İMPLANT UYGULANMIŞ İNSAN ÇENESİNDE KAPLAMA GEOMETRİSİNİN GERİLME ÜZERİNE ETKİSİ



Benzer belgeler
Dr. Benan Oğuz - Dr. Cem Caniklioğlu KARİKATÜRLER

KAYMA GERİLMESİ (ENİNE KESME)

SoildWorks ilave modülünde bulunan ek yazılımlar (Add-Ins)

OPTİK Işık Nedir? Işık Kaynakları Işık Nasıl Yayılır? Tam Gölge - Yarı Gölge güneş tutulması

OPTİK. Işık Nedir? Işık Kaynakları

PARÇA MODELLEMEYE GİRİŞ

SOLID EDGE PROGRAMINDA SKETCH MENÜSÜ Çizim Alanı Temel Çizimleri Çizgileri İlişkilendirme Çizgi Referansı Yakalama Ölçülendirme 3 Ersin Toptaş Mekatro

Prof. Dr. Gökhan AKSOY

Sabit Protezler BR.HLİ.011

İmplantın Uygulanabilirliği İmplantlar belirli bir kalınlığı ve genişliği olan yapılardır. Bu nedenle implant öngörülen bölgede çene kemiğinin

Part-Helical Sweep/ Yrd. Doç. Dr. Mehmet FIRAT- Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZSOY

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM HAFTA 5 SOLIDWORKS İLE KATI MODELLEME

ORTODONTİ ANABİLİM DALI

L KESİTLİ KİRİŞTE KAYMA MERKEZİNİN ANSYS İLE VE DENEYSEL YOLLA BULUNMASI

TEKNİK RESİM. Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi. Kesit Alma

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM HAFTA 6 COSMOSWORKS İLE ANALİZ

MUKAVEMET Öğr. Gör. Fatih KURTULUŞ

MONTAJ ( ASSEMBLIES )

CAEeda TM OM6 KANADI MODELLEME. EDA Tasarım Analiz Mühendislik

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM HAFTA 6 COSMOSWORKS İLE ANALİZ

İZDÜŞÜM PRENSİPLERİ 8X M A 0.14 M A C M 0.06 A X 45. M42 X 1.5-6g 0.1 M B M

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

Metal kalıplar Tabanı plastik enjeksiyonla üretilen, sayası ısı ile form alması istenilen (Rok ) ayakkabıların imalatında kullanılmaktadır.

Genel Bilgi. İz Düşüm Düzlemleri ve Bölgeler. Yrd. Doç. Dr. Garip GENÇ Şekil: İz düşüm düzlemlerine bakış doğrultuları. Page 1.

5. ÜNİTE İZDÜŞÜMÜ VE GÖRÜNÜŞ ÇIKARMA

MUKAVEMET-I DERSİ BAUN MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ FİNAL ÖNCESİ UYGULAMA SORULARI ARALIK-2018

MÜHENDİSLİK MEKANİĞİ (STATİK)

MHN 133 Mühendislik Çizimi 2

KOÜ. Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü (1. ve 2.Öğretim / B Şubesi) MMK208 Mukavemet II Dersi - 1. Çalışma Soruları 23 Şubat 2019

İSKELET YAPISI VE FONKSİYONLARI

MAK-204. Üretim Yöntemleri. Frezeleme Đşlemleri. (11.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt.

PROTETİK DİŞ TEDAVİSİ ANABİLİM DALI

Kirişlerde Kesme (Transverse Shear)

Dişli çark mekanizmaları en geniş kullanım alanı olan, gerek iletilebilen güç gerekse ulaşılabilen çevre hızları bakımından da mekanizmalar içinde

Mastercam Temrinleri. Prof.Dr. Muammer NALBANT Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi İmalat Mühendisliği Bölümü. M Nalbant

CATIA ASSEMBLY DESIGN ÇALIŞMA NOTLARI

TALAŞLI İMALAT. Koşul, takım ile iş şekillendirilmek istenen parça arasında belirgin bir sertlik farkının olmasıdır.

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ

ÇELİK YAPILARDA BİRLEŞİM ARAÇLARI

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı

İMPLANT VAKALARININ SINIFLANDIRILMASI

BİLGİSAYAR DESTEKLİ TASARIM HAFTA 3-SOLIDWORKS İLE SKETCH

Talaş oluşumu. Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası. İş parçası. İş parçası. Takım. Takım.

SCALE. Ölçek Kayar menü Insert Features Scale. Araç Çubuğu Features Scale

Malzemelerin Mekanik Özellikleri

TASARI GEOMETRİ SINAV SORULARI

Page 1. b) Görünüşlerdeki boşluklar prizma üzerinde sırasıyla oluşturulur. Fazla çizgiler silinir, koyulaştırma yapılarak perspektif tamamlanır.

MAKİNE ELEMANLARI DERS SLAYTLARI

Görünüş çıkarmak için, cisimlerin özelliğine göre belirli kurallar uygulanır.

