Afet - Olağan Dışı Durum (ODD) Tanımı ve Sınıflama Doç. Dr. Ali CEYLAN
|
|
- Sanaz Köksal
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Afet - Olağan Dışı Durum (ODD) Tanımı ve Sınıflama Doç. Dr. Ali CEYLAN
2 Suyun Öfkesi: Güney Asya da Tsunami Güney Asya da 26 Aralık 2005 te meydana gelen tsunami, can kaybı ve yıkıma neden olanların içinde en büyüğü olarak Dünya tarihine geçti. Resmi rakamlara göre 220 binden fazla ölüme yol açmıştır. Endonezya, Sri Lanka Hindistan, Tayland Bangladeş, Kenya, Maldivler, Miyanmar, Seyşel Adaları, Somali ve Tanzanya etkilenen ülkeler arasındaydı.
3 Japonya'da 8.9 büyüklüğünde deprem... Tsunami vurdu...
4 Japonya'da meydana depremden sonra ülkede bulunan nükleer santrallerden biri erimeye başladı, biride patladı. Patlayan tesiste nükleer sızıntı başladı.
5 Macaristan ın Ajka kentinde bir alüminyum fabrikasındaki iki setin yıkılması sonucu çevreye yayılmaya başlayan zehirli kızıl çamur, Tuna Nehri ne ulaştı. Zehirli çamurun suyun tüm ekosistemini kirletmesi riski var. 08 Ekim 2010 Cuma
6 Antalya'da nisan ayında 30 cm dolu yağdı
7 Güneydoğu Anadolu Bölgesi nde çok sayıda ev ve yol sular altında kaldı.
8 Türkiye de, doğal afetler yaygınlık, ölüm, sakatlanma ve ekonomik kayıp açısından önemli ve öncelikli sağlık sorunlarının başında gelmektedir. Ülkemizde sel ve taşkınların ekonomik kaybı yılda ortalama 100 milyon dolarıdır. Başta deprem olmak üzere, sel, su baskınları, çiğ düşmesi ODD ların yol açtığı can ve mal kaybı, her yıl GSMHnın %3 üne karşılık gelmektedir (Türkiye Iktisat Kongresi 2004).
9 Amaç: Bu dersin sonunda tıp fakültesi dönem III öğrencileri afet tıbbı ile ilgili tanımları ve terminolojiyi öğreneceklerdir. Öğrenim Hedefleri: Bu derse devam eden öğrenciler ders sonunda; Afeti tanımlayabilecekler, Afet tıbbını tanımlayabilecekler, Afet yönetimini bilecek, Afetler ve afet tıbbı ile ilgili terimleri tanımlayabileceklerdir. Afetlerin sağlık etkilerini bilecek.
10 Afet-Olağan Dışı Durum (ODD) Doğa veya insan eliyle oluşturulmuş, insanların hayatlarını sosyal ve ekonomik faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyebilecek, çok sayıda yaralanma ve ölümlerle birlikte büyük çapta fiziksel tahriple sonuçlanan olaylardır. Afet- ODD: Stres, kişisel yaralanma, fiziksel hasar ve geniş çaplı ekonomik yıkıma neden olan çevresel etkilere veya silahlı çatışmalara olağandışı durum denir.
11 Stockholm Bildirgesi nde, Tıp açısından olağandışı durumlar, belirli bir zaman dönemi içerisinde tıp mesleğinin kapasite ve kaynakları ile olağandışı durumdan etkilenen kişilerin veya sağlığı tehdit altında olan insanların gereksinimleri arasında akut ve önceden görülemeyen bir dengesizlikle karakterizedir denmektedir.
12 Afet Tıbbı; bir olağandışı durumda ortaya çıkan ani sağlık ihtiyaçları ile etkilenen toplumun ihtiyaçları arasındaki orantısızlığı, mümkün olan en yüksek sayıda yaralıyı kurtaracak şekilde idare eden bir tıp dalıdır.
13 Afet tıbbına gereksinim duyulmasının nedeni. Afetlerdeki artış, Nüfus artışı, Dere yatakları, fay hatları vb yerleşim İnsanların risklerden habersiz olması Trafik yoğunluğu Hızlı endüstrileşme Savaşlar
14 Afet tıbbının amaçları: Afetlerin, etkilenen toplumların sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini önlemek, azaltmak, sağlık koşullarını afet öncesi duruma getirmek, sağlık hizmetlerini ve kuruluşlarını korumak veya yeniden kurmaktır.
15 Afet tıbbının içeriği: Acil tıp ve Halk sağlığı uygulamalarını içerir. Epidemiyoloji, İş sağlığı Toksikoloji Psikiyatri, Sosyal tıp Pediatri Adli tıp. vs afet tıbbına katkıda bulunur.
16 Afet tıbbının özellikleri Sahada zor ortam koşullarında uygulanır Entegre bir tıp dalıdır, birçok disiplin birbirini tamamlar. Kitlesel tıptır. Triyaj kavramı önemlidir. Tıp dışı yönleri vardır. (komuta, kontrol, koordinasyon, haberleşme, risk analizi, değerlendirme) Afet tıbbının bir afet planı vardır doktrin içeren bir tıp dalıdır. kıt kaynakların varlığında en büyük sayıda yaralıya en büyük yarar sağlamak.
17 Triaj Olayı sıraya koymak, seçim yapmak. Birden çok hasta olduğunda kısıtlı imkanların en çok gereksinimi olan hastalara sunulması için yapılan işlemler. Olay yerine ilk ulaşan hekim triaj sorumlusudur. Triajın faydaları: Tıbbi bakım önceliklerine karar verilir kurtarılabilecek kayıplar engellenir Hafif yaralanmaların getirdiği tıbbi bakım yükü azalır Yaralıların hastanelere uygun koşullarda sevkine olanak sağlar
18 Triaj Kuralları Kural I: İlk tıbbi müdahale olay yerinde yapılır. Hava yolu kontrolü, solunum sağlanması, kanamanın durdurulması, atelleme, çok gerekliyse sıvı takılması. Kural II: Asıl tedavi en kısa zamanda başlaması için hasta sevk edilmelidir. Sevk dendiğinde en yakın merkez değil en uygun merkez anlaşılmalıdır Kural III: Hastanın ulaştığı her tıbbi merkezde triaj yapılır. Kural IV: Triaj sorumlusu tedaviyi yönlendirir ama asla tedavi yapmaz.
19 Triaj Kodları Siyah: En son sırada bakıma alınır. Ya ölüdür yada hayatta kalma şansı çok düşüktür. 20 dk dan uzun süredir nabız yok, gövdede amputasyon, multitravma, solunum aresti, tam vücut yanığı
20 Kırmızı: acil bakım gerekir. Sevk önceliği vardır. Olay yerinde tedavi başlamalıdır. Ciddi arter yaralanması, geniş yanık, şok, solunum yolu tıkanması, tansiyon pnömotoraks, servikal spina yaralanması, ciddi kafa travması, gebelik-kardiyak hastalık-diyabet-felç-hipotermizehirlenme gibi durumların ağırlaşması, femur kırığı, distal nabız yok, zehirlenme,
21 Sarı: Orta derecede öncelikli vakalar, tedavi ve sevkleri gecikebilir. Spinal yaralanma olan veya olmayan sırt yaralanması, orta derecede kan kaybı, komplikasyonsuz yanık, stabil abdominal yaralanma, göz travması, stabil ilaç doz aşımı
22 Yeşil: Düşük öncelikli. Yürüyen yaralı, basit kırıklar, yumuşak doku travması, minör laserasyonlar, burkulma, minör basit kırık
23 Tehlike, insan yaşamını, mal varlığını, bir afete yol açacak derecede, tehdit eden doğanın ya da insanların yol açtığı bir olaydır. Afeti tetikler deprem fırtına, sel toprak kayması, volkan patlaması, kuraklık savaş... birer tehlikedir.
24 İncinebilirlik dış etkenler nedeniyle zarar görmeye meyilli olma durumudur. Yaş, cinsiyet, öğrenim durumu, hastalık, sakatlık, ekonomi, şehirleşme, tehlikeli yerleşimler, konutların durumu, yerel kuruluşlar incinebilirliği etkiler. Tehlike ve incinebilirlik biraraya geldiğinde afet oluşur.
25 Acil durum, bir afetin önlenmesi için normal işlemlerin geçici olarak durdurulduğu ve olağanüstü tedbirlerin alındığı durumdur. Acil yönetimi, afet yönetiminin bir parçasıdır. Afetlerin zararlarının azaltılması; afet meydana gelmeden önce yapılanlardır. Tehlikenin varlığını ortadan kaldırarak veya incinebilirliği azaltma afetlerde birincil zarar azaltma olarak bilinir. (primer önlem) ev yaparken yer seçimi. Tehlikenin etkilerini azaltma ve afete hazırlık ikincil zarar azaltmadır. (sekonder önlem) ev boşaltma..
26 Afete hazırlık: Etkili bir yardım için, güvenli bir çevrede; personel, para, araç - gereç ve diğer kaynakların organize biçimde harekete geçirilmesini sağlayacak tedbirleri almaktır.
27 Afet (ODD) YÖNETİMİ Olağandışı durumlarda ve acil durumlarda risk altındaki insanlara yardım etmek, onları olağandışı durumların etkilerinden korumak ve iyileştirmek için yapılan etkinlikler olarak tanımlanabilir. AFET YÖNETİMİNİN AMAÇLARI : 1. Bireylerin, toplumun ve ülkenin insani, fiziksel ve ekonomik kayıplarını azaltmak ya da engellemek. 2. Bireysel acıları azaltmak. 3. Hızla iyileşmeyi sağlamak. 4. Yaşamları ya da mal varlıkları tehdit altında olan kişileri korumak.
28 RİSK YÖNETİMİ : Tehlikelerin belirlenmesi, ortaya çıkma olasılıklarının, bu tehlikelerin risk altındaki toplumlara etkisinin tahmin edilmesi, riski azaltabilecek önlemlerin belirlenmesi ve tehlikeleri azaltacak adımların atılmasıdır. zararın haritalanması, potansiyel kayıpların tahmin edilebilmesi için; tehlike altındaki toplumun demografik özellikleri (yaş grupları, yaşcinsiyet dağılımı, sağlık düzeyi, eğitim düzeyi,vb.), kültürel özellikleri (gelenekler, etnik yapı, sosyal değerler, din, tehlike veya risk algısı, vb.), konutlar, yol, köprü, elektrik, telefon hatları gibi altyapı, ticari ve ekonomik yapı, jeolojik yapı, su kaynakları, flora ve fauna gibi çevresel faktörler, gibi bazı toplumsal özelliklerin tanımlanmasını ve bunlara yönelik olarak sürdürülecek etkinlikleri kapsar.
29 KAYIP YÖNETİMİ Olağandışı durum öncesi, sırası ve sonrasında kayıpların en alt düzeyde tutulmasına yönelik etkinlikleri kapsar. En etkin kayıp yönetimi, olağandışı durum öncesindeki dönemde toplumun olağandışı durumlardan etkilenebilirliğini azaltarak yapılır.
30 KAYNAK YÖNETİMİ Olağandışı durum öncesinde yerel kaynakların analizi, olağandışı durumda kaynakların ve bölge dışı yardımların eşgüdümü, kaynakların plan dahilinde dağıtımı ve izlenmesi, harcamalara ilişkin yol ve yöntemlerin saptanması etkinliklerinin bütünüdür.
31 AFET- OLAĞANDIŞI DURUMLARA HAZIRLIKLI OLMA acil durumlar için geçerli politikaların oluşturulması, kurtarma planlarının geliştirilmesi, geçici barınma yerlerinin belirlenmesi, acil hizmetlerin planlanması, personel eğitimi, toplumun bilinçlendirilmesi ve olağandışı durumlara hazırlıklı hale getirilmesi gibi etkinlikleri kapsar.
32 Olağandışı durumların bazı ortak özellikleri 1. Ani olarak meydana gelirler ve çabuk bir biçimde eyleme geçmeyi gerektirirler. 2. Normal koşullara göre düzenlenen tıbbi kaynaklar yetersiz kalır. Olağandışı durumdan etkilenen kişi sayısının fazla olması, olabildiğince fazla sayıda yaşam kurtarmak amacıyla var olan kaynakların etkin bir biçimde kullanılması gerekir. 3. Ortaya çıkan maddi ve doğal hasar olaydan etkilenenlere ulaşmayı zorlaştırır ve/veya tehlikeli hale getirir. 4. Çevre kirliliği ve epidemi risklerine bağlı olarak etkilenen insanların sağlığını olumsuz yönde etkiler.
33 OLAĞANDIŞI DURUMLARIN SINIFLANDIRILMASI Doğal afetler: Yerkürede ve atmosferde meydana gelen olayların sonucu olarak gelişen olaylardır. İklimsel olaylar: Su baskınları, fırtınalar, kasırgalar. Bazı bölgelerde özel adlarla da (El nino Kasırgası) anılırlar. Jeolojik olaylar: Depremler, Volkanik patlamalar, Sismik deniz dalgaları (Tsunami). Çokmeler. Yerkabuğunun oluşan yeni hacme göre yeniden yerşelmesi sırasında olan olaylardır. İnsan nedenli afetler Ani oluşanlar: Endüstriyel kazalar, Patlamalar, Yangınlar, Yayılma, dökülme(petrol vb.), Radyasyon etkilenimi, Toplu kaza- düşme(uçak vb.), Süreklilik gösterenler: Kuraklık ve kıtlık, kimyasal etkilenim, radyasyon etkilenimi, dünyanın ısınması-sera etkisi, Savaş ve çatışmalar
34 Birçok afetin doğal olarak kabul edilmesi giderek güçleşmektedir. Sözgelimi su baskınları vb. gibi durumlarda insan etkinlikleri giderek daha önemli rol oynamaya başlamıştır yılında Diyarbakır ın Çınar ilçesinde nehir yatağının üzerine yapılan köprü ağzının aşırı yağış sonucu artan suyun getirdiği ağaç parçaları ile tıkanması sonucu geride biriken su kenardaki evlerin içine girmiş, Diyarbakır Mardin Karayolunu bozarak ulaşımı engellemiş, sele kapılan bir minibüs içindeki yolculardan 11 kişi ölmüştür. Bu da insan etkinliğine bağlı bir afettir.
35 İKLİMSEL OLAYLAR Çarpık kentleşme, sel bölgeleri ve dere yataklarına konut yapılması ile birlikte ormansızlaşma, fay hattı üzerindeki yerleşimin ve endüstriyel alanların çoğalması günümüzde normal seviyedeki yağışlarda bile sel baskınlarına neden olmaktadır.
36 çığ düşmesi, toprak kayması toprak kayması, göçük, çığ gibi olaylar toplumda can ve mal kaybına neden olur.
37 Tarih: 21. Ocak 2006 Cumartesi, Bitlis te üzerine çığ düşen ve çığın etkisiyle Bitlis Deresi ne yuvarlanan otobüs yolcularından 8 inin öldüğü 15 kişinin de yaralandığı bildirildi Tarih: Cumartesi, 21. Ocak 2006
38 METEOROLOJİK (kasırga, hortum, sıcak dalgası, tayfun, kuraklık, seller) Kasırgalar, sıcak iklim kuşağında, ani basınç farklarından kaynaklanan ve hızları saatte km.ye kadar çıkabilen çok şiddetli rüzgârlardır.
39 Çevrelerine büyük zarar verirler. Hızlı esen rüzgar ya da hortum biçiminde oluşan hava hareketleri bir çok çatının uçmasına, yapının yıkılmasına, ağaçların sökülmesine yol açabilmektedir.
40 de İskenderun da meydana gelen hortum. Çerçikaya köyünde önemli ölçüde hasara neden olmuştur
41 Tsunami dalgaları
42 Seller Çarpık kentleşme, sel bölgeleri ve dere yataklarına konut yapılması ormansızlaşma, günümüzde normal seviyedeki yağışlarda bile sel baskınlarına neden olmaktadır.
43 Seller tüm doğal felaketler arasında en sık görüleni ve sonuçları en ciddi olanıdır.
44 Seller, dünya genelinde dogal nedenli ODD ye baglı yıllık ölümlerin %15 inden, etkilenen toplam nüfusun ise %65 inden sorumludur yılında görülen doğal felaketlerin %37,2 si sellerdir ve tüm felaketlere bağlı ölümlerin %34,5 I (6025 ölüm) sel sonucu yaşanmaktadır.
45 Kasım 1995 de İzmir de Sel felaketinde 63 kişi ölmüş, 117 kişi yaralanmış, kişi evsiz kalmış, toplam kişi olaydan etkilenmiştir yılının Kasım ayında Batman'da meydana gelen sel felaketinde İluh Deresi'nin taşması sonucu pek çok evi su basmış, 11 kişi hayatını kaybetmiş, olaydan yaklaşık kişi etkilenmiştir.
46 Ülkemizde sel ve taşkınların ekonomik kaybı yılda ortalama 100 milyon dolarıdır.
47 Sele bağlı ölümler % 93 e varan oranda boğulma nedeniyle olmaktadır. Seller ölümlerin yanı sıra trafik kazaları, travmalar, ve stres sonucu kalp krizi, elektrik çarpmaları ve bulaşıcı hastalıklara yol açar.
48 Selin ardından etkilenen insanların geçici barınma yerlerinde (çadırlar) yaşamak zorunda kalmaları yeni sorunlar için de bir zemin oluşturur.
49 Evlerin çamurla dolması hastalıkların uzun süre devam etmesine neden olur.
50 Sellerden sonra İlk üç gün, bulaşıcı hastalık ve salgınlar pek görülmez. Dördüncü günden sonra bulaşıcı hastalıklar artmaya başlar. Genellikle sel bölgesinde, selden önce tek tek bulunan hastalıkların salgınlar görülmektedir. Dördüncü haftadan sonra ise kuluçka süresi uzun olan hastalıklar daha çok görülür.
