kpss 2014 Sınav formatına uygundur. HAKAN ÖZATEŞ - HÜLYA ÖZATEŞ TARİH SORU BANKASI Yeni sorularla yeni sınav sistemine göre hazırlanmıştır.
Hülya Özateş Hakan Özateş KPSS Tarih Soru Bankası ISBN 978-605-364-647-1 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 4. Baskı: Şubat 2014, Ankara Yayın-Proje Yönetmeni: Ayşegül Eroğlu Dizgi-Grafik-Tasarım: Merve Koşar Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Ayrıntı Basım Yayın ve Matbaacılık Ltd. Şti. İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 770. Sokak No: 105/A Yenimahalle / ANKARA (0312-394 55 90) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 13987 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50-430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24-434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 E-ileti: pegem@pegem.net
SUNU Değerli Aday, KPSS'lerde çıkan soruları örnek alarak 2400 özgün soru ürettik; bu sorularda sorgulanan kavram ve konuları, sınavdaki ağırlıklarına göre düzenleyip elinizdeki soru bankasını hazırladık. Adayların sınavlarda en çok zorlandığı "öncüllü soru" tipini yoğunlukla kullanarak başarınızı artırmayı planladık. Bu soru tipini çözerken, önerimiz bilgisinden emin olduğunuz öncülden yola çıkarak hemen bir iki seçeneği elemeniz olacaktır. Daha sonra istenilen yanıtı bulabilmek için emin olduğunuz çeldiricinin yanına diğer doğruları yerleştirmek olmalıdır. Unutmayın, her sorunun kendi karakteri vardır. Bazı sorular verilen bilgilere göre, bazı sorular da kendi bilginize göre yanıtlanmalıdır. O nedenle Tarih sorularını çözerken daha esnek ve genel düşünmelisiniz. Sizden istenen; analitik düşünme, yorum yapma yeteneği ve bilgiyi kullanarak doğru sonuca ulaşabilmenizdir. Başarıya ulaşmak, bilgilerinizi soru çözerek sınamaktan geçer; bu nedenle ne kadar çok soru çözerseniz, bilginizi o kadar pekiştirmiş, kalıcı kılmış olursunuz. Soru çözerken yanıtını bulamadığınız sorular için mutlaka konu anlatımlı Tarih kitabından, soru ile ilgili bölümleri geri dönerek tekrar okuyunuz. Çünkü bu sorular öğrenmenizi pekiştiren ve asıl sınava hazırlayan egzersiz sorularıdır. Öğrenmeden konuları geçmeyiniz. Yoksa konular arasındaki bağlantıları kurmanız zorlaşacaktır. En iyi çalışma yönteminin önceki yılların sınav sorularını çözmek olduğunu bilerek geriye dönük son on yılın sorularını çözmeniz sizleri doğru sonuca götürecektir. Kitabımızın hazırlanmasında emeği geçen tüm Pegem Akademi çalışanlarına teşekkür ederiz. KPSS'yle başlayan ve tüm yaşamınıza yansıyan bir başarı grafiğinizin olması dileğiyle... Hülya Özateş - Hakan Özateş
KPSS TARİH İÇİNDEKİLER Orta Asya Türk Tarihi - I -...1 Orta Asya Türk Tarihi - II -...4 Orta Asya Türk Tarihi - III -...7 Orta Asya Türk Tarihi - IV -... 10 Orta Asya Türk Tarihi - V -... 13 Orta Asya Türk Tarihi - VI -... 15 Orta Asya Türk Tarihi - VII -... 18 Orta Asya Türk Tarihi - VIII -... 20 Orta Asya Türk Tarihi - IX -... 22 İlk Türk İslam Devletleri - I -... 25 İlk Türk İslam Devletleri - II -... 28 İlk Türk İslam Devletleri - III -... 31 İlk Türk İslam Devletleri - IV -... 33 İlk Türk İslam Devletleri - V -... 36 İlk Türk İslam Devletleri - VI -... 38 Türkiye Tarihi - I -... 41 Türkiye Tarihi - II -... 44 Türkiye Tarihi - III -... 46 Türkiye Tarihi - IV -... 49 Osmanlı Devleti Kuruluş ve Yükselme Dönemi - I -... 52 Osmanlı Devleti Kuruluş ve Yükselme Dönemi - II -... 55 Osmanlı Devleti Kuruluş ve Yükselme Dönemi - III -... 58 Osmanlı Devleti Kuruluş ve Yükselme Dönemi - IV -... 61 Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - I -... 64 Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - II -... 67 Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - III -... 69 Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - IV -... 72 Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - V -... 75 Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - VI -... 78 Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - VII -... 80 Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - VIII -... 82 Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - IX -... 84 Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - X -... 86 Osmanlı Kültür ve Medeniyeti - XI -... 88 XVII. Yüzyıl Osmanlı Duraklama Dönemi ve Islahatları - I -... 90 XVII. Yüzyıl Osmanlı Duraklama Dönemi ve Islahatları - II -... 93 XVII. Yüzyıl Osmanlı Duraklama Dönemi ve Islahatları - III -... 95 XVII. Yüzyıl Osmanlı Duraklama Dönemi ve Islahatları - IV -... 97 XVIII. Yüzyıl Osmanlı Gerileme Dönemi ve Islahatları - I -... 