SAĞLIKLI FETUSLARDA KOLON VE REKTUM ÇAPLARININ DOĞUM EYLEMİ VE POSTPARTUM MEKONYUM ÇIKIŞ ZAMANI İLE İLİŞKİSİ Cihan İnan, N. Cenk Sayın, Nihal Dolgun, Selen Gürsoy Erzincan, Işıl Uzun, Havva Sütcü, Füsun G. Varol Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum A.B.D.
Fetal kolon çapları; o Gestasyonel yaşa paralel olarak artmakta, o Oldukça geniş varyasyonlar göstermekte, o Varyasyonlar 3. trimesterde daha belirgin olmaktadır. Normal ve dilate barsak ans görüntüleri kararsızlığı, Normal sınırlar içerisinde olup, dilate görünümdeki kolon ve rektum; o kronik hipoksi? o fetal distress? o klinisyende endişe artışı
Sağlıklı geç üçüncü trimester gebelerde fetal kolon-rektum çapları ile, doğum eylemi, fetal distress, Amaç materno-fetal Doppler indeksleri, yenidoğan Apgar skorları yenidoğan mekonyum zamanı ile olası ilişkisi?
Metod 36 0/7 hafta ve sonrasında toplam 162 tekiz sağlıklı gebe, 93 gebe (kontrol) USG incelemesi sırasında doğum eyleminde olmayan 69 gebe (çalışma) USG incelemesi sırasında doğumun latent fazında Doğum şekline göre subgruplar, Dışlama kriterleri; fetal konjenital-kromozomal anomali, fetal gelişme geriliği, gebeliğin hipertansif hastalıkları, çoğul gebelikler, oligo-polihidramnios Obstetrik USG ile o umbilikal, uterin, orta serebral arterler ile ductus venosus Doppler pulsatilite ve rezistif indeksleri, o fetal asendan, desendan, transvers, sigmoid kolon ve rektum çapları ölçüldü.
Gruplar Grup 1: USG ölçümleri sırasında doğum eyleminde olmayıp, daha sonra sezeryan ile doğurtulanlar n(%) 62 (38,3) Elektif sezeryan uygulananlar (Grup1a) 48 (29,6) Doğum eylemi başladıktan sonra sezeryan uygulananlar (Grup1b) 14 (8,6) Grup 2: USG ölçümleri sırasında doğum eyleminde olmayıp daha sonra vaginal yolla doğurtulanlar Grup 3: USG ölçümleri sırasında doğum eyleminde, olup daha sonra çeşitli endikasyonlarla sezeryan ile doğurtulanlar 31 (19,1) 35 (21,6) Grup 4: USG ölçümleri sırasında doğum eyleminde olup vaginal 34 (21,0) yolla doğurtulanlar TOPLAM 162 (%100)
Kontrol (n=93) Doğum eylemi (n=69) p Maternal özellikler Yaş (yıl) 28 (19-43) 27 (17-41) b 0.064 Gravida (n) 2 (1-5) 2 (1-6) b 0.056 Parite (n) 1 (0-3) 1 (0-4) b 0.439 USG sırasındaki gestasyonel yaş (hafta) 38.1 (36-40.3) 39 (36-41.4) a Fetal kolon and rektum çapları (mm) Asendan 10.9 (6.9-14.5) 9 (7-12.3) a Sigmoid 9.1 (5.3-14.1) 8 (6.5-10.7) a Desendan 11.2 (6.4-16.2) 9.2 (7.5-14.8) a Transvers 13.6 (8.3-16.3) 11.4 (8.2-16.2) a Rektum 8 (6.1-20.5) 6.6 (5.1-9.9) a Doppler İndeksleri UA PI 0.8 (0.5-1.5) 0.9 (0.6-1.7) b UA RI 0.5 (0.4-0.8) 0.6 (0.5-0.8) a DV PI 0.7 (0.4-1.2) 0.7 (0.3-1.2) a 0.602 DV RI 0.5 (0.3-0.9) 0.5 (0.2-0.8) a 0.127 MCA PI 1.4 (0.8-2.3) 1.4 (0.5-2.9) a 0.848 MCA RI 0.7 (0.5-0.9) 0.7 (0.4-1) a 0.856 UtA PI - (Plasental taraf) 0.7 (0.4-2) 0.9 (0.4-2.7) b UtA RI - (Plasental taraf) 0.5 (0.3-0.8) 0.6 (0.3-0.9) a UtA PI - (Non-placental alan) 0.7 (0.4-2.1) 0.9 (0.5-2.4) b UtA RI - (Non-placental alan) 0.5 (0.3-0.8) 0.6 (0.4-0.9) b Yenidoğan özellikleri Doğum kilosu (g) 3200 (2550-4470) 3150 (2650-4160) a 0.299 Birth-boyu (cm) 50 (41-54) 49 (44-55) a 0.572 Cinsiyet [n (%)] Female 44 (47.3) 35 (50.7) c 0.667 Doğum şekli [n (%)] Male 49 (52.7) 34 (49.3) C/S 62 (66.7) 35 (50.7) c 0.041 Vaginal 31 (33.3) 34 (49.3) Apgar score 1. dakika 9 (7-9) 9 (7-10) b 0.206 Apgar score 5. dakika 10 (9-10) 10 (9-10) b 0.119 Doğum sonrası İlk mekonyum zamanı (saat) 11 (0-38) 9 (2-40) b 0.229
