Sektörel Rekabet Gücü Raporları-III

Transkript

1 Sektörel Rekabet Gücü Raporları-III KİMYA SEKTÖRÜ ÇALIŞTAYI G LOBAL REKABETTEN SEKTÖREL REKABETE YOLCULUK: BİR MODEL ÖNERİSİ 2 1 Eylül 2012

2 Sunumun Genel Çerçevesi Global Dünyada Rekabetin Önemi: WEF Rekabet Sunumuna Kısa Bir Bakış Kimya Sektörüne Genel Bakış Dünya Türkiye Ülkesel Rekabet Kimya Sektörü İlişkisine Dayalı Bir Model Önerisi

3 Küresel Dünyada Rekabetin Önemi Küreselleşen dünyada uluslararası düzeyde rekabet edebilmek, gerek gelişmiş gerekse de gelişmekte olan ülkeler açısından büyük önem taşımaktadır. Politika yapıcılar için genel olarak en önemli konular ekonomiyi rekabet edebilir koşullara getirebilmek ve küresel risklerle sağduyulu ve akılcı bir yaklaşımla başa çıkabilmektir.

4 Küresel Dünyada Rekabetin Önemi Ülkelerin uluslararası rekabet düzeyinin anlaşılır ve ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesi politika yapıcıların ve devlet kurumlarının üst düzey yöneticilerinin karar verme süreçlerinde,

5 Küresel Dünyada Rekabetin Önemi Ülkelerin uluslararası rekabet düzeyinin anlaşılır ve ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesi politika yapıcıların ve devlet kurumlarının üst düzey yöneticilerinin karar verme süreçlerinde, politikaların belirlenmesi sırasında diğer ülkelerle kıyaslama olanağı sağlamak,

6 Küresel Dünyada Rekabetin Önemi Ülkelerin uluslararası rekabet düzeyinin anlaşılır ve ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesi politika yapıcıların ve devlet kurumlarının üst düzey yöneticilerinin karar verme süreçlerinde, politikaların belirlenmesi sırasında diğer ülkelerle kıyaslama olanağı sağlamak, ülkenin performans düzeyinin zaman içerisindeki gelişimini izlemek ve

7 Küresel Dünyada Rekabetin Önemi Ülkelerin uluslararası rekabet düzeyinin anlaşılır ve ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesi politika yapıcıların ve devlet kurumlarının üst düzey yöneticilerinin karar verme süreçlerinde, politikaların belirlenmesi sırasında diğer ülkelerle kıyaslama olanağı sağlamak, ülkenin performans düzeyinin zaman içerisindeki gelişimini izlemek ve salt şirketlerin değil ülkelerin de dünya pazarında nasıl rekabet ettiklerini analiz etmek konularında yol gösterici bir rol oynayacaktır

8 Küresel Dünyada Rekabetin Önemi Rekabetçilik bir ülkenin verimlilik düzeyini belirleyen kurumların, politikaların ve ilgili unsurların bütünü şeklinde tanımlanabilir

9 Küresel Rekabetçi Endeksi -KRE Gerek teori, gerekse de gözleme dayalı kanıtlar, rekabetçilik için çok sayıda kritik bileşen olduğunu ortaya koymaktadır. Dünya Ekonomik Forumu (WEF) tarafından geliştirilen Küresel Rekabetçilik Endeksi-KRE (Global Competitiveness Index) çok sayıda parametreyi dikkate alarak ülkeler arasında bir sıralama yapmayı önermektedir

10 Küresel Rekabetçi Endeksi -KRE Temel Gereklilikler Kurumsal yapı Altyapı Makroekonomik istikrar Sağlık ve ilköğretim Verimlilik Artırıcılar Yüksek öğretim ve işbaşında eğitim Ürün piyasalarının etkinliği Emek piyasalarının etkinliği Finansal piyasaların gelişmişliği Teknolojik altyapı Pazar büyüklüğü İnovasyon ve Çeşitlilik Faktörleri İş dünyasının gelişmişlik düzeyi İnovasyon Üretim faktörleri odaklı ekonomiler USD GSMH sı olan ülkeler Verimlilik odaklı ekonomiler USD GSMH sı olan ülkeler İnovasyon odaklı ekonomiler GSMH sı 2000 USD nin altında olan ülkeler USD GSMH sı olan ülkeler GSMH sı USD nin üzerinde olan ülkeler

