TBDY-2018: Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Anlamaya çalışmak

Transkript

1 48.Yıl ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ İnşaat Mühendisliği Bölümü 1954 İMO Kütahya Temsilciliği : Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği-2018 Anlamaya çalışmak, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu,

2 dan itibaren zorunlu e kadar yürürlükte içerik: 1. GENEL HÜKÜMLER 2. DEPREM YER HAREKETİ 3. DEPREM ETKİSİ ALTINDA BİNALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE TASARIMI İÇİN GENEL ESASLAR 4. DEPREM ETKİSİ ALTINDA BİNALARIN DAYANIMA GÖRE TASARIMI İÇİN HESAP ESASLARI 5. DEPREM ETKİSİ ALTINDA BİNALARIN ŞEKİLDEĞİŞTİRMEYE GÖRE DEĞERLENDİRME VE TASARIMI İÇİN HESAP ESASLARI 6. DEPREM ETKİSİ ALTINDA YAPISAL OLMAYAN BİNA ELEMANLARININ TASARIM ESASLARI 7. DEPREM ETKİSİ ALTINDA YERİNDE DÖKME BETONARME BİNA TAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR 8. DEPREM ETKİSİ ALTINDA ÖNÜRETİMLİ BETONARME BİNA TAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR 9. DEPREM ETKİSİ ALTINDA ÇELİK BİNA TAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR 10. DEPREM ETKİSİ ALTINDA HAFİF ÇELİK BİNA TAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR 11. DEPREM ETKİSİ ALTINDA YIĞMA BİNA TAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR 12. DEPREM ETKİSİ ALTINDA AHŞAP BİNA TAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR 13. DEPREM ETKİSİ ALTINDA YÜKSEK BİNA TAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR 14. DEPREM ETKİSİ ALTINDA YALITIMLI BİNA TAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR 15. DEPREM ETKİSİ ALTINDA MEVCUT BİNA SİSTEMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GÜÇLENDİRME TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR 16. DEPREM ETKİSİ ALTINDA TEMEL ZEMİNİ VE TEMELLERİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR 17. DÜZENLİ YERİNDE DÖKME BETONARME BİNALAR İÇİN BASİTLEŞTİRİLMİŞ TASARIM KURALLARI içerik: 1. Genel hükümler 2. Depreme dayanıklı binalar için hesap kuralları 3. Betonarme binalar için depreme dayanıklı tasarım kuralları 4. Çelik binalar için depreme dayanıklı tasarım kuralları 5. Yığma binalar için depreme dayanıklı tasarım kuralları 6. Temel zemini ve temeller için depreme dayanıklı tasarım kuralları 7. Mevcut binaların değerlendirilmesi ve güçlendirilmesi 159 Sayfa 395 sayfa, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 2

3 Türkiye Deprem Tehlike Haritaları TDTH-2018 Deprem Bölgeleri Haritası: DBH-1996 Deprem bölgesi tanımı yok Her nokta deprem bölgesidir Birden çok(16 adet) harita var Aynı mahalledeki iki arsanın yer ivmesi farklı olabilir Deprem bölgeleri: I., II., III., IV., V. I. bölge: şiddetli deprem IV. bölge: küçük deprem V. Bölge: deprem bölgesi değil Haritalara erişim: Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 3

4 Yeni simge Deprem yer hareketi düzeyleri(dd): Yüksek ve çok özel binalarda kullanılır DD-1: 50 yılda aşılma olasılığı %2, tekrarlanma periyodu 2475 yıl, çok seyrek olan, fakat olası en büyük deprem deprem. Yüksek binalar, yalıtımlı binalar ve eski binalar dışındaki tüm binalar DD-2: 50 yılda aşılma olasılığı %10, tekrarlanma periyodu 475 yıl ve seyrek olan deprem. STANDART TASARIM DEPREM YER HAREKETİ olarak adlandırılır DD-3: 50 yılda aşılma olasılığı %50, tekrarlanma periyodu 72 yıl ve çok sık olan deprem DD-4: 50 yılda aşılma olasılığı %68, tekrarlanma periyodu 43 yıl ve seyrek olan deprem AYNI Deprem düzeyi(dd) simgesi yok. Tüm yeni binaların tasarımında kullanılır 50 yılda aşılma olasılığı %10, tekrarlanma periyodu 475 yıl olan şiddetli deprem için tasarım yapılıyor., Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 4

