HEMODİYALİZ HASTALARINDA ULTRAFİLTRASYONUN AORTANIN MEKANİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "HEMODİYALİZ HASTALARINDA ULTRAFİLTRASYONUN AORTANIN MEKANİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ"

Ayla Karatay
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 HEMODİYALİZ HASTALARINDA ULTRAFİLTRASYONUN AORTANIN MEKANİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİ Banu S ahin Yıldız, Alparslan S ahin, Nazire Bas kurt Aladag, Gu lgu n Arslan, Hakan Kaptanog ulları, I brahim Akın, Mustafa Yıldız Department of Internal Medicine, Dr. Lu tfi Kırdar Kartal Educational and Research Hospital; I stanbul-turkey Department of Cardiology, Bakırko y Dr. Sadi Konuk Educational and Research Hospital; I stanbul-turkey Medikare Hemodialysis Center; I stanbul-turkey Department of Cardiology, Faculty of Medicine, Rostock University; Rostock-Germany Kartal Kos uyolu Yu ksek I htisas Educational and Research Hospital; I stanbul-turkey

2 GİRİŞ VE AMAÇ

3 Hemodiyaliz hastalarında, artmıs ateroskleroz, kalp yetersizlig i gibi kardiyovasku ler komplikasyonlar, en o nemli mortalite sebebidir. Arteriyel kompliyansta azalma, hem sol ventriku l ard yu ku nu arttırarak, hem de koroner perfu zyonda azalmaya yol açarak kardiyovasku ler mortalite ve morbiditeyi arttırır. Sato M, Ogawa T, Otsuka K, Ando Y, Nitta K. Stiffness parameter β as a predictor of the 4-year all-cause mortality of chronic hemodialysis patients. Clin Exp Nephrol 2013; 17: Chen SC, Chang JM, Tsai YC, Su HM, Chen HC. Brachial-ankle pulse wave velocity and brachial pre-ejection period to ejection time ratio with renal outcomes in chronic kidney disease. Hypertens Res 2012; 35:

4 Nabız dalga hızının o lçu mu bu yu k damarların elastik o zelliklerini belirlemedeki o nemli yo ntemlerden birisidir ve birbirlerine belli uzaklıktaki iki arterin (karotis-femoral, brakiyal-radyal arterler gibi) traseleri u zerine ciltte yerles tirilmis iki ultrason ya da basınç duyarlı transdu ser kullanarak o lçu m yapma prensibine dayanmaktadır. Arteriyal kompliyansı belirlemede nabız dalga hızı o lçu mu noninvaziv bir teknik olarak gu ncel kullanımda yerini almaktadır.

5 Ölçu len nabız dalga hızı arter duvarı sertlig inin bir go stergesidir. Arter elastisitesinin azaldıg ı durumlarda nabız dalga hızı artar. Asmar R, et al. Hypertension 1995; 26: Asmar R, et al. Am J Hypertens 2001; 14:

7 Arterin elastikiyeti, elastin/kollojen oranı Elastin oranı arttıkça esneklik artar ve nabız dalga hızı du s er, kollojen oranı arttıkça esneklik azalır nabız dalga hızı yu kselir. Glikozaminoglikanların depolanması ve glikolizasyon son u ru nlerinin damar duvarında artıs ı, ateroskleroz, damar yapısını bozarak nabız dalga hızını artırır.

8 Bu çalıs mada kronik hemodiyaliz programında ki hastalarda ultrafiltrasyonun aortanın mekanik o zelliklerine etkisini tespit etmek amacıyla nabız dalga hızı o lçu mu yapılmıs tır. Hasta grubunun antropometrik o zellikleri, sistolik ve diyastolik kan basıncı, ortalama arteriyel basıncı, nabız basıncı, kalp hızı, nabız dalga hızı ve nabız ilerleme zamanı, sag lıklı kontrol grubu ile kars ılas tırılarak deg erlendirilmis tir.

9 GEREÇ VE YÖNTEM

10 GEREÇ VE YÖNTEM-1 26 (12 bayan, 14 erkek ) rutin hemodiyaliz hastası Ortalama diyaliz su resi 40,7+26,6 (4-70) ay 29 kis i ( 13 kadın, 16 erkek) sag lıklı kontrol grubu Antropometrik o lçu mler, kan basıncı, nabız basıncı, nabız dalga hızı ve nabız ilerleme zamanı o lçu ldu.