11 Türkiye nin Küresel Kapsamda Rekabet Düzeyi Türkiye nin WEF tarafından değerlendirmeye alınan 144 ekonomiye göre değerlendirmesi Türkiye'nin, içinde bulunduğu 2. grup ve 3. grup arasındaki geçiş grubunda yer alan ülkelere göre kıyaslaması AB-27 (Genel), AB-12, AB-15 ve BRIC (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin) ülkeleri ile de karşılaştırması

12 Genel Değerlendirme 144 Ekonomiye Göre 61. Türkiye 61. Türkiye 59. Türkiye 43. Türkiye

13 Küresel Rekabetçi Endeksi KRE 2009 Temel Gereklilikler Kurumsal yapı Altyapı Makroekonomik istikrar Sağlık ve ilköğretim Verimlilik Artırıcılar Yüksek öğretim ve işbaşında eğitim Ürün piyasalarının etkinliği Emek piyasalarının etkinliği Finansal piyasaların gelişmişliği Teknolojik altyapı Pazar büyüklüğü İnovasyon ve Çeşitlilik Faktörleri İş dünyasının gelişmişlik düzeyi İnovasyon Üretim faktörleri odaklı ekonomiler USD GSMH sı olan ülkeler Verimlilik odaklı ekonomiler USD GSMH sı olan ülkeler İnovasyon odaklı ekonomiler GSMH sı 2000 USD nin altında olan ülkeler USD GSMH sı olan ülkeler GSMH sı USD nin üzerinde olan ülkeler

17 Tüm Ülke Ortalamalarına Göre Türkiye'nin Durumu Türkiye Ortalama İnovasyon Kurumlar 6,0 5,0 Altyapı Faaliyet çeşitliliği 4,0 3,0 2,0 Makroekonomik istikrar Pazar büyüklüğü 1,0 0,0 Sağlık ve temel eğitim Teknolojik altyapı Yüksek öğrenim ve işbaşı eğitim Finansal piyasaların çeşitliliği Emek piyasalarının etkinliği Ürün piyasalarının etkinliği

18 Tüm Ülke Ortalamalarına Göre Türkiye'nin Durumu Türkiye Ortalama İnovasyon Kurumsal Yapı 6 5 Altyapı İş Dünyasının Gelişmişlik Düzeyi Makroekonomik İstikrar Pazar Büyüklüğü 1 0 Sağlık ve İlköğretim Teknolojik Altyapı Yüksek Öğretim ve İşbaşında Eğitim Finansal Piyasaların Gelişmişliği Emek Piyasalarının Etkinliği Ürün Piyasalarının Etkinliği

19

20 Sektörel Rekabet-Ülkesel Rekabet İlişkisi Görüldüğü gibi, küresel rekabette teknolojik altyapı, eğitim sistemi, kamu-özel sektör ilişkileri, ekonomi politikaları iç içe geçmektedir. Bu nedenle gittikçe daha dinamik hale gelen ve zaman faktörünün giderek önem kazandığı pazarlarda rekabet üstünlüğü elde ederek başarılı olmak isteyen işletmelerin başarısı; çevrelerinde yaşanan değişimi kısa vadede algılayıp, bunu kendi bünyelerine uyarlayabilme yeteneğine bağlıdır.

21 Sektörel Rekabet-Küresel Rekabet İlişkisi Yoğun rekabet ortamında başarılı olmak, işletmelerin üretim maliyetlerini düşürmelerine, kaliteyi yükseltmelerine ve müşterilerinin beklentilerinin üzerine çıkmak için gerekli önlemleri alıp almadıklarına bağlıdır. Ancak klasik rekabet küresel rekabete dönüştüğünde, işletmelerin kendi başlarına rekabet ortamını iyileştirmek için aldıkları önlemler yetersiz hale gelmektedir.

