FAALİYETLER YETLERİN BELİRLENMES RLENMESİ ve MALİYETLEND YETLENDİRME Mayıs 2009 Antalya Şengül KOÇ Hüseyin IŞIK N. Selcen HANÇER Ali RENÇBER
SUNUM PLANI qfaaliyetlerin BELİRLENMESİ ve MALİYETLENDİRME qtemel FARKLILIKLAR qörnekler
FAALİYETLERİN BELİRLENMESİ ve MALİYETLENDİRME
FAALİYET NEDİR? Faaliyet; q Belirli bir amaca ve hedefe yönelen, q başlı başına bir bütünlük oluşturan, q yönetilebilir q ve maliyetlendirilebilir üretim veya hizmetlerdir.
FAALİYETLER (I) q İdarenin görev ve yetkileri çerçevesinde yürüteceği ve elindeki kaynakları tahsis edeceği iş ve hizmetleri yansıtmalıdır, q Performans hedeflerini gerçekleştirmeye yönelik olarak belirlenmelidir, q Aynı hedef altındaki faaliyetler birbirleriyle çelişmemeli, hedefin gerçekleşmesi açısından tamamlayıcı olmalıdır, q Bir hedefe yönelik olarak fazla sayıda faaliyet belirlenmemelidir. Benzer nitelik taşıyan faaliyetler ayrı ayrı gösterilmemeli ve tek bir faaliyet olarak belirlenmelidir,
FAALİYETLER (II) qekonomik sınıflandırmanın cari, sermaye, transfer ve borç verme unsurlarından bir veya daha fazlası aynı faaliyet içerisinde yer alabilir, qhedefin gerçekleşmesine ne ölçüde katkı sağlayacağı tanımlanabilir olmalıdır, quygulanabilir olmalıdır, qmaliyetlendirilebilmelidir, qgirdi niteliğinde faaliyet belirlenmemelidir.
PERFORMANS HEDEFİ FAALİYET İLİŞKİSİ Bir faaliyetin bir performans hedefi ile ilişkilendirilmesi tercih edilmelidir. Ancak bir faaliyet birden fazla performans hedefi ile ilişkilendirilebiliyor ise; q öncelikle performans hedeflerinin toplulaştırılması ya da, q faaliyetin hedeflere uygun olarak bölünerek ayrı faaliyetler olarak yeniden tanımlanması veya, q faaliyet maliyetlerinin mükerrerliğe yol açmayacak şekilde performans hedefleriyle ilişkilendirilmesi yoluna gidilmelidir.
PERFORMANS PROGRAMI KAYNAK İHTİYACI Performans programının kaynak ihtiyacı; qfaaliyetlerin maliyeti, qgenel yönetim giderleri ve qdiğer idarelere transfer edilecek kaynaklar toplamından oluşmaktadır.
FAALİYET MALİYETİ qkaynak miktarının belirlenme süreci, bu hedeflere yönelik olarak yürütülmesi gereken faaliyetlerin ve bunların maliyetlerinin tespit edilmesi ile başlar. qfaaliyet maliyeti tespit edilirken faaliyet ile doğrudan ilişkilendirilebilen maliyetler dikkate alınmalıdır.
FAALİYET MALİYETİ Belirlenen bir faaliyetin maliyeti aşağıdaki aşamalar takip edilerek tespit edilir. q Maliyet unsurlarının ve planlanan çıktı göre miktarının belirlenmesi düzeyine q Planlanan çıktı düzeyine göre toplam fiziki kaynak ihtiyacının belirlenmesi q Kaynakların birim fiyatlarının belirlenmesi q Toplam faaliyet maliyetinin hesaplanması q Faaliyet maliyetinin bütçe kaynakları ile finanse edilen kısmının bütçe kodlarıyla gösterimi
GENEL YÖNETİM GİDERLERİ qgenel yönetim giderleri, faaliyetler ile doğrudan ilişkilendirilemeyen ve faaliyet maliyetlerine dahil edilemeyen ancak, idarenin kurumsal ve yönetsel ihtiyaçlarının karşılanması için yapılması gereken genel giderlerdir. qdolayısıyla, birden fazla faaliyete ya da faaliyetle birlikte kurumsal ihtiyaçlara hizmet eden ancak faaliyet maliyetine dahil edilemeyen giderler, genel yönetim giderleri içerisinde yer alacaktır.
