Losyonları, Saç Boyaları, Diğer Saç Müstahzarları (İthalat, ABD Doları) - Belçika 2.178.845 1.436.738 3.315.243 A.B.D. 537.566 629.751 611.077 Almanya 6.027.720 5.980.521 6.706.236 İtalya 1.996.367 1.903.189 1.602.351 İngiltere 1.844.381 2.467.557 1.969.314 Yunanistan 3.507.026 2.840.659 643.061 İspanya 200.977 225.786 442.182 Fransa 829.143 1.360.981 2.166.395 Hindistan 4.000 215.000 570.344 Hollanda 41.971 54.629 207.083 (6 Aylık) 950.791 141.183 3.722.514 591.123 671.239 G. TOPLAMı 17.414.709 117.314.359 18.233.277 7.584.282 * 150.000 $ 'ın üstündeki değerler alınmıştır. ı Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü - 387.919 815.784 268.000 35.729 22

3307.10- Losyonlar (traş için); Traş Kremleri; Traş Öncesi veya Sonrası Kullanılan Müstahzarlar (İthalat, ABD Doları) (6 Aylık) Fransa 328.648 322.276 350.702 72.229 İngiltere 1.290.856 614.135 839.462 409.327 İrlanda 313.558 126.538 69.276 14.316 İzmir Serb. Böl. 168.530 - - - Almanya 399.156 411.678 314.698 162.804 A.B.D. 146.781 265.789 57.007 28.841 Portekiz 95.449 223.670 115.555 - İspanya 52.004 311.949 116.618 63.996 G.TOPLAM-' 3.012.074 2.526.765 1.863.318 751.513 * 150.000 $ 'ın üstündeki değerler alınmıştır. -'Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 23

3307.20- Vücut Deodorantları ve Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar (İthalat, ABD Doları) r- (6 Aylık) Fransa 1.161.487 762.880 1.391.262 ı 674.668 Almanya 3.388.955 3.675.639 3.328.29 ı 1.912.375 İtalya 273.177 67.009 188.935 ı 37.156 İngiltere 1.561.458 965.145 1.130.022 ı 716.089 İrlanda 508.665 96.671 348.637 ı 6.446 Macaristan 289.393 485.507 395.399 ı 140.734 A.B.D. 668.581 463. ı 15 494.491 ı 383.596 Hollanda 80.224 335.932 129.944 ı 16.121 G. TOPLAM 1 8.279.904 7.168.819 7.407.019 ı 3.887.185!- * 150.000 $'zn üstündeki değerler alznmıştzr. 1 Genel Toplamda 150.000 $'zn altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 3307.30- Parfümlü Banyo Tuzları ve Diğer Banyo Müstahzarları (İthalat, ABD Doları) (6 Aylık) Hollanda 209.432 126.639 35.560 19.239 Almanya 825.517 524.790 610.339 143.393 Macaristan - 227.391 318.303 145.257 İrlanda 81.809 81.726 58.582 1.603 G. TOPLAM 1 1.495.733 1.269.608 1.022.784 309.307 1"" * 150.000 $'zn üstündeki değerler alınmıştır. 1 Genel Toplamda 150.000 $'zn altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 24

6.2. İHRACAT Ürün ihracatı çok yüksek olmamaktadır. Çünkü gerek hammadde ithalatı gerek enerji maliyetlerinin yüksek olması rekabet yönünden dezavantajlı bir ortam yaratmaktadır. İhracatın en büyük kısmı Ortadoğu'ya, KKTC'ye ve Türki Cumhuriyetleredir. İHRACAT VERİLERİ 3303.00- Parftimler, Kolonyalar, Diğer TuvaJet Suları (İhracat, ABD Doları) (6Aylıiq Singap ur 2.853.610 3.010.980 934.435 207.228 Hollanda 247.702 584.780 1.037.770 1.557.225 İng. Virgin Adi. 373.194 - - - Almanya 225.606 155.608 87.726 55.541 İngiltere 390.270 10.016 42.764 10.346 Rusya Fed. 21.362 25.881 638.626 245.476 B.A.E - 38.926 99.767 24.491 G. TOPLAMı 4.995.830 4.614.153 2.841.088 2.100.307 * 150.000 $ 'ın üstündeki değerler alınmıştır. ı Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 25

