Meslek Yüksekokulu Teknik ve Sosyal Programlarda Öğrenim Gören Öğrencilerin Eğitim Öğretim ve Geleceğe Yönelik Düşüncelerinin Karşılaştırılması

Transkript

1 Meslek Yüksekokulu Teknik ve Sosyal Programlarda Öğrenim Gören Öğrencilerin Eğitim Öğretim ve Geleceğe Yönelik Düşüncelerinin Karşılaştırılması Ümmühan AKHİSAR Öğr. Gör. Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli Esra ÇOBAN BUDAK Öğr.Gör. Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli Özet Mesleki eğitim, bireylere iş hayatında geçerliliği olan bir meslek için gerekli bilgi, beceri ve çalışma alışkanlıkları kazandırma ve bireyin yeteneklerini, çeşitli yönleri ile geliştirme sürecidir. Meslek Yüksekokulları ile ilgili araştırmalara bakıldığında genelde bu okulların yapısal ve öğrencilerin eğitime hazır olma düzeyleri bakımından sorunlarının olduğu görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, Meslek Yüksekokulu teknik ve sosyal programlarında öğrenimine devam eden öğrencilerin, okullarında verilen eğitim öğretim ve gelecekle ilgili düşüncelerini belirlemek ve karşılaştırma yapmaktır. Bu amaçla hazırlanan bir açık uçlu yarı yapılandırılmış görüşme formu ile Kocaeli Üniversitesi Hereke Meslek Yüksekokulu teknik ve sosyal programlarda öğrenim görmekte olan öğrencilere uygulanmıştır. Teknik ve Sosyal Programlarda okuyan öğrencilerin teorik ve uygulamalı dersler hakkında düşünce ve önerileri, eğitim için yeterli donanım sağlanıp-sağlanmadığı, gelecekte iş bulma ile ilgili beklentileri araştırılmış ve karşılaştırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Meslek Yüksekokulu, Öğrenci Görüşleri, Eğitim ve Öğretim Comparison of the Education and Future Thinking of the Students Who Have Learned in Technical and Social Programs of Vocational School Abstract Vocational education is the process of acquiring the necessary knowledge, skills and working habits for a profession that is valid for individuals in business life and developing the individual's abilities in various aspects. When we look at researches related to Vocational Schools, it is seen that these schools are generally problematic in terms of structural and educational level of students. The aim of this study is to determine and compare the ideas of the students in the technical and social programs of the Vocational School of Higher Education in their schools. An open-ended semi-structured interview form prepared for this purpose was applied to the students who are enrolled in Kocaeli University Hereke vocational college technical and social programs. The students who read in Technical and Social Programs have been investigated and compared with their thoughts and suggestions about theoretical and applied courses, whether adequate equipment is provided for training, future job finding. Key Words: Vocational School, Student Opinions, Education and Training

