1.3. KOMİTELER / KURULLAR / ÇALIŞMA GRUPLARI 1.3.1. Komiteler 1.3.1.1. İşyeri Temsilcilikleri Eşgüdüm Komitesi (İTEK) Kamu ve özel kesimde çalışan mimarların mesleki alanda gereksinimlerini karşılamak, mesleki uğraşlarını kolaylaştırmak, mesleki hizmetinin güvencelerini sağlamak ve korumak, bu üyeler arasında mesleki dayanışma ortamını oluşturmak, bu üyelerin Mimarlar Odası ile doğrudan ilişkisini sağlamak; bu yolla meslek etiğini ve kamu yararını korumak amacıyla düzenlenen Mimarlar Odası İşyeri Temsilciliği Yönetmeliği gereği oluşturulmuş bulunan komite çalışmalarımız çok yönlü olarak sürdürülecektir. Geçen dönem yapılan çalışmalarda elde edilen verilerden yola çıkılarak; a) Bütün ücretli çalışanlara yönelik bir açılımla öncelikle üye-işyeri bilgilerinin sağlıklı bir şekilde tamamlanması, temsilcilik mekanizmasının anlatılması, özendirilmesi; kamu çalışma alanına yönelik bir forum un gerçekleştirilmesi, b) Öncelikle düşük ücretle, sosyal güvencesiz çalışan meslektaşlara örgütsel desteğin sağlanması, c) Hizmetin uygulanmasında ve çalışma koşulları konusunda hak ve sorumlulukların her ücretli çalışan meslektaşça bilinmesinin sağlanması; sendikal alanla da ilişkiler kurarak örgütlülüğün ve etkinliliğin artırılmasına öncülük edilmesi, d) Oluşturulacak Şube Koordinasyon üyelerinin belirli aralıklar halinde işyerlerini ziyareti ile buradaki çalışanların bilgilenme ve örgütlenme olanaklarının sağlanması, e) Kamuda çalışanların oda çalışmalarına daha aktif katılımlarının gündeme getirilmesi ve Anayasanın 135. maddesinden kaynaklanan üye olabilmelerindeki keyfiyeti gönüllü olarak ortadan kaldırabilme çalışmasının sürdürülebilmesi ve öte yandan Anayasa nın 135. maddesinin iptali yönünde çalışmalar yapılması,
f) Ücretli çalışan mimarlar arasında gerekli koordinasyonun sağlanabilmesi için tabandan tavana bir modelin geliştirilmesi (örneğin bölge temsilcilikleri bazında oluşturulacak İşyeri Bölge Temsilciliklerinin kendi aralarında şube koordinasyonunu sağlayarak genel merkez çalışmalarına katkı sağlanabilmesi), g) Meslek içi eğitimlerin sürekliliği ve kapsamının genişletilmesi, h) Değişen meslek pratiği ve AB-GATS sürecindeki değişimlerin ücretliler açısından ele alınması, ı) Büyük işyerlerinde TMMOB bütünlüğünde bir İşyeri Temsilciliği nin kesinlikle bulunmasının gerektiği tespit edilmiştir. Mimarlık mesleğinde önemli bir çoğunluğu oluşturan ücretli çalışanları doğrudan ilgilendiren Kamu Yönetimi Reformu, Yerel Yönetimler Kanunu ile Kamu Personel Rejimi Reformu Yasa Taslakları, kamusal alanların tasfiyesi ve özelleştirilmesini hedeflemekte, bu arada tüm toplum kesimlerine zarar verecek bir içerik taşımaktadır. Memur tanımının kaldırıldığı, kamu emekçilerini sözleşmeli hale getirerek iş güvencelerini ortadan kaldıran bu yeni dönem öncesi kabul edilmiş olan Kamu Emekçileri Sendika Kanunu ile toplu iş sözleşmesi ve grev hakkı tanımayan kamu çalışanlarının, esnek istihdam koşullarında tek yanlı ve değişken kurallarla çalıştırılmak istenmesi tehlikesi önümüzde durmaktadır. Mimarlar Odası İşyeri Eşgüdüm Komitesi olarak yukarıda açıklanan konularda duyarlılık gösterilmesi, ilgili tüm demokratik güçlerle işbirliği yapılması ve bunun sürekliliğinin sağlanması doğrultusunda çalışmalar yapılması gerekmektedir. 1.3.1.2. Yapı Malzemeleri Komitesi 1.3.1.2.1. Giriş 2008-2009 yılı çalışma programı yaklaşımımız, komitemizin bu güne kadar yaptığı çalışmaların, bundan sonra da geliştirilerek sürdürülmesi, yeni çalışma alanlarında yeni eylem programları oluşturulmasıdır.
İlk sayısını Nisan 2006 da çıkardığımız ve ikinci yılını dolduran Mimarlıkta Malzeme dergimizin başarılı bir şekilde sürdürülmesi bu dönem en önemli hedefimiz. Dergimiz, yapı malzemesi alanında meslektaşların doğru bilgilendirilmesi ve bu bağlamda meslektaşlar arasındaki iletişimi sağlayacak bir ortamın yaratılmasını hedeflemektedir. Bu yanıyla, dönemin bir diğer ağırlıklı çalışma alanı olan sürekli mesleki gelişim ve meslek içi eğitim çalışmalarımızın en önemli aracı olacaktır. Komitemizin önceki dönemlerden beri süregelen çalışmaları olan Yapı Malzemeleri Kataloğu 2008-2009 Ağustos 2008 tarihinde dağıtıma başlayacak, İnternet Yapı Malzemeleri Katalogu yayını işlevli hale getirilecek, Yapı Malzemeleri Kitaplığı çalışmaları tamamlanacak ve kullanıma açılacak, 4. Ulusal Yapı Malzemesi Kongresi ve Sergisi 12-14 Kasım 2008 tarihinde gerçekleştirilecektir. Dönem içerisinde Malzeme ve Kalite ve Malzeme ve Deprem konularında yuvarlak masa toplantıları yapılacaktır. Ayrıca yapı standartları ve yapı malzemeleri ile ilgili yasal düzenlemeler alanındaki çalışmalarımız, yine meslek içi eğitim konusuyla da bağlantılı olarak sürdürülecektir. Yapı malzemeleri ile ilgili malzeme birlikleri, malzeme firmaları ile ilişkiye geçilerek çeşitli seminer ve tanıtım toplantıları düzenlenecektir. 1.3.1.2.2. Temel Eksenler Komitemiz çalışma programının kuruluşundan beri 2 temel ekseni var: 1. Meslek içi eğitim 2. Yapı standartlarının geliştirilmesi Bu 2 temel eksen etrafında; yapı malzemelerinin her düzeyde ve alanda doğru tanıtımının yapılması, yapı malzemelerinin tasarım ve uygulamada doğru kullanımlarının gösterilmesi, doğru uygulama örneklerinin ve bunlarla ilgili akademik üretimin meslektaşlara aktarılması, mimarlık-yapı malzemesi, yapı-yapı malzemesi bağlamlarında akademik, bilimsel üretimin özendirilmesi, katkıda bulunulması, gerçekleştirilmesi, ülkemizde üretilen yapı malzemelerinin nitelik ve standartlarının yükseltilmesi ve bu bağlamda üreticilerin özendirilmesi, mevcut