Grup 1b + 2 için r değerleri; asendan=0.893; desendan=0.837; transvers=0.938; sigmoid=0.706; rektum=0.870) (p=)
Mekonyum Çıkışı (saat) n Min-Mak Ort±Ss p NVD (Grup2+4) 65 2-32 (7) 9,05±6,54 0,001** Elektif SCAT (Grup 1a) 48 0-38 (11,5) 14,15±9,48
4. Grup Asendan Sigmoid Desendan Transvers Rektum İlk mekonyum pasajı (saat) r 0,403 0,718 0,512 0,752 0,986 p 0,018* 0,001** 0,002** 0,001** 0,001** Apgar skoru (1. dk) r 0,151-0,001 0,079 0,021-0,019 P 0,394 0,997 0,656 0,907 0,916 Apgar skoru (5. dk) r 0,151 0,169 0,169 0,080 0,098 p 0,394 0,341 0,341 0,653 0,583 UA PI r -0,133-0,164-0,227-0,057-0,148 p 0,453 0,353 0,196 0,748 0,404 UA RI r -0,176-0,113-0,191-0,060-0,143 p 0,318 0,525 0,280 0,735 0,420 DV PI r 0,104-0,023-0,247-0,205-0,017 p 0,559 0,899 0,158 0,245 0,923 DV RI r 0,048-0,046-0,279-0,212-0,040 p 0,787 0,797 0,110 0,229 0,822 MCA PI r -0,109-0,050-0,276-0,208-0,346 p 0,538 0,778 0,115 0,238 0,045 MCA RI r -0,153 0,180-0,107 0,027-0,116 p 0,388 0,310 0,546 0,878 0,514 RU PI r -0,154-0,080-0,150-0,015-0,045 p 0,386 0,654 0,396 0,934 0,798 RU RI r -0,297-0,116-0,158-0,027-0,038 p 0,088 0,515 0,373 0,882 0,830 LU PI r -0,004 0,202 0,167 0,251 0,246 p 0,984 0,252 0,345 0,152 0,161 LU RI r 0,002 0,164 0,134 0,201 0,190 p 0,990 0,355 0,450 0,255 0,281
Grup 1 (n=62) Asendan (mm) Sigmoid (mm) Desendan (mm) Transvers (mm) Rektum (mm) Grup 3 (n=35) Asendan (mm) Sigmoid (mm) Desendan (mm) Transvers (mm) Rektum (mm) Fetal distres (n=3) Grup 1 (n=59) Min-Mak 9,3-11,8 (10,1) 6,9-14,5 (10,8) 0,501 Ort±Ss 10,40±1,27 10,90±1,56 Min-Mak 6,2-8,8 (8) 5,3-14,1 (8,7) 0,144 Ort±Ss 7,67±1,33 8,91±1,29 Min-Mak 8,8-10,2 (9,3) 6,4-16,2 (11,3) 0,057 Ort±Ss 9,43±0,71 11,27±1,85 Min-Mak 10,6-14,8 (11) 8,3-16,3 (13,2) 0,333 Ort±Ss 12,14±2,33 13,26±2,01 Min-Mak 6,1-8,1 (7,5) 6,2-20,5 (7,9) 0,207 Ort±Ss 7,22±1,01 8,35±1,95 Fetal distress (n=4) Grup 3 (n=31) p Min-Mak 8,3-12,3 (10,8) 7-11,9 (9,1) 0,139 Ort±Ss 10,56±1,86 9,33±1,44 Min-Mak 7,6-10,5 (8,8) 6,5-10,4 (8,2) 0,276 Ort±Ss 8,90±1,27 8,29±0,95 Min-Mak 8-13,3 (11,7) 7,5-14,8 (9,6) 0,300 Ort±Ss 11,17±2,43 9,97±1,72 Min-Mak 11,6-16,2 (12,5) 8,7-15,2 (11,4) 0,097 Ort±Ss 13,19±2,05 11,73±1,55 Min-Mak 6,1-9,3 (7,5) 5,6-9,9 (7,2) 0,736 Ort±Ss 7,60±1,54 7,22±1,08 p
Sonuç 36. gebelik haftası ve sonrasında doğum eyleminde olan gebelerde, eylemde olmayanlara göre umbilikal ve her iki uterin arterlerde PI ve RI değerlerinin daha yüksek, fetal kolon ve rektum çaplarının daha küçük olduğu, Fetal kolon-rektum çapları ile USG incelemesinden doğum eylemi başlangıcına kadar geçen süre arasında pozitif bir korelasyonun olduğu, Elektif sezeryanla doğan infantların ilk mekonyum pasaj zamanının, vaginal yolla doğanlara göre daha geç olduğu gözlemlenirken;
Sonuç Doğum eyleminin latent fazındaki gebelerin fetal kolon-rektum çapları ile; o yenidoğanların ilk mekonyum pasaj süresi arasında pozitif bir korelasyon olduğu; o Apgar skoru, materno-fetal Doppler indeksleri arasında anlamlı bir ilişki olmadığı, Sectio ile doğurtulan gebelerde akut fetal distress endikasyonlu olanlarla diğer nedenlerle sectio uygulananlar arasında fetal kolon-rektum çapları açısından anlamlı bir fark olmadığı, gözlemlenmiştir.
Teşekkürler