YANGINI ETKİLEYEN ANA Savaş organizasyonun başarıya ulaşabilmesi, yangının nerede ve nasıl çıkabileceğini bilmeye bağlıdır. Yangın ana faktörlerini, yani yangınların yayılmasında rol oynayan etkenleri iyi bilinmesi, yangın karşısında nasıl hareket edeceğimize karar verebilmemize yarar. FAKTÖRLER
5 aşamalı karar süreci Temel Bilgi Yangının durumunun tahmin için ilk temel bilgi yanmanın ilkeleridir. Yanmanın olabilmesi için ne gibi etkenlere gerek vardır? Yanmanın derecesinin hangi sebepler çoğaltır ve azaltır? Yanma nasıl yavaşlatılır veya nasıl durdurulur?
Orman bilgisi Topoğrafya,yanıcı maddeler ve hava halleri gibi üç ana faktörün bilinmesi gerekir. Yardımcılar ve rehberler Durumun tahmini Karar
YANGININ İLKELERİ Yanma Olayı Yanma, fotosentez ile depo edilmiş olan ısı enerjisini açığa çıkarır. Fotosentezin aksidir.
Yangın Üçgeni Hangi tipten olursa olsun, yangının çıkabilmesi Yanıcı madde Oksijen Tutuşma sıcaklığı üçlüsünün varlığı ve bunların uygun bir oranda bulunmasını gerektirir. Bu üçlüye yangın üçgeni denir. Eğer bu üçlüden biri olmazsa veya gerekli oranda bulunmazsa yangın çıkmaz. Tutuşma sıcaklığı Yanıcı madde Oksijen
Sıcaklık, oksijen ve yanıcı madde dengesindeki değişiklikler ise yangının şiddetini düzenler. Bir yangının çıkmasına engel olmak veya çıkmış bir yangının hızını yavaşlatmak veya durdurmak, adı geçen üç unsurdan birini ortadan kaldırmaya veya bunların dengesini bozmaya bağlıdır.
Orman yanıcı maddeleri 260-400 C de tutuşur. Yangın çıkmadan önce veya devam eden bir orman yangınında yapılması belki de en kolay işlem yanıcı madde düzeni ve miktarı üzerinde etkide bulunmaktır. Bu bakımdan, yanıcı maddelerin uzaklaştırılması veya parçalanması en çok uygulanan yöntemdir.
Isının Taşınması Radyasyon (Işıma = Işın verme) Radyant ısının taşınması, yangından olan uzaklığın karesi ile ters orantılıdır. Eğer bir obje yangından 1 metre uzaklıkta 100 ısı birim alırsa, 2 metre uzaklıkta 25 ve 10 metre uzaklıkta ise 1 ısı birimi alır.
Konveksiyon (Sıvı ve Gazlarla Temas) Isı, havanın sıcak kitlelerinin hareketiyle da taşınır. Bu olaya konveksiyon denir. Örtü yangınından yükselen sıcak hava kitleleri ısıyı tepelere naklederek tepe çatısını, tutuşma noktasına yaklaştırır.
Eğilimli arazide yamacın yukarısındaki yanıcı maddeler konveksiyon akımlarının hareketi ile daha fazla sıcaklık alırlar. Bu durum, yangınların dik yamaçlarında yukarıya yayılmasının sebeplerinden biridir. Bu sebepledir ki yamacın yukarısındaki yanıcı maddeler daha çabuk ısınır ve tutuşurlar.
Kondüksiyon (Madde İçi İletim)
Yangın çıktığında hava hallerinin durumu sürekli olarak kontrol altında tutulmalı ve değişecek hava şartlarına göre alınabilecek tedbirler iyi planlanmalıdır. YANGIN HAVA HALLERİ
Hava hallerindeki küçük farklar, mesela hava nemindeki değişiklikler, rüzgar hızındaki küçük azalmalar ve çoğalmalar, yangınların çıkmasına ve çıkmış yangınlarla mücadelede önemli etkilerde bulunurlar.
Yangınların söndürülmesinden sorumlu kişilerin belirtilere bakarak, mesela bulut tipi, rüzgarın yer değiştirmesi,toz helezonları vb. gelecek birkaç saat içinde havanın durumu hakkında tahmin yapacak kadar yetenek sahibi olmaları gerekir.
