EDİRNE NİN KÜLTÜR VE TURİZM POTANSİYELİ

Transkript

1

2 EDİRNE NİN KÜLTÜR VE TURİZM POTANSİYELİ

3 Balkan Yarımadası'nın güneydoğu kesimindeki Trakya Bölgesinde yer alan Edirne, Doğu-Batı ulaşım yolları üzerindeki coğrafi konumu nedeniyle tarihin her döneminde askeri, iktisadi ve kültürel hareketliliğini sürdüren bir merkez olmuştur.

4 Bugün İlimiz Enez İlçesi sınırları içerisinde bulunan Hocaçeşme Höyüğü M.Ö yılına tarihlenen geçmişi ile şimdilik Trakya da neolotik kültürü yansıtan en eski yerleşim yeri olarak bilinmektedir.

5 6.098 km2 lik yüzölçümlü ilin büyük bir bölümünü kaplayan platolar ve bereketli ovalarıyla ülkemizin tarım kenti olarak bilinen Edirne, Kültür ve Turizm Bakanlığınca uygulamaya konulan Türkiye Turizm Stratejisi 2023 Eylem Planı çerçevesinde artık bir kültür-turizm kenti olmayı hedeflemiş, çalışmalarını bu doğrultuda yürütmeye başlamıştır.

6 Topraklarında 8300 yıllık yerleşik bir yaşam kültürü varlığının izlerini taşıyan bu kadim şehir Trak, Makedonya, Pers, Roma ve Doğu Roma hakimiyeti altında iken önemli gelişmeler göstermiş olsa da, Edirne nin gelişimine ivme kazandıran asıl olay 1361 yılında Osmanlılar tarafından fethedilmesi olmuştur.

7 Türk Hakimiyeti ne girdikten sonra, askeri üs olma özelliğini koruyan ancak başkent olduktan sonra bir kültür ve sanat merkezine dönüşen Edirne; bu süreç içerisinde anıtsal birçok eserle donatılmış, bugün de sahip olduğu bu eserler ile adeta bir açık hava müzesi haline gelmiştir.

8 İstanbul un Fethine kadar Osmanlı İmparatorluğu na başkentlik yapan Edirne, İstanbul un alınmasında, Türklerin Balkanlara yayılmasında ve 19.yüzyıla kadar Avrupa nın geniş bir coğrafyasında devam eden Türk Hakimiyeti nin sağlanmasında en önemli rolü oynayan şehirdir. Bu nedenle tarihi geçmişimizin önemli izlerini taşımaktadır.

9 Bir imparatorluk başkenti olarak Osmanlı nın mimarideki gelişmelerine tanıklık eden Edirne, Türk-İslam sanatının en üst düzeye yükseldiği dönem eserlerine sahiptir.

10 Bu eserler arasında çoğu cami, han, hamam, çarşı, kervansaray 442 adet anıt eser, 613 adet sivil mimarlık örneği konut, 63 adet resmi yapı gibi önemli yapılar ile 246 adet arkeolojik, tarihi ve kentsel sit, toplam 1364 tescilli taşınmaz vardır. İlin tarihi geçmişinin ve çok kültürlülüğünün izlerini taşıyan bu eserler Edirne nin kültür turizmindeki yerini güçlendiren unsurlardır.

11 Tarih turizmi yada tarihsel kültür turizmi Edirne turizminin temelini oluşturur. Edirne nin 14.yüzyıldan 18. yüzyıla kadar Sultanların gözdesi olması şehri Türkiye nin en fazla tarihi esere sahip illerinden biri yapmıştır. Savaş alanlarıyla ilgili turizm aktivitelerinin son yıllarda dünyada yükselen bir trend olduğu gerçeği ile düşündüğümüzde 1363 te yaşanan ve Osmanlılara karşı yapılan ilk haçlı seferi olan Sırpsındığı Savaşı, yıllarında yaşanan ve acılarını hala hissettiğimiz Balkan Savaşları, savaş turizmi açısından İlimiz için potansiyel bir turizm değeridir.