UYGULAMA 9 Montaj uygulaması için görüntüdeki parçaları içeren dosyayı kütüphaneden indirerek saha klasörüne açınız.

Page 1. İz Düşüm Çeşitleri ve Metotları

ELASTİSİTE TEORİSİ I. Yrd. Doç Dr. Eray Arslan

REZA SHIRZAD REZAEI 1

ve ANTETLER Çizim kağıdı Çizim kağıdı Çizim kağıdının hazırlanması Antet Standard A0 kesilmiş kağıt boyutu 1 m 2 x/y: e2

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Mercekler Testlerinin Çözümleri. Test 1 in Çözümleri

11. SINIF KONU ANLATIMI 42 SİNDİRİM SİSTEMİ 1 SİNDİRİM SİSTEMİ ORGANLARI

Dik İzdüşüm Teorisi. Prof. Dr. Muammer Nalbant. Muammer Nalbant

Günümüzde diş ve diş eti hastalıkları bütün dünyada yaygın ve önemli bir sorundur. Çünkü ağız ve diş sağlığı genel sağlığımızla yakından ilişkilidir.

AKM 205 BÖLÜM 3 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ. Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut

3B Kiriş Analizi. Uygulamanın Adımları

Dr. Öğr. Üyesi Sercan SERİN

10. Sınıf. Soru Kitabı. Optik. Ünite. 5. Konu Mercekler. Test Çözümleri. Lazer Işınının Elde Edilmesi

Mukavemet-II PROF. DR. MURAT DEMİR AYDIN

Evet. Seri kullanıma girdikten sonra değişik implant tipleri üretilmiştir. Ancak günümüzde en popüler olan implant tipi 'vida' şekilli olanlardır.

ALÇI DUVAR. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi

PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Plastik Şekil Vermenin Temelleri: Başlangıç iş parçasının şekline bağlı olarak PŞV iki gruba ayrılır.

İNS1101 MÜHENDİSLİK ÇİZİMİ. Bingöl Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 2018

GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNİK EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİNİN

Plastik Şekil Verme

UYGULAMA 10. Halat Makarası Düzeneği Parçaları

BURSA TECHNICAL UNIVERSITY (BTU) 2 DİŞLİ ÇARKLAR I: GİRİŞ

CNC FREZE TEZGAHLARININ PROGRAMLANMASI

CoroMill ölçüsünde kesici uçlara sahip parmak frezeler Çelik kalitesi GC1130

TEKNİK RESİM. Ders Notları: Mehmet Çevik Dokuz Eylül Üniversitesi. Perspektifler-2

11. SINIF KONU ANLATIMI 32 DUYU ORGANLARI 1 DOKUNMA DUYUSU

NACA PROFİL AİLE GEOMETRİSİ HESAP PROGRAMI KULLANMA KILAVUZU

MALZEME BİLGİSİ DERS 7 DR. FATİH AY. fatihay@fatihay.net

DİŞLER; Diş Profili, çalışma sırasında iki çark arasındaki oranı sabit tutacak şekilde biçimlendirilir. Dişli profillerinde en çok kullanılan ve bu

Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

DIŞ KÖŞE DÖNÜŞ PROFILI

T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER II DERSİ

AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞIMIZ ELİMİZDE

Kaynak nedir? Aynı veya benzer alaşımlı maddelerin ısı tesiri altında birleştirilmelerine Kaynak adı verilir.

TEKNİK RESİM. Ders Notları: Doç. Dr. Mehmet Çevik Celal Bayar Üniversitesi. Geometrik Çizimler-2

BÖLÜM KATMAN OLUŞTURMA (LAYER) Command line: Layer (veya transparent komutu için 'Layer kullanın)

EGETEK. Endüstriyel Zemin Kaplama Sistemleri

Freze tezgahında kullanılan kesicilere Çakı denir. Çakılar, profillerine, yaptıkları işe göre gibi çeşitli şekillerde sınıflandırılır.

Mühendislik Mekaniği Statik. Yrd.Doç.Dr. Akın Ataş

Zemin Gerilmeleri. Zemindeki gerilmelerin: 1- Zeminin kendi ağırlığından (geostatik gerilme),

Teknik Resim 4. HAFTA

YÜZEY ÖZELLİKLERİ. Rahatınız Bizim Hedefimizdir

Kısa Program yazma-mdi

MUM DUVARLAR: KONTROL KRİTERLERİ. Prof. Dr. Gökhan Yılmaz

TDB AKADEMİ Oral İmplantoloji Programı Temel Eğitim (20 kişi) 1. Modül 29 Eylül 2017, Cuma

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ

PLASTİK ŞEKİL VERMEDE METALURJİK ESASLAR

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

Transkript:

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İMPLANT UYGULANMIŞ İNSAN ÇENESİNDE KAPLAMA GEOMETRİSİNİN GERİLME ÜZERİNE ETKİSİ BİTİRME PROJESİ Kaan Baştürk Projeyi Yöneten Doç. Dr. Mehmet ZOR OCAK, 2006 İZMİR