Yağış, havasının sıcaklığı, nispi nem, rüzgarın yön ve hızı vb. değişkenlerinin ölçülmesi için yangın meteoroloji istasyonları kurulmalıdır. Bu istasyonlar tahminlerini bir rapor halinde yangın koruma merkezine bildirirler.
geçici meteoroloji istasyonu Ayrıca yangınların söndürülmesi sırasında geçici meteoroloji istasyonu kurulmasının da yararları vardır. Antalya
Yangın Sezonu Yangın sezonu, yangınların çıktığı, yayıldığı ve yangın koruma organizasyonuna yeter derecede zarar yaptığı yılın bir dönemi veya dönemleri olarak tanımlanabilir.
Kısa Yangın Sezonu Karadeniz ve Marmara bölgeleri orman yörelerini kapsar. Yükseklik, bakı ve yanıcı madde şartlarına bağlı olarak 2(Temmuz- Ağustos) yahut 3(Haziran- Ağustos) ay kritik bir durum alır.
Uzun Yangın Sezonu Akdeniz ve Ege bölgelerindeki özellikle iğne yapraklı ormanları içine alan bu sezon 5-8 ay devam eder.
Hava Hallerinin Yangına Etkileri Yağış Özellikle yangın sezonundaki durumu önemlidir. Sonbahar ve kış yağmurları yanıcı maddenin, özellikle gelecek yaz sezonundaki tutuşma durumun etkiler. Eğer kış ve ilkbahar kurak geçerse genellikle yaz ayları yangın bakımından kritik bir duruma girer.
Sıcaklık Yanıcı maddeler radyasyonla güneşten ve konveksiyonla çevresindeki havadan ısı alırlar. Eğer havanın sıcaklığı yüksekse yanıcı maddenin sıcaklığı da buna paralel olarak etkilenir. Böylece yanıcı maddelerin tutuşması için az bir sıcaklığa ihtiyaç olur. Yanıcı maddenin sıcaklığı yangını yayılma hızını da etkiler.
Rüzgarın Hızı ve Yönü Kuvvetli rüzgarlar yangın önündeki alevin ileriye götürülmesini, yangının ağaçlarda tepeden tepeye atlamasına, normal şartlar altında yangını durduracak engelleri aşmasına, yangının önüne ve yanlarına kıvılcımlar atarak hızla yayılma ve sıçramasına yol açar. Rüzgarın şiddeti meşcere yüzeyi ile ağaçların tepesinde büyük farklılık göstermektedir.
İndirekt Delillerin Yangınla İlişkisi Bulutluluk Yangın söndürücülerinin, bir yangın üzerinden geçen bulut tipi ile yangın arasındaki ilişkileri iyi bilmeleri gerekir. Rüzgar oluşturan bulutlar rüzgar şiddetinin artmasına yol açarlar.
Buna karşılık stratokümülüs bulutlar, atmosferde durgun bir havanın olacağını gösterirler. Kümülüs tipi bulutlar yangınların söndürülmesinde zorluk yaratırlar.
Yıldırım
Toz helezonları Bu helezonlar değişken bir havanın ve genellikle yüksek sıcaklık şartlarının var olduğunu gösterir. Toz helezonları çoğunlukla yangın içinde meydana gelir ve külleri yukarı kaldırır. Yangın söndürücüler böyle durumlarda şiddetli rüzgarların çıkacağını rüzgarın yönünün değişeceğini bilmelidirler.
Hava Raporu 38 C
Yanıcı Madde Çeşitleri YANICI MADDELER Toprak İçi Yanıcı Maddeler Üst topraktaki tüm yanıcı maddeleri kapsar. Mesela ağaç kökleri, çürümekte olan organik madde artıkları, turbalar vb. alevden çok yanmanın sıcaklığını destekler. Yanıcı maddelerin daha nemli olduklarından nemleri ancak % 20 den aşağı düştüğünde yanabilirler.
Fakat bu maddeler bir kez tutuşursa, yanma sürekli devam eder. Bu maddelerde yangın yavaş ilerler. Ağaç köklerine sirayet eden yangın ise havanın toprak altında kısıtlı olması dolayısıyla önemli bir tehlike teşkil etmez..
- Toprak Üstü Yanıcı Maddeler Mineral toprağın üst yüzünde mevcut tutuşabilen ölü ve canlı materyalleri içerir. Kurumuş yapraklar, çalılar, fideler ve küçük boylu fidanlar, kalın dallar ve kütükler yangın hızının azalmasını sağlarlar.
