T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin Türkiye de Uygulanmasının Desteklenmesi Projesi ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ İZİN VE DENETİM GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İzin ve Lisans Dairesi Başkanlığı Ankara 19 Mart 2012
Entegre Kirlilik Önleme Kontrol (EKÖK) & Endüstriyel Emisyonlar Direktifi (EED) Çevre faslında uyumlaştırılması gereken müktesebatın sanayi kaynaklı kirliliğin önlenmesi ve kontrolü ile ilgili en önemli düzenlemesi olan Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (EKÖK-2008/01/EC) Amacı endüstriyel faaliyetlerden kaynaklı kirliliğin entegre biçimde önlenmesinin ve kontrolüne ilişkin kurallarını ortaya koymaktadır. Ayrıca havaya, suya ve toprağa salımların önlenmesi, bu gerçekleştirilemiyorsa azaltılması ve atık üretiminin engellenmesi kurallarını belirlemekte, bu yolla çevrenin bir bütün olarak yüksek düzeyde korunmasıdır. IPPC Direktifinin süreçsel gelişimi: 96/61/EC Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifi (IPPC) 2008/1 /EC Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifi 2010/75/EC Endüstriyel Emisyonlar Direktifi (Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin 6 sektörel direktif ile yeniden şekillendirilerek tek direktif haline getirilmesi )
Entegre Kirlilik Önleme Kontrol (EKÖK) & Endüstriyel Emisyonlar Direktifi (EED) 2010/75/EC Endüstriyel Emisyonlar Direktifi (Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifi) altında yer alan 6 sektörel direktif ; - Büyük Yakma Tesisleri Direktifi (2001/80/EC) (LCP) Atık Yakma Direktifi (2000/76/EC)(WID) Solvent Emisyonları Direktifi (1999/13/EC)(SED) 3 TiO2 Direktifi (78/176, 82/883, 92/112) (atık, deşarj ve hava emisyonları) dir. Yeni direktifin AB Üye Ülkelerinde Uyumlaştırma ve Uygulama Takvimi Uyumlaştırma tarihleri: Endüstriyel Emisyonlar Direktifinin yürürlüğe girmesinden 2 yıl sonra uyumlaştırılmalıdır. IPPC/ Atık Yakma Direktifi / Solvent Emisyonları Direktifi, Endüstriyel Emisyonlar Direktifinin yürürlüğe girmesinden 3 yıl sonra yürürlükten kaldırılacaktır. Büyük Yakma Tesisleri Direktifi, 1/1/2016 tarihinde yürürlükten kaldırılacaktır. Mevcut tesisler için uygulama son tarihleri: Mevcut IPPC tesisleri: Endüstriyel Emisyonlar Direktifinin yürürlüğe girmesinden 3 yıl sonra Yeni Ek-1 Listesi tesisleri: Endüstriyel Emisyonlar Direktifinin yürürlüğe girmesinden 4,5 yıl sonra Büyük Yakma Tesisleri: 1/1/2016
Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol (EKÖK) Direktifi Tamamlanan Projeler 1. Proje: Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC- 96/61/EC) İç Mevzuata Kazandırılmasında İnsan Kaynakları Açısından Kapasite Artırımı Ocak 2003- Aralık 2004 Bütçe: 525.000 Avro 2. Proje: Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC- 96/61/EC) Türkiye de Uygulanması IPPC Uyumlaştırma, Uygulama Stratejisi Hazırlanması Ocak 2006 -Şubat 2008 Bütçe: 416.500 Avro
Entegre Kirlilik Önleme Kontrol (EKÖK) PROJE-3 EKÖK Direktifinin iç mevzuata kazandırılarak uygulanması amacıyla Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin (IPPC-2008/01/EC) Türkiye de Uygulanmasının Desteklenmesi Projesi 2008 yılında önerilmiş ve kabul edilerek Ocak 2011 tarihinde eşleştirme bileşeni başlamıştır. Proje Teknik yardım ve eşleştirme bileşenlerinden oluşmaktadır. Proje toplam bütçesi : 2.425.000 Euro Eşleştirme bileşeni, İspanya-Polonya hükümetlerince oluşturulan konsorsiyumu ile birlikte 24 ay süre ile yürütülecektir.06 Ocak 2011 tarihinde başlamıştır. Teknik Yardım Bileşeni İhale aşamasındadır. Nisan 2012 tarihinde başlaması beklenmektedir.