FAALİYETİN MALİYETİ -GENEL YÖNETİM GİDERLERİ qhizmet binalarının temizlik, güvenlik, personel servis ve yemek hizmetleri ile kurum geneline ilişkin elektrik, su, yakacak gibi giderler, qbirden fazla faaliyete hizmet eden personelin maliyeti genel yönetim giderleri kapsamında değerlendirilebilir.
FAALİYETİN MALİYETİ -GENEL YÖNETİM GİDERLERİ Ancak, qbir bina tek bir faaliyet için kullanılıyor ise bu binaya ilişkin bu tip giderler ile qtek bir faaliyetin gerçekleştirilmesi için istihdam edilecek personelin maliyeti ilgili faaliyet maliyeti içerisine dahil edilmelidir.
FAALİYETİN MALİYETİ -GENEL YÖNETİM GİDERLERİ Örneğin, qbir faaliyet için 20 personel istihdam edilmiş olsun. Bu durumda istihdam edilen personel, faaliyet maliyetinin unsurlarından biri olacaktır. qancak, bir sonraki yıl faaliyetin son bulması halinde bu personelin faaliyetle doğrudan ilgisi kalmayacak olup, personelin maliyeti idarenin genel yönetim giderleri içerisinde olabilecektir.
FAALİYETİN MALİYETİ -GENEL YÖNETİM GİDERLERİ Personel giderlerinin ilişkilendirilmesinde; q Personelin tek bir faaliyetle ilişkili olması halinde, buna ilişkin giderler faaliyet maliyetine dahil edilecektir. q Personelin birden fazla faaliyetle ilişkili olması halinde bunlara ilişkin giderlerin tamamı; Ağırlıklı olarak çalıştığı faaliyetin maliyetine dahil edilir, Ağırlıklı olarak çalıştığı faaliyetten söz edilemediği durumlarda genel yönetim giderlerine dahil edilir, q Personelin faaliyetlerle ilişkilendirilememesi halinde, bu giderler genel yönetim giderlerine dahil edilir.
DİĞER İDARELERE TRANSFER EDİLECEK KAYNAKLAR İdarenin bütçesinde yer almakla birlikte performans hedefleriyle ilişkili olmayan ve bütçe uygulama sürecinde diğer idarelere transfer edilerek, transfer edilen idarenin ihtiyaçları için kullanılacak kaynaklardır. Örneğin, özel bütçeli idarelerin finansman ihtiyacını karşılamak amacıyla bütçelerde yer alan hazine yardımı ödenekleri, diğer idarelere transfer edilecek kaynaklar içerisinde gösterilecektir.
DİĞER İDARELERE TRANSFER EDİLECEK KAYNAKLAR qdiğer idarelere transfer edilmekle birlikte transfer eden idarenin ihtiyaçları için kullanılacak kaynaklar, diğer idarelere transfer edilecek kaynaklar içerisinde gösterilmeyecek olup, faaliyet maliyeti ya da genel yönetim giderleri içerisinde yer alacaktır. Örneğin genel bütçeli idarelerin 180 sayılı Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında KHK kapsamında söz konusu Bakanlığa yaptıracağı işlere ilişkin ödenekler.