2 GİRİŞ Gelişmiş ülkeler, bireylere verilen mesleki eğitimde bireylerin teknolojiyi anlayıp kullanabilecek temel becerilere, iletişim ve problem çözme becerilerine ve işbirliği içinde çalışabilecek disipline sahip olmasına önem vermektedirler. Türkiye de bugün verilen mesleki eğitimin önemi büyüktür. (Uçar C. 2013, 28). Genel olarak mesleki eğitim, bir toplumdaki bireylerin meslek sahibi olabilmeleri ve bireye mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve uygulama yeteneklerini kazandırarak, kişinin kabiliyetlerinin fiziksel, entelektüel, duygusal, sosyal ve ekonomik yönlerden geliştirilmesini sağlama sürecidir (Aksu ve Bucak, 2012) Mesleki eğitimin verildiği Meslek Yüksekokullarında, yeterli bilgi ve beceriye sahip, ticaret, sanayi ve hizmet sektörleri için ara elemanı (tekniker ve meslek elemanı) yetiştirilmektedir. Meslek Yüksekokullarını bitirenlere tekniker denilmektedir. Tekniker, çalışma alanındaki görevi itibariyle üst düzey yönetici mühendis veya uzman ile teknisyen arasında bulunan, teknisyenden daha fazla teorik bilgiye mühendisten daha fazla uygulama becerisine sahip bir ara elemandır. Tekniker endüstride görev itibarı ile profesyonel mühendis veya diğer yöneticiler, teknoloji uzmanları ile ekseriyetle yakın bir çalışma içinde olan yüksek düzeyde bir kimsedir. Bazı küçük ve orta büyüklükteki işletmelerde firmanın kıdemli teknik elemanı olabilir ve dolayısıyla liderlik ve yöneticilik rolünü üstlenebilirler. Bu açıdan teknikerin endüstri konusunda kuvvetli bir teorik bilgi ve bu bilgiyi uygulama kabiliyeti ve becerisine sahip olması gerekir (Kaya A., 2014). Mesleki ve teknik eğitim, özellikle teknolojik gelişmelere bağlı olarak değişen meslek alanlarında, yeni teknolojilerin adaptasyonu ve eğitiminin verilebilmesi açısından nispeten maliyeti yüksek eğitim türlerindendir. Meslek yüksekokullarında uygulamalı derslerin sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi için uygulama alanları, laboratuar ve teknik olanakların yeterli düzeyde olması gerekir. Aynı zamanda gelişen ve değişen teknolojiyi takip edebilen ve eğitimin müfredatlarında bu değişimlere yer verebilen öğreticilerin varlığını gerektirir. Bu bakımdan, uygulama alanları, laboratuarlar gerekli yazılım ve donanım gibi ihtiyaçların belirli zaman aralıklarıyla güncellenmesinin yanında, eğiticilerin hizmet içi eğitimler, akademik araştırmalar ve mesleki organizasyonlar aracılığıyla kişisel mesleki gelişimlerini arttırmalarının gerekliliği söz konusudur. Bu çalışmanın amacı Kocaeli Üniversitesi Hereke Meslek Yüksekokulu nda teknik ve sosyal programlarda öğrenim görmekte olan öğrencilerin teorik ve uygulamalı dersler hakkında düşünce ve önerileri, eğitim için yeterli donanım sağlanıp-sağlanmadığı, gelecekte iş bulma ile ilgili beklentileri araştırılmıştır. Nitelikli ara insan gücü yetiştirmesi hedeflenen önlisans okullarındaki öğrencilerin mezun olduktan sonraki iş yaşamına yönelik görüşleri ve beklentileri, meslek yüksekokullarının durumunu belirlemek bakımından önemli bir konudur. Araştırma Modeli ve Örneklem Seçimi YÖNTEM Bu araştırmada betimsel araştırma modeli tercih edilmiş, örneklem seçimi için tabakalı rastgele örnekleme yöntemi kullanılmıştır eğitim öğretim yılında Kocaeli Üniversitesi Hereke Meslek Yüksekokulu Teknik Programlar ve Sosyal Programlarda okuyan öğrenciler içerisinden, teknik programlardan..kişiye, sosyal programlardan ise..kişiye açık uçlu sorular bulunan bir anket uygulanmıştır.