Entegre Kirlilik Önleme Kontrol (EKÖK) PROJE-3 Projenin Eşleştirme bileşeni kapsamında, Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol Direktifinin Uygulanmasının Desteklenmesi Projesi (2008/01/EC IPPC Direktifi) Endüstriyel Emisyonlar Direktifi (EED) Bölüm 1 ve 2 nin gereklilikleri yerine getirmek üzere yapılması gereken çalışmalar esas alınmıştır. Bu Çerçevede; AB ne üye ülkelerde bazı faaliyetler için uygulanan Entegre çevre izin sisteminin uyumlaştırılması, Halkın izin sürecine katılması prosedürünün oluşturulması Farklı kurumlar tarafından verilen çevresel konulu izinlerin birleştirilmesi İşletmeler inşa edilmeden önce ve ÇED süreci ile eşzamanlı yürütülen izin sistemi kurulması için öneriler hazırlanacaktır. Ayrıca, Entegre çevre izin sistemi ile ilgili mevzuat hazırlanması Uygulamaya yönelik rehber dokümanların hazırlanması Sanayicinin entegre izne başvurusuna yardımcı olacak ve yetkili otoritenin entegre izin değerlendirmesine destek sağlayacak rehber dokümanlar, Pilot olarak seçilen tekstil, demir çelik, kömür kullanılan enerji üretimi ve rafineri olmak üzere 4 sektör için mevcut en iyi teknikler hakkında rehber dokümanlar Entegre çevre izin sistemine tabi faaliyet envanterinin hazırlanması AB çevre faslı müzakerelerinde talep edilecek geçiş dönemi belirlenmesinde kullanılacak olan maliyet etkinlik analizinin ortaya konulduğu düzenleyici etki analizi çalışmalarının yapılması hedeflenmektedir.
Entegre Kirlilik Önleme Kontrol (EKÖK) PROJE-3 Projenin Teknik Yardım bileşeni kapsamında, Entegre izin sürecinde ilgili tüm paydaşlarda farkındalığın artırılmasına yönelik olarak bilişim sistemlerinin kullanılması, IPPC mevzuatının oluşturulması ve müzakerelerde ülke koşullarına uygun geçiş süreleri alınabilmesi için IPPC tesis envanterinin oluşturulması, Uyumlaştırılacak olan mevzuatın özellikle yetkili otorite ve etkilenen taraflar için maliyet etkinlik analizinin ortaya konulduğu düzenleyici etki analizi çalışmalarının yapılması, Entegre izni vermeye yetkili otoritede bilgi birikiminin artırılması ve gelecek entegre izin sistemine entegrasyonun artırılmasına yönelik eğitim (eğiticilerin eğitimi) çalışmalarının tamamlanması hedeflenmektedir.
EŞLEŞTİRME PROGRAMI 1. Bileşen : Kurumsal Çerçeve 2. Bileşen : Mevzuat / Destek Materyaller 2011 3. Bileşen:Kaynakların Belirlenmesi 2012 4. Bileşen: Eğitimler
TEKNİK YARDIM PROGRAMI 1. Bileşen : Bilişim Teknolojisi Kullanımının Yaygınlaştırılması 2012 2. Bileşen : Düzenleyici Etki Analizi Yapılması 3. Bileşen:IPPC Tesis Envanterinin Hazırlanması 2013 4. Bileşen: Eğitimler
EŞLEŞTİRME BİLEŞENİ FAALİYETLER & TAKVİM Açılış Yeni idari yapının tanımlanması + Koordinasyon mekanziması BAT değerlendirme opsiyonu, IPPC PRTR linkleri Yönetmeliğin 2. Taslağı 4 sektör için eğitimler Değerlendirm e& diğer adımlar + Proje nin kapanışı Proje ayı OCAK OCAK ARA LIK 2012 İspanya& Polonya sistemlerinin kıyaslanması + Güncellemek IPPC Eylem Planı Yönetmeliğin 1. taslağı + İdari prosedür Sanayi ve ÇOB için genel kılavuz 4 sektör kılavuzu Kaynakların belirlenmesi + İlk izin verme işlemi için strateji
PROJE DE YAPILAN ÇALIŞMALAR Proje kapsamında şu ana kadarki çıktılar: IPPC-EED Eylem Planı Taslak izin prosedürü ÇŞB yapısı, koordinasyon, sonraki adımlar ile ilgiler öneriler EED 2010/75/EU nin I. & II: bölümlerini uyumlaştıran yeni yönetmeliğinin 1.inci taslağı Temel ve sektörel rehberlerin kapsamı belirlenerek hazırlanan 1.inci taslak dokümanlar
PROJE DE YAPILAN ÇALIŞMALAR İlgili taraflarla bilgi paylaşımı,farkındalık oluşturma çalışmaları 5 Temmuz 2011 ilgili kamu kurum/kuruluşları ile entegre çevre izni akım şeması paylaşıldığı toplantı, 8 Eylül 2011 sanayi birlikleri/üniversiteler/meslek odaları/sivil toplum kuruluşları ile projede gelinen noktaların ve taslak entegre izin prosedürünün paylaşıldığı toplantı, 22 Kasım 2011 sanayi birlikleri/üniversiteler/meslek odaları/sivil toplum kuruluşları ile projede gelinen noktaların ve taslak entegre izin yönetmeliğinin paylaşıldığı toplantı,
ENTEGRE ÇEVRE İZNİ TASLAK DÜZENLEME ESASLARI Entegre çevre iznine tabi işletmeler/tesisler /faaliyetler (2010/75/EC Endüstriyel Emisyonlar Direktifi Ek-1 de yer alan faaliyetler esas alınacaktır) 1. Enerji üretimi, 2.Metal üretimi ve işlenmesi 3. Mineral endüstrisi 4.Kimya endüstrisi, 5.Atık yönetimi, 6.Diğer faaliyetler (tekstil, kereste üretimi, ağaç işleme, deri işleme, mezbahane, gıda ve hayvan yemi üretimi, kümes hayvancılığı, karbon üretimi) Mükerrer uygulamalar olmaması için, Mevcut Çevre izin Lisans Prosedürüne tabi işletmeler listelerinin de (EK1 ve EK 2) değerlendirilerek, entegre çevre iznine tabii faaliyetler için tek bir izin prosedürünün hazırlanması esastır. Entegre Çevre İzni kapsamı dışında kalan işletmeler için izin gerekliliği veya kayda alma,izleme, kontrol esaslarına dayalı bir prosedür oluşturulması değerlendirilecektir.