standartların eksikliklerinin belirlenmesi, geçerliliklerini koruyanların pekiştirilip yaygınlaştırılması, yeni standartların araştırılması geliştirilmesi için öneriler hazırlanması, uluslararası standartların mesleğe taşınması, yapı malzemeleri ve elemanlarının uygulamaya yönelik tarifname ve şartnamelerini oluşturan, uluslararası standartlarla geliştirilmiş bir Yapı Yönetmeliği hazırlanması hedeflenmektedir. Buna yönelik eylem programımız aşağıdaki şekildedir. a) 4. Ulusal Yapı Malzemesi Kongresi ve Sergisi Birinci, ikinci ve üçüncü kongre deneyimlerimiz ışığında, 12-13-14 Kasım 2008 de dördüncüsünü düzenleyeceğimiz Ulusal Yapı Malzemesi Kongresi ve Sergisi nin çalışmaları devam etmektedir. 3. Ulusal Yapı Malzemesi Kongresi ve Sergisi nin gerçekleştirilmesi ve değerlendirilmesinin ardından Bilim ve Danışma Kurulumuz 4. Ulusal Yapı Malzemesi Kongresi ve Sergisi nin çalışmalarına başladı. Komitemizce, 12-13-14 Kasım 2008 tarihlerinde yapılması planlanan Kongre ve Sergi nin Harbiye Askeri Müze de gerçekleştirilmesi Yönetim Kurulumuza önerildi ve kabul edildi. Kongre ye 82 adet bildiri özeti katıldı. Bilim Kurulumuz 4.12.2007 tarihinde yaptığı toplantı ile bildiri özetlerini değerlendirdi. 15 Mayıs tarihinde tam bildiri metinlerinin teslimi yapıldı ve Bilim Kurulunun görüşüne sunuldu. Tam metnin son teslim tarihi 5 Eylül 2008 ve ekim ayı içerisinde bildiriler kitabımızın basımı gerçekleşecek. Kongre süresince Harbiye Askeri Müzesinin fuayelerinde firmaların açacakları sergi yer alacak. Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi tarafından organize edilen bu sergi için şu ana kadar 9 firma katlımı gerçekleşmiştir. Kongre ve Sergi nin maliyeti 129.000.- YTL olarak hesaplandı. b) Panel-Sempozyum vb etkinlikler
Dönem içerisinde Malzeme ve Deprem, Malzeme ve Kalite konularında yuvarlak masa toplantıları gerçekleştirilerek yayın haline dönüştürülecektir. c) Yapı Malzemesi Kitaplığı Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Kütüphanesi içinde Malzeme Kitaplığı oluşturulması çalışmasına başlandı. Şimdiye kadar yayımlanmış malzeme kitaplarının tüm listesinin çıkartılması ve bu kapsamda üniversiteler, yayınevleri, bakanlıklar, resmi kuruluşlarla ilişki kurulması, bu yayınların tümünün ayrı bir indeks çalışması ile düzenlenmesi ve üyelerimizin kullanımına açılması, ayrıca web ortamında da Malzeme Kitaplığı bölümü oluşturulması hedeflenmektedir. Binamızda arşiv ve kütüphanemizi de içine alan bir mekân düzenlemesi sürmektedir. Bu düzenleme tamamlandığında Yapı Malzemeleri Kitaplığımız hayata geçecektir. Komite sekreterliğimiz ve kütüphane görevlisi arkadaşımızla birlikte kitap taraması yapılmaktadır. Şubemizin bütçe olanakları içerisinde kitap alımı yapılmaktadır ancak bu yetersiz kalmaktadır. Bu nedenle bu aşamada, üniversiteler, yayınevleri, bakanlıklar, resmi kuruluşlar kitaplıklarında yer alan kitapların dökümü yapılarak, hangi kitabın nerede bulunabileceğinin üyelerimizin bilgisine sunulması hedeflenmiştir. Ayrıca Mimarlıkta Malzeme dergisi aracılığıyla çağrı yapıp, malzeme ile ilgili yayınların bilgisi ve bağışı istenecektir. d) Yapı Malzemesi Tanıtımı Firmalardan gelen talepler doğrultusunda eylül-haziran ayları arasında ayda 2 kez olmak üzere ürün tanıtım toplantısı düzenlenmektedir. Tanıtımı yapılacak malzemenin standartları, fiziksel, kimyasal bütün özellikleri, uygulama şekilleri vb özellikleriyle tanıtılarak, meslektaşlara doğru bilginin ulaştırılması hedeflenmektedir. Yapılacak tanıtımların çerçevesini oluşturmak üzere Komite içerisinde bir çalışma grubu kurulması önerilmektedir. e) Sürekli Mesleki Gelişim ve Meslek İçi Eğitim Bilindiği gibi AB mevzuatına uyum ve Gümrük Birliği çerçevesinde, mal ve hizmetlerin serbest dolaşımı sürecindeki önemli konulardan birisi de eğitimdir.
Önümüzdeki dönem, meslek içi eğitim ve sürekli mesleki gelişim çalışmaları hayata geçecektir. Bu konu da komite içinde bir alt grup çalışmasını gerekli kılacak kapsamdadır. Yapı Malzemesi alanında, meslek içi eğitim kapsamında programlar oluşturulması, oluşturulmuş olan programların içeriklerinin değerlendirilmesi amacıyla komite içerisinde bir çalışma grubu oluşturulması önerilmektedir. f) Mimarlıkta Malzeme Dergisi Ülkemizde yapı malzemeleri alanında çeşitli sektör dergileri olmasına karşın, mimarlık ve yapı malzemesi bağlamında giderilmesi gereken bir yayın boşluğu olduğunu düşünüyorduk. Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Yapı Malzemeleri Komitesi olarak, bu alanda eksikliği hissedilen bir dergiyi çıkarma çalışmalarını önceki dönemde başlatmıştık. Bu uğraşımızın ilk ürününü olan Mimarlıkta Malzeme dergisinin ilk sayısı Nisan 2006 da çıktı ve dergimiz yayın hayatına başladı. Mimarlıkta Malzeme adlı bu dergide, yapı ve yapı malzemesi alanının tasarım, uygulama, kuram ve üretim kesimlerinin buluştuğu, tartıştığı, bilgi, birikim ve deneyimlerini birbirlerine aktararak bütünlüklü ve yaratıcı çalışmaların ortaya çıkarılabileceği bir ortam oluşturmayı hedefliyoruz. Diğer yandan, kuram ve uygulamadan gelen bu her türlü birikimin, meslek ve toplum yararı na bir platformda değerlendirilmesini ve tartışılmasını sağlayarak, meslektaşların doğru bilgilendirilmesi ve bu bağlamda meslektaşlar arasındaki iletişimin yaratılmasını amaçlıyoruz. Mimarlıkta Malzeme dergisi, yapı malzemelerinin sahip olduğu mekanik, fiziksel, teknolojik, ekolojik özellikleri ve bunlarla ilişkili olarak uygulamada karşılaşılan yapı kimyası, yapı fiziği/fiziksel çevre denetimi, yapı biyolojisi, restorasyon, yapı teknolojileri ve benzeri konuları içerecektir. Daha genel bir ifadeyle, mimarlık ve yapıda kullanılan malzeme arakesitinde yer alabilecek her türlü konu gündemimizde yer alacaktır. Kuşkusuz, ülkemizin GATS ve AB uyum yasaları kapsamında değişen mevzuatının getirdikleri ile mimarlık meslek içi eğitimi ve sürekli mesleki gelişim çalışmalarını da yapı malzemesi bağlamında ele alacağız. İlk sayısı Nisan 2006 da yayımlanmaya başlayan dergimiz, üç aylık periyoduna uygun olarak Nisan 2008 de 8. sayısı ile birlikte ikinci yılını doldurdu. Şu anda 9. sayı hazırlıkları devam
etmekte. 10.000 tirajla başladığımız derginin 6. sayısından itibaren 11.000 tiraja çıktık. Bunun 7500 adedi bizim üyelerimize, 2500 adedi üye sayılarıyla oranlı olarak diğer şubelere gönderilmekte. Bugüne kadar çıkan sayılarımızın dosya konuları: 1. sayı: Düşünce ve Gerçekliğin Arakesitinde Malzeme Arayışı, 2. sayı: Doğallık ve Yapaylık, 3. sayı: Mimarlıkta Ütopya. Yayın Kurulumuz, dördüncü sayıdan itibaren dosya konularımızı bir yılı kapsayacak şekilde birbirini takip eden ve bütünleyen bir seri olarak işlemeyi kararlaştırdı. Böylece 2007 yılının dosya konuları: 4. sayı: Boyut ve Oran, 5. sayı: Ritim ve Süreklilik, 6. sayı: Işık, Renk ve Doku, 7. sayı: Algı ve Mekân olarak belirlendi. Yayın Kurulumuz 2008 yılının dosya konularını ise yine birbirini takip eden ve bütünleyen bir seri olarak şöyle belirledi; 8. sayı: Resim ve Heykel Sanatında Mimarlık ve Malzeme, 9. sayı: Sinema ve Fotoğraf Sanatında Mimarlık ve Malzeme, 10. sayı: Müzik ve Seste Mimarlık ve Malzeme, 11. sayı ise: Edebiyatta Mimarlık ve Malzeme. Bu dönem içerisinde 2 kez Danışma Kurulu toplantısı gerçekleştirilecek. Dergimizin reklam ve organizasyon çalışmalarını Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi ile yürütüyoruz. 