99 XVIII. Yüzyıl Osmanlı Gerileme Dönemi ve Islahatları - II -...102 XVIII. Yüzyıl Osmanlı Gerileme Dönemi ve Islahatları - III -...104 XVIII. Yüzyıl Osmanlı Gerileme Dönemi ve Islahatları - IV -...107 XIX. Yüzyıl Osmanlı Dağılma Dönemi ve Islahatları - I -...109 XIX. Yüzyıl Osmanlı Dağılma Dönemi ve Islahatları - II -...112 XIX. Yüzyıl Osmanlı Dağılma Dönemi ve Islahatları - III -...114 XIX. Yüzyıl Osmanlı Dağılma Dönemi ve Islahatları - IV -...117 XIX. Yüzyıl Osmanlı Dağılma Dönemi ve Islahatları - V -...119 XIX. Yüzyıl Osmanlı Dağılma Dönemi ve Islahatları - VI -...122 XIX. Yüzyıl Osmanlı Dağılma Dönemi ve Islahatları - VII -...125 XIX. Yüzyıl Osmanlı Dağılma Dönemi ve Islahatlar - VIII -...128 XIX. Yüzyıl Osmanlı Dağılma Dönemi ve Islahatları - IX -...131 XIX. Yüzyıl Osmanlı Dağılma Dönemi ve Islahatları - X -...133 Osmanlı Devleti'nde Demokratikleşme Hareketleri - I -...136 Osmanlı Devleti'nde Demokratikleşme Hareketleri - II -...139 Osmanlı Devleti'nde Demokratikleşme Hareketleri - III -...142 Osmanlı Devleti'nde Demokratikleşme Hareketleri - IV -...145 Osmanlı Devleti'nde Demokratikleşme Hareketleri - V -...148 Osmanlı Devleti'nde Demokratikleşme Hareketleri - VI -...151 Osmanlı Devleti'nde Demokratikleşme Hareketleri - VII -...154 Osmanlı Devleti'nde Demokratikleşme Hareketleri - VIII -...156 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - I -...159 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - II -...162 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - III -...165 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - IV -...168 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - V -...171 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - VI -...174 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - VII -...177 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - VIII -...180 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - IX -...183 v
XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - X -...186 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - XI -...189 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - XII -...192 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - XIII -...194 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - XIV -...197 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - XV -...199 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - XVI -...201 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - XVII -...204 XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti - XVIII -..207 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - I -...210 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - II -...213 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - III -...216 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - IV -...219 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - V -...222 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - VI -...225 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - VII -...228 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - VIII -...231 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - IX -...234 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - X -...237 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XI -...240 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XII -...243 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XIII -...246 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XIV -...249 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XV -...252 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XVI -...255 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XVII -...258 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XVIII -...261 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XIX -...264 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XX -...267 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XXI -...270 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XXII -...273 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XXIII -...276 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XXIV -...279 Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi - XXV -...281 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - I -...284 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - II -...287 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - III -...290 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - IV -...293 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - V -...296 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - VI -...299 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - VII -...302 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - VIII -...305 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - IX -...308 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - X -...311 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - XI -...314 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - XII -...317 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - XIII -...320 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - XIV -...322 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - XV -...325 Kurtuluş Savaşı'nda Cepheler - XVI -...328 Atatürk Dönemi İç Politika ve Devrimler - I -...331 Atatürk Dönemi İç Politika ve Devrimler - II -...334 Atatürk Dönemi İç Politika ve Devrimler - III -...337 Atatürk Dönemi İç Politika ve Devrimler - IV -...340 Atatürk Dönemi İç Politika ve Devrimler - V -...343 Atatürk Dönemi İç Politika ve Devrimler - VI -...346 Atatürk Dönemi İç Politika ve Devrimler - VII -...348 Atatürk Dönemi İç Politika ve Devrimler - VIII -...351 Atatürk Dönemi İç Politika ve Devrimler - IX -...354 Atatürk Dönemi İç Politika ve Devrimler - X -...357 Atatürk İlkeleri - I -...360 Atatürk İlkeleri - II -...363 Atatürk İlkeleri - III -...366 Atatürk İlkeleri - IV -...369 Atatürk İlkeleri - V -...372 Atatürk İlkeleri - VI -...374 Atatürk İlkeleri - VII -...376 Atatürk İlkeleri - VIII -...378 Atatürk İlkeleri - IX -...380 Atatürk İlkeleri - X -...383 Atatürk Dönemi Dış