22 Sektörel Rekabet-Küresel Rekabet İlişkisi Bu nedenle küresel rekabet ortamında, sadece firmalar değil aynı zamanda ülkesel gelişim de giderek önemli bir rol oynamaya başlamıştır. Bir ülkede uluslararası düzeyde rekabet gücü sağlayacak bir ortam oluşturulmamış ise sektörel rekabet gücü sınırlı kalmakta ve bu rekabet gücünün korunmasında ve sürdürülmesinde engeller ortaya çıkmaktadır.

23 Sektörel Rekabet-Küresel Rekabet İlişkisi Bu nedenle küresel rekabet ortamında, sadece firmalar değil aynı zamanda ülkesel gelişim de giderek önemli bir rol oynamaya başlamıştır. Bir ülkede uluslararası düzeyde rekabet gücü sağlayacak bir ortam oluşturulmamış ise sektörel rekabet gücü sınırlı kalmakta ve bu rekabet gücünün korunmasında ve sürdürülmesinde engeller ortaya çıkmaktadır.

24 Sektörel Rekabet-Küresel Rekabet İlişkisi Rekabetin bu denli önemli olduğu günümüzde bilindiği gibi, global krize bağlı olarak, Türkiye de, emek yoğun sektörlerde ucuz işgücüne dayalı yükselen Asya ekonomilerine, sermaye yoğun sektörlerde ise Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Romanya ve Macaristan gibi AB ye yeni üye olan ülkelere (AB-12 ülkeleri), pazar kayıpları yaşanmıştır.

25 Sektörel Rekabet-Küresel Rekabet İlişkisi Tüm sektörlerde bu kayıpların nedenlerinin araştırılması ve buna uygun olarak tasarlanmış uzun dönemli sanayi ve ihracat stratejilerinin uygulanması gerekmektedir.

26 Sektörel Rekabet-Küresel Rekabet İlişkisi Öte yandan küresel krizden çıkışla beraber Avrupa Birliği nin ihracat talebinin dış ülkelere yönelmesi Türkiye için bir fırsat olarak görülmelidir. Bu fırsatın değerlendirilmesi için vakit kaybedilmeden etkili ve doğru politikalar uygulanmalıdır.

27 Sektörel Rekabet-Küresel Rekabet İlişkisi SEDEFED (Sektörel Dernekler Federasyonu) ve REF (TÜSİAD Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu), bu verilerden yola çıkarak, sektörlerin Rekabet Güçlerini ortaya koymak amacıyla 2010 yılından itibaren Sektörel Rekabet Gücü Raporları nı yayınlama kararı almıştır.

28 Sektörel Rekabet-Küresel Rekabet İlişkisi Bu çalışma ile hedeflenen, sürdürülebilir bir model yaratarak Türkiye nin Rekabet gücü temelinde, sektörlerin özeline inerek, özellikle Türkiye ekonomisinin temelini oluşturan hizmet ve üretim sektörlerimizin rekabet güçlerini ortaya koymak, bunları ölçmek ve karar alıcılara yol gösterici bir rehber yaratmaktır.

29 Sektörel Rekabet-Küresel Rekabet İlişkisi Bu çalışmada geliştirilen model, WEF tarafından 144 ülkenin karşılaştırılması sırasında ele alınan değişkenlerin yanı sıra Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret İstatistikleri kullanılarak REF tarafından geliştirilen 48 ülke ve 257 mal grubuna dayanılarak hesaplanan 5 temel endeksi de (Göreli İhracat Avantajı Endeksi, Göreli İthalat Nüfuz Endeksi, Göreli Ticaret Avantajı Endeksi, Lawrence Endeksi ve Ticaret Uzmanlaşma Endeksi) dikkate almaktadır.