12 EDİRNE ASKER HASTANESİ ŞEHİTLİĞİ Edirne, 26 adet şehitliği ile Türkiye de en fazla şehitliğe ev sahipliği yapan ildir. Çanakkale Şehitliği nin ardından Türkiye nin en büyük ikinci şehitliği konumunda olan Edirne Asker Hastanesi Şehitliği, 2015 yılı itibari ile tamamlanmıştır. Türkiye nin ikinci en büyük şehitliği olan Edirne Asker Hastanesi Şehitliği nde 52 bin Mehmetçiğin anısı yaşatılmaktadır.

13 Şehirde bulunan selatin camileri, şehzade türbeleri, evliya türbeleri ve devlet büyüklerine ait türbelerin yanı sıra Hristiyan, Yahudi ve Bahailere ait dini mekanlar Edirne yi kültür ve inanç turizmi açısından avantajlı duruma getirmiştir.

14 EDİRNE BÜYÜK SİNAGOGU Edirne Büyük Sinagogu, Avrupa nın 3. Büyük sinagogudur. Restorasyonu biten sinagog, 2015 yılında düzenlenen törenle hizmete açılmıştır.

15 Edirne; sahip olduğu taşınmaz kültür varlıklarının yanı sıra somut olmayan kültürel varlıklarıyla da markalaşmış bir şehrimizdir. Bunlar içerisinde Kırkpınar Yağlı Güreşleri ile Kakava ve Hıdrellez Şenlikleri yoğun ilgi görmektedir.

16 EDİRNE SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS (SOKÜM) LİSTESİ SIRA UNSURUN ADI NO 1 Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri ULUSAL ENVANTERDEKİ ADI Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali ULUSAL ENVANTER NUMARASI Hıdrellez Şenlikleri Bahar Bayramı: Hıdrellez / Aziz George Günü 3 Ebru Ebru Sanatı Edirne Çinisi Çini Sanatı Edirnekari Edirnekari Sanatı Talika Talikacılık Kispet Yapımı Kispet Yapımı Kat'ı Sanatı Kat'ı Sanatı Bocuk Gecesi Kutlamaları İl Envanteri 10 Aynalı Süpürge İl Envanteri 11 Misk Sabunu İl Envanteri

17 SULTAN II. BAYEZİD KÜLLİYESİ "Edirne Sağlık Müzesi", Edirne'de, İkinci Beyazıt Külliyesi'nin Darüşşifa ve Tıp medresesi yapıları içinde hizmet veren, Trakya Üniversitesi bünyesindeki müzedir yılında gerçekleşen başvurumuz ile UNESCO nun Geçici Miras Listesine alınmıştır.

18 Özel önemi olan günler, festivaller, şenlikler, panayırlar, kültürel etkinlikler, sanat gösterileri gibi tanıtım unsurları ve turizm çekicilikleri açısından Edirne zengin bir potansiyele sahiptir.

19 İstanbul a olan yakınlığı ile Edirne kültür, kongre ve fuar turizmi açısından da önemli bir potansiyele sahiptir. Trakya Üniversitesi Balkan Kongre Merkezi nde bulunan 700 kişilik salon, Türkan Sabancı Kültür Merkezi nde bulunan 430 kişilik konferans salonu, ETSO binasında bulunan kişilik konferans salonu, Ticaret Borsası nda bulunan 300 kişilik konferans salonu, Halk Eğitim Merkezinde bulunan 300 kişilik salon, Deveci Han Kültür Merkezinde bulunan 140 kişilik konferans salonu, Ekmekçizade Ahmet Paşa Kervansarayı ndaki fuar merkezi bu potansiyeli destekleyen unsurlar olsa da, şehrin büyük, nitelikli bir kongre ve fuar merkezine ihtiyacı vardır.

20 Adını Edirne den alan Edirnekari, 17. yüzyılda ilk olarak Edirne de ortaya çıktığı bilinen padişah sabunu (misk sabun), bir dönem imalatçıları için hanlar inşaa edilecek kadar ticari bir ürün olan ve halen borsası Edirne de bulunan süpürge İlimize özgü el sanatlarıdır.

