ISTFIX Birleşik Endeksi, bu hafta da yatay hareket ederek 636 puan seviyesini korudu. Gelen iyi haberlere rağmen bunların özellikle Karadeniz de navlunlara henüz yansımadığı görülüyor. 2000,0 1750,0 1500,0 1250,0 1000,0 750,0 500,0 250,0 0,0 J-08 A-08 J-08 O-08 J-09 A-09 J-09 O-09 J-10 A-10 J-10 O-10 J-11 A-11 J-11 O-11 A-12 O-12 850,0 825,0 800,0 775,0 750,0 725,0 700,0 675,0 650,0 625,0 600,0 575,0 550,0 525,0 A-12 S-12 O-12 N-12 D-12 ISTFIX Haftalık Birleşik Endeks 2008 2012 ISTFIX Son 6 ay HAFTANIN HABERLERİ Yunanistan bu hafta bir kez daha, artık usanmış olan kreditörleri tarafından kurtarıldı. Avrupa Merkez Bankası nın (AMB), Uluslararası Para Fonu nu (IMF) ikna etmekteki başarısı sayesinde IMF, daha önce belirlediği çekinceleri bir kenara bırakarak yeni bir kurtarma fonunun yolunu açtı. Maliye Bakanları, avro birliğini korumak için, yeni bir paket üzerinde uzlaşma sağladı. Bu pakete göre, kurtarma fonu için daha önce belirlenen faiz oranlarında, önümüzdeki 10 yıl için 100 baz puan indirim yapıldı ve süreler 2040 yılına kadar uzatıldı. Son olarak ise, Aralık ayında ödemesi yapılacak 34,4 milyar Avro luk bir diğer kredi dilimi için sözler verildi. 13 saat süren yorucu bir toplantının ardından Avrupa Birliği Maliye Bakanları, Yunanistan a yardım etmek amacıyla oluşturulan söz konusu yeni paket için IMF nin de onayını almayı başardı. Yeni paket ile 2014 yılında yüzde 190 ile rekor kırması beklenen Yunanistan ın borç/gsyih oranının 2020 yılında yüzde 124 e gerilemesi bekleniyor. Daha önce ise bu oran için hedeflenen tarih 2016 idi. Yunanistan, başlangıçtan bu yana 240 milyar Avro luk kurtarma fonu ile desteklenmiş bulunuyor. İspanya daki kriz nihayetinde ayrılıkçı akımları da beraberinde getirdi. Şu an için özellikle Katalonya bölgesi bu konuda dikkatleri üzerine çekiyor. Katalonlar ve bölge meclisi, Madrid hükümetinin ekonomik politikalarına ve tasarruf tedbirlerine karşı seslerini yükseltmeye başladı. Her ne kadar konuşmak için erken olsa da, haberlere göre Katalonlar, 2014 yılında bağımsızlık taleplerini gündeme taşıyabilir. Diğer yandan bağımsızlık konusunun gündeme gelmesi, dikkatleri İspanya nın ekonomik durumundan çok ülkenin politik istikrarına çekiyor. Bu durum ise ülkenin Başbakanı Mariano Rajoy un kriz ortasında hiç de ihtiyaç duyduğu bir gelişme değil. Bu haftanın diğer ekonomi haberlerine göre, New York merkezli finansal hizmetler kuruluşu Morgan Stanley, küresel ekonominin 2013 yılında yüzde 2 oranında daralma gösterebileceğini belirtti. Diğer yandan kuruluşa göre, Birleşik Devletler deki mali uçurum tehlikesinin bertaraf edilmesi ve Avrupa nın krizi dizginlemesi durumunda, koşullar tersine dönebilir ve küresel ekonomi yeniden büyümeyi başarabilir. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) de eş zamanlı olarak küresel büyüme tahminlerini aşağı çekti ve AMB ile Çin Merkez Bankası nı, mali piyasaları rahatlatmaları konusunda uyardı. Daha önce not indiriminde bulunan diğer kuruluşlara benzer şekilde OECD de Birleşik Devletler e yönelik büyüme tahminini aşağıya çekti. OECD, Birleşik Devletler in 2012 yılında yüzde 2,2; 2013 yılında ise yüzde 2 oranında büyümesini bekliyor. OECD nin daha önceki tahminleri, büyümenin sırasıyla yüzde 2,4 ve yüzde 2,6 oranlarında olacağı yönündeydi. Avro Bölgesi nin ise bu yıl yüzde 0,4 oranında daralması bekleniyor ki bu oran, daha önce yüzde 0,1 daralma olacağı yönündeki tahminlere göre beklentilerin kötüleştiği anlamına geliyor. OECD ye üye 34 ülkenin ortalama büyüme oranının ise 2012 ve 2013 yılları için sadece yüzde 1,4 olması bekleniyor. OECD nin üye ülkelere yönelik Sayfa 1 / 6