- Yüksek Boylu Yanıcı Maddeler Genellikle topraktan 1,5 m yükseklikten olan materyallerdir. Mesela ağaç veya çalıların yaprak ve dalları, dikili kurular, yüksek boylu çalıları kapsar. Canlı iğne yapraklar uçucu yağ ve reçine içerdiklerinden oldukça yüksek tutuşma özelliğine sahiptirler.
Yanıcı Maddenin Nemi
TOPOGRAFYA Engebeli alanlar yangınlar üzerinde büyük etkilerde bulunurlar. Köprülü kanyon
Bakı Değişik bakılardaki güneşlenme, sıcaklık, rüzgar, vejetasyon tipi, yanıcı maddenin miktarı ve nemi değişiktir. Genellikle güney ve güney doğu bakıları yangının çıkması ve yayılması için en iyi şartlara sahiptir.
Yükseklik Akdeniz ve Ege bölgelerinin yaz aylarında en kurak yerlerdir. Buralarda uzun bir yangın sezonu vardır. Yangın sezonu mayısta başlayıp ekim sonlarına kadar devam eder. Daha yüksek yörelerde yangın sezonu geç başlar ve erken sona erer.
Gündüz vadi tabanlarındaki hava daha fazla ısınır. Genellikle 8.00-20.00 arasındaki 12 saatlik dönemde vadi tabanlarının yangınların çıkması için en tehlikeli yerler olarak göz önünde bulundurulması gerekir. Geceleyin durum bunun tamamen tersidir.
Eğim Yangınlar eğimli arazide daha çabuk ilerler. Bilindiği gibi eğimli artıkça yangının yayılma hızı da artar. Yangın yamaçtan yukarı şiddetli rüzgarla ilerler. Eğim Yangın hızı
Arazinin Şekli Dar vadilerde, rüzgar genellikle vadi yönünü izler. Vadinin bir yamacından diğerine radyant ısı taşınması büyük olur ve bunun sonucu yangın karşı yamaca kolayca atlar. Sırtlarda ilerleyen yangın, sırt bir vadiye dönüştüğünde, yön değiştirir. Yöndeki bu değişme havanın vadiye doğru akması sonucu meydana gelir.
YANGININ DAVRANIŞI Bir yangının, onu etkileyebilen karşısında nasıl hareket ettiğini ve edebileceğini kapsayan terimdir.
Yangının Seyri ve Yanma Tipleri Yangını Doğal Seyri Yangının davranışını etkileyen faktörler yanıcı madde, hava halleri ve topoğrafyadır. Çıkan bir orman yangınında, yangının bir kısmı diğer kısımlara oranla daha çabuk ilerler.
Bu durum genellikle rüzgara veya arazinin eğimine ve yahutta her ikisinin ortak etkisine bağlıdır. Yangının bu durumu genel görüşte elips veya yelpaze şeklindedir. Uç kısmı yangının çıkış yerine en uzak olan noktadır. Yangının cıkış yeri Baş Yan Arka
Yanma Tipleri Bir yangında ilk yayılma modeli rüzgarın hız ve doğrultusu ile topoğrafya ya bağlıdır. Rüzgar ve topoğrafya ikilisi, radyasyon ve konveksiyonla olan ısı taşınması üzerinde önemli bir şekilde etkili olur. Köprülü kanyon
Alçak ve Yüksek Şiddetli Yangınların Davranışı
Yangının Davranışı ile Çevre İlişkileri
YANGIN TEHLİKE ORANI Yangın tehlike oranını tespite yarayan sistemin hazırlanmasında, genellikle o yörede yangını etkileyen birçok unsurlar, mesela hava sıcaklığı, yağmur havanın nispi nemi, yanıcı maddenin nemi, vb. değerlendirilerek hazırlanan Yangın Tehlike indeksi, o yörenin yangın tehlike oranı için kullanılır.
YANGINLARLA MÜCADELE Şunu belirtmek gerekir ki, orman yangınları çıkmadan önce yapılacak işler, yangın çıktıktan sonra onu söndürmek için yapılacak uğraşlardan daha yoğundur. Yangınla mücadele faaliyetleri üç ana grupta toplanabilir. Koruyucu tedbirler Önleyici tedbirler Söndürme
KORUYUCU TEDBİRLER Çıkacak yangınların sayısını azaltmaya yönelik uğraşılardır. Yangınla mücadelenin en iyi yolu, yangının çıkmasına engel olmaktadır. İnsan tarafından çıkarılan yangınlara engel olmak için uygulanması gerekli üç yol vardır.