3304.10- Dudak Rujları, Diğer Dudak Makyaj Müstahzarları (İhracat, ABD Doları) (6 Aylık)_ Rusya Fed. 771.734 420.915 862.351 483.799 G. TOPLAMı 1.227.312 887.930 - - * 150.000 $'zn üstündeki değerler alınmıştır. ı Genel Toplamda 150.000 $'zn altındaki ürünler de yer almaktadır. Kay~nak : Devlet İstatistik Enstitüsü 3304.20 - Göz Makyaj Müstahzarları (İhracat, ABD Doları) ÜLKEADI ı 1998 1999 2000 (6 Aylık) Bulgaristan 255.556 1.049 15.291 - Ukrayna 271.338 339.919 832.750 195.809 Rusya Fed. 1.065.644 321.017 1.275.009 854.755 Özbekistan 25.247 107.619 123.400 88.038 G. TOPLAMı 1.994.691 1.148.715 2.246.450 1.138.602 * 150.000 $'ın üstündeki değerler alınmıştır. ı Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 26

3304.30 - Manikür ve Pedikür Müstahzarları (İhracat, ABD Doları) -- Rusya Fed. 1.561.625 1.915.187 4.494.896 Ukrayna 57.604 488.563 1.622.870 (6 Aylık) 3.615.080 510.147 G. TOPLAMı 1.853.533 2.675.223 6.117.766 4.125.227 * 150.000 $'zn üstündeki değerler alınmıştır. ı Genel Toplamda 150.000 $'zn altındaki ürünler de yer almaktadır. Kay_nak : Devlet İstatistik Enstitüsü 3304.91 - Pudralar (İhracat, ABD Doları) (6 Aylık) Rusya Fed. 193.500 77.595 144.327 32.610 G. TOPLAMı 281.007 237.734 144.327 32.610 * 150.000 $'zn üstündeki değerler alınmıştır. ı Genel Toplamda 150. 000 $'zn altındaki ürünler de yer almaktadır. Kay_nak: Devlet İstatistik Enstitüsü 27

3304.99- Allıklar; Vücut Losyonları; Kremler, Yağlar; Güzellik, Makyaj ve Cilt Bakımı için Müstahzarları (İhracat, ABD Doları) (6 Aylık) Rusya Fed. 1.428.302 229.784 228.190 89.012 K.K.T.C. 217.908 195.519 183.377 81.356 Ukrayna 466.348 190.380 93.779 97.433 Azerbeycan 167.365 148.375 103.949 36.207 Kazakistan 167.361 16.709 100.578 5.404 Kong o 362.446 - - - G. TOPLAM 1 ~ 3.924.718 2.355.342 709.873 309.412 * 150.000 $ 'ın üstündeki değerler alınmıştır. 1 Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 28

3305.10- Şampuanlar (İhracat, ABD Doları) (6 Aylık) Macaristan ı 72.858 51.677 ı ıo.464 ı44.82ı Romanya 655.424 31.087 ı ı8.380 ı 1.830 Bulgaristan 2ı5.ıı8 ı52.055 ıo7.4ıo 47.638 Ukrayna 1.733.795 1.202.748 594.273 280.736 Moldovya 2ı 7.876 54.339 28.208 ı 1.687 Rusya Fed. 4.037.789 277.272 300.02ı ı ı3.2ı5 Gürcistan ı59.525 31.348 986.927 549.540 Azerb.-Nahc. 763.396 421.30ı ı.ı83.397 672.936 Kazakistan 1.979.295 348.6ı6 4ı9.ı3o 241.8ı6 Türkmenistan 1.047.83 ı 874.720 546.377 250.ı82 Özbekistan 651.724 ı85.454 3.0ı8.ı37 696.335 Kırgızistan 6ı2.332 60.ı37 ı35.035 20.226 Cezayir 1.877.37ı 2.620.436 1.075.434 396.476 K.K.T.C. 571.994 780.ı52 606.029 344.455 Slovenya 63.09ı 2ı 7.383 456.9ıı ı ı 1.532 Makedonya 58.558 204.908 2ı8.942 ı64.8ı8 A.B.D. 25.629 55.6ıo 40.96ı - G. TOPLAM 1 17.709.617 9.733.632 9.946.036 4.058.243 * 150.000 $'ın üstündeki değerler alınmıştır. 1 Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kay_nak: Devlet İstatistik Enstitüsü 29