30 Sektörel Rekabet-Küresel Rekabet İlişkisi Sektörel Rekabet Gücü Raporları III 2012 KİMYA

31 En Büyük Kimya Sektörü İhracatçıları ABD 280,6 milyar $ Rusya 269 milyar $ Almanya 238 milyar $ Suudi Arabistan 208,6 milyar $ Belçika 174,1 milyar $

32 En Büyük Kimya Sektörü İhracatçıları ABD 567,6 milyar $ Çin 343,1 milyar $ Almanya 274,2 milyar $ Japonya 245,1 milyar $ Fransa 176,2 milyar $

33 Genel Toplam İmalat Sanayi İmalat Sanayi içerisindeki payı (%) 7,96 7,86 7,91 7,62 8,03 8,88 Kimya Sektörü

34 Sektörün katma değeri

35 AR-GE Harcamaları Cari Harcamalar Yatırım Harcamaları NACE Rev.2 Personel Diğer Cari Makine Teçhizat Sabit Tesis TOPLAM Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı Temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı Kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı

36 İtici güçler ve eğilimler İtici güçler Eğilimler Pazar potansiyeli Nüfus artışına paralel olarak beslenme, barınma ve sağlık konularında nitelik ve nicelik olarak artan tüketim talepleri, küreselleşmenin getirdiği pazar Doğal kaynakların azalması Enerji ve hammadde kullanımında artan verimlilik talebi Çevre duyarlılığı Çevre kirliliğinin önlenmesi yönünde gelişen kimyasal süreç tasarım değişiklikleri Karlılık, verimlilik, kalite Tedarik zincirinin ve üretim lojistiklerinin değişimi, sürdürülebilir rekabet avantajı Nitelikli insan gücüne olan talep Değişimi yöneten, uyum gösteren ve beklentileri karşılayan işgücünün eğitimi

37 GZFT Güçlü Yönler Zayıf Yönler Güçlü ihracat potansiyeli Birçok alt sektörde (örneğin ilaç, ev bakımı ve kişisel bakım, boya ve kaplama, vb.) yüksek büyüme beklentisi REACH ile ilgili bilinçlilik ve destek Genç ve bilgili iş gücü Türkiye nin jeostratejik önemi Nadir bazı ham maddelerin (sodyum karbonat, bor, krom) varlığı Uluslararası standartlara göre nispeten küçük ölçek Yetersiz sayıda tehlikeli atık işleme tesisi Sektör içinde kayıtsız ticaret Fırsatlar Tehditler Ar-Ge yatırımları yapılması ve iş gücünün eğitilmesi durumunda verimliliğin artırılabilme olasılığı Yerel arıtma kapasitesinin artma olasılığı Türkiye nin olası AB üyeliği Özel sektörde artan yatırımlar Komşu ülkelerle daha iyi ticaret ortamı Dalgalanan girdi fiyatları Türkiye nin AB üyeliği takviminin uzun sürmesi

38 Kimya Endüstrisi için Yol Haritası Ulusal Kimya Sanayii için Gelecek Vizyonu Dünyanın önde gelen ekonomileri arasında yer alan Türkiye nin, bilimsel gelişmeleri teknolojiye, üretime ve yüksek katma değerli ürünlere dönüştüren; ülke refahını artırmak ve yaşam kalitesini yükseltmek üzere enerji, tarım, sağlık, ulaştırma, gıda, inşaat, elektronik, tekstil ve çevre koruma alanlarında disiplinler arası Ar-Ge çalışmalarına öncülük eden; devlet araştırma kurumları, Üniversiteler ve Sanayi Ar-Ge işbirliği ile yeni gelişen teknolojileri ve ürünleri ülke ekonomisine kazandıran; müşterilerinin artan beklentilerini karşılayabilecek yenilikçi süreç ve ürün teknolojilerini yaratan; faaliyetinin her aşamasında çalışan sağlığını, iş güvenliğini ve çevreyi gözeten; hammadde, enerji ve işgücü verimliliği yüksek; ihracatı ve doğrudan sermaye yatırımlarıyla küreselleşen dünya ekonomisinden yüksek düzeyde pay alan kimya sanayii de, dünya kimya sanayinin önde gelenleri arasındadır

39 Ne yapmalı? Kimya Sektöründeki, rekabet üstünlüğü sağlayabilecek faktörleri saptayıp, kayıpların nedenlerini araştıracak bir model aracılığı ile uzun dönemli rekabet stratejileri uygulanması gerekmektedir.