Eğitim Yangınların büyük kısmı insanlar tarafından çıkarılmaktadır. Dolayısıyla halkın eğitimi en önemli hususu teşkil eder. İki eski yöntem vardır. Bunlardan biri, yol kenarlarına yangın tehlikeli levhalar asmak diğeri yöresel orman idarelerinin direk çabalarıdır.
Yangın ihtimalinin azaltılması Yol kenarlarının temizlenmesi Taşıma araçlarında kıvılcım yakalayıcıların kullanılması Yasal tedbirler
Rekreasyon alanlarının temizlenmesi
ÖNLEYİCİ TEDBİRLER Söndürme faaliyetlerinde yararlı olacak tedbirlerdir. Önce yangınların en çok çıktığı alanlarla, korunması gerekli olan değerli alanlar tespit edilir. Sonra söndürme faaliyetlerinde yararlı olacak gözetleme, haberleşme.
..taşıma, yangın tehlike oranı, elemanların yetiştirilmesi gibi hususların planlandırılması ve yürütülmesi gerekir.
Yangın Alanlarının Sınıflandırılması Yangın tehlikesine uğrama derecesi geçmiş yıllarda meydana gelen orman yangınları incelemek suretiyle bir sonuca varabiliriz. Orman alanları, yangına karşı tedbir alma yönünden, aşağıdaki şekilde sınıflandırılır. Risksiz Çok riskli Az riskli
Yangın İhtimali Fazla Alanlar Bunlar yangınların kolayca çıkabileceği alanlardır.
Tehlikeli Alanlar Yangının kolayca genişleyebileceği ve yangınla mücadelenin güç olduğu yerlerdir.
Değerli Alanlar Yangına karşı mutlak koruma altında bulundurulması gereken alanlardır.
Silvikültürel Tedbirler Silvikültürel yöntemlere uyularak kurulan bir ormanda çıkacak yangında hem büyük zorluk yaratmadan söndürülebilir. Hem de zararın derecesi fazla olmaz.
Karışık Meşcere kurmak İğne yapraklı meşcereler yapraklı ağaçlarla ne kadar fazla karışmış olursa, yangının çıkma ve yayılma ihtimali o kadar azalır. En iyi karışıklık çamı kayın, gürgene katmakla sağlanır. Meşcerelerde kayının bulunduğu yörelerde yangın ihtimali azalmaktadır.
Ormanı Bakımlı Bulundurmak Dikey kapalılığı korumak, aralamaları, özellikle sıklık bakımlarını ihmal etmemek yangınlara karşı koruyucu rol oynar. Tepe çatısı açık bulunması ot ve çalıların yetişmesine elverişli olduğundan kaçınılmalıdır.
Temiz Bir İşletme Uygulamak Kesim temizleme ve aralamalar sonucu ortaya çıkan materyal yangın mevsiminden önce ormandan çıkarılmalıdır.
Yangın Emniyet Yolları ve Yangın emniyet ve yolları ve emniyet şeritleri, yangın çıkmadan önce doğal ve yapay engellerden yararlanılarak yapılan, çıplak veya örtülü ve yangının yayılmasını önleyen tesislerdir. Dört ana amaca hizmet ederler. Şeritleri
Müdahale için savunma hattı Karşı ateşi uygulama yerleri Antalya
Mekanik yangın engeli (Doğrudan Engel) Transport (Ulaşım)
Yangın Emniyet Yolları Çıplak Emniyet Yolları Üzerindeki yanabilen bitki örtüsü tamamen kaldıran yollardır. Genellikle 5-10 m genişliktedirler.
Yeşil Yangın Emniyet Yolları Yangın sezonunda üzeri sürekli ot tabakasıyla kaplı olan 6-20 m genişliğindeki yollardır. Bunlara otlu emniyet yolları da denir.
Kullanıldığı Yerler Yangın emniyet yolarının çok çeşitli kullanma yerleri vardır. Bunların önemleri şunlardır;
Bu yollar yangınların çıkma ihtimali bulunan mesela halkın en çok seyahat ettiği ana yollar civarında, reaksiyon alanları çevresinde kuvvetli rüzgar bölgelerinde, orman içi ve bitişiğindeki fabrikalar etrafında ve ayrıca tren yollarını askeri alanlar, orman içi ve bitişiğindeki köy ve kasabalar çevresinde yapılırlar.