3305.30- Saç Spreyleri (İhracat, ABD Doları) (6 Aylık - Ukrayna 188.018 103.400 6.850 60.125 Rusya Fed. 605.052 12.725-5.443 Kazakistan 406.390 2.833 2.730 - G. TOPLAM 1 1.345.178 281.981 9.580 65.568 * 150.000 $ 'ın üstündeki değerler alınmıştır. 1 Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Ka)!_nak : Devlet İstatistik Enstitüsü 3305.90 - Saç Losyonları, Saç Boyaları, Diğer Saç Müstahzarları (İhracat, ABD Doları) {6 Aylık).._ K.K.T.C. 484.570 721.372 547.546 249.712 Azerb.-Nahc. 6.683 38.656 146.337 75.118 - - - G. TOPLAM 1 1.099.853 1.487.351 693.883 324.830 * 150.000 $'ın üstündeki değerler alınmıştır. 1 Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 30

3307.10- Losyonlar( traş için); Traş Kremleri; Traş Öncesi veya Sonrası Kullanılan Müstahzarlar (İhracat, ABD Doları) (6 Aylık} K.K.T.C. 306.145 305.045 216.513 161.293 Hollanda 70.718 184.758 108.245 95.292 Ukrayna 1.667.896 1.952.865 2.170.555 1.314.048 Rusya Fed. 1.468.098 2.445.822 2. ı ı5.23 ı 1.227.064 G. TOPLAM 5.738.032 6.905.327 4.610.544 2.797.697 * 150.000 $'zn üstündeki değerler alınmıştır. I Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kay_nak: Devlet İstatistik Enstitüsü 3307.20- Vücut Deodorantları ve Ter Kokusunu Önleyici Deodorantlar (İhracat, ABD Doları) (6 Aylık} K.K.T.C. ı63.567 ı51.572 95.254 75.972 Ukrayna 20.277 43.743 64.573 85.260 Rusya Fed. 50.288 2.281 86.088 ı3.265 G. TOPLAM 837.743 720.303 245.915 174.497 * 150.000 $'ın üstündeki değerler alınmıştır. I Genel Toplamda 150.000 $'ın altındaki ürünler de yer almaktadır. Kaynak : Devlet İstatistik Enstitüsü 31