Politika - I -...385 Atatürk Dönemi Dış Politika - II -...388 Atatürk Dönemi Dış Politika - III -...391 Atatürk Dönemi Dış Politika - IV -...393 Atatürk Dönemi Dış Politika - V -...396 Atatürk Dönemi Dış Politika - VI -...399 Atatürk Dönemi Dış Politika - VII -...402 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi I...405 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi II...408 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi III...411 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi IV...414 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi V...417 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi VI...420 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi VII...423 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi VIII...426 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi IX...429 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi X...432 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi XI...435 Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi XII...438 vi
ORTA ASYA TÜRK TARİHİ - I - 1. İstanbul'u ilk kuşatan Türk devleti olması Hem Orta Asya'da hem de Avrupa'da devlet kurması Doğu Avrupa'da İslamiyeti kabul eden ilk Türk topluluğu olması Yukarıdakilerden hangileri Avarlara ait bir özellik değildir? 4. Anayurt Orta Asya'dan göç eden Türk toplulukları gittikleri yerlerde karşılaştıkları kültürlerle etkileşme içerisine girmişlerdir. Aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnek gösterilemez? A) Romalıların Hun süvari kuvvetlerini örnek alması B) Macar ve Bulgarların Hristiyan olması C) Hazar Türklerinin komşuları ile ticaret yapması D) Avarların Slavları devlet ve ordu teşkilatı bakımından etkilemesi E) Hazarların Musevilik'i benimsemesi 2. Uygurlar farklı dinleri benimsemelerine ve yerleşik hayata geçmelerine rağmen milli benliklerini korumaya özen göstermişlerdir. Bu duruma; I. Türkçeye önem verilmesi, II. töre hukukunun birçok alanda geçerliliğini sürdürmesi, III. ülkenin hanedanın ortak malı sayılması gelişmelerinden hangileri örnek gösterilebilir? 3. I. Bumin Kağan'ın kardeşi İstemi Yabgu'yu batı kanadının yönetimine tayin etmesi II. Bilge Kağan'ın hükümdarlığın sırasında kardeşi Kültigin'i ordu komutanı yapması III. Tecrübeli devlet adamı Tonyukuk'un vezir olarak devlet işlerini yürütmesi Yukarıda verilenlerden hangileri, Köktürklerde "ikili yönetim anlayışının" uygulandığının göstergesidir? 5. Hazarlarda diğer devletlerle kurulan ticari ilişkiler sonucunda İslamiyet, Hristiyanlık ve Musevilik ülke içinde yayılmıştır. Hazar halkının farklı dinlere bağlı insanları arasındaki davalara ikisi Müslüman, ikisi Hristiyan, ikisi Musevi ve biri Şamanist olan yedi kişilik Hakimler Kurulu bakardı. bu bilgilere göre Hazarlarla ilgili; I. çok uluslu yapı, II. dinsel hoşgörü, III. çok tanrılı din durumlarından hangilerinin var olduğu söylenebilir? D) I ve III E) II ve III 6. Orhun Kitabeleri'ndeki, "fakir milletin zenginleştirilmesi, açların doyurulması, çıplakların giydirilmesi" gibi cümleler, Köktürkler'deki; I. demokratik devlet, II. sosyal devlet, III. hukuk devleti anlayışlarından hangisi ile ilgilidir? 1
7. Devlet, bir milletin belli sınırlara sahip toprak parçası üzerinde, kendi bağımsızlığını elinde bulundurup teşkilatlanması ile ortaya çıkan bir kurumdur. Aşağıdakilerden hangisi bir devletin olabilmesi için gerekli şartlardan biri değildir? A) Halk B) Bağımsızlık C) Siyasi örgütlenme D) Vatan toprağı E) Çok uluslu yapı 10. I. Ülke sorunlarının görüşülüp karara bağlanması II. Herkesin kurultaya katılma hakkının bulunması III. Alınan kararların hükümdar onayı ile yürürlüğe girmesi gelişmelerinden hangileri, Orta Asya Türklerinde Kurultay'ın özelliklerinden biri değildir? A ) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 8. Asya Hunlarında Mete Han, Köktürklerde Vezir Tonyukuk, Maniheizm'e geçilmesine şiddetle karşı çıkmışlardır. Bu duruma; I. bu dinin hayvansal gıdaları yasaklaması, II. Türklerin savaşçılıklarını zayıflatması, III. Çin'de yoğun olarak benimsenmiş olması, gelişmelerinden hangileri, neden olarak gösterilebilir? 9. Orta Asya Türk devletleri ile ilgili aşağıdaki gelişmelerin hangisinde göçebe yaşam biçiminin bir etkisi yoktur? A) Kut anlayışının benimsenmesinde B) Taşınabilir sanat eseri yapılmasında C) Savaşçılık yeteneklerinin gelişmesinde D) Uzun süreli hapis cezası verilmemesinde E) Yazılı kültürünün gelişmemesinde 11. Türk tarihinde önemli rol oynayan Oğuzlar, genelde göçebe yaşamışlardır. Ancak batıya göç ederek İslamiyet'le tanışmaları yerleşik hayata geçişte etkili olmuştur. Zamanla gelişen Oğuz şehirleri, kervan yollarının buralardan geçmesi sayesinde gelişmiş ve ticaret hayatı canlanmıştır. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Askeri alanda zayıflayan Türk toplulukları şehir kültürünü benimsemişlerdir. B) Yerleşik hayata geçen Türkler ticari alanda da gelişmişlerdir. C) Oğuzlar İslamiyet'i benimseyen ilk Türk topluluğudur. D) İslamiyet Türk topluluklarının yaşamını olumsuz etkilemiştir. E) Türklerin İslamiyet'i kabul etmelerinden sonra hayvancılıkla uğraşma sona ermiştir. 2
