MARKA. Tolga ÇAYLAK

Transkript

1 MARKA Tolga ÇAYLAK 1

2 Bir sınai s mülkiyet m hakkı olarak MARKA Sınaî mülkiyet hakları insan emek ve zekası ile üretilen, ticaret ve sanayi alanında kullanılabilen marka, patent endüstriyel tasarım gibi hakları ifade etmektedir. Marka, Markalar ile ilgili olarak uygulanacak hukuk kaynağı 1995 tarihinde yürürlüğe giren 556 sayılı markaların Korunması Hakkındaki kanun hükmündeki kararnamedir. 556 sayılı KHK ya göre: Marka, bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dâhil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülenebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaretleri içerir. 2

3 Marka, teşebbüslerin mal ve hizmetlerini birbirinden ayırır. Kelimeler rakamlar, işaretler marka olabilir. 3

4 Marka başvurusunu hem tüzelkişiler hem de gerçek kişiler yapabilir. Başvurularda 2006 yılından bu yana ticari faaliyette bulunma zorunluluğu kaldırılmıştır. Marka başvurusunu: Gerçek kişiler Tüzel kişiler Marka vekilleri 556 sayılı KHK sınai mülkiyetin üç asli unsurunu sıralamaktadır: 1. Yetkili devlet kurumu ( TPE) 2. Yetkilendirilmiş marka vekilleri 3. İhtisas mahkemeleri 4

5 1995 yılından önce sadece mal/ürünler üzerinde marka tescili yapılabilirken 1995 yılından bu yana hem mallar hem de hizmetler için marka tescili yaptırılabilmektedir. Hizmet markası kavramı bu tarihten sonra kabul edilmiştir. 5

6 Markanın koruma süresi başvuru tarihinden itibaren 10 yıldır. Başvuru anında hukuken marka korunmaya başlamakla birlikte markadan doğan hakların kullanımı ancak tescille gerçekleşmektedir. 10 yıl sonunda yenilenmeyen markalar MÜDDET hale gelerek sicilden silinirler. 6

7 MARKA TESCİLİNDE ÜÇ AŞAMA MEVCUTTUR 1. BAŞVURU 2. İLAN 3. TESCİL 7

8 BAŞVURU & ŞEKLİ İNCELEME Başvurunun yapıldığı tarih saat ve dakika Türk Patent Enstitüsü tarafından kayda alınmaktadır. Başvurunun şekli incelemesi sadece sunulan başvuru belgelerinin eksik olup olmamasına ilişkindir. 8

9 BAŞVURUNUN İNCELENMESİ MUTLAK RED NEDENLERİ Şekli inceleme sonunda marka başvurusu mutlak red nedenleri bakımından incelenmeye alınır. Markalar Kanununda hangi kelime veya işaretlerin MARKA OLAMAYACAĞI sıralandığından dolayı mutlak red nedenleri bir başvurunun akıbetinin belirlenmesi bakımından çok önemli bir aşamadır. 9

10 MUTLAK RED NEDENLERİ AŞAĞIDAKİ ŞARTLARI TAŞIMAYAN KELİME, İŞARET VEYA HARF GRUPLARI MARKA OLARAK TESCİL EDİLEMEZLER! 10

11 a-ayırt edici niteliğe sahip olmayan markalar ALOUSTA KÜÇÜLEN ŞİŞE KÜÇÜLEN DEV ŞİŞE BIGGER PENYEMODA YEŞİL REHBER 11

12 b- Aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetle ilgili olarak tescil edilmiş veya daha önce tescil için başvurusu yapılmış bir marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer markalar, 12

13 b- RED ÖRNEKLERİ MEDİCA/MEDİCADENT TORBAYAK/TORBAY-AK DANTE/DANTE PROPERTIES VA VANILIA/VANILYABABY ACTION MAN/ACTION MAX HACIOĞLU/HOCAOĞLU VİTASKİN/VİTİSKİN GOLD/ 4X4 GOLD SUBSTRATE LAILA / AILA ÖZGÜR / ÖZGÜRLINE BONFI / BANFI PERLA / PERIA FILA / FILADOSE PAPILLON / PAPILION HOME EGOS / EBOS ALMOST / AMOST FRENCH 13

14 c- Ticaret alanında cins, çeşit, "vasıf", kalite, miktar, amaç, değer, coğrafi kaynak belirten veya malların üretildiği, hizmetlerin yapıldığı zamanı gösteren veya malların ve hizmetlerin diğer karakteristik özelliklerini belirten işaret ve adlandırmaları münhasıran veya esas unsur olarak içeren markalar, BUTİK PANSİYONLAR KİTABI AIRDYE EFIYAT BORSA GAYRİMENKUL ISTANBUL ISTANBUL BBQ CHICKEN SÜPER KEK 14

15 d- Ticaret alanında herkes tarafından kullanılan veya belirli bir meslek, sanat veya ticaret grubuna mensup olanları ayırt etmeye yarayan işaret ve adları münhasıran veya esas unsur olarak içeren markalar, Börekçi ÖĞRETMEN TURİZM Bakan AGROMARKET 15

16 e- Malın özgün doğal yapısından ortaya çıkan şeklini veya bir teknik sonucu elde etmek için zorunlu olan, kendine malın şeklini veya mala asli değerini veren şekli içeren işaretler, PENYEMODA AYAKKABI ŞEKLİ ( ayakkabılar için) Moda günleri Tekstil fuarı 16

17 f- Mal veya hizmeti niteliği, kalitesi veya üretim yeri, coğrafi kaynağı gibi konularda halkı yanıltacak markalar, AYVALIK ZEYTİNLERİ İZMİT PİŞMANİYESİ ŞİLE BEZİ 17

18 g-yetkili Mercilerden izin alınmamış ve Paris Sözleşmesine göre reddedilecek ibareler. 18

19 h- Paris SözleS zleşmesine göre g kamuya mal olmuş değerler erler ve ilgili mercilerin izin vermediği i diğer markalar. tarihi kültk ltürel Örnek: Ülke Bayrakları, Ülke isimleri Cumhurbaşkanlığı forsu, Halk Kahramanları ( Yunus Emre, Nasrettin Hoca vs.) 19

20 ı- Sahibi tarafından izin verilmeyen tanınmış markalar, (Sınıf sisteminin istisnasıdır) 20

21 j) Dini değerleri ve sembolleri içeren markalar, FURKAN MİRAÇ KA BE 21

22 k-kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı markalar KAMU DÜZENİNE AYKIRILIK MÜSTEHCENLİK 22

23 İSTİSNA MARKANIN UZUN SÜRELİ KULLANIM NETİCESİNDE AYIRT EDİCİ NİTELİĞE KAVUŞMUŞ OLMASI 556 sayılı KHK 7/son Fıkrası: Bir marka tescil tarihinden önce kullanılmış ve tescile konu mallar veya hizmetlerle ilgili olarak bu kullanım sonucu ayırt edici bir nitelik kazanmış ise (a), (c) ve (d) bentlerine göre tescili reddedilemez. 23

24 MARKANIN İLANI Mutlak red sebepleri bakımından tescilinde herhangi bir engel görülmeyen markalar Ayda bir yayınlanan Resmi Markalar Bülteninde İlan edilirler. İlan tarihinden itibaren 3 aylık süre içinde üçüncü kişilerin ilan edilen markalara itiraz etmesi mümkündür. 24

25 İTİRAZ SEBEPLERİ Benzerlik Sektörel yakınlık Marka imajı (itibarı) Uzun süreli kullanım İsim resim veya telif hakkı 25

26 Aynılık veya Benzerlik 556 sayılı KHK 8. Madde: Tescil için başvurusu yapılan marka, tescil edilmiş veya tescil için daha önce başvurusu yapılmış bir marka ile aynı ise ve aynı mal veya hizmetleri kapsıyorsa, 26

27 Sektörel yakınlık 556 sayılı KHK 8. Madde Tescil için başvurusu yapılan marka, tescil edilmiş veya tescil için daha önce başvurusu yapılmış bir marka ile aynı veya benzer ise ve tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış bir markanın kapsadığı mal veya hizmetlerle aynı veya benzer ise, tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış markanın halk tarafından karıştırılma ihtimali varsa ve bu karıştırılma ihtimali tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış bir marka ile ilişkili olduğu ihtimalini de kapsıyorsa 27

28 Marka imajı (itibarı) 556 sayılı KHK 8. Madde Marka, tescil edilmiş veya tescil için başvurusu daha önce yapılmış bir markanın aynı veya benzeri olmakla birlikte, farklı mallar veya hizmetlerde kullanılabilir. Ancak, tescil edilmiş veya tescil için başvurusu yapılmış markanın, toplumda ulaştığı tanınmışlık düzeyi nedeniyle haksız bir yararın sağlanabileceği, markanın itibarına zarar verebileceği veya tescil için başvurusu yapılmış markanın ayırt edici karakterini zedeleyici sonuçlar doğurabileceği durumda, tescil edilmiş veya tescil için başvurusu daha önce yapılmış bir marka sahibinin itirazı üzerine, farklı mal veya hizmetlerde kullanılacak olsa bile, sonraki markanın tescil başvurusu reddedilir. 28

29 Uzun süreli kullanım Tescilsiz bir markanın veya ticaret sırasında kullanılan bir başka işaretin sahibinin itiraz etmesi üzerine, tescili istenen marka, aşağıdaki hallerde tescil edilmez. a) Markanın tescili için yapılan başvuru tarihinden önce bu işaret için hak elde edilmiş ise, b) Belirtilen işaret, sahibine daha sonraki bir markanın kullanımını yasaklama hakkını veriyorsa. 29

30 TESCİL İlan aşamasında herhangi bir itiraz gelmeyen markaların tesciline karar verilir. Markanın tescil tarihi başvuru tarihi ile aynıdır. Tescil kararı verilen marka sahiplerine MARKA TESCİL BELGESİ gönderilir. 30

31 ULUSLAR ARASI MARKA TESCİLİ Her marka ancak tescil edildiği ülkede korunur. Özellikle ihracat yapan şirket veya kişilerin mutlaka ürünlerini sundukları pazarlarda markalarını tescil ettirmeleri gerekmektedir. Bu şekilde problem yaşayan pek çok şirket mevcuttur. Uluslar arası marka tescilinde bazı kolaylıklar söz konusudur. 31

32 1. MADRİD PROTOKOLÜ Tek başvuru ile 74 ülkeyi kapsayan koruma ( Üye ülkelerin tamamında tescil yapılabileceği gibi istenen sayıda başvuru da yapılabilir) Düşük maliyetler Her bir ülke için ayrı ayrı başvuru yerine tek bir başvuru ücreti Tüm işlemlerin tek bir merkezden yürütülmesi Ayrı ayrı ülkelerdeki prosedürün öğrenilmesi ve yürütülmesi yerine tüm işlemlerin TPE ve WIPO ile yürütülmesi 32

33 33

34 2. AVRUPA BİRLİĞİ MARKASI ( CTM) Tek başvuru ile 27 ülkeyi kapsayan koruma Düşük maliyetler Her bir ülke için ayrı ayrı başvuru yerine tek bir başvuru ücreti Tüm işlemlerin tek bir merkezden yürütülmesi Dezavantajı, tek bir ülkede dahi markanın tesciline engel çıkması durumunda tüm başvurunun sonuçsuz kalmasıdır. 34

35 2. TEK TEK FERDİ BAŞVURULAR Madrid Protokolüne taraf olmayan veya AB üyesi olmayan tüm ülkelerde vekil aracılığıyla ayrı ayrı başvuru yapılması gerekmektedir. 35

36 Daha fazla bilgi içini in dispatent.com.tr DIŞ PATENT MARKA TESCİL L VE DAN. HİZM. H LTD. ŞTİ. Acıbadem GömeG meç Sok. Akgün İş Merkezi No: 37/6 KADIKÖY İSTANBUL 0 (216)