51 Öncelikle su ve besin kaynaklı ishallerin ortaya çıkması beklenir. Burada temel etken, elektrik, su, kanalizasyon gibi altyapının zarar görmesi, özellikle de sağlıklı içme ve kullanma suyu sağlanmasında görülen aksaklıklardır. Vektör üreme alanlarının artması, vektörlerle bulaşan hastalıkların artmasına yol açar.
52 Yuvalarının bozulması ve fare idrarının sel sularına karışması sonucu leptospiroz salgını olur. Böyle bir şüpheli temastan ortalama 10 gün sonra, ani başlangıçlı ateş, başağrısı, titreme ve şiddetli kas ağrıları olan hastalarda leptospirozis akla gelmelidir Atık sularının içindeki sıvı ve katı atıkların cilde temas etmesi sonucu deri enfeksiyonlarının da artma görülür.
53 Sivrisinek, karasinek, diğer böcekler, fare vs vektör üreme alanlarının artması, vektörlerle bulaşan hastalıkların artmasına yol açar.
54 Selin ev ve ev eşyalarını etkilemesi, sağlık sorunlarını uzun döneme yayar. Bu arada, sel sırasında yaşanan sağlık sorunlarının zamanında tedavi edilmemesi, sağlık sorunlarını ağırlaştırır, komplikasyonlara yol açar, tedaviyi zorlaştırır.
55 Sel sonrasındaki ölüm ve yaralanmalar yalnızca olayın fiziksel özelliklerine değil, toplumun daha önceki sosyoekonomik durumu, sağlık düzeyi ve endemik hastalıklarına da bağlıdır.
56 1991 yılından beri dünya genelinde doğal nedenli ODD bildirilmiştir. Bu olaylarda ölümlerin dağılımı incelendiğinde, gelişmiş ülkelerde ODD başına ortalama 22.5 kişi ölürken, gelişmekte olan ülkelerde 145, az gelişmiş ülkelerde ise dir.
57 Sağlık sorunu Fırtına tsunami sel Ölüm, az Çok Çok Ciddi yaralanma Orta derecede çok az Bulaşıcı hastalık riskinin artması Sağlık hizmetlerinin etkilenmesi Su sistemlerinde etkilenme Elektrik kesintisi, ulaşım Çok ciddi Çok ciddi Önemli ölçüde Önemli Önemli Orta derecede Önemli Önemli Gıda sorunu lojistik eksiklik nedenlerle Önemli Önemli Kanlizasyon sistemi Orta Çok ciddi Çok ciddi Ruh sağlığı Önemli Çok Çok Sağlık hizmet alt yapısı Önemli derecede Önemli derecede Önemli derecede
58 Yağışların azalması, uzun süren kuraklıklar beraberinde tarımsal üretimin düşmesine ve kıtlığa neden olmaktadır. Kuraklık
59 Ormansızlaşma, küresel ısınma ve iklim değişikliği, kuraklık ve kıtlık tehditlerinin her geçen gün artmasına neden olmaktadır.
60 ORMAN YANGINLARI Ormansızlaşma beraberinde kuraklık, kıtlık, erezyon, sel ve su baskınlarını da getirir. Orman yangınlarının %94 ü insanlardan kaynaklanırken sadece %6 sı doğal afetlerden kaynaklanmaktadır.
61 Biyolojik çeşitlilik azalır. Ormanlarda yaşayan canlıların yaşam alanları yok olur. Canlı ve cansız örtünün yok olmasıyla Erezyon, Seltaşkın, Hava Kirliliği gibi doğal afetlerin sayısında ve hızında artma görülür. Sıcaklık, Rüzgâr, Nem ve yağış gibi iklim sistemlerinde bozulmalar görülür. turizm, spor, sağlık gibi ekonomik ve sosyal faaliyetler olumsuz yönde etkilenir.
62 Depremler Depremler, neden oldukları ölüm, yaralanma, sakatlık, büyük mal kaybı, su, kanalizasyon, elektrik, iletişim, eğitim, sağlık ve benzer hizmetlerin aksaması, psikolojik sorunlar ve ekonomik kayıplar nedeni ile büyük sorun oluştururlar.
63 Depremler jeolojik etkileri ve yıkımlar yanı sıra; arkasından görülen yangınlar, büyük barajların yıkılması, toprak kayması, toksik ya da radyoaktif madde yayılması sonucu başlangıçtaki etkisinden daha fatal sonuçlara yol açabilir. Bazen artçı şoklar da depremin kendisi kadar tehlikeli ve yıkıcı olabilir.
64 Depremler ülkemizde sık görülen doğal afet türlerindendir. Türkiye topraklarının % 91 i, Nüfusunun % 95 i, Barajlarının % 92 si, Sanayisinin % 92 si (% 74 ü birinci derecede), deprem kuşağında bulunmaktadır.
65
66 genellikle şiddeti 5.5 ve daha fazla olan depremler hasar yapıcı ya da yıkıcı olarak adlandırılır.
67 Depremin arkasından görülen yangınlar, büyük barajların yıkılması, Tsunami, toprak kayması, toksik, kimyasal ya da radyoaktif madde yayılması sonucu başlangıçtaki etkisinden daha ölümcül sonuçlara yol açabilir.
68 Depremin tetiklediği toprak kayması ölüm ve ciddi yaralanmalara neden olabilir. evleri gömebilir, yolları, nehir yataklarını tıkayabilir ya da barajların yıkılmasına neden olarak sele yol açabilir.
69 Depremi izleyen en ciddi ikincil olağandışı durum yangınlardır. Deprem sırasında yanmakta olan ocak, şömine soba elektrikli ısıtıcılar ve lambaların devrilmesi sonucu kolay yanabilen maddeler tutuşabilir. Yangınlar deprem sonrası geçici barınma yerleri için de önemli bir tehlikedir.
70 Depremle birlikte ilk evrede ölen / yaralanan oranı 1:3 ile 1:15 arasında değişir ve başlangıçta travma ön plandadır. Ciddi yaralanmalar, kafa travmaları, extremite kırıkları sık görülen yaralanmalardır. Depremlerden sonra yaralananlarının %0,1-11 inde crush sendromu geliştiği bildirilmektedir.
71 Crush sendromu extremitelerin uzun süre bası altında kalması sonucu kas dokusunun disintegrasyonuyla (rabdomyolisis) başlayan ve myoglobin, potasyum, fosfat ın dolaşıma katılmasına bağlı olarak hipovolemik şok, hiperkalemi, renal yetmezlik, fatal kardiyak aritmiyle seyreden bir klinik tablodur. Bu hastalarda diyaliz gerektiren böbrek yetmezliği gelişebilir.
72 Deprem sonrası geciken kurtarma hizmetleri ölümleri arttırabilir. Olaydan hemen sonra enkaz altında kalan kişilerin yaşamını sürdürebilmeleri erken müdahale ile buralardan kurtarılmalarına bağlıdır. Kurtarma süresi uzadıkça, bu kişilerin hayatta kalma şansları azalır. Örneğin; enkaz altında kalanların, 48 saat sonra hayatta kalma olasılığı % 10 a kadar düşer.
73 Depremden sonra ikinci evrede, kardiyovasküler sistem hastalıkları, komplikasyonlu hipertansiyon, serebrovasküler hastalıklar ve bunlara bağlı ölümlerde artış, post travmatik stres sendromu ve ruhsal sorunlar dikkati çeker. Enfeksiyon hastalıklarının yayılması özellikle barsak hastalıklarının artışı, sıtma ve diğer tropikal hastalıklar ise geç evrede, daha çok toplumun sağlık hizmetine ulaşamaması ve sağlıksız koşullarda yaşamını sürdürmesine bağlı olarak ortaya çıkar.
74 Depremlerden etkilenmede yüksek riskli gruplar; Kadınlar, 5-9 yaş arası çocuklar, 60 yaş üzerindeki yaşlılar, kerpiç-briket evlerde yaşayanlar, betonarme binalarda iki ve üzeri katlarda yaşayanlar, yıkıntı altında kalanlar, deprem sırasında uyuyor olanlardır.
75 Deprem sonrası bireylerin günlük yaşam aktivitelerinde önemli değişimler yaşanır, hipertansiyon gibi kronik hastalıklar, fiziksel şikayetler, post travmatik stres bozukluğu gibi hastalıklarda artış görülür. Depremzede çocukların eğitimi kesintiye uğrar. Depremin yarattığı ekonomik kayıplardan dolayı sağlık bakımına ve koruyucu sağlık hizmetlerine, eğitime ve bilimsel çalışmalar ayrılan bütçe azalır.
76 Depremde Morbidite ve Mortaliteyi Arttıran Faktörler: Toprak Kayması, artçı sarsıntılar, depremin olduğu andaki hava koşulları ve depremin oluş zamanı, etraftaki endüstriyel kurumlardan zararlı birtakım kimyasalların sızması, yangın olması ve kurtarma çalışmalarına başlanma zamanı depremin morbidite ve mortalite oranını etkiler. Yangınlar deprem sonrası geçici barınma yerleri için de önemli bir tehlikedir.