12. Orta Asya'da yabancı kavimlerle yapılan mücadeler neticesinde mağlup olan Türkler, başkasının hakimiyeti altına girmek yerine yurtlarını terk edip yeni bölgelerde bağımsız yaşamayı tercih etmişlerdir. Bu durum; I. Türklerin zamanla Avrupa ve Afrika kıtalarına yayılması, II. değişik coğrafyalarda Türk topluluklarının birbirinden farklı gelişme göstermesi, III. Türk tarihini belirli bir zaman ve coğrafya da bütün halinde incelemenin zorlaşması gelişmelerinden hangileri neden olmuştur? 14. Eski Türkler, hükümdarlarına devlet yönetme yetkisinin Tanrı tarafından verildiğine ve ilahi kudret (Kut) ile donatıldığına inanırlardı. Bu durum; I. Türk boyları arasında sürekli mücadele yaşanması II. anayurttan Avrupa'ya göç hareketinin başlaması III. hükümdarın devlet işlerinde tek yetkili olması gelişmelerinden hangilerine neden olmuştur? D) I ve III E) I, II ve III 13. Orta Asya'da Türk boyları arasında yoğun çatışmalar yaşanması; I. siyasi egemenliği ele geçirme, II. otlak ve verimli yurtlara sahip olma, III. kültürel kimliğini koruma nedenlerinden hangilerine dayandırılabilir? A ) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 15. Orta Asya Türk sanatında hayvanları ve bu hayvanların birbirleri ile mücadelesini gösteren motifler ön planda olmuştur. Bu motifler kemer tokası, kılıç, hançer kabzası, süs eşyası gibi malzeme üzerine işlenmiştir. Bu bilgilere göre Türk sanatı için; I. Hayvan Üslubu kullanılmıştır. II. Taşınabilen sanat eserleri verilmiştir. III. El sanatlarında gelişme gösterilmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) I ve III E) I, II ve III 1. C 2. E 3. A 4. C 5. B 6. B 7. E 8. D 9. A 10. B 11. B 12. E 13. D 14. D 15. E 3
ORTA ASYA TÜRK TARİHİ - II - 1. Orta Asya'dan yapılan Türk göçlerinin genel nedeni, iklim değişmelerine bağlı olarak kuraklığın ortaya çıkmasıdır. Bu bilgiye göre; I. kıtlık başgöstermesi, II. üretimin ihtiyaçları karşılayamaması, III. nüfus artışı gelişmelerinden hangileri bu durumun bir sonucu olamaz? 4. Aşağıdakilerden hangisi Orhun Kitabeleri'nin özelliklerinden biri değildir? A) Türk adının geçtiği ilk Türkçe metin olması B) Devletle halkın karşılıklı görevlerini belirtmesi C) Türk devlet adamlarının millete hesap vermesi D) Türk kültürü hakkında bilgi vermesi E) Anayurttan yapılan göçlerin sebeplerini açıklaması 2. Orta Asya Türk devletlerinde, Asya Hunları'ndan itibaren devlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı bir meclis vardı. Hakanın başkanlığında toplanan Kurultay ya da Toy adı verilen bu meclise, hükümdar ailesinden yöneticiler, hükümet üyeleri ve boy beyleri katılırdı. Meclise katılmak devlete bağlılığın işareti sayılırdı. Bu bilgilere göre; I. Halka yönetime katılma hakkı tanınmıştır. II. Hükümdarın yetkileri sınırlanmıştır. III. Demokratik bir devlet anlayışı uygulanmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 3. I. Hem Orta Asya'da hem de Avrupa'da devlet kurmuşlardır. II. Kendilerine özgü alfabe kullanmışlardır. III. Orduda onlu sistemi ilk kez kullanmışlardır. IV. Kavimler Göçü'ne neden olmuşlardır. V. Hristiyanlığı kabul ederek Türklük özelliklerini kaybetmişlerdir. Yukarıdaki bilgilerden hangileri, Hunlara aittir? A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve IV D) I, III ve IV E) II, III ve IV 5. Uygurlar döneminde yerleşik hayata geçilmesi ile tarım ve ticarette büyük ilerlemeler sağlanmıştır. Bu durum; I. hukuk, II. edebiyat, III. sanat alanlarından hangilerinde gelişme göstermelerine neden olmuştur? 6. Köktürklerde prenslerin Şad unvanıyla bazı boylara yönetici yapılması Büyük Selçuklularda eyalet valisi olan Meliklerin yanına Atabey verilmesi Osmanlılarda Sancak valiliğine gönderilen Şehzadeye Lala verilmesi Türk tarihinin çeşitli dönemlerine ait yukarıdaki uygulamaların "ortak amacı" aşağıdakilerden hangisidir? A) Prenslerin güvenliğini sağlamak B) Taht kavgalarını önlemek C) Prenslerin isyan etmelerini engellemek D) Prenslerin yönetim tecrübesi kazanmalarını sağlamak E) Ülkenin hanedanının ortak malı anlayışını uygulamak 4
7. Eski Türklerde genelde doğu - batı şeklinde ayrılan devlette bölümlerin başında bulunan hükümdar soyundan yöneticiler ve herhangi bir unvanla donatılan alt idarecilerin hepsi hükümdarın hakimiyetini tanırlar, törelere göre kendi bölgelerini idare ederlerdi. Ayrıca bütün devleti ilgilendiren hususlarda Kurultay'a katılırlardı. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Devletin en üst sorumlusu hükümdardır. B) Kurultay kararları tüm ülke için geçerlidir. C) Merkeziyetçi bir devlet anlayışı hakimdir. D) Ülkede yasalara dayalı bir yönetim hakimdir E) Ülke hanedanın ortak malıdır. 9. Aşağıdakilerden hangisi eski Türklerin dini inaçlarında bir değişiklik olduğunun kanıtı değildir? A) Köktürklerin kurganlara ölünün kişisel eşyasını koyması B) Hazarlarda sinagog yapılması C) Bulgarlarda kilise yapılması D) Uygurların Budist tapınağı inşa etmesi E) Karlukların mescid inşa etmesi 10. I. Ölen kimsenin sağlığında öldürmüş olduğu düşman resimlerinin taşlar üzerine oyulup mezarına konması II. Ölen kimsenin özel eşyalarının mezarına konulması III. Ölü gömüldükten sonra yemek dağıtılması Yukarıdakilerden hangileri, eski Türklerde ölümden sonraki hayata inanıldığını gösterir? A ) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 8. Uygurlara ait Karabalagasun Yazıtı'nda, "Vahşi adetleri olan ve kan seline boğulmuş bulunan bir ülkenin sebzeyle beslenilen bir ülke haline geldiğini, insanların öldürüldüğü bu yerin iyilik yapmanın teşvik edildiği bir yer haline geldiği..." belirtilmiştir. Bu bilgilere göre Uygurlarla ilgili; I. Yabancı kültürlerden etkilenmişlerdir. II. Yerleşik hayata geçerek tarımla uğraşmışlardır. III. Ticarette gelişmişlerdir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) I ve III E) II ve III 11. Orta Asya'dan beri devam eden Türk hakimiyet anlayışına göre devlet hanedanın ortak malı idi. Ancak hükümdarın hanedanın erkek üyelerinden olması şarttı. Hükümdar öldüğünde oğulları veya kardeşlerinden kimin tahta geçeceği kesin bir kurala bağlanmamıştı. Bu bilgilere göre; I. Kız çocuklarına egemenliği kullanma hakkı tanınmamıştır. II. Kesin bir veraset yasası yoktur. III. Ülke prensler arasında bölüşülerek yönetilmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 5
