Assessment of the Opinions of Volunteer (Amateur) Violin Teachers about Violin Lessons in Turkey: The Case of Ankara

Transkript

1 doi: /jocures Journal of Current Researches on Educational Studies (JoCuRES) Year: 2017 Volume: 7 Issue: 2 Assessment of the Opinions of Volunteer (Amateur) Violin Teachers about Violin Lessons in Turkey: The Case of Ankara Erdem ÇAĞLAR 1 Keywords Music education, instrument training, volunteer violin education. Article History Received 17 Nov, 2017 Accepted 01 Dec, 2017 Abstract Volunteer music education, which serves as a bridge between general music education and professional music education, is very important in terms of representing the music culture of the society. Voluntary violin education is considered as a significant field of study in terms of musical satisfaction and cultural developments of the individuals, where the education is based on volunteerism exactly like the other fields in volunteer music education. This very-special-field features the technical and musical elements of professional/occupational violin education, but its criteria and limits are not as distinct as professional/occupational violin education, and it aims to bring aesthetical feelings and musical motordevelopment to the individuals in society. This study aims to figure out the opinions and problems of the volunteer violin teachers about this field, and to contribute to the field of volunteer violin education. It is aimed to carry out an evaluation by taking the opinions of the teachers about some aspects, such as the students ability to attain the targeted behaviors, the quality of their instruments, and their work environments. This study was conducted in Ankara; the teachers in this province were interviewed, and their answers were grouped and presented with comments. As a result of the interviews with 23 volunteer violin teachers, it was observed that the students are having difficulties in finding high-quality instruments (violins) due to financial difficulties, they fail to carry out routine maintenance, and they do not pay strict attention to selection of fiddlesticks; it was also observed that the number of publications on volunteer violin education should increase, and these publications should become easily accessible; the students fail to practice adequately, they usually attend the classes, but there are serious problems about achieving the goals. Türkiye de Özengen (Amatör) Keman Eğitimi Alanında Görev Yapan Eğitimcilerin Keman Derslerine İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi: Ankara İli Örneği Anahtar Kelimeler Müzik eğitimi, çalgı eğitimi, özengen keman eğitimi. Özet Genel müzik eğitimi ile mesleki müzik eğitimi arasında bir köprü olma özelliği taşıyan özengen müzik eğitimi bu yapısı itibariyle toplumun müzik kültürünün ifade edilmesi bakımından oldukça önem taşımaktadır. 1 Corresponding Author. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, ecaglar@omu.edu.tr

2 Makale Geçmişi Alınan Tarih 17 Nov, 2017 Kabul Tarihi 01 Dec, 2017 Özengen keman eğitimi, özengen müzik eğitiminin diğer alanları gibi gönüllülük esasına dayalı olarak eğitim verilen, bireylerin müzikal tatminleri ve kültürel gelişimleri bakımından önemli bir çalışma alanı olarak düşünülmektedir. Mesleki keman eğitiminin teknik ve müzikal öğelerini barındıran, ancak ölçütleri ve sınırları mesleki keman eğitimi kadar belirgin olmayan ve toplumdaki bireylere estetik duygular ve müzikal bir motor-gelişim kazandırmayı amaçlayan oldukça özel bir alandır. Araştırma, özengen keman eğitimi veren eğitimcilerin alanla ilgili görüş ve sorunlarını saptayarak özengen keman eğitimi alanına katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Özengen keman eğitimi alan öğrencilerin hedef davranışlara ulaşma durumları, çalgılarının nitelik durumları, çalışma ortamları gibi konularda eğitimci görüşleri alınarak bir değerlendirme yapılmak istenmiştir. Çalışmada Ankara ili örneği alınarak bu şehirde hizmet veren eğitimcilerle mülakat yapılmış, alınan cevaplar gruplandırılarak yorumlarla sunulmuştur. Özengen keman eğitimi veren 23 keman eğitimcisi ile görüşme neticesinde eğitimcilerin; öğrencilerin özellikle ekonomik sebeplerle nitelikli çalgılara (keman) kolay ulaşamadığı, çalgıların bakımlarının düzenli yapılmadığı, arşe seçimine yeterince önem verilmediği, özengen keman eğitimi alanında yayınların artması ve keman eğitimcilerine ulaştırılabilmesi gerektiği, öğrencilerin ders için yeterli çalışmayı yapamadığı, derslere devam konusunda çoğunlukla sorun yaşanmadığı, ancak hedeflere ulaşma konusunda sorunlar yaşandığı şeklinde görüşlere sahip olduğu anlaşılmıştır. 1. Giriş Müzik eğitimi, günümüzde pek çok farklı çalışma boyutu olan, oldukça geniş bir alan olarak görülmektedir. Şarkı söyleme, çalgı çalma, bestecilik boyutları ile birlikte müzik sanayisi gelişerek hayatın her alanına işlemiş görünmektedir. Bilgiye kolay ulaşma durumu müzik alanında da önemli gelişmelere yol açmıştır. Müzik teknolojisi değişerek ve yaygınlaşarak bireylerin ihtiyaçlarına göre biçim alabilmektedir. Müzik eğitiminin önemli boyutlarından olan çalgı eğitimi ise çeşitli yöntemler geliştirilmesine rağmen geleneksel yapısını büyük ölçüde korumaktadır. Usta çırak ilişkisine dayalı öğretim yolu çoğu ülkede benzer şekilde uygulanmaktadır. Keman eğitimi de kişiye özel durumları ve çözümleriyle çalgı eğitiminin en zorlu alanlarından biridir. Uçan, müzik eğitimini üç başlık altında toplamaktadır. Bunlar, genel müzik eğitimi, özengen (amatör) müzik eğitimi ve mesleki müzik eğitimidir. Genel müzik eğitimi toplumdaki bütün bireylere, mesleki müzik eğitimi ise müzik alanını meslek olarak kabul etmiş, sanat dallarında daha yetkin bireylere verilmektedir. Zevk ve doyum sağlamak, ilgi ve istek ile sanatsal yönü olabildiğince geliştirmek ise özengen müzik eğitiminin işlevidir (Uçan, 2005: 37). Özengen müzik eğitimi genel müzik eğitimi ve mesleki müzik eğitimi arasında köprü olması özelliği ile büyük önem taşımaktadır. Müziğe ilgisi ve yeteneği olan bireylerin mesleki alana yönelmesinde büyük rol oynamaktadır. Özengen müzik eğitimi alanında özellikle çalgı eğitimi çok ilgi görmektedir. Çeşitli çalgılar insanların ilgi alanlarına göre tercih edilmektedir. Bu çalgılardan keman, ülkemizde de yaygın olarak kullanılan bir çalgıdır. 114 Çağlar, E. (2017). Assessment of the Opinions of Volunteer (Amateur) Violin Teachers about Violin Lessons in Turkey: The Case of Ankara

3 2. Özengen (amatör) müzik eğitimi Özengen (amatör) müzik eğitimi, öğrenmeye istekli olan bireylere zevk ve doyum sağlamak için gerekli müziksel davranışları kazandırmayı amaçlamaktadır. Herhangi bir düzeyde olabilir ve seçmelidir. Örgün eğitim içinde, eğitsel kol çalışmaları ile seçmeli ses ve çalgı toplulukları ile bireysel ve toplu müzik kursları ile gerçekleşir. Yaygın eğitimde ise özel kuruluşların düzenledikleri kurslar, özel dersler, konserler, festivaller, yarışmalar özengen eğitim için oldukça önemli bir yere sahiptir (Uçan, 2005: 127). Özengen müzisyenliğin başlangıç noktası konserlerdir. Konserler bireylerdeki müzik sevgisini körüklemektedir. Bunun yanında teknolojik gelişmeler müziğin, her kesime yaygınlaşmasını kolaylaştırmaktadır. Özengen müzisyenler için kitaplar Avrupa da 16. yy. dan beri basılmaktadır. Avrupa da amatör olarak kurulan oda müziği grupları ve orkestralar özengen müziğin yaygınlaşmasında önemli bir nokta olmuştur. Ülkemizde de Başkent Oda Orkestrası bu amaçla kurulmuş ve uzun yıllar çalışmalar gerçekleştirmiştir. Yaylı sazlardan oluşan bu orkestra Ankara da 1964 de keman sanatçısı Fethi Kopuz tarafından kurulmuştur (Say, 1998: 195). İzmir Müzik Dostları Orkestrası 1983 yılında amatör bir orkestra olarak kurulmuş, 1990 yılından itibaren 60 kişilik ikili orkestraya dönüşmüştür (Say, 1998: 197). 3. Keman ve Keman eğitimi Avrupa da keman çalgısına ilk benzer biçimler, rebec ve minnesinger olarak isimlendirilen çalgılarla ortaya çıkmıştır. Daha sonra modern keman ailesine en yakın çalgı olan viol görülmeye başlanmıştır. Viol yüksek bir köprüye, derin filetolara (yan çizgiler), basık bir sırta ve altı adet tele sahiptir. İngiltere de yaygın olarak kullanılan violler de viola d amore biçimine dönüşmüş ve kemanın bugünkü biçimine ulaşması mümkün olmuştur ( Göbelez, 1996:16). Keman, viyola, viyolonsel ve kontrabas ile birlikte yaylı çalgılar ailesinin bir üyesidir. Bugünkü biçimini yüzyıllarda Amati, Stradivari ile Guarneri ailelerinin yapmış olduğu değişikliklerle almıştır (Karolyi, 2011:135). 17. yy dan itibaren çeşitli besteciler kemandan yararlanmaya başlamıştır, Andrea Gabrieli, kemandan yararlanan ilk besteci olarak bilinmektedir. Daha sonra Monteverdi, Corelli, Vivaldi gibi besteciler kemana ilgi göstererek sayısız eser vermiştir (Mimaroğlu, 2006: 42). Mesleki müzik eğitim veren kurumların önemli çalgılarından biri olup, özengen eğitimde de oldukça ilgi görmektedir. Keman, Türkiye de XVIII. yy. ortalarından itibaren görülmeye başlanmış, Muzika-i Hümayun un tesiriyle yayılmıştır (Sözer, 1986: 216). Keman eğitimine erken yaşta başlamanın oldukça önemli olduğu düşünülmektedir. Erken yaşta başlanan eğitim fiziksel kolaylıkların yanı sıra müziksel işitme duyarlılığı, müziksel bellek gibi kavramlarda da kolaylık sağlamaktadır ( Göbelez, 1996: 16). Keman eğitimi oldukça zorlu bir süreç olmasına rağmen günümüzde oldukça yaygınlaşmış bir alandır. Bireyler gerek mesleki, gerekse özengen (amatör) olarak Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (2),

4 keman eğitimi alabilmektedir. Genel müzik eğitiminin nicelikleri ve nitelikleri düşünüldüğünde, özengen keman eğitimi için çok destekleyici görünmemektedir. Mesleki keman eğitiminde ise çalgıya destek olacak ve bir müzisyen kimliğini kazandırma amaçlı pek çok alan dersi bulunmaktadır. Bu dersler özellikle işitme, solfej, armoni, müzik formları ve müzik edebiyatına ilişkin dersler olarak görülmektedir. Özellikle işitme dersi perdesiz bir çalgı olan keman için çok önemli bir derstir. Bununla birlikte alınan armoni ve form bilgisi gibi dersler de çalınan eserin daha iyi anlaşılması ve çözümlenmesi için gereklidir. Ericsson, Krampe ve Römer gibi araştırmacılar uzmanlığın kazanılmasında tekrarın önemini vurgulamaktadır. Müziksel becerilerin kazanılmasında kuşkusuz tekrar çok önemlidir. Ancak Cope, Smith ve Hallam çalışmanın verimliliğinin de nicelik kadar önemli olduğunu söylemektedirler (Yokuş&Yokuş, 2010: 18). Özengen keman eğitimi de mesleki keman eğitimi gibi oldukça fazla zaman isteyen bir eğitim alanıdır. Bireylerin zaman darlığı sorunu yaşayabilecekleri düşünüldüğünde çalışmanın verimi daha fazla önem kazanmaktadır. 4. Yöntem Araştırma, betimsel özellikler taşımaktadır. Bir görüşme formu hazırlanarak özengen keman eğitimi alanında çalışan 5 keman eğitimcisine pilot uygulama yapmak üzere ulaşılmıştır. Pilot uygulama ile uygun olmayan sorular çıkartılarak soru sayıları düzenlenmiştir. Daha sonra düzenlenen ve yapılandırılan sorularla Ankara da özengen keman eğitimi alanında çalışan 23 eğitimciye ulaşılmış ve görüşmeler, alınan notlar ve ses kaydı yardımıyla gerçekleştirilmiştir. Alınan cevaplar içerik analizi yapılarak tablolaştırılmış, alt problemlerle ilişkilendirilmiş ve yorumlanmıştır. Tablo 1. Görüşülen özengen keman eğitimcilerinin mesleki eğitim aldıkları kurumların dağılımı Kurum f % Eğitim Fakültesi 17 73,78 Konservatuvar 6 26,04 TOPLAM Görüşülen eğitimcilerden eğitim fakültesi mezunları, sayı olarak konservatuvar mezunlarından fazladır. 116 Çağlar, E. (2017). Assessment of the Opinions of Volunteer (Amateur) Violin Teachers about Violin Lessons in Turkey: The Case of Ankara

5 Tablo 2. Görüşülen özengen keman eğitimcilerinin cinsiyetlerine göre dağılımı Kurum f % Kadın 15 65,2 Erkek 8 34,8 TOPLAM Tablo 2 den de anlaşılabileceği üzere görüşme yapılan eğitimcilerde kadın sayısı daha fazladır Problem Cümlesi Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin keman derslerine ilişkin görüşleri nelerdir? Alt Problemler: Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, öğrencilerin çalgılarının nitelikleri ve çalgı seçim-alım sürecine ilişkin görüşleri nelerdir? Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, ders kaynağı bulma konusundaki görüşleri nelerdir? Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, öğrencilerin çalışma süreleri ve ders ortamı konusundaki görüşleri nelerdir? Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, öğrencilerin derse devamlılığı konusundaki görüşleri nelerdir? Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, öğrencilerin hedeflenen davranışlara ulaşabilme konusundaki görüşleri nelerdir? Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, çalışma ortamları konusundaki görüşleri nelerdir? 4.2. Evren ve Örneklem Araştırmanın evrenini Türkiye de özengen keman eğitimi veren eğitimciler, örneklem grubunu ise Ankara da eğitim veren seçkisiz (random) olarak belirlenmiş 23 özengen keman eğitimcisi oluşturmaktadır. 5. Bulgular ve Yorumlar Bu bölümde problem ve alt problemlere ilişkin tablolar oluşturularak yorumlanmıştır Birinci alt probleme ilişkin bulgu ve yorumlar Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, öğrencilerin çalgılarının nitelikleri ve çalgı seçim-alım sürecine ilişkin görüşleri nelerdir? Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (2),

6 Tablo 3. Özengen keman eğitimcilerinin, öğrencilerin çalgılarının nitelikleri hakkındaki görüşleri Görüş Öğrencilerimin çoğunun çalgısı düşük kalitede, sadece birkaç öğrencimde el yapımı keman var. Öğrencilerimin çalgı kalitesine çok önem veriyorum, çoğuna el yapımı keman aldırdım. Çalgı seçimlerinde ekonominin en önemli etken olduğunu düşünüyorum. Çalgıların bakımı ekonomik sebeplerden dolayı düzenli yapılmıyor. Çalgının rengi öğrenciler için en önemli seçim ölçütüdür. Öğrenciler nitelikli çalgı bulma konusunda zorlanmaktadır. Öğrencilerimin çoğu küçük yaşta olduğundan büyüme sebebiyle çalgı değişimi sık olmaktadır. Öğrencilerin eğitimciye danışmadan çalgı almaması gerekir. Arşe seçimi konusuna genelde keman seçimi kadar önem verilmemektedir. Görüşe Katılan Eğitimci Sayısı Karşı Görüş Bildiren Eğitimci Sayısı Bilgisi Yok f % f % f % Cevap % Katılımcı 21 % 91,1 21 % 91, % 8,6 2 % 8, % 86,8 1 % 4,3 21 % 91, % 60,7 2 % 8,6 16 % 69, % 78,1 3 % % 91, % 34,7 8 % 34, % 65,1 15 % 65, % 60,7 14 % 60,7 23 Tablo 3 den de anlaşılabileceği gibi görüşme yapılan 23 eğitimciden 21 eğitimci ( % 91,1) öğrencilerin düşük kalitede çalgı kullandığını söylemektedir. Diğer iki eğitimci ( % 8,6) ise bu konuya önem verdiğini ve çoğu öğrencisine el yapımı keman aldırdığını söylemektedir. Bütün eğitimciler çalgı seçimlerinin maddi imkânlara bağlı olduğu konusunda hemfikirlerdir (% 100). 14 eğitimci (% 60,7), öğrencilerin çalgı alırken ses veya işçilik gibi ölçütlerden ziyade görüntüye baktıklarını ve çalgının renginin en önemli ölçüt olarak gördüklerini belirtmektedirler. Diğer eğitimciler bu konuda görüş bildirmemişlerdir. 8 eğitimci (% 34,7) ise çalgı değişimlerinde öğrencinin büyümesinin en önemli etken olduğunu söylemektedir. 15 eğitimci (% 65,1) öğrenciye çalgı alınmasında mutlaka eğitimciye danışılması gerektiğini belirtmektedir. 14 eğitimci (% 60,7) öğrencilerin arşe kalitesine keman kadar önem vermediklerini söylemektedir. Bu sonuçlara bağlı olarak özengen keman eğitiminde nitelikli çalgılara kolay ulaşılmadığı, ekonomik durumların bu duruma en büyük etken olarak görüldüğü, çalgıların bakımlarının düzenli yapılmadığı, öğrencilerin çalgının özellikle rengine önem verdikleri, çalgının büyümeye bağlı olarak değiştirildiği, çalgı alınırken eğitimcinin fikrinin önemli olduğunu ve öğrencilerin arşe alımında keman seçimi kadar özen göstermediklerini düşündükleri söylenebilir İkinci alt probleme ilişkin bulgu ve yorumlar Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, ders kaynağı bulma konusundaki görüşleri nelerdir? 118 Çağlar, E. (2017). Assessment of the Opinions of Volunteer (Amateur) Violin Teachers about Violin Lessons in Turkey: The Case of Ankara

7 Tablo 4. Özengen keman eğitimcilerinin, ders kaynağı bulma konusundaki görüşleri: Görüş Bilgisi Yok Türkiye de özengen keman eğitimi alanı için yazılmış çok az kaynak olduğunu düşünüyorum. İstediğim kaynakları internet aracılığı ile yurt dışından getirtiyorum. Küçük çocuklar için yazılmış daha renkli kaynaklara kolay erişmek isterdim. Özengen keman eğitim alanında yayınlanan yeni kaynakları yakından takip ediyorum. Fotokopi yoluyla çoğaltılan kaynakları sık kullanmak zorunda kalıyorum. Görüşe Katılan Eğitimci Sayısı Karşı Görüş Bildiren Eğitimci Sayısı f % f % f % Cevap Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (2), % Katılımcı 17 % 73,7 2 % 8,6 4 % 17,3 23 % % % 78,1 21 % 91, % 86,8 20 % 86, % % 47,7 2 % 8,6 22 % 95,4 23 Görüşülen eğitimcilerin büyük çoğunluğu (% 73,7) özengen keman eğitimi alanındaki kaynakların az olduğunu, özellikle küçük çocuklar için yazılmış daha renkli kaynaklara daha kolay ulaşmak istediklerini (% 86,8), fotokopi yoluyla çoğaltım yaptıklarını (% 100) söylemektedir. İnternet aracılığı ile nota alan 3 eğitimci (% 13) ve yeni yayınları takip ettiğini söyleyen 9 eğitimci (% 39) bulunmaktadır. Bu sonuçlara göre görüşülen eğitimcilerin çoğunluğu, özengen keman eğitimi alanında Türkiye de yazılmış yeterli kaynak bulunmadığını, küçük çocuklara yönelik kaynaklara daha kolay erişmeyi istediklerini ve fotokopi yoluyla ders materyali çoğalttıklarını söylemektedirler Üçüncü alt probleme ilişkin bulgu ve yorumlar Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, öğrencilerin çalışma süreleri ve ortam konusundaki sorunlara ilişkin görüşleri nelerdir? Tablo 5. Özengen keman eğitimcilerinin, öğrencilerin çalışma süreleri ve ortamına ilişkin görüşleri Görüş Öğrencilerimin çoğu keman eğitimi için yeterli çalışmayı yapmamaktadır. Öğrencilerimin yeteri kadar keman çalışmamalarındaki en önemli etkenlerden biri okuldaki ders ve ödev yoğunluğudur. Öğrencilerimin yeteri kadar keman çalışmamalarındaki en önemli etkenlerden biri evde çalışma ortamının bulunmamasıdır. Öğrencilerimin yeteri kadar keman çalışmamalarındaki en önemli etkenlerden biri keman eğitiminde zorlanmalarıdır. Öğrencilerimin yeteri kadar keman çalışmamalarındaki en önemli etkenlerden biri eğitim sistemindeki geçiş sınavlarıdır. Görüşe Katılan Eğitimci Sayısı Karşı Görüş Bildiren Eğitimci Sayısı Bilgisi Yok f % f % f % Cevap % Katılımcı 20 % 86,8 3 % % % 91,1 1 % 4,3 1 % 4,3 23 % % 91,1 2 % 8,6 23 % % 73,7 2 % 8,6 4 % 17,3 23 %

8 Görüşülen eğitimcilerin tamamı (% 100), öğrencilerinin çalışma sürelerini yetersiz bulmaktadır. Bu duruma öğrencilerin okulundaki ders yoğunluğunun (% 86,8), evde çalışma ortamının bulunmamasının (% 91,1), keman eğitim sürecinin oldukça zor olmasının (% 91,1) ve eğitim sistemimizde sürekli sınavların bulunmasının (73,7) sebep olduğunu düşünmektedirler Dördüncü alt probleme ilişkin bulgu ve yorumlar Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, öğrencilerin derse devamlılığı konusundaki görüşleri nelerdir? Tablo 6. Özengen keman eğitimcilerinin, öğrencilerin derse devamlılığı konusundaki görüşleri Görüş Öğrencilerimin çoğu keman derslerine zamanında gelmektedir. Öğrencilerimin çoğuna haftada 1 saat keman dersi yetmektedir. Öğrencilerimin çoğunluğu dersime devamlılık konusunda özenlidir. Öğrencilerimin devamsızlık yapmasındaki en büyük etkenlerden biri okuldaki dersler, ödevler ve sınavlardır. Öğrencilerimin devamsızlık yapmasındaki en büyük etkenlerden biri eğitim sistemindeki geçiş sınavlarıdır. Öğrencilerimin devamsızlık yapmasındaki en büyük etkenlerden biri hastalık durumlarıdır. Görüşe Katılan Eğitimci Sayısı Karşı Görüş Bildiren Eğitimci Sayısı Bilgisi Yok f % f % f % Cevap % Katılımcı 7 % 30,3 14 % 60,7 21 % 91, % 95,4 1 % 4,3 23 % % 60,7 2 % 8,6 16 % 69, % 91,1 2 % 8,6 21 % Görüşülen eğitimcilerin 14 ü (% 60,7), öğrencilerin derse zamanında gelmediğini, 7 si (% 30,3), ise zamanında geldiğini söylemektedir. 22 eğitimci (% 95,4), haftalık 1 saatlik dersin yettiğini, 1 eğitimci (% 4,3) yetmediğini söylemektedir. Devamlılık konusunda 14 eğitimci (% 60,7) öğrencilerin özenli olduğunu, 2 eğitimci (% 8,6) ise devamsızlık konusunda sorun yaşadığını belirtmektedir. Eğitimcilerin, devamsızlık konusundaki en büyük sebepleri öğrencilerin okullarındaki ödev ve sınavların yoğunluğu (% 100), hastalık mazeretleri (% 100) ve eğitim sistemimizdeki geçiş sınavları (% 91,1) olarak sıraladıkları görülmektedir. Bu sonuçlardan görüşülen eğitimcilerin yarıdan fazlasının, öğrencilerin derse geç kalma sorununu yaşadığı, ancak yine yarıdan fazlasının geç kalınsa da ders devamlılığını sağlayabildiğini söyledikleri anlaşılmaktadır Beşinci alt probleme ilişkin bulgu ve yorumlar Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, öğrencilerin hedeflenen davranışlara ulaşabilme konusundaki görüşleri nelerdir? 120 Çağlar, E. (2017). Assessment of the Opinions of Volunteer (Amateur) Violin Teachers about Violin Lessons in Turkey: The Case of Ankara

9 Tablo 7. Özengen keman eğitimcilerinin, öğrencilerin hedeflenen davranışlara ulaşabilme konusundaki görüşleri Görüş Öğrencilerimin çoğu hedeflenen davranışlara ulaşabilmektedir. Öğrencilerimin çoğu bilişsel hedef davranışlara ulaşabilmektedir. Öğrencilerimin çoğu duyuşsal hedef davranışlara ulaşabilmektedir. Öğrencilerimin çoğu devinişsel hedef davranışlara ulaşabilmektedir. etkenlerden biri çalışma azlığıdır. etkenlerden biri devamsızlık yapmalarıdır. etkenlerden biri çalışma ortamının bulunmamasıdır. etkenlerden biri niteliksiz çalgılardır. etkenlerden biri kaynak eksikliğidir. etkenlerden biri tamamlayıcı dersleri (işitme eğitimi, armoni vb.) almamalarıdır. etkenlerden biri okulda gördükleri müzik derslerinin verimli olmamasıdır. Görüşe Katılan Eğitimci Sayısı Karşı Görüş Bildiren Eğitimci Sayısı Bilgisi Yok f % f % f % Cevap % Katılımcı 2 % 8,6 18 % 78,1 3 % % % 8,6 18 % 78,1 3 % % % 8,6 18 % 78,1 3 % % % 8,6 18 % 78,1 3 % % % 86,8 20 % 86, % 30,3 14 % 60,7 21 % 91, % 21,7 14 % 60,7 4 % 17,3 23 % % % 86,8 23 % % 17,3 9 % % 43,4 23 % Görüşülen eğitimcilerin sadece 2 si (% 8,6) öğrencilerin hedeflenen davranışlara ulaşabildiğini söylemektedir. 18 eğitimci ise (% 78,1) bu hedeflere ulaşılamadığını belirtmektedir. 3 eğitimci (% 13) bu soruda çekimser kalmıştır. Eğitimciler bilişsel, duyuşsal ve devinişsel hedeflere ulaşmada da aynı şekilde cevap vermişlerdir. Eğitimciler hedeflere ulaşamamada en önemli etken olarak (%100) çalışma azlığını ve tamamlayıcı derslerin (işitme eğitimi, armoni) mesleki okullardaki gibi var olmamasını görmekte ve devamsızlığın da ( % 86,8) önemli bir etken olduğunu söylemektedirler. Kaynak eksikliği (% 13), okuldaki müzik derslerinin verimli olmaması (% 17,3), niteliksiz çalgılar (% 21,7), çalışma ortamının uygun olmaması (% 30,3) durumları daha az sayıda eğitimci tarafından sebep olarak gösterilmektedir. Bu sonuçlardan görüşülen eğitimcilerin çalışma azlığı, devamsızlık ve işitme, armoni gibi derslerin olmaması sonucunda hedeflenen davranışlara ulaşılamadığını düşündükleri anlaşılmaktadır. Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (2),

10 5.6. Altıncı alt probleme ilişkin bulgu ve yorumlar Özengen keman eğitimi alanında çalışan eğitimcilerin, öğrencilerin çalışma süreleri ve ortam konusundaki görüşleri nelerdir? Görüş Tablo 8. Özengen keman eğitimcilerinin çalışma ortamları konusundaki görüşleri nelerdir? Görüşe Katılan Eğitimci Sayısı Karşı Görüş Bildiren Eğitimci Sayısı Bilgisi Yok f % f % f % Cevap 122 Çağlar, E. (2017). Assessment of the Opinions of Volunteer (Amateur) Violin Teachers about Violin Lessons in Turkey: The Case of Ankara % Katılımcı Ders ortamı için en önemli etken odanın akustik durumudur. Her zaman ders yapmaya uygun ortam 8 % 34,7 11 % 47,7 19 % 82,4 23 bulamıyorum. Her zaman aynı dersliği kullanamıyorum. 10 % 43,4 13 % 56,4 23 % Keman dersinde çıkan ses için zaman zaman komşularla sorun yaşıyorum. Dersten önce ders ortamını uygun hale getirmek için mutlaka zaman ayırırım. 9 % 39 2 % 8,6 11 % 47, % 86,8 20 % 86,8 23 Görüşülen eğitimcilerin tamamı (% 100) ders ortamı için en önemli etkenin odanın akustiği olduğunu söylemektedir. Eğitimcilerin 13 ü (% 56,4) her ders için aynı dersliği kullandığını, 11 i (% 47,7) ders için uygun ortam bulabildiğini ve 9 u (% 39) keman dersinde oluşabilecek ses için komşularla sorun yaşadığını belirtmektedirler. Büyük çoğunluğu da (% 86,8) ders ortamının hazırlığı için ders öncesi çalışma yaptığını aktarmaktadır. Bu sonuçlardan görüşülen eğitimcilerin ders ortamı için akustiğin çok önemli olduğunu düşündüklerini ve derslik bulma konusunda sorunlar yaşadıkları söylenebilir. 6. Sonuç ve Tartışma Araştırma sonucunda aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır. Özengen keman eğitiminde özellikle ekonomik sebeplerle nitelikli çalgılara kolay ulaşılamadığı görülmektedir. Özengen öğrencilerin daha ucuz ve nitelikli çalgılar edinebilmesi önemli bir konudur. Bu durum hem eğitimcinin hem de öğrencinin güdülenmesi bakımından düşünülmelidir. Daha nitelikli çalgılar özengen alandan mesleki alana geçişlerde katkı sağlayabilir ve ülkenin müzik ortamına olumlu olarak etki edebilir. Buna bağlı olarak eğitimciler tarafından öğrenci çalgı bakımlarının düzenli yapılmadığı söylenmektedir. Bu durum da çalma güçlüğü yaratabilecek önemli noktalardan biridir. Bakımsız çalgılar belki de öğrencide çalma isteğini azaltacak ve özengen müzik eğitiminin temeli olan gönüllülük durumunu yıpratabilecektir. Öğrencilerin çalgılarını özellikle rengine göre seçmeleri anlaşılabilir bir durumdur ve sakıncası görülmemektedir. Bununla beraber eğitmenin duruma müdahil olması ve öğrenciye uygun çalgıların seçilmesinde aktif rol oynaması gerektiği açıktır. Araştırmada çıkan sonuçlardan biri de öğrencilerin eğitmenine danışmadan çalgı alma durumlarının