Fazla yanıcı madde bulunan alanları küçük alanlara ayırmak için inşa edilirler. Özellikle kontrolün güç ve yangın hızının fazla olacağı alanlarda hem ormanlar hem de fundalıklar daha küçük parçalara bölünürler.
Verimli ormanların, yangının hızla ilerlediği fundalık ve çalılıklardan ayırmak için yapılırlar.
Ağaçlama alanlarını iç ve dış tehlikelerinden korumak için inşa edilir.yangın emniyet yolları, şeritleri her zaman yollarla birleştirilir. Yangın emniyet yollarının genişliklerinin tespitinde her iki orman kenarını ağaç türünü, meşçere sıklığı ve yaşını, arazinin topografik yapısını, rüzgar durumunu vb. hususları göz önüne almak gerekir.
Bölünen orman parçalarının alanları hakkında kesin bir rakam vermek güçtür. Mesela engebeli alanlarda emniyet yoları daha çok sırtlarda yapıldıklarına göre en az alanı arazi durumu belirler.
Parsellerin yangın tehlikesinin en çok olduğu alanlarda 15-150, çok olduğu yerlerde 25-250 ve orta derecede bulunduğu kısımlarda 50-500 hektar büyüklüğünde olması uygundur. Yıllık bakım masrafı yapım giderlerini % 10 u olarak hesap ve kabul edilmelidir.
Fayda ve Mahzurları Yalnız başına bir yangını durduramazlar. Yangın organizasyonu, yangın emniyet yollarına güvenmemelidir. Bunlar ancak karşı ateş ve ulaşım için kullanılabilir. Düzenli bakılmadıkları takdirde boşa gider.
Yangın Emniyet Şeritleri (Yangın Koruma Şeritleri) Çıplak yangın emniyet yolu ile yeşil alanların (ot, çayır, veya orman) birleşmesinden meydana gelmiş daha geniş (60-120 m) yangın engelleridir. Uygulamalarına bakılarak iki tipe ayrılabilir:
a-) Açık Yangın Emniyet Şeritleri Çıplak yangın emniyet yollarının iki tarafında ot veya çayırdan oluşan yeşil bir örtü meydana getirilerek yapılırlar.
b-) Gölgeli Yangın Emniyet Şeritleri Çıplak emniyet yolunun iki yanında ağaçların aralanması ve alt dallarının budanması ile elde edilir.
Yapım ve bakımları Açık yangın emniyet şeritlerini inşa etmek için, önce şeridin gelip geçeği alan üzerinde mevcut ağaç, ağaççık, çalı, ot vb. örtü tamamen temizlenir. Bu amaç için mekanik köklemeden çok, bitki öldürücü ilaçlardan yararlanmalıdır. İlaç uygulanmasından sonra bitki örtüsü ölmüş şerit, ağaçlarla sürülerek temizlenir.
Meydana gelen çıplak şeridin ortasında 5-6 m genişlikte bir çıplak yangın emniyet yollu bırakılarak bunun iki yanındaki şerit alanına ot veya çayır tohumları ekilir. Gölgeli yangın emniyet şeridinde ise, çıplak yangın emniyet yollunun iki yanındaki orman kısmının altı iyice temizlenmektedir.
Alanda bırakılacak ağaçlarda kuru ve yere kadar uzanan bazı yaş dallar, gövdeler üzerindeki yosun ve likenler tamamen temizlenir ve şeridin bu kısmında hafif bir aralama uygulanır.
Yangın Emniyet Yol ve Şeridinin Planlanması Önce haritaya, haritada olmayan bilgiler işlenir. Mesela ağaçlama alanları ana yollar, orman yolları, tren yolları, su yolları, bataklıklar serpili tarım arazisi kayalıklar, kısaca yapay ve doğal tüm engeller haritaya geçirilir. Geçmiş yıllarda çıkan orman yangınlarının yerleri işaretlenir.
Arazinin Bloklara Ayrılması Türkiye de Bölge Şeflikleri veya seriler 5-15bin hektar arasında olduğuna göre her bölge veya seri bir yangın bloku olarak düşünülebilir.
Yangın Emniyet Yol ve Şeritlerinin Bloklara Geçirilmesi Emniyet yol ve şeritlerinin, ana yol ve amenajman iç bölüm şebekesinin tamamlayacağı bir parçası olarak düşünülmesi gerekir. Yollarda genellikle arazi vitesli araçlar kullanılacağı için en çok eğimler %20 e kadar alınabilir.