12. Eski Türklerde hükümdarın birinci hanımına Hatun denirdi. Hatunların kendilerine ait sarayları vardı. Devlet meclisine katılır, elçileri kabul edebilirlerdi. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Türk devlet teşkilatında diğer kültürlerin etkisi görülür. B) Hatunlar devlet idaresinde söz sahibidir. C) Türk aile yapısında tek evlilik vardır. D) Hükümdarın yetkileri sınırlıdır. E) Türk toplumunda anaerkil aile yapısı vardır. 14. Hunlar ve Köktürkler döneminde din değiştirmek ve yerleşik yaşama geçmek ile ilgili hükümdar önerileri kurultay kararı ile reddedilmiştir. Bu karar ile; I. milli benliği, II. toprak bütünlüğü, III. eski inanç sistemi durumlarından hangilerini korumak istemişlerdir? D) I ve III E) II ve III 13. Orta Asya'da Türk devletlerinde etrafı surlarla çevrili şehirlerin olmaması; I. savaşçılık yeteneklerinin gelişmesi, II. komşuları ile dostluk ilişkileri içinde olmaları, III. sık sık taht kavgası yaşanması durumlarından hangilerine neden olmuştur? A ) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 15. Orta Asya'da Türklerin göçebe bir yaşam sürmesi; I. teşkilatçı olmaları, II. bilim - kültürde gelişmeleri, III. bağımsızlıklarına düşkün olmaları durumlarından hangilerini zorlaştırmıştır? 1. C 2. C 3. D 4. E 5. E 6. D 7. C 8. C 9. A 10. C 11. C 12. B 13. A 14. D 15. B 6
ORTA ASYA TÜRK TARİHİ - III - 1. Köktürk Devleti'nin kurucusu Bumin Kağan, devleti doğu - batı olarak ikiye ayırmış, Batı bölümünü Yabgu unvanını alan kardeşi İstemi'ye verirken doğu bölgesini de kendisi yönetmiştir. Bu bilgilere göre; I. Hükümdarın yetkileri sınırsız değildir. II. Geleneklere dayalı bir devlet örgütlenmesi vardır. III. Federatif bir ülke yönetimi benimsenmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? D) I ve II E) I ve III 2. Eski Türkler için hürriyet ve bağımsızlık vazgeçemiyecekleri birşeydi. Göçebe bozkır hayatı boyunduruk altına girmeye izin vermezdi. Çünkü yurtlarına yönelen baskıyı önleyemezlerse geçim kaynakları olan hayvanlarını ve evleri saydıkları çadırlarını alarak özgürce yaşayabilecekleri topraklara göç ederlerdi. Türk topluluklarının her gittikleri yerde beylik, hanlık gibi bağımsız devletler kurması bununla ilgilidir. Bu bilgilerde aşağıdakilerden hangisinin nedeni belirtilmemiştir? A) Bağımsızlık duygusunun güçlü olmasının B) Çok sayıda devlet kurmalarının C) Göçebe yaşamı benimsemelerinin D) Yurtlarından göç etmelerinin E) Türk tarihinin zenginliğinin 3. Orta Asya'daki Türkler değişik zamanlarda çeşitli sebeplerden dolayı göç etmişlerdir. Aşağıdakilerden hangisi bu sebeplerden biri değildir? A) İklim şartlarının kötüleşmesi B) Sık sık taht kavgası yaşanması C) Boylar arasındaki mücadeleyi kaybedenlerin yurtlarını terk etmesi D) Çeşitli dönemlerde görülen Çin ve Moğol baskısı E) Nüfusun artması ve otlakların azalması 4. I. Hunlar II. Avarlar III. Köktürkler Yukarıda verilen Türk topluluklarından hangileri, Orta Asya'da Çin hakimiyetini kabul etmedikleri için Avrupa'ya göç etmişlerdir? 5. Asya Hun hükümdarı Mete Han Çin'i vergiye bağlamış; fakat topraklarına katmamıştır. Bu politikaya; I. Çin nüfusunun çok kalabalık olması, II. ulusal benliğin yitirilmesinden çekinilmesi, III. Çin'in böl ve yönet politikası izlemesi gelişmelerinden hangileri neden olarak gösterilebilir? 6. Uygurlar dönemine ait olup X - XIV. yüzyıllarda yazıldıkları tahmin edilen borç alıp-verme, kiralama, alım - satım, vasiyetnameler, vakfiyeler gibi çeşitli vesikalar Uygurların sosyal hayatını yansıtan önemli belgelerdir. Bir başka özelliği de hiçbir yabancının katkısı olmadan sade ve açık bir dille kendilerini tanıtmalarıdır. Bu bilgilere göre Uygurlarla ilgili; I. Ulusal kültürlerini korumuşlardır. II. Ticari alanda gelişmişlerdir. III. Özel mülkiyet anlayışına sahip olmuşladır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 7