ÖZET Bu proje de, insan 2nci küçük azı dişinde tüberküllerin yatayla yaptığı açının, yükleme esnasında, deformasyon ve gerilmelere olan etkisi, bu diş modellerine uygulanabilecek bir implantın modellenmesi ve oluşturulan implantı dişe monte ederek gerilme analizleri yapılmıştır. Diş modellerinde, tüberkülün yatayla yaptığı açılar 3, 22, 45 dir. Dişin üst yüzeyindeki tüberküle çiğneme esnasında gelen kuvvet ise 58 N ( 6 kg ) olarak düşey yönde uygulanmıştır. Modeller SOLID-WORKS programında çizilmiş, yükleme etkileri de ANSYS 10.0 programında analiz edilmiştir

BÖLÜM BİR GİRİŞ 1.1. Dişler Hakkında Genel Bilgi Diş; mine, dentin, sement ve pulpadan (diş özü) oluşur. Şekil 1.1 Dişin Yapısı 1.1.1. Mine : Vücuttaki en sert maddedir. Dişi en dıştan koruyucu bir katman olarak çevreler. İçinde sinir hücreleri olmadığı için duyarlı değildir. % 97 si kalsiyum tuzlarından oluşur. Diş minesi altıgen apatit kristalleri şeklinde düzenlenmiştir. Minenin yapısına giren kalsiyum tuzları, organik diş maketi üzerinde yavaş yavaş çökelerek birikir ve kristalleşir. Bu birikme, ana rahminde iken başlar. Anne, gebelik süresince bazı ilaçlar alırsa veya çocuk mine teşekkülü sırasında bir hastalık geçirirse mine birikimi aksaklığa uğrayabilir. O zaman dişler sarı, gri veya kahverengi olur. Bazen de eksik (hipoplazik) teşekkül eder. 1.1.2. Dentin : Minenin altındaki tabakadır. Yetişkin bir insan dişinin %75' ini oluşturur. Kemikle aynı yoğunluğa sahip olmasına rağmen ısıya ve dokunmaya duyarlıdır. Gerektiğinde içerdiği tamir hücreleri ile yeniden dentin dokusu oluşturabilirler. Dişin asıl kitlesini dentin (fildişi) tabakası oluşturur. Dentin, taç kısmında mine; kök kısmında da sement ile örtülüdür. Dentin

canlı bir yapıdır ve % 70 i mineral tuzları; % 20 si organik madde ve % 10 u da sudan oluşur. Dentinde çok sayıda kanalcık içerir. Bu kanalcıkların içi diş özü sınırındaki dentin yapıcı hücrelerin uzantıları olan iplikçiklerle doludur. Dentin yapan hücrelere Odontoblast denir. Dentin kanalcıklarının milimetre karede sayıları 10.000 e. yaklaşır. Diş, dolgu veya kaplama yapılmak için oyulur veya küçültülürse bu kanalcıklar açığa çıkar ve o zaman soğuk, sıcak, tatlı ve ekşiden ağrı duyulur. 1.1.3. Sement : Kökün etrafını kaplayan kemiksi bir tabakadır, çok incedir. Diş kökünün çene kemiğine tutunmasını sağlar. %65 i inorganik maddedir. Bazen kök etrafında ve kök ucunda aşırı sement birikebilir. Buna Hipersemontoz denir. 1.1.4. Pulpa ( Diş Özü ) : Dişin orta kısmına ve burada bulunan yumuşak dokuya verilen addır. Kökün ucuna kadar devam eder. Bu kısımda kan damarları yer alır ve bu damarlar sayesinde diş enfeksiyondan korunur ve daima aktif halde kalır. Aynı zamanda pulpada aşırı duyarlı sinir hücreleri bulunur ve bu hücreler sayesinde sıcak, soğuk ve basınç gibi duyular hissedilir. Pulpa adı da verilen diş özü, dentin tarafından oluşturulan bir odacık içinde yerleşen kılcal atar ve toplardamarlar; duyu sinirleri ve bütün bu yapıları koruyan bir destek dokusundan oluşur. Diş özünün dış çevresi dentin yapıcı hücrelerle ( Odontoblast ) kuşatılmıştır. Bu hücreler, çürük ve diğer zararlı etkenlere karşı, dişi koruyan kale muhafızlarına benzer. Her hangi bir nedenle oluşan çürüğe karşı dentin yapıcı hücreler üstün gelirlerse bu hücreler diş özü kalesini dentinle sıvarlar; yenik düşerlerse diş özü açılır ve iltihaplanır. Bu etkinlik genç insanların diş özünde daha yoğundur. 1.2 Dişlerin Görevlerine Göre Yapıları 1.2.1. Kesici Dişler Alt ve üst çenedeki ön dişler Kesici Diş olarak adlandırılır. Üst çenede genişliği 9-10 mm. olanlar orta kesici; 6-7 mm. olanlar ise üst yan kesicilerdir. Alt orta ve yan kesicilerin genişlikleri ise 6-7 mm. arasındadır.