5. sayımızdan itibaren reklam sayısında da bir artış gözleniyor. g) İnternet Yapı Malzemeleri Kataloğu-Yapkat.com 2003 yılında yeniden tasarlanarak Türkçe ve İngilizce olarak yayına başladı. Ancak bu süreç içerisinde site üzerinde herhangi bir çalışma yapılamamış, sadece katalogun İnternet üzerinde yayımlanması olarak kalmıştır. Komite sekreterliğimizce yeni bir çalışma başlatılmış, Internet Yapı Malzemeleri Katalogumuz en kısa sürede işlevli hale getirilecektir. İnternet Yapı Malzemeleri Katalogumuzun reklam ve organizasyonu Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi ile birlikte yürütülecektir. h) Mevzuat Çalışmaları Yapı malzemesi alanında Yapı Malzemesi Yönetmeliği, CE Uygunluk Belgesi, Eurocod lar vb çeşitli düzenlemelerle ilgili komite içinde bir çalışma başlatıldı. Bu düzenlemelerin yapı
standartlarının oluşturulması ve geliştirilmesi kapsamında değerlendirilerek çalışmanın genişletilmesi gerekmektedir. Bu konu komite çalışması olarak yürütülemeyecek kadar geniş kapsamlıdır. Ayrıca Mimarlar Odası nın diğer birimleri içerisinde de bu alandaki düzenli, programlı tek çalışma Komitemizin çalışmalarıdır. Merkez Yönetim Kurulumuz, komitemizin çalışmalarının sistemleştirilerek Mimarlar Odasının bu alandaki politikalarının oluşturulmasına katkı talep etmektedir. Mimarlar Odası nın diğer birimlerinden de katkılar alınarak, gerektiğinde profesyonel bir kadro sağlanarak, komitemiz içerisinde alt çalışma grubu oluşturulması ve geniş kapsamlı bir çalışma başlatılmasını öneriyoruz. Bilim Kurulumuz bu çalışmada komitemize yol gösterecektir. ı) Üniversiteler, Sektördeki Kurum ve Kuruluşlarla (Birlik-Dernek-Üretici Firmalar-STK lar) İlişkiler Yapı malzemeleri alanındaki birliklerin genel bir listesinin çıkarıldı, sektörel anlamda oluşturulan bu birliklerle ilişkiye geçilerek, gerek meslek içi eğitim alanında, gerek mevzuat ve standartlar konusunda ortak çalışmalar yürütülecektir. Bu alanda da komite içerisinde bir alt çalışma grubu önerilmektedir. i) Yapı Malzemeleri Kataloğu 2008-2009 2005 yılında Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi ile pazarlama çalışmalarını başlattığımız katalog Ağustos 2008 de yayımlanması ve dağıtılması hedeflenmektedir. Ayrıca bu kataloğun CD si de katalogla birlikte çıkarılacaktır. 1.3.1.3. Uluslararası İlişkiler Komitesi 40. dönem Uluslararası İlişkiler Komitesi nin hedeflerini belirlerken, dönemin önemli bazı özelliklerinden söz etmek gerekecektir. UIA Torino Kongresi çalışmalarının, kentimiz ve ülkemiz için olumlu ve kalıcı katkıları olan bir süreç olarak değerlendirilebilmesi düşüncesi,
temel bir yaklaşım olarak tarafımızdan benimsenmektedir. Burada, sürecin kentsel gelişmeleri ve dokümanları destekleyecek çalışmalar çerçevesinde örgütlenmesi ile bu tartışmaların sonuçlarının kentsel politikalara yansıtılabilmesi, odamızın temel yaklaşımıyla da örtüşmektedir. Bu noktada sağlanacak kurumsallaşma ya da mimarlığın topluma tanıtılabilmesi çalışmaları, bir bütünleşme süreci olarak değerlendirilmelidir. Ayrıca dönemin önemli bir niteliği, GATS sürecini Uluslararası İlişkiler Komitesi olarak izlemek ve tartışmalara katılabilmektir. Bu alanda ACE ile sürdürülen ilişkiler ve tarafımızdan getirilecek yorumlamalar ortak tartışmalara açılmak istenmektedir. Bu dönemde, Karadeniz e kıyısı olan kentlerin mimarlık örgütlerinin dayanışması, ortak etkinliklerin gerçekleştirilmesi ve bu çalışmaların kurumsallaşması yönünde girişimlere önem verilecektir. Kuşkusuz konularımız bunlarla sınırlı olmayacaktır, ancak hedef olarak odamızın uluslararası destekler ile beslenen ve ülke dışındaki tartışma platformlarına katılımcı ve bu bağlamda ortak mesleki düşünce üretimine yönelen tutumu, temel bir yaklaşım olarak görülebilir. 1.3.1.4. Kentleşme ve Planlama Komitesi Kent ve çevre sorunları, her zaman Mimarlar Odası nın önemli çalışma alanlarından birini oluşturmuş; bu çerçevede, kontrolsüz kentleşmenin ve kentsel rantların ulaştığı boyutların yarattığı kentsel sorunlar çalışma programlarında öncelikli olarak yer almıştır. 1950 li yıllardan bu yana yaşanan bu sorunlar, küreselleşme süreciyle birlikte yeni bir ivme ve içerik kazanmıştır. Yeni dünya düzeni, artık planlı kalkınma yı reddetmektedir. sosyal devlet ve toplum yararı kavramları da çöp sepetine atılmıştır. Dünya Bankası raporlarında da özetlenen yeni sağ görüşler çerçevesinde, Türkiye de 1980 lerden sonra planlama düzenini piyasanın ölçütlerine uyarlama girişimleri ağırlık kazanmıştır. Küreselleşmenin plan yerine piyasa yı öne sürdüğü bugünkü koşullarda plan kavramının içeriği boşaltılmış; planlar, kentin sağlıklı gelişmesinin aracı değil, pazarlanmasının aracı haline dönüşmüş; küreselleşmenin beraberinde getirdiği yeni dinamiklerin sonucu olarak şehirlerimiz
metalaşmış, birer piyasa nesnesi haline gelmiştir. Artık planlamadan anlaşılan, yapılmak istenen ya da yapılmasına karar verilen her mekânsal kullanımın prosedür gereği kâğıda dökülmesidir. Son dönemlerde yaşananlar ise, bu sürecin çok daha yoğun ve yaygınlaşmış biçimde sürdürülmekte olduğunu göstermektedir. Sorunları gidermek adına ortaya atılan projeler, kente vizyon kazandıracağı öne sürülen yatırımlar tüm kentsel değerleri alt-üst ediyor. Aynı süreç içinde mevzuat da aynı paralelde ciddi değişikliklere uğrayarak, bu planlama sürecine destek veren, kaçak yapılaşmayı affederek süreci kalıcı kılan, planlama yetkilerini parçalayıp dağıtarak olumsuz planlama müdahalelerini kolaylaştıran bir içeriğe kavuşturulmuştur. 