Yaşam Kurtarma Zinciri E rken h a berleşm e E rken C PR E rken D efibrila syon E rken İleri Y a şa m D esteği
B L S (Te m e l Yaşam De ste ği) **- E ski G uide line s Bilinc i K ontrol Ediniz N e oldu sa n a n eyin va r? Sa rs ve seslen Sa ba n c ı Çen esi Ja w trust Soluyorsa Recovery poz. H avayollar ın ı aç ınız Solunum u K ontrol E diniz B a ş geriye/çen e Ö n e B a k, D in le, H isset 1 0 sn K a rotis a h Ş D a m a rı Yap ay Solunum Dola şım ı De ğe rle ndiriniz Sade c e 1 0 saniye İki E tkili Solun um 2 sn D ola şım B elirtileri H er D a k. D ola şım K on trolu Dola şım V ar Yap ay Solunum a De vam Dola şım Yok G öğüs K om p re syonlar ı 100/dak. 15 : 2
B L S (Te m e l Yaşam De ste ği) **- Ye ni G uide line s Bilinc i K ontrol E diniz N e oldu sa n a? Sa rs ve seslen Sağlı k personeli Ja w trust (çen e Poz. ) Soluyorsa Recovery poz. H avayollar ın ı aç ınız Solunum u K ontrol E diniz Yap ay Solunum ilkyard ımc ı B a ş geriye/çen e Ö n e B a k, D in le, H isset 1 0sn İki E tkili Solun um 1 sn Sa l k Personeli ğ ı K a rotis Dola şım ı De ğe rle ndiriniz Sade c e 1 0 saniye İlkyardimc i Ö n erilm iyor.. Dola şım V ar Yap ay Solunuma De vam H er 5-6 sn /1 Solun um 2 da k. N a bız kon trolü Dola şım Yok G öğüs K om p re syonlar ı 30 : 2 5 siklus
B L S (Te m e l Yaşam De ste ği) Ye ni G uide line s (A yrınt ı) -*Bilinçsiz ve Solunumu olmayan hastalarda Nabıza bakılmaksızın CPR a başlanır. -*Yetişkin,Çocuk,Bebeklerde 30:2 TYD uygulaması 5 Siklus Çoc uk ve Be be kle rde 2:15 İKİ suni solunum ONBEŞ göğüs kompresyonu -*2 kurtarıcı var ise Çocuk ve Bebek de 15:2 10 siklus yapabilir.
B L S (Te m e l Yaşam De ste ği) Ye ni G uide line s (A yrınt ı) -*Yetişkinlerde, Göğüs basısı 4-5 cm olacak şekilde İKİ el kullanılarak yapılmalıdır. -*Çocuklarda, Göğüs basısı Goğüs kafesinin 1/3 ni bastıracak şekilde ve İKİ el kullanılarak yapılmalıdır. -*Bebeklerde, Göğüs basısı 1/3 ni bastıracak şekilde ve İKİ parmak kullanılarak uygulanmalıdır.
A C L S ( İle ri K ardiak Yaşam De ste ği)
P re k ordial Thum p (darbe ) (E sk i G uide line s) Tek bir prekordiyal darbe, şahit olunmuş veya monitörize edilmiş arrestlerde, sağlık personeli tarafından, defibrilatör hazırlanıncaya kadar uygulanabilir. İlk 30 saniye içinde yapılmalıdır. P re k ordial Thum p (darbe ) (Ye ni G uide line s) Tek bir prekordiyal darbe, şahit olunmuş veya monitörize edilmiş arrestlerde,sağlık personeli tarafından, defibrilatör hazırlanıncaya kadar uygulanabilir. -*Teknik 20 cm lik mesafeden yumruk un alt kısımı ile tek bir kere uygulan darbedir. İlk 10 saniye içinde yapılmalıdır.
