AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ UZM: HALİME TAŞKINSOY TIBİİ ATIK PROJESİ

Transkript

1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ UZM: HALİME TAŞKINSOY TIBİİ ATIK PROJESİ Amaç: Atıkların çevreye ve insan sağlığına zarar verecek şekilde doğrudan ve detaylı olarak ortama verilmesinin önlenmesi bertaraf yöntemlerinin oluşturulmasına kaynağında ayrı olarak toplanması,ünite içinde taşınmasına ilişkin,yöntem,sistem ve kuralların düzenlenmesi Bu kapsamda yapılan çalışmalar: 1. Hastane atık talimatı ve Ünite içi atık yönetim planı hazırlandı yıllarında atık miktarlarının tespiti, kompozisyonu, biriktirilmesi, taşınması, bertaraf edilmesi ve bertrafı için gerekli ödemelerin yapılmasına yönelik araştırmalar yapılmıştır. Hastanemizde tıbbı atıklar ve kaynağında atıkların ayrılmasına yönelik yapılan bu çalışma sonucunda, iletişim bülteni ile atık üreticileri bilgilendirilmiş,uygun araştırma yapmayan bölümler listelenmiş,ikili görüşmeler ve yönetimsel uyarılarla konuya dikkat çekilmeye çalışılmıştır. 3. Atık minimizasyon çalışmaları yapılmıştır. Bunlar ; Evsel atıkların miktarını azaltmak için kağıt ve ambalaj atıklar ayrı çöp kovalarında toplanmaktadır. Ambalaj ve cam atıklar ayrı çöp kovalarında toplanmaktadır. Tıbbı atıkların azaltılması ve ayrıştırılmasını sağlamak amacıyla ; Klinik hemşire istasyonlarına tanımlı tıbbı atık kovaları konmuştur.

2 Hastanemiz kliniklerinde bulunan geçici atık depolarına tanımlı tıbbı atık konteynırı konulmuştur. Kazalara sebebiyet vermemek için her hasta odasına ve tedavi alanlarına tanımlı enjektör bidonları koyulmuştur. Ameliyathane vaka odalarında atıkların daha iyi ayrıştırılması ve kağıt-ambalaj atıklar için özel atık kovaları temin edilmiştir. Poliklinik alanlarında cerrahi girişim ve tedavi gerektiren alanlarda ve tıbbı atık üretmeyen alanlarda düzenlemeler yapıldı. Hastanemiz içi ve dışı (Dekanlık,Anatomi, Hayvan lab.) tıbbı atık üretim merkezleri gözden geçirildi. Değiştirilen ve değerlendirilen atık üretim merkezleri düzenlenerek atık yönetim organizasyonuna tekrar ilave edildi. Hastanemiz bölümlerinde tıbbı atık kovalarına ulaşımı kolaylaştırmak, yerlerinin tespiti ve uygun niteliklerin belirlenmesi için doktor ve hemşirelere anketler yapılmıştır. Anket sonuçlarına göre düzenlemeler yapılmıştır. Atıkların kaynağında ayrımının sağlanması için kliniklerde ki hemşire istasyonlarına atık toplama ve ayrıştırma merkezlerine tıbbı atıkların kontrolü yönetmeliğine göre tanımlanmış Resimli Poster oluşturulmuş ve asılmıştır. Doktorların ve hemşirelerin tedavi hizmeti verirken enfekte, evsel ve kesici - delici atıkları atabileceği ekipmanlar seçilmiş ve tamamlanmıştır.

3 Atıkların toplanması, taşınması, taşıma saati, taşıma güzergahı, kontrolü ve takibi için gerekli uygulamalarının yapılması için çeşitli plan ve programlar hazırlandı yılında Tıbbı Atıkların kaynağında gereğine uygun ayrıştırılarak azaltılması projesi hazırlanmış, değerlendirme sonucunda hazırlanılan proje ödüle layık görülmüştür yılında iğne batmaları ile ilgili olarak 9 adet uygun olmayan ürün formu düzenlenmiştir yılında ise iğne batmaları ve atıkların kaynağında uygun olarak atılmaması ile ilgili 19 adet uygun olmayan ürün formu düzenlenmiştir. 4. Atıkların kaynağında ayrı toplanması ve biriktirilmesi uygulamaları yapılmıştır; Evsel nitelikli atıkların kaynağında ayrı toplanabilmesi için evsel atık olarak tanımlanmış kovalarda siyah plastik torbalarda biriktirilmesi sağlanmaktadır. Ambalaj atıkların kaynağında ayrı toplanması için ambalaj atık olarak tanımlanmış (cam,plastik,kağıt) kovalarda, cam atıklar mavi, kağıt atıklar sarı plastik torbalarda biriktirilmesi sağlanmaktadır. Tıbbı atıkların kaynağında ayrı toplanabilmesi için tıbbı atık olarak tanımlanmış kovalarda yırtılmaya, delinmeye, patlamaya ve taşımaya dayanıklı 100 mikron kalınlığında, üzerinde Biyotehlike Amblemi ile Dikkat! Tıbbı Atık ibaresini taşıyan kırmızı plastik torbalarda biriktirilmesi sağlanmaktadır. Kesici-delici atıklar delinmeye, yırtılmaya, patlamaya dayanıklı su geçirmez, açılması ve karıştırılması mümkün olmayan, üzerinde Enjektör Bidonu ibaresini taşıyan plastik kutularda ağzı sıkıca kapatılarak biriktirilmektedir. Kağıt, karton atıkların klinik içi depolarda toplanıp, geçici atık deposunda toplanması sağlanmaktadır. Tüm atıklar kliniklerde ki geçici atık depolarından ilgili görevli atık taşıma personeli tarafından 2 günlük atığı depolama kapasitesine sahip klimalı, drenaj sistemi bulunan Geçici Atık Merkezine taşınmakta ve orada depolanması sağlanmaktadır. Günlük Tıbbı Atık miktarı, günlük torba sayıları ve kg.ları Belediye yetkilileri ile sayılıp, tartılmaktadır. Günlük sayılan ve tartılan Tıbbı Atıklar yönelik Tıbbı Atık Makbuzu sorumlu tarafından kayıt altına alınmaktadır. Pil atıklar için hastanemizin belirlenen alanlarına box lar koyulmuştur. Hastanemiz Atık Deposu:

4 - İki ayrı bölmesi olan ( Tıbbı Atık-Evsel Atık) - En iki günlük atığı alabilen - Temizlenmesi kolay bir malzeme ile kaplı - Yeterli aydınlatma ve pasif havalandırma sistemi bulunan - Turuncu renkli üzerinde uluslar arası biyotehlike amblemi ve Dikkat! Tıbbı Atık ibaresi bulunan kapısı ile atık taşıma araçlarının rahatlıkla ulaşıp, yanaşabildiği, - Atık suyunun akıtıldığı ve yoğunlaştırıldığı drenaj sistemi olan - Temizliği ve dezenfeksiyonunun temizlik programına göre yapılan geçici atık deposu bulunmaktadır. 5. Eğitim uygulamaları ve çalışmalar; Hastanemizde ilk işe başlayan hemşire, doktor, temizlik personeli, hastane hizmetlisi ve sağlık personeline atıkların kaynağında ayrı olarak atılması, kurum içinde taşınması, atıkların yönetimi ve sağlık riskleri konusunda bilgi verilmiş, bu eğitimlerin belli periyotlarda tekrarlanması sağlanmış ve sağlanmaktadır. Hastanemizde atıkları toplayan temizlik personellerine atıkların toplanması, taşınması, atıklardan oluşabilecek kazalarda yapmaları gereken uygulamalar, atık biriktirme ve taşıma sırasında kullanılan araçların dezenfeksiyonuna yönelik yıllık eğitim planı dahilinde eğitimler verilmekte ve eğitim sonrasında ölçme ve değerlendirmeler yapılmaktadır. Atık sorumluları ve atık transport elemanlarının Çevre Orman Bakanlığı tarafından düzenlenen Atık Yönetim çalışmaları konulu seminere katılımı sağlanmış ve katılan personellere sertifikalar verilmiştir. Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Araştırma Uygulama Merkezi olarak yapılan Tıbbı Atık yönetim çalışmalarının bilgilendirmesi konulu seminer Üniversitemiz Olbia Konferans salonunda 2007 yılında yapılmıştır. İş kazaları konusunda atık üreticilerinin bilgilendirilmesi, iş kazasını önlemeye yönelik tedbirlerin oluşturulması ve iş kazasının takip edilebilirliği sağlanmıştır. Personellerin sağlığını tehdit edebilecek iş kazası ve diğer olguların ortadan kaldırılması veya önlenebilmesini sağlamak amacıyla İşçi

5 Sağlığı ve Güvenliği biriminin kurulması sağlanmış olup, Risk analizleri yapılmıştır. Ev idaresi hizmetlerinde çalışan personellerin Delici-Kesici cisim yaralanmaları,hbv-hcv Seroprevelansı ve hasta bakımında, temizlik işlerinde ve diğer Ev idaresi hizmetleri çalışanlarında, çalışma esnasında koruyucu önlemleri kullanma durumlarını incelemek amacıyla bir çalışma hazırlanmıştır. Tehlikeli atıkların bertarafı ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Hastanede evsel,cam,ambalaj,kesici-delici,radyoaktif ve tıbbı atıkların Tıbbı atık yönetmeliğine göre ayrıştırılmasını,toplanmasını, depolanmasını ve bertarfını sağlamak amacıyla TIBBI ATIK ALT KOMİTESİ oluşturulmuştur. Tıbbı atıkların, 1993 yılında üniversite kampüsü içinde kurulan, ülkemizin ilk insineratöründe (atık yakma ünitesi) yakılabilmesi konusunda faaliyet talebinde bulunulmuştur. Kurumda bulaşıcı nitelikteki tıbbı atığın sahada bertarafı için steriflash sisteminin kurulması çalışmalarına başlanılmıştır ve 2007 Tıbbı Atık miktarına göre 2008 ve 2009 yılında tıbbı atıkların miktarında %14 lük bir artış olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle sürdürülebilir tıbbı atık azaltma uygulamalarının devamlılığı için; Tıbbı Atık üreticilerine (doktor,hemşire) eğitim verilmesi, uygun olmayan tıbbı atık için bölümlerin sorgulanması, tedavi ve pansumanlarda pansuman arabalarının etkin kullanılmasının sağlanması için çalışmalar yapılmıştır.