1.2.2. Kaninler (Köpek Dişleri) Köpek dişi ve göz dişi adı da verilen kaninler kesici dişlerden sonra gelir, alt ve üst çenede sağlı-sollu birerden dört tanedir. Uçları sivri olup koparmaya yararlar. 1.2.3. Azı Dişleri Kaninlerin arkasında, azı dişleri yer alır. Yapı olarak birbirinden farklı olan azı dişleri, her bir yarım çenede, iki küçük azı, üç de büyük azı olmak üzere beşer tane ve bir çenede toplam on tanedir. Bütün küçük azıların çiğneme ve kenetlenmeye yarayan ikişer tümsekçikleri vardır. Üst çenedeki büyük azıların dörder tümsekçiği; alt çenedeki büyük azıların beşer tümsekçiği vardır. Bu tümsekçiklere tüberkül adı verilmektedir. 1.2.4. Akıl Dişleri - Üçüncü Büyük Azılar Ağzımızda en son süren dişler üçüncü azı dişleridir. Genelde 17 ila 25 yaşları arasında sürmeye başlarlar. Bu dişlerin ağızda bırakılıp bırakılmaması konusu tartışmalıdır. Eğer doğru pozisyonda sürerlerse ve çevre dokulara zarar vermiyorsa bu dişin yerinde kalmasında bir sakınca yoktur. Çene kemiğine kaynaşmış ve anormal pozisyonlu bir dişin (röntgenle tespit edilmiş) ileride yol açacağı zararlar göz önüne alınarak çekimine karar verilebilir. Diş arkındaki yer darlığı durumlarında dişin sürmesi dişeti- kemik ve diğer komşu diş engeline takılabilir. Şekil 1.2 Dişin orta hattına göre diş isimleri ve diş numaraları

1.3. İmplantlar Hakkında Genel Bilgi İmplantlar, diş kökü şeklinde titanyumdan hazırlanmış, çene kemiğine küçük bir operasyon ile yerleştirilen suni diş kökleridir. Titanyum doku dostu bir malzemedir. Kemik ile özel bir bağ oluşturarak yerleştirildiği yere, hücresel olarak tutunur. Bu tutunma tamamlandığında (2-6 ay) üst yapı dediğimiz protezi hazırlama işlemine geçilir. Günümüzde implantlar tartışmasız olarak doğal dişe en iyi ve en yaygın olarak kullanılan alternatiftir. 1.3.1. İmplantın Kullanıldığı Durumlar { INCLUDEPICTURE "http://www.creadenta.com/mr/implant1.gif" \* MERGEFORMATINET } Şekil 1.3 İmplantın Kullanıldığı Durumlar İmplant yerleştirilecek bölgede çene kemiğinin implantı kabul edecek yükseklik ve genişliğe sahip olması gerekmektedir. Mevcut kemiğin kalitesi implantın başarısını etkileyen faktörlerden biridir. Gençlerde kemik gelişiminin tamamlanması gerekmektedir. Erişkinler için üst yaş sınırı yoktur. Genel sağlık durumu iyi olan herkese implant uygulanabilir. Hijyen, implant uygulamalarında ayrıca önem taşımaktadır. O yüzden implant uygulanacak kişinin ağız bakımına dikkat etmesi implantın başarısında büyük rol oynamaktadır. Operasyon süresi implant sayısına ve hastanın durumuna bağlı olarak yarım saat ile birkaç saat arasında değişebilir. Operasyondan sonra, implant ile çene kemiğinin birleşmesi için (osteointegrasyon) yaklaşık olarak 2-6 ay kadar beklenir. Eğer gerek görülürse bu dönem süresince size geçici bir protez kullandırılabilir. Daha sonra vakanın özelliğine göre birkaç seans süren bir uygulama ile implant üstü protezleriniz takılır. Bazı uygun koşulların sağlanabildiği durumlarda hiç beklemeden de protez yapılabilmektedir. İmplant uygulamaları rutin diş hekimliği hizmetlerinden daha karmaşık ve uzun süreli işlemleri gerektirir. Ayrıca kullanılan malzemelerin değerli olmasından dolayı yüksek bir harcama gerektirirler. İmplant uygulamaları ile gerek estetik gerekse fonksiyon açısından diğer tedavilere göre en ideal sonuçlar elde edilir.