De fibrilat ör ü H azırlay ın Kardiyak ritmi monitörize edilir. VF da erken defibrilasyon çok önemlidir. VF/nabızsız VT de defibrilasyona ilaç tedavisinden daha çok önem verilmelidir. Defibrilasyondaki her 1 dak. gecikme başarı şansını %7-10 azaltmakta
Sağlık P e rsone li K a rdia k A rreste Şahit Olm am ışsa 1-Elinde Manuel Defibrilatör olsa bile hastane dışındaki Kardiak Arrest vakalarında; *-İlk tercih CPR dır. -*30:2 5 siklus bu uygulama yapıldıktan sonra,vf veya Nabızsız VT var ise ŞOK uygulaması yapılır.
30:2 B e ş Sik lus C P R Önce CPR sonra Defibrilasyon.. Sağlı k P e rsone li K a rdia k A rreste Şahit Olm uşsa 1-Elinde Manuel Defibrilatör var ve hastanın Kardiak Arrest olduğunu gördünse Defibrilasyonu geciktirme *-İlk tercih gerekli ise DEFİBRİLASYON dur.
De fibrilasyon Dik k at Defibrilatörün Elektrodlarını veya yapışkanlı elektrod pedlerini göğüs duvarında: --sağ klavikulanın altına (sternum), --sol orta aksiller hatta (apex) yerleştirilir. Monitörün elektodları kollara veya defibrilatör pedlerinin yerleşim yerinden uzağa yerleştirilir.
Monit örde k i ritm ; De firilat örün P e ddaları n ı K oydu ğum uzda 1- Defibrilasyon uygulanabilir ritmler: Ventriculer fibrilasyon(vf) Nabızsız ventriculer taşikardi(vt) 2- Defibrilasyon uygulanamayan ritmler: Asistoli Nabızsız elektriksel aktivite(pea) Karotis nabzıda dahil olmak üzere dolaşım belirtilerine bakılır. (10 saniye) VF veya Nabızsız VT ise; -*Hemen Defibrilasyon; MONOFAZİK ise; -*360 joule ile Tek bir kez BİFAZİK ise; -*150-200 joule ile Tek bir kez Çocuk ve Bebeklerde; -*8 yaş ve altında 4J/Kg olacak şekilde uygulanır.
De fibrilasyona Yanıt Yok ise ; H e m e n ; 30:2 5 Siklus CPR Yaklaşık 2 dakika
K ardiyak A re st Üniversal İYD Algoritmi (Eski) Pre c ordiyal darbe (uygunsa ) TYD A lgoritm i (uygunsa) De fibrilat ör - Monitor uygula V F /V T De fibrilasyon X 3 200,300,360 C PR 1 dk R itm A naliz i + /- N abız k ontrol ü C PR sıra sın da N den leri düzelt H en üz ya pılm a d ı ise: E lektrodla r ı kon trol et, pozisyon ve iletiye ba k H a va yolu & O 2 i. v. Yolu sa ğla A dren elin ( h er 3 dk. da ) D üş ün : a m ioda ron, a tropin e N on-v F / V T A sistoli ve N E A C PR 3 dk ( 1 dk, e ğe r de fibrilasyon sonra ise ) O la s ı düzeltilebilir n eden ler: H ipoksi H ipovolem i H ipo/h iperka lem i & m eta bolik bozuklukla r H ipoterm i T a n siyon pn öm otora ks T a m pon a d T oksik/tera pötik bozu klukla r T rom bo-em boli & m eka n ikl obstrüksiyon
V F/N abızs ız V T Ye ni Hastanın yanından herkezi uzaklaştırılır. Def. pedlerine Jel sürülmelidir. Pedler göğüs duvarına yerleştirilir. 360 J olacak şekilde ayarlanmış 1 şok uygulayın. Bifazik dalga şekli kullanan defibrilalörlerde 150-200 J enerji düzeyi kullanılır. İlk şoku uyguladıktan sonra Nabız yok ise 2 dakika 30:2 Beş siklus CPR uygula... Her 3-5 dakikada bir Adrenalin uygula