11 gerçekleşmesidir. Öğrenciler bu konuda bilinçlendirilmeli ve uzman yardımı almaları sağlanmalıdır. Keman seçimi kadar önemli olan arşe seçimi konusunda da öğrenci bilinçlendirilmeli ve en uygun arşe alımı konusunda yine uzman yardımı alması gerekmektedir. Özengen keman eğitiminde kullanılacak kaynak bulunması konusunda eğitimcilerin sorun yaşadığı anlaşılmaktadır. Mesleki keman eğitiminde özellikle son yıllarda oldukça fazla yayın çıkmıştır. Özengen keman eğitimi için de daha fazla yayın yapılması için eğitimcilerin teşvik edilmesi ve bu yayınların özengen keman eğitimi veren eğitimcilere ulaştırılması önemli bir nokta olarak görülmektedir. Bu durumla ilişkili olarak araştırmada fotokopi yoluyla nota çoğaltmanın yaygın olarak kullanıldığı görülmüştür. Daha fazla ve daha ucuz yayın ile öğrencilerin fotokopi yoluyla nota edinmesi önlenebilir ve bu da yayıncılığı teşvik edebilir. Özengen eğitimdeki istek güzel, temiz ve renkli notalarla arttırılabilir. Özengen öğrenciler araştırma sonucuna göre yeterli çalışmayı yapamamaktadır. Bu duruma okullardaki ders yoğunluğu, çalışma ortamının bulunmaması ve eğitim sistemimizde sürekli sınavlar olması gibi çeşitli etkenler sebep olabilmektedir. Estetik duygu ve düşüncelerin geliştirilmesi, kişisel tatmin sağlaması gibi toplum için eğitimin vazgeçilmez alanlarından biri olan özengen çalgı eğitiminin desteklenmesinin, sosyolojik olarak da çok önemli bir nokta olduğu düşünülmektedir. Bu sebeple bu alana istekli bireylerin okullarıyla eşgüdümlü olarak özengen eğitim alabilmesi, sınav sistemimizin buna göre biçimlendirilmesi bir çözüm olarak düşünülebilir. Öğrencilerin derse geç kalma sorunları yaşadığı, ancak yine de eğitimcilerin ders devamlılığını sağlayabildiği görülmektedir. Bununla birlikte eğitimcilerle yapılan görüşmeler neticesinde hedeflenen davranışlara ulaşılamadığını düşündükleri anlaşılmaktadır. Alanın özengen olması sebebiyle öğrencilerin kemanı sevmediklerini ve bu sebeple çalışmadıklarını düşünmek çok yanlış olacaktır. Çalışma azlığı, devamsızlık ve işitme, armoni gibi derslerin olmamasının bu duruma yol açtığı söylenmektedir. Okul ve sınav sistemlerinde yapılabilecek değişiklikler özengen çalışma zamanını arttırarak ve derslere devamsızlığı azaltarak hedeflere ulaşmayı kolaylaştırabilecektir. Belki bu alanda çalışan eğitimciler keman dersi ile birlikte işitme, armoni gibi dersleri temel düzeyde de olsa vererek keman derslerinin daha verimli olmasını sağlayabilecektir. Eğitimcilerin sorunlarından biri de uygun ders ortamı sağlanamamasıdır. Keman eğitimine uygun akustik ders ortamlarının sağlanması önemlidir. Aynı dersliğin kullanılmasının da öğrenci güdülenmesi bakımından önemli bir nokta olduğu söylenebilir. Journal of Current Researches on Educational Studies, 2017, 7 (2),

12 Kaynakça Göbelez, Cemalettin (1996). Çalgılar Dünyasında Keman, Liszt Yayınları, İstanbul. Mimaroğlu, İlhan (2006). Müzik Tarihi. İlhan Mimaroğlu, Varlık Yayınları, İstanbul. Karolyi, Otto (2011). Müziğe Giriş, çev: Mehmet Nemutlu. Pan Yayıncılık, İstanbul. Sözer, Vural (1986) Müzik ve Müzisyenler Ansiklopedisi. Remzi Yayınevi, İstanbul. Say, Ahmet (1998). Türkiye nin Müzik Atlası. Borusan Yayıncılık, Ankara. Tdk Türkçe Sözlük (2011). Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara. Uçan, Ali (2005). Müzik Eğitimi. Evrensel Müzikevi, Ankara. Yokuş, Hamit; Yokuş Tuba (2010). Müzik ve Çalgı Öğrenimi İçin Strateji Rehberi. Pegem Yayıncılık, Ankara. Strategic Research Academy Copyright of Journal of Current Researches on Educational Studies is the property of Strategic Research Academy and its content may not be copied or ed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or articles for individual use. 124 Çağlar, E. (2017). Assessment of the Opinions of Volunteer (Amateur) Violin Teachers about Violin Lessons in Turkey: The Case of Ankara