7. Uygurların en önemli özelliklerinden biri insanları ibadetlerinde özgür bırakmalarıdır. Bu politika Maniheizm ve Budizm'in Türkler arasında yayılmasına yol açmıştır. Bu bilgilere göre ; I. Uygurlar inanç konusunda hoşgörülü bir politika izlemişlerdir. II. Tek tanrı inancı Türkler arasında kabul görmüştür. III. Uygurlar bu davranışlarıyla milli benliklerinden uzaklaşmışlardır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 10. I. Örf ve adetler II. Hükümdarın emirleri III. Dinsel kurallar Yukarıdakilerden hangileri, Orta Asya Türklerinde töre hukukunun kaynaklarından biri değildir? A ) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 8. 805 yılında Franklar tarafından yıkılan ve bağımsızlıklarını kaybeden Avarlar, Hristiyanlık dinini kabul etmiş ve kalabalık Slavlar arasında erimişlerdir. Bu bilgiler; I. milli benliklerini kaybettikleri, II. göçebe hayattan yerleşik hayata geçtikleri, III. eski kültürlerini tümüyle terk etmedikleri yargılarından hangilerini doğrulamaktadır? 9. Aşağıdakilerden hangisi Türgişlere ait bir özellik değildir? A) Yerleşik hayata geçmeleri B) Emevilerle mücadele ederek Orta Asya Türklerinin Araplaşmasını önlemeleri C) Türkistan'da kurulmaları D) Madeni para bastırmaları E) Hem Orta Asya'da hem de Avrupa'da devlet kurmaları 11. İslamiyet'ten önce Türk devletlerinde; I. Kurultay denilen devlet meclisinin bulunması, II. yazılı belge bırakmaları, III. halktan toprak ve ev vergisi alınması gelişmelerinden hangileri, yerleşik hayata geçildiğinin kesin kanıtıdır? 12. Eski Türklerde devlet yönetimi federatif bir nitelik taşırdı. Bu duruma; I. ülke sorunlarının Kurultay'da görüşülerek karara bağlanması, II. doğu-batı şeklinde ikili yönetim anlayışının benimsenmesi, III. ülkenin prensler arasında bölüşülerek yönetilmesi gelişmelerinde hangileri örnek gösterilemez? 8
13. Eski Türk devletlerinde katı bir monarşi sisteminin olmadığına; I. hükümdarın töre kurallarına uyması, II. Kurultay denilen mecliste devlet işlerinin görüşülmesi, III. din adamlarının devlet yönetime karışmaması durumlarından hangileri kanıt olarak gösterilebilir? A ) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 15. "Orta Asya'da, Türklerin sosyal hayat tarzını ekonomik tercihleri belirlemiştir." yargısını; I. hayvancılıkla uğraşan Köktürklerin yarı göçebe yaşamaları, II. tarım ve ticaret ile geçinen Uygurların şehir kültürünü benimsemeleri, III. Türkistan bölgesinde tarım yapan Türgişlerin yerleşik hayata geçmeleri gelişmelerinden hangileri, doğrular niteliktedir? 14. Selenga Nehri'nin Baykal Gölü'ne döküldüğü yerde, Noin-Ula bölgesinde üç grup halinde 212 kurgan bulunmuştur. Hunlara ait bu kurganlarda bulunan eşyalar içinde yün işleme olarak yapılmış bıyıklı iki insan başı oldukça dikkat çekicidir. Bu portreler Köktürk ve Uygur portre sanatının da öncüsü olarak kabul edilmiştir. Bu bilgilere aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Ölümden sonraki hayata inanılmaktadır. B) Dokumacılık sanatında gelişmişlerdir. C) Hun sanatı daha sonraki dönemlerde de etkisini sürdürmüştür. D) Hunlar anıt mezar yapımına önem vermişlerdir. E) Hun kültürü, Köktürk ve Uygur kültüründen daha eskidir. 1. A 2. C 3. B 4. A 5. C 6. E 7. A 8. A 9. E 10. C 11. C 12. A 13. C 14. D 15. E 9
ORTA ASYA TÜRK TARİHİ - IV - 1. Orta Asya'da göçebe yaşayan Türkler, bozkırlarda her zaman yer değiştirme imkanına sahipti. Bu yüzden ağır dış baskılar karşısında esarete boyun eğmemişler, geçim kaynakları olan hayvanlarını alarak başka yerlere göç edebilmişlerdir. Bu bilgiler Türk toplulukları arasında; I. töre, II. bağımsızlık, III. devlet kavramlarından hangilerinin geliştiğini gösterir? 4. I. Çin'in yenilerek İpek Yolu'na hakim olunması II. Siyasi üstünlük göstergesi olarak Çin prensesi ile evlenilmesi III. Çin'i baskı altına aldığı halde toprak alıp yerleşmemesi Mete Han Döneminde Çin'e karşı izlenen yukarıdaki politikalardan hangileri, sonraki dönemde Hunlar için olumsuz etki yapacaktır? 2. I. Pazırık halısı II. Esik Kurganı Altın Elbiseli Adam Zırhı III. Yenisey Yazıtları Yukarıda verilenlerden hangileri, Hunlar Dönemine ait değildir? 5. Hazarları Orta Asya Türk topluluklarından ayıran özelliklere; I. Musevilik dinini benimsemeleri, II. komşu ülkelerle ticaret yapmaları, III. monarşik devlet anlayışını benimsemeleri gelişmelerinden hangileri örnek gösterilebilir? D) I ve II E) I ve III 3. Orta Asya Türklerinde; I. ülkenin doğu - batı olmak üzere ikiye ayrılarak yönetilmesi, II. ordunun onlu sisteme göre örgütlenmesi, III. ilk Türk alfabesinin oluşturulması gelişmelerinden hangileri ilk kez Asya Hunları tarafından yapılmıştır? 10 6. I. Boylar halinde yaşamaları II. Kut anlayışını benimsemeleri III. Şehir kültürü oluşturmaları IV. Matbaa ve kağıdı kullanmaları V. Mani ve Budizm dinlerini benimsemeleri Yukarıdakilerden hangileri, Uygurların diğer Türk devletlerinden farklı yönlerinden biri değildir? A) I ve II B) I ve III C) I ve IV D) II ve IV E) III ve IV
7. Göçebe hayatın hüküm sürdüğü dönemde Türklerde sanat eserleri daha çok taşınabilir malzemeden, çoğunlukla deri, ahşap, metal ve taş işçiliğinden oluşmaktaydı. Ancak yerleşik hayata geçen Uygurlar Döneminde sanat anlayışı değişti. Bu duruma; I. saray ve tapınak mimarisinde gelişmeleri, II. çinicilik, minyatür ve fresk gibi süsleme sanatlarına önem vermeleri, III. Orta Oyunu'nu sergiledikleri tiyatro inşa etmeleri gelişmelerinden hangileri örnek gösterilebilir? 10. Aşağıdakilerden hangisi Orta Asya Türk devletlerindeki "Kut anlayışı"nı ifade eder? A) Devlet yönetme yetkisinin hükümdara Tanrı tarafından verildiğine inanılması B) Devlet yönetiminde törelere uyulmasının zorunlu olması C) Ülkenin prensler arasından bölüşülerek yönetilmesi D) Herkesin kurultaya katılma hakkının olması E) Hükümdarların dinsel yetki ve sıfat taşımaması 8. I. İkinci Köktürk Devleti II. Uygurlar III. Türkiye Cumhuriyeti Yukarıda verilen devletlerin hangileri, Türkleri başka milletlerin baskısı ve egemenliğinden kurtarmak için yapılan bağımsızlık savaşının başarılı olmasından sonra kurulmuştur? D) I ve III E) I, II ve III 9. Çin kaynaklarına göre Orta Asya'da meydana gelen kuraklık büyük bir kıtlığa yol açmıştır. Atlı göçebeler yeşil otlaklar bulmak için batıya göç etmeye başlamışlardır. Bu bilgilerde Türklerin Orta Asya'dan göç etmelerinin nedeni, aşağıdakilerden hangisidir? A) Dış baskılar B) İklim değişmeleri C) Hayvan hastalıkları D) Nüfus artışı E) Boylar arası mücadele 11. Orta Asya Türk devletlerindeki; I. boylar birliğine dayalı federasyon yönetiminin uygulanması, II. ülke topraklarının hanedan ailesinin ortak malı sayılması, III. göçebe bir hayat tarzının benimsenmesi uygulanmalarından hangileri, Türk devletlerinin kısa sürede yıkılmasına neden olmuştur? 11
12. İktisadi hayatları hayvancılığa dayanan Türklerin ticaret mallarını hayvan ürünleri oluşturuyordu. Türkler komşularına canlı hayvan, deri, kösele, hayvani gıdalar satar, karşılığında tahıl ürünleri ve giyim eşyası alırlardı. Uygurlar, Karluklar, Türgişler, Hazarlar şehirleşmeye bağlı olarak ticarette de gelişmişlerdir. Çin'den başlayıp Akdeniz'e ulaşan İpek Yolu, Türk yurdundan geçtiğinden, Türkler bu yolun kontrolü için bölge devletleri ile uzun süren mücadeleye girmekten çekinmemişlerdir. Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi doğru değildir? A) Yerleşik hayata geçen Türkler ticari alanda gelişmişlerdir. B) İpek Yolu'ndan elde edilen ticari gelir Türk devletlerinin önemli bir ekonomik kazancı olmuştur. C) Tarımsal üretim ihtiyacı karşılaşamadığından ithalat yapılmıştır. D) Orta Asya'da doğu-batı yönünde gelişmiş bir ticari faaliyet vardır. E) Göçebe Türkler ticari alanda faaliyet gösterememişlerdir. 14. Orta Asya Türk devletlerinde devlet ve toplum düzeni Töre denilen sözlü yasalara göre sağlanırdı. Herkesin kendisini sorumlu hissettiği Töre, hükümdarın da üzerinde idi. Yani bir keyfilik yoktu. Bu durum Türklerde; I. demokratik devlet, II. hukuk devleti, III. laik devlet anlayışlarından hangilerinin var olduğunun göstergesidir? D) I ve III E) II ve III 13. Orta Asya Türklerinde aşağıdakilerden hangisi ile ilgili Kurultay'da karar alınmazdı? A) Savaş ya da barışa karar verilmesi B) Kimin hatun olacağına karar verilmesi C) Ülke yönetimi için yasalar yapılması D) Toplanacak vergilerin belirlenmesi E) Ülke sorunlarının görüşülerek karara bağlanması 15. Orta Asya Türk devletleri, göçebe hayat sürdükleri için her an savaşa hazırlıklı olmak zorundaydılar. Bozkır yaşamı gereği çocuklara küçük yaşta ata binme ve silah kullanma öğretilir, kadınlar bile gerektiğinde vatan savunmasında görev alırdı. Bu bilgilere göre; I. Türklerde ordu - millet anlayışı vardır. II. Yaşam tarzı askerlikte gelişmelerini sağlamıştır. III. Türklerde askerlik meslek olarak görülmüştür. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 1. B 2. C 3. D 4. B 5. A 6. A 7. E 8. D 9. B 10. A 11. C 12. E 13. B 14. B 15. C 12
ORTA ASYA TÜRK TARİHİ - V - 1. I. Kamdu II. Yarmak III. Kam Yukarıdakilerden hangileri, Orta Asya Türkleri tarafından ticarette para olarak kullanılmıştır? 5. Orta Asya Türk devletlerinde; I. Vezir, II. Yabgu, III. Buyruk, IV. Şad görevlilerinden hangileri, başkentte bulunmak zorundadır? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I ve IV E) III ve IV 2. Bugün Kazan Türkleri olarak varlığını sürdüren Türk topluluğu aşağıdakilerden hangisidir? A) Volga Bulgarları B) Hazarlar C) Sibirler D) Peçenekler E) Avarlar 6. I. Orhun Anıtları II. Balballar III. Ergenekon Destanı Yukarıdakilerden hangileri, Orta Asya Türklerinde yazılı kültüre geçildiğinin göstergesidir? D) I ve II E) I ve III 3. Malazgirt Savaşı sırasında Bizans ordusunda paralı askerlik yapan aşağıdaki Türk topluluklarından hangileri taraf değiştirerek Selçuklu ordusuna katılmışlardır? A) Peçenek - Uzlar B) Kumanlar - Peçenekler C) Hazarlar - Kumanlar D) Bulgarlar - Avarlar E) Avarlar - Hunlar 4. Uygur Türklerinin resim alanında geliştiklerine; I. fresk, II. minyatür, III. çinicilik sanatlarından hangileri örnek gösterilebilir? 7. İslamiyet'ten önce Türkler de hakan adına töre hükümlerini uygulamakla görevli kişi, aşağıdakilerden hangisidir? A) Yargu B) Yargan C) Şad D) Yabgu E) Buyruk 8. Aşağıdakilerden hangisi Türklerde göçebe yaşam biçiminin zorunlu bir sonucu değildir? A) Taşınabilir sanat eserlerinin yapılması B) Öldükten sonra yaşama inanılması C) Askerlikte gelişme gösterilmesi D) Şehir kültürünün gelişmemesi E) Bağımsızlık duygusunun güçlü olması 9. İslamiyet'ten önce Türk topluluklarının Orta Asya'dan batıya göçleri genelde Hazar Denizi'nin kuzeyinden Balkanlar ve Orta Avrupa'ya olmuştur. Aşağıdaki Türk topluluklarından hangisinin bu kurala uyduğu söylenemez? A) Macaristan'a yerleşen Hunlar B) Tuna boylarında devlet kuran Bulgarlar C) Karadeniz'in kuzeyine yerleşen Kıpçaklar D) Afganistan'da devlet kuran Akhunlar E) Romanya'ya yerleşen Avarlar 13