21 Son yıllarda popülaritesi artan ve markalaşan Edirne Tava Ciğeri ile Keşan Satır Köftesi nin yanı sıra Ciğer Sarma, Elbasan Tava, Mamzana, Rumelibeğendisi, Etli Akıtma, Hardaliye, Peynir, Badem Ezmesi, Deva-i Misk, Gaziler Helvası, Edirne Kurabiyesi vb. yiyecek içecek ürünleri geleneksel Türk Mutfağı nın yanısıra, Balkanlar ve Osmanlı Saray Mutfağından etkilenen Edirne Mutfağı nı önemli bir turizm potansiyeli haline getirmiştir.

22 Türkiye nin Batı ya açılan kapısı konumundaki Edirne, coğrafi konumu nedeniyle kıtalararası ve uluslar arası yoğun bir ulaşım endüstrisinin merkezi durumundadır. Kent merkezi ile Keşan ilçesi yolların kesişme noktasındadır. İlde 2 si demiryolu 4 ü karayolu olmak üzere 6 sınır kapısı mevcuttur. Türkiye ye giriş yapanların %11 i bu kapıları kullanmaktadır. Ayrıca Bulgaristan ve Yunanistan gibi Avrupa Birliği ne üye iki ülkeye komşu olması Edirne nin turizm potansiyelini arttıran önemli unsurlardır.

23 Ege Denizi nin kuzeyinde yer alan Saroz Körfezi nin Kuzey kıyıları, İlimiz in Güney sınırlarını oluşturur. Adilhan Köyü ile Enez İlçesi arasında kalan bu kıyıların uzunluğu metredir. Birçok noktadan denize girmeye elverişli olan bu sahil şeridimiz uzun kumsallarıyla bilinmektedir. Saroz kıyı şeridi deniz, doğa, kamping, dalış ve windsurf gibi turizm etkinliklerine oldukça elverişlidir. Flora ve fauna yönünden de zengin olan bu bölge tarih ve sayılı resmi gazete ile Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi ilan edilmiştir.

24 Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi içerisinde yer alan Gökçetepe ve Danişment tabiat parkları ise doğal güzelliklerinin yanı sıra İstanbul a yakınlığı, denizi, kumu ve ulaşım kolaylığı ile de yoğun ilgi görmektedir.

25 Yerleşimi bulunmayan üç adalar, kızılçam ormanlarıyla kaplı kıyılar, temiz suları, Enez ve İbrice de bulunan limanlarıyla Saroz Körfezi yat turizmi için Kuzey Ege de Yunanistan ın alternatifidir. İstanbul a en yakın Ege Kıyıları olan ilimiz sahilleri, son yıllarda tamamlanan Tekirdağ-Keşan bölünmüş yol ile daha çok ilgi görse de bölgede henüz tamamlanmamış planlama ve altyapı eksiklikleri nedeniyle sorunlar yaşanmaktadır.

26 Meriç, Arda ve Tunca Nehirleri ile Ergene Irmağı, 9 adet doğal göl, çeşitli amaçlarla inşaa edilmiş 5 baraj ve 37 adet gölet gibi sulak alanlar çeşitli turizm aktiviteleri için önemli bir potansiyel oluşturmaktadır.

27 Bu potansiyel içerisinde bulunan Gala ve Pamuklu göllerini kapsayan alan 2005/8547 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla Milli Park ilan edilmiştir. Orman ve Su İşleri Bakanlığınca Milli Park ve çevresinde yapılması planlanan bazı düzenlemeler ile fauna yönünden zengin olan ve göçmen kuşların geçiş güzergahı üzerinde olan bölge turizm açısından da önemli bir merkez haline gelecektir.

28 Tarımsal faaliyetlerin ön plana çıktığı ilimiz kırsal turizm ve agro turizm aktivitelerine müsait bir coğrafyadadır. Özellikle Keşan İlçe sınırları içerisinde Saroz Körfezi ile Korudağ ın birleştiği bölgede yer alan ve mübadeleye konu olmuş köylerimiz taş evleri, yöresel ürünleri ve doğal güzellikleriyle ilgi görmektedir.