TEMEL FARKLILIKLAR
TEMEL FARKLILIKLAR ÖNCEKİ SİSTEM Program dönemi 3 (üç) yıl Birim performans-idare performans programları Birim performans hedefi-idare performans hedefi Stratejik hedef Performans hedefi bağlantısı birebir kurulmaktadır Faaliyet-proje maliyetlendirme aşamasında dağıtım anahtarları kullanılmaktadır YENİ SİSTEM Program dönemi 1 (bir) yıl İdare performans programı İdare Performans hedefi Her bir stratejik hedef için performans hedefi belirlenmesi zorunluluğu bulunmamaktadır Faaliyet maliyetlendirme aşamasında dağıtım anahtarlarına yer verilmeyecektir
TEMEL FARKLILIKLAR ÖNCEKİ SİSTEM Çok sayıda performans hedefi ve faaliyet-proje belirlenmektedir Faaliyet-Proje Öncelikli amaç ve hedefler üst yönetim tarafından belirlenmektedir İdare performans programında faaliyetlere yer verilmemektedir YENİ SİSTEM Sınırlı sayıda performans hedefi ve faaliyet belirlenmesi öngörülmektedir Faaliyet Üst yönetimin performans hedefi, gösterge ve faaliyetlerin belirlenmesi aşamasına katılımı güçlendirilmiştir İdare performans programında faaliyetlere yer verilecektir
ÖRNEKLER
ÖRNEKLER (1) qperformans Hedefi : Eğitim-öğretimin alt yapısı iyileştirilecektir. qgöstergeler: Akademik kariyere devam eden öğrencilerin toplam öğrenci sayısına oranı, derslik başına öğrenci sayısı,öğretim üyesi başına derslik sayısı,öğrenci başına internet kullanım süresi,alt yapı hizmetlerinden memnuniyet oranı
ÖRNEKLER (1) qfaaliyetleri: -Öğretim üyesi yetiştirmek -Derslik imkanlarının iyileştirilmesi -Öğrencilerin barınma imkanlarının iyileştirilmesi -Kütüphane ve internet erişim imkanlarının iyileştirilmesi
ÖRNEKLER (2) qperformans Hedefi:Adalet aktörleri arasında işbirliğinin artırılması. q Performans Göstergeleri: -Toplantı, sempozyum sayısı -Rapor sayısı qfaaliyeti:bilimsel etkinlikler düzenlenmesi ve sonuçların basılı yayın haline getirilmesi
ÖRNEKLER (3) q Performans Hedefi : Turizmin öncü bir sektör konumuna ulaşmasını sağlamak. q Gösterge : - Rehabilite edilen turizm merkezi sayısı - Tamamlanan altyapı eksikliklerinin turizm potansiyeline oranı - Reel turizme kazandırılan yerli turist sayısı q Faaliyetleri: - Mevcut turizm alanlarının rehabilitasyonunun sağlanması, - Turizm potansiyeli yüksek alanlarda altyapı eksiklikleri tamamlanacaktır,
ÖRNEKLER (4) qperformans Hedefi: DSİ tarafından inşa edilen HES tesislerinin toplam kurulu gücü artırılacaktır. qperformans Göstergeleri: -DSİ tarafından inşa edilen HES lerin yıllara göre gerçekleşme oranı - İnşa edilen HES lerin kurulu gücü qfaaliyetleri: -Etüd proje faaliyeti -HES inşa faaliyeti
ÖRNEKLER (5) q Performans Hedefi: Anne-çocuk ve ergen sağlığını korumak ve geliştirmek q Performans Göstergeleri: -Sağlık kuruluşlarında yapılan doğumların genele oranı (%) -Yeni doğan ölüm oranı (%) -Anne ölüm oranı (%) -Mikro besin öğesi desteğinden yararlanma oranı (%) -CS (Cinsel sağlık), ÜS (üreme sağlığı) hizmetlerinden yararlanan ergen sayısı -CS (Cinsel sağlık), ÜS (üreme sağlığı) birim sayısı
ÖRNEKLER (5) qfaaliyetleri: -Aile planlaması faaliyeti -Ana-çocuk sağlığında rutin izleme faaliyeti -Aşılama faaliyeti -Genç sağlığı faaliyetleri
İlginiz İçin Teşekk ekkürler iletişim adresi: peb@bumko.gov.tr