5 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Bina Kullanım sınıfı(bks): Kullanım amacına göre binalar BKS=1, BKS=2, BKS=3 olarak sınıflandırılmaktadır. Bina önem katsayısı I kavramı var, fakat tanım farklı. BKS simgesi yok. Bina önem katsayısı I kavramı var Yeni simge, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 5

6 Zemin grupları kavramı yok. Yeni zemin sınıfları(yzs) : tek tablo ZF zemin sınıfında yapılacak binalar sadece yetki belgesi olan uzman mühendisler(?) tarafından projelendirilebilir Yetki belgesi gerektiren durumlar(bak:, madde 1.3): ZF Zemin sınıfında Zaman tanım alanında doğrusal olmayan hesap yönteminde Yüksek bina sınıfına giren binaların tasarımında Yalıtımlı binaların tasarımında Yapı-kazık-zemin etkileşimli temel modelinde, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 6

7 Yatay elastik tasarım spektrumu: Yatay Tasarım ivme Spektrumu: Kısa periyod bölgesi: ivmenin sabit kaldığı bölge S DS, S D1, T A ve T B değerleri zemin sınıfına ve arsanın koordinatlarına bağlıdır T L =6 (saniye) T A ve T B değerleri sadece zemin sınıfına bağlı (saniye) V t V t V t = m S ae (T) V t = m S ae (T) T: Bina doğal periyodu S DS, S D1 : Tasarım spektral ivme katsayıları Yeni tanımlar, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 7

8 Yeni tanım Düşey elastik tasarım spektrumu: Yok Aşağıdaki binalarda düşey deprem hesabı yapılacak: a) Açıklıklarının yataydaki izdüşümü 20 m veya daha fazla olan kirişleri içeren binalar (örnek büyük açıklıklı kaset döşeme) b) Açıklıklarının yataydaki izdüşümü 5 m veya daha fazla olan konsolları içeren binalar c) Kirişlere oturan kolonları içeren binalar d) Kolonları düşeye göre eğimli olan binalar, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 8

9 Deprem düzeyi haritaları: Haritalara erişim: S s değerinin okunacağı haritalar. DD ye bağlı! S 1 değerinin okunacağı haritalar. DD ye bağlı! S DS, S D1 : Tasarım spektral ivme katsayılarının hesabı: S DS = S s F s S D1 = S 1 F 1 Yeni tanımlar S s : Kısa periyot harita spektral ivme katsayısı S 1 : 1.0 saniye periyot için harita spektral ivme katsayısı F s : Kısa periyot bölgesi için yerel zemin etki katsayısı F 1 : 1 saniye periyot için yerel zemin etki katsayısı S s ve S 1 değerleri arsanın koordinatları girilerek ilgili deprem düzeyi (DD) haritasından alınır. Sıradan(çoğu) binalarda DD-2 kullanılır F s ve F 1 boyutsuz değerleri ZA ZE zemin sınıfları için aşağıdaki tablolardan alınır. ZF sınıfı için sahaya özel analiz gerekir. DD-1 SS 2475 (g) DD-1 S (g) DD-2 SS 475 (g) DD-2 S1 475 (g) DD-3 SS 73 (g) DD-3 S1 73 (g) DD-4 SS 43 (g), Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, DD-4 S1 43 (g) 9

10 Deprem tasarım sınıfları (DTS ): Yeni tanım Yok Bina yükseklik sınıfları(bys): I=1.5 olan binalar Yeni tanım I=1.2 ve I=1 olan binalar Yüksek binalar. Sadece yetki belgesi olanlar tasarlayabilir BYS=1 olan yüksek binalar yetki belgesi olan uzman mühendisler tarafından projelendirilebilir. İlgili bölüm: 13, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 10

11 Bina performans düzeyleri: KK: Kesintisiz kullanım Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği SH: Sınırlı hasar KH: Kontrollü hasar GÖ: Göçmenin önlenmesi Göçme Yeni binalar için tanımlı değildi Yüksek binalar(bys=1), yalıtımlı binalar ve eski binalar dışındaki tüm binalar Yüksek binalar(bys=1) DGT: Dayanıma Göre Tasarım. Tasarım kuvvetlerinin tasarım dayanımlarını aşmaması ilkesine dayalı değerlendirme ve tasarım ŞGDT: Şekil değiştirmeye Göre Değerlendirme ve Tasarım. Betonun kısalması, çeliğin uzama veya kısalması, kesitte dönme miktarı, kat yer değiştirmesi kontrolü ilkesine dayalı değerlendirme ve tasarım., Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 11