1.3.2. İmplantın Avantajları ve Dezavantajları 1.3.2.1. Avantajları: Daha estetik ve daha doğal bir görünüm sağlarlar. Dişler sabit kalır. İmplant üstüne yapılan total (damak), parsiyel veya sabit protezler hiç oynamaz. Tutuculuk maksimumdur. Çekilmiş dişlerin olduğu kemik bölgelerinde zamanla madde kaybı olur ve kemikler gittikçe incelir. Buna bağlı yüz profilinde bir takım değişiklikler olur. İmplantların yerleştirilmesi ile bu kemik kaybı engellenir. Çiğneme fonksiyonu düzeldiği için daha dengeli ve iyi beslenme sağlanır. Böylece iyi çiğneyememeye bağlı olarak oluşmuş mide problemleri giderilir. Doğal görünüm ve estetiğin sağlanması ile kişinin kendine güveni artar. 1.3.2.2. Dezavantajları: Diğer tedavi alternatiflerine göre daha yüksek maliyette olması. Diğer tedavi alternatiflerine göre daha uzun zamanda tedavinin bitmesi. Hassas bir klinik ve laboratuar çalışması gerektirir. İmplant öncesinde ağız bakımına önem veriyor olmak. İmplant sonrasında ağız temizliğine özen göstermek. Şekil 1.4 İmplantlar

Şekil 1.5 İmplantın Kemiğe Uygulanışı 1.4. Dişlerin Üzerine Gelen Kuvvetler Dişlere çiğneme hareketi esnasında üzerine gelen kuvvetler; Yatay Kuvvetler Düşey Kuvvetler Bileşke Kuvvetler dir. Harvard Diş Hekimliği mezunu Albert Yurkstas, tek dişte en fazla 12 kg olabileceğini, normal çiğneme kuvvetinin 6-8 kg lık kuvvetin yeterli olduğunu ifade etmiştir. Düşey kuvvetler altında diş, kendi ekseni etrafında hareket eder. Bu hareketi periodontal lifler zararsız hale getirirler. Düşey kuvvetler, dişe diğer kuvvetlerden daha az zararlıdırlar. 1.4.1. Arka Diş Gruplarına Etki Eden Kuvvetler Çiğneme esnasında, düşey yöndeki kuvvet yüklemesi ortaya çıkan eğilme sonucu, periodontal liflerde bası ve çeki gerilmelerine sebep olur. Düşey kuvvetlerde, alt diş grupları üstlerden daha fazla etkilenirler. Bu grup dişlerde yatay kuvvetler, buccal ve proximal

yüzlerden gelen kuvvetler iki kısımda toplanırlar. Buccal yüzden etki eden kuvvetleri diğerlerinden daha zararlıdırlar. Köklerin birbirlerinden uzaklığı, dişin meydana gelen bu tip kuvvetlere karşı daha dayanıklı olmasını sağlar. Yatay kuvvetin devamında çene kemiğinde ortaya çıkan reaksiyon kuvveti dişin dönmesini engeller. Arka grup dişler, çiğneme hareketi esnasındaki fonksiyona aktif ve pasif olarak katılırlar. Bunun sonucu olarak occlusal yüzlerin aktif halde iş görerek, karşılıklı yüzler arasında bulunan gıdaları parçalar ve ezerler.

BÖLÜM İKİ KAPLAMA, İMPLANT,ÇENE ve ABUTEMENTİN MODELLENMESİ 2.1. Kaplamanın Modellenmesi Bu projede modellenecek olan kaplama ikinci büyük azı dişidir. Model, Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Bölümünden temin edilmiştir. Modeldeki ölçüler dijital kumpas yardımıyla alınarak çizim yapılmıştır. Aşağıda tüberkülün yatayla 45 0 açı yapan diş örneğinin, çiziliş aşamaları gösterilmiştir. Çizimde izlenen yol 5 aşamalıdır. { EMBED Word.Picture.8 } Şekil 2.1 Yatayla 45 0 açı yapan tüberkülün modellenme aşamaları 2.1.1. Alt Kısmın Modellenmesi ( 1. Aşama ) Modelde 1. aşamanın en alt ve en üst kısımlarının ölçüleri dijital kumpasla alınarak, programdaki LOFT komutuyla birleştirilmiştir. LOFT komutuyla çizilen iki profil en uygun biçimde birleştirilerek istenilen katı model oluşturulur.loft komutunu kullanabilmek için önce ayrı düzlemlerdeki birleştirilecek profilin en alt ve en üst kısımlar çizilir. Daha sonra TOOLBAR dan veya Insert - Boss/Base - Loft komutu seçilir. Profiles bölümüne, çizilen profiller tıklanarak OK tuşuna basılır. Böylece istediğimiz katı model, iki profil arası örülmüş olur. { EMBED Word.Picture.8 } Şekil 2.2 Solid-Works Toolbar

Şekil 2.3 Kaplamanın Modellenmesi 1. Aşama 2.1.2. Orta Kısmın Modellenmesi ( 2. Aşama ) Modelde 2. aşamanın en alt kısmını, 1. aşamanın en üst kısmı oluşturmaktadır. Üst kısmının ölçüleri ise yine dijital kumpas yardımıyla alınmıştır. Dişin bu kısmı parabolik bir yörünge izlediğinden, LOFT komutundaki GUIDE CURVES bölümüne çizilen parabol, yüzey birleştirmede izlenecek yol olarak tanıtılmıştır. { EMBED Word.Picture.8 } Şekil 2.4 Kaplamanın Modellenmesi 2. Aşama