40 Kimya Sektörü İçin Bir Model Önerisi Model in amacı: Ülkesel rekabet avantajı sağlayan faktörlerin, çalışmanın ana ilgi alanı olan kimya sektöründeki rekabet üstünlüğü sağlamadaki etkilerinin kapsamlı analitik bir model aracılığı ile irdelenmesi ve sonuç olarak politika yapıcılara ayrıntılı bir yol haritası hazırlanmasıdır. Bu şekilde Türkiye Kimya sektörünü geliştirmek için izlenmesi gereken politikaların seçilmesine ve önceliklendirilmesine olanak sağlanması hedeflenmektedir.

41 Kimya Sektörü İçin Bir Model Önerisi Modelde kullanılacak kavram listesinin çıkarılması - Anket çalışması - Uzman görüşleri Kavramlar arası ilişkilerin belirlenmesi -Uzman görüşleri İlişkilerin ağırlıklarının belirlenmesi -Bayes Nedensel Ağları -Korelasyon Analizi Senaryo analizi ile politika önerileri geliştirilmesi - Bayes Nedensel Ağları

42 Modelde Kullanılacak Kavram Listesinin Çıkarılması Birinci aşamaya yönelik olarak Kimya Sektörü Rekabet Gücü Raporu nda temel alınacak modelde kullanılacak bileşenleri belirlemek üzere Haziran-Eylül 2012 tarihinde web üzerinden bir anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Ankete toplam 34 kişi katılmıştır. Katılımcılar özel sektör, STK, Danışmanlık Şirketi, Kamu olmak üzere geniş bir yelpazeye yayılmıştır

43 Modelde Kullanılacak Kavram Listesinin Çıkarılması Bu bağlamda WEF in raporunda yer alan 111 kavramın (bileşen), kimya endüstrisi ile olan ilgilerinin derecelendirilmesi istenmiştir WEF Rekabetçilik Raporunda bu 114 kavram 12 temel grup altında toplandığı için bu anket çalışmasında da benzer bir yol izlenerek katılımcılar kavramlar grup bazında sorulmuştur. Söz konusu 12 temel grup aşağıdaki gibidir:

44 Modelde Kullanılacak Kavram Listesinin Çıkarılması Kurumlar (21 alt bileşen) Altyapı (9 alt bileşen) Makro ekonomik istikrar (6 alt bileşen) Sağlık ve temel eğitim (10 alt bileşen) Yüksek eğitim ve iş başında eğitim (8 alt bileşen) Ürün piyasalarının etkinliği (16 alt bileşen)

45 Modelde Kullanılacak Kavram Listesinin Çıkarılması Emek piyasalarının gelişmişliği (9 alt bileşen) Finansal piyasaların gelişmişliği (8 alt bileşen) Teknolojik altyapı (6 alt bileşen) Pazar büyüklüğü (4 alt bileşen) İş dünyasının gelişmişliği (9 alt bileşen) İnovasyon (7 alt bileşen)

46 Modelde Kullanılacak Kavram Listesinin Çıkarılması Kavramlar değerlendirilirken katılımcılardan her bir kavramı 10 üzerinden önem derecesi verilerek değerlendirmeleri istenmiştir. Daha sonra tüm kavramlar katılımcılardan aldıkları ortalama puana göre sıralanıp kırılma noktası olan 8.1 in üzerinde puan alarak modelde yer alması uygun bulunan kavramlar belirlenmiştir.