3 Veri Toplama Aracı Araştırmanın amacı doğrultusunda öğrencilere açık uçlu sorulardan oluşan ve meslek yüksekokulu teknik ve sosyal programlarda öğrenim gören öğrencilerin eğitim öğretim ve geleceğe yönelik düşüncelerini belirlemek üzere literatür taraması ve uzman görüşleri alınarak oluşturulan bir anket formu kullanılmıştır. Formun ilk bölümünde demografik bilgiler, ikinci kısmında adet açık uçlu soru yer almaktadır. Verilerin Analizi Verilerin çözümlenmesinde geçerli kabul edilen anketlere verilen cevaplar bilgisayar ortamında SPSS programı ve açık uçlu soruların analizi Excel programı ile çözümlenmiştir. Veriler, frekans, yüzde, grafik ve ortalama şeklinde hesaplanarak tablolarda gösterilmiştir. Açık uçlu sorular içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir.burada BİZİM ANKETİN ANALİZİNİ SÖYLEMEMİZ GEREKECEK BULGULAR ve DEĞERLENDİRME Katılımcıların araştırmayla ilişkili demografik bilgileri Tablo 1 deverilmiştir. Tablo 1: Araştırmaya katılanların demografik özellikleri Teknik Programlar Sosyal Programlar Toplam Cinsiyet N % N % N % Kadın Erkek Program (Kayıt varsa yazalım yoksa gerekli değil) Eğitim Süresi 1.sınıf 2.sınıf 3.sınıf ve üzeri Tablo 1 Teknik Program Öğrencilerin Anket Sorularına Verdikleri Cevaplar Soru Evet Teknik Programlar Hayır Bu okula kendi isteğinizle mi geldiniz? % 60 %40 Teorik Derslerde aldığınız bilgileri uygulamalı derslerde kullanabiliyor musunuz? Okul ders donanımı (Laboratuvar, Atölye, Kütüphane, vb.) açısından yeterli mi? Okulunuzda verilen uygulamalı derslerin uygulama saatleri yeterli midir? Okulunuzu bitirdiğinizde mezun olduğunuz bir alanda mı çalışacaksınız? Okulunuzda verilen eğitimin iş hayatı için yeterli olduğunuz düşünüyor musunuz? %20 %80 - %100 %10 %90 %30 %70 %30 %70

4 Kocaeli Üniversitesi Hereke Meslek Yüksekokulu Teknik Program 2.sını öğrencileri ankete toplam 100 öğrenci katılmıştır. Sosyal Program 2.sınıf öğrencilerinden 80 öğrenci yanıtlamıştır. Tablo 2 Sosyal Program Öğrencilerinin Anket Sorularına Verdiği Cevaplar Soru Evet Sosyal Programlar Hayır Bu okula kendi isteğinizle mi geldiniz? %95 %5 Teorik Derslerde aldığınız bilgileri uygulamalı derslerde kullanabiliyor %100 musunuz? Okul ders donanımı (Laboratuvar, Atölye, Kütüphane, vb.) açısından %10 %90 yeterli mi? Okulunuzda verilen uygulamalı derslerin uygulama saatleri yeterli midir? %5 %95 Okulunuzu bitirdiğinizde mezun olduğunuz bir alanda mı çalışacaksınız? %90 %10 Okulunuzda verilen eğitimin iş hayatı için yeterli olduğunuz düşünüyor musunuz? %90 %10 Bu okula kendi isteğinizle mi geldiniz? sorusuna hayır diyen Teknik Programlar meslek yüksekokuluna gelme sebepleri olarak aşağıdaki açıklamalı yapmışlardır: 1- Aile Baskısı 2- Çevre Baskısı 3- Direk geçiş hakkımı kullandım 4- Tercihte Kaydırma Yaptım 5- Puanım burayı tuttu Bu okula kendi isteğinizle mi geldiniz? sorusuna hayır diyen sosyal programlar meslek yüksekokuluna gelme sebebi olarak Aileye yakın olmak için şeklinde yanıt vermişlerdir. Sosyal programlar uygulamalı derslerinin olmadığından yakınmaktadırlar. Teknik Programlarda genel olarak uygulamalı ders saatlerinin az olmasından şikâyet etmektedirler. Teorik ders saatlerinin yeterli olduğunu savunmuşlardır. Fakat teoriyi uygulamaya aktarmada sıkıntı yaşadıklarını belirtmişlerdir. Uygulama saatlerinin arıtılmasını talep etmektedirler. Okul ders donanımı (Laboratuvar, Atölye, Kütüphane, vb.) açısından