1980 lerden itibaren imar mevzuatımıza damgasını vurmuş olan hukuka aykırı yasalar sürecinin, son yıllarda, her durumda istenen her şeyi yapmaya olanak verecek biçimde daha da gelişkin hale getirildiği görülmektedir. Bugün artık, çoğu durumda, kent yağması yasaya aykırı planlarla, planı geçersiz kılan özel yasalarla ya da hukuka aykırı yasalarla yapılabiliyor. Görülen odur ki, planlı bir kentsel gelişmenin araçları kabul edilen yasal düzenlemeler ve planlama kurumu, tam tersine, hukuk dışılığı tescil etmek, aklamak ve meşrulaştırmak için kullanılıyor. İstanbul ölçeğinde ele alırsak, artık kentin olumsuz gelişmesine neden olan yapılaşmalar, plana rağmen ya da plan yokluğundan değil, planla gerçekleştiriliyor. Yani kısacası, ülkemizde artık plan ve planlama, sağlıklı kentleşmenin bir aracı değil, kente rağmen ve kente karşı, istenen her yatırımın gerçekleşmesinin yasal kılıfı durumuna gelmiştir. Bu anlayış çerçevesinde gündeme gelen kentsel dönüşüm, kentsel yenileme vb projeleri ise, olması gerektiği biçimde, kentin sorunlarını çözebilecek, sosyal içerik taşıyan projeler değil, tam tersine, var olan sorunları daha da artıracak ve yeni sorunları da beraberinde getirecek projelerdir. Mekânı adeta insansız birer meta olarak algılayan zihniyet, insanları yaşam çevrelerinden uzaklaştırarak bu alanları sadece kâr ve spekülasyon amaçlı kullanımlara dönüştürmeyi hedefleyen bu projelerini, kentsel dönüşüm, kentsel yenileme vb projesi olarak adlandırmakla, planlama kavramının içeriğini boşalttığı gibi, bu kavramların da içini boşaltmaktadır. İstanbul un kimliğine, doğal ve tarihi değerlerine yönelik saldırı tarihinin hiçbir döneminde bu son yıllardaki biçimde organize ve yoğun olmamıştır. Dünya kenti ve markalaşma söylemleriyle gündeme getirilen yeni yatırım kararları, yeni plan ve projeler ve kentsel dönüşüm
girişimleri ile kent tam bir kaos ortamına sürüklenmektedir. Yaşanan bu kritik ve tehlikeli süreç aynen devam ettiği takdirde, önümüzdeki yıllarda, kent ve çevre sorunlarının boyutlarında daha da kontrol dışı bir gelişme beklenmelidir. Bu çerçevede, Kentleşme ve Planlama Komitesi nin 40. dönem çalışmalarının da oldukça yoğun bir izleme ve değerlendirmeye ihtiyaç duyacağı açıktır. Bunun yanı sıra, geçen çalışma dönemlerinde gündeme gelmiş olan girişimlere- projelere ilişkin çalışmalardan bazıları bu dönemde de ağırlıklı bir yer tutacaktır. Bu dönemki çalışmalarda ağırlıklı bir yer tutacak diğer bir çalışma aksı da, komitenin çalışma alanına giren konulardaki yasal mevzuatta birbiri ardına gündeme gelen değişikliklerdir. Bu değişiklikleri izlemek, değerlendirmek ve konu ile ilgili şube görüşünün oluşturulması doğrultusundaki çalışmalar, Hukuk Komitesi ve konu ile ilgili diğer komite ve komisyonlarla diyalog ve ortak çalışma platformları oluşturularak sürdürülecektir. Önümüzdeki çalışma döneminde, komitenin çalışma alanına giren konularda çeşitli etkinlikler düzenlenmesi de döneme ilişkin hedefler arasında yer almaktadır. Kent ve çevre sorunları, her zaman Mimarlar Odası nın önemli çalışma alanlarından birini oluşturmuştur. Bu çerçevede, 39. dönemde (2006-2008), bu kentsel ve çevresel sorunları izlemeye, kamuoyuna duyurmaya, diğer meslek odaları ve yerel örgütlenmelerle işbirliği içinde çalışmaya, yargı yolu da dahil olmak üzere gerekli tüm yasal girişimlerde bulunmaya çalıştık. Bu girişimlerimiz ve mücadelemiz 40. dönemde de aynen devam edecektir. Ancak burada özellikle vurgulamamız gereken, basın duyuruları ile yapılan kamuoyu bilgilendirme çabaları ve açılan davaların giderek bu mücadeleden olumlu sonuçlar almanın araçları olmaktan çıkmakta olduğu görünüyor. Bir yandan olayın boyutları ve içeriği akıl almaz ölçülere ulaşırken, öte yandan tüm kurumsal yapılar alt üst oluyor. Yaşadığımız deneyimler, yaşanan bu yeni ve vahşi organize yağma ve talanın artık, kentlinin daha fazla içinde yer alacağı, daha farklı mücadele yöntemlerini gerekli kıldığını gösteriyor. Önümüzdeki dönemde bizleri bekleyen görevlerden en önemlisi, bu konuyu masaya yatırıp tüm boyutlarıyla tartışarak yeni arayışlara, yeni umutlara yönelmeyi başarabilmektir. İstanbul u bir kâbusa dönüştürecek bu girişim ve gelişmelere karşı mücadelenin başarılı olabilmesi, öncelikle, bu sorunların tüm meslek odalarının, tüm STK ların ve tüm İstanbulluların sorunu haline gelebildiği, geniş bir ortak platform halinde hareket edilebildiği oranda olanaklıdır.
1.3.1.5. Mesleki Uygulama ve Denetim Komitesi (MUDK) Gerek 40. Dönem Merkez Yönetim Kurulu Çalışma programında, gerek 39. Dönem Şube Çalışma Programında, mesleki uygulama politikaları ve standartları konusundaki yaklaşımlar açıklanırken; Gerek ulusal düzenlemeler, gerek uluslararası ilişkiler ve düzenlemelerle bağlantılı olarak, mimarlık meslek uygulamalarının, hızlı bir dönüşüm sürecine girdiği bir dönemde bu sürece ilişkin altyapı çalışmalarının da yoğunlaşacağı ifade edilmiştir. Mesleki denetim uygulamalarının üye bütünlüğüne hitap eden, üye referanslarına bağlı olarak geliştirilmesi ve mimarlık hizmetlerinin kamu yararını ve tüketici haklarını gözeten biçimde yeniden tanımlanması ve bu açılımı geliştirecek değerlendirme ortamlarının oluşturulması gerekmektedir. Bu bağlamda, mesleki denetim sisteminin, sadece mimari proje ve fenni mesuliyet hizmetlerinin denetimi olarak değil, üyenin bütününe ulaşan ve ulusal ve uluslararası gelişmelere bağlı olarak çeşitlenen, tüm mimarlık hizmetlerini kapsayan üye sicil denetimi esasına dayalı değişim sürecine gereksinimi bulunmaktadır. Mesleki unvanın güvencesi niteliğinde olan bu yaklaşımın hayata geçirilmesi, bu anlamda yapılacak merkezi çalışmalara, mesleki denetim sisteminin revizyonuna da katkı sağlamayı hedeflemektedir. Yine geçmiş dönem çalışma programlarında, mevcut mesleki denetim uygulamaları kapsamında yürürlüğe giren Serbest Mimarlık Hizmetleri Uygulama ve Mesleki Denetim Yönetmeliği nin, 39. Dönem Olağanüstü Genel Kurul da kabul edilen içeriğe kavuşması ve örgüt bütününde uygulanmasının sağlanması, Mimarlar Odası nın öncelikli konularından olarak ele alınmaktadır. Mimarlar Odası bütünselliği içinde, mesleki denetimdeki farklı uygulamaların ortadan kaldırılması için çalışmalara devam edilmesi; bu kapsamda 39. dönemde başlatılan mesleki denetim görevlilerinin oda içi eğitiminin sürdürülmesi, bunun yanı sıra serbest çalışan, denetçi mimar ve yardımcı kontrol mimar üyelerimize yönelik sürekli mesleki gelişim programlarının