11 Hastalar, Haftada 3 kez, 4 saat konvansiyonel hemodiyaliz Kan pompa hızı: 300 ml/dk Ultrafiltrasyon hızı : 500 ml/dk Damar giris yolu: Arteriyoveno z fistu l Fresenius 4008, polisulfan membran Standart Ca'lu dializat, bikarbonatlı hemodiyaliz Fosfor bag layıcı ajan, ESA, IV demir tedavisi alıyor Antihipertansifler o lçu mden 12 saat o nce stoplandı

12 GEREÇ VE YÖNTEM-2 Hafif giysili ve ayakkabısız olacak s ekilde, katılımcıların kilo ve boyu hareket edebilen bir cetvel is aretleyicisi ve ag ırlık o lçu mu yapabilecek bir kolu olan standart bir basku l yardımı ile o lçu ldu. Katılımcının karın bo lgesi gevs ek, kolları yanlarda ve ayakları bitis ik olacak s ekilde ayakta dik olarak durması sag landıktan sonra bel çevresi (cm), son kaburga ile krista iliaca arasında orta hatta o lçu ldu. Kalça çevresi (cm) her iki torokanter majo r femoris hizasından o lçu ldu. Bel çevresinin kalça çevresine bo lu nmesi ile bel-kalça oranı hesaplandı.

13 GEREÇ VE YÖNTEM-3 Arter kan basıncı, 30 dakikalık bir dinlenme sonrasında uygun bir standart civalı manometre (ERKA, D-83646, Germany) ile yatar pozisyonda o lçu ldu. Sistolik kan basıncı Korotkoff seslerinin ilk duyuldug u, diyastolik kan basıncı ise seslerin kayboldug u nokta (faz 5) olarak kabul edildi. Nabız basıncı = Sistolik kan basıncı - Diyastolik kan basıncı Ortalama kan basıncı = [Sistolik kan basıncı + (2 X Diyastolik kan basıncı) ] / 3 formu lleri ile belirlendi. Aortik nabız dalga hızı, otomatik online nabız dalga kaydına ve nabız dalga hızının otomatik hesaplanmasına imkan veren Complior cihazı (Createch Industrie, Fransa) kullanılarak hesaplandı.

14 GEREÇ VE YÖNTEM-4 Ayrıca teknik sebeplerle arter genis leyebilirlig inin gu venilir o lçu lebilmesi için boy <120 cm, vu cut ag ırlıg ı <30 kg ve vu cutkitle indeksi 35 kg/m² olan bireylerde nabız dalga hızı o lçu mleri yapılmadı.

15 GEREÇ VE YÖNTEM-5 Arteriya karotis komminis ve femoral arter basınç dalga formları TY- 306 Fukuda (Fukuda, Tokyo, Japonya) basınç duyarlı transdüser kullanılarak noninvazif olarak o lçu ldu. Ölçu mler 10 dan fazla farklı kardiyak do ngu de tekrarlandı ve ortalama deg er, sonuç analizi için kullanılı. Nabız dalga hızı otomatik olarak; Nabız Dalga Hızı = ΔD/Δt formu lu ile hesaplandı. [ΔD: İki kayıt noktası arasında nabız dalgası tarafından vücut yüzeyinde katedilen mesafe (metre), Δt: Complior cihazı tarafından otomatik olarak belirlenen nabız dalga transit zamanı (saniye)] Asmar R, et al. Hypertension 1995; 26:

16 GEREÇ VE YÖNTEM-6 db karotis arter d femoral arter Karotis-Femoral nabız dalga hızı (NDH) ölçümü [Δd: karotis-femoral arterrler arası mesafe (m), Δt: geçiş zamanı (ms), NDH= Δd/ Δt; db:desibel

17 Bazal kan basıncı Karotis- femoral (aortik) nabız dalga hızı Nabız dalga ilerleme zamanı diyaliz o ncesi ve diyalizden hemen sonra o lçu ldu.

18 DIŞLAMA KRİTERLERİ Geçirilmis myokard enfarktu su Periferik arter hastalıg ı Serebrovasku ler hastalık Kalp kapak hastalıg ı Diyaliz ilis kili hipotansiyon Atriyal fibrilasyon 2 ve 3. derece A-V blok Sigara ve alkol kullanımı Boy<120 cm ve kilo<30 kg BMI >35 kg/m2

19 BULGULAR

20 Hemodiyaliz hastalarında; sistolik kan basıncı, diyastolik kan basıncı, ortalama kan basıncı, nabız basıncı nabız dalgası hızı sag lıklı bireylere go re belirgin bir s ekilde yu ksek go zlenirken, nabız dalgası ilerleme zamanı sag lıklı bireylerde daha yu ksek go zlendi.