2.1.3. Üst Kısmın Modellenmesi ( 3. Aşama ) Bu aşamada dişin sol kısmı alt kısımdaki parabolü takip ederken sağ kısmı ise sola doğru doğrusal bir biçimde yükselmektedir. Bu aşamanın alt kısım profilini, 2. aşamanın üst profili oluşturmaktadır. Üst kısım profil ölçüleri yine dijital kumpas ile alınmıştır. Burada da yine alttaki parabolün devam edebilmesi için yardımcı bir parabol çizilmiş ve yine GUIDE CURVES kısmına bu çizilen parabol, izlenecek yörünge olarak tanıtılmıştır. Şekil 2.5 Kaplamanın Modellenmesi 3. Aşama

2.1.4. Tüberküllerin Oluşturulması ( 4. Aşama ) Bu aşamada, dişin en üst kısmı olan tüberküller modellenmiştir. Ölçüler dijital kumpasla alınmıştır. Bu aşamada diğer aşamalarda olduğu gibi Loft komutu değil EXTRUDE komutu kullanılmıştır. Bu komut ile, bir düzleme çizilen bir profilin, istediğiniz yöne derinlik verilme suretiyle katı cisim elde edilir. Derinlik değeri D1 kısmına girilerek verilmiştir. Derinlik değeri verilen kısmın altındaki Merge Results seçeneği de özellikle işaretlenmiştir. Çünkü bu seçenek sayesinde oluşturulan yeni kısım, eski kısımlara kaynatılarak, ayrı bir parçaymış gibi davranmasını engellemektedir. Şekil 2.6 Kaplamanın Modellenmesi 4. Aşama

Bu aşamanın önemli olan kısmı, yukarıdaki şekilde görülen 45 0 lik açı yerine, 22 0 ve 3 0 lik açılar girilerek daha sığ diş profilleri elde etmemizi sağlamasıdır. Elde edilen yeni profil şekilleri ileriki sayfalarda gösterilmiştir. 2.1.5. Çukur ve Yuvarlatmaların Verilmesi ( 5. Aşama ) Bu aşamada tüberkül tümseklerinin üzerinde bulunan çukurlar ve bu çukurlukların içinde olan yuvarlatmalar yapılmıştır. Yuvarlatma değerleri, çukur içinde oluşan kenarlara göre çeşitli değerler göstermektedir. Çukurlar ise, ön düzleme göre simetriktir. Bu yüzden, aşağıda tek bir çukurun yapım aşaması gösterilmiştir. Diğer çukur ise MIRROR komutu ile, ön düzlemin arka tarafına aktarılmıştır. Önden bakıldığında çukurcuklar açılı iki düzlemden oluştuğu görülmektedir. Bunun için önce ön düzlem 67,5 0 kendi etrafında (S.İ.T.) döndürülmüştür ( Plane 12 ). Daha sonra çukurların boyutlarına uygun bir eliptik profil çizilerek CUT-EXTRUDE komutuyla kesim yapılmıştır. Şekil 2.7 Kaplamanın Modellenmesi 5. Aşama

Daha sonra yine ön düzlem, bu sefer ters yöne (S.İ.) 67,5 0 döndürülerek yeni bir düzlem oluşturulmuştur. Bu yeni düzleme yine çukurun boyutuna uygun eliptik bir profil çizilerek CUT-EXTRUDE komutuyla kesilmiştir. Oluşan yeni şekle gerekli yuvarlatmalar verilerek diş modeli oluşturulmuştur. Şekil 2.8 Oluşturulan Kaplama Modeli ( 45 derece ) Şekil 2.9 Oluşturulan Kaplama Modeli ( 22 Derece )

Şekil 2.10 Oluşturulan Kaplama Modeli ( 3 Derece ) 2.2. İmplantın ve Abutementin Modellenmesi Bu bölümde kaplamamıza uygun bir implant çizilmiştir. İmplant modeli Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Bölümünden temin edilmiştir. Ölçüler dijital kumpasla alınmıştır. Önce model ölçüleri alınarak profili çizildi. REVOLVE komutuyla çizilen profil kendi ekseni etrafında 360 0 döndürülerek katı cisim elde edildi.

Şekil 2.11 İmplantın Modellenmesi Daha sonra implantın vida şeklini alması için, çizilen katı cisim üzerine, vida adımı profili çizildi. Bu profilin spiral bir yol izlemesi için, HELİX komutuyla bir helis çizildi. SWEEP komutuyla implant vida formatına getirildi.