oluşturulması için, MUDK ve SMGM de eşgüdümlü sürdürülen komisyon çalışmalarına katkı verilmeye devam edilecektir. Ayrıca sürekli değişen yasal düzenlemeleri, MUDK çalışmalarımız doğrultusunda izleyerek, bu konulardaki oda görüşlerinin oluşturulması, gerekli düzenleme önerilerinin hazırlanmasına katkı verilmesi de hedefler arasında yer almaktadır. MUDK çalışmaları için görüş geliştirmek üzere tüm birim temsilcilerinin, konuyla ilgili uzmanların ve mesleğini serbest, ücretli ya da kamu görevlisi olarak sürdüren üyelerimizle birlikte akademisyen üyelerimizin de katıldığı; tüm meslektaşları kapsayan ve temsil edebilir nitelikteki MUDK Danışma Kurulu oluşturularak gerekli düzenleme önerilerinin de oluşturulup, Merkez MUDK na aktarılması hedeflenmektedir. Mesleki uygulamaları doğrudan ilgilendiren konularda, MUDK çalışmaları ile bağlantı kurularak ilgili yönetmelik uygulamalarının geliştirilmesi, başta depremler olmak üzere sellerden heyelanlara kadar tüm doğal afetlerin yarattığı sorunlar ve bu sorunların çözümü için geliştirilecek modellerin; yangın güvenliği, enerji sakınımı, izolasyon ve özürlüler, kadın ve çocuklar, standartlar vd ile ilgili alanlarda ayrı çalışma gruplarının kurulması ve bu çalışma gruplarının çalışmalarının değerlendirilerek mimarlık ortamının bu konuda bilgilendirilmesinin sağlanması da hedefler arasındadır. Uluslararası güçlerin yönlendirdiği bir değişim ortamına doğru giden, ülkemiz mimarlığının gündeminin olumlu bir sürece yönlendirilebilmesi için nitelikli bir mimarlık ortamını hedefleyen, sağlıklı bir mesleki ve örgütsel yapılanmayı öngören, politika ve stratejilerin belirlenerek gündem oluşturulması kaçınılmazdır. Toplum hizmetinde bir meslek örgütü olarak, mimarların haklarını korumak ve kollamanın yanı sıra, toplumun sağlıklı bir yaşam çevresine kavuşması temel ilkesinden hareketle; Çağdaş-Bilimsel Planlama ve Yapılaşma Anlayışının Egemen Olduğu Kentler için, imar, yapı ve çevre hukukunun geliştirilmesi, yerleşmelerimizin gelişimi ve mimarlık ürünlerinin oluşumunun çağdaş-bilimsel planlama ve yapılaşma ilkeleriyle bütünleşmesi ve disiplinler arası bir yaklaşımla ele alınması gereklidir.
Bu bağlamda, Mimarlıkta Çevresel Etki Değerlendirme Kurulu nun çalışmaları ve Mesleki Denetimde ÇED yönetmeliği doğrultusunda, tüm birimlerde ÇED uygulamasının, mesleki denetim uygulamalarında yaşama geçirilmesi konusunda gereken titizliğin gösterilmesi ve çalışmaların yapılması hedeflenmektedir. Ayrıca kültürel mirasın korunması ve geliştirilmesi anlamında yapılacak çalışmaların da mesleki denetim uygulamalarında da karşılığını bulması için gerekli çalışmaların yapılması gerekmektedir. Bir yandan AB-GATS sürecinde, hizmetlerin serbest dolaşımının ülkemizdeki yansımaları, bir diğer yandan, mesleki uygulamalara ilişkin yasal düzenleme yetersizliklerine yanıt oluşturacak ve küresel gelişmelere karşı mesleki güvenceyi sağlayacak girişimlerde bulunulması, çalışma yürütülmesi kaçınılmazdır. Mimarlar Odası, çeşitlenen mimarlık hizmetlerine ilişkin tanımların geliştirilmesi ve bu hizmetlerin yasal bir çerçeveye kavuşması için çaba sarf ederken, belirlenen her yeni alanda standartların oluşturulması ve o alanla ilgili özel hukukun belirlenmesi, düzenlemelerin sağlıklı olarak yapılabilmesi, çalışma ortamının sorunsuz olarak işlemesini sağlayabilmek için, mesleki denetim uygulamalarına yönelik olarak da çalışma yapmak durumundadır. Fiziksel çevre üretiminin asli unsuru olan mimarlık mesleğinin uygulama biçimlerinin, günümüz dünyasında çeşitlenerek zenginleştiği ve farklı çalışma alanlarıyla da ilişkilendiği göz önüne alındığında; mesleğin uygulanmasına ilişkin tanımların geliştirilmesi ve hukuki bir çerçeveye dönüştürülmesi gereği ortaya çıkmaktadır. Odamız ihtiyaç duyduğu mesleki ve örgütsel araştırmaların, veri tabanı çalışmalarının yapılabileceği bir komite oluşturmuştur. Mesleki Bilimsel Çalışma Kurullarının niteliksel açıdan geliştirilmesi ve örneklerinin çoğaltılması da bu kapsamda ele alınmakta ve değerlendirilmektedir. Bu anlamda yürütülecek çalışmaların, geleceğe ilişkin tartışmalara ışık tutması, sektörel olarak; serbest çalışanlar, kamuda çalışanlar, ücretliler ve işsizlerin, ya da çeşitlenen alanlarda çalışan
tüm üyelere yönelik yapılan çalışmaların sonuçlarının da mesleki denetim bağlamında, üye sicil sistemine aktarılmasının araçlarının oluşturulması önem kazanmaktadır. Mimarlık ortamındaki tüm kesimlerin işbirliğini temel alarak, mimarlık eğitimi, mimarlık okulları akreditasyonu, mesleki yeterlilikler ve sürekli mesleki gelişim bağlamında yetki ve sorumluluğu açıkça tanımlanmış yeni bir meslek düzeni oluşumunun sağlanabilmesinin araçlarından biri olarak mesleki denetim uygulamalarının da bu süreçle ilişkilendirilmesi için gereken çalışmaların yapılması komite çalışma konularındandır. Mesleki Uygulama ve Denetim Komitesi, odanın diğer çalışma yürüten organ, komite ve komisyonlarıyla birlikte yapacağı çalışmaların sonuçlarını mesleki denetim uygulamalarına aktarmayı, araçlarının yaratılmasının gerektiğini; hedefler ışığında SMGM çalışmalarının, mesleki denetim uygulamalarının en önemli araçlarından biri olduğu düşüncesiyle modeller üretmek durumundadır. Yukarıda bir kez daha kısaca bahsedilen değerlendirmeler ve hedefler ışığında, MUDK çalışmalarına ilişkin aşağıdaki temel çalışma alanları hedeflenmektedir. 1. Öncelikle Genel Merkez MUDK tarafından geçtiğimiz dönem içerisinde gerçekleştirilen iki danışma kurulunun sonuçları irdelenmeli, yönetmelik ve şartnameler çerçevesinde sürdürülen, mevcut mesleki denetim uygulamalarının, amacı, kapsamı, içeriği ve araçları gözden geçirilerek olası revizyonlar tartışılarak gerçekleştirilmelidir. Bu bağlamda; Ücretli çalışanların çalışma koşulları, özlük hakları, telif hakları, asgari ücret ve Sözleşme koşulları vb. Serbest çalışanların mevcut mesleki denetim uygulamalarına yönelik revizyonlar, fatura denetimi, mesleki denetim bedeli, bölge katsayıları, yerel koşullardan kaynaklanan sorunlar, vb. Yapı Denetiminde görevli mimarların mesleki uygulamalarda karşılaştıkları sorunlar, vb. Mesleki hizmet sigortasının hayata geçirilmesi, gibi danışma kurulu raporuna da yansıyan öneriler. 2. Değişen standartlar, yönetmelik, uygulamalar çerçevesinde, yönetmelik ve şartnamelerin kapsamında yer almayan mimarlık hizmetlerinin kapsama dahil edilerek üye sicil sitemine esas denetim kriterleri ve araçlarının belirlenmesine yönelik çalışmalar