daha önceki büyüme tahmininin sırasıyla yüzde 1,6 ve 2,2 olduğu düşünüldüğünde, genele yönelik beklentilerin daha mütevazi oranda gerilediği söylenebilir. Birleşik Devletler den gelen veriler bu hafta pozitifti. Ülkedeki tüketici güveni son 4 yılın en yüksek seviyesine ulaşırken, 20 büyük şehirdeki konut fiyatları yaklaşık olarak yüzde 3 seviyesinde artış gösterdi ve böylelikle Temmuz 2010 tarihinden bu yana en güçlü kazanca işaret etti. Son olarak ise hanehalkı dayanıklı tüketim harcamaları, beklentileri aşacak seviyede açıklandı. Sözü geçen üç verinin de Birleşik Devletler ekonomisindeki gidişat ile doğrudan bağlantılı olduğu düşünülürse, ülkenin güçlü bir toparlanma evresine girmekte olduğundan bahsedilebilir. Üstelik konut sektörünün tüketici pazarlarını destekleyen en önemli gösterge olduğu ve satış verilerinden de görüldüğü gibi gücünü ortaya koymaya başladığı düşünülürse. Çin den gelen haberlerde ise, sanayi şirketlerinin karında Ekim ayı itibariyle ciddi bir sıçrama olduğu yönündeydi. Uzmanlara göre, fabrika çıktıları en sonunda toparlanma sinyali veriyor ve ihracat miktarları, yedi çeyrek dönem süren yavaşlamanın ardından yeniden ivme kazanıyor. Petrol fiyatları bu hafta Amerika dan gelen iyi haberlerin Avrupa dan gelen nispeten kötü haberlerle dengelenmesi neticesinde yatay seyretti. Batı Teksas petrolü 88 89 dolar/varil civarında kalırken, Brent tipi petrol de (Batı Teksas tipi petrolün hareketlerine paralel olarak) geçen haftaki 111 dolar/varil seviyelerinde gezindi. Bu haftanın emtia haberlerine göre, Karadeniz deki şeker hasatı ki Rusya, Belarus ve Kazakistan ın toplamından oluşuyor 2011 yılındaki hasat rekoru ile aynı seviyede gerçekleşebilir. Dolayısıyla 2013 yılında sözü geçen üç ülkenin sadece 850.000 ton şeker ithal etmesi bekleniyor. ISTFIX in kaynaklarından edindiği bilgilere istinaden önceki haftalarda da aktarmış olduğu gibi, Ukrayna daki hasat yüzde 16 oranında azalırken; Avrupa Birliği, elinde bulunan fazla pancar şekerini ihraç edip ham kamış şekeri ithal ederek, stoklarını yenilemek istiyor. Benzer şekilde brokerler tarafından verilen ve son verilere dayanan bilgiye göre, Brezilya ve Avrupa dan Karadeniz ile Ukrayna ya sıklıkla koster tipi gemilerle sevkiyat yapılıyor. Bu sevkiyatlar ise Kuzey Afrika ile olağan ticarete ek olarak gerçekleştiriliyor. Çimento haberlerine baktığımızda ise İspanya daki çimento tüketiminin 2007 yılında 56 milyon ton olan seviyesinden 14 milyon ton aşağı gelmesi bekleniyor. Hatırlatmak gerekirse, Ocak Ağustos aylarındaki çimento tüketimi bir önceki yıla gire yüzde 35 oranında düşerek 9,6 milyon ton seviyesinde gerçekleşmişti. İspanyol çimento üreticileri ise hem satışlarını hem de karlarını kaybediyorlar. Birleşik Krallık merkezli Global Cement e göre İspanyol üretici Cemex, Akdeniz e yapılan satışlarının yüzde 17 oranında gerilediğini açıkladı. Bir diğer şirket CPV ise yılın ilk 9 