77 MARMARA 17 Ağustos 1999 DÜZCE 12 Kasım 1999 Ölüm Yaralı Etkilenen bina Çöken bina (%6) Ağır hasarlı bina (%6,7) Orta hasarlı bina (%12,3) Az hasarlı bina (13,7) Hasarsız bina (%61,3) Malzeme kaybı 15 milyar Dolar Dolaylı ekonomik kayıp 50 milyar Dolar
78 92 Erzincan Depremi: 6.4 şiddetinde olmuştur. 653 kişi hayatını kaybetmiş, 1995 Dinar Depremi 6.2 şiddetinde olmuştur. Yaklaşık 100 kişi hayatını kaybetmiş, 1998 Adana-Ceyhan Depremi: 5.9 şiddetinde olmuştur. Deprem 145 kişinin ölmesine 1999 Kocaeli Depremi: 7.4 şiddetinde olmuştur. Yaklaşık can kaybı, 1999 Bolu Düzce Depremi: 7.2 şiddetinde olmuştur. 845 ölü,
79 2003 Bıngöl Depremı: Depremde, 177 ölüm, 520 yaralanma olmuş. 82 bina tamamen yıkılmış, 1602 bina, 4919 konut ve 599 işyeri ağır hasar görmüştür.
80 Depremin sosyal sonuçları evsizlik ve işsizlik artar Depremzede çocukların eğitimi kesintiye uğrar. sağlık bakımı koruyucu sağlık hizmetlerine, eğitime ve bilimsel çalışmalar ayrılan bütçe azalır. (Altun İ. 2005)
81 İnsan eliyle olan afetler KAZALAR (endüstriyel kazalar, patlamalar, yangınlar, taşıt kazaları, baraj, maden, köprü, enerji santralı kazaları, ev çökmeleri) SAVAŞ VE ÇATIŞMALAR ÇEVRE KİRLENMESİ (endüstriyel atıklar, tarım ilaçları, petrol sızıntıları, gıda kontaminasyonu)
82 KAZALAR (endüstriyel kazalar, patlamalar, yangınlar, taşıt kazaları, baraj, maden, köprü, enerji santralı kazaları, ev çökmeleri) Deprem, yangın ve kazalar nedeniyle endüstri tesislerinden sızan kimyasal maddeler ve atıklar zaman zaman bölgede yaşayanları ve çevreyi tehdit eder.
83 Endüstriyel kazaların yol açtığı zararlar daha çok parlayıcı gaz ya da buharın açığa çıkması, yangınlar ve zehirli (toksik) madde açığa çıkışı şeklindedir. Yer altı ve yerüstü su kaynakları, hava, toprak, besin kirliliği ve besin zinciri yoluyla insanlar etkilenir ve etkilenim yıllarca sürebilir.
84 Akrilonitril, parlayıcı, patlayıcı ve zehirli bir sıvı. Oldukça kolay buharlaşıyor ve buharları hava ile parlayıcı ve patlayıcı bir karışım oluşturuyor. Kanserojen özelliği var, yüksek dozda alındığında spazm sonucu ölümlere neden oluyor.
85 Nükleer Kaza
86 Çernobil Sağlık Raporu: Çernobil felaketinin üzerinden 25 yıl geçti. Patlama sonucu çıkan Sezyum-137 nin yarıdan fazlası, Türkiye de Marmara ve Karadeniz Bölgeleri ne ve diğer Avrupa ülkelerine taşındı
87 26 Nisan 1986 ÇERNOBİL Hiroşima ve Nagazaki ye atılan bombaların 200 katı radyoaktif madde yayıldı Kontrol çalışmalarında kişi çalıştı, olay sırasında 30 kişi öldü Beş milyon 300 bin kişiye iyot tableti dağıtıldı, bir milyon i çocuk Ağır kirlenme (1480 kbq/m 2 den yüksek) bölgesinde bulunan 135 bin kişi tahliye edildi Orta dereceli kirlenme ( kbq/m 2 arasında) bölgesinde yaşayan 400 bin kişi sürekli izleme altına alındı Az kirlenme bölgesinde (555 kbq/ m 2 den daha az) yaşayan 6 milyon kişinin izlenmesi gerekiyor
88 Avrupa da en az 14 ülke ( Avusturya, İsveç, Finlandiya, Norveç, Slovenya, Polonya, Romanya, Macaristan, İsviçre, Çek Cumhuriyeti, İtalya, Bulgaristan, Moldavya ve Yunanistan) böylece kirlenmiş oldu
89 ÇERNOBİL KAZASININ TÜRKİYEYE ETKİLERİ: Türk Tabipleri Birliği (TTB), Çernobil Nükleer Santrali nde meydana gelen kazanın etkileri üzerinde yapılan araştırmada, Hopa da son 3 yılda meydana gelen ölümlerin yüzde 47.9 unun nedeninin kanser olduğunun belirlendiğini vurguladı. Hopa da, tanısı doğrulanmış 49, doğrulanmamış 27 olmak üzere toplam 76 kanser hastası saptanmış.
90 tiroid kanserinin Kan kanseri (lösemi) meme kanserinin görülme sıklığında artış beklenir.
91 Baraj çökmesi
92 Toprak çökmesi
93 Savaşlar ve çatışmalar Birinci Dünya savaşı sırasında bir milyondan fazla çalışan insanın cepheye gönderilmesi ve Anadolu da görülen kolera salgını kıtlığa yol açmıştır. Cumhuriyet döneminde ise yılları arasında kuraklıktan kaynaklanan bir kıtlık yaşanmıştır.
94 Çatışmalardan kaçma veya yiyecek bulabilmek için kitlesel insan hareketlerinin ve zorunlu göçlerin oluşması kaçınılmazdır. Bu tür yer değiştirmelerde yolculuk veya geçici barınma yerlerinde birçok insan hastalanır veya ölür. Savaş nedenli ölümlerin %50 sinden fazlasını sivil ölümleri oluşturmaktadır.
95 Çatışmalarda giderek imha gücü yüksek silahların kullanılması, daha çok ölüme ve çevre kirliliğine yol açmaktadır. Bu durumdan en çok etkilenen gruplar ise çocuklardır.
96 Savaşlarda kullanılan, kimyasal silahlar (Halepçe katliamında olduğu gibi) binlerce insanın yaşamını kaybetmesine neden olur. Çevreye verdiği kalıcı etkiler ise yıllarca sürebilir.
97 Kimyasal silahlar
TÜRKİYE DE TAŞKIN GERÇEĞİ VE METEOROLOJİK ERKEN UYARI SİSTEMLERİ
TÜRKİYE DE TAŞKIN GERÇEĞİ VE METEOROLOJİK ERKEN UYARI SİSTEMLERİ YALÇIN ÜN Meteoroloji Mühendisi Meteoroloji Genel Müdürlüğü Araştırma Dairesi Başkanlığı Çevre Şube Müdür V. Nisan 2013 - İstanbul SUNUM
DetaylıEntegre Acil Durum Yönetimi Sistemine Giriş
İstanbul Teknik Üniversitesi Geomatik Mühendisliği Bölümü CBS & UA ile Afet Yönetimi Entegre Acil Durum Yönetimi Sistemine Giriş Amaçlar (1) Kriz yönetimi kavramının tartışılması Tehlike, acil durum ve
DetaylıERPİLİÇ ENTEGRE TESİSLERİ
ERPİLİÇ ENTEGRE TESİSLERİ ACİL EYLEM PROSEDÜRÜ REVİZYON REVİZYON NO AÇIKLAMA TARİH 0 YENİ YAYIN 27.12.2013 FİRMA GENEL BİLGİ Konum: Bölge: Üretim kapasitesi: Personel: Erkek Kadın Toplam ACİL DURUM EYLEM
DetaylıAFET ALGISI AFETLER KADERİMİZ Mİ? Prof.Dr. Recep AKDUR
AFET ALGISI AFETLER KADERİMİZ Mİ? Prof.Dr. Recep AKDUR Afet:Doğanın sebep olduğuyıkım Afetzede: Afete uğramış afet görmüş AFET TANIMI NİCEL TANIMLAR NİTEL TANIMLAR NÜKLEER SAVAŞ Ağustos 1945 HİROŞİMA,
DetaylıTÜRKİYE DE İLKYARDIMIN SAĞLIK VE AFET ORGANİZASYONUNA ENTEGRASYONU. Dr. Yavuz Üçkuyu Konya İl Ambulans Servisi
TÜRKİYE DE İLKYARDIMIN SAĞLIK VE AFET ORGANİZASYONUNA ENTEGRASYONU Dr. Yavuz Üçkuyu Konya İl Ambulans Servisi AFET (Olağan Dışı Durum) l Toplumun tamamı veya belli kesimleri için fiziksel, ekonomik ve
DetaylıOMV Petrol Ofisi A.Ş. Tarım Kredi Kooperatifleri Tanker Şoförleri Patlayıcı Ortamlar Bilgilendirme Eğitimi
OMV Petrol Ofisi A.Ş. Tarım Kredi Kooperatifleri Tanker Şoförleri Patlayıcı Ortamlar Bilgilendirme Eğitimi Amaç Akaryakıt Taşıma Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Emniyetli Sürüş Teknikleri Uyku ve
DetaylıKitlesel Olaylarda Ne Durumdayız z?
Kitlesel Olaylarda Ne Durumdayız z? Dr. Turhan SOFUOĞLU İzmir Sağlık Müdür Yardımcısı Acil Ambulans Hekimleri Derneği Başkanı 112 ve UMKE Ege Bölge Koordinatörü turhans112@yahoo.com Kitlesel Olayların
DetaylıY N Ö ETĐMĐ M SĐSTEMĐ M NE GĐ G RĐŞ
BÖLÜM 1 ENTEGRE ACĐL DURUM YÖNETĐMĐ SĐSTEMĐNE GĐRĐŞ AMAÇLAR Kriz yönetimi kavramının tartışılması Tehlike, acil durum ve afet kavramlarının tanımlanması Tehlikenin topluma etkisinin analizi sürecinin tanımlanması
DetaylıTRİAJ UYGULAMA TALİMATI
1. AMAÇ: Bu talimatın amacı; ciddi yaşamsal tehlikesi olan hastanın zaman geçirmeden değerlendirilmesini ve müdahalesini sağlamak için hastanın ilk değerlendirmesini yaparak hasta akışını sürdürmek, birim
DetaylıYILDIZ TEKNİK DOĞA BİLİMLERİ ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANI PROF. ERSOY, milliyet için İNC. ELEDİ- 1 / Serhat Oğuz
Türkiye nin Afet Gerçeği YILDIZ TEKNİK DOĞA BİLİMLERİ ARAŞTIRMA MERKEZİ BAŞKANI PROF. ERSOY, milliyet için İNC ELEDİ- 1 / Serhat Oğuz http://www.milliyet.com.tr/yasam/habe r Prof. Şükrü Ersoy un yaptığı
DetaylıDoğal Afetler ve Kent Planlama
Doğal Afetler ve Kent Planlama Yer Bilimleri ilişkisi TMMOB Şehir Plancıları Odası GİRİŞ Tsunami Türkiye tektonik oluşumu, jeolojik yapısı, topografyası, meteorolojik özellikleri nedeniyle afet tehlike
DetaylıUlusal KBRN Yönetmeliği ve Kurumlar Arası Organizasyon. Dr. Ayça ÇALBAY Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servis AD, ERZURUM
Ulusal KBRN Yönetmeliği ve Kurumlar Arası Organizasyon Dr. Ayça ÇALBAY Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servis AD, ERZURUM Amaç Halk sağlığı ve çevreyi korumak Can ve mal kaybını azaltmak Tehlike
DetaylıDERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma
DERS VI-VII Nüfus Artışı Küresel Isınma Demografi (nüfus bilimi), sınırları belli olan bir coğrafyanın nüfus yapısını, özelliklerini ve değişimlerini incelemektedir. Doğum, ölümün yanı sıra göç gibi dinamikleri
DetaylıYrd.Doç.dr. Orhan CERİT
Yrd.Doç.dr. Orhan CERİT JEOLOJİK OLAYLAR SONUCU OLUŞAN DOĞAL AFETLER DEPREMLER VOLKANLAR HEYELANLAR (KÜTLE HAREKETLERĠ) METEOROLOJİK OLAYLAR SONUCU OLUŞAN DOĞAL AFETLER SEL BASKINLARI KASIRGA VE TAYFUNLAR
DetaylıÜNİTE-3. Afetlerde Acil Sağlık Hizmetleri
1 ÜNİTE-3 Afetlerde Acil Sağlık Hizmetleri KONU BAŞLIKLARI 2 Giriş Afetler/Olağan Dışı Durumlar Afetlerin Sınıflandırılması Türkiye'de Afet ve Önemi Afet Yönetimi ve Planlanması Afet Yönetimi Sistemi Türkiye'de
DetaylıİNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ
Dersin Kodu HEM 00352 Dersin Adı AFETLERDE HEMŞİRELİK BAKIMI VE İLK YARDIM Yıl III Yarı Yıl Bahar 1- Afetlerde hemşirelik bakımı ve ilk yardıma giriş 2- Hasta ve yaralının muayenesi ve değerlendirilmesi
DetaylıAcil Afet Yönetiminde Önemli Sorunlar. Dr. Onur İNCEALTIN Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Acil Afet Yönetiminde Önemli Sorunlar Dr. Onur İNCEALTIN Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Afetler Önlenilebilir mi? Jeolojik; Deprem, heyelan, yanardağ patlamaları Hava Olayları;
DetaylıMYOLOGIA CRUSH SENDROMU. Dr. Nüket Göçmen Mas
MYOLOGIA CRUSH SENDROMU Dr. Nüket Göçmen Mas Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi AD Kas hücresi ve kas dokusu Kısalma özelliğini taşıyan hücreye kas hücresi denir. Bunların oluşturduğu dokuya
DetaylıDünyanın ısısı düzenli olarak artıyor. Küresel ortalama yüzey ısısı şu anda15 santigrat derece civarında. Jeolojik ve diğer bilimsel kanıtlar,
Dünyanın ısısı düzenli olarak artıyor. Küresel ortalama yüzey ısısı şu anda15 santigrat derece civarında. Jeolojik ve diğer bilimsel kanıtlar, geçmişte yüzey ısısının en yüksek 27 santigrat,en düşük de
DetaylıAR&GE BÜLTEN 2010 ġubat SEKTÖREL DEPREM GERÇEĞĠ
DEPREM GERÇEĞĠ Övgü PINAR Nurel KILIÇ Dünyada ve ülkemizde sık sık meydana gelen deprem, heyelan, çığ, sel baskını vb. olaylar sonucunda can ve mal kaybında büyük artışlar gözlenmekte olup ülkemizde son
DetaylıGenel Bilgiler. Dünyada Ölümler. 1.Koroner Arter Hastalıkları 2.Travma (1-44 yaş arası 1. sırada) 3.İnme sendromları
Doç. Dr. Onur POLAT Genel Bilgiler Dünyada Ölümler 1.Koroner Arter Hastalıkları 2.Travma (1-44 yaş arası 1. sırada) 3.İnme sendromları 2 Mortalite - Morbidite %50'si ilk bir kaç dakikada... ciddi damar,
DetaylıAFETLERDE SAĞLIK HİZMETLERİNİN YÖNETİMİ
18.Halk sağlığı Kongresi 5-9 Ekim 2015 Konya AFETLERDE SAĞLIK HİZMETLERİNİN YÖNETİMİ Prof.Dr. Recep AKDUR 02 Aralık 1984 BHOPAL; 800.000 nüfuslu kentin 1/3 etkilendi, 100.000 kişi hastaneye başvurdu, 50.000
DetaylıACİL SERVİS TRİYAJ TALİMATI
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 07.11.2012 Renk kodlaması yerine (Kırmızı, Sarı, Yeşil) numaratik 01 (1-2-3) triyaj kodlaması olarak belirlendi. Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Yrd.