3307.30- Parfümlü Banyo Tuzları ve Diğer Banyo Müstahzarları (İhracat, ABD Doları) (6 Aylık) Rusya Fed. 575.593 1.236 13.879 - G. TOPLAMı 716.660 103.230 13.879 - * 150.000 $'ın üstündeki değerler alınmıştır. ı Genel Toplamda 150.000 $'zn altındaki ürünler de yer almaktadır. Kay_nak : Devlet İstatistik Enstitüsü 7. İSTiHDAM Sektörde KOBİ şeklindeki fırmalar çoğunlukta olup bunlar aile şirketi şeklindedir. Bu fırmalarda genellikle vasıfsız işçi çalıştınlmaktadır. Sektörde pazarın % 70-80'ini elinde tutan uluslar arası kuruluşlar ve bunların yerli ortaklıklarının işçilik kullanımı ileri teknolojiler kullanılarak asgari düzeyde tutulmaktadır. Bu kuruluşlarda işçi ücretleri Batı Avrupa ülkeleri ile kı yaslanabilir düzeydedir. Buna karşılık küçük çaplı yerli kuruluşlar düşük ücretle vasıfsız işçiler çalıştırmaktadır. Bu da aynı ürün kategorilerinde rastlanan farklı satış fıyatlarının nedenlerinden biridir. Son yıllarda ithalatın giderek artması Sektördeki istihdam düzeyini düşürmekte, uzmana ve vasıflı işçiye olan ihtiyacı azaltmaktadır. Diğer taraftan sektörün ihtiyacı olan uzman, mühendis, araştırmacı gibi nitelikli elemanların yetiştirilmesi için mevcut eğitim kuruluşları gerekli yapılanmaya sahip değildir. Üniversitelerimiz ve yüksek okullarımızda kozmetik eğitimine yeterince yer verilmemekte, sektöre yönelik özel bölümler bulunmamaktadır. 32

8. ÜRÜN STANDARTLARI Sektörde, 28 Ocak 1998' de yürürlüğe gıren Kozmetik Yönetmeliği mevcuttur. 3977 sayılı Türkiye'de kozmetik ürünlerin üretimi ve satışı Kozmetik Kanunu kapsammda çıkarılan 28 Ocak 1998 tarih ve 23244 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Kozmetik Yönetmeliği doğrultusunda Sağlık Bakanlığı İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü tarafından denetlenmektedir. Türk Kozmetik Yönetmeliği esas olarak Avrupa Topluluğu'nun 76/ 768/ EEC sayılı yönetmeliğinin bir kopyasıdır. Ancak uygulamada önemli farklar bulunmaktadır. Avrupa Birliği Yönetmeliği "satış sonrası kontrol" esaslı olup "satış öncesi izin" gerektirınezken Türk Kozmetik Yönetmeliği "satış öncesi izin" esasına dayanmaktadır. Kozmetik ürünlerden diş macunları (TS 3992), diş fırçaları (TS 4330), traş kremleri (TS 54) ve sabunlar (TS 54) için zorunlu Türk Standartları bulunmaktadır. Bu kategorilerde yerli olarak üretilen ve ithal edilen tüm ürünlerin bu standartiara uyması yasal zorunluluktur. Kozmetik Yönetmeliği'nde değişiklik yapılmasına dair Yönetmelik 28 Ocak 1998 'de Resmi Gazete' de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yapılan değişiklik, kozmetik fırmalarına sınırlama ve kurallara uymayan fırmalara kanuni müeyyide getirdi. Değişiklikle kozmetiklerin yanılmaya yol açmayacak ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde, doğru ve anlaşılır bilgiler ile tüketiciye ulaşmasını sağlamak üzere üretilmelerine, ithallerine dair şartları, üretim, ithal izinlerine ve kontrol edilmelerine ilişkin esas ve usuller yeniden düzenlendi. Kararla; kozmetik fırmaların ürettikleri ürünlerde, formüllerde bulunan bütün maddelerin tespiti ve insan sağlığına uygun olup olmadığına dair bilgilerin yazılması için teknik eleman bulundurmaları zorunlu kılındı. 33