ENTEGRE ÇEVRE İZNİ TASLAK DÜZENLEME ESASLARI Entegre çevre izninin amacı Çevrenin bütün olarak korunması amacıyla entegre kirlilik önleme ve kontrol sistemi oluşturarak hava, su ve toprağa yönelik sanayi kaynaklı emisyonları önlemek veya önlenemediği durumlarda azaltmak ve atık oluşumunu engellemek, Entegre çevre izin işlemleri ilgili adımları hızlandırma ve izin başvurusu yapanların idari yükünü azaltma amacıyla, iznin verilmesi sürecine dahil olan çeşitli resmi makamlar arasında koordinasyonu sağlayan bir prosedür aracılığıyla, yönetmelik kapsamındaki işletmelerin bu Yönetmeliğin hüküm ve esaslarına uygunluğu sağlayan koşulların tamamını ortaya koymaktır
ENTEGRE ÇEVRE İZNİ TASLAK DÜZENLEME ESASLARI İşletmelerin kurulması ve işletilmesindeki genel ilkeler; Çevrenin bir bütün olarak korunması için mevcut en iyi tekniklerin (MEİT) uygulanarak kirliliğin önlenmesi için gerekli tüm tedbirlerin alınması, Atık üretiminin önlenmesi, azaltılması veya atığın üretildiği durumlarda atığın, yeniden kullanım, geri dönüşüm, geri kazanım işlemleri için hazırlanması ya da bunun teknik ve ekonomik olarak mümkün olmadığı durumlarda atığın, çevre üzerindeki her türlü etkiyi önlemek veya azaltmak suretiyle bertaraf edilmesi (MEİT Hiyerarşisi dikkate alınır), Enerji, su, ham madde kaynakları ve diğer kaynakların verimli kullanılması, Faaliyetlerin kesin olarak sona ermesi durumunda kirlilik riskininin önlenmesi ve faaliyet sahasının mevzuatta tanımlandığı hale getirebilmesi için gerekli tedbirlerin alınması, gerekmektedir.
MEİT (BAT) HİYERARŞİSİ i) düşük atık teknolojisinin kullanımı, (ii) daha az zararlı maddelerin kullanımı, (iii) uygun olduğu durumlarda, proseste üretilen ve kullanılan maddelerin geri kazanılmasını ve geri dönüşümünü artırmak, (iv) Endüstriyel ölçekte başarı ile denenmiş olan karşılaştırılabilir faaliyet prosesleri, (v) teknolojik ilerlemeler ve bilimsel bilgi ve anlayıştaki değişiklikler, (vi) ilgili emisyonların özellikleri, etkileri ve hacmi, (vii) yeni ve mevcut faaliyetlere ilişkin güncel veriler, (viii) mevcut en iyi teknikleri (BAT) uygulamaya konulması için gerekli zaman zarfı, (ix) proseste kullanılan ham maddelerin (su da dahil olmak üzere) tüketimi ve doğası, ayrıca bunların enerji verimlilikleri, (x) emisyonların çevre üzerindeki genel etkilerini önleme veya en aza indirme ihtiyacı ve bunun riskleri, (xi) kazaları önleme ve bunların çevreye olası etkilerini en aza indirme ihtiyacı
EKÖK UYUMLAŞTIRMA&UYGULAMA TAKVİMİ Uyumlaştırma (Sanayi işletmeleri için Avrupa Birliğinde uygulanan entegre izin sistemin Türkiye de uygulanmasına esas mevzuatın oluşturulması ) 2012 Entegre izin sistemine geçiş 2015 Türkiye de entegre izin sisteminin tam uygulanması 2018 * (*) AB Çevre Faslı Açılış Kriterinin karşılanmasına yönelik hazırlanan strateji Belgesinde yer alan tarih Kapsamlı
ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü İzin ve Lisans Dairesi Başkanlığı Entegre Çevre İzin Şube Müdürlüğü