12 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Düzensizlik tanımları: AYNI, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 12

13 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği DAYANIMA GÖRE TASARIM=DOĞRUSAL HESAP (DGT): Yüksek binalar, yalıtımlı binalar ve eski binalar dışındaki tüm binalar Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler Süneklik Düzeyi Sınırlı Sistemler Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDS Çerçeve+SDY Betonarme Perde). D Dayanım fazlalığı katsayısı Akma dayanımı Tasarım dayanımı 1.0 Yeni tanım Yükseklik sınırlı, burada BYS=1 YOK! Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler Süneklik Düzeyi normal Sistemler Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDN Çerçeve+SDY Betonarme Perde) D 1.5 (sabit tek değer), Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 13

14 Yüksek binalar, yalıtımlı binalar ve eski binalar dışındaki tüm binalar Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler Süneklik Düzeyi Sınırlı Sistemler Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDS Çerçeve+SDY Betonarme Perde) Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler Süneklik Düzeyi normal Sistemler Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDN Çerçeve+SDY Betonarme Perde) Yeni tanım Yükseklik sınırlı, burada BYS=1 YOK!, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu,

15 DAYANIMA GÖRE TASARIM=DOĞRUSAL HESAP (DGT): Yüksek binalar, yalıtımlı binalar ve eski binalar dışındaki tüm binalar Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler Süneklik Düzeyi Sınırlı Sistemler Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDS Çerçeve+SDY Betonarme Perde) Süneklik Düzeyi Yüksek Sistemler Süneklik Düzeyi normal Sistemler Süneklik Düzeyi Karma Sistemler (SDN Çerçeve+SDY Betonarme Perde) KISITLAMALAR: Süneklik düzeyi sınırlı salt çerçeveli taşıyıcı sistem sadece DTS=3, 4 olan binalarda kullanılabilir. DTS=1a, 2a, 3a, 4a olan (I=1.5) binalarda süneklik düzeyi sınırlı taşıyıcı sistem kullanılamaz. BYS 6 (H N >10.5m) ve DTS=1a, 2a olan binalarda karma taşıyıcı sistem kullanılamaz. Perdesiz dişli döşemeli sistemler süneklik düzeyi sınırlı taşıyıcı sistem kabul edilir, sadece DTS=3, 4 olan binalarda kullanılabilir. Kirişsiz döşemeli sistemlerde deprem etkilerinin tamamını alacak perdeler bulundurulması zorunludur., Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 15

16 DEPREM YÜKÜ AZALTMA KATSAYISI R a (T): D D D D Azaltılmış tasarım ivme spektrumu Eşdeğer deprem yükü=taban kesme kuvveti V t : V t = m S ar (T) 0.04 m I S ds g Azaltılmış eşdeğer deprem yükü Azaltılmış eşdeğer deprem yükü»??, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 16