21 Hemodiyaliz hastaları ve sağlıklı grupta antropometik ve hemodinamik değerlerin karşılaştırılması Hemodiyaliz Hastası Sağlıklı Grup Yas 39,8±15,4 36,5±9,7 0,36 Ag ırlık, kg 65,04±10,77 70,3±11,78 0,10 Boy, m 165,73±9,78 165,51±7,03 0,92 Bel çevresi, cm 84,26±7,97 87,82±10,23 0,15 Kalça çevresi, cm 95,15±5,51 97,24±5,51 0,16 Sist KB, mmhg 141,34±20,66 113,62±12,09 <0,001 Diast KB, mmhg 82,50±14,64 72,75±7,62 0,004 MBP,mmHg 101,84±16,33 86,03±7,33 <0,001 Nabız P, mmhg 58,84±9,62 40,17±10,64 <0,001 Kalp hızı, vuru/dk 81,50±8,91 76,34±10,15 0,05 PWV, m/sn 10,99±3,08 9,72±1,45 0,01 Nabız iletilme zamanı, sn 57,22±12,67 66,96±8,93 0,002 P

22 Nabız dalga hızı ile yas boy uzunlug u bel çevresi sistolik kan basıncı diyastolik kan basıncı ortalama kan basıncı nabız basıncı kalp hızı arasında belirgin pozitif ilis ki saptandı.

23 Nabız dalga hızı ile antropometrik ve hemodinamik parametrelerin korelasyonu Pulse Wave Velocity (m/sn) p Yas, yıl <0,001 0,48 Diayaliz su resi, ay 0,57 0,21 Kilo, kg 0,16 0,18 Boy, m 0,02 0,29 Kalça çevresi, cm 0,02 0,30 Bel çevresi, cm 0,28 0,14 SBP,mmHg 0,001 0,43 DBP, mmhg 0,008 0,35 MBP, mmhg 0,002 0,41 Nabız Basıncı, mmhg 0,0090 0,35 Kalp hızı, vuru/dk 0,01 0,33 Nabız ilerleme zamanı,sn <0,001-0,87 r

24 Diyaliz öncesi ve sonrası değişiklikler Vu cut ag ırlıg ı, sistolik kan basıncı, diyastolik kan basıncı, ortalama kan basıncı, nabız basıncı ve nabız dalga hızı diyaliz sonrasında belirgin bir s ekilde azalırken kalp hızı ve nabız ilerleme zamanı diyaliz sonrasında artıs go sterdi.

25 Prediyaliz Postdiyaliz p Kilo,kg 65,03±10,77 63,15±10,93 <0,001 Sistolik KB, mmhg Diastolik Kb, mmh 141,34±20,66 122,50±14,64 <0,001 82,50±14,64 75,76±9,66 0,001 OAB,mmHg 101,84±16,33 90,88±10,72 <0,001 Nabız Basıncı,mmHg Kalp hızı, vuru/dk 58,84±9,62 47,11±8,26 <0,001 81,50±8,91 89,53±10,16 <0,001 PWV, m/sn 11,21±3,11 10,48±2,58 0,02 PPT,sn 55,61±11,80 58,97±12,36 0,04

26 TARTIŞMA

27 TARTIŞMA Arteryal nabız dalga hızı ve nabız dalgası ilerleme zamanı, yu ksek kardiyovasku ler risk hesaplanmasında klinik olarak o nemlidir. Arteryal nabız hızı, nabız ilerleme zamanı ile ters orantılı olup, yas, nabız, kan basıncı ile deg is im go stermektedir. Artan yas, yu ksek kalp ritmi ve yu ksek kan basıncı arteriyel elastikiyeti azaltarak nabız hızında artıs a sebep olmaktadır. Ultrafiltrasyon sonrası, sempatik ve renin angiotensin sistemindeki artıs, vasku ler tonusta artıs a ve arteryal elastikiyette bozulmaya yol açtıg ı du s u nu lmektedir. Hemodiyaliz tedavisi alan hastalar, sag lıklı bireylere go re daha ko tu aortik mekanik o zellikler go stermelerine rag men, hemodiyaliz sırasında ultrafiltrasyon; aortik elastikiyet ve nabız yayılım su resi ile ters ilis kisi olan aortik nabız dalga hızını belirgin bir s ekilde iyiles tirir.

32 yılları arası, toplam 70 rutin dializ hastası stiffness parameter β Doopler USG Stiffness parameter β =(systolic blood pressure/diastolic blood pressure) [Dd/(Ds Dd) Dd: end diastol CCA çapı Ds: pick sistol CCA çapı 4 yıllık mortalite ve yeni KVO gelis imi ile anlamlı ilis ki

Benzer belgeler

Arteryal Sertlik ve Nabız Dalga Hızı. Dr. Barış Afşar Konya Numune Hastanesi

Arteryal Sertlik ve Nabız Dalga Hızı Dr. Barış Afşar Konya Numune Hastanesi Kompliyans: Birim basınç değişimine karşın hacimde meydana gelen değişim (cm/mmhg veya cm 2 /mmhg) Distensibility: Esneyebilme.