Kararda, Sağlık Bakanlığı'nın kozmetiklerin üretiminin ve dolumunun yapıldığı yerler ile üretilen ve ithal edilen ürünleri denetleyeceği ve bu amaçla ürünlerden numune alabileceği belirtildi. Değişikliğe uymayan fırmalara kanuni müeyyideler de getirildi. Karara göre, tüketicileri yanıltan ve doğru bilgi içermeyen reklam filmleri gösteren fırmaların tamtım materyalleri ve malzemeleri üretici ve ithalatçı tarafından piyasadan toplatılacak. Bu fırmalara ait filmler mühür altına alınacak ve üretici veya ithalatçı fırma gerekli prosedürleri yerine getirene kadar ürünler mühürlü kalacak. Firmalar, yayınladıkları reklam basında yer almışsa ayın yerde ve ayın puntolarla; sözlü basında yer almışsa ayın saatte doğru bilgiler ile tekzip yayınlayacak. 9. MEVCUT DURUM DEGERLENDİRİLMESİ 1- Sektörün kişibaşı yurtiçi tüketimi hala çok düşük seviyededir. Kişi Başı (Yıllık} Şampuan Deodorant DişMacunu Türkiye 140 gr 15 gr 45 gr Avrupa 810 gr 250 gr 300 gr K Amerika 1100 gr 300 gr 500 gr.._.. Dünya Ortalaması 350 gr 150 gr 120 gr Türkiye, dünyadaki tüketim ortalamasına erişebilmek için şampuan ve diş macunu tüketimini en az 3 katına, deodorant tüketimini ise en az lo katına çıkarmalıdır. Kozmetik sektöründe kişi başı tüketim Avrupa ülkelerinden Fransa' da en yüksek oranla 140 $, Portekiz' de en düşük oranla 70 $olmasına rağmen Türkiye'de ancak 12 $'dır. 34

Sektörün AB ve Türkiye' deki pıyasa dağılımı ıse şu şekildedir: KİŞİBAŞI TÜRKİYE% AB o/o TuvaJet Müstahzarları ve Diş Bakımı 26.7 18.0 Saç Bakımı 25.2 50.0 Cilt Bakımı 20.8 10.0 Diğerleri 27.3 22.0 {Parfüm ve Dekoratif Kozmetik) (kesin olm.değer) 2- Artan rekabete uyum sağlayabilmek için KOBİ'lerin özellikle kaliteye önem vermeleri gerekmektedir. 3- Türkiye' deki kozmetik sektöründe kişilerin sosyoekonomik seviyesinin yükselmesi ve modern kadının iş hayatında yer almaya başlaması kozmetik ürünlerine olan talebi arttınnıştır. 4- Sektörde kapasite fazlası mevcuttur. Bu bakımdan Türkiye' de fıyat ve kaliteye önem verilmesi durumunda ihracat alanında rekabet düzeyine ulaşmak mümkündür. 5- Sektör içinde, özellikle KOBİ'lerde, kaçak ürünlere maliyet avantajı sağlayan "faturasız ürün" dağıtımı bulunmaktadır. Bu da, piyasada standartiara uygun olmayan kalitesiz malların kontrol dışı üretilmesini desteklemektedir. 6- Atık su arıtma tesisi kurma mecburiyeri olmasma rağmen kontrol mekanizması çalışmamaktadır. 7- Enerji sarfiyatı henüz yüksektir. 35

8- Tüketicinin korunması için kaliteli mal üreten fırmaların teşvik edilmesi ve piyasa kontrollerinin yapılması şarttır. 9- Üreticilerin AR-GE 'ye daha fazla pay ayırmaları, sanayici-üniversite ilişkilerini geliştirmeleri, böylece rekabete karşı daha güçlü olmaları gerekmektedir. 10- Üniversite ve yüksek okullarda sektöre yönelik eğitimin hemen hemen hiç verilmiyor olması kozmetik alanında bu kuruluşlarda hiçbir araştırmanın yapılmaması anlamına da gelmektedir. ll- Türkiye' de üretim yapan uluslararası kuruluşların ve bunların ortaklıklarının araştırma faaliyetleri, merkezi organları tarafından yürütülmekte ve Türkiye' de sadece uygulama çalışmaları yapılmaktadır. ithalatın giderek ağırlık kazanması, bu kuruluşların AR-GE çalışmalarına giderek daha az önem vermeleri ile sonuçlanmaktadır. 12- Yerli sermayeye dayalı kuruluşlar ıse AR-GE çalışmalarına önem vermektense sektördeki uluslararası kuruluşları izlemeyi ve know-how'larını hammadde satıcılarından almayı tercih etmektedirler. 13- Sonuç olarak çok az sayıda kuruluşta AR-GE bölümü bulunmaktadır. Üniversite ve benzeri kurumlar ile endüstrinin ortak AR -GE çalışmaları ise hemen hemen hiç yoktur. 14- Kozmetik yönetmeliği değişikliği, yukarıda belirtilen hususlarda kalite gelişmesine faydalı olmuş, ancak uygulamada henüz istenen seviyeye gelmemiştir. 36