17 Sayısal örnek: Kütahya Merkez, Alipaşa mahallesi, Sebil Erenler Caddesi-Uygun sokak köşesi Enlem: , boylam: , zemin sınıfı : ZC (zemin etüd raporundan) olan arsada Düzensizliği olmayan perde+çerçeveli bina: Yüksekliği: H N =27 m (9 katlı apartman=konut I=1), T 1 =0.8 Saniye Tablo 3.1 den I=1 için BKS=3 (bina kullanım sınıfı) Deprem Düzeyi: DD-2 Kütahya Merkez, Alipaşa mahallesi, Sebil Erenler Caddesi-Uygun sokak köşesi adresinde Türkiye deprem tehlike haritaları sayfasını açıyoruz. DD-2 (SS 475) haritasında enlem ve boylam girilerek S s =0.879 g okundu (kısa periyot harita spektral ivme katsayısı) DD-2 (S1 475) haritasında enlem ve boylam girilerek S 1 =0.222 g okundu (1 Saniye periyot için harita spektral ivme katsayısı) S,-.T 1 /! 0 $ =.###1.2 = g Tablo 2.1 den ZC ve S s =0.879 g için F s =1.2 okundu(kısa periyot bölgesi için yerel zemin etki katsayısı) Tablo 2.2 den ZC ve S 1 =0.222 g için F 1 =1.5 okundu(1 saniye periyot için yerel zemin etki katsayısı) S DS =S S F S = =1.055g (Kısa periyot tasarım ivme katsayısı) S D1 =S 1 F 1 = =0.333g (1 sn periyot tasarım ivme katsayısı) Tablo 3.2 den S DS =1.055>0.75 ve BKS=3 için DTS=1 (deprem tasarım sınıfı) Tablo 3.3 den DTS=1 ve H N =27 m için BYS=5 (bina yükseklik sınıfı) Tablo 4.1 den R=7, D=2.5 (bina davranış katsayısı ve dayanım fazlalığı katsayısı) Spektrum karakteristik köşe periyotları: T 0.2! 0.2.### 0.06 saniye, T " $.%% )! ".### $.%% 0.32 saniye Deprem yükü azaltma katsayısı: T 1 =0.8>T B =0.32 R a (T)=R/I=7/1=7 Azaltılmış tasarım ivme spektrumu: S,3.T 1 / 45.0/ =.6$71 3,.0/ 8 = 0.06 g Eşdeğer deprem yükü(taban kesme kuvveti): V t =m S ar =m. 0.06g= 0.06 W g g g W=mg (bina ağırlığı, kn biriminde) T 1 =0.8 T L =6 Arsaya özel yatay elastik tasarım spektrumu (saniye), Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 17

18 Kütahya Merkez, Alipaşa mahallesi, Sebil Erenler Caddesi-Uygun sokak köşesi, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 18

19 Kütahya Merkez, Alipaşa mahallesi, Sebil Erenler Caddesi-Uygun sokak köşesi, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 19

20 DEPREM ETKİSİ ALTINDA YERİNDE DÖKME BETONARME BİNATAŞIYICI SİSTEMLERİNİN TASARIMI İÇİN ÖZEL KURALLAR Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Malzeme: Beton: C25/30 C80/95 kullanılacak. C25/30-C50/60 için TS kuralları, C55-C80 için TS EN kuralları uygulanacak. Çelik: B420C veya B500C kullanılacak. Malzeme: Beton: C20/25 C50/60 Çelik: S420, B420C Kolon en küçük kesiti: En küçük kenar=300 mm min D=350 mm Min A c =N d /(0.4f ck ) h b Kolon en küçük kesiti: En küçük kenar=250 mm Min D=300 mm Min A c =N d /(0.5f ck ) h b Kolon donatı oranı: Minρ=0.01, Maxρ=0.04 Kolon ve perdelerde çirozlar, her iki uçlarında mutlaka boyuna donatıları ve dış etriyeyi saracaktır. AYNI Kolon donatı oranı: Minρ=0.01, Maxρ=0.04 Kolon ve perdelerde çirozlar, her iki uçlarında mutlaka boyuna donatıları saracaktır. Kolon boyuna donatılarının bindirmeli ekleri, kolonun serbest yüksekliğinin orta üçte birlik bölgesinde yapılacaktır. Bindirmeli ek bölgesi Kolon boyuna donatılarının bindirmeli ekleri, mümkün olabildiğince kolon orta bölgesinde yapılmalıdır. Bindirmeli ek bölgesi, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 20

21 Sarılma bölgesi koşulları, alt ve üst uçlarda: L c L n /6 L c 1.5 uzun kenar L c 500 mm S c 50 mm S c Min [150 mm; küçük kenar/3; 6φ boyuna ] Sarılma bölgesi koşulları, alt ve üst uçlarda: L c L n /6 L c uzun kenar L c 500 mm S c 50 mm S c Min [100 mm; küçük kenar kenar/3], Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 21