Arazinin uygun olduğu yerlerde eğim ve dönemeç durumunun orman yolları tarzında olması normaldir. Düz olanlarda, yörenin ana rüzgar yönüne dik olarak yapılır. Fakat engebeli alanlarda, sırtların esas alınması zorunlu olmaktadır.
Dikkat edilecek hususlardan bazıları, bu yolların yangın bakımından tehlike arz eden meşcereler içinden geçmesi, ana ve yan yolları birleştirmesi, su kaynaklarına uğraması ve mevcut yollara bağlanmasıdır.
Geçmişteki, çıkmış yangınlar rüzgar ve yönleri, yanacak maddelerin nem oranları, bakı, meyil ve ayrıca maliyet unsurları göz önünde tutulur.
Yangınların Gözetimi Yangının çıkmasından ilk söndürme kuvvetlerinin yangın yerine varmasına kadar geçen zamanı 4 safhaya ayırmak mümkündür.
Görünme Süresi Yangının çıkmasından onu haber verecek kişi tarafından görülmesine kadar geçen süre. Antalya
Haber Verme Süresi Yangının ilk görülmesinden yangını söndürmekle sorumlu şahsın bu haberi almasına kadar geçen süre.
Hareket Süresi: Yangını söndürmeden sorumlu şahsın, yangının çıkış haberini almasından söndürme ekibinin hareketine kadar geçen süre. Muğla
Ulaşım Süresi: Yangına hareket anından yangın yerine ulaşılmasına kadar geçen süre.
Samsun Vezirköprü Yangının çıkar çıkmaz görülmesinde aşağıdaki yöntem ve kaynaklardan yararlanılır: - Sabit gözetleme noktaları (Yangın kule ve kulübeleri)
- Havadan gözetleme - Gezici gözeticiler - Mahalli halkın ve diğer kaynakların yardımları
Sabit Gözetleme Noktaları Kule ve kulübelerin yerleri tayin edilirken ormanın hemen her noktasının en az iki kule veya kulübeden görülmesine çalışılır. Kulelerin yükseklikleri yöredeki ağaçların engel olmayacağı şeklinde seçilir. Telsiz ve telefonla donatılır.
Her kule ve kulübeye, semt açısını okumaya elverişli bir pinül düzeneği yerleştirilir. Bu açı ölçerin noktası kuzeyi gösterecek şekilde ayarlanır.
Yangın yerine pinül düzeni ile bakar ve okuduğu semt açısını yangın kontrol merkezine bildirir.
Sabit Gözetleme Noktalarının Planlanması Düz ormanlarda alanın %100 ünün engebeli yerlerde ise % 70 inin gözetleme noktalarından görülmesi esas alınmalıdır. Fakat fazla engebeli alanlarda bu oran %20-40 a düşebilir.
Bu durumda kule ve kulübelerin, özellikle değerli orman alanlarını iyi bir şekilde göstermesine çaba gösterilir. Sabit gözetleme noktaları arasındaki uzaklık bugünkü uygulamada, 500m² lik bir yangın alanında çıkan dumanın açık bir havada görünürlük uzaklığı esas alınmaktadır.
Bu da ortalama 25 km dir. 15-25 km arasında planlamasıdır. Bazen bu mesafe korunacak alanın önemine bağlı olarak daha yakın olabilir.
Ormanda mevcut bir noktada görülebilen alanların tespitinde, eş yükselti eğrili haritadan profil çıkarma yöntemi uygulanmaktadır. Bunun için 1/25000 ölçekli ve 50 m yükseklik farklılıklarını gösteren haritalar yeterlidir.
Haberleşme Yangınlarla ilgili haberleşme iki kısımdır. Yangın Dışı Haberleşme Yangını görenle idare üniteleri arasındaki haberleşmedir. Yangın İçi Haberleşme Yangının söndürülmesi esnasında tüm görevlilerin birbiriyle olan haberleşmesidir. Yangın Yangın var!!!!! var!!!!!
Transport (Ulaşım) Yangın çıktığında, ormanın çeşitli yerlerinde bulunan söndürme ekiplerinin yangın yerine ulaşması iyi bir yol şebekesinin varlığına bağlıdır.
Eleman Yetiştirme (Eğitim) Antalya Mersin OBM
Mersin OBM Mersin OBM