TürkiyE-Bülteni. Barbara Wizansky ve Esther Bar Sadeh ile Röportaj. Udi Oren ile Röportaj. IV. EMDR Sempozyumu

Transkript

1 ISSN (Online) Röportaj Barbara Wizansky ve Esther Bar Sadeh ile Röportaj / Uzm. Kl. Psk. Berfin Bozkurt - Prof. Dr. Ümran Korkmazlar Udi Oren ile Röportaj / Uzm. Psk. Altuna Türkoğlu Bu sene EMDR Türkiye nin oluşumu ve gelişiminde büyük katkıları olan, yıllarca Türkiye de Devamı 3. sayfada... Paylaşım Editörden Uzm. Psk. Zeynep Zat E-bültenimizin yıllar içinde bazı gelenekleri oluştu. Bunlardan biri de EMDR Türkiye Sempozyumu`nun düzenlenmesinin ardından çıkan ilk sayının `sempozyum sayısı` olması. Bu nedenle, bu sayımızda bu yıl Kültür Üniversitesi ev sahipliğinde gerçeklesen IV. EMDR Sempozyumu ile ilgili yazılara yer verdik. Sempozyumumuz, çeşitli alanlarda EMDR`in kullanımı ile ilgili etkileyici sunumları ile konuşmacıların ve Türkiye nin dört bir yanından gelen EMDR Terapistlerinin katılımı ile dolu dolu geçti. Travma ile çalışan ruh sağlığı uzmanları olarak bilgilerimizi paylaşmak ve birbirimiz ile temas etmek için ulusal sempozyumda bir araya gelmenin bizler için daha da kıymetli olduğuna inanıyorum. Devamını 2. sayfada... EMDR-TR Derneği Yayın Organı EMDR Alt Komiteleri Yayın Kurulu Başkanı: Önder Kavakçı Uluslar Arası İlişkiler, Akreditasyon, Eğitim: Yayın Kurulu (Alfabetik Sırayla) : Altuna Türkoğlu, Asena Yurtsever, iletişim: asenayurt@hotmail.com Emre Konuk, İnci Canoğulları, Önder Kavakçı, Araştırma: Önder Kavakçı, iletişim: Zeynep Zat, okavakci@yahoo.com Editör: Zeynep Zat EMDR HAP ve Krize Müdahale Başkanı: Akademik Danışma Kurulu (Alfabetik Sırayla): Şenel Karaman, iletişim: senelkaraman@gmail.com, Dr. Derek Farell, Dr. Udi Ören, İstanbul Başkanı: Yusuf Ahmet Kulca, iletişim: Prof. Dr. Emine Gül Kapçı, Uzm. Emre Konuk, y-kulca@hotmail.com Doç. Dr. Feryal Çam Çelikel, Klinik Uygulama ve Protokol Geliştirme Başkanı: Uzm. Psk. Hejan Epözdemir, Dr. Jim Knipe, Şirin Atçeken, iletişim: millesirin@yahoo.com Dr. Marilyn Luber, Prof. Dr. Nahit Özmenler, Çocuk ve Ergen Başkanı: Ümran Korkmazlar Dr. Olcay Güner, Doç. Dr. Ömer Böke, ukorkmazlar@gmail.com, Başkan Yardımcısı: Doç. Dr. Önder Kavakçı, Dr.Richard Mitchell, Billur Kurt, iletişim: billurk@hotmail.com Prof. Dr. Ümran Korkmazlar, Prof. Dr. Vedat Şar Çeviri, Üye İşleri ve Web Sitesi: Sümer Gülbahar mah. Yenidere sk. No:21/A Şişli İstanbul Öztanrıöver, iletişim: sümeroztanrıver@hotmail.com Tel: emdrebulten@yahoo.com Etik Başkanı: Olcay Güner, iletişim: ogüner@arkabahce.info IV. EMDR Sempozyumu Katılımcılarından İzleminler 2015'ten beri EMDR ailesine ait çok mutlu bir üyeyim. Katıldığım İki EMDR Avrupa Kongresi nden sonra ilk Devamı 7. sayfada... Bildiriler IV. EMDR Sempozyumu IV. EMDR Sempozyumu nda sunulan sözel bildiriler Göz Harekerleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR) ile Travmatik Anıya Müdahale: Olgu Sunumu Devamı 9. sayfada... Editörden Röportaj Paylaşım Sempozyum izlenimleri Psikoloji ve Psikyatri Dünyasından Haberler Bu Sayıda Sayfa 1

2 Uzm. Psk. Zeynep Zat Editörden E-bültenimizin yıllar içinde bazı gelenekleri oluştu. Bunlardan biri de EMDR Türkiye Sempozyumu`nun düzenlenmesinin ardından çıkan ilk sayının `sempozyum sayısı` olması. Bu nedenle, bu sayımızda bu yıl Kültür Üniversitesi ev sahipliğinde gerçeklesen IV. EMDR Sempozyumu ile ilgili yazılara yer verdik. Sempozyumumuz, çeşitli alanlarda EMDR`in kullanımı ile ilgili etkileyici sunumları ile konuşmacıların ve Türkiye nin dört bir yanından gelen EMDR Terapistlerinin katılımı ile dolu dolu geçti. Travma ile çalışan ruh sağlığı uzmanları olarak bilgilerimizi paylaşmak ve birbirimiz ile temas etmek için ulusal sempozyumda bir araya gelmenin bizler için daha da kıymetli olduğuna inanıyorum. Bu platformu sağlayan EMDR Türkiye Derneği Sempozyum Düzenleme Kurulu başta olmak üzere konuşmacılara, katılımcılara, EMDR Türkiye Derneği ve emeği gecen herkese içten teşekkürlerimizi sunarız. Bu özel sayımızda, yurt dışından gelerek sempozyumumuzu şereflendiren usta EMDR Eğitmenleri ile sizler için yapılan röportajlara yer verdik. Prof. Dr. Ümran Korkmazlar ve Berfin Bozkurt Barbara Wizansky ve Esther Bar Sadeh ile çocuklar ve yetişkinler ile çalışmanın farklarından Diyadik Protokol`e, EMDR ın Türkiye'de çocuk ve ergenler alanındaki gelişiminden İstanbul deneyimlerine uzanan çok keyifli bir röportaj yaptılar. Altuna Türkoğlu ise Udi Oren ile Flash Teknik'ten EMDR ın Türkiye ve dünyadaki gelişimine, sahte eğitimcilerden araştırmaların önemine değinen dolu dolu bir sohbet gerçekleştirdi. Keyifle okumanız dileğiyle.. Bu sayımıza yazıları ile katkıda bulunan tüm uzmanlara sonsuz teşekkür ederiz. Dilerim, kendinize de iyi baktığınız mutlu bir yaz olur. En derin saygılarımla, Zeynep Zat, MSc DBE Projeler Koordinatörü Bu ay e-bültende, sempozyumda değerli konuşmacılar tarafından yapılmış sunumlara dair bildiri özetlerinden birkaçını görebilirsiniz. Sempozyuma katılan katılımcılarımızdan gelen izlenimleri okuyabilirsiniz. Sayfa 2