22 Kolon tasarım kesme kuvveti: D: Dayanım fazlalığı katsayısı V - Min M,;M ü L > ;V A ;DV B V - Min M,;M ü L > ;V A ;V B Max V f ck Ac Max V f cd A c Kiriş enkesiti: Kolon veya perde Döşeme b w b k +h b w 25 cm h 30 cm h kiriş Kiriş h 2 < 3t b w b k b w 25 cm h 1 30 cm h b w h 1 3t İzin veriliyor. Döşeme elemanları ile beraber modellenecek, kiriş gibi donatılacak, ancak çerçeve kirişi olarak kabul edilmeyecek. h>l n /4 olan yüksek kirişlere aralıkları 300 mm geçmeyen Ø12 gövde donatıları konacak yatay ve düşey doğrultuda çiroz düzenlenecektir. t e 35 e 35 e 35 b w >40 cm Kiriş eksenine dik doğrultuda etriye kolları arası e 35 cm olmalı. Yastık ve temel kirişlerinde önemlidir. Yükseklik boyunca çiroz aralığı 60 cm Kiriş boyunca çiroz aralığı 40 cm, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 22

23 Kiriş donatı oranı: Minρ0.8 P QRS P TS, Maxρ0.02, Max.ρUρ V /0.85ρ b AYNI Kiriş donatı oranı: Minρ0.8 P QRS P TS, Maxρ0.02, Max.ρUρ V /0.85ρ b Kiriş tasarım kesme kuvveti: D: Dayanım fazlalığı katsayısı Kiriş tasarım kesme kuvveti: V - Min V GH I M JK;M JL ;V ;V A ;DV B V - Min V GH I M JK;M JL ;V > ;V A ;V B > Max V f ck b w d Max V f cd b w d Perdeler: Dikdörtgen perde(betonarme duvar ): L, I, T, C, Z perde(kollu perdeler): h 25 cm h kat yüksekliği / 16 b/h 6 A c N d /(0.35 f ck ) kısa kenar kısa kenar Uzun kenarın kısa kenara oranı a 25 cm, b 25 cm a kat yüksekliği /16 b kat yüksekliği /16 A c N d /(0.35 f ck ) h 20 cm kısa kenar h kat yüksekliği / 20 kısa kenar b/h 7 Uzun kenarın kısa kenara oranı Her bir doğrultuda en az bir perde kolu uzun kenar/kısa kenar 6 koşulunu sağlamalıdır. Aksi durumda, taşıyıcı sistem elemanı o doğrultuda perde olarak sayılmayacaktır., Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 23

24 Perde uç bölgelerinin, perdeye birleşen diğer bir perdenin içinde düzenlendiği durumda; her bir perde uç bölgesi perde gövdesinin içine doğru 300 mm den daha az olmamak üzere en az perde kalınlığı kadar uzatılacaktır Çirozlar yatay ve düşey donatıyı dıştan saracaktır Kritik perde yüksekliği boyunca perde uç bölgelerinin her birinde toplam düşey donatı alanının perde brüt enkesit alanına oranı en az olacaktır. Bu yüksekliğin dışında bu oran den daha az olmayacaktır Perde uç bölgesinin geometrisinde ve donatısındaki geçiş, üç kat boyunca kademeli olarak yapılacaktır., Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 24

25 Gövde donatılarının perde uç bölgesinde kenetlenmesi sağlanacaktır. Yatay gövde donatılarının perde uç bölgelerinde kenetlenmesini sağlamak için yatay veya düşey gönye (90 o kanca) yapılabilir. Yatay gövde donatılarının uçları veya gönyeleri ile perde dış kenarı arasındaki mesafe 150 mm'den büyük olmayacaktır. Perde uç bölgesi sargı donatısı, kapalı etriye ve çiroz donatılarından oluşacaktır? Yatay gövde donatılarının uçlarında kanca kullanılmazsa, bu donatılar boyuna gövde donatılarının iç tarafında kalacak şekilde düzenlenecek?? Bindirme boyu 1.5Lb den küçük olmayacak, bindirmeli ekteki yatay donatıların uçlarında 90 o li kancalar oluşturulacaktır., Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 25

26 Perde tasarım eğilme momenti ve kesme kuvveti diyagramları: Perde tasarım kesme kuvveti: YENİ V - min W X.M J /.M G / V G ; ;V A ;λdv B Boşluksuz perdelerde λ=1.2, Max V f ck Ac h V - min W X.M J /.M G / V G ; ;V A ;V B Max V f cd A ch Bağ kirişli perdelerde λ=1.4, Max V f ck Ac h YENİ Perde boşluk donatısı: Kesilen toplam donatı boşluk kenarlarına yerleştirilecek, Ø8/150 ile sarılacak. Boşluk boyutu sınırları: L 1 %20 x perde genişliği H 1 %20 x kat yüksekliği H 1 L 1, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 26