47 Kavram Listesi Yerel Tedarikçi Kalitesi How would you assess the quality of local suppliers in your country? (1 = very poor, 7 = very good) Bilimsel Araştırma Kurumlarının Kalitesi How would you assess the quality of scientific research institutions in your country? [1 = very poor; 7 = the best in their field internationally Teknolojinin Firma Düzeyinde Benimsenmesi To what extent do businesses in your country absorb new technology? [1 = not at all; 7 = aggressively absorb) Faydalı Model Patentler Number of applications filed under the Patent Cooperation Treaty (PCT) per million population Ar-Ge'de Üniversite-Sanayi İşbirliği To what extent do business and universities collaborate on research and development (R&D) in your country? [1 = do not collaborate at all; 7 = collaborate extensively] Bilim insanı ve Mühendis Mevcudiyeti To what extent are scientists and engineers available in your country? [1 = not at all; 7 = widely available] Son Teknolojilerin Yaygınlığı To what extent are the latest technologies available in your country? [1 = not available; 7 = widely available] Şirket Ar-Ge Harcamaları To what extent do companies in your country spend on R&D? [1 = do not spend on R&D; 7 = spend heavily on R&D] Genel Altyapının niteliği How would you assess general infrastructure (e.g., transport, telephony, and energy) in your country? [1 = extremely underdeveloped; 7 = extensive and efficient by international standards] İnovasyon Kapasitesi In your country, how do companies obtain technology? [1 = exclusively from licensing or imitating foreign companies; 7 = by conducting formal research and pioneering their own new products and processes] Fikri Mülkiyetin Korunması How would you rate intellectual property protection, including anticounterfeiting measures, in your country? [1 = very weak; 7 = very strong] GSMH Gross domestic product valued at purchasing power parity in billions of international dollars GSMH'nın Yüzdesi Olarak İhracat Exports of goods and services as a percentage of gross domestic product GSMH'nın Yüzdesi Olarak İthalat Imports of goods and services as a percentage of gross domestic product

48 Modelde Kullanılacak Kavram Listesinin Çıkarılması 17 Eylül 2012 tarihinde anketlerin değerlendirilmesi için yapılan toplantı sonucunda kurgu değiştirilmeden listeye: Açıklanmış Karşılıklı Üstünlükler Endeksi Göreli İhracat Avantajı Endeksi Göreli İthalat Avantajı Endeksi değişkenlerinin eklenmesine karar verilmiştir.

49 İkinci Aşama: Kavramlar arası İlişkilerin Belirlenmesi-Çalıştay Modelin kurulması için ikinci aşama, katılımcıların kimya sektörünün geleceğini şekillendirmede çok önemli olduğuna inandıkları bu kavramlar arasında bir ilişkiler ağı yaratmaktır. Bu şekilde hangi kavramın hangi kavram üzerinde ne büyüklükte bir etkisi olacağı tespit edilecek ve modele aktarılabilecektir. Bugünkü çalıştay bu amaçla düzenlenmektedir.

50 İkinci Aşama: Kavramlar arası İlişkilerin Belirlenmesi-Çalıştay Modelin kurulması için ikinci aşama, katılımcıların kimya sektörünün geleceğini şekillendirmede çok önemli olduğuna inandıkları bu kavramlar arasındaki ilişkileri ortaya koymaktır. Bu şekilde hangi kavramın hangi kavram üzerinde ne büyüklükte bir etkisi olacağı tespit edilecek ve bu etkilerin modele aktarılabilmesi mümkün olacaktır.

51 Çalıştay/1. evre Çalıştay bir tam gün sürecek ve dört evrede gerçekleşecektir. Birinci evrede Prof. Dr. Füsun Ülengin model çalışmaları hakkında kısa bir bilgilendirme sunumu yapacaktır.

52 Çalıştay/2. evre İkinci evrede, çalıştay katılımcılarından, anket çalışması ile kimya sektörüyle ilintili olduğu kesinleşen yukarıdaki kavramlar arasında ilişki olup olmadığını ve varsa bu ilişkinin derecesini (-3, +3) ölçeğinde belirlemeleri istenecektir. Bu aşamada, sonuçların homojenliğini sağlamak için katılımcılar tesadüfî olacak gruplara ayrılacaklardır.

