Türk Patent Enstitüsü. 16 Aralık 2013 KONYA

Transkript

1 Türk Patent Enstitüsü 16 Aralık 2013 KONYA

2 Marka Kavramı & Marka Tescili Mustafa GENÇER Türk Patent Enstitüsü Marka Uzman Yrd.

3 Sunum İçeriği Marka Kavramı Marka Tescil Süreci Markanın Hukuki İşlemlere Konu Olması Marka Hakkının Sona Ermesi Uluslar arası Marka Tescili Sıkça Sorulan Sorular İstatistikler Soru&Cevap 3

4 FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI Eser Sahibinin Hakları (Telif Hakları) Bilim ve Edebiyat Eserleri Müzik Eserleri Güzel Sanatlar Sinema Eserleri Bilgisayar programları v.b. Sınai Haklar Patentler Markalar Tasarımlar Coğrafi İşaretler Bu haklar Kültür Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir. Türk Patent Enstitüsü tarafından tescil edilmektedir. 4

5 Marka Nedir? (Hukuki Tanım) Marka, bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen her türlü işaretleri içerir.!!ticaret ünvanı marka değildir. 5

6 Buna göre; Kişi adları ve sözcükler Şekiller, logolar Renk kombinasyonları Harfler Sayılar Sloganlar Kirlenmek güzeldir (OMO) 6

7 Marka kalite simgesi olarak kullanılabilir. Tüketici tercihlerini etkiler. Marka, benzer ürünler arasından tercih yapmamızı sağlayan anahtardır. Marka imajdır. Neden Marka?

8 Neden Marka Koruması? Marka koruması sahibine, ilgili markanın tescil kapsamındaki mal ve hizmetler için marka sahibinin izni dışındaki her türlü kullanımını ve tecavüzü (haksız rekabet ve taklit) engelleme hakkı verir. Haksız rekabet ve taklitçiliğe karşı etkili bir yoldur. Şirketin varlığıdır ve devir, lisans gibi işlemlere konu olarak şirkete ek gelirler sağlayabilir.!!! MARKA KORUMASI TESCİL YOLUYLA ELDE EDİLİR. 8

9 Apple, Meksika daki yerel bir şirketle girdiği marka adı davasını kaybederek, 115 milyonlu ülkede iphone satma hakkını da yitirdi Mahkeme, Meksika nın telekomünikasyon şirketlerinden ifone ile iphone un çok benzer bir isme sahip olduğuna karar vererek, iphone un satışını durdurdu. Meksikalı şirket, ifone isminin hakkını 2003 yılında satın almıştı. APPLE İSİM DEĞİŞTİRMEK ZORUNDA ifone, mahkemeden çıkan kararla da yetinmeyerek, marka adı benzerliği nedeniyle Apple dan tazminat talep etti. Analistler, Apple ın tazminat ödemesi halinde Meksika daki iphone satışlarından elde ettiği gelirin yüzde 40 ını kaybedebileceğini belirtti. Kaynak:Milliyet 05/12/12

10 Brand Finance Türkiye

11 Marka Tesciline İlişkin Bilgiler Türkiye de tescile tek yetkili kurum Türk Patent Enstitüsü dür. (TPE) Marka tescil başvuruları TPE ye yapılır. İlgili mevzuat: 556 sayılı KHK ve 556 sayılı KHK nın Uygulama Şeklini Gösterir Yönetmelik 11

12 Marka Tesciline İlişkin Bilgiler Marka tescili, sadece tescilin yapıldığı ülkede koruma sağlar (ülkesellik ilkesi) Marka tescili, başvuru tarihinden itibaren 10 yıllık süre için koruma sağlar. Bu süre yenilenme ücreti yatırılması şartıyla sonsuza dek sürebilir...!!! Ücretler için Bkz: 12

13 KORUMADAN YARARLANACAK KİŞİLER Tescille sağlanan marka korumasından yararlanabilecek kişiler: T.C. sınırları içerisinde ikametgahı olan veya sınai veya ticari faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile Uluslararası anlaşmalar gereğince başvuru yapma hakkına sahip gerçek veya tüzel kişiler 13

14 TESCİL ENGELLERİ Mutlak ret nedenleri: başvurusu yapılan kelimenin/şeklin kendisinden kaynaklanan ret nedenleri Nispi ret nedenleri: başvurusu yapılan kelimenin/şeklin üçüncü kişilerin önceki marka haklarıyla çatışması ortaya çıkan ret nedenleri

15 Mutlak Red Nedenleri Ayırt edici niteliği bulunmayan işaretler (7/1-a) A KOLTUK mobilyalar için 15

16 Mutlak Red Nedenleri Tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer olan markalar (7/1-b) ALTERA Alterra 16

17 Benzerlik araştırması: 17

18 18

19 Mutlak Red Nedenleri Başvuruya konu ürün/hizmetlerle ilgili olarak cins, çeşit, vasıf, kalite, miktar, amaç, değer, coğrafi kaynak, karakteristik özellik belirten işaretler (tanımlayıcı işaretler) (7/1-c) Diabetic YÜZÜK GIDA GİYİM AMASYA ELMA 19

20 Mutlak Red Nedenleri Ticaret alanında herkes tarafından kullanılan veya belirli bir meslek, sanat vb. grubuna mensup olanları ayırt etmeye yarayan işaretler (7/1-d) Tıp Merkezi TAX FREE SHOPPING INTERNET CAFE 20

21 Mutlak Red Nedenleri Malın özgün doğal yapısından ortaya çıkan şeklini veya bir teknik sonucunu elde etmek için zorunlu olan, kendine malın şeklini veya mala asli değerini veren şekli içeren işaretler (7/1-e) 21

22 Mutlak Red Nedenleri Mal veya hizmetin niteliği, kalitesi veya üretim yeri, coğrafi kaynağı gibi konularda halkı yanıltacak markalar (7/1-f) AHMET ÇOCUK ÜRÜNLERİ Ancak eşya listesinde silahlar var Ancak ürün böcek ilacı 22

23 Mutlak Red Nedenleri Yetkili mercilerden kullanmak için izin alınmamış, devlete ait hükümranlık işaretleri, bayraklar, resmi kontrol ve garanti işaretleri (7/1-g) UNESCO 23

24 Mutlak Red Nedenleri Halka mal olmuş, tarihi, kültürel değerler içeren markalar (7/1-h) ATATÜRK MEVLANA YUNUS EMRE 24

25 Mutlak Red Nedenleri Sahibi tarafından izin verilmeyen tanınmış markalarla aynı veya benzer markalar (7/1-ı) 25

26 Mutlak Red Nedenleri Dini değerleri ve sembolleri içeren markalar (7/1-j) KUR AN-I KERİM 26

27 Mutlak Red Nedenleri Kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı markalar (7/1-k) Yasa dışı örgüt adları, işaretleri Genel ahlaka aykırı kelimeler, semboller 27

28 Marka Tescil Süreci Başvuru Yayın kararı İnceleme Yayın Red/kısmi red kararı Karara İtiraz Yayına İtiraz Tescil 28

29 Marka Tescil Süreci : Başvuru Başvuru Türk Patent Enstitüsü ne (TPE) yapılır. Gerekli belgeler? Başvuru formu (TPE-M- 101) Marka örneği Marka başvuru ücretinin ödendiğini gösterir belge Markanın kullanılacağı malların veya hizmetlerin listesi Kimler tarafından? Ne şekilde? Gerçek veya tüzel kişilerce (şahsen ya da marka vekili aracılığıyla) 45 adet ürün/hizmet sınıfı sınıflar ürün sınıflar hizmet Elden, posta yoluyla veya elektronik imza sahibi kişiler tarafından çevrimiçi (online) başvuru yoluyla yapılabilir. ( 29

30 Marka Tescil Süreci : İnceleme Başvuru İnceleme Şekli inceleme - Başvuru şartlarına uygunluk -Eksiklik yoksa marka tescil başvurusu başvurunun Enstitüye verildiği tarih, saat ve dakika itibariyle kesinleşir. -Eksik varsa 2 aylık süre verilir. Esasa dair inceleme - Şekli eksiklik yoksa ya da tamamlanmışsa başlar - Mutlak red nedenleri yönünden inceleme (7nci madde incelemesi) 30

31 Marka Tescil Süreci : Karar ve Yayın Başvuru İnceleme Red/kısmi red kararı Yayın kararı Yayın MUTLAK RED NEDENLERİ YÖNÜNDEN İNCELEME SONUCU TPE; Başvurunun Resmi Marka Bülteninde yayınlanması (Yayın) ; veya Bir kısım mal/hizmetler için reddi (Kısmi Red); veya Tüm mal/hizmetler için reddi (Tam Red) yönünde karar verir. Enstitünün başvuruya ilişkin kararı sonrasında itiraz süreci başlar. 31

32 Marka Tescil Süreci : İtiraz Başvuru İnceleme Red/kısmi red kararı Karara İtiraz Yayın kararı Yayın Yayına İtiraz - Yayınlanan bir başvuruya üçüncü kişiler 3 aylık süre içinde itiraz edebilir. - TPE İtirazlar birimi inceler. -Red/kısmi red kararına karşı başvuru sahibi 2 aylık süre içinde itiraz edilebilir. - TPE Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu (YIDK) inceler. 32

33 Üçüncü Kişi Görüşleri KHK 34. Mad. 7nci maddeye göre markanın tescil için yeterli nitelikleri taşımadığını belirten yazılı görüşler. Bu kişiler Enstitü nezdinde işlemlere taraf olamazlar. Haklı bulunması durumunda kısmen veya tamamen red. 33

34 Marka Tescil Süreci : Tescil Başvuru Yayın kararı İnceleme Yayın Red/kısmi red kararı Karara İtiraz Yayına İtiraz Tescil Noksanlar için 2 aylık süre 34

35 Markanın Hukuki İşlemlere Konu Olması Tescilli bir marka; Devrolunabilir, Miras yolu ile intikal edebilir, Lisansa konu olabilir Rehin edilebilir İşletmeden bağımsız olarak haciz edilebilir Teminat olarak gösterilebilir Bu işlemler yazılı şekle tabidir.. 35

36 Marka Hakkının Sona Ermesi Marka hakkı; Koruma süresinin dolması ve süresi içinde yenilenmemesi Marka sahibinin marka hakkından vazgeçmesi (feragat) Markanın hükümsüzlüğüne karar verilmesi hallerinde sona erer Markanın hükümsüzlüğünü, ilgili mahkemeden; zarar gören kişiler, Cumhuriyet savcıları veya ilgili resmi makamlar isteyebilir 36

37 Yurtdışı Marka Tescil Sistemleri a. Ülkesel Müracaatlar b. Topluluk Tescil Müracaatları i) WIPO Madrid Protokolü ii) CTM Avrupa Topluluk Markası iii) OAPI Afrika Topluluk Markası iv) ARIPO Afrika Bölgesel Fikri Haklar Org.

38 MADRİD SİSTEMİNİN AMACI a) Markaların tek bir başvuru yapılarak ve tek bir dil kullanılarak birden fazla ülkede (Protokol'e taraf ülkelerde) uluslararası tescilini sağlamaktır. b) Marka başvurusu yapıldıktan sonra yapılacak olan değişikliklerin tek ve basit bir işlem aracılığıyla Uluslararası sicile kaydedilmesini sağlamaktır. 38

39 MADRİD SİSTEMİNDEN KİMLER YARARLANABİLİR? Madrid Protokolü ne taraf olan bir ülkede a) gerçek ve etkin sınai veya ticari bir kuruluşu olan veya b) o ülkede yerleşik olan veya c) o ülkenin tabiiyetinde olan bir gerçek veya tüzel kişi tarafından yapılabilir. 39

40 Madrid Sisteminin Avantajları Tek uluslar arası başvuru Tek dil (Fransızca, İngilizce veya İspanyolca) Tek Para Biriminde Tek ücret (İsviçre Frankı)

41 Madrid Sisteminin Avantajları 5 kıtada toplam 91 ülke Vekil tutma zorunluluğu yok Minimum formalite Marka portföyünü daha kolay yönetim

42 Madrid Anlaşması and Protokolü Ülkeleri 91 Üye

43 ULUSLARARASI İŞLEM SÜRECİ Sistem iki yönlü işlemektedir TPE ye yapılan başvurular Türkiye nin belirlenmiş akit taraf olduğu durum TPE aracılığıyla yapılan başvurular Türkiye nin Menşe Ofis olduğu durum 43

44 TPE aracılığıyla yapılan başvurular (Menşe Ofis) Türkiye de tescilli ya da başvuru halinde bir marka olması gerekir. Başvuru formu (MM2) doldurulmalıdır. Enstitüye hitaben yazılmış ve talebin içeriğini belirten dilekçe, Madrid Protokolü çerçevesindeki Enstitü içi işlem ücretinin ödendiğini gösterir belge, Vekille yapılması durumunda vekaletname veya daha önceki bir vekaletnameye atıf TPE ye ödenmesi gereken ücret: 220 TL 44

45 MM2 Formu TPE, MM2 formunun esas tescil veya başvuruya uygunluğunu inceler. Bu inceleme; Başvuru sahibi bilgileri (unvan, adres ) Başvuru yapma hakkı (tabiiyet, yerleşiklik, kuruluş) Marka örneği ve bilgileri (tescil tarihi/koruma tarihi) Eşya listesi (daraltılabilir genişletilemez) Diğer hususlar açısından yapılır. 45

46 Başvuruların TPE den WIPO ya iletilmesi Eksiği bulunmayan veya giderilen başvurular WIPO ya iletilir WIPO incelemesi yapılır Başvuruların, belirlenen akit taraf ofislerince kendi ulusal mevzuatları çerçevesinde incelenmesi ve verilen kararların WIPO aracılığıyla başvuru sahiplerine iletilmesi

47 Başvuru sahibi TPE aracılığıyla yapılan başvurular (Menşe Ofis) TPE Şekli İnceleme ücret esas tescil ya da başvuruya uygunluk mal ve hizmetler başvuru yetkisi Belirlenen ülkeler Uygunsuzluk WIPO ya bildirim

48 Sıkça Sorulan Sorular Bir markayı tescil ettirmek ne kadar zaman alır? Başvuruda şekli yönden eksiklik yoksa, inceleme sonucu yayın kararı verilmişse, yayına üçüncü kişiler tarafından herhangi bir itiraz gelmemişse 8-10 ay Tescil sürecinin toplam maliyeti ne kadardır? Tek sınıflı başvuru için : = 600 TL Her ek sınıf için: 150 TL Karara itiraz ücreti: 300 TL 48

49 Sıkça Sorulan Sorular Seçtiğim markanın, başkasına ait bir markayla aynı/benzer olup olmadığını nasıl öğrenebilirim? TPE Enformasyon Dairesi: Marka benzerlik araştırması TPE Çevrimiçi İşlemler: Marka araştırma ( 49

50 Tescil ettirdiğim marka ne kadar süre boyunca korunur? Tescilli markanın koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 10 yıldır Yenileme süresi mevcut tescilin sona erdiği gün başlar 6 aylık süre Sıkça Sorulan Sorular 10 yılın bitiminde, süresi içinde talepte bulunulması ve yenileme ücretinin ödenmesi Yenileme sicile kayıt edilir ve yayınlanır 10 ar yıllık süreler için sınırsız kez yenilenebilir. 50

51 Markamı Türkiye de tescil ettirmekle yurt dışında da korumuş olur muyum? Hayır. Marka tescilinden doğan haklar, sadece tescilin yapıldığı ülkede koruma sağlar. Eğer markanın yurtdışında da korunması isteniyorsa, belirlenen ülke(ler)de de tescil edilmesi gerekir. Markamı başka bir ülkede nasıl tescil ettirebilirim? Ulusal yol: Her ülke için ayrı ayrı başvuru. Bölgesel yol: OHIM Sıkça Sorulan Sorular Uluslararası yol: Madrid Sistemi 51

52 İstatistik Yılları Arasında Marka Başvuru Sayıları Yıl Yabancı Madrid Yerli 52

53 İstatistik Yılları Arasında Marka Tescil Sayıları Yıl Yabancı Madrid Yerli 53

54 İlginiz için teşekkürler. TPE Sosyal Medyada;

55