ayında 83 milyon avro zarar açıkladı. Fitch Ratings tarafından yayınlanan rapora göre, çimento sektöründeki genel belirsizlik devam edebilir ve dahası, Avrupa daki çimento pazarının zayıf seyretmesi de büyük olasılık dahilinde. Avrupa nın başta gelen çimento üreticileri ile Akdenizli üreticilerin üçüncü çeyrek raporları da benzer şekilde karamsar bir tablo ortaya koyuyor. Örneğin, İtalyan üretici Italicement in kârı yılın ilk 9 ayında yüzde 92 oranında düşüş gösterdi. Diğer bir üretici olan Buzzi nin ise satış hacminde yüzde 21 oranında düşüş yaşandığı görülüyor. Diğer yandan bir kez daha, çimento sektöründeki elde edilen karlar Avrupa Birliği dışındaki bölgelerden geldi. Örneğin Lafarge, Batı Avrupa ya satışlarının yüzde 11 oranında düşmesine rağmen, toplam satış miktarının yüzde 4 oranında artış gösterdiğini açıkladı. Benzer şekilde Holcim in Avrupa Birliği ne satışları yüzde 6 oranında gerilerken, toplam satışları yüzde 7 oranında artış gösterdi. Son olarak ise Heidelberg in Kuzey ve Batı Avrupa daki ülkelere gerçekleştirdiği satışları yüzde 5 oranında geriledi. Rusya nın tahıl haberlerine baktığımızda ise, ihracat miktarı her ne kadar geçtiğimiz yılın aynı sezonuna göre yüzde 17 oranında düşerek 13,7 milyon tondan 11,4 milyon tona gerilemiş olsa da, ülke, bu yıl hasat edeceği toplam tahıl miktarının yüzde 90 ını, 2013 yılına girmeden önce ihraç etmeyi hedefliyor. Buna göre zaten Sayfa 2 / 6
neredeyse dibe vurmuş olan Rus tahıl sevkiyatlarının yeni yıldan sonra 2013 e kadar durma noktasında seyredeceği düşünülebilir. NAVLUNLAR Karadeniz de ticaret brokerlerin rapor ettiğine göre biraz artmış durumda ve navlunlar da geçen aya göre 2 ila 3 dolar yukarıda seyrediyor, fakat yine de navlunlar ve gelirler bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla düşük kalmakta. $14.000 $13.000 $12.000 $11.000 $10.000 $9.000 $8.000 $7.000 $6.000 $5.000 $4.000 $3.000 $2.000 $1.000 $0 Jan-08 Apr-08 Jul-08 Oct-08 Jan-09 Apr-09 Jul-09 Oct-09 Jan-10 Apr-10 Jul-10 Oct-10 Jan-11 Apr-11 Jul-11 Oct-11 Jan-12 Apr-12 Jul-12 Oct-12 8-12k dwt 6-8k dwt 4-6k dwt 2-4k dwt ISTFIX Haftalık Navlunlar 2008 2012 Karadeniz içinde 2.000 ila 4.000 dwt lik yükler artış gösterirken, Akdeniz de 6.000 ila 9.000 tonluk yatay hareket eden yükler revaçta. Örneğin, Libya dan Mısır a taşınan sülfür yüklerinde hızlanma gözlemlenirken, 4.000 ila 6.000 dwt segmentinde açık tonaj fazlalığından ötürü brokerler ve armatörler gemilerini bağlamakta zorluk yaşayabilmekteler. Bir brokerin aktardığına göre, Karadeniz içi, Adriyatik ve Doğu Akdeniz içinde de gübre ve kömür navlun kontratlarında artış var. Bu taşımalar bazen güvenilirliği tartışılabilir kaynaklardan armatörlerin önüne gelseler de Noel öncesi yük çıkışlarında hızlanmalar gözükmekte. Bu haftanın bağlantılarına gelince Chioggia dan Annaba ya 5.600 ton çelik yüküne bağlanan 7.000 dwt lik bir gemi ton başına 28 dolara anlaştığı taşımayla günde 3.500 dolar kazandı. Brokerin anlattığına göre gemi bir önceki seferinde de Annaba dan Chioggia ya tonuna 16,5 dolardan 6.500 ton fosfat taşıyarak günde 3.300 dolar kazanmıştı. 3.000 dwt segmenti ise şu sıralar Adriyatik ve Doğu Akdeniz bölgelerinde şanssız günler geçiriyor. Bu hafta Rijeka dan Gemlik e 3.000 ton rulo saclar için teklif edilen rakamlar 15 dolar/ton civarındaydı. Bu navlun Novorossiyk ten Marmara ya taşınan yine 3.000 ton rulo sac yüküne teklif edilen ve geminin günlüğünü 2.000 dolara getiren 16,5 dolar/ton navluna kıyasla komik kalmaktaydı. Sayfa 3 / 6