yeterli mi? sorusu için sosyal programlar okul donanımının yeterli olmadığını ve sosyal aktivitenin daha fazla yapılması gerektiğini belirtmişler. Teknik Programlar: Laboratuvar yetersizliğinden derslerin çoğunun teorik yapıldığını söylemiştir. Teknik Programlar: Uygulamalı ders saatlerinin az olduğunu, eğitmenlerin teknik bilgi yanında uygulamalı derslere de özen göstermesi gerektiğini vurgulamışlardır. iş hayatına yönelik uygulamaların yapılması gerektiğini savunmuşlardır. Sosyal programların %90 ı okulda verilen eğitimin iş hayatı için yeterli bilgi ve becerileri kazandırdığını düşündüğünü belirtmiştir. %10 u ise okul hayatındaki eğitim sadece sınav notları için önemli olduğunu iş hayatının eğitim hayatından farklı olduğunu savunmuşlardır. Teknik Programlar %70 i uygulamalı derslerin yetersizliği ve sektörle paralel gitmemesi sebebiyle iş hayatı için yeterli bilgi ve becerileri kazanmadıklarını belirtmişlerdir. Okulunuzu bitirdiğinizde mezun olduğunuz alanla ilgili bir işte çalışmayı düşünüyor musunuz? sorusuna sosyal programların %90 ı Evet derken Teknik programların %30 u aynı soruya evet demiştir.

5 SONUÇLAR VE ÖNERİLER Yapılan anketler sonucunda Kocaeli Üniversitesi Hereke Meslek Yüksekokulu Sosyal Program öğrencileri %95 okulu kendi isteği ile tercih etmesine rağmen, Teknik program öğrencileri %60 ı kendi isteği ile tercih etmiştir. Teknik program öğrencilerinin %40 ı ise çevre baskısı, aile baskısı gibi sebeplerden dolayı meslek yüksekokulunu tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Sosyal programlar uygulama derslerinin olmadığını belirtirken, Teknik programlar uygulama derslerinin az olduğunu, teori olarak meslek yüksekokullarının yeterli olduğunu fakat teoriyi uygulamaya çevirmede okulun imkânları doğrultusunda sıkıntı yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Sosyal programlar okulu bitirdiklerinde kendi alanları ile ilgili bir işte çalışmak istemlerine karşın teknik programların %70 i mezun oldukları alanda çalışmak istemediğini belirtmiştir. Her iki programda Okul ders donanımı (Laboratuvar, Atölye, Kütüphane, vb.) açısından yeterli mi? sorusuna olumsuz yanıt vermiştir. Teorik derslerin ağırlıklı olarak okutulduğu sosyal programların çoğunluğu okulda verilen eğitimin iş hayatı için ytereli olduğunu düşünmektedir. Teknik programlar ise okulda verilen eğitim iş hayatı için yeterli bilgi ve becerileri kazandırmadığını vurgulamıştır. Öğrenciler genel olarak meslek yüksekokulunda uygulamalım derslere ağırlık verilmesini, iş hayatına yönelik uygulamaların yapılmasını vurgulamaktadır. REFERANSLAR 1. Aksu M. ve Bucak, T. (2012). Mesleki Turizm Eğitimi. Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(2), Kaya A. (2014). Meslek Yüksekokulunda Öğrenim Gören Öğrencilerin Eğitim Öğretim ve Geleceğe Yönelik Düşünceleri, OMÜ Eğt. Fak. Derg. / OMU J. Fac. Educ., 33(2), Uçar C., Özerbaş M. (Mayıs 2013) Mesleki Ve Teknik Eğitimin Dünyadaki Ve Türkiye deki Konumu, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Cilt:2 Sayı:2 Makale No: Gençtürk M., Demir Y., Çarıkçı O. (2008) Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Muhasebe- Finans Eğitimine Bakış Açıları Ve Farkındalıkları Üzerine Bir Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Y., C.13, S.1 s Scott, John L.; Sarkees-Wircenski, Michelle. (1996) Overview of Vocational and Applied Technology Education,