GAZĠANTEP HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ KANSER ŞUBE MÜDÜRÜ DR. EGE HAMAVĠOĞLU
Gaziantep 2011 yılı Ocak ayında Aktif Kanser Kayıt çalışmalarına başlamıştır. Referans tarihi ise 01.01.2010 dur. Gaziantep ili nüfusu (2014 Şubat ayı itibarıyla) 1.843.129 dur.
Aktif Kanser Kayıtçılığında Amaç Kanser Kayıt Elemanları(KKE) tarafından tüm hastanelerde hasta dosyaları araştırılarak bilgilerin kanser kayıt formlarına aktarılması; Toplanan bu bilgilerle kanser insidansının hesaplanmasıdır. Yani tanımlanmış bir coğrafi alanda oturanlar arasında, bir yıl boyunca tanı almış, toplam yeni kanser olgu sayısının bulunmasıdır.
Halk Sağlığı Müdürlüğünde bulunan Kanser Kayıt Merkezinde (KKM) 1 hekim ve 3 kanser kayıt elemanı görev yapmaktadır. Hastanelerde ise 8 KKE çalışmaktadır.
Kayıtçılık Çalışmaları 2011 yılının başında tüm hastanelerin (Kamu, Özel, Tıp Fakültesi) başhekimleri ile görüşüldü. Aktif kayıtçılık nedir, nasıl yapılıyor ve neden gerekli anlatıldı. Tüm hastanelerde Kanser Kayıt Birimlerinin kurulması sağlandı. KKE nın otomasyon üzerinden gerekli bilgilere (patoloji, radyoloji gibi) erişimleri için yetkilendirmeleri sağlandı. Özel hastanelerde kanser verilerinin gönderimini yapacak personel ile toplantı yapılarak istenen bilgiler anlatıldı.
Veri Kaynaklarımız 1 üniversite hastanesi 1 onkoloji hastanesi 3 devlet hastanesi 1 kadın doğum hastanesi 1 çocuk hastanesi 5 ilçe hastanesi 10 özel hastane 1 özel patoloji laboratuarı 1 özel onkoloji merkezi ÖBS (Ölüm Bildirim sistemi)
Çalışma Sistemi Tüm hastanelerde ve özel merkezlerde otomasyon sisteminden ICD-10 kodları ve arşivden patoloji raporları taranarak kanser verilerine ulaşılmaktadır. Ölüm raporları düzenli olarak taranmaktadır. Ayrıca Kanser Daire Başkanlığı tarafından diğer illerde kayıtları yapılmış Gaziantep ikametli hastaların bilgileri KKM ne gönderilmektedir.
Toplanan vaka sayısı 11.348 dir.(2010, 2011, 2012 yılları) Gaziantep teki hastanelere çevre illerden birçok hasta başvurmaktadır. Özellikle tıp fakültesi onkoloji hastanesi, bölge hastanesi gibi hizmet vermektedir.
%41,6 GAZİANTEP DİĞER İLLER :2071 :1477 %58,4 GRAFĠK 1: 2010 YILI GAZĠANTEP ĠLĠNDE VE DĠĞER ĠLLERDE ĠKAMET EDEN KANSER VAKA SAYILARI VE YÜZDELERĠ(Toplam: 3548 Vaka)
%10,3 %7,2 %29,4 KAHRAMANMARAŞ : 434 %7,6 ŞANLIURFA : 414 ADIYAMAN : 259 KİLİS : 113 %17,5 HATAY : 106 DİĞER İLLER : 151 %28 GRAFĠK 2 : 2010 YILI ĠL DIŞI VERĠ SAYILARI VE YÜZDELERĠ
2010 VAKA SAYISI Erkek Kadın Toplam Vaka Sayısı 1089 982 2071 Yüzde %52,6 %47,4 %100 Tablo 1: 2010 Yılı Gaziantep Ġli Erkek ve Kadın Vaka Sayısı ve Yüzdesi
2010 ERKEK ĠLK 5 KANSER Sıra Yerleşim Yeri Sayı % Kaba Hız YSH* 1 Trakea, Bronş, Akciğer 181 16,8 21,2 33,4 2 Prostat 116 10,8 13,6 22,8 Deri(Melanom hariç) 113 10,5 13,2 21,4 3 Mesane 93 8,6 10,9 17,0 4 Lenfoma 78 6,8 8,6 10,7 5 Mide 59 5,5 6,9 10,6 Tablo 2 : 2010 Yılı Gaziantep Ġli Erkeklerde Ġlk 5 Kanser *= Yaşa Standardize Hız
Sır a 2010 KADIN ĠLK 5 KANSER Yerleşim Yeri Sayı % Kaba Hız YSH* 1 Meme 187 19,2 22,1 27,8 2 Troid 146 15 17,3 20,1 Deri(Melanom hariç) 123 12,6 14,6 18,5 3 Kolorektal 56 5,7 6,6 9 4 Lenfoma 46 4,7 5,4 6,2 5 Mide 42 4,3 5 6,4 Tablo 3 : 2010 Yılı Gaziantep Ġli Kadınlarda Ġlk 5 Kanser *=Yaşa Standardize Hız
Veri Geçerliliği Histolojik olarak doğrulanmış olguların yüzdesi veri geçerliliğinin olumlu bir göstergesidir. Yalnızca ölüm sertifikası ile tespit edilmiş olguların oranının yüksekliği geçerlilik açısından olumsuz bir göstergedir.toplam veri setindeki olguların %10 undan daha düşük olması istenir.
TANI YÖNTEMĠ Tanı Yöntemi Olgu Sayısı Yüzde Mikroskobik BBT 15 1 MĠKROSKOPĠK Histoloji Primer 1739 84 Histoloji Metastaz 111 5 Sitoloji 97 5 95 NONMĠKROSKOPĠK Klinik araştırma 51 2,5 4 Ölüm formu 34 1,5 BĠLĠNMĠYOR 24 1 1 TOPLAM 2071 100 100 Tablo 4 : 2010 Yılı Vakalarının Tanı Yöntemleri ve Yüzdeleri
Çalışmaların Devamlılığı Düzenli olarak hizmet içi eğitim veriyoruz.vaka değerlendirmeleri yapılıyor. Tüm kanser kayıt birimleri sıkça ziyaret ediliyor. Tüm hastanelerde belirli aralıklarla geriye dönük olgu bulma çalışmaları yapılıyor. Özel hastanelerin çalıştığı patoloji laboratuarındaki veriler karşılaştırılıp çapraz kontroller yapılıyor.
Veri Kaynaklarımız 1 üniversite hastanesi 1 onkoloji hastanesi 3 devlet hastanesi 1 kadın doğum hastanesi 1 çocuk hastanesi 5 ilçe hastanesi 10 özel hastane 1 özel patoloji laboratuarı 1 özel onkoloji merkezi
Kanser Kayıtçılığı kanser ile ilgili tüm konuların temelini oluşturmaktadır. Temeli ne kadar sağlam ve düzgün yapılandırırsak, kanser kontrolü için yapılacak bilimsel çalışmalarda daha doğru ve geçerli sonuçlar elde edebiliriz. Yaptığımız Aktif Kanser Kayıtçılığı Türkiye nin kanser önleme çalışmalarına ışık tutacaktır.
TEŞEKKÜRLER