3. İleriye yönelik olarak, ulusal ve uluslararası ilişkiler ve düzenlemeler çerçevesinde, çeşitlenen mimarlık hizmet alanları ya da mesleki ve örgütsel araştırmalar, İTEK, diğer komite ve komisyonlarca üretilen çalışmalar da göz önüne alınıp raporlarda, belgelerde, yasa taslaklarında vb işaret edilen konulara yönelik hazırlıklar yapılarak; mesleki uygulamalarda kamu yararını, meslek haklarını ve etiğini korumak, müelliflik haklarını gözetmek, haksız rekabeti önlemek, mesleki sorumlulukları, hak, görev ve yetkileri tanımlamak ve mesleki değerlendirmeye esas sicilleri tutmak amacıyla; kamuda, özel sektörde, değişik alanlarda ücretli, ya da kendi adına, herhangi bir şekilde, serbest olarak çalışan; tüm meslek mensuplarını kapsayan; üye sicil sistemi tabanlı, sicil denetimi ni içeren; sisteminin, tüm bu tartışmalardan elde edilecek veriler ışığında kurgulanması, araçlarının oluşturulması ve mesleki denetim sisteminin vakit geçirmeksizin uygulanmasının koşullarının araştırılması gereklidir. (Yapı Kanunu Tasarısı Taslağı, Yapı Denetimi Kanunu Tasarısı Taslağı gibi yasa taslaklarında yer alan, yapı üretim sürecinde görev alacak, müellif, yapı denetimci, uygulamacı, ücretli, şantiye şefi, kamu görevlisi vd mimarların meslek içi eğitimi, mesleki sorumluluk sigortası; Bayındırlık ve İskân Bakanlığı nın Teftiş Kurulu raporunda işaret edilen, mesleki denetim, meslek içi eğitim, asgari ücret konuları ya da Mesleki Yeterlikler Hakkında Kanun Tasarısında çizilen alt sınırlar; odamızca hazırlanan Mimarlık Hakkında Kanun Tasarısında belirtilen, mesleki sorumluluk yetki belgesi, mesleki denetim, sicil, mimarlık yetkisi ve unvanların kullanımı tanımlamaları ile bağlantılı olarak, sürekli mesleki gelişim programları, belge ve sertifikalar ile belirlenecek araçlar mesleki denetimin araçları olarak değerlendirilerek tartışılmalıdır. 4. Yukarıda anılan ve eklenebilecek olan meslek pratiğini yakından etkileyen koşulların analiz edilip oda uygulamalarına yansıtılabilmesinin yollarından biri olarak komitenin ulusal ve uluslararası mevzuat tarama, değerlendirme ve öneri üretme gibi bir çalışmayı örgütlemesi ya da bunun için oluşturulacak bir komite veya komisyonda aktif görev alması hedeflenmektedir. 5. Kısa vadede yapılması gerekenlerden bazıları ise bakanlıklar ile kurulacak ilişkiler çerçevesinde yapılabilecek çalışmalardır. Önerileri çoğaltılabilecek olan bu çalışmalardan bazıları; Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı ile Ruhsat ve Yapı Kullanma İzin Belgelerinin düzenlenmesi sırasında, Mimarlar Odası na da (diğer odalara da) belediyelere veya yapı denetim kuruluşlarına verildiği gibi sisteme giriş şifrelerinin verilerek, bu alanların doğrudan odalarca doldurulması yönünde çalışma başlatılması;
Mesleki denetim sırasında projelere yapıştırılan hologramın Kültür ve Turizm Bakanlığı ile kurulacak ilişkilerle, aynen müzik yapıtları ya da kitaplarda olduğu gibi mimari eserler için de 5846 sayılı FSEK kapsamında değerlendirilerek, gerçekleştirilecek protokoller çerçevesinde, mimari eserlerin, telif haklarının korunmasının en önemli aracı haline gelmesi için, çalışma başlatılması; Şantiye şefliği, denetçilik, yardımcı kontrol (denetçi) gibi konulardaki asgari ücret, istihdam, özlük vb gibi konularda, uygulamaların, konunun tarafı olan diğer odalarla birlikte ortaklaştırılması; bu konunun TMMOB bünyesinde ortak kurallar çerçevesinde çözüm yollarının üretilmesi; belki de bu konunun TMMOB Genel Kurulu na aktarılması ve elde edilecek sonuçların da Bakanlığa taşınması konusunda çalışmalar örgütlenmesi; Kamuda çalışan kadrolu ya da sözleşmeli personelin, özel kuruluşlardaki ücretli çalışanların telif, özlük, ücret ve sicil denetimleri konusuna yönelik çalışmalar yapılması ve bunların oda mevzuatına yansıtılması; Üniversitelerde görevli mimarların ve yine üniversitede görevli akademik personelinin hizmet verme koşullarına yönelik çalışmaların yapılması. 1.3.1.6. Afet Komitesi TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, 17 ağustos 1999 Marmara depreminin ardından, doğal afetler ve özellikle olası İstanbul depremi ile ilgili çalışmalarını, bu konudaki tüm mesleki ve bilimsel çalışmalar ile ilişkilenerek komiteler yönetmeliği kapsamında kurulan Afet Komitesi ile yürütmektedir. 35. çalışma döneminde başlayan Afet Komitesi çalışmaları, devam eden 36. çalışma döneminde depremlere ilişkin belge ve bilgilerin ortaya konması; halkın ve meslektaşların depreme karşı bilinçlendirilmesi ve afet bilincinin geliştirilmesi; yapı üretim ve denetim sürecinin sorgulanması, depreme ilişkin merkezi idarelerin çıkarmış olduğu yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi ve sonuçlarının kamuoyuna aktarılması gibi konularda çalışmalar yapılmış ve çalışmalar sonucu önemli birikim ve belge elde edilmiştir. Geçmiş dönemlerde öncelikli çalışma aksları olarak İstanbul Deprem Master Planı çalışmalarının izlenmesi; afetler ile ilgili yapı ve yapılı çevre oluşturulmasını etkileyen tüm yeni yasa, yasa tasarıları ve yönetmeliklerin incelenip görüşler oluşturularak sürece müdahale edilmesi; ilgili
diğer meslek odaları, üniversiteler ve bu konudaki duyarlı sivil toplum kuruluşları ile ilişkilenerek meslektaşlara ve topluma yönelik risklerin dışlanması ve azaltılması eğitim çalışmalarına önem ve öncelik verilmesi; eski eserler, kâgir yapıların onarılması, güçlendirilmesi vb ile deprem ve yapı mühendisliği konularında özellikle mimariyi etkileyecek olan yeni teknolojiler konusunda meslek içi eğitimin ilgili diğer disiplinler ile ilişki kurularak hayata geçirilmesi, deprem yaşamış bölgelerdeki meslektaşlarımızın teknik ve hukuk sorunları ya da gereksinimleri doğrultusunda çalışmalar yapılması gibi hususlar belirlenmişti. Deprem sonrası yapı sektöründen, karar mercilerinden ve bir anlamda da toplumdan dışlanmış bulunan mimarlık mesleğinin, toplumun sağlıklı, güvenli ve yaşanılası bir çevrede yaşama hakkı ve kaygısı kapsamında yeniden talep edilir hale getirilmesi konusunun bütün çalışmalarda esas alınması gereği Afet Komitesinin ana kabullerinden birini oluşturmuştur. Geçtiğimiz 39. dönem de ise döneme damgasını vuran planlama olguları ise İstanbul için hazırlanan 1/100.000 ölçekli İstanbul Metropoliten Alan plan çalışmaları ve deprem sakınımı bahanesi ile yapılan kentsel dönüşüm projeleri olmuş ve afetler konusundaki eleştiri ve açılımlar afet komitesi özelinde değil diğer çalışma alanları ile birlikte yürütülmüştür. Özellikle geçtiğimiz dönem afet komitesi ilgi çalışmaları çalışma programı temel aksları açısından benzerlikler taşıyan merkez afet komitesi bünyesinde yürütülmüş ve konuların izlenmesi açısından ciddi bir eksiklik yaratılmamış ise de bu durum şube afet komitesinin örgütlü ve sistemli çalışması konusunda istenilen katkı ve olumlu itici etkiyi sağlayamamıştır. 40. dönemde, öncelikli olarak afet komitesini yeniden etkinlik ve işlerliğe kavuşturacak örgütlenme ve yaygınlaştırma çalışmalarının yanı sıra, aşağıda belirlenen konu başlıkları kapsamında çalışmalar yürütülecek ve komitenin çalışma gündemi oluşturulurken çalışma programına bağlı olarak tespit edilen ana akslar dışında, afet kapsamında ülke ve kent gündemi ile paralellik taşıyan konuların yer almasına özen gösterilecektir. Bütün bu çalışmalar yapılırken ilgili meslek ve ihtisas dalları ile ilişkilerin güçlendirilmesi ve çalışmaların Marmara Bölgesi Mimarlar Odası Şubeleri ile ortaklaştırılması hedeflenmektedir. Çalışma Alanları Afet Çalışmalarının İzlenme ve Değerlendirilmesi