10. SEKİZİNCi BEŞ YILLIK PLAN DÖNEMİ GELiŞMELERİ VE TEDBİRLER 10.1. GENEL POLİTİKA VE TEDBİRLER Kozmetik ürünleri asırlardır insan yaşamında önemli bir rol oynamaktadır ve kişilerin temizliği ve güzel görünümleri için vazgeçilmez ürünlerdir. insaniann kendilerini daha ıyı hissetmelerine neden olmakta, özgüvenlerinin artmasını sağlamakta ve hatta sağlıklarını da olumlu yönde etkilemektedirler. Bu nedenle önemli bir sektör olan kozmetik ürünlerle ilgili olarak önümüzdeki yıllarda yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir: + Türkiye' de kişi başına kozmetik ürünü kullanımı Avrupa ile kıyaslandığında son derece düşüktür. Türkiye' de enflasyonun düşmesi ve ekonominin düzelmesi ile kitlelerin alım gücü artacaktır ve bunun sonucu kozmetik kullanımı da kaçınılmaz olarak artacaktır. Ancak kullanım azlığını sadece ekonomik nedenlere bağlamak doğru olmaz. Kitlelerin eğitimi de bu konuda önemlidir. İnsanlar kozmetiklerin faydaları ve doğru kullanımlan konusunda endüstri-devlet işbirliği ile eğitilmelidir. Kozmetik ürünlerin lüks olmadığı, sağlıklı ve mutlu bir yaşam için gerekli olduğu vurgulanmalıdır. + Yerli üretim teşvik edilmelidir. Bu, ithalat engellemeleri şeklinde değil, yatırım kolaylığı ve vergi indirimleriyle sağlanmalıdır. 37

+ İhracat teşvik edilmelidir. Bu şekilde üretimlerini Türkiye dışındaki merkeziere kaydıran kuruluşlar yerli üretim yapmaya ve ürünlerini diğer ülkelere Türkiye' den göndermeye özendirilebilirler. + Yasal mevzuatta AB ile kesin uyum sağlanmalıdır. "Satış öncesi izin" yerine "satış sonrası denetim" mekanizmasının etkili bir şekilde uygulanması ürünlerin kalitesini ve güvenilirliğini arttıracak, tüketiciterin daha iyi korunmasını sağlayacaktır. "Satış sonrası denetim" için gerekli fonlar, kuruluşlarm ve devletin izin zorunluluğu nedeniyle yaptıkları önemli harcamaları pıyasa denetimine kaydırmatan ile sağlanabilecektir. + Sektörde AR... GE çalışmaları, AR... GE yatınmlarma teşvik ve kredi verilmesi ve bu tür çalışmalarm ödüllendirilmesiyle teşvik edilmelidir. + Üniversite ve benzeri kuruluşlarda kozmetik ürünleri alanında eğitim veren kısımlar açılmalı ve yine bu kuruluşlarda kozmetik sahasındaki araştırmalar teşvik edilmelidir. + Üniversite ve özel sektör arasmda ortak AR... GE faaliyetleri teşvik edilmeli ve desteklenmelidir. + Kozmetik ürünlerinin kullanımı teşvik edilmeli ve bu konuda kitleler eğitilmelidir. 38