Şekil 2.12 İmplant Vida Formatı Şekil 2.13 Oluşturulan İmplant Modeli Abutement, kaplamayı implanta bağlayan yapılardır. İki çeşit abutement vardır. Birincisi, düz yapılı abutementlerdir. Bu tür abutementler implantın kemiğe düşey şekilde yerleştirildiği zaman kullanılmaktadır. İkinci çeşit ise, eğik abutementlerdir. Bu türler ise,

implant çene kemiğine açısal şekilde yerleştirildiği zaman kullanılır. Eğik abutementler bu sayede dişin düzgün bir biçimde damağa oturmasını sağlamaktadır. Bu projede, implantın çene kemiğine düz bir biçimde geçtiğini varsayarak, düz abutement tasarlanmıştır. İlk olarak abutementin profili çizilerek Revolve edilmiştir. Daha sonra dişin kendi ekseni etrafında dönmemesi için dişe geçen tarafın bir kısmına dikdörtgen şekli verilmiştir. Şekil 2.14 Abutementin Modellenmesi Şekil 2.15 Oluşturulan Abutement Modeli 2.3. Çene Kemiğinin Modellenmesi

Çene kemiği, çizilen kaplamaya ve implanta uygun ölçülerde, temsili olarak çizildi. Öncelikle uygun ölçülerde kare bir profil çizilerek EXTRUDE edildi. İmplantın alt kısmı çene kemiğine geçer. Bu yüzden kemiğin ortasına implantın çapında bir delik açıldı. Bu deliğe implantın oturtulması için CUT-SWEEP komutuyla paso çekildi. Şekil 2.16 Çene Kemiğine Paso Çekilmesi 2.4. Kaplama, İmplant, Abutement ın Çene Kemiğine Montajı Önce Solid-Works giriş kısmından NEW-ASSEMBLY seçilir. INSERT COMPONENT butonundan kaplama, implant, abutement, çene kemiği, damak profilleri seçilerek, oluşturacağımız montaja atılır.

Şekil 2.17 Solid-Works Assembly Toolbar 2.4.1. Solid-Works Montajda Kullanılan İlişkilendirme Komutları Solid-Works te ilişkilendirmeler MATE butonunun altında yapılmaktadır. Şekil 2.18 Solid-Works İlişkilendirme Seçenekleri Bilindiği üzere parçaların çoğu silindirik yapıdadır. Bu yüzden yukarıdaki şekilde en çok CONCENTRIC komutu kullanılmıştır. Bu komut, iki silindirik profillerini aynı eksen üzerine taşır. COINCIDENT komutu ise, iki yüzeyin birbiriyle temas etmesini sağlar. Diğer komutlar ise, anlamları paralellik, diklik, teğet olan ilişkilendirme komutlarıdır. Burada abutement, kaplamanın delik kısmı, implant, damağın delik kısmı, çene kemiğinin delik kısmı birbirleriyle CONCENTRIC komutuyla aynı eksene getirilmiştir. Kaplamanın alt kısmı, implantın üst kısmıyla COINCIDENT komutuyla birbirlerine temas ettirildi. İmplantın alt kısmıyla da çene kemiği deliği alt kısmı temas ettirildi. Son olarak ta, damak ve çene kemiği yine COINCIDENT komutuyla ilişkilendirilmiştir.

Şekil 2.19 Montaj Patlatılmış Hali Şekil 2.20 Montajın Kesit Görüntüsü

BÖLÜM ÜÇ MODELLERİN GERİLME ANALİZLERİ 3.1.1. Modellerin Programa Aktarılması SolidWorks te çizilen kaplama, implant, abutement, damak, çene kemiği profilleri yine aynı programda montaj edilmişti. Bu montaj IGES formatında kaydedilerek, gerilme analizi yapılmak üzere Ansys 10.0 programına aktarıldı. Şekil 3.1 Montajın Ansys e aktarılması 3.1.2. Kuvvetlerin Uygulanması Kaplama tüberkülüne gelen ortalama çiğneme kuvveti 6-8 kg dır. Bu kuvvet, düşey yönde noktasal olarak tüberkülün ortasına uygulanmaktadır. Kuvvetin orta noktaya uygulanma amacı, bu yerin montaj için kritik nokta olmasıdır. Aşağıda uygulanan kuvvet sabit tutulmuş (58 N), kaplama geometrisi değiştirilmiştir. Böylece gerilmelerin maksimum olduğu yer gözlenerek kıyaslanmıştır. Montaj çene kemiğinden sabit tutulmuştur.

Şekil 3.2 Kaplamaya düşey yönde kuvvetin uygulanışı 3.1.3. Analizin Yapılması Kuvvetlerin uygulanmasından sonraki aşama montajdaki elemanların malzeme özelliklerinin girilmesidir. Kaplama için seramik, implant ve abutement için titanyum, çene kemiği için kemik, damak için damağın malzeme özellikleri Ansys e girilmiştir. Tablo 3.1 Montajda Kullanılan Malzeme Özellikleri Malzeme Young Modülü (MPa) Poission Oranı Seramik 650 0.238 Titanyum 110.000 0,33 Kemik 18.000 0,3 Damak 0,7 0,3 Bu özellikler girildikten sonra SOLVE butonuna basılır. Montaj önce MESH edilip küçük parçalara ayrılarak çözülür.