27 500 kn 1000 kn 500 kn 1000 kn 2000 kn 1000 kn 500 kn 1000 kn 500 kn Bağ kirişi TABLO BAĞ KİRİŞLERİNE İLİŞKİN MİNİMUM KOŞULLAR Bağ kirişi sınır değerleri: En küçük kesit 300x300 mmxmm, donatı oranı 0.005, etriye Ø8/200, net beton örtüsü 50 mm olmalıdır. Bağ kirişinde eksenel kuvvet(çekme-basınç) N e 0.10S f N g alınır. N k bağ kirişinin bağladığı kolon veya perdenin düşey yükler ve deprem etkisinden oluşan en büyük eksenel tasarım kuvvetidir Koşulun tanımı Deprem bölgesi Bağ kirişinin min eksenel kuvveti * 1, 2 3, 4 Minimum enkesit boyutu(cm) ** 1, 2 3, 4 Minimum enkesit alanı(cm 2 ) 1, 2 3, 4 Minimum boyuna donatı 1, 2 3, 4 Zemin grubu A B C D %6 %8 %10 %12 %4 %6 %8 % φ14 4φ16 4φ16 4φ18 4φ14 4φ14 4φ16 4φ16 Minimum etriye[çap(mm)/adım(cm)] 1, 2, 3, 4 φ8/20 φ8/20 φ8/20 φ8/20 * Bağ kirişinin bağlandığı kolon veya perdelerdeki en büyük eksenel kuvvetin yüzdesi olarak. ** Minimum enkesit boyutu, bağ kirişinin serbest açıklığının 1/30 undan az olamaz., Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 27

28 Modelleme: Taşıyıcı sistem daima üç boyutlu modellenecek. Kolon ve kirişler çubuk sonlu eleman olarak modellenecek. xˆ 2 Yük û 8 û 11 û 7 û 12 û 10 û 9 xˆ 1 Uzay çubuk sonlu eleman (her düğümde 6 serbestlik derecesi var) Perdeler (bodrum perdeleri dahil) sonlu elemanlar kabuk eleman ile modellenecek. û 2 û 5 Düğüm noktalarında 6 serbestlik derecesi olacak. û 1 û 4 û 6 û 3 xˆ 3 A2(döşeme süreksizliği) ve A3(planda girinti-çıkıntı) türü düzensizliklerin bulunduğu ve/veya döşemelerin rijit diyafram olarak çalışmasının öngörülmediği binalarda ve betonarme kirişsiz döşemeli sistemlerde döşemeler iki boyutlu sonlu elemanlarla modellenecektir. A2 ve A3 türü düzensizliklerin bulunmadığı ve düzlem içi önemli şekil değiştirmelerin meydana gelmeyeceğinin beklendiği planda düzenli binalarda, betonarme döşemeler rijit diyafram olarak modellenebilir. A2 ve A3 türü düzensizliklerin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın geçiş katlarının döşemeleri, yeterli döşeme kalınlıkları alınarak, iki boyutlu sonlu elemanlarla modellenecektir. Geçiş katı: Rijitliğin ani değiştiği kat Geçiş katı Kabuk sonlu eleman (her düğümde 6 serbestlik derecesi var) Çatlamış kesit rijitlikleri Tablo 4.2. Betonarme taşıyıcı sistem elemanlarının etkin kesit rijitliği çarpanları Dayanıma Göre Tasarım kapsamında(dgt) betonarme taşıyıcı sistem elemanlarının kesit özelliklerinin modellenmesinde Tablo 4.2 de verilen etkin kesit rijitliği çarpanları kullanılacaktır. Eğilme rijitliği EI, kirişlerde %65, kolonlarda %30 azaltılıyor. SONUÇ: Daha büyük şekil değiştirmeler ve daha büyük yatay yer değiştirmeler olacaktır! Sınırlamak için daha büyük kesitler seçmek gerekecektir., Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 28

29 Bu kez bu kadar, Anlamaya çalışmak Kütahya. Ahmet Topçu, 29