KIYILAR VE DENİZEL ALANLARIN KULLANIMINDA HARİTA MÜHENDİSLİĞİ UYGULAMALARI

Transkript

1 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu KIYILAR VE DENİZEL ALANLARIN KULLANIMINDA HARİTA MÜHENDİSLİĞİ UYGULAMALARI V. BAŞER 1, C. BIYIK 2, O. DEMİR 2 1 Giresun Üniversitesi, Meslek Yüksekokulu, Harita Kadastro Programı, 28000, Giresun, v_baser@hotmail.com 2 Karadeniz Teknik Üniversitesi, Harita Mühendisliği Bölümü, 61080, Trabzon, biyik@ktu.edu.tr 2 Karadeniz Teknik Üniversitesi, Harita Mühendisliği Bölümü, 61080, Trabzon, osmand@ktu.edu.tr ÖZET Arkeolojik veriler dikkate alındığında harita mühendisliği disiplininin 5000 yıllık bir geçmişe sahip olduğu söylenebilir. Eski Mısır da Nil nehrinin taşması sonucunda kıyı alanlarında tarım yapan köylülerin parsel sınırlarının taşkın sonrasında yeniden zeminde tesisi için bilinen ilk kroki mahiyetinde altlıklar oluşturulmuştur. Harita mühendisleri mühendislik faaliyetlerinin altyapısına yönelik konuma dayalı veriler ürettiğinden disiplinlerin ara kesitinde önemli bir yere sahiptirler. Bu konumundan dolayı geniş bir yelpazede uygulama sahası olan bir meslektir. Bu anlamda harita hayattır sloganı insan hayatının vazgeçilmez veri kaynağı olması adına ifade edilmiş yerinde bir söylemdir. Mühendislik uygulamalarının istikşafı, projelendirilmesi, projelerin araziye uygulanması ve uygulama sonrası denetim ve kontrol aşamalarında harita mühendisliği çok aktif işlevler yüklenmiştir. Kıyı ve denizel alanlar her ne kadar tescil dışı alanlar olsa da mühendislik faaliyetlerinin yoğun yaşandığı bölgelerdir. Kıyı kenar çizgisi tespiti, sahil şeridinin belirlenmesi ve bu bölgelerde topoğrafik yapının tespitine yönelik 3 boyutlu haritaların yapımı, kıyıda dolgu işlemleri ve dolgu kübajlarının tespitine yönelik derinlik haritalarının (batimetrik haritalar) ölçümü, bu alanlar üzerinde irtifak hakkı kurulması ve bütün bu verilerin GIS ortamına aktarılarak bütünleşik kıyı yönetimi altyapısının e-devlet kapsamında oluşturulması kıyı ve denizel alanlarda haritacılık uygulamaları olarak ifade edilebilir. Bu çalışmada kıyı ve denizel alanlarda harita mühendisliği uygulamalarının önemi üzerinde örneklerle durulacaktır. Anahtar Sözcükler: Kıyı, Denizel Alan, Coğrafi Bilgi Sistemi, Koordinat SURVEYING ENGINEERING APPLICATIONS IN THE USE OF COASTAL AND MARINE AREAS ABSTRACT Considering the archaeological data, It can be said that surveying engineering has five thousand years past. In the old Egypt, first known sketch pads had been created for the reground plant of the peasants; the engaged in agriculture in coastal