K ardiyak A re st Üniversal İYD Algoritmi (Yeni) Pre c ordiyal darbe (uygunsa ) Şahit Olunm am ış ise 30:2 5 siklus De fibrilat ör - Monitor uygula V F / V T 1 Şok U ygula Monofazik 360 j B ifazik 1 5-200 j C PR 2 dk 30:2 R itm A naliz i + /- N abız k ontrol ü C PR sıra sın da N eden leri düzelt H en üz ya pılm a d ı ise: E lektrodla r ı kon trol et, pozisyon ve iletiye ba k H a va yolu & O 2 i. v. Y olu sa ğla A dren elin ( h er 3 dk. da ) D üş ün : a m ioda ron, a tropin e N on-v F / V T A sistoli ve N E A C PR 2 dk 30:2 5 sik lus 3-5 dak. A dre nalin V e A trop in uygula O la s ı düzeltilebilir n eden ler: H ipoksi H ipovolem i H ipo/h iperka lem i & m eta bolik bozuklukla r H ipoterm i T a n siyon pn öm otora ks T a m pon a d T oksik/tera pötik bozu klukla r T rom bo-em boli & m eka n ikl obstrüksiyon
VF/VT KPR sırasında: Geriye döndürülebilir nedenleri düşünün ve düzeltin, Elektrodların, defibrilatör pedlerinin yerini ve temasını kontrol edin, IV yolu açın, Havayolu açıklığını sağlayın ve kontrol edin, oksijen verin, CPR sırasında: Endotrakeal entubasyondan sonra, kardiyak kompresyonlar dakikada 100 defalık bir ritm ile ara verilmeden, dakikada 8-12 ventilasyonla asenkron olarak (15:2) devam edilebilir. ADRENALİN 1 mg IV olarak verin Venöz yol açılamadıysa Endotrakeal tüpten 2 mg Adrenalin i 10 cc ye tamamlayıp verilebilir.
VF/VT Monitörde ritmi tekrar değerlendirilir, Karotis nabzı ve dolaşım belirtilerine bakılır, Ritm non VF/VT ise algoritmanın sağ tarafına geçilir. ADRENALİN Adrenalin 1 mg IV bolus veya 2-3 mg (10 cc ye tamamlanarak) trakeal tüpden her 3-5 dakikada bir verilmelidir. Yüksek doz adrenalin uygulaması artık
İlaç verilme yolları Periferik intravenöz yaklaşım. Santral intravenöz yol. Trakeal yolla ilaç verilmesi. İntraosseoz yol. Diğer yollar. Eksternal juguler vene i.v. hattın takılması. İntravenöz hattın mümkün olduğunca kalbe yakın takılmasına çalışılmalı, her enjeksiyondan sonra 20 ml serum fizyolojik bolus şeklinde verilmelidir.
Trakeal yol i.v. yol açılamadığında kullanılır. İlaçlar 10 ml izotonik ile sulandırılır. Uygulanan dozlar iki katında olmalı. Atropin, adrenalin, lidokain ve bretilyum gibi ilaçlar bu yolla kullanılabilir.
Potansiyel Reversible Nedenler 6 H Hipovolemi Hipoksi Hidrojen ion-asidoz Hiper/hipokalemi, diğer metabolik Hipotermi Hipo/hiperglisemi 6 T Tabletler (ilaç OD) Tamponand kardiyak Tansiyon pnömotoraks Trombosis koroner Trombozis pulmoner(embolizm) Travma
SONUÇ Spontan dolaşımın dönmesi herzaman iyi bir sonuca eşdeğer değildir. Çünkü birçok hasta muzdarip oldukları belirgin nörolojik hasar nedeniyle ölmektedirler. Dolaşımı dönmüş fakat koma halinde kalmış hastalarda bir ılımlı hipotermi periodunun oluşturulması sonuçları iyileştirecek bir metod olarak görülmektedir.