10.2. 2000-2004 YILLARI ÜRETİM PROJEKSiYONU Pazar Büyüklüğü-1999 Y dlık Artış 2000-2004 1.. 2000 Yılı Yılı 2002 Yılı 2003 Yılı 2004 Yılı ~ 1 Değer Miktar Miktar Değer Miktar U retim Miktan Üretim Miktan Üretim Miktan Üretim Miktan Üretim Miktan Milyon ABD$ TON ADET % USD % Ton Adet Ton Adet Ton Adet Ton Adet Ton Adet "--- i- _, -----------------..-.._ --- ----- --- ŞAMPUAN 240.0 27000-15 10 29700-32670 - 35937-39531 - 43484 - SAÇKRErvıi 13.5 2400-20 10 2640-2904 - 3194-3514 - 3865 - SAÇBOYASI 35.5-9000000 10 10-9900000 - 10890000-11979000 - 13176900-14494590 SAÇ JELİ 20.0 1800 10 10 1980-2178 - 2396-2635 2899 - SAÇ SPREYİ 8.0 465-5 5 488 513-538 - 565-593 - BRİYANTİN 2.6 89 - o o 89-89 - 89 89 89 - SAÇKÖPÜGÜ 2.1 78-5 5 2-2 - 2-3 - 3 - SAÇ BAKIW TOPLAM 321.2 31832 9000000 15 10 35015 9900000 38517 10890000 42368 11979000 46605 13176900 51266 14494590 DİŞMACUNU 74.0 4550-20 10 5005-5506 - 6056-6662 - 7328 - DİŞ FIRÇASI 40.0-27500000 20 10-30250000 - 33275000-36602500 - 40262750-44289025 AGIZ ÇALKALAMA SUYU 2.0 195-5 2 199-203 - 207-211 - 215 - AGIZ BAKIMI TOPLAM 116.0 4745 27500000 20 10 5220 30250000 5741 33275000 6316 36602500 6947 40262750 7642 44289025 DEODORANT 56.0 2400-20 15 2760 3174-3650 - 4198-4827 - TRAŞ KREMİ VE KÖPÜGÜ 19.0 1678 - ll 5 1762-1850 - 1942-2040 - 2142 - ERKEK PARFÜMERİ 30.0 300 14 3 309-318 - 328-338 348 - BAY AN P ARFÜMERİ 18.0 120 - - 120-120 - 120-120 - 120 KOLüNYA 30.0 4800 - - - 4800-4800 - 4800-4800 - 4800 - DEO. VEPARF. TOPLAM 153.0 9298 o 45 23 9751 o 10262 o 10840 o 11495 o 12237 o CİLTBAKllvfl 65.0 2300 18 2 2346-2393 2441 2490 2539 - VAZELiN 2.0 300-35 36 408 555-755 - 1026-1396 TALK 4.0 350-20 14 399 455-519 - 591-674 - PİŞİKKREMİ 4.2 100-13 7 107-114 - 123-131 - 140 - CİLT BAKIM TOPLAM 75.2 3050 o 86 59 3260 o 3517 o 3836 o 4238 o 4749 o SABUN VE DUŞ JELİ 160.0 70000-13 2 71400-72828 - 74285-75770 - 77286 - RENKLi KOZMETİK 50.0-21000000 25 15 o 24150000-27772500 - 31938375-36729131 - 42238501 TOPLAM KOZMETİK 875.4 118925 57500000 - - 124646 64300000 130866 71937500 137645 80519875 145056 90168781 153179 101022116 1 40 Kaynak : Kimya Sanayi Üreticüeri Derneği... --..-....- wnzn ---...-.

ll. SEKTÖRÜN SEKİZİNCi BEŞ YILLIK PLAN DÖNEMİNDE AB'YE UYUM ÇALIŞMALARI Sektörün AB 'ye uyum çalışmalan 2000 yılından itibaren başlatılmıştır~ Bu çalışmalar; Kozmetik ve Tııvalet Müstahzarları Üreticileri Derneği, Sağlık Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, TSE, DPT ile birlikte yapılmaktadır. AB 'ye uyum çalışmalannda öncelikle ele alınması gereken konular unl_ardır: - Tüketicinin konınınası a) Birim fıyat b) Reklam - Gümrük ve vergiler - Ambalaj - Çevre a) Tehlikeli maddeler b) Katı atıklar c) Zaralı kimyasallar Rekabetin korunma st - Kozmetik Yönetmeliği 'nde yer alan "pazarlama öncesi izin" yerine ''pazarlama sonrası kontrol" mekanizmasına işlerlik kazandınıması 41