İstanbul Deprem Master Planı, kamu-toplum yararı, bilimsellik, kentleşme ilkeleri ve yaşanılır kentler elde edilmesi bakımından yeniden ele alınarak eksiklikleri giderilmesi ve sağlıklı ve güvenli yaşanılır kentler e ulaşabilme konusunda kentsel sağlıklılaştırma ve güçlendirme yöntemlerinin geliştirilmesinde esas alınacak bir strateji belgesi niteliğini kazandırılabilmesi ve İstanbul için üretilen Master Plan Çalışmalarının ana eksenini oluşturması konusunda çalışmalar yapılması. Beklenen Marmara depremi başta olmak üzere, olası afetlere hazırlık sürecini kentsel ve mekânsal planlama kapsamında ele alarak, gerçekçi çözümler üretilmesi süreçlerin oluşturulmasına katkı sağlamak amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan çalışmaların izlenerek irdelenmesi ve bu anlamda yapılan çalışmalara bilimsel ve teknik katkı sağlanması ve alternatifler geliştirilmesi. Afetler karşı önlem bahanesi üretilen ve özellikle kent merkezlerindeki sit alanlarımızı küresel emlâk piyasasının rant alanlarına çeviren ve yoksul ve dezavantajlı geniş bir kitleyi kentsel yaşam ve olanaklardan dışlayan, kentsel, sosyal, planlama yaklaşımları ve hukuksal düzenlemeler konusunda kentliler ile birlikte yürütülecek çalışmalara ağırlık vermek ve bu konuda mesleki ve teknik destek sağlamak. Uluslararası ilişkileri güçlendirmek. İstanbul ve afetler konusunda Yerel Yönetim Uygulamaları Raporu hazırlamak ve kamuoyunda tartışma platformları oluşturarak raporu yerel inisiyatiflerin katkılarına açmak. Eğitim Afetler ile ilgili mesleki konularda meslektaşlara yönelik meslek içi eğitim programlarının düzenlenmesi; bu konuda panel/seminer/konferanslar düzenlenerek Meslek İçi Eğitim programlarına katkı sağlanması ve bu katkının sürekli ve sistemli hale gelmesi doğrultusunda çalışmalar yapılması. Afetler konusundaki duyarlılığı artırmak üzere: Halka yönelik bilgilendirme ve eğitim çalışmaları yapılması,
Araştırma Afetler kapsamında mesleğimizi ve yapı sektörünü ilgilendiren konularda araştırmaların sürdürülmesi. Özellikle yeni getirilen yasa ve yönetmeliklerin, yeni yapım sistemlerinin, yerleşme ve yatırım kararlarının deprem ve diğer afetler kapsamında incelenmesi. Afetler konusunda geliştirilen ve mesleğimizi ilgilendiren konularda; ulusal ve uluslararası hukuksal ve teknik gelişmeleri izleyerek kamuoyunu ve meslektaşlarımızı bilgilendiren çalışmaların örgütlenmesi. Yayın Yapılan toplantı sempozyum panel vb çalışmalarının yayına dönüştürülmesi. Raporlar ve konu özelinde yapılan araştırma ve inceleme çalışmalarının bilimsel ve teknik referans haline getirilmesini gözeten bir sistemle hazırlanması. Önemli konular ve yıldönümleri için basın açıklamalarının hazırlanması. Şube web sayfasında afet komitesi ilgili bölümün işlerliğe kavuşturulması. Arşiv Yapılan çalışmalar, raporlar, elde edilen bilgiler ve dokümanların (kitap, rapor, CD vb) düzenli bir arşiv haline getirilmesi konusunda çalışmalar yapılması. 1.3.1.7. Hukuk Komitesi Anayasal bir meslek kuruluşu olan ve kamu yararına çalışan Mimarlar Odasının, meslektaşlarının ortak gereksinimlerini karşılamak, kolaylaştırmak ve mesleğin gelişmesini sağlamak yanında, toplumun kent ve çevre haklarını, mimarlığın ve planlı kentleşmenin gereklerini, ülkenin kültür ve doğa mirasını, insanlığın barış ve özgürlük özlemleriyle bütünleşen evrensel değerlerini korumayı ve savunmayı temel ilke ve hedef olarak belirlemiş olması, Hukuk Komitesi nin çalışma programının ana çerçevesini oluşturacaktır.
Avrupa Birliği Uyum Yasaları ve GATS-Hizmet Ticaret Serbest Dolaşımının mesleğimize ilişkin düzenlemeler hakkındaki çalışmalar yanında, gerek nâzım ve uygulama imar planları bütününde, gerekse mevzii veya parsel bazında kamu yararına aykırı olarak gündeme gelebilecek planlama kararları bazında çalışmaları sürdürmek, belgelemek ve Yönetim Kurulu nun bilgisine sunmak başlıca çalışma aksı olacaktır. Bu çalışma aksında diğer komitelerle birliktelik yanında özellikle Yasa ve Yönetmelikler Komisyonu ile doğrudan işbirliğini geliştirmek de kaçınılmazdır. Mesleğimize ilişkin düzenlemeler kapsamında Sürekli Mesleki Gelişim Programı na da destek oluşturulacaktır. Bu çerçevede daha önceki dönemlerde gerçekleştirilen bilirkişilik, eksperlik ve hakemlik alanına ilişkin çalışmalar ile gündeme gelebilecek benzer eğitim etkinliklerine de katkıda bulunulacaktır. Ayrıca komite çalışmalarının sürekli olarak Mimarlara Mektup bülteninde yayımlanmasına gayret edilecektir. 1.3.1.7.1. Yasalar ve Yönetmelikler Komisyonu Mimarların gereksinimlerini karşılamak, kolaylaştırmak ve mesleğin gelişmesini sağlamakla birlikte, toplumun kent ve çevre haklarını, ülkenin kültür ve doğa mirasını korumayı ve savunmayı temel ilke ve hedef olarak belirleyen Mimarlar Odası olarak özellikle hazırlıkları sürmekte olan ve yakında TBMM gündeminde yer alması beklenen kamu yönetimi, imar ve şehircilik, kentsel dönüşüm, koruma vb yasa tasarıları ve bu yasaların yönetmelik çalışmaları, Yasalar ve Yönetmelikler Komisyonu nun çalışma programını meydana getirmektedir. Bu tür yasa ve yönetmelik taslaklarının değerlendirilmesinde, hukuk dışı işgal ve tahribatı aklamaya ve yeni rant kaynakları oluşturmaya dönük tüm girişimlerin karşısında aktif yer almayı, görüş oluşturmayı, oluşturulan görüşü meslektaşlara ve kamuoyunun bilgisine sunmayı amaç edinirken, bu olumsuz gelişmelere karşı, planlı ve yasal kentleşmeyi, çağdaş mimarlığın ve şehirciliğin gereklerini, tarihsel-doğal değerlerin korunarak yaşatılmasını ve mimarların sosyal ve ekonomik şartlarının iyileştirilmesini hedefleyecek çalışmaların içinde yer almak da komisyonun başlıca görevleri arasında olacaktır.