Kısa bir Doğu Akdeniz seferinde ise 4.600 dwt lik bir gemi İsrail den İskenderun a taşınan hurda yüküne ton başına 46.000 dolar toplu navluna bağlandı ve günde 3.000 doların üzerinde gelir elde etti. Broker tek günlük sefer için navlunun son derece tatmin edici olduğu fikrinde. Bir diğer İsrail bağlantılı taşımada ise, Yuzhhny den Hayfa ya taşınan 4.000 ton mineral için 4.500 dwt lik bi gemiye ton başına 25 dolar verildi ve bu navlun gemiye günde 3.100 dolar kazandırdı. Kuzey İspanya nda ise 6.000 ton çelik yükü ton başına 21 avroya Tenes e taşındı. Yükleme limanı olan El Ferrol e Tenes ten balast seferle giden ve yine Tenes e geri gelen 6.500 tonluk geminin günlüğü buna rağmen 3.700 doları buldu ki brokere göre gemi daha iyi bir pozisyonda mesela Cebelitarık ta açık olsaydı günlük gelir rahatlıkla 4.000 doları geçebilecekti. Bu bağlantı bile tek başına bu bölgedeki navlunların artma eğilimine girdiğini ispatlıyor. Kaldı ki sadece bir hafta önce Barcelona dan Marmara ya taşınan 5.100 ton çelik yüküne 20 avro teklif edilmiş ve yine 6.000 dwt civarı bir gemiyle taşınan yük armatöre 3.500 dolar ancak kazandırmıştı. Son olarak BMTI analistlerine göre Baltık ve Kuzeybatı Avrupa bölgesinde, navlunlar bu hafta da yatay seyrni korudu, ki bu artan açık tonaja rağmen iyi bir haber olarak algılanabilir. Baltık bölgesinde iyi gelen tahıl hasatı navlunları desteklerken İngiltere ve Karadeniz tahıl hasatlarının da beklenin oldukça altına gelmesiyle Avrupalı ithalatçıların tahıl getirmek için elinde kalan yegane yerler İskandinavya ve Almanya olduğundan taşımalar sürecek gibi duruyor. Baltık tan Amsterdam Roterdam Anvers (ARA) bölgesine 3.000 tonluk tahıl lotarı geçen hafta olduğu gibi bu hafta da ton başına 19 avro teklif etmekteydi. Kuzey Baltık tan yine ARA bölgesine 3.000 ton çelik yükleri de yine stabil biçimde ton başına 20 avro civarlarında bağlanmaktaydı. Orta Baltık tan İngiltere ye ise benzer lotlar ton başına 18 19 avrodan taşındı. Kuzeybatı Avrupa Batı Akdeniz rotasında ise Anvers ten Cezayir e taşınan 5.600 ton çelik yükünün tonuna 55 dolar verildi ve söz konusu 6.000 dwt lik geminin günlüğü 4.800 doları buldu. TEMSİLİ YÜK BAĞLANTILARI Tonnage Cargo LOAD./DISCH. PORT L-D Rate Freight (t/day) ($/tonne) TCE ($/day) Tonaj Yük Cinsi Yükl./Tahl. Limanı Yükl./Tahl. Navlun Hızı (ton/gün) ($/ton) Günlük ($) 2.000 STEEL REBARS BARI-LARNACA 1500/1500 25,00 1.884 2.934 STEEL COILS MARGHERA-ANNABA 1000/1000 22,00 1.998 3.000 BULK FERTS CHIOGGIA-MOSTAGANEM 1500/1000 26,00 2.052 3.500 SFS 88' SF VARNA-MERSIN 2000/1250 35,00 4.410 4.400 AMM SULPHATE YUZHNY-HAIFA 3000/2000 25,00 3.117 5.000 STEEL DEBARS CHIOGGIA-ANNABA 2000/800 28,00 3.759 5.000 CEMENT IN BB BARTIN-TRIPOLI (LIB ) 1500/1000 22,00 3.217 5.000 BAGGED SUGAR ANTWERP-ANNABA 1000/750 55,00 4.807 5.000 COAL MARIUPOL-ISKENDERUN 2500/1750 25,00 3.268 5.250 PIG IRON ILICHEVSK-ALIAGA 5000/1750 17,50 3.945 5.500 AMM NITRATE NIKOLAEV-ABU QIR 3000/1500 26,00 4.320 5.500 SOYA BEANS ILICHEVSK-VENICE 2500/1500 26,50 3.652 5.700 STEEL DEBARS LEIXOES-SKIKDA 2000/1000 25,50 3.591 5.700 GEN CARGO CHIOGGIA-TENES+MOSTAGANEM 2000/1000 110.000 LSUM 3.255 5.700 BAGGED CEMENT AVEIRO-DJEN-DJEN 2250/1000 26,00 4.415 5.700 STEELS EL FERROL-TENES 2000/1000 27,50 3.789 6.000 WRIC +DEBARS SETUBAL-ORAN 1500/1000 26,00 4.421 6.000 BULK MINS GULLUK-ALEXANDRIA 5000/2000 16,00 4.217 Sayfa 4 / 6