12._ÇEVRE VE İNSAN SAGLIGI Çevre ve insan sağlığına etkisi olan ve kozmetik yapınımda kullanılan ham ve yardımcı maddelerin kozmetik ürünlerinin kullanımındaki ve piyasaya arzlarındaki kontrollerin tam olarak yapılması gerekmektedir~ Kaliteli hammadde kullanımı ve ürün yapımıyla ilgili yaptırım koşulları uygulanmalıdır~ Bunun ıçın de sanayi-devlet-üniversite birlikte çalışmalıdır~ Avrupa Birliği Kozmetik Direktiii'ne uygun olarak hammadde ile ürünlerin çevre ve insan sağlığına olan etkilerinin bilimsel olarak incelenmeleri:! takibi ve konuyla ilgili mevzuatların değerlendirilmesi gerekmektedir~ Bununla ilgili olarak devletin Ürün imalatçıları Derneği ile müşterek çalışması ve bu derneğin COLIP A ile olan yakın temaslarının devamının sağlanması şarttır~ Çevre ve ınsan sağlığı yönünden sahte urun kontrollerinin yapılması, tüketicinin bu yönde bilinçlendirilmesi ve bu ürünleri yapanların caydıncı olacak ş_ekilde cezalandınlmaları gerekmektedir~ Sektördeki şirketler çevreye uyum standartlarını yükseltmek için birbirleriyle işbirliği yapmalıdır~ Çevreye yararlılık konusunda tüketiciyi yanıltıcı çalışmalar yapılmamalıdır. 42

l3.sektördeki KURULUŞLAR Kozmetik ürünleri alanında faaliyet gösteren kuruluşlar; yabancı sermayeli uluslar arası kuruluşlar~ bunların yerli kuruluşlarla olan ortaklıklan ve tümü yerli sermayeye dayalı kuruluş_lar olınak üzere üç bölüme ayrılmaktadır~ KOZMETİK ÜRÜNLERİ ALANINDA FAALİYET GÖSTEREN KURULUŞLAR ( 2000 YILI) PAZARDA SERMAYE FAALİYET DEGER FİRMAADI YAPISI ŞEKLİ OLARAK PAYI ( 0 /o) PROCTER & GAMBLE Yabancı İthalat 11.5 UNILEVER Yabancı Üretim/İthalat 12.0 ECZACIBAŞI/BEISDORF Yabancı!Y erli Ortakl Üretim/İthalat 9.7 COLGATE/PALMOLIVE Yabancı üretim/ithalat 5.6 HENKEL/SHW ARZKOPF Yabancı İthalat 3.0 GILLETTE Yabancı thalat 3.0 EVYAP Yerli Üretim 5.0 KOP AŞ Yerli Üretim 1.8 L'OREAL Yabancı İthalat 1.7 WELLA Yabancı İthalat 1.7 J&J Yabancı İthalat 1.2 AROMEL KİMYA Yerli Üretim 1.5 HOBİ KOZMETİK Yerli Üretim 1.5 CANAN KOZMETİK Yerli Üretim

Sektörde faaliyet gösteren cesitli firmalar: Aromel Gillette Rebul Ataç Hes Revu Beecham Ho bi Sezginler Bifors H un ca Tan Ecza Bristol Myers Johnson & Johnson Tariş Carfarma Kop aş Tekmen Colgate Palmolive Kurtsan Temsu Coty Lever Elida Toprak Deotak L'Oreal TürkHenket Eczacıbaşı Ondüla Vepa E!YaP Procter & Gamble W ella