Meslek ve mesleğin uygulama alanları ile ilgili gündeme gelen yasa taslaklarının neler getirdiği neler götürdüğü hususlarında tartışmaların yapılması; gerek idare hukuku, gerekse sosyal bilim dallarında uzmanların da katılımının sağlanacağı yuvarlak masa toplantılarının gerçekleştirilmesi; uygun ortamlarda bu toplantıların bir panele dönüştürülmesi ve tüm bu çalışmaların yayına dönüştürülerek, meslektaşlarımız ile konuyla ilgili kurum ve kuruluşların bilgisine sunulması amaç olacaktır. Bu çalışmalar sürecinde komitelerle işbirliği yanında özellikle Hukuk Komitesi, Kentleşme- Çevre-Planlama Komitesi ve İşyeri Temsilcilikleri Eşgüdüm Komitesi ile birliktelik sağlanacaktır. Ayrıca komisyonun çalışmaları Yönetim Kurulu nun bilgisine ve gerekli hallerde kararına sunulacak ve Mimara Mektup bülteninde sürekli olarak yayımlanmasına gayret edilecektir. 1.3.1.8. Yayın Komitesi Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi bu çalışma döneminde de, ilke olarak meslek alanındaki önemli gelişmeleri ve tartışmaları yayın aracılığıyla yaygınlaştırmayı, belgeleyerek kalıcı kılmayı ve mimarlık çevreleriyle sürekli paylaşmayı hedeflemiştir. Aşağıda ayrıntılı olarak haklarında bilgi verilecek farklı yayın türleri ve faaliyetleri, her dönem bir öncekinden daha fazla olanaklı ve zengin hale getirilerek, yayın programına yeni başlıklar eklenmekte ve bunlar eleştiriye açılmaktadır. Yayın programlarımızın genel amacının farklı bakış açılarını ve farklı görüşleri dile getirebilmek ve böylelikle sorgulamaya açmak olduğu söylenebilir. Bugünün bilgi toplumunda, birçok meslek alanında olduğu gibi mimarlıkta da ve özellikle günümüzün hızlı değişim ve dönüşüm süreçlerinde yayın konusu, bilginin iletilmesinde, paylaşılmasında ve eleştiriye açılabilmesinde en etkin araçlardan birisi olarak değerlendirilmektedir. Özellikle İstanbul da ve diğer büyük kentlerimizde son dönemlerde gerçekleştirilen proje çalışmaları ve uygulamalar konusunda Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi tartışmaları kamuoyuyla paylaşabilmeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda basın yayın organlarıyla geliştirilen ilişkilerden ve İstanbul kenti ve kentlileri için yaşamsal değer taşıyan konularda destek alma yaklaşımı benimsenmiştir.
Sürekli olarak yayın programlarını desteklemeyi ve geliştirmeyi misyon edinmiş olan şubemizin aşağıdaki temel yayın alanlarındaki faaliyetleri kısaca şöyle özetlenebilir: a) Süreli yayınlar: 1. Mimar.ist 2. Mimarlara Mektup 3. Mimarlıkta Malzeme b) Şube yayınları c) Merkez yayınlarına katkı sunulması d) Ajanda e) Sözlü tarih çalışmaları f) Web yayını / Elektronik haberleşme g) Kütüphane, arşiv ve dokümantasyon çalışmaları h) Radyo yayını çalışmaları ı) Film çalışmaları j) Basın duyuruları / basınla ilişkiler. Yukarıda sıralanan ve her biri yoğun emek isteyen çalışmaların tek bir komite çatısı altında ancak farklı görevlendirmeler eliyle yapılması, paylaşım ve işin tamamlanabilmesi açısından önem taşımaktadır. Bu nedenle Yayın Komitesi nin programının tartışıldığı geniş katılımlı bir özel oturum düzenlenmiş ve bu toplantıda komitenin çalışma programına ilişkin öneriler irdelenmiştir.
Yayın Komitesi nin altında belirtilen her bir çalışma kalemi için farklı katkılara ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle gündemimize yeni giren bazı işlerin yürütülmesinde yeni gönüllü katkısına ihtiyacımız vardır. Temel olarak komitemizin ilgi alanına girmese de önemsediğimiz bir husus, yayınlarımızın dağıtımı ve satışı ile ilgilidir. Süreli yayınların (Mimarlara Mektup, Mimar.ist ve Mimarlıkta Malzeme) üyelere ücretsiz dağıtılmasının yanı sıra bayilerde de bulunabilmesi, kitapların satılabilir olması, bazı yayınlarımızın sponsorluk yoluyla desteklenebilmesi sağlanabilir. Mali komitemizin bu anlamda çalışma yapmasını da önermekteyiz. Mimar.ist Üçer aylık periyotla yayımlanmaya devam edecektir. Danışma Kurulu üyelerine bir yazı gönderilmiş ve katkılarının devamı yönündeki dileğimiz iletilmiştir. Katkıda bulunamayan üyelerin kuruldan çıkarılmasıyla ilgili bir düzenleme söz konusudur. Yayın Kurulu nda yapılan değişiklikle birlikte çalışmalar sürmektedir. Mimar.ist in ele aldığı konuların ve bu konuların nasıl işlendiğinin tartışılması gerekmektedir. Şimdiye kadar bize ulaşan olumlu eleştiriler yeni dönemde dergiyle ilgili beklenti çıtasının yükselmesine yol açmış ve bizlerin de daha yoğun çaba göstermesini gerektirmiştir. Mimarlara Mektup Mimarlara Mektup yazı kurulu ayda bir toplantı yapmakta, yayın sekreterliğince bültende işlenmesi düşünülen konularla ilgili olarak hazırlanan bir yayın programı Yönetim Kurulu nun ve ilgili komite çalışmalarına katılanların dikkatine sunulmaktadır. Bültenin Şube Yönetim Kurulu üyeleri başta olmak üzere tüm komite ve komisyon çalışmalarına katılan meslektaşlarımız tarafından haber ve yorumla beslenmesi gerekmektedir. Bülten için yazı yazma önerisi getiren arkadaşlarımızın katkılarıyla da verimli sonuçlar alınabileceğine inanıyoruz. Mimarlıkta Malzeme Dergisi Yapı ve yapı malzemesi alanının tasarım, uygulama, kuram ve üretim kesimlerinin buluştuğu, tartıştığı, bilgi, birikim ve deneyimlerini birbirlerine aktararak bütünlüklü ve yaratıcı çalışmaların
ortaya çıkarılabileceği bir ortam oluşturmayı hedefliyoruz. Diğer yandan, kuram ve uygulamadan gelen bu her türlü birikimin, meslek ve toplum yararı na bir platformda değerlendirilmesini ve tartışılmasını sağlayarak, meslektaşların doğru bilgilendirilmesi ve bu bağlamda meslektaşlar arasındaki iletişimin daha da geliştirilmesini amaçlıyoruz. İlk sayısı Nisan 2006 da yayımlanmaya başlayan dergimiz, Nisan 2008 de 8. sayısı ile birlikte ikinci yılını dolduracaktır. 10.000 tirajla başlanan, 6. sayısından itibaren 11.000 tiraja çıkan ve bunun 7500 adedinin şube üyelerimize, 2500 adedinin üye sayılarıyla oranlı olarak diğer şubelere gönderilen derginin, Mimarlık Vakfı İktisadi İşletmesi ile yürütülen reklam ve organizasyon çalışmalarının daha da geliştirilmesi sağlanacaktır. Süresiz Yayınlar Yayın Komitesi, bu döneme ilişkin olarak süresiz yayın alanında yapmayı düşündüğü yayınları aşağıdaki şekilde gruplandırmıştır: a) Seminer, toplantı, etkinlik kitapları b) EKA MBÇK etkinlikleri 1. Anadolu Uygarlıklarından 3. Binyıla Mesajlar 2. Uluslararası Politika ve Kavramlar 3. Dünya Ülkelerinde Meslek Pratiği 4. Mimarlık ve Eğitim Araştırmaları 5. Mimarlık ve Kültür Araştırmaları c) Özel Yayınlar 1. Kent Suçları Raporu 2. Nâzım Plan Raporları