DetaylıHarita 12 - Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası
AFET YÖNETİMİ Kütahya ve çevresi illeri yoğun deprem kuşağında olan illerdir. Bu çevrede tarih boyunca büyük depremler görülmüştür. Kütahya ve çevre iller doğal afet riski taşıyan jeolojik ve topografik
DetaylıKaç çeşit yara vardır? Kesik Yaralar Ezikli Yaralar Delici Yaralar Parçalı Yaralar Enfekte Yaralar
YARALANMALAR YARA NEDİR? Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir. Derinin koruma özelliği bozulacağından enfeksiyon
DetaylıT.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ACİL DURUMLAR
T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ACİL DURUMLAR Yusuf Ziya BOLAT İş Sağlığı ve Güvenliği Uzman Yardımcısı Endüstri Mühendisi 2014, ANKARA İçerik Acil Durum
DetaylıKRİZ YÖNETİMİ BİLEŞENLERİ
YASAL DAYANAKLAR 1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, 224 Sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesine Dair Kanun, 2935 Sayılı Olağanüstü Hal Kanunu, Afetlere İlişkin Acil Yardım Teşkilatı ve Planlama
DetaylıTTB nin Olağandışı Durumlarla İlgili Çalışmaları
TTB nin Olağandışı Durumlarla İlgili Çalışmaları 1990 yılında Körfez Krizi sonrasında Kuzey Irak tan sığınmacı akını 17 Ağustos 1999 Marmara depremi TTB ODSH Kolu Yönergesi çerçevesinde, TTB ODSH Kolu
DetaylıYÜKSEK DENETİM DÜNYASINDAN HABERLER
YÜKSEK DENETİM DÜNYASINDAN HABERLER EUROSAI AFETLERDE KULLANILAN KAYNAKLARIN DENETİMİ ÇALIŞMA GRUBU 1. TOPLANTISI Arife COŞKUN * Berna ERKAN ** ARKA PLAN Dünyanın farklı coğrafyalarında yer alan birçok
DetaylıDÜNYADA VE TÜRKİYEDE MESLEK HASTALIKLARI
1 DÜNYADA VE TÜRKİYEDE MESLEK HASTALIKLARI Meslek hastalıkları, işyeri ortamında bulunan faktörlerin etkisi ile meydana gelen hastalıkların ortak adıdır. Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararası Çalışma Örgütü
DetaylıSavaş Alanında Triaj ve Zorlukları DZ. TBP. ÜTĞM. ALPER BEYAZ
Savaş Alanında Triaj ve Zorlukları DZ. TBP. ÜTĞM. ALPER BEYAZ Triaj Sözcük Anlamı «Trier» (Fr.): seçmek, ayırmak, sınıflandırmak TDK karşılığını belirlememiş T.C. Sağlık Bakanlığı Tanımı: Acil servislere
DetaylıAHMET DEMİR ÖRTÜN GENEL RİSK DEĞERLENDİRME RAPORU FULYA MAH.MEVLUT PEHLİVAN.SOK.NO8/1 D.10 ŞİŞLİ-İSTANBUL
Risk Değerlendirme No: 1 S.M.M.M AHMET DEMİR ÖRTÜN GENEL RİSK DEĞERLENDİRME RAPORU Tarih: 31.12.2012 İşveren: Risk Değerlendirilmesinin Geçerlilik Tarihi İşyeri Adresi: Yapılan İş Nedir? AHMET DEMİR ÖRTÜN
DetaylıDOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN
DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN Heyelan ya da toprak kayması, zemini kaya veya yapay dolgu malzemesinden oluşan bir yamacın yerçekimi, eğim, su ve benzeri diğer kuvvetlerin etkisiyle aşağı ve dışa doğru
Detaylı28 ŞUBAT SİVİL SAVUNMA GÜNÜ
28 ŞUBAT SİVİL SAVUNMA GÜNÜ Hazırlayanlar: Hüseyin KILIÇ MURAT NAZIM 28 ŞUBAT SİVİL SAVUNMA GÜNÜ KUTLAMA PROĞRAMI Sayın okul müdürüm, değerli öğretmenlerim, sevgili arkadaşlar, Bugün burada 28 Şubat Sivil
DetaylıAfetlerde Acil Müdahale Ekiplerinin Koordinasyonu AFŞİN EMRE KAYIPMAZ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI
Afetlerde Acil Müdahale Ekiplerinin Koordinasyonu AFŞİN EMRE KAYIPMAZ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Afet nedir? Toplumun tamamı veya belli kesimleri için fiziksel, ekonomik
DetaylıDOĞAL AFETLERDE UYDU GÖRÜNTÜLERİNİN KULLANIMI VE INTERNATIONAL CHARTER SPACE AND MAJOR DISASTERS"
BAYINDIRLIK ve İSKAN BAKANLIĞI AFET İŞLER LERİ GENEL MÜDÜRLM RLÜĞÜ DEPREM ARAŞTIRMA DAİRES RESİ BAŞKANLI KANLIĞI LABORATUVAR LAR ŞUBE MÜDÜRLM RLÜĞÜ DOĞAL AFETLERDE UYDU GÖRÜNTÜLERİNİN KULLANIMI VE INTERNATIONAL
DetaylıÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 6 : İNSAN VE ÇEVRE
ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNİTE 6 : İNSAN VE ÇEVRE C ÇEVRE SORUNLARI VE ETKİLERİ (5 SAAT) 1 Ekosistemlerin Bozulma Nedenleri (Çevre Sorunları) 2 Çevre Kirliliğine Neden Olan (İnsan Kaynaklı) Faktörler
DetaylıTermik santrallerinin çevresel etkileri şöyle sıralanabilir: Hava Kirliliği Su Kirliliği Toprak Kirliliği Canlılar üzerinde Yaptığı Etkiler Arazi
Termik santrallerinin çevresel etkileri şöyle sıralanabilir: 1. 2. 3. 4. 5. Hava Kirliliği Su Kirliliği Toprak Kirliliği Canlılar üzerinde Yaptığı Etkiler Arazi Kullanımı Üzerindeki etkileri ASİT YAĞMURLARI
DetaylıAFETLERDE İLK YARDIM
Doç. Dr. Onur POLAT Bu Ünitede; Afet durumlarında karşılaşılan güçlüklerin önlenebilmesi, afet sırasında yapılması gerekenler ile tıbbi organizasyon ve koordinasyonun ne şekilde yapılacağı anlatılacaktır.
DetaylıSAVAŞ, GÖÇ VE SAĞLIK. 18 Mayıs 2015 İstanbul Şeyhmus GÖKALP
SAVAŞ, GÖÇ VE SAĞLIK 18 Mayıs 2015 İstanbul Şeyhmus GÖKALP Sunu 1. Savaş? Savaş Ortamı 2. Tarihe dokunmak 3. IŞİD in Irak ve Suriye de ardışık saldırıları ve sonrasında gelişen Halk Sağlığı sorunları 4.
DetaylıSULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ
Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla
DetaylıKüresel. İklim Değişikliği. ÇEVRE KORUMA ve KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Küresel İklim Değişikliği ÇEVRE KORUMA ve KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI 1 Sera etkisi ve İklim Değişikliği Nedir? Dünya, üzerine düşen güneş ışınlarından çok, dünyadan yansıyan güneş ışınlarıyla ısınır. Bu
DetaylıİKİNCİ BÖLÜM Genel Hükümler
Amaç GEBE VEYA EMZİREN KADINLARIN ÇALIŞTIRILMA ŞARTLARIYLA EMZİRME ODALARI VE ÇOCUK BAKIM YURTLARINA DAİR YÖNETMELİK (14 Temmuz 2004 tarih ve 25522 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç,
DetaylıAcil Yardım ve Afet Yönetimi ne Giriş
Acil Yardım ve Afet Yönetimi ne Giriş Triyaj Kavramı Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Acil Durumlara Giriş Acil durumlar, akut olarak gelişir. Hızlı ve etkin bir müdahale yapılmadığında birey ya da bireylerin
DetaylıİSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI İSTATİSTİKLER
İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ İTFAİYE DAİRE BAŞKANLIĞI İSTATİSTİKLER 1 İÇİNDEKİLER Sayfa 1. Kaynaklar 5 1.1 Personel 5 1.2 Araç 6 1.3 İstasyon 7 2. Müdahale Çalışmaları 8 2.1 İtfai olaylar 8 2.2 Yangınlar
DetaylıSU KİRLİLİĞİ HİDROLOJİK DÖNGÜ. Bir damla suyun atmosfer ve litosfer arasındaki hareketi HİDROLOJİK DÖNGÜ
SU KİRLİLİĞİ HİDROLOJİK DÖNGÜ Atmosfer de bulunan su buharı başlangıç kabul edilirse buharın yoğunlaşarak yağışa dönüşmesi ve yer yüzüne ulaşıp çeşitli aşamalardan geçtik ten sonra tekrar atmosfere buhar
DetaylıIII. ÇALIŞMA GRUBU İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ETKİLERİNE UYUM. 2. ÇALIŞTAY İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve SAĞLIK
III. ÇALIŞMA GRUBU İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ETKİLERİNE UYUM 2. ÇALIŞTAY İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve SAĞLIK 29 Haziran 2007, Ankara Bölgesel Çevre Merkezi - REC Tarafsız, bağımsız ve kar amacı gütmeyen uluslararası bir
DetaylıGÖZDE BEDİR 2010292060 İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİLERİ
GÖZDE BEDİR 2010292060 İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİLERİ İklim değişiklikleri, bilimsel olarak klimatoloji dalına göre incelenen bir tür atmosferik ya da astronomik değişikliklerdir. Atmosferdeki CO 2 (Karbon
DetaylıMapCodeX Web Client ELER, AKOM Modülleri
MapCodeX Web Client ELER, AKOM Modülleri İçerik MapCodeX Web Client? Kullanım Alanları AKOM ELER MapCodeX Web Client MapCodeX Web Client uygulaması, MapCodeX GIS ailesinin görüntüleme, sorgulama ve gelişmiş
DetaylıTÜRKİYE HASTANE AFET PLANI EĞİTİMLERİ HASTANE AFET PLANI (HAP) TAHLİYE
TÜRKİYE HASTANE AFET PLANI EĞİTİMLERİ HASTANE AFET PLANI (HAP) TAHLİYE Tahliye? İç veya dış etkiler nedeniyle hasta, personel ve hasta yakınları için güven vermeyen hastanelerin bir bölüm veya tamamının
DetaylıToros Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu. Hemşirelik ve Sağlık Hizmetleri-3. Sınıf
Toros Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Hemşirelik ve Sağlık Hizmetleri-3. Sınıf EPİDEMİYOLOJİ AKTS Kredisi 3 Epidemiyolojinin tanımı, tarihsel gelişimi ve kullanım alanları, Tanımlayıcı epidemiyoloji,
DetaylıİŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE RİSK YÖNETİMİ VE DEĞERLENDİRMESİ DOÇ. DR. İBRAHİM OCAK DOÇ. DR. ALİ İSMET KANLI
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE RİSK YÖNETİMİ VE DEĞERLENDİRMESİ DOÇ. DR. İBRAHİM OCAK DOÇ. DR. ALİ İSMET KANLI Konu Başlıkları 1. Temel Kavramlar ve Tanımlar 2. İlgili Mevzuat 3. Risklerden Korunma Yöntemleri
DetaylıİŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.
İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.tr 1 HEDEFLER.Sağlığı, koruma ve geliştirme kavramlarını bilme İşyerlerinde
DetaylıNAZİLLİ DEVLET HASTANESİ RİSK ANALİZİ PROSEDÜRÜ
Sayfa 1 / 6 1. AMAÇ 2. KAPSAM Nazilli Devlet Hastanesinde bölüm bazında risk değerlendirmeleri yaparak çalışanların çalıştıkları alanlardan kaynaklı risklerini belirlemek ve gerekli önlemlerin alınmasını
DetaylıTriajın tanımı, ne şekilde ve kimler tarafından yapılacağı ve triaj sınıflaması anlatılacaktır.
Doç. Dr. Onur POLAT Bu Ünitede; Triajın tanımı, ne şekilde ve kimler tarafından yapılacağı ve triaj sınıflaması anlatılacaktır. Ayrıca olağan ve olağan dışı durumlarda hasta ve yaralıların kayıtlarının
DetaylıACİLİYET NEDİR, FARKINDA MISINIZ? TODUP- E4 GRUP: TRİAJ
ACİLİYET NEDİR, FARKINDA MISINIZ? TODUP- E4 GRUP: TRİAJ ACİL SERVİS NEDİR? Acil servis, insanların yaşamını tehdit eden veya kısa zaman içinde müdahale edilemezse tamiri mümkün olmayan ve/veya zor olan
DetaylıT.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Burhanettin KURT, İSG Uzmanı
T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Burhanettin KURT, İSG Uzmanı Mayıs, 2013 Büyük zarar veya yok olmaya yol açabilecek durum; gerçekleşme ihtimali bulunan
Detaylı1999 Marmara Depremlerinden pek çok acının yanısıra pek çok dersle de çıkılmıştır. Bunlardan birkaçı;
AFETLERDE PSİKOSOSYAL HİZMETLER BİRLİĞİ (APHB) APHB tarihçesi 17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 Marmara Depremleri, depremlerin yaşandığı bölgeler dışında, Türkiye genelinde de önemli etkiler yaratmıştır. Depremin
Detaylıİçerik. Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler
İçerik Çevre tanımı Sağlık çevre ilişkisi Verdiği Zararlar Önlemler ÇEVRE Çevre insanların ortak varlığını oluşturan değerler bütünündür. Bir canlının üzerinde etkili olabilen tüm faktörleri içeren ekosisteme
DetaylıAFETLERİN SAĞLIK ÜZERİNDEKİ GENEL ETKİLERİ...
İÇİNDEKİLER 1. Bölüm: AFETLERİN SAĞLIK ÜZERİNDEKİ GENEL ETKİLERİ... 1 BÜTÜN DOĞAL AFETLERDE ORTAK SAĞLIK SORUNLARI... 3 Toplumsal Tepkiler... 3 Bulaşıcı Hastalıklar... 4 Nüfusun Başka Bir Yere Taşınması...
DetaylıDERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS İlk Yardım
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS İlk Yardım 744004102004 8 2+0 2 5 Ön Koşul - Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Lisans Dersin Türü Zorunlu Dersi Veren Öğretim Elemanı - Dersin Yardımcıları
DetaylıİLKYARDIM. www.hiasd.org
İLKYARDIM www.hiasd.org Misyon & Vizyon Plan İlkyardım tanımı İlkyardım malzemeleri Haberleşme Kırık-çıkık Kanama Yanık Sara Hayvan dostlarımız Zehirlenme Duman zehirlenmesi Elektrik çarpması Kalp krizi
Detaylı07.11.2014. Hastalıkların Oluşmasında Rol Oynayan Faktörler. 10.Sınıf Enfeksiyondan Korunma. Hastalıkların Oluşmasında Rol Oynayan Faktörler
10.Sınıf Enfeksiyondan Korunma 4.Hafta ( 08 10 / 10 / 2014 ) 1.) HASTALIKLARIN OLUŞMASINDA ROL OYNAYAN FAKTÖRLER 2.) ENFEKSİYON HASTALIKLARININ GENEL BELİRTİLERİ 3.) ENFEKSİYON HASTALIKLARINDA GÖRÜLEN
DetaylıBULGARİSTAN DA BARAJ ÇÖKMESİ VE TÜRKİYE YE ETKİLERİ (Devam eden Olay)
BULGARİSTAN DA BARAJ ÇÖKMESİ VE TÜRKİYE YE ETKİLERİ (Devam eden Olay) Hazırlayan: Nilay Ö. ERGENÇ KENTSEL RİSK VE DEPREM İZLEME BİRİMİ 2012, İSTANBUL I) Bulgaristan da Baraj Çökmesi ve Çevre Ülkelere Etkisi
DetaylıYüksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı %100) için 4,
OKUL AFET VE ACİL DURUM YÖNETİMİ PLANI HAZIRLAMA KILAVUZ^. Oluş Sıklığı için; Yüksek (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı %100) için 4, Bazen (Gelecek yılda meydana gelme olasılığı %10-100 veya gelecek
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI'
' İnsanlar üzerinde olumsuz etki yapan ve hoşa gitmeyen seslere gürültü denir. Özellikle büyük kentlerimizde gürültü yoğunlukları oldukça yüksek seviyede olup Dünya Sağlık Teşkilatınca belirlenen ölçülerin
DetaylıAcil Yardım Organizasyonu. Devletler acil yardım organizasyonunu üç temel öğe üzerine yapılandırırlar: İtfaiye Polis Ambulans
Doç. Dr. Onur POLAT Acil Yardım Organizasyonu Devletler acil yardım organizasyonunu üç temel öğe üzerine yapılandırırlar: İtfaiye Polis Ambulans 2 Tanımlar Acil durum: Erken dönemde nitelikli yardım başlatılmazsa
DetaylıTAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI
T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI Tuğçehan Fikret GİRAYHAN Orman ve Su İşleri Uzmanı 17.11.2015- ANTALYA İÇERİK Taşkın Kavramı ve Türkiye
DetaylıNükleer Enerji Santrali Nedir? Yararları ve Zararları
Nükleer Enerji Santrali Nedir? Yararları ve Zararları Nükleer enerji santrali, bilinenin aksine daha az zararlı olup termik ve hidroelektrik santrallerin çevreye verdiği zarardan daha az zarar vermektedir.