29 Türkiye Turizm Stratejisi 2023 içerisinde yer alan Kentsel Ölçekte Markalaşma Stratejisi kapsamında oluşturulan 15 Marka Kültür Kenti içerisinde şehrimizde yer almaktadır. Nitekim bu konuda 2007 yılından bu yana yürütülen çalışmaların bir sonucu olarak UNESCO 16 Kasım 2010 tarihinde Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri ni İnsanlığın Somut Olamayan Kültür Mirası Listesine, Selimiye Camii Külliyesi ni 29 Haziran 2011 tarihinde Dünya Kültür Mirası Listesine, Uzunköprü yü Nisan 2015 te, II.Beyazıt Külliyesi Darüşşifası nı ise 2016 yılında Geçici Miras Listesine almıştır.

30 Edirne nin kültür turizmden hak ettiği payı almasını sağlamak için UNESCO hedefli çalışmalar dışında Bakanlık, Valilik ve diğer kurum ve kuruluşların desteği ile İlimizde bir çok çalışma yürütülmüştür. Müzelerin onarılması ve teşhir-tanzimlerinin yenilenmesi, Hıdırlık Tabya nın onarımı, Saray Mutfaklarının restorasyonu, Kum Kasrı nın restorasyonu, Adalet Kasrı nın onarımı, Tarihi Taş Köprülerin restorasyonu, Ekmekçizade Kervansarayının restorasyonu, Türkocağı Binasının restorasyonu, İl Halk Kütüphane binalarının onarımı, Sarayiçinde kazı çalışmalarının başlatılması, envanter çalışmalarının tamamlanması, tarihi mekanlarda temizlik çalışmaları, Selimiye Camii bahçe düzenlemeleri son beş yılda gerçekleştirilen çalışmaların bazılarıdır. Ayrıca son 2 yıl içerisinde çeşitli kurumların mülkiyetinde bulunan 5 adet cami, 4 adet türbe, 1 adet han ve 7 adet arkeolojik alanda kazı çalışmaları yapılarak kültürel değerlerimiz gün yüzüne çıkarılmış, restorasyonu yönünde bilgi ve belge oluşturulmuş, katkı sağlanmıştır. Bu katkıların ışığında Vakıflar Bölge Müdürlüğü 2 caminin restorasyonunu sonuçlandırırken Valilik son 2 yıl içerisinde 20 çeşmenin restorasyonunu gerçekleştirmiştir.

31 Restorasyonu 2016 yılı içerisinde tamamlanan Hıdırlık Tabyası sına müze işlevi verilmesi Bakanlığımızca uygun görülmüş 2017 yılı içerisinde «Edirne Balkan Tarihi Müzesi» tema kronolojisi ilişkisi içerisinde teşhir-tanzim uygulamalarına başlanılacaktır.

32 HEDEFLERİMİZ 1. Edirne yi Dünya çapında yarışabilir bir turizm şehri yapmak. 2. Türkiye nin önemli bir kültür ve uygarlık merkezi olması nedeniyle Edirne nin sahip olduğu gerçek ve tahrip edilmemiş yaşam olanaklarını turizme sunmak. 3. Altyapı sorunları halledilmiş Edirne yi yerli ve yabancı yatırımcılar için çekici hale getirmek. 4. Arz edildiği pazarlarda satın alınma gücü yüksek olan ve görüldüğünde bütün özellikleriyle Edirne yi çağrıştıran ürünler yaratmak. 5. Edirne için her şeyi ile güvenilen bir imaj yaratmak. 6. Gelenlerin memnuniyetle ayrıldığı, görmeyenlere görülmesi gereken yer diye tavsiye ettiği bir şehir oluşturmak.

33 «Edirne 2021 Avrupa Kültür Başkenti» ve «Edirne 2019 Türk Dünyası Kültür Başkenti» başvuruları KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞINCA desteklenmektedir.

34

35