10. Aşağıdakilerden hangisi, Türklerde göçebe hayattan yerleşik hayata geçildiğinin kanıtı olamaz? A) Matbaa kullanılması B) Orhun Anıtları'nın bırakılması C) Saray ve manastır yapılması D) Tarımsal üretime geçilmesi E) Şehirler kurulması 11. I. Orta Asya'da devlet kurmaları II. Türk adını ilk kez kullanmaları III. Kendi milli alfabelerini kullanmaları Köktürkler'in yukarıda verilen özelliklerinden hangileri, milliyetçi devlet anlayışına sahip olduklarının göstergesidir? 12. Turfan Uygurları Dönemindeki; I. mesken, II. toprak, III. hayvan vergilerinden hangileri, diğer Türk topluluklarında da toplanmıştır? 13. Uygurların Maniheizm ve Budizm dinlerine girmesi; I. hakimiyet anlayışı, II. yaşam tarzı, III. sanat anlayışı konularından hangilerinde değişime yol açmıştır? 14. Orta Asya Türk sanatı, Türklerin yaşadıkları konar - göçer hayat şartlarına uygun olarak gelişti. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Türklerde gelişme gösteren sanat dallarından biri değildir? A) Maden işleme B) Dokumacılık C) Oymacılık D) Tapınak mimarisi E) Dericilik 15. Orta Asya Türk devletlerinde hazinenin gelirleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Savaş ganimeti B) Hayvan vergisi C) Gümrük vergisi D) Tarım ürünlerinden alınan vergiler E) Bağlı devletlerden alınan vergiler 16. I. Hun hükümdarı Mete Han'ın orduda onlu sistemi uygulaması II. Köktürklerin Orta Asya'da yaşayan Türkleri bir bayrak altında toplaması III. Uygurların kendilerine özgü alfabe kullanması Yukarıdaki gelişmelerden hangileri milliyetçilik anlayışı ile ilgilidir? D) I ve IV E) II ve III 1. D 2. A 3. A 4. C 5. B 6. A 7. B 8. B 9. D 10. B 11. E 12. C 13. D 14. D 15. D 16. E 14
ORTA ASYA TÜRK TARİHİ - VI - 1. I. Türk tarihini bir bütün olarak incelemek zorlaşmıştır. II. Kalıcı mimari eserler bırakmamışlardır. III. Ticaret ve hayvancılık önemli geçim kaynağı olmuştur. Yukarıdakilerden hangileri Türklerin çok geniş coğrafi alanlara yayılarak birden fazla devletle ilişki kurmalarının sonucudur? 4. I. Salgın hayvan hastalıkları II. Boylar arası çatışmalar III. Bağımsızlığı koruma düşüncesi Yukarıdakilerden hangileri İslamiyet öncesi Türk devletlerinde görülen göçlerin siyasi nedenlerindendir? 2. I. Göçebe yaşam tarzı II. Boylar arası mücadeleler III. İki koldan yönetilmeleri IV. Veraset sistemi Yukarıdakilerden hangileri İslamiyet öncesi Türk devletlerinin yıkılmasında etkili olmuştur? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) I, III ve IV E) II, III ve IV 5. İslam öncesi Türk devletlerinde yaylakkışlak anlayışına bağlı olarak konar-göçer yaşantı egemendir. Buna göre, Orta Asya Türk devletlerinde, I. tapınaklar, II. ihtişamlı saraylar, III. halı-kilimler hangilerinin daha çok görülebileceği söylenebilir? 3. I. Toprağa dayalı zenginliğin olmaması II. Ordu millet anlayışının benimsenmesi III. Savaş esirlerinin fidye karşılığı serbest bırakılması Yukarıdakilerden hangileri İslamiyet öncesi Türk devletlerinde sosyal sınıfların görülmemesinin nedenleridir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II 6. Orta Asya Türk devletlerinde uzun süreli hapis cezalarının görülmemesi, I. göçebe yaşam tarzı, II. yazılı hukuk kurallarının olmaması, III. Gök Tanrı inancına sahip olmaları durumlarından hangisinin sonucudur? 15
7. Aşağıdakilerden hangisi Uygurlarda kağıt ve matbaa kullanılmasının sonuçlarından değildir? A) Kültürel yaşamın canlılık kazanması B) Hukuk kurallarının törelere dayandırılması C) Okur-yazar oranının artması D) Yazılı eser bırakmaları E) Medeniyette ileri gitmeleri 10. Aşağıdakilerden hangisi Köktürk Kitabeleri ile ilgili yanlış bilgidir? A) Bilge ve Kültigin Kağan kardeşler adına dikilmiştir. B) I. Köktürk Devleti'ne aittir. C) Yazarı Yolluğ Tigin dir. D) Türk tarihine ait en eski yazılı eserdir. E) Köktürk Alfabesi'yle yazılmıştır. 8. I. Avrupa da yeni etnik grupların ortaya çıkması II. Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılması III. Atlı göçebe kültürün Avrupa ya taşınması Yukarıdakilerden hangileri Kavimler Göçü'nün siyasal alandaki sonuçlarıdır? 11. Aşağıdakilerden hangisi Orta Asya Türk devletlerinde dinle ilgili bir kavram değildir? A) Yuğ B) Uluğ Sığış C) Kengeş D) Baksı E) Tamu 9. Türk tarihi içinde yabancı din benimseyen ilk topluluk Uygurlar'dır ve Suğdaklar'dan Mani dinini almışlardır. Bu durum; I. hakimiyet bölgeleri, II. hükümdarın yetkileri, III. savaşçılık özellikleri durumlarından hangilerini etkilememiştir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III 12. I. Törelerde değişiklik yapmak II. Ürün sayımı yapmak III. Savaş-barış kararı vermek IV. Orduyu komuta etmek Yukarıdakilerden hangileri Orta Asya Türk devletlerinde kurultayın görevleri arasındadır? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) I, II ve III E) II, III ve IV 16
13. Orta Asya Türk devletlerinde ölüler için özel törenler yapılmış ve eşyalarıyla birlikte gömülmüştür. Buna göre, I. Ölümden sonra hayata inanmışlardır. II. Tek tanrı anlayışı vardır. III. Anıt mezarlar inşa etmişlerdir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? D) I ve III E) I, II ve III 15. I. Gılgamış II. Tufan III. Bozkurt Yukarıdakilerden hangisi, İslamiyet öncesi Türk devletlerinde destanlara örnek verilemez? 14. I. Kurgan II. Balbal III. Toy Yukarıdakilerden hangileri, İslamiyet'ten önceki Türkler'de mezar kültürüne ait özelliklerdendir? D) I ve III E) II ve III 16. I. İstanbul'u kuşatan ilk Türk devletidir. II. İslamiyet'i kabul eden ilk Türk boyudur. III. İlk kez madeni para bastıran Türk devletidir. Yukarıda verilen bilgiler, Karluklar, Türgişler, Avarlar ile eşleştirilirse aşağıdakilerden hangisine doğru olarak yapılmıştır? Karluklar Türgişler Avarlar A) I II III B) II III I C) III I II D) III II I E) II I III 1. A 2. E 3. E 4. E 5. C 6. A 7. B 8. D 9. B 10. B 11. C 12. D 13. A 14. C 15. D 16. B 17