Tonnage Cargo LOAD./DISCH. PORT L-D Rate Freight (t/day) ($/tonne) TCE ($/day) Tonaj Yük Cinsi Yükl./Tahl. Limanı Yükl./Tahl. Navlun Hızı (ton/gün) ($/ton) Günlük ($) 6.000 UREA DAMIETTA-SETE 2000/2000 25,00 3.729 7.100 STEEL BILLETS MARIUPOL-DAMIETTA 2000/1200 26,00 3.927 11.000 COAL MARIUPOL-MERSIN 5000/5000 20,00 5.673 12.000 WHEAT LIVORNO-MERSIN 5000/5000 16,00 4.694 12.000 WHEAT ODESSA-TRIPOLI 7000/3000 18,00 5.612 All voyages above are calculated based on speed and consumption data of vessels with an average age profile of 15 years, burning IFO 180 as primary and MDO as secondary fuel. All voyages start Yukarıdaki tüm seferler ortalama 15 yaş profiline haiz gemilerin hız ve sarfiyat verilerine dayanılarak oluşturulmaktadır. Gemilerin ana yakıtı IFO 180, ikincil yakıtı ise MDO dur. Tüm seferler yükleme limanının asgari 300 mil uzağından başlar, tahliye limanında biter. Varsa ortalamanın üzerindeki örneklere, diğer çeşitli kaynaklardan da doğruluğu teyit edilmeden yer verilmez. Bu rapordaki bilgiler ISTFIX Araştırma ekibinin güvenilir bulduğu kaynaklardan ve piyasa analizlerinden derlenmiştir. Rapor, yayımlandığı tarih için güvenilirdir. ISTFIX, alıcı tarafından bu raporun herhangi bir şekilde kullanımından doğabilecek olası bir sorumluluğu kabul etmemektedir. S&P ve Hurda Bu hafta gemi brokerlerinin yaptığı sirkülasyonlardan göze çarpanlar aşağıda verilmiştir. Armatörlerin aşağıdaki fiyatların sadece satıcıların fikrini yansıttığını dikkate almaları önemle tavsiye edilir. Tonaj İnşa Yılı İnşa Yeri Klas Satıcı Fiyatı 1.250 1988 GER PRS EUR 0,29 mln 1.700 1991 NL CRS EUR 0,55 mln 2.400 1984 GER GL EUR 0,45 mln 2.550 1989 FIN RS USD 0,40 mln 3.200 1996 NL BV EUR 1,70 mln 3.200 1999 NL BV EUR 2,10 mln 3.900 1985 JPN BV USD 0,85 mln 4.000 1996 JPN KR USD 2,50 mln 5.000 1998 GER RI EUR 1,80 mln 6.800 1992 KOR KR USD 1,80 mln 6.900 1990 JPN CS USD 1,00 mln 6.900 1994 RUS GL USD 2,00 mln 6.900 2008 THAI BV USD 9,50 mln 7.000 1990 JPN KR USD 1,50 mln 7.200 1982 SPN RS USD 1,00 mln 7.400 2000 JPN KR USD 3,80 mln 7.500 1997 KOR KR USD 2,00 mln 7.800 2008 CHN GL EUR 4,00 mln 7.850 2004 CHN GL USD 5,00 mln 8.500 2000 JPN NK USD 2,90 mln 8.700 1998 NL GL EUR 3,70 mln 10.100 2002 JPN NK USD 6,50 mln 10.500 2012 VNAM RI USD 9,10 mln 11.000 2006 CHN RS USD 4,50 mln 11.400 2003 JPN NK USD 7,50 mln 12.400 1985 JPN KR USD 2,00 mln 12.400 1985 KR KR USD 1,30 mln Sayfa 5 / 6
YAKIT Yakıt fiyatları bu hafta da yatay ile aşağı yönlü arasında seyretti. IFO 180 cinsi yakıt halen 640 dolar/ton seviyelerinde kalırken, MGO da tekrar 1.000 dolar/ton eşiğinin altına geriledi. $1.150 $1.050 $950 48. Hafta IFO 180 MGO Bu Hafta 640,00 995,00 Geçen Hafta 642,50 1.000,00 % Değişim 0,39% 0,50% Gemi yakıt fiyatları, kaynak:www.bunkerindex.com $850 $750 $650 $550 Apr-12 May-12 Jun-12 Jul-12 Aug-12 Sep-12 Oct-12 Nov-12 IFO 180 MGO ISTFIX iyi haftalar diler... Sayfa 6 / 6