Şekil 3.3 Montajın Mesh Edilmesi Şekil 3.4 İmplant ve Abutement Mesh Şekli

BÖLÜM DÖRT ANALİZ SONUÇLARI ve DEĞERLENDİRME Kaplama, 3 çeşit geometriyle tasarlanmıştı. Bunlar; tüberkülün yatayla 3 0, 22 0, 45 0 açı yaptığı durumlardır. 4.1. Von-Mises Gerilme Dağılımı Şekil 4.1 3 0 Açı Kaplamalı Montajda, Von-Mises Gerilimi Dağılımı

Şekil 4.2 22 0 Açı Kaplamalı Montajda, Von-Mises Gerilimi Dağılımı Şekil 4.3 45 0 Açı Kaplamalı Montajda, Von-Mises Gerilimi Dağılımı

4.2. Kayma Gerilmesi Dağılımı Şekil 4.4 3 0 Açı Kaplamalı Montajda, Kayma Gerilmesi Dağılımı Şekil 4.5 22 0 Açı Kaplamalı Montajda, Kayma Gerilmesi Dağılımı

Şekil 4.6 45 0 Açı Kaplamalı Montajda, Kayma Gerilmesi Dağılımı 4.3. Asal Gerilmeler Şekil 4.7 3 0 Açı Kaplamalı Montajda, Asal Gerilmeler Dağılımı

Şekil 4.8 22 0 Açı Kaplamalı Montajda, Asal Gerilmeler Dağılımı Şekil 4.9 45 0 Açı Kaplamalı Montajda, Asal Gerilmeler Dağılımı

4.4. Çene Kemiğinde Oluşan Asal Gerilmeler Şekil 4.10 3 0 Açı Kaplamalı Montajda, Çene Kemiğinde Oluşan Asal Gerilmeler Şekil 4.11 22 0 Açı Kaplamalı Montajda, Çene Kemiğinde Oluşan Asal Gerilmeler

Şekil 4.12 45 0 Açı Kaplamalı Montajda, Çene Kemiğinde Oluşan Asal Gerilmeler

4.5. Sonuçların Karşılaştırılması Şekil 4.13 Montajda Maksimum Gerilmeler Tablo 4.1 Analiz Sonuçları KAPLAMA CİNSİ MAKSİMUM GERİLMELER Von-Mises (MPa) Kayma (MPa) Asal (MPa) 3 0 115,025 60,331 122,848 22 0 128,328 66,41 97,288 45 0 146,322 76,96 91,293

4.6 Değerlendirme 1. Her üç geometride de maksimum gerilmeler aynı noktada, implant ve abutementin birleştiği yer, olup sadece değerleri farklı çıkmıştır. 2. Tüberkülün yatayla yaptığı açı arttıkça, Von-Mises gerilmelerinin arttığı görülmüştür. 3. Tüberkülün yatayla yaptığı açı arttıkça, Kayma gerilmesinin arttığı görülmüştür. 4. Tüberkülün yatayla yaptığı açı arttıkça, Asal gerilmelerin azaldığı görülmüştür. 5. İmplantın çene kemiği ile birleştiği noktalarda çeki gerilmesinin, diğer kısımlarında ise bası gerilmelerinin olduğu, fakat bu gerilmelerin kemiği fazla miktarda deforme etmediği görülmüştür.

KAYNAKLAR a) { HYPERLINK "http://www.dentalesthetic-implant.com" } b) { HYPERLINK "http://www.hekimim.com/estetik/implant" } c) { HYPERLINK "http://www.kobelco.co.jp/english/titanium/characteristic" } d) { HYPERLINK "http://www.implantdent.org" } e) { HYPERLINK "http://www.restoremedical.com/science.asp" } f) { HYPERLINK "http://www.ucsf.edu" }

Dosya adı: kaan bitirme hepsi Dizin: C:\Documents and Settings\Mehmet Zor\Desktop\ANSYSBILGIHAVUZU Şablon: C:\Documents and Settings\Mehmet Zor\Application Data\Microsoft\Templates\Normal.dot Başlık: 2 Konu: Yazan: ışık Anahtar Sözcük: Açıklamalar: Oluşturma Tarihi: 10.04.2006 2:50 Düzeltme Sayısı: 2 Son Kayıt: 10.04.2006 2:50 Son Kaydeden: Mehmet Zor Düzenleme Süresi: 0 Dakika Son Yazdırma Tarihi: 10.04.2006 2:51 En Son Tüm Yazdırmada Sayfa Sayısı: 35 Sözcük Sayısı: 3.242(yaklaşık) Karakter Sayısı: 18.485(yaklaşık)