DetaylıFukuşima da Neler Oldu
Fukuşima da Neler Oldu 1. Ulusal Radyasyondan Korunma Kongresi Ankara Doç. Dr. Şule Ergün Hacettepe Üniversitesi Nükleer Enerji Mühendisliği Bölümü 19 Kasım 2015 Sunum Özeti Fukushima Daiichi Santrali
DetaylıAFET VE OLAĞAN DIġI DURUMLARDA OLAY YERĠ GÜVENLĠĞĠ EĞĠTĠMĠ
AFET VE OLAĞAN DIġI DURUMLARDA OLAY YERĠ GÜVENLĠĞĠ EĞĠTĠMĠ Afetler oluş zamanı belirli olmayan durumlar oldugundan sürekli hazır olunmayı gerektirmektedir. Afet anlarında ve sonrasında hızlı müdahale insan
DetaylıTDS 220 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ
TDS 220 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ Yrd.Doç.Dr. Soner METE Ders Hakkında Çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehdit eden etmenleri, bu etmenlerin önlenmesine ilişkin yürütülen politikalar, işverenlerin
DetaylıACİL HEMŞİRELER DERNEĞİ
ACİL HEMŞİRELER DERNEĞİ İÇERİK Acil nedir? Acil Hasta nedir? Acil hemşireliği nedir? Riskli hasta nedir? Acil serviste riskli hastalar hangileridir? Neler risk düşündürmeli? Ne yapılmalı? ACİL NEDİR? Acil
DetaylıDeprem Tehlike Yönetimi (INM 476)
Deprem Tehlike Yönetimi (INM 476) Prof. Dr. Murat UTKUCU Sakarya Üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü 20.3.2016 Murat UTKUCU 1 Deprem tehlikesi Birincil deprem tehlikeleri: 1. Yer sarsıntısı veya
DetaylıTÜRKİYE DE GÖÇ BOYUTU, NEDENLERİ ve GÖÇÜN SAĞLIKLA İLİŞKİSİ
TÜRKİYE DE GÖÇ BOYUTU, NEDENLERİ ve GÖÇÜN SAĞLIKLA İLİŞKİSİ Sağlıklı Kentler Birliği Eğitim Prgramı Prof. Dr. SABAHAT TEZCAN Haccettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Müdürü Tıp Fakültesi Halk Sağlığı
DetaylıBölüm 1. Kimyasal / Malzeme ve Kurum / İş Sahibinin Tanıtımı
Bölüm 1. Kimyasal / Malzeme ve Kurum / İş Sahibinin Tanıtımı 1.1. Madde/Müstahzar, Kimyasalın /Malzemenin Tanıtılması Ürün Adı : CAS No : 71-36-3 Kullanım alanları : N-Butanol ağırlıklı olarak boya ve
DetaylıENERJİDE SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Özgür Gürbüz 20. Pratisyen Hekimlik Kongresi 4 Kasım 2016-Antalya
ENERJİDE SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Özgür Gürbüz 20. Pratisyen Hekimlik Kongresi 4 Kasım 2016-Antalya Enerji kaynakları Sınırlı Kaynaklar Yenilenebilir kaynaklar Uranyum Petrol Karbondioksit (CO 2 ) Doğalgaz
DetaylıAFET YÖNETĠMĠNDE ÖĞRETMENLERĠN KONUMU (Geçmiş Afetlerden Çıkarılan Dersler)
MEB-JICA OKUL TABANLI AFET EĞĠTĠMĠ PROJESĠ FORMATÖR ÖĞRETMEN EĞĠTĠM PROGRAMI AFET YÖNETĠMĠNDE ÖĞRETMENLERĠN KONUMU (Geçmiş Afetlerden Çıkarılan Dersler) Gülgün Tezgider ACĠL DESTEK VAKFI Eylül 2011 Sunum
DetaylıORDUDA VE HACILARDA MENİNGOKOK AŞILAMASI. Dr. Levent Akın Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı
ORDUDA VE HACILARDA MENİNGOKOK AŞILAMASI Dr. Levent Akın Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Meningokok hastalığı, yüksek hastalandırma ve ölüm oranı ile seyreden meningoksemi
DetaylıGENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU
GENEL RİSK DEĞERLENDİRMESİ ÖRNEK FORMU Risk Değerlendirme No: Tarih: İşveren: İşyeri Adresi: Yapılan İş Nedir? (Kısaca açıklayınız) İşçi sayısı: Erkek Kadın Çocuk Çırak Öğrenci RİSK DEĞERLENDİRMESİ YAPILMASININ
DetaylıDoğal Afetler ve Acil Tıp
Doğal Afetler ve Acil Tıp Tanım WHO --- afet tanımı Dış yardıma gereksinim oluşturacak büyüklükte, ani gelişen bir ekolojik fenomen Doğal afetler tüm dünyada morbidite ve mortalitenin öngörülemez nedenlerinden
DetaylıDeprem Tehlike Yönetimi ( )
Deprem Tehlike Yönetimi ( ) Prof. Dr. Murat UTKUCU Sakarya Üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü 3.4.2016 Murat UTKUCU 1 Deprem tehlikesi Birincil deprem tehlikeleri: 1. Yer sarsıntısı veya kuvvetli
DetaylıEğitim Hizmetinin Tanımı
Eğitim Hizmetinin Tanımı Programın Adı Proje Kodu Başvuru Sahibi Başvuru Dönemi TR42/18/TD Teknik Destek Programı TR42/18/TD/0133 GEBZE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ Kasım - Aralık 1. Proje kapsamında talep
DetaylıSOSYAL POLITIKALAR IÇINDE SOSYAL HEKIMLIK
SOSYAL POLITIKALAR IÇINDE SOSYAL HEKIMLIK Prof. Dr. A. Gürhan Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Öğretim Üyesi ve Çalışan Çocuklar Bilim ve Eylem Merkezi Vakfı Genel Yönetmeni http://www.fisek.org
DetaylıPROJE KONUSU NASIL BULUNUR? Prof. Dr. Turan GÜVEN
PROJE KONUSU NASIL BULUNUR? Prof. Dr. Turan GÜVEN PROJE KONUSU SEÇERKEN ŞU SORULARIN CEVAPLARI ARANMALIDIR : 1. Proje yapmam için bir gerekçem var mı? 2. Niçin proje yapacağım? 3. Projemin amacı nedir?
DetaylıAfet Yönetimi (INM 476)
Afet Yönetimi (INM 476) Prof. Dr. Murat UTKUCU Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeofizik Mühendisliği Bölümü 15.3.2016 Murat UTKUCU 1 Türkiye de Afet yönetimi Türkiye sahip olduğu tektonik,
DetaylıAFETLERDE ÇEVRE SAĞLIĞI ÖNLEMLERİ
Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi: 39 AFETLERDE ÇEVRE SAĞLIĞI ÖNLEMLERİ Prof. Dr. Çağatay Güler Zakir Çobanoğlu Ankara 1997 1 1.Basım: 3500 Adet- 1997 ISBN 975-8088-43-2 Bu kitap, T.C. Sağlık Bakanlığı
DetaylıSorular biyolojik ve psikolojik etmenler
Sorular biyolojik ve psikolojik etmenler 1. Aşağıdakilerden hangisi İş Yerinde Görülen Psikososyal Etmenlerdendir A) Çalışma ortamı B) Çalışma süresi C) Ücretler D) Yönetsel ve çalışanlarla ilgili faktörler
DetaylıT.C. PLATO MESLEK YÜKSEKOKULU TIBBİ DÖKÜMANTASYON VE SEKRETERLİK PROGRAMI
T.C. PLATO MESLEK YÜKSEKOKULU TIBBİ DÖKÜMANTASYON VE SEKRETERLİK PROGRAMI 2013-14 Bahar Yarıyılı Dersin adı: İLK YARDIM Dersin Kodu: TDS 108 Dersin Şubesi: ALT AKTS Kredisi: 4 1. yıl 2. yarıyıl Zorunlu
DetaylıHalk Sağlığı. YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ
Halk Sağlığı YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Halk Sağlığı, organize edilmiş toplum çalışmaları sonunda; - çevre sağlığı koşullarını düzelterek - bireylere sağlık bilgisi vererek - bulaşıcı hastalıkları
DetaylıSICAK ÇARPMASI ELEKTRİK-YILDIRIM ÇARPMASI. Dr. Mehmet TUĞRUL İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji AD.
SICAK ÇARPMASI ELEKTRİK-YILDIRIM ÇARPMASI Dr. Mehmet TUĞRUL İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji AD. SICAK BİTKİNLİĞİ-Etyoloji Sıcak ve nemli havaya uzun süre maruz kalma Yaşlı, çocuk Bilinçsiz diyet
DetaylıSAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL
SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL Sağlık hizmeti sunumu sırasında sağlık çalışanları, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden sağlıklarını tehdit eden pek çok riske maruz
DetaylıVERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET. YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği
VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği 21.Yüzyılın sağlık krizi: DİYABET Diyabet yaşadığımız yüzyılın en önemli sağlık sorunlarından
DetaylıDeprem Anında Diyaliz Ekibinin Görev ve Sorumlulukları. Diaverum Buca Hemodiyaliz Merkezi Başhemşire Şengül ÖZDEMİR İzmir - 2015
Deprem Anında Diyaliz Ekibinin Görev ve Sorumlulukları Diaverum Buca Hemodiyaliz Merkezi Başhemşire Şengül ÖZDEMİR İzmir - 2015 Ülkemiz aktif deprem kuşağı üzerinde yer almaktadır. Depremler diyaliz hastalarını
DetaylıDünyanın sağlığı bozuldu; İklim Değişikliği
Dünyanın sağlığı bozuldu; İklim Değişikliği Dr. Hüseyin Toros (İTÜ Meteoroloji Mühendisliği) huseyintoros@yahoo.com (İnsan ve Hayat Dergisi Kasım 2011) İklim değişiklikleri, seller ve aşırı sıcaklar gündemden
DetaylıTÜRKİYE CUMHURİYETİ ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ AFET KOORDİNASYON MERKEZİ (AFKOM) ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI HAKKINDAKİ YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Sorumluluklar ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu yönetmeliğin amacı; Antalya Valiliği İl Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi ne bağlı olarak görev yapacak olan Antalya
DetaylıDERS X Küresel Sağlık Sorunları
DERS X Küresel Sağlık Sorunları Dünyada gerçekleşen ölümlerin yaklaşık % 23 ü çevresel etkilerle gerçekleşmektedir. Düşük ve orta gelirli ülkelerde çevresel hastalıklar daha fazla görülmektedir. Erkekler,
DetaylıSÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER ve TÜRKİYE. Rifat Ünal Sayman Direktör, REC Türkiye SBE16 Swissotel, İstanbul 14 Ekim 2016
SÜRDÜRÜLEBİLİR ŞEHİRLER ve TÜRKİYE Rifat Ünal Sayman Direktör, REC Türkiye SBE16 Swissotel, İstanbul 14 Ekim 2016 Bölgesel Çevre Merkezi (REC) Ø Bağımsız, tarafsız ve kâr amacı gütmeyen uluslararası bir
DetaylıT.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi
T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi LİSANS YERLEŞTİRME SINAVI-3 COĞRAFYA-1 TESTİ 26 HAZİRAN 2016 PAZAR Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının
Detaylı