53 Çalıştay/3. evre Bu çalışmadan sonra Prof. Dr. Füsun Ülengin ve ekibi tarafından anket maddelerinin her birinin birinci çeyrek, ikinci çeyrek, medyan ve genişlik değerleri hesaplanacaktır. Çalıştayın üçüncü evresinde, bir önceki anket katılımcılara tekrar sunulacak ancak bu ankette her bir madde başında ankete ilişkin olarak hesaplanan birinci çeyrek, üçüncü çeyrek, medyan ve genişlik yer alacaktır.

54 Medyan, 1.-3.Çeyrek, Genişlik Artan sıralama Medyan: Q=(n+1)/2. terim 1.Çeyrek: Medyanın solunda kalan terimlerin medyanı 3.Çeyrek: Medyanın sağında kalan terimlerin medyanı Genişlik: Terimlerin en büyüğü ile en küçüğü arasındaki fark

55 Çalıştay/4. evre Çalıştayın dördüncü ve son aşamasında İlişkilerin katılımcılar tarafından toplu olarak son kez gözden geçirilmesi istenecek, Üzerinde uzlaşılmamış olan maddeler üzerinde tüm katılımcıların birlikte uzlaşabilmeleri için ayrıntılı açıklamalar yapılarak, söz konusu maddelerin neyi ifade ettiği konusunda herkesin fikir birliğine varması ve Buna bağlı olarak tekrar oylama yapılarak üzerinde uzlaşılan son puanlar elde edilmesi sağlanacaktır.

56 İkinci Aşama: Kavramlar arası İlişkilerin Belirlenmesi Çalıştay sonucunda, uzlaşık bir ilişkiler matrisine ulaşılacaktır Bu çalıştaydan elde edilen bilgiler ışığında model kurulup ilişkilerin ağırlıkları belirlenecek ve senaryo analizleri ile kimya endüstrisinin rekabet üstünlüğü yaratmasına yönelik yol haritası çıkartılacaktır

57 Kimya Endüstrisi için Bayes Nedensel Ağ Modelinin Oluşturulması Bu çalıştaydan elde edilen bilgiler ışığında Bir sonraki aşamada Bayes Nedensel Ağlarına dayalı modelin kurulup, ilişkilerin ağırlıkları belirlenecek ve Senaryo analizleri ile kimya endüstrisinin rekabet üstünlüğü yaratmasına yönelik yol haritası çıkartılacaktır.

58 Kimya Endüstrisi için Bayes Nedensel Ağ Modelinin Oluşturulması Bu çalışmada daha önce anketle belirlenen kavramlar ve çalıştayla belirlenen kavramlar arası ilişkiler Bayes Nedensel Ağına verilmeden önce bir kez daha bu kez, analitik yöntemlerle gözden geçirilecektir. Bunun için çalıştay sırasında uzmanların görüşünü yansıtan öznel ilişkiler ile kavramların sayısal verilerine dayalı nesnel ilişkiler karşılaştırılacaktır. Verilere dayalı ilişkiler korelâsyon ile tespit edilecektir. Her iki yöntemle belirlenen ilişkiler karşılaştırılırken ortak ve çelişkili noktalar göz önüne alınarak son bir analiz gerçekleştirilecektir.

59 Kimya Endüstrisi için Bayes Nedensel Ağ Modelinin Oluşturulması Söz konusu ağ yapısı Netica paket programına aktarılacaktır Bu şekilde Türkiye nin rekabet gücünü belirleyen parametreler ile kimya sektörü arasındaki ilişki analiz edilmeye çalışılacaktır. Oluşturulan bu model ile kimya sektörü konusunda, uzmanların değişkenlerin çeşitli durumları arasındaki nedensel ilişkileri görsel olarak irdeleyebilecek ve herhangi bir karar değişkeninin durumunda bir değişikliğe gidildiğinde bunun diğer etkilenen değişkenlerde ne tür bir değişime sebep olacağını anında saptayabilecekleri bir model ortaya konacaktır

60 Dinlediğiniz için teşekkürler...