3 RÖPORTAJ Uzm. Kl. Psk. Berfin Bozkurt - Prof. Dr. Ümran Korkmazlar Barbara Wizansky ve Esther Bar Sadeh ile Röportaj IV. Ulusal EMDR Sempozyumu`nda Konuşma Öncesi (Preverbal) Travma ve Bağlanma İlişkisi başlığıyla açılış konuşmasını ve sempozyum öncesinde de Çocuğun Bütüncül Terapisi başlıklı eğitimi gerçekleştiren Barbara Wizansky ve Esther Bar Sadeh ile bir röportaj yaptık. Roportajimızdan önce, Barbara Wizansky ve Esther Bar Sadeh`i sizlere tanıtmak isteriz. Eshter, İsrail de ve uluslararası EMDR camiasında çocuk terapileri eğitimi veren Akredite EMDR Eğitmenidir. EMDR-İsrail ve EMDR Avrupa Çocuk Komitesi`nin üyesidir. Aynı zamanda Avrupa EMDR Çocuk Eğitmenleri Komitesi`ni yönetmektedir. Barbara ise, 1999 yılından bu yana EMDR ile çalışmaktadır ve şu an Avrupa da Çocuklarla ve Ergenlerle EMDR Eğitmeni olarak çalışmalarına devam etmektedir. Aynı zamanda EMDR İsrail Derneği Yönetim Kurulu Üyesi, EMDR-HAP Eş Başkanı ve EMDR Avrupa Çocuk Komitesi Eş Temsilcisi`dir. Barbara ve Esther, İsrail de ve yurtdışında öğretilen çocuk ve ergen eğitim programları geliştirmiştir. Öncelikle röportajımızı kabul ettiğiniz ve IV. Ulusal EMDR Sempozyumu nda yaptığınız aydınlatıcı açılış konuşması ve öncesinde verdiğiniz eğitim için çok teşekkür ederiz. Çocuklar ve ergenler ile çalışan EMDR Türkiye Derneği üyeleriyle ilgili izlenimlerinizi sormak istiyoruz. Hem hızla gelişen çocuklarla ve ergenlerle çalışan EMDR terapist grubunuzdan; hem de grubunuz arasındaki enerji ve sıcaklıktan çok etkilendik. Çocuklarla EMDR terapisi hakkında bilgi sahibi olmak ve geliştirmek için özverili ve istekli olduğunuzu gördük. Peki, IV. Ulusal EMDR Sempozyumu hakkında izlenimleriniz nelerdir? EMDR alanında hem klinik çalışma hem de araştırma yapan uzmanların bakış açılarını görmek etkileyici oldu. Türkiye EMDR Derneği`nin, birçok terapistin mesleki gelişimlerine yatırım yapmalarını teşvik etmeyi başardığı gördük. Aynı zamanda bu yılki temanın çocuklarla ilgili olmasından çok memnun olduk. Bizi de bu sempozyuma davet ettiğiniz için teşekkür ederiz. Çocuklar ile çalışmanın yetişkinlerle çalışmaktan neden farklı olduğunu düşünüyorsunuz? Yetişkinlerle çalışırken, odada bir danışan olduğu halde arka planda pek çok aile üyesi vardır. Çocuklarla çalışırken ise, ebeveynler mevcut bir gerçekliktir. Bu Sayfa 3

4 RÖPORTAJ işte çok fazla umut var; çünkü çalıştıkça temel bağlanma ilişkisini somut olarak etkileme imkanınız var. Çocuklarla çalışmadaki farklılık somut kelimesinde yatıyor. Çünkü hakkında konuşmak değil yapmak var. Seans odasında oyun, bağlanma ve güven alanlarındaki gerçek deneyimleri teşvik etmek için terapistin aktif olması gerekir. Ayrıca çocukların kendi işlemleme biçimleri vardır. Kendi bedenleriyle oyun ve hayal gücü vasıtasıyla çalışırlar. Çocuklarla çalışan terapistlerin hayal gücünün olması ve sanat, oyun terapisi, beden çalışması gibi çeşitli terapötik yöntemlere hakim olması gerekir. Türkiye'de EMDR çocuk ve ergen terapistlerine ne söylemek istersiniz? Onlar için tavsiyeleriniz neler? Öğrenmeye ve çocuklarla oynamaya devam edin. Ebeveynlerle çalışmak ve ebeveyn-çocuk ilişkisinin önemini anlamak için yeteneklerinizi koruyun. Geliştirmiş olduğunuz Diyadik Protokolü kısaca anlatabilir misiniz? Diyadik Protokol, ebeveyn çocuk ilişkisinin kaynak olabileceği gibi olası bir travma kaynağı olabileceğini de vurguluyor. Diyadik Protokol, bağlanma ilişkisinin geçmişte ve günümüzdeki etkisini inceleyerek standart protokolün tüm aşamalarını ele alır. Terapist, ebeveynlerin konuşma öncesi travma ve davranışlar arasındaki bağlantıya dayanarak ebeveyn-çocuk ilişkisinin stresi yatıştırıcı ve düzenleyici etkisini anlamalarına yardımcı olur. Ebeveynlerin geçmiş ve güncel olaylara karşı kendi travmatik tepkilerini normalleştirmelerine ve çözmelerine yardımcı olunur. Aynı zamanda güncel semptomlarla ilgili tutarlı bir anlatım oluşturarak çocuktaki travmanın bütünleyici işlemlenmesine yardımcı olmaları sağlanır. Protokol boyunca, güvenliğin oluşturulması, sakinleştirme (regulation) becerilerinin artırılması ve birliktelikte ikili (dyad) olma becerisindeki rahatlığı, eğlenceli (playfulness) olma duygusunu yaratmak için güncel ilişki sorunlarının şimdi ve burada üzerinde çalışılması vardır. Diyadik müdahaleler, geçmiş ve güncel hedeflerin işlenmesinde kullanılır. EMDR Türkiye Çocuk ve Ergen çalışmaları hakkında ne düşünüyorsunuz? Çocuklarla ve ergenlerle grup protokolü ve mültecilerle R-TEP ve G-TEP ile ilgili araştırmalar olduğunu biliyoruz. Bütün bu çalışmaların, EMDR terapisinin farklı popülasyonlarla kullanımında geçerliliğin gösterilmesinde katkısı vardır. Araştırmacıları motive etmek adına, çocuklarla ve ergenlerle EMDR alanını geliştirmek için ne tür araştırmalara ihtiyaç var? Çocuklarla çok az araştırma çalışması var. Bunlar çoğunlukla grup protokollerine ve tekil travmaya odaklanmaktadır. Araştırmaların, diğer hedef popülasyonlar ile genişletilmesine büyük bir ihtiyaç var; örneğin OKB ve fobisi olan çocuklarla veya özellikle kompleks travmaya bağlı semptomları olan çocuklarla çalışmalar yapılabilir. İstanbul hakkındaki izlenimlerinizi de merak ediyoruz. İstanbul'da güzel vakit geçirdiniz mi? İstanbul'da geçirdiğimiz zamanı çok sevdik. Ümran, bizi çok sıcak karşıladı ve bütün ekibini bizimle olan zamana dahil etmesi bizi ailenizden hissettirdi ve tabii ki Ümran'ın ailesini, yeğenini ve oğlunu yakından tanıdık. Bizim izlenimlerimiz özellikle canlılık, cömertlik ve eğlence oldu. Bize gösterdiğiniz şehir çok güzeldi ve en son burada olduğumuz zaman ile kıyaslayınca olumlu değişimlerden çok etkilendik. Biz de sizinle olmaktan çok mutlu olduk. Çok teşekkür ederiz. Sayfa 4

5 RÖPORTAJ Uzm. Psk. Altuna Türkoğlu Dr. Udi Oren ile Röportaj Bu sene EMDR Türkiye nin oluşumu ve gelişiminde büyük katkıları olan, yıllarca Türkiye de EMDR eğitmeni olarak pek çok eğitimde görev almış olan, sevgili Dr. Udi Oren i ağırladık. Kendisi 7-8 Nisan tarihleri arasında gerçekleşen IV. EMDR Sempozyumu nda engin bilgi ve deneyimi ile Beden Odaklı Psikoterapi olarak EMDR Terapisi başlıklı bir eğitim geçekleştirdi. Eğitim öncesinde kendisiyle röportaj yapma fırsatı yakaladık. Hoş geldiniz Udi Oren! Öncelikle bize zaman ayırdığınız için EMDR Türkiye Derneği adına size teşekkür ederiz. İlk olarak bize EMDR dünyasına dair aktarmak istediğiniz yeni bilgiler, haberler var mı? Muhtemelen verebileceğim en önemli haber EMDR camiasının büyümesiyle ile ilgili. Daha çok Avrupa da, önemli ölçüde de Asya da EMDR gelişiyor. 3. dünya ülkeleri dahil, tüm dünyada daha fazla sayıda eğitimler veriliyor. EMDR önceleri Travma Sonrası Stres Bozukluğu na (TSSB) odaklanıyordu yani asıl alanı TSSB ydi, fakat şu an bunun çok ötesine geçti. Ruh sağlığı, fiziksel sağlık ve gündelik işleyiş de artık EMDR ın tedavi edebildiği alanlar oldu. Bana göre, hem kötü hem de iyi olan bir başka haber ise, yetkisi olmayan çok sayıda kişilerin EMDR eğitimi vermesi. Bu durum EMDR camiasının ilgilemesi geren önemli bir husus. Fakat ben hep şey derim, Sayfa 5

6 RÖPORTAJ Pepsi ya da başka kola markaları olmasaydı, Coca- Cola bu kadar başarılı olmazdı (Gülüyor). Coca- Cola başarısından dolayı taklit edildi. Bizde de durum aynı aslında. Fakat yine de bu taklit edilen eğitimlere karşı tedbir almamız gerekiyor. Peki son dönemlerde yayınlanan, ilginizi çeken çalışmalar, protokoller ve makaleler var mı? Son zamanlarda ilgimi çeken birçok çalışma oldu. EMDR ın çalışma alanlarının gelişmekte olduğunu söylemiştim. Örneğin üç sene önce yayınlanmış şiddetli ruhsal bozukluklar ile alakalı araştırmalar ve depresyon araştırmaları var. EMDR ın karşılaştığı en Pepsi büyük ya sıkıntı da başka TSSB kola tanınması markaları ve sadece olmasaydı, TSSB Coca- üzerinde bu etkili kadar olduğu başarılı düşünülmesiydi. olmazdı (Gülüyor). Bu yüzden Coca- Cola diğer Cola başarısından alanlarda çalışmalar dolayı taklit yapılması edildi. Bizde gerektiğini de durum ve aynı farklı aslında. alanlarda, tanılarda EMDR ın tanınmaya ihtiyacı Fakat olduğunu yine de düşünüyorum. bu taklit edilen eğitimlere Benim kişisel karşı tedbir olarak almamız ilgilendiğim gerekiyor. alan daha çok travma ve fiziksel sağlığın ilişkisi. Birkaç çalışma yakında Avrupa ve Hindistan Peki kongrelerinde son dönemlerde sunulacak. yayınlanan, Bu çalışmalarda, ilginizi çeken EMDR çalışmalar, Terapisi protokoller ile kanser hastalarının ve makaleler kemoterapi var mı? sürecini Son daha zamanlarda iyi tolere ettiği ilgimi görüldü. çeken birçok çalışma oldu. EMDR ın çalışma alanlarının gelişmekte olduğunu söylemiştim. Son dönemlerde Örneğin üç sıkça sene Flash önce Teknik den yayınlanmış bahsediliyor. bozukluklar Ne düşünüyorsunuz ile alakalı araştırmalar bu teknik hakkında? ve depresyon şiddetli ruhsal araştırmaları Evet, ben var. de EMDR ın makalesini karşılaştığı okudum en ve büyük tekniği sıkıntı uyguladım. tanınması Gerçekten ve sadece ilginç ve TSSB kolay üzerinde bir teknik. etkili Görünen olduğu o TSSB düşünülmesiydi. ki işe de yarıyor. Bu Henüz yüzden bir diğer araştırma alanlarda yok çalışmalar bu teknikle yapılması ilgili fakat gerektiğini benim ve süpervizelerim ve farklı alanlarda, tecrübelerine tanılarda göre EMDR ın işe yaradığını tanınmaya söyleyebilirim. ihtiyacı olduğunu Flash düşünüyorum. Teknik aslında Benim EMDR kişisel değil. olarak İkisini ilgilendiğim karıştırmamız alan daha gerek. çok travma Flash ve Teknik te fiziksel sağlığın işleme ilişkisi. evresi yok, Birkaç fakat çalışma duyarsızlaşma yakında Avrupa evresinde ve Hindistan oldukça etkili. kongrelerinde SUD seviyesinin sunulacak. düştüğünü Bu çalışmalarda, çok net fark EMDR ediyorsunuz. Terapisi Bu ile teknik kanser EMDR hastalarının ile yer kemoterapi değiştirebilecek sürecini bir daha terapi iyi tolere değil, ettiği EMDR a görüldü. ek olacak bir teknik. Flash Tekniği bulan Phill Mathew ve Son arkadaşları dönemlerde da sıkça zaten Flash bunun Teknik den bir terapi olmadığından bahsediliyor. bahsetmişti. Ne düşünüyorsunuz Phill in Flash bu Tekniği ne teknik hakkında? protokol değil de Evet, teknik ben adı de vermesine makalesini açıkçası okudum sevindim. ve tekniği uyguladım. Gerçekten ilginç ve kolay bir teknik. Görünen o ki işe Ben de EMDR 1. seviye eğitimlerimde bu teknikten bahsediyorum. 2. seviye eğitimlerde ise bazen anlatıyorum. Ben çok protokollere inanan birisi değilim. Ben EMDR Terapisi ne inanıyorum (Gülüyor). EMDR ı pantolon olarak düşünün, yapılan protokoller de farklı stilde, renkte olan pantolonlar bana göre. EMDR ın Türkiye de gelişimi hakkında ne düşünüyorsunuz? EMDR ın Türkiye de gelişimi gerçekten çok başarılı buluyorum. Eğitilen terapist, EMDR danışman ve eğitmen sayılarına bakınca bunu görebiliyoruz. Diğer ülkelerden farklı olarak özel alan dışında Kamu da EMDR ın kullanılması ve öğretilmesi çok önemli. Peki son olarak, EMDR Avrupa Derneği Başkanı olma sürecinizi ve süreç içerisinde deneyimlediklerinizi biraz bizimle paylaşabilir misiniz? Bu süreçte çok güzel 8 sene geçerdim. EMDR Avrupa Derneği nin deyim yerindeyse büyümesini seyrettim. Ruhsal sağlık alanında ama en çok da Travma alanında nasıl kendine yer ettiğini görmek çok güzeldi. Çok konferanslar yaptık ve birçok araştırmayı maddi olarak destekledik. Bundan sonrada aynı seyirde gelişeceğine ve bu noktada EMDR Türkiye den hem insani yardım konusunda hem de araştırmalar konusunda büyük destek geleceğine eminim. Sayfa 6

7 PAYLAŞIM IV. EMDR Sempozyumu Katılımcılarından İzleminler Uzm. Psk. Tuba İnce 2015'ten beri EMDR ailesine ait çok mutlu bir üyeyim. Katıldığım İki EMDR Avrupa Kongresi nden sonra ilk defa bu yıl EMDR Türkiye sempozyuma katıldım. İlk fark ettiğim şey biz bize olmanın nasıl güzel ve sıcak hissettirdiği oldu. Sadece sempozyum için değil, tüm etkinliklerde aynı zamanda herkesle bir araya gelebilme fırsatımızın olması çok güzel. Başta Emre hocam, tüm hocalarım ve arkadaşlarım ile buluşmak için bile sempozyuma katılmak çok anlamlı. Çünkü her yerde olmayan bir şey var, herkes çok sıcak ve içten. Programı elimize alır almaz en zorlandığım konu çıktı yine karşıma. Aynı zamana denk gelen birbirinden çekici çalıştayların hangisini seçsem konusu. Keşke bu konunun bir çözümü olsa, bir de hayattaki her zorluk böyle olsa. Katılabildiklerimden en çok keyif aldığım ve bol bol öğrendiğim çalıştaylar sevgili Udi Oren'le başlayıp, bu sefer çok daha yakından tanıma fırsatı bulup çok daha fazla sevip saygı duyduğum Önder Kavakçı'yla devam etti. Arada konuştuğumuzda, OKB üzerinde yeni çalışmalarından bahsetmesi çok heyecan vericiydi. Bitmeyen meslek aşkını ve her yeniliğin heyecanını kıymetli meslektaşlarımın gözlerinde görmeyi çok seviyorum. Bu durum ilham veriyor, güç veriyor. İlham dediğimde aklıma aşk geliyor, aşk dediğimde ise Mehmet Sungur'un muhteşem anlatımı. Çok samimi ve çok derindi. Sevgili danışmanım Şirin Atçeken in Somatik Deneyimleme çalıştayı, konuya zaten hayran olduğum için Şirin hocamdan dinlemenin keyfi vardı en çok. İkinci gün tanımakta çok geç kaldığımı hissettirecek güzellikte, ışığıyla sahneyi dolduran Ayşe Haznedar Yalın'ın "Çocukluğum ve Çocuklarla Yolculuğum konferansıyla başladı. Zarafetine ve şefkatle dolu kalbine hayran bıraktı beni. Benim alanım çocuk değil ve İzmir de yaşıyorum ama onun verdiği ilham ilk fırsatta Ünye ye gidip elimden gelen ne olursa, elimden gelmeyeni de öğrenip hatta, bir şekilde yaptığı güzel işlere katkıda bulunabilme isteğiyle doldurdu içimi. Alanımızın onun yüreğine sahip insanlarla dolup taşmasını diledim. Aynı yüreğe sahip canım hocam çok kıymetli Öget Öktem Tanör ü de aramızda görmek benim için çok anlamlıydı. Sayfa 7

8 PAYLAŞIM İkinci günde iz bırakanlar sevgili Alişan Burak Yaşar ve Sümer Öztanrıöver oldu. Alişan ın anlatım gücü, bilgiyi paylaşma tutkusu ve sürekli kendisini geliştirmesini izlemenin etkisinde, Sümer Öztanrıöver in mail grubunda bir yardım istendiğinde coşkuyla ve özenle önümüze serdiği deneyimini aktarabilme becerisi ve yaratıcılığının en fazla hali karşımdaydı belki de. Her ikisi de çok öğretici ve ilham vericiydi. Günün sonunda daha önce Avrupa Kongresi nde de izleme fırsatı bulduğum Emre Konuk ve Zeynep Zat ın Migren ve Fibromiyalji de EMDR çalıştayı bu sefer Hejan Epözdemir Güçlü de eklenince en yoğun halini aldı. Kocaman bir kalabalıkla öğrenmeye doyamadık. Herkesin emeklerine çok teşekkür ederim. Bu kadar öğrenmenin ve ilhamın etkisiyle, vak a paylaşımlarını izlediğim sırada içimde uyanan keşke önceden haberimiz olsaydı ve bu kısma katılabilseydik düşüncesi tek eleştirim olabilir sempozyum geneli için. Son olarak bilginin bedene yerleşebilmesi için gerekli yumuşamayı güzel sesiyle, incelikle gerçekleştiren sevgili Adnan Çoban a da bilim-sanat bütünlüğü için, bütüne giden her yola olduğu şekilde sonsuz teşekkürlerimle. Uzm. Dr. Nuri Yılmaz En ilgimi çeken sunum Udi Oren'in EMDR Therapy for All: Hope to Use EMDR Therapy with Complex Clients sunumu oldu. Anlatımı, salona hakimiyeti ve konu oldukça dikkat çekiciydi. Çoklu, erken travma öykülerinin olduğu vakalarda dissosiyasyonun daha sık görülebileceği ve ona göte terapi yaklaşımın belirlenmesi önemli bir vurguydu. Onun dışında Önder Kavakçı ve Mehmet Zihni Sungur Hocalarımız ın sunumlarını her zamanki gibi dinlemek büyük bir keyifti. Yard. Doç. Dr. Zekeriya Yelboğa En ilgimi çeken sunum Udi Oren'in Beden odaklı psikoterapi olarak EMDR Terapisi oldu. Sunumların pek çoğuna katılma fırsatım oldu. Diğer sunumlardan farklı olarak Udi'nin sunumunda katılımcılar sürekli bir şeyler öğrenip ve deneyimledikleri vakalarda yaşadıklarını Udi ile paylaştılar. Bu kısım bana etkileyici geldi. Çünkü terapist olarak ciddi anlamda kişiler merak içindeler ve ne yaptıklarının ne işe yaradığını ya da iyi mi kötü mü yaptıklarını anlama gayreti içindeler. EMDR eklektik bir terapi yöntemi bence. Bu anlamda EMDR ile terapi kavramı sadece şu olduğu zaman bu yapılır mantığını aşıyor. Bu manada da sempozyumun içeriğinde beden, gevşeme, tolerans penceresi, bilişsel müdahaleler ve dissosiye hastalarla çalışma vb. gibi ayrıntılandırılacak sunumlar daha lezzetli olur gibime geliyor. Bu yüzden de Udi'nin sunumu daha akılda kalıcı oldu diyebilirim. Sevgiler Uzm. Dr. Ersin Uygun Yıllarca yöneltilen türlü eleştiriler ve nerdeyse şaklabanlık/kandırmaca ile itham edilme durumu nedeni ile maalesef ben de uzun süre uzak kalmıştım EMDR`a. Öğrenip uygulamaya başladığımda hastalarımda gördüğüm mucizevi yanıtlar sonrasında daha çok merak etmeye ve EMDR ile ilgili ne varsa öğrenmeye çalışıyordum. O dönemde fark ettim ki nisan ayında IV. EMDR Sempozyumu düzenlenecekti ve sempozyum merkezi de tam olarak yanı başımda Kültür Üniversitesi`nde oluyordu. Dolu dolu geçen 2 gün oldu benim için. Gerek panelleri gerek kursları olsun tüm açlığıma hitap edecek yeterlikteydi. Birden bir vaha da bulmuştum kendimi anlayacağınız. Çocuk, ergen ve yetişkin yaş gruplarında EMDR kullanımına dair bir sürü panel ve deneyim paylaşımı vardı ve bu deneyimleri almak için bekleyen ilgili seyirciler. Bize bu ziyafeti sunan değerli hocalarımıza ve arkadaşlarımıza can-ı gönülden teşekkür ediyorum. Seneye hazırlanacak olan sempozyum programını ise şimdiden dört gözle bekliyorum. Sayfa 8

9 PAYLAŞIM Sayfa 9

10 BİLDİRİLER SÖZEL BİLDİRİ -1 Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR) ile Travmatik Anıya Müdahale: Olgu Sunumu Uzm. Kl. Psk. Pınar Çelik Yaşanan travmatik olaylar çocukların psikolojik ve sosyal gelişiminde bozulmalara sebep olabilir. Bu tür olaylardan sonra çocuklarda depresyon, dikkat dağınıklığı, okula uyum ve davranış sorunları gibi durumlar ile sıkça karşılaşılmaktadır Bu yüzden doğru klinik müdahale son derece önem taşımaktadır. Travma tedavisi için uygulanan terapi çeşitleri içerisinde EMDR ın diğer terapilere göre daha kısa sürede etkili sonuçlar verdiği kanıtlanmıştır Bu yazıda anne ve babasının cinsel ilişkiye girmesine şahit olan bir danışanın EMDR Terapisi ile tedavi süreci açıklanacaktır. Danışan on bir yaşında, altıncı sınıf öğrencisi bir kız çocuğudur. Anne ve babası ile birlikte yaşamaktadır. Kliniğe başvuru sebebi sekiz ay önce danışanın, anne ve babası ile birlikte uyuduğu yatakta onları cinsel ilişkiye girerken görmesi ve sonrasında oluşan içe kapanık, mutsuzluk hali ve baş dönmele-ridir. Bu olaydan sonra anne ve babasının yan yana bile gelmelerini istemediğini ve bu olayın sürekli aklında olduğunu ifade etmiştir. Anne ve baba sekiz aydır ayrı odalarda yatmakta ve danışan annesi ile uyumaktadır. Anne ve babasının bu olaydan önce bebek planı olduğunu ve danışanın da önceden kar-deşi olmasını çok istediğini ama şu anda kesinlikle istemediğini belirtmiştir. Ayrıca okula karşı isteksiz hale geldiğini ve baş dönmesi şikayetinden dolayı iki hafta okula gitmediğini belirtmiştir. Psikiyatrist, Prozac başladıktan sonra terapiye yönlendirmiş ancak danışan terapi süresi boyunca ilacı düzenli kullanmamıştır. Danışan ile üçüncü seansta EMDR a başlanmış olup altı seans EMDR Terapisi ile çalışılmıştır. Her bir seansın uzunluğu kırk beş dakika tutulmuştur. İlk EMDR seansında SUD=9, VOC=2 iken, altıncı seans sonunda SUD=0, VOC=7 olmuştur. Danışan dördüncü EMDR seansından sonra kendi oda-sında ve yalnız uyumaya başlamıştır. Annesi ve danışan ile iki ay sonra kontrol seansı yapılmıştır. Danışan, anne ve babasının ilişkiye girdiğine şahit olduğu olayın hemen hemen hiç aklına gelmediği, gelse dahi rahatsızlık vermediğini ve bir kardeşi olmasını istediğini ifade etmiştir. Anne ve babasının kendi odalarında birlikte yatması onu rahatsız etmemektedir. Okuluna istekli bir şekilde gitmektedir ve baş dönme şikayeti ortadan kalkmıştır. SÖZEL BİLDİRİ -2 Bir Anoreksiya Nervoza Vak asında: Tekrarlayan Rüyalara EMDR Müdahalesi Uzm. Kl. Psk. Kasım Hakan Emanetoğlu Uzm. Kl. Psk. Asena Yurtsever EMDR ın en önemli özelliklerinden birisi de özgün anılarla birlikte, araştırılmamış ve ilgisiz gibi görünen düşünceleri, görüntüleri, duyguları ve hisleri harekete geçirme kapasitesidir (Bessel, 2018). Bunlar günlük hayatın içinde gelişigüzel zamanlarda ortaya çıkan hatırlamalar olabileceği gibi rüyalar yoluyla çeşitli metaforlar kullanılarak da ortaya çıkabilir. Pek çok EMDR uygulayıcısının karşılaştığı gibi EMDR seanslarını takip eden günlerde danışanların rüya görme sıklıklarında ve rüyaların canlılığında artış gözlenmektedir. REM uyku mekanizmasının eski travmatik olayları işlemek için çabaladığı varsayıldığında, eski anıları içeren ağda kilitli olan yüksek seviyedeki duygulanımın rüyada bir imge olarak ortaya çıkan kognitif karşılık olduğu düşünülebilir Sayfa 10

11 Freud, rüya düşüncesini oluşturan duyguların kabul ettiğimiz duygular değil, acı verici olmaları sebebiyle bastırdığımız arzularımız olduğunu söylemektedir. Bu nedenle uyanık durumdayken bilincimizden uzak tuttuğumuz duygular rüyalarımızda dolaylı olarak su yüzüne çıkar Bizim için hayati anlamı olan her oluş düşlerimizde, rasyonel düşünceyle olmasa da sembolik bir resim olarak çözümlenir. Rüyalar ile hiç aralıksız süregelen bilişsel etkinliğin bir ürünü olan uyanık zamandaki düşünceler arasında benzerlikler vardır. 9 yaşından itibaren çocukların rüyaları yetişkinlerin rüyalarına benzer, yaşlarındaki çocukların rüyaları ise rüyayı görenin kişiliğini yansıtır. Rüya görmeyi oluşturan 3 koşul vardır : I. Fizyolojik ve psikolojik süreçleri içeren kortikal ve bilişsel hareketlenme II. Dış uyarana kapalı olma III. Kavrama yeteneği ve özdenetimin istemli terk edilmesi Bu üç unsur, rüyalar yoluyla kişilerin Limbik sistemde depolanan anı zincirinin ortaya çıkışını kolaylaştırmakta ve terapistin olumlu ve/veya olumsuz anılara ulaşma olasılığını arttırmaktadır. EMDR ın erken dönem travmalarında kullanımında ise iki tür zorlukla karşılaşılabilir: I. EMDR açık bellekteki ulaşılabilir olan anıları hedefler ancak erken dönem travmalar sağ beyinde, örtük bellekte depolanır ve doğrudan hatırlanmaları mümkün değildir. II. Bebeklik dönemindeki ihmal nedeniyle kaynakları yetersiz olan kişi için erken deneyimlere ulaşmak tahammül edilemez olabilir. Bu çerçevede çalışmanın hipotezi prenatal dönemde hem duyu organlarıyla hissedilen hem de annenin duygu durumuna karşılık gelen hormonal faaliyetlerin etkisiyle oluşan duygulanımlar bebeği de etkileyebileceği ve bebeğin örtük belleğinde saklanabileceği üzerine kuruludur. 1. Süreç Çalışma, terapistin olumsuz kognisyonların yerine olumlu kognisyonları yerleştirmek amacıyla yaptığı bilişsel müdahaleleri içeren anlatımları sonrasında; anne ve çocuğunun ortaya çıkan olumlu kognisyonlarla kendi içlerinde bağlanma ve ait hissetme/ait olmaya yönelik kaynak geliştirmeleri üzerine yapılandırılmıştır. Bu sürecin uygulanmasında, anne karnındaki birbirini izleyen zaman dilimleri hedeflenmiş ve pozitif deneyimler 36 tekrarlı, sadece titreşim ile uygulanan BLS ler ve terapistin oluşturduğu imajinasyonlarla hem anneye hem çocuğuna yerleştirilmiştir. Terapi planının oluşturulmasında aşağıdaki yapı taşları kullanılmıştır: Çocuk için; Sorun : Rüya (Asansörden düşmek) Konteyner : Anne, anne karnı, terapi odası, terapist Güvenli Yer : Anne karnının güvenli ortamı Kaynaklar : Bu alan beni koruyacak, isteniyorum, güvendeyim Hedef : Duygusal kaynakları silmek ve yenilerini yerleştirmek Anne için; Sorun : Hamilelik Konteyner : Hamilelik, terapi odası, terapist Güvenli Yer : Kadınlık, annelik, türe özgü hazır olma Kaynaklar : Hamileliğe hazırım, onu koruyabilirim. Hedef : Duygusal kaynakları silmek ve yenilerini yerleştirmek 2. Bulgular Hem anne hem çocuğa avuç içine yerleştirilen titreşim aparatı ile 36 BLS lik 30 uygulama yapıldığında, en yüksek SUD değeri 10 ile başlayan çocuğun SUD değeri 22. uygulamadan itibaren 0 a düşmüş ve 30. uygulamaya kadar stabil kalmıştır. 30 uygulama sonunda, SUD değeri 7 ile başlayan annenin SUD değeri 20. uygulamadan itibaren 0 a düşmüş ve 30. uygulamaya kadar stabil kalmıştır. Başlangıç VOC değeri 2 olan çocuğun VOC değeri 30. uygulamada 7 ye kadar çıkmış ve stabil kalmıştır. Başlangıç VOC değeri 4 olan annenin VOC değeri 30. uygulamada7 ye kadar çıkmış ve stabil kalmıştır. Sayfa 11

12 3. Sonuçlar Danışanımız ve annesine eşzamanlı olarak uygulanan erken dönem travmayı yeniden işleme ve duyarsızlaştırma çalışmasında her iki danışanda da SUD değerleri 0 a; VOC değerleri 7 ye yükselmiş ve stabil kalmıştır. Danışan; son seansı takip eden 1 ay boyunca takip edilmiş ve probleme konu olan asansörden düşme içerikli rüyaya rastlanmadığı tespit edilmiştir. SÖZEL BİLDİRİ -3 EMDR Eşliğinde Altı Parçalı Hikaye Tekniğinin (Basic-Ph) Otizmli Bir Olguda Uygulanması Uzm. Psk. Nalan Saban Alak Prof. Dr. Ümran Korkmazlar Otizm; toplumsallaşmada, sözel ve sözel olmayan iletişimde bozukluk, sınırlanmış, tekrarlayan davranış örüntüleri gibi belirtileri olan yaşam boyu devam eden gelişimsel bir bozukluktur Otizmli bireyler, insanlarla kurdukları duygusal ilişkilerde diğerlerinin duygularını anlama ve kendi duygularını ifade etme zorlukları yaşarlar ve çoğunlukla sosyal ve duygusal karşılık gösteremezler (Tekin ve İftar, 2004). Otizmli bireyler duyguları algılama ve ifade etme becerilerinde, normal gelişim gösteren bireylerden farklı olarak dışarıdan bir desteğe ihtiyaç duymaktadır. Bu durum, otizmli bireylerin ebeveynlerinin de olumsuz duygular yaşamasına neden olabilmektedir (Davis & Carter, 2008). Bu olumsuz duygular tekrarlandıkça travmatik yaşantıların oluşmasına sebep olmaktadır.. Altı parçalı hikaye tekniği, kişinin stresli durumlarda harekete geçirilecek iç güçleri ve travmayla başa çıkma kaynakları olduğu varsayımına dayanır Altı parçalı hikaye tekniği, inanç (belief), duygu (affect), sosyal (social), imajınasyon (imaginative), düşünce (cognitive) ve davranış (physical) kanallarını kapsamaktadır. Bu yöntemde travma sonrası bireylerin kendi rahatlama kanallarını fark etmeleri ve kullanmaları amaçlanır. Bireyler ne kadar çok sayıda başetme kanalını kullanabilirse, zor durumlarla başa çıkmaları daha kolay olmaktadır. Otizmli bireyler değişiklik gerektiren yaşamsal durumlarla başa çıkmada zorlanmaktadırlar. Bu amaçla, bu çalışmada altı parçalı hikaye tekniği ile otizmli bir bireyin ve annesinin, kaygı yaratan bir durumla baş etmede ve rahatlamada hangi kanal ya da kanalları kullandığı belirlenmeye çalışılmıştır. Bu sunumda, 17 yaşında otizmli bir bireye ve annesine EMDR eşliğinde altı parçalı hikaye tekniğinin uygulanabilirliği ve etkisi ele alınmaktadır. Vakanın Özellikleri Vaka; 17 yaşında, erkek, Güzel Sanatlar Lisesi 10. sınıf kaynaştırma öğrencisidir. 2 yaşındayken Marmara Üniversitesi Çocuk Psikiyatrisi Kliniği`nde otizm tanısı konulmuştur. Olgunun tanısının; 2017 yılında yapılan psikiyatrik değerlendirmede Yüksek Fonksiyonlu Otizm tanısı olarak değiştirildiği öğrenilmiştir. Anne, baba ve ablasıyla birlikte yaşamaktadır. Annesi; 43 yaşında, ilkokul mezunu, ev hanımı, babası; 47 yaşında, lise mezunu, belediyede idari memur ve ablası ise 26 yaşında, yüksek lisans eğitimine devam etmekte ve su teknikeri olarak çalışmaktadır. Anne ve baba otizm tanısının konulması ve ilerleyen süreçlerde psikiyatrist desteği almış, ilaç kullanmışlardır. Anne; 10 yıl önce otizmli çocuklarla ilgili bir dernek kurmuştur. Bu oluşum ve olgudaki olumlu değişimler ile annenin ilaç kullanımına gerek duymadığı öğrenilmiştir. Ayrıca otizmli çocuklar için ücretsiz atölye ve spor çalışmaları yürütmektedir. Baba ilaç kullanımına devam etmektedir. Olgu, çalışmayı yürüten terapistlerin birisi ile 12 yaşına kadar Sayfa 12

13 özel eğitime devam etmiştir. Konuşma terapisine de halen devam etmektedir. İstanbul dışında yaşayan olgu ile her 3 ayda bir 3 haftalık yoğunlaştırılmış eğitim ve terapi yapılmıştır yılından itibaren sömestr ve yaz tatillerinde yoğunlaştırılmış terapilere devam etmektedir. Yöntem Düzenli ve belli aralıklarla yoğunlaştırılmış konuşma terapisinde, dil gelişimi için dilin semantik, morfolojik, sentaktik, fonolojik, prozodi ve pragmatik evreleri çalışılmıştır yılında EMDR terapisi eğitimi ile kaynak ve güvenli yer çalışmaları yapılmıştır. 17 yaşında otizmli bireye ve annesine EMDR eşliğinde altı parçalı hikaye tekniği uygulanmıştır. EMDR eşliğinde altı parçalı hikaye tekniği uygulamasının hazırlık aşamasında, güvenli yer, negatif kognisyon, duygular, beden duyumları, VOC ve SUD puanları belirlenmiştir. Görsel şablon kullanılarak SUD ve VOC puanları alınmıştır. Çalışmanın sonunda, değişim pozitif kognisyon, VOC, duygular, beden duyumları ve SUD puanları ile değerlendirilmiştir. Bulgular EMDR eşliğinde altı parçalı hikaye tekniği uygulaması hazırlık aşamasında otizmli olguda SUD puanı 9, VOC 3 annenin SUD puanı 7, VOC 3 olduğu belirlenmiştir. EMDR eşliğinde altı parçalı hikaye tekniği uygulamasından sonra otizmli olguda SuD puanı sıfıra düşmüş, VOC 7 ye yükselmiştir. Annenin SUD puanı 1 e düşmüş, VOC puanının 6 olduğu görülmüştür. Hazırlık aşamasında beden duyumu için otizmli olgu ve annesi karın ve baş ağrısı ifade etmişlerdir. Çalışma bitiminde otizmli olguda karnında, anne ise başında az bir ağrı kaldığını ancak bedeninin rahatladığını ifade etmiştir. EMDR eşliğinde altı parçalı hikaye tekniği uygulaması başlangıcında, otizmli olgu korku ve kızgın anne ise endişeli ve huzursuz olduğunu belirtmişlerdir. Çalışma bitiminde artık iyi hissettiklerini ifade etmişlerdir. Sonuç Ve Öneriler Otizm tanılı bireylerde rutinini ve bakımını sağlayan kişinin yokluğu kaygıya sebep olabilmektedir. Bu durumlarda otizmli bireyler stereotipik davranışlar gösterebilmektedir. EMDR eşliğinde uygulanan altı parçalı hikaye tekniği uygulamasının SUD puanını düşürdüğü, olumlu duygu durumunun oluşmasıyla kaygı durumu ile baş edebildiği görülmüştür. Bu çalışma sonucunda, kaygı durumunda ortaya çıkan stereotipik davranışların başlamadığı görülmüştür. Benzer olarak bakımını sağlayan annede de görülen kaygı durumu EMDR eşliğinde uygulanan altı parçalı hikaye tekniği ile çalışılmış ve baş edebildiği gözlenmiştir. Bu modelinin otizmli birey ve bakım veren ile yapılacak çalışmalara örnek olacağı düşünülmektedir. SÖZEL BİLDİRİ -4 Psikotik Bozukluk Hastalarında EMDR ın Hastalık Semptomlarına Ve Hastaların İşlevselliklerine Etkisi : Vak a Serisi Uzm. Dr. Sümer Öztanrıöver, Uzm. Dr. Alişan Burak Yaşar, Dr. İbrahim Gündoğmuş Psikoz hastaları çok sık şekilde ruhsal travma yaşamaktadırlar. Bu travma yaşantıları kendilikle ilgili olumsuz bilişler, kaçınma yaşantıları, uyarılabilirlik ve duygulanım alanında sorunlar gibi semptomlar yaratıp hastalığın gidişatını kötü etkileyebilmektedirler [1, 2]. EMDR ın psikoz hastaların da uygulanmasını gösteren çalışma sayısı sınırlı olmakla birlikte, EMDR ın psikoz hastalarında travma sonrası stres bozukluğu tedavisinde etkili ve güvenli olduğunu gösterilmektedir. Bununla birlikte, bu hastalarda EMDR ın işitsel-sözlü varsanılar, sanrılar, anksiyete, depresyon ve benlik saygısı üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğunu gösterilmiştir [3]. Sayfa 13

14 Bu çalışmada; psikoz hastalarında EMDR ın, hastaların pozitif ve negatif belirtileri ile sosyal işlevselliği pozitif yönde etkileyeceğini varsayarak; travmatik deneyimi bulunan beş psikoz hastasını uygulanan EMDR ı ve sonuçlarını sunuyoruz. Yöntem Psikotik bozukluk tanısı ile takip edilmekte olan, mevcut medikal tedavisi bulunan, EMDR seanslarını sürdürmeye gönüllü, çalışmaya katılmak için kendisi ve ailesi tarafından onamı bulunan ek tıbbi sorunu olmayan bir psikiyatriste ardışık başvuran ve seanslara sonuna kadar uyum gösteren beş hasta çalışmaya dahil edildi. Çalışmaya katılan hastaların EMDR seansları başlamadan ve bittikten sonraki PANNS ve Psikoz hastalarında İşlevsel iyileşme Ölçeği genel ve alt ölçek puanları kaydedildi. Hastalara dakikalık 8-10 seans EMDR uygulandı. Sonuç Bu çalışmanın sonuçları Psikoz hastalarında ruhsal yapının üzerine yük olan travmalara EMDR uygulaması ile hem belirtilerde azalma hem de işlevsellikte iyileşme görülebileceğini göstermektedir. SÖZEL BİLDİRİ -5 Soma Maden Kazasında Babasını Kaybeden Bir Çocuk İle Yapılan EMDR Uygulamaları Uzm. Psk. Dan. Emrah Devrim Prof. Dr. Ümran Korkmazlar 13 Mayıs 2014 tarihinde Manisa İli Soma İlçesi'nde özel sektöre ait kömür madeni işletmesinde meydana gelen faciada, 301 madenci yaşamını yitirmiş, 486 madenci kurtarılmış, 122 madenci de yaralanmıştır. En az 500 çocuğun babasız kaldığı ve on bine yakın kişinin doğrudan ya da dolaylı olarak bu felaketten etkilendiği bildirilmiştir. Olayın ardından, ASPB ve Soma Kaymakamlığı daveti üzerine, EMDR-TR HAP (Travma İyileştirme Grubu) gönüllülerinden bir grup alanda 4 kez çalışma yapmıştır. Birçok çalışma, TSSB ve diğer davranış problemlerinin doğal afetlerden hemen veya birkaç ay sonra geliştiğini ve çoğu zaman bunun kendiliğinden çözülemediğini göstermiştir. Ruhsal travmaya müdahalede, rahatlama ve duyarsızlaştırma, bilişsel yapılanma teknikleri ile ebeveyne psiko-eğitimin önemi birçok çalışmada bildirilmiştir (Cohen, 1998; Morris-Smith & Silvestre, 2013). Travma terapisinde yaygın olarak kullanılan bir teknik olan EMDR ile yapılan çalışmaların, çocuk ve ergenler üzerinde kısa sürede olumlu değişiklikler yarattığı görülmüştür (Greenwald, 1999; Morrris- Smith & Silvestre 2013). Kısaca, işlevsel olmayan travmatik bir anının işlenmesine yardım eden bir teknik olarak tanımlanan EMDR, duygusal, bilişsel ve fizyolojik düzeyde öğrenmeyi kolaylaştırmaktadır (Shapiro, 2016). Felaket sonrasında bireysel psikolojik destek vermek, her zaman pratik ve kolay olmamaktadır. Çocuklarla EMDR Grup Protokolü (EMDR-GP/ Ç) Korkmazlar tarafından 1999 yılında Marmara deprem felaketi sonrası geliştirilmiş ve o günden itibaren çeşitli felaketlere uyarlanarak kullanılmıştır. Çocuk EMDR Grup Protokolü Soma Maden Felaketine göre uyarlanmış ve alanda çalışan gönüllü EMDR terapistleri tarafından uygulanmıştır. Bu çalışmada Soma Maden Kazası nda babasını kaybeden çocuklarla önce grup çalışması yapılmış, ardından da bireysel EMDR desteği verilmiş bir olgu derinlemesine ele alınacaktır. Olgunun Özellikleri Olgu, 7 yaşında, erkek, ilkokul 1.sınıf öğrencisidir. Maden kazasında babasını kaybetmiştir. Anne, 37 yaşında, ilkokul mezunu ve ev hanımıdır. 3 yaşında bir erkek kardeşi vardır. Yöntem Psikolojik desteğe ihtiyacı olan çocuklar ASPB Soma İlçe Müdürlüğü tarafından belirlenmiştir. Maden kazasında babasını kaybeden bu çocuklarla Çocuk EMDR Grup Protokolü (EMDR-GP/ C) uygulanmıştır. Sayfa 14

15 Çocuk EMDR Grup Protokolü çalışmasının hazırlık aşamasında, tüm çocuklara Çocuklar İçin Travma Ölçeği (CROPS), FİDE Travma Belirti Listesi, uygulanmış ve SUD puanları alınmıştır. Çalışmanın sonunda son test olarak tekrar CROPS uygulanmış, son SUD puanları ile alınmıştır. Çocuk EMDR Grup Protokolü çalışmasının sonrasında SUD puanları 4 ün altına düşmeyen çocuklara bireysel EMDR uygulanmış ve anneleri ile de EMDR Grup Protokolü çalışması ve psiko-eğitim yapılmıştır. Bulgular Çocuk EMDR Grup Protokolü çalışmasının başında, çocukların SUD puanlarının 8-10 arasında olduğu görülmüştür. CROPS ve Fide Travma Belirti Listesi ne göre grup çalışmasına katılan 6 çocuğun tamamının TSSB semptomları gösterdiği belirlenmiştir. Grup çalışmasının bitiminde SUD puanları 4 çocukta 4 ün altına düşmüş, 2 çocuğun ise SUD puanları 4' ün üzerinde kalmıştır. SUD puanları 4 ün üzerinde olan çocuklar ile bireysel EMDR çalışması yapılmıştır. Burada ele alınacak olgu, grup çalışmasına katılıp SUD puanı 4 ün üzerinde kalan ve bireysel desteğe ihtiyacı olduğu belirlenen olgulardan biridir. Olgunun grup çalışması sürecinde, olayı görsel ve sözel olarak tam anlamıyla işlemleyemediği, güvenli yerini doğa resmi olarak çizdiği, olayla ilgili en kötü resim çiziminin karalamalardan oluştuğu gözlemlenmiştir. Çalışmalar sırasında SUD puanlarında iniş çıkışlar görülmüş ve çalışmanın sonunda TSSB belirtileri göstermeye devam ettiği belirlenmiştir. SUD puanı yüksek kaldığı için terapist tarafından bireysel EMDR çalışmasına davet edilmiştir. Ertesi gün yapılan bireysel EMDR seansında olgu, travmatik olayı oyun hamuru kullanarak maden kazasını oluşturmuştur. Seans boyunca, travmatik olayı grup çalışmasına göre daha somut bir biçimde işlemlediği görülmüştür. Sekiz setlik bir işleme sonrasında SUD puanının sıfır olduğu belirlenmiştir. Ardından anne ile bir seans psiko-eğitim yapılmıştır. Bir yıl sonra yapılan izleme çalışması sırasında anne ve çocuk ile tekrar görüşülmüş, TSSB semptomlarının ortadan tamamen kalktığı bilgisi alınmıştır (CROPS). Çocukla yapılan bireysel değerlendirme seansında ise güvenli yerini ev resmi olarak çizdiği, yaşına uygun kaynakları geliştirdiği ve bunları kullanabildiği görülmüştür. Oyun hamuru ile yapılan çalışmada ise bu kez yaşadığı travma ile ilgili bir malzeme getirmemiştir. Sonuç Ve Öneriler Grup çalışmasının, toplumun büyük bir kısmını etkileyen travmatik olaylarda uygulamadaki pratikliği, TSSB gelişen kişilerin bireysel çalışma öncesi kolay tespit edilebilmesi ve yine bireysel çalışma öncesi SUD seviyesini düşürerek bireysel çalışmanın daha hızlı ve kolay ilerlemesini sağlaması açısından oldukça önemli olduğu görülmüştür. Bu çalışma, toplumun önemli bir kısmını etkileyen travmatik olay sonrasında yapılacak müdahalenin etkililiğini görme açısından önemli veriler sunmaktadır. Tek bir olgu üzerinden anlatılan bu çalışmanın, ileride benzer olaylarda daha fazla sayıda olgu üzerinde uygulanmaya açık bir model sunduğu düşünülmektedir. Sayfa 15

16 Sayfa E MDR Yazım Kuralları Genel İlkeler 1. E-bültene gönderilecek araştırma yazıları, A4 boyutlarında beyaz kağıda üst, alt, sağ ve sol boşluk 2,5 cm. Bırakılarak (16 x 24,7 lik alana) çift aralıklı ve düz metin olarak yazılmalıdır (Bu ölçüler, gönderilen tablo ve grafiklerin dergi sayfa boyutları dışına taşmamasını ve daha kolay kullanılmasını sağlayacaktır). 2. Yazılarda Türk Dil Kurumu nun yazım kılavuzu örnek alınmalı, yabancı sözcükler yerine olabildiğince Türkçe sözcükler kullanılmalıdır. Türkçe de pek alışılmamış sözcükler yazıda kullanılırken ilk geçtiği yerde yabancı dildeki karşılığı parantez içinde verilmelidir (Türkçe ve İngilizce). 3. Araştırma yazıları başlık sayfası, özet (Türkçe ve İngilize), anahtar kelimeler, ana metin, kaynaklar, ekler, tablolar, şekil başlıkları, şekiller, yazar notları ve yazışma adresi ile genişletilmiş İngilize uzun özet (summary) bölümlerini içermelidir. a) Başlık sayfası: Sadece araştırma yazısı başlığı ve kısa başlık bu sayfada yer almalıdır. Yazarların adı ve soyadı, unvanı ve çalıştığı kurumu içeren bilgiler de bu sayfada yer almalıdır. b) Özet ve anahtar sözcükler: Araştırma yazısı, Türkçe ve İngilizce olmak üzere her iki dilde Özet ve Abstract başlıkları altında 250 kelimeyi geçmeyecek şekilde olmalıdır. Anahtar kelimeler (3 ile 6 arasında) Türkçe özetin altında Anahtar kelimeler ve İngilizce özetin altında Key words başlığı kullanılarak verilmelidir. Türkçe ve İngilizce özetin her biri yeni bir sayfadan başlamalıdır. c) Ana metin: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Görgül makalelerde (araştırma yazılarında) metin, sırasıyla giriş, yöntem, sonuçlar ve tartışma bölümlerinden oluşmalıdır. Derleme türü yazılarda da yöntem bölümü dışında diğer adımlar benzer şekilde yazılmalıdır. Makalenin başlığı ana metnin ilk sayfasında yer almalı ve başlıktan sonra, Giriş alt başlığı yazılmadan paragraf ile metne başlanmalıdır. Yöntem, Sonuçlar ve Tartışma bölümleri yeni bir sayfadan başlamamalıdır; bir bölüm bittikten sonra, aynı sayfada diğeri onu izlemelidir. Giriş bölümü, yapılan araştırma ile ilgili olarak, literatürdeki yaklaşım ve sonuçlar ile araştırmanın amacını içermelidir. Yöntem bölümü örneklem, veri toplama araçları ve işlem olmak üzere 3 alt bölümden oluşmalıdır. Sonuçlar, araştırmada kullanılan istatistiksel analizleri, her değişkene ait ortalama ve standart sapma değerlerini içermelidir. Tablolar ve şekiller ayrı bir sayfada yazının en sonunda verilmelidir. Verilecek olan tablolarda ortalamalar ortalama işareti, standart sapmalar ise s ile gösterilmelidir. d) Kaynaklar: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Metin içinde belirtilen tüm kaynaklar Kaynakça listesi içinde yer almalıdır. APA 5 formatına uygun yazılmalıdır. e) Ekler: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Araştırmada kullanılan ölçekler gibi ek bilgileri içerir. f) Tablolar: Yeni bir sayfadan başlamalıdır ve her bir tablo ayrı bir sayfada verilmedir. Tablo numarası (Tablo 1: gibi) ve Tablo başlığı tablonun üstünde kelimelerin yalnızca baş harfleri büyük olarak yer almalıdır. g) Şekil başlıkları ve şekiller: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Şekil numarası ve şekil başlıkları kelimelerin baş harfleri büyük olarak aynı sayfada alt alta verilmelidir. Şekillerin her biri ise ayrı sayfalarda verilmelidir. h) Yazar notları: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Eğer araştırma bir tez çalışmasının özeti ise veya araştırmayı destekleyen kurum(lar) var ise bu bölümde belirtilmelidir. Ayrıca araştırmacının, araştırmaya katkılarından dolayı teşekkür etmek istediği kişiler de bu sayfada belirtilmelidir. ı) Yazışma adresi: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Yazarın veya yazarlardan bağlantı kurulabilecek olan kişinin adresi, telefon numarası ve varsa faks numarası ile e-posta adresi bu bölümde yer almalıdır i) Genişletilmiş İngilizce özet (Summary): Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Çift aralıklı, 4-10 sayfa uzunluğunda olmalı; giriş, yöntem, bulgular ve tartışma bölümlerini içermelidir. İngilizce kısa başlık mutlaka belirtilmelidir. 4) Yazılardan ifade edilen düşüncelerden yazarları sorumludur. 5) Yayın Kurulu, yazıda gerekli gördüğü sözcükleri değiştirebilir. 6) Kurallara uymayan yazılar yayınlanmaz. 7) Yayınlanan her araştırmanın verilerinin 5 yıl süre ile araştırmacı tarafından saklanması zorunludur. Çalışma iki kopya halinde emdrebulten@yahoo.com adresine gönderilmelidir. Bunlar: a)-kimlik bilgilerini içeren başlık sayfası dahil b) Kimlik bilgilerini içeren başlık sayfası hariç.

17 Psikoloji ve Pskiyatri Dünyasından Haberler 4-7 Ekim 2018 tarihleri arasında Atlanta, Amerika da EMDRIA Kongresi gerçekleştirilecektir. Detaylı bilgiye adresinden ulaşabilirsiniz. 1. Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler Kongresi Ekim 2018 tarihleri arasında Ankara da gerçekleşecektir. Detaylı bilgiye adresinden ulaşabilirsiniz. 6-9 Nisan 2019 tarihleri arasında Varşova, Polonya da 27. Avrupa Psikiyatri Kongresi gerçekleştirilecektir. Detaylı bilgiye adresinden ulaşabilirsiniz Ağustos 2018 tarihleri arasında Gönen Otel de EMDR I. Düzey Eğitimi verilecektir. Detaylı bilgiye adresinden ulaşabilirsiniz. Türkiye Psikiyatri Derneği tarafından düzenlenen 54. Ulusal Psikiyatri Kongresi bu yıl İzmir de gerçekleştirilecektir. Detaylı bilgiye adresinden ulaşabilirsiniz. Türkiye Travmatik Stres Kongresi 7-9 Aralık 2018 tarihleri arasında yapılacaktır. Detaylı bilgiye adresinden ulaşabilirsiniz. Sayfa 17