HATAY IN EKONOMİSİ. İ Ç İ N D E K İ L E R Sayfa No 1. HATAY IN EKONOMİSİ VE SURİYE KRİZİ SONRASI İHRACAT DURUMU HATAY DA İSTİHDAM...

Transkript

1 HATAY IN EKONOMİSİ İ Ç İ N D E K İ L E R Sayfa No 1. HATAY IN EKONOMİSİ VE SURİYE KRİZİ SONRASI İHRACAT DURUMU HATAY DA İSTİHDAM SURİYELİ MÜLTECİLERDEN ETKİLENEN HATAY- ŞANLIURFA ve KİLİS İLLERİNE ÖZEL İSTİHDAM VE TEŞVİK PAKETİ - ACİL ÖNLEM PAKETİ GÖÇ VE ENTEGRASYON BAKANLIĞI KURULMASI YAYLADAĞI SINIR KAPISININ AÇILMASI NAKLİYE VE RO-RO TAŞIMACILIĞI HASSA OSB VE AMANOS TÜNEL PROJESİ UÇAK SEFERLERİ HATAY ALTINÖZÜ ENEK TARIMA DAYALI İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ KURULMA ÇALIŞMALARINA DESTEK VERİLMESİ HATAY MİT DAİRE BAŞKANLIĞI BİNASI NIN ÖZEL GÜVENLİK ALANI HATAY KİTAPÇILAR VE KIRTASİYECİLERİN MAĞDURİYETLERİ SAMANDAĞ KIYI KENAR ÇİZGİSİNİN MEYDANA GETİRMİŞ OLDUĞU MAĞDURİYETLER GÖKÇEGÖZ KATI ATIK DEPOLAMA SAHASI ASİ NEHRİ KİRLİLİĞİ STADYUM VE KAPALI SPOR SALONUNUN YEŞİL ALAN OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ ANTAKYA- SAMANDAĞ ÇEVRE YOLU ÜZERİNDE KURULAN CANLI HAYVAN PAZARI REYHANLI BARAJININ TAMAMLANMASI.. 17

2 1. HATAY IN EKONOMİSİ VE SURİYELİLERİN HATAY EKONOMİSİNE ETKİLERİ Hatay ilinin ekonomik hayatına hakim sektörler; Demir-çelik, ticaret, tarım, sanayi, ulaştırma (nakliyecilik) ve inşaat sanayidir. ATSO da ağırlıklı sektörler; Nakliye, ihracat, inşaat ve mobilyadır. Son yıllarda İhracatçı firma sayında ki artış, Hatay ekonomisine çok önemli bir hareketlilik kazandırmıştır. İlimiz 2017 yılında; 896 ihracatçı firması ile 81 ilin içerisinde 13.sırada yer almaktadır. Hatay ın ihracat değeri diğer illerle karşılaştırıldığında, son on yılda devamlı ilk 10 da olduğu görülmektedir. Hatay 2017 yılında; 153 ülkeye ihracat yapmaktadır Yılı sonu itibariyle; Hatay ın İhracat rakamı : 1 milyar 745 milyon dolar iken, 2017 Yılı sonu itibariyle % 33 artan ihracat rakamımız 2 milyar 336 milyon dolar olmuştur yılında Hatay ın en çok ihracat yaptığı ilk 5 ülke sırasıyla; Suriye, Suudi Arabistan, Irak, Romanya ve Rusya Federasyonu olmuştur. (kaynak: TİM) SURİYE KRİZİ SONRASI İHRACAT DURUMU Hatay ili, TÜİK İhracat rakamlarında yılları arasında sürekli bir artışla ( $ dan dolara) % 213 artış göstermesine rağmen 2011 yılındaki Suriye kriziyle birlikte yıllar itibariyle azalarak 2016 yılında % 14,93 azalış göstermiştir. Ülkelere göre ihracat rakamlarına baktığımızda Suriye, 2016 yılında 2010 yılına göre % 98 lik artış ve 212 milyon ABD Doları ile Hatay ilinin en fazla ihracat yaptığı ülke konumuna yükselmiştir. Bu yansımanın işletmelerde hissedilmesi söz konusu değildir. Bu rakamın büyük çoğunluğu yapılan insani yardımlar, yabancı kuruluşlar veya Suriye vatandaşlarının aralarında yaptıkları ticaret nedeniyle gerçekleşmektedir. 1

3 2017 yılındaki ihracat rakamlarının fasıllar düzeyinde lokomotifini demir-çelik sektörü oluşturduğundan, büyüme etkisi Antakya düzeyinde diğer sektörlerde hissedilmemektedir. 2. HATAY DA İSTİHDAM TUİK 2017 Eylül verilerine göre Türkiye genelinde işsizlik oranı % 10,6 olarak gerçekleşti. Düzey 2 ye göre işsizlik oranının en yüksek olduğu 3. Bölge %16,4 ile TR 63 Bölgesidir İŞKUR verilerine göre Hatay da işsiz bulunmaktadır yılında bu sayı % 14 artarak kişi olmuş ve sadece kişi istihdam edilmiştir yılında gerçekleştirilen İstihdam Seferberliği kapsamında ilimizde sı kadın olmak üzere kişi istihdam edilmiştir. Son 2 yıl ATSO da açılan ve kapanan şirket sayısı 2016 yılında Açılan şirket: 844 Kapanan şirket: 318 Mevcut Suriyeli Firma Sayısı (146 firma) 2017 yılında Açılan şirket: 957 Kapanan şirket: 412 Mevcut Suriyeli Firma Sayısı (459 firma) 2

4 3-SURİYELİ MÜLTECİLERDEN ETKİLENEN HATAY- ŞANLIURFA ve KİLİS İLLERİNE ÖZEL İSTİHDAM VE TEŞVİK PAKETİ İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü verilerine göre Hatay, nüfusa oran açısından Kilis ten sonra 2. sırada yer almaktadır. Reyhanlı da ise Suriyeli nüfusun Reyhanlı nüfusuna oranı % 135 tir. ( Reyhanlı nüfusu , Reyhanı daki Suriye nüfusu dir. Geçici koruma altına alınan Suriyeli yabancıların illere göre dağılımında Hatay, İstanbul ve Şanlıurfa dan sonra 3. sırada; Geçim kaynağı olarak önemli bir yeri olan Tarım sektöründe çiftçi sayısı 2008 yılından 2016 yılına dan a, %53,7 oranında azalma göstermiştir. Bu rakam iş gücü piyasasında bir değişimin gerçekleştiğini göstermektedir. TÜİK in İl düzeyinde açıkladığı en güncel iş istatistiği 2013 yılına ait buna göre; işgücüne katılım oranlarında Hatay Türkiye genelinde en düşük 13. sıradaki il olmuştur. İşsizlik rakamlarına göre ise 11. sırada yer almıştır. Fakat Suriye savaşından benzer şekilde etkilenmiş olan iller kapsamında düzenlenecek bu sorunlara özgü bir teşvik veya destek programının geliştirilip uygulanması kısa vadede daha hızlı sonuçlar verecektir. Ayrıca, bugünlerde sınır ötesinde yaşanan jeopolitik gelişmelerden kaynaklı sorunların bölgemiz pazarında hissedileceği aşikârdır. Bu tablodan hareketle Hatay- Şanlıurfa ve Kilis illerini kapsayacak şekilde, Özel istihdam ve Teşvik Paketi kapsamına alınması ve uygulanması Halkımızın ortak beklentisi ve isteğidir. Bu durum genel anlamda orta vadede olumlu sonuçlar doğuracaktır. ACİL ÖNLEM PAKETİ Afrin Operasyonu nedeniyle Hatay ve Kilis illerinde terörden zarar gören ticaret erbabı ile esnafın SGK, Vergi borçları ile çiftçinin Ziraat Bankası na borçlarını erteleyecek Acil Önlem Paketi nin hazırlanarak hayata geçirilmesi, iş dünyasının talebi olup, büyük önem arz etmektedir. Özellikle KOSGEB Hibe Desteklerinin, KOBİ lere yaygınlaştırılarak kullanımının sağlanması, finans sıkıntısı çeken tüccar ve esnafımızı rahatlatacak, nefes aldıracak önemli bir tedbir olacaktır. 3

5 4-GÖÇ VE ENTEGRASYON BAKANLIĞI KURULMASI Başlangıçta geçici olduğu düşünülen ve sonrasında kalıcı bir hal alan Suriyeli Göç dalgası, başta ekonomi, eğitim, iş yaşamı, istihdam, sağlık, güvenlik, yerleşim hayatı, elektrik, şehir altyapısı, trafik ve sosyo-kültürel hayat dahil olmak üzere pek çok alanda zorunlu ek yükler getirmektedir. Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi Müdürlüğü tarafından hazırlanan 2016 Raporuna göre; 2011 yılından bugüne Türkiye de resmi rakamlara göre Suriyeli çocuk doğmuştur. Suriyelilerin önemli bir bölümünü çocuk ve genç yaştakiler oluşturmaktadır. Bu kesim Türkiye de büyümektedir. Kayıtlı olan Suriyeli sığınmacıların sı 0-4 yaş aralığında, 1 milyonun üzeri de zorunlu okul çağındadır. Bu sayının sadece sı eğitim görmektedir. ( Kaynak: AFAD) Tüm bu verilerden hareketle, Türkiye de yaklaşık 3 milyon 413 bin Suriyeli misafir yaşamaktadır. Göç İdaresi nin 21 Aralık 2017 tarihli güncellemesine göre de geçici koruma kapsamındaki Suriyeli misafirlerin ilimizdeki sayıları e ulaşmıştır. Türkiye deki Suriyeli göçmen nüfusunun, Türkiye deki genel nüfusa oranı %4,29, artı % 3 ü de diğer mültecilerden oluşmaktadır. Hatay daki Suriyeli nüfusun, Hatay genel nüfusuna oranı %29,39 dur. Ülkemizde Suriyeliler konusu, bir toplumsal uyum sorunu olarak ele alınmalı; çalışma hayatı, eğitim, barınma, sağlık, belediye hizmetleri, toplumun alıştırılması gibi alanları düzenleyecek bütüncül bir politika uygulanmalıdır. Tüm bu verilerden hareketle, Göç ve Entegrasyon Bakanlığı kurularak, bu bakanlık tarafından koordine edilmesi büyük bir ihtiyaç teşkil etmektedir. 4

6 5-YAYLADAĞI SINIR KAPISININ AÇILMASI 3 Ağustos ile 18 Ekim 2017 tarihleri arasında kapatılan Cilvegözü Sınır Kapısı'ndan, Suriye ye günümüzde yasaklı ürünler (silah yapımında kullanılan kimyasallar) dışındaki tüm kalemler ihraç edilmeye başlanmıştır. Ülkemizden Suriye'ye ihracat, Babül Hava Sınır Kapısı öncesi tampon bölgede gerçekleşmekte, insani yardım, gıda, ilaç ve temizlik maddesi dışındaki maddelerin ihracatı bazı dönemler kesintiye uğramakta, bu durum da Hatay'lı ihracatçıları olumsuz etkilemektedir. İhracatın sekteye uğratılmaması beklentimizdir. Ayrıca: TIR geçişlerine kapalı olan ancak binek araç (araba) ve insan geçişleri yapılmakta olan Yayladağı Sınır Kapısının da yeniden açılması, yeni bir koridorla tır geçişlerinin sağlanması, Hatay'ın ekonomisini ve turizmi canlandırarak, ticareti yeniden başlatacak yeni bir gelişme olacaktır. 6-NAKLİYE VE RO-RO TAŞIMACILIĞI Hatay, Türkiye nin Ortadoğu ya açılan kapısı, dünya üretim ve tüketim üsleri arasında geçiş noktasıdır. Hatay, taşımacılık sektöründe Türkiye nin İstanbul ve Mersin den sonra 3. büyük filosuyla TIR (çekici) sosyo-ekonomik yapıda ulaştırma sektörünün ön plana çıkmasına sebep olmuştur. Uluslararası eşya taşımacılığı yapan 2018 yılı başı itibariyle 271 firma bulunmaktadır. Türkiye de C2 belgeli firmaların yaklaşık %12 si Hatay da bulunmaktadır. Suriye'deki iç karışıklıklardan sonra RO-RO şirketlerini ve Türk taşımacısını desteklemek amacıyla, 2012 yılında Ekonomi Bakanlığımız tarafından gemi şirketlerine araç başına ($) dolar teşvik uygulaması başlatılmıştı. Söz konusu destek ile Mısır üzeri RoRo hattı kurulmuştur. Söz konusu teşvik uygulamasının sonraki dönemlerde kaldırılması ile hatta giren gemi şirketleri; mali yetersizliklerden dolayı, istikrarlı sefer düzenleyemeyerek, faaliyetlerini durdurmak zorunda kalmışlardır. Tüm bu sorunlar ve zorunluluklar Hatay lı nakliyecilerin bir araya gelerek Hatay Ro-Ro A.Ş. yi kurmuşlardır. Günümüzde 63 Uluslararası nakliye firması, 2500 TIR kapasitesi ile Hatay Ro- Ro A.Ş. i coğrafyaya hizmet etmektedir. Süveyş kanalının transit geçilmesi ile transit süre 3 güne düşmüş ancak maliyetlerin artmasından ötürü kapasitede her geçen gün düşüş yaşanmaktadır. Aşağıda verilen maddeler yaşanan düşüşlerin en önemli unsurlarıdır, 5

7 Mısır Ro-Ro hattına verilen teşvik in kaldırılması, kanal geçiş maliyetinin yüksek olması gibi etkenlerden dolayı nakliyecilerin ödediği navlun bedelinin firmaya yüksek maliyet oluşturması, Bazı gıda maddelerine verilen teşvik in konteynerlere de verilmesi nedeniyle deniz yolu Ro-Ro taşımacılığının deniz yolu konteyner taşımacılığıyla rekabet edememesi, Öte yandan, Suudi Arabistan tarafından verilen sürücü vizelerinde plaka bilgisi yazılması zorunluluğu bulunmakta olup, mevcut uygulamada sürücülerin ancak karadan girişi mümkün olabilmektedir. Şoförlere verilen 6 aylık çoklu giriş vizelerinde Suudi Arabistan ın giriş-çıkış için 14 günlük süreyi 7 güne indirmesi ve sürenin aşılması durumunda cezai işlem uygulanması, Suudi Arabistan ve Katar arasında yaşanan sıkıntılardan dolayı Katar a giden araçların transit gidiş-dönüşü yasaklanmış olup araçların taşınması yüksek maliyetle İran üzerinden yapılmaktadır. İskenderun limanından Suudi Arabistan limanına yapılan taşımalarda özellikle Suriye kökenli ihracatçıların artmasından sonra ihraç edilen yükler içinde çıkan uyuşturucu haplar nedeniyle 15 şoför Suudi Arabistan da tutuklu bulunmaktadır. Bu etken hem nakliyeci firmaları hem de şoförleri olumsuz yönde etkilemekte ve Pazar kayıplarına neden olmaktadır. Firmaların aldığı C2 kartlarının 98 TL den 300 TL ye çıkartılması, trafik sigorta bedellerinin geçen seneye oranla iki kat artması, karayolu, köprü ve mazot fiyatlarındaki artışlar da nakliyeci firmalara yüksek maliyet oluşturmaktadır. İskenderun limanı Limak Portta Ro-Ro ile taşınacak olan araçların gümrüksel işlemlerinin (X-ray,Tam tespit..vs) maliyetlerinin yüksek olması nakliyeci firmaları ciddi anlamda maddi zarara sokmaktadır. Şu an; Türk ihracat ve lojistiğini Ortadoğu'ya bağlayan tek Ro-Ro hattının devamını sağlayabilmek için 2012 yılında Ekonomi Bakanlığımız tarafından verilen 1000 dolarlık ($) desteğin 1500 dolarlık ($) olarak tekrar hayata geçirilmesi veya Süveyş kanalı üzerinden yapılan taşımacılığın en az %50 oranında desteklenmesi bölge ve ülke lojistiği için oldukça büyük önem arz etmektedir. 6

8 7.HASSA OSB VE AMANOS TÜNEL PROJESİ Amanos dağları geçilerek İskenderun Limanı ile Kırıkhan, Hassa, Gaziantep Bölgesini birbirine bağlayacak olan Hassa Tünel projesinin Hatay ve bölge ekonomisine canlılık kazandıracağı ve bu proje Hatay ın komşuları olan, sadece Kilis i, Gaziantep i, Kahramanmaraş ı değil, Adıyaman ve Şanlıurfa ya kadar olan çok geniş bir coğrafyayı kapsayacak bir projedir. Hassa tüneli ile beraber Gaziantep, Kilis, Kırıkhan, İskenderun hattından aşağı yukarı 85 kilometre tasarruf edilecektir. Gaziantep, Nurdağı, İskenderun güzergâhından 62 kilometre tasarruf edilecektir. Yine Gaziantep, Nurdağı, Osmaniye ve İskenderun güzergâhından 68 kilometre, Kahramanmaraş, Nurdağı, Kırıkhan, İskenderun güzergâhından da 35 km tasarruf edilecektir. Bu durum uluslararası rekabette, yatırımcıya, sanayiciye, üreticiye fayda sağlayacaktır. Bu iller de, bizim kadar bu projenin bir an evvel bitmesini bekliyorlar. Çünkü yüzlerce, binlerce kamyon yükü buradan limana ulaşacak olup, ulusal ve uluslararası pazarlara açılmayı hedefleyen sanayicilerin, ulaşımdan tasarruf etmesiyle, taşıma maliyeti de düşecektir. Hassa Tüneli projesi kapsamında yapılacak yolun toplam uzunluğu 31 km olup, proje kapsamında yapılacak olan 4 adet tünelin toplam uzunluğu ise 19 bin 327 metre planlanmıştır. İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Projelerini İskenderun körfezine bağlayacak olan bu proje ülkemiz ekonomisine büyük katkı sağlayacaktır. Tünel projesi ile ilgili yapım ve ihale çalışmaları devam eden proje yapım çalışmaların hızlandırılması ve Hassa Organize Sanayi Bölgesi yapımıyla birlikte planlanması büyük önem arz etmektedir. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından 2018 yılında başlatılacak, Dörtyol-Hassa Tünel ve Bölünmüş Yol Projesinin etüdünün T.C Kalkınma Bakanlığımız tarafından biran önce onaylanarak, etüt ihalesine çıkılması, süreç açısından büyük önem arz etmektedir. Hassa Tünel Projesinin devamı niteliğindeki Hassa da bulunan yaklaşık dekarlık hazine arazisinin sanayi alanı olarak yatırıma açılması ve Organize 7

9 Sanayi Bölgesi kurulması için tahsis edilmesi İlimiz ve bölgemiz için çok büyük bir önem taşımaktadır. İlk etapta Hassa daki yer tespiti yapılan dekarlık alanın Organize Sanayi Bölgesi ve beraberinde Hatay Serbest Bölgesi olarak planlanarak açılması ülkemizin sanayisi için büyük önem arz etmektedir. Hatay- Hassa OSB Müteşebbis Heyet; Hatay Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı nın % 72, Hassa Belediye Başkanlığı nın %10, Antakya Ticaret ve Sanayi Odası nın %6, Kırıkhan Ticaret ve Sanayi Odası nın %12, oranlarında katılımı ile oluşturulacaktır. Hassa OSB nin Müteşebbis heyetin oluşması için kuruluş protokolü hazırlık çalışmaları sürdürülmektedir. Kuruluş Protokolunun onayı sonrasında Bölge Tüzel kişilik kazanacaktır. Çalışmalar YİKOB tarafından sürdürülmektedir. 8-UÇAK SEFERLERİ 2017 Aralık ayı Havalimanı İstatistiklerine göre, Aralık ayında Hatay Havalimanında iç hat yolcu trafiği bir önceki yılın aynı ayına göre %3 artışla , dış hat yolcu trafiği , toplamda olmuştur. (DHMİ Genel Müdürlüğü ) 2017 yılı Aralık ayında Hatay Havalimanına, iç hat iniş-kalkış yapan uçak trafiği bir önceki yılın aynı ayına göre %1 artışla 604, dış hat uçak trafiği 143 olmak üzere toplamda 747 ye ulaşmıştır yılı Aralık ayında Hatay Havalimanı. Yük ( kargo+posta+bagaj)trafiği ise toplamda 896 tondur. (DHMİ Genel Müdürlüğü ) 2017 yılı sonu 12 aylık gerçekleşmelere göre; Hatay Havalimanından bir önceki yılın aynı dönemine göre %6 artışla yolcu hizmet almış, uçak trafiği %2 artışla 9566 ya, Yük ( kargo+posta+bagaj)trafiği ise % 5 artışla tona ulaşmıştır. (DHMİ Genel Müdürlüğü ) Bu hareketlilik baz alındığında; Hatay a sefer yapan uçak sayısının az olması nedeniyle, uçak biletlerinin ücreti oldukça yüksektir. Hatay Havaalanı ndan Antalya ve Trabzon a yeni sefer konması İzmir seferlerinin arttırılması 8

10 Ankara ya haftanın 7 günü günde 2 sefer düzenlenmesi havaalanı ulaşımı açısından önem arz etmektedir. 9- HATAY ALTINÖZÜ ENEK TARIMA DAYALI İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ KURULMA ÇALIŞMALARINA DESTEK VERİLMESİ 2011 yılında Hatay Valiliği tarafından İlimiz Altınözü ilçesi Enek köyü bölgesinde toplam 356 hektar alan üzerinde Tarıma Dayalı Hayvancılık İhtisas OSB kurulması ile ilgili çalışmalar başlatılmıştır. Hatay Altınözü Enek Tarıma Dayalı İhtisas (Süt) Organize Sanayi Bölgesi yer seçim çalışması tamamlanmış olup, kuruluş protokolü Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı nın (Tarım Reformu Genel Müdürlüğü) tarih ve sayılı Olur u ile onaylanarak 12 sicil numarası ile tüzel kişilik kazanmıştır. Enek TDİOSB nin kurucu ortakları ve katılım payları: 1-Hatay Yat. İzleme ve Koord. Başk. (%50) 2-Antakya Ticaret ve Sanayi Odası (%30) 3-Hatay İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği (%10) 4- Altınözü Belediyesi (%10) Üretim Yöntemi : Kurulması planlanan Hatay Altınözü Enek Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi içerisinde 115 adet sütçülük işletmesi,4 adet süt fabrikası (mandıra), 2 adet yem fabrikası, 1 adet soğuk hava deposu ve 5 adet biyogaz tesisi kurulması planlanmaktadır. Hatay Altınözü Enek Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgesi Kurulma Çalışmaları Kapsamında: - Bölgenin 1/1000 ve 1/5000 ölçekli İmar planı hazırlanıp ve Bakanlık onayına sunulması çalışmalarına başlanılacak - Parsel bazında üstyapı modül projesi hazırlanacak, - İmar planına uygun parselasyon planları hazırlanacak, - 1/5000 ölçekli genel yerleşim planı hazırlanacak, - İlgili Kurumlardan; içme ve kullanma suyu, elektrik enerji projesi hazırlanması, dağıtım merkezi yeri yapımı projesi ve Hibrit Enerji Üretimi ve Dağıtımı hususunda gerekli müracaat ve izinler alınacak, yılı içinde Alt Yapı İnşaat Projesi hazırlanacaktır. 9

11 10- HATAY MİT DAİRE BAŞKANLIĞI BİNASI NIN ÖZEL GÜVENLİK ALANI tarihli ve 2016/8675 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Hatay Milli İstihbarat Teşkilatı Daire Başkanlığı nın bulunduğu Günyazı 2819 numaralı parsel etrafı, 400 metre çaplı toplamda m² lik alan, Özel Güvenlik Bölgesi olmuştur. Bu bölgede her türlü imar işlemleri durdurulmuş bulunmaktadır. Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yönetmeliğinin 9.maddesinin 8.fıkrasına göre;.taşınmaz mallar üzerinde inşaat, hafriyat, tadilat, orman yetiştirmek veya kesmek, bataklık kurmak veya kurutmak gibi hususlar kendi özel kanunlarına göre ilgili mercilere izin ve ruhsat verilmeden önce, bölgenin savunma gücü ve gizliliği yönünden yetkili komutanlığın da izninin alınması zorunludur. 10

12 Dilekçe sahibi dilekçesinde yapacağı işin mahiyetini detaylı olarak ifade ederek konuya ait belge ve planlardan tasdikli birer suretini vermek zorundadır. Yetkili komutanlık istemi kabule değer görmediği takdirde red sebebini gerekçesiyle birlikte yazılı olarak ilgili merci kanalı ile dilekçe sahibine bildirir şeklinde düzenlenmiştir. Bu düzenleme sonrasında, mülk sahipleri ruhsat işlemleri için belediyeye başvurduklarında belediye, başvuru işlemlerini kabul edip harçları tahsil ettikten sonra, ilgili kurumdan (MİT) bu konuda görüş istemekte, İlgili kurum da yönetmeliğin 9.maddesinin 8.fıkrası gereğince talebi reddetmektedir. Buna dayanarak, belediye ruhsat başvurularını da olumsuz olarak cevaplamaktadır. Antakya ve Defne İlçesinin şehir merkezindeki sıkışıklığı, şehrin MİT binasının olduğu yere genişlemesi ve Antakya Belediyesi tarafından yapılan 18. madde uygulamasının amacına da bakıldığında mevcut yere MİT binasının yapılmış olması ve etrafında Özel Güvenlik Bölgesi kurularak 400 metre mesafede yapılaşmayı engellemiş olması şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına da açıkça aykırılık teşkil etmiştir. Bakanlar Kurulu nun bu kararı ile MİT binası etrafında 400 metre mesafede bulunan Özel Güvenlik Bölgesi alanı çok geniş bir alan olmasının yanı sıra, kamulaştırma işlemlerinin de yapılmayarak, birçok vatandaşımızın güvenlik alanlarına giren taşınmazlarında tasarrufta bulunmaları engellenmektedir. Güvenlik alanının içinde, söz konusu alan kentleşme için oldukça uygun ve değerli bir alternatif olup, TOKİ Binaları ve Özel Okullar, Devlet Okulları da bulunmaktadır. Hatay MİT Daire Başkanlığı Binası etrafında 400 metre mesafedeki Özel Güvenlik Bölgesi, yapılaşmayı engelleyerek Antakya ve Defne İlçelerinin sıkışık vaziyetteki merkezlerinin genişlemesine de engel olmaktadır. 11-HATAY KİTAPÇILAR VE KIRTASİYECİLERİN MAĞDURİYETLERİ 668 sayılı KHK nın (Kanun Hükmünde Kararname) 1. Maddesinde Milli Güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen FETÖ ye (Fethullahçı Terör Örgütü) aidiyeti, istihkakı ve irtibatı olan, 2. Maddenin (c) bendinde geçen ekli (3) sayılı listede yer alan gazete ve dergiler ile yayınevi ve dağıtım kanallarının kapatılmış olduğu ve bu doğrultuda Hatay da ilçeler dahil faaliyet gösteren Kırtasiyecilerden tamamı sınavlara hazırlık kitabı olmak üzere, toplam değeri yaklaşık 3 milyon TL. değerinde kitap toplatılmıştır. 11

13 Hatay Kitapçılar ve Kırtasiyeciler Sosyal Yardımlaşma Derneği nin tarihinde Antakya Ticaret ve Sanayi Odasına vermiş olduğu dilekçe üzerine; Antakya Ticaret ve Sanayi Odası olarak, Hatay Valiliği OHAL Bürosuna tarih ve Sayılı yazımız ile birlikte tüm tutanak örnekleri, tarafımıza ulaştırılan dilekçeler ve yaşanan sıkıntılar iletilmiştir. Hatay Valiliği OHAL Bürosu yukarıdaki bilgiler üzerine; Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu İştirakler ve Gayrimenkuller Daire Başkanlığı na tarih ve 2469 sayılı yazısı ile Kaynak Holding yönetimin TMSF ye devri ile kayyum atandığı ve TMSF nin toplatılan bu kitaplarla ilgili hiçbir ödeme yapmadığı ve bu hususta mağduriyetlerin giderilmesini içeren bir yazı yazmıştır. TMSF nin tarih ve E.3985 sayılı yazısıyla; Kaynak Holding bünyesindeki şirketlerin tüzel kişiliği Fondan bağımsız olarak devam etmekte olup, bu şirketlere ait yayınlarla ilgili alacak taleplerinin bunların muhatabı ilgi yazı eki listede adresleri verilen şirketlere yapılması gerektiği şeklinde ilgi yazıya cevap vermiştir. TMSF nin yukarıda belirtilen yazısı üzerine; Hatay Kitapçılar ve Kırtasiyeciler Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği yetkilileri Kaynak Holding e bağlı şirketlerin İstanbul daki merkezlerine giderek durumu anlatmış fakat herhangi bir sonuç alınamamıştır. Ekonomik olarak sıkıntı yaşayan esnafın mağduriyetlerin giderilmesi için yaklaşık değeri 3 milyon TL yi bulan hiç bir fikri ve siyasi içeriği olmayan, Üniversite, KPSS vb. sınavlara hazırlık kitaplarının ayni veya nakdi karşılıklarının ödenmesinin temin edilmesi gerekmektedir. 12-SAMANDAĞ KIYI KENAR ÇİZGİSİNİN MEYDANA GETİRMİŞ OLDUĞU MAĞDURİYETLER Hatay İli Samandağ İlçesi sahili yaklaşık km dir yılında yürürlüğe giren Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ile kıyı kenar çizgisi tespitleri yapılmıştır. Kıyı kenar çizgisinin tespiti sonucunda Samandağ ilçesinde birçok tapulu özel mülkiyet kıyı kenar çizgisi içinde bırakılarak mağduriyetlere neden olmuştur. Özel mülkiyet niteliğinde olan ve tapulu bulunan yaklaşık 290 parsel bulunmaktadır. Bu alanda tapulu konutlar ve tapulu ruhsatlı işyerleri bulunmaktadır. 12

14 yılında, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı nın onayı ile Samandağ Belediyesi tarafından bu parseller vatandaşlara satılmış ve tapu kütüğünde tescilleri yaptırılmıştır. Bunun üzerine, kimi vatandaşlar kendilerine konut yaptırmış, kimi vatandaşlar da işyeri açarak özel mülkiyetlerinde tasarrufta bulunmuşlardır yılından sonra belirlenmiş kıyı kenar çizgisi ile vatandaşların bu özel mülkiyetleri, Hazine tarafından açılan tapu iptal davaları sonucunda bu tapuların bir kısmı iptal olmuş, diğerleri konusunda ise davalar devam etmektedir. Tapuları iptal edilen işgalci durumuna girmiş olduklarından hazineye bugüne kadar ecri misil ödemeye devam etmişlerdir. Samandağ Kaymakamlığı, kıyı kenar çizgisi içinde kalan, tapu iptal davaları devam eden taşınmazlar dâhil olmak üzere konut ve işyerlerinin derhal tahliye edilmesi konusunda yazılar yazarak, bu taşınmazların Kaymakamlık olarak yıkımına karar vermiştir. Samandağ İlçesinde taşınmaz fiyatları, Hatay geneli ile kıyaslandığında rayiç bedelleri çok üzerindedir. Dolayısıyla bu vatandaşları Samandağ ilçesinde yeni bir konut ya da yeni bir işyeri maliki olmaları çok zordur. İşyerleri devlete vergilerini ödemeye devam eden istihdam sağlayan ve turizme katkıda bulunan, İlimize katma değer sağlayan işletmelerdir. Samandağ Kaymakamlığı nın almış olduğu yıkım kararının bir süreliğine ertelenerek, mümkünse Samandağ kıyı kenar çizgisinin yeniden hesaplanmasını, tapuları iptal edilen vatandaşlara mağduriyetlerini giderecek desteklerin sağlanması gerekmektedir. 13-GÖKÇEGÖZ KATI ATIK DEPOLAMA SAHASI Hatay Büyük Şehir Belediyesi nin Çevre ve Şehircilik Daire Başkanlığı; Antakya Gökçegöz Mahallesi, Katı atık düzenli depolama sahası yanında 233 ada 1 parsel nolu ,91 metrekare alanda yeni bir katı atık düzenli depolama sahası yapılması planlamaktadır. Bu alanda yapılacak yeni bir katı atık tesisi, hem yer altı sularına hem de Ortadoğu nun en büyük damızlık tavuk tesisi, Akyem Adana Yem Yağ Biodizel Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş nin bir alt kuruluşu olan Sinokrot Tavukçuluk Tarım Sanayi Ltd. Şti. ne ciddi zarar verecektir. 13

15 Üyemiz olan bu firma 1984 yılında kurulmuş, Irak, Suriye, Azerbaycan, Tacikistan, Libya, Kuveyt, Kıbrıs a ihracat yapmakta, 1850 kişilik istihdam, 90 milyon yumurta kapasitesiyle yaklaşık 120 milyon yatırım miktarına sahiptir. Bu tesisimiz üretiminin, yapılması düşünülen katı atık tesisi nedeniyle, riske girmemesi adına, ihtiyaç duyulan Katı Atık Tesisi nin başka bir yere yapılması gerekmektedir. 14-ASİ NEHRİ "Dünya da diğer nehirlerden farklı ters yöne akan 2 nehirden biri olan, Zamanında insanların yüzdüğü, suyunun içildiği, içinde çeşitli balık ve su canlılarını barındıran Asi Nehri, Plansız programsız büyüme sonucu tüm kanalizasyon ve sanayi atıklarının kontrolsuz olarak dökülmesi, azalan su debisi nedeniyle açık bir foseptik kaynağı haline gelmiştir. Yaz mevsiminin etkisiyle, Asi Nehrinden yayılan lağım kokusu nedeniyle, Antakya nın büyük bölümünde nefes almak gittikçe zorlaşıyor. Yoğun metan gazı ve biyolojik kirlenme ve sivrisinek istilası, Halkımızın sağlığını ciddi bir şekilde tehdit etmeye devam etmektedir. Çözüm olarak sunulan Arıtma Tesisinin biran evvel faaliyete geçmesini diliyoruz. 15- STADYUM VE KAPALI SPOR SALONUNUN YEŞİL ALAN OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Antakya Atatürk Stadyumunun olduğu alan TOKİ tarafından lüks rezidans yapılması planlanmaktadır, Yeşil alanlarımızın büyük ölçüde azaldığı şehir merkezimizde, potansiyel olabilecek bu alanların YEŞİL ALAN olarak değerlendirilmesi taraftarıyız. 16-ANTAKYA- SAMANDAĞ ÇEVRE YOLU ÜZERİNDE KURULAN, CANLI HAYVAN PAZARI Antakya- Samandağ çevre yolu üzerinde Perşembe günleri kurulan, bölgenin canlı hayvan ve yem satışının yürütüldüğü Hayvan Pazarı; çevre yolunun tıkanmasına, ölümcül kazaların oluşmasına neden olmaktadır. Bu kangren olmuş sorunun bir an önce çözülebilmesi gerekmektedir. 14

16 17- REYHANLI BARAJININ TAMAMLANMASI Hatay, Türkiye nin ürettiği maydanoz, erik, pazı ve mandalina(satsuma) üretiminde 1 inci sırada yer almaktadır. Amik Ovası, 1 milyon 150 bin dekar büyüklüğü ile Türkiye nin önemli tarımsal üretim merkezlerinden biridir Yılında Yatırım Programına giren taşkın ve sulama maksatlı Afrin Nehri üzerinde yapılmakta olan Reyhanlı Barajı inşaatında çalışmalar halen devam ediyor. Bugüne kadar çalışmalarda; gövde dolgusunun büyük bir kısmı, ulaşım yolları, kondüviler tamamlanmış olup gövde dolgusuna devam ediliyor. Reyhanlı Barajı ile hem Amik Ovası nda yer alan 600 bin dekar zirai arazi sulanacak hem de 200 bin dekar saha taşkın zararından koruyacaktır. Reyhanlı Barajı tamamlandığında 2017 yılı birim fiyatları ile milli ekonomiye yıllık 407 milyon 848 bin TL katkı sağlanması hedeflenmiştir. Reyhanlı Barajı Sulaması 1. kısım kapsamında 117 bin dekar zirai arazi sulanacak diğer taraftan Reyhanlı Barajı, Afrin Çayı Davutlar Regülatörü ve Derivasyon Kanalı ile Karasu Regülatörü ve Derivasyon Kanalı nın yapımı da devam etmektedir. Amik Ovasını çoraklaşmadan kurtararak olmasından dolayı Reyhanlı Barajı inşaatı ile Reyhanlı Barajı Sulama inşaatlarının yeterli program ödenekleri temin edilerek, öncelikle bitirilmesi gerekmektedir. Bu hususta, yani Reyhanlı Baraj inşaatı ile sulama projelerinin biran evvel bitirilmesi gerekmektedir. Hikmet ÇİNÇİN Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı 15