SONUÇ RAPORU SOSYAL HİZMET ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI 8. SOSYAL HİZMET EĞİTİM ÇALIŞTAYI. Hazırlayanlar

Transkript

1 8. SOSYAL HİZMET EĞİTİM ÇALIŞTAYI SOSYAL HİZMET ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI SONUÇ RAPORU Hazırlayanlar Kamil ALPTEKİN (Prof. Dr., Moderatör) Arzu İÇAĞASIOĞLU ÇOBAN (Prof. Dr., Eş Moderatör) Kasım, 2018 ANKARA

2 SOSYAL HİZMET ÇEKİRDEK EĞİTİM PROGRAMI ÇALIŞTAYI 12 Ekim 2018, Ankara Sosyal Hizmet Çekirdek Eğitim Programı temalı 8. Sosyal Hizmet Eğitim Çalıştayı, ile Sosyal Hizmet Okulları Derneği tarafından birlikte düzenlenmiş, Başkent Üniversitesi Bağlıca Kampüsü nde 12 Ekim 2018 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Çalıştayda sosyal hizmet lisans eğitim programının ana unsur ve esaslarını ulusal ölçekte belirlemek ve sosyal hizmet lisans eğitimi veren tüm kurum ve kuruluşlarda standardizasyonu sağlamak üzere ulusal bir çerçeve programının oluşturulması yönünde Sosyal Hizmet Okulları tarafından hazırlanan Sosyal Hizmet Çekirdek Eğitim Taslak Programı nın görüşülmesi ve bu taslak programa son şeklinin verilmesi amaçlanmıştır. Çalıştaya 24 sosyal hizmet akademisyeni ile birlikte Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi 2 Sosyal Hizmet Uzmanı da katılmıştır (Ek 1). Çalıştay moderatörlüğünü Sosyal Hizmet Okulları Derneği Başkanı Prof. Dr. Kamil Alptekin ve eş moderatörlüğünü Başkent Üniversitesi Sosyal Hizmet Bölüm Başkanı Prof. Dr. Arzu İçağasıoğlu Çoban üstlenmiştir. Çalıştay, açılış konuşmalarıyla saat te başlamıştır. Açılış konuşmasında ilk söz alan Dekan Vekili Prof. Dr. Şahin Kavuncubaşı konuşmasında eğitimde akreditasyon konusunu çok önemli gördüğünü, çekirdek eğitim programı hazırlamanın temel bir gereklilik olduğunu, çekirdek eğitim programının eğitimde göze çarpan dağınıklık ve düzensizlikleri önlediğini belirtmiştir. Prof. Dr. Kavuncubaşı sosyal hizmet eğitiminde çekirdek eğitim programını konu alan bu çalıştay girişimi için emeği geçenlere teşekkür etmiştir. Açılış konuşmasında ikinci olarak söz alan Başkent Üniversitesi Sosyal Hizmet Bölüm Başkanı Arzu İçağasıoğlu Çoban, Bölümü adına bu önemli toplantıya ev sahipliği yaptığı ve Sosyal Hizmet Çekirdek Eğitimi Programı 2018 in (SHÇEP 2018) hazırlıklarının her safhasında bölüm olarak yer aldıkları için mutlu olduklarını belirtmiş ve tüm katılımcılara teşekkür etmiştir. Çalıştay açılışında son sözü alan Sosyal Hizmet Okulları Derneği Başkanı Prof. Dr. Kamil Alptekin ise Türkiye de sosyal hizmet eğitiminde bir takım sorunların yaşandığını, bu sorunların çözümü noktasında Sosyal Hizmet Okulları Derneği nin bir fırsat olduğunu belirtmiş, bu fırsatın iyi kullanılması gerektiğini ve bu doğrultuda tüm sosyal hizmet akademisyenlerine büyük görevler düştüğünün altını çizmiştir. Prof. Dr. Alptekin konuşmasının sonunda SHÇEP 2018 in hazırlanmasının Derneğin yürütmekte olduğu akreditasyon ve kalite güvencesi çalışmalarının temel gereklerinden biri olduğunu vurgulamıştır. Çalıştayın oturumlarına geçmeden önce İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Sosyal Hizmet Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Talip Yiğit, Çalıştayın kapsamı ve niteliğine yönelik Sosyal Hizmet Programlarında Çekirdek Müfredat (Yeterlilik Temelli Eğitim Planı Oluşturulması) başlıklı bir sunum yapmıştır. Çekirdek eğitim programının tanımı, türleri ve amacının ne olduğunu

3 açıklayarak konuşmasına başlayan Dr. Öğr. Üyesi Yiğit sunumunda; Dünyada ve Türkiye den verdiği örneklerle ağırlıklı olarak yeterliliklere dayalı program geliştirmenin önemi ile yeterlilik temelli sosyal hizmet programlarında çekirdek eğitim programı hazırlarken izlenecek temel strateji ve bakış açıların neler olması gerektiği üzerinde durmuştur. Çalıştay açılış programının tamamlanmasından sonra ilk oturuma geçilmiştir. Çalıştay oturumlarında katılımcıların SHÇEP 2018 Taslak Raporu ve sosyal hizmet çekirdek eğitim programına ilişkin düşünceleri ve önerileri aşağıda özetlenerek verilmiştir: Çekirdek eğitim programı yükseköğretimde bir eğitim programının genel çerçevesini çizmekte; aynı zamanda bir eğitim felsefesi olarak yaygın biçimde kullanılmaktadır. Çekirdek eğitim programı eğitim ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte, zorlayıcı, bütünleşik ve keşfedici bir eğitim tasarımı olarak görülmelidir. SHÇEP 2018 Raporu nun Giriş bölümünde ulusal ve uluslararası sosyal hizmet eğitim standartlarından bahsedilmeli ve bu bölümde daha önceki Ulusal Sosyal Hizmet Eğitim Çalıştayları özet halde verilmelidir. Sınıf içi yüzyüze etkileşime dayanması; uygulama derslerinin müfredatta önemli bir ağırlığa ve öneme sahip olması; süpervizyon gözetiminde kurum ortamında uygulama yapılması; eğitimde vaka tartışması, rol oyunu, grup çalışması, bilimsel araştırma, proje hazırlama ve sunma, drama, kurum ziyareti, gözlem, görüşme, genogram vb. pek çok yöntem ve tekniğin kullanılması; müfredatında öğrenciyi özgürleştirici, güçlendirici, geliştirici ve kişisel farkındalık kazandırıcı uygulamalara ve derslere de yer verilmesi sosyal hizmet eğitimini özgün kılan başlıca özelliklerdir. Belirtilen bu özelliklere SHÇEP 2018 raporunda mutlaka değinilmelidir. SHÇEP 2018 Raporu nda bir meslek ve disiplin olarak sosyal hizmetin tanımı ile sosyal hizmet uzmanının görev, işlev ve rolleri ayrı bir başlık altında ele alınmalıdır. SHÇEP 2018 de bahsi geçecek mesleki değerler, etik yükümlülükler, eğitim standartları ve mesleki yeterliliklere ilişkin tüm açıklamalarda uluslararası sosyal hizmet meslek kuruluşlarının (Uluslararası Sosyal Hizmet Uzmanları Federasyonu -International Federation of Social Workers IFSW, Uluslararası Sosyal Hizmet Okulları Birliği -International Association of Schools of Social Work IASSW, Avrupa Sosyal Hizmet Okulları Birliği - European Association of Schools of Social Work EASSW, Sosyal Hizmet Eğitimi Konseyi nin (Council on Social Work Education - CSWE) yayınladıkları raporlar temel alınmalıdır. SHÇEP 2018 Raporu nun Sosyal Hizmet Ulusal Çekirdek Eğitimi Programı nın Yaklaşımları bölümünde; Genelci Yaklaşım, Biyo-Psiko-Sosyal Yaklaşım, Yeterlik Temelli Yaklaşım, Sürekli İyileştirme Yaklaşımı ve Öğrenci Odaklı Yaklaşımın sosyal hizmet eğitimi için benimsenmesi gereken temel yaklaşımlar olduğu özellikle vurgulanmalıdır. Sosyal hizmetin bilgi gövdesi; insana, insanın gelişimine, ihtiyaçlarına, sorunlarına fonksiyonelliğine ve etkileşim içinde bulunduğu sosyal sitemlere yöneldiği için kapsamlı ve karmaşık bir yapıya sahiptir. Daha anlaşılabilir olması açısından sosyal hizmetin bilgi

4 gövdesini oluşturan bilgiler; kuramsal, olgusal ve uygulamaya dayalı olmak üzere üç kategori içerisinde SHÇEP 2018 Raporu na yansıtılabilir. SHÇEP 2018 Taslak Raporu nda yer alan ve sosyal hizmet eğitiminin temel bir bileşeni olarak gösterilen alan uygulaması bölümünde süpervizyonun bu uygulamanın vazgeçilmez bir parçası olduğu, süpervizyon desteği olmadan alan uygulamasının yapılamayacağı hususunun altı çizilmelidir. Taslak Raporda minimum 400 saat olarak belirtilen alan uygulamasına ayrılan sürenin artırılması ve ayrıca süpervizyon için ayrılacak süreye ilişkin de bir bilginin yer alması gereklidir. Sosyal hizmet eğitiminde öğrencilere kendilerini tanıma, geliştirme ve sosyal hizmet uzmanı kimliği kazanma olanağı sağlanır. Öğrencilerin sosyal hizmet bilgi, beceri ve değerlerine ilişkin farkındalık ve yetkinliklerini mesleki yaşamlarına kararlılıkla ve özgüvenle aktarabilmeleri amaçlanır. Bu noktada, öğrencinin eğitim sürecinde hedeflenen düzeyde gelişme sağlamasında SHÇEP 2018 in kılavuzluk ettiği bir müfredatın yapılandırılması gerekmektedir. Çalıştayın bitimine yakın bir zaman diliminde Sosyal Hizmet Okulları Derneği nin yürüttüğü çalışmalar ve yakın gelecekteki faaliyetler gündeme gelmiştir. Katılımcılar Sosyal Hizmet Okulları Derneği nin YÖK ten bir an önce akreditasyon yetkisi alması temennisinde bulunmuşlardır. Çalıştay kapanmadan önce bir sonraki sosyal hizmet eğitim çalıştayın nerede ve hangi konu başlığı altında yapılması üzerinde durulmuştur. Çalıştay katılımcısı Dr. Nurullah Çalış, mensubu bulunduğu Rize Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Rektörlüğü nün onaylaması durumunda 9. Sosyal Hizmet Eğitim Çalıştayı nın 2019 yılının Nisan ayında Rize de yapmaktan memnun olacaklarını ifade etmiştir. Katılımcılar, 9. Sosyal Hizmet Eğitim Çalıştayı nda Sosyal Hizmet Okulları Derneği nin gündeminde olan sosyal hizmet eğitiminde açıköğretim veya alan uygulaması konularından birinin ele alınmasının uygun olacağı konusunda ortak bir görüş öne sürmüşlerdir.

5 Ek SOSYAL HİZMET EĞİTİM ÇALIŞTAYI Sosyal Hizmet Ulusal Çekirdek Eğitim Programı ÇALIŞTAY KATILIMCI LİSTESİ Sıra No ADI-SOYADI KURUMU 1 Dr. Mehmet Can Aktan 2 Prof. Dr. Kamil Alptekin 3 Öğr. Gör. Elvan Atamtürk 4 Doç. Dr. İshak Aydemir KTO Karatay Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Bahçeşehir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölümü 5 Rahmiye Bozkurt Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Genel Başkanı 6 Prof. Dr. Işıl Bulut 7 Dr. Nurullah Çalış 8 Prof. Dr. Arzu İçağasıoğlu Çoban 9 Prof. Dr. Gülsüm Çamur Duyan 10 Dr. Öğr. Üyesi Gizem Çelik Gümüş 11 Dr. Öğr. Üyesi Melek İpek 12 Doç. Dr. Ertan Kahramanoğlu 13 Prof. Dr. Abdullah Karatay 14 Prof. Dr. Aliye Mavili 15 Prof. Dr. Cengiz Özbesler Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İstanbul Aydın Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Biruni Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi

6 ÇALIŞTAY KATILIMCI LİSTESİ (devam) Sıra No ADI-SOYADI KURUMU 16 Arş. Gör. Emre Özcan 17 Dr. Öğr. Üyesi Seda Attepe Özden 18 Arş. Gör. Merve Deniz Pak 19 Doç. Dr. Gonca Polat 20 Doç. Dr. Semra Saruç 21 Dr. Öğr. Üyesi Neşe Şahin Taşğın Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Maltepe Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi 22 Prof. Dr. İlhan Tomanbay 23 Prof. Dr. Tarık Tuncay 24 Prof. Dr. Erden Ünlü Emekli Öğretim Üyesi İstinye Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 25 Dr. Öğr. Üyesi Talip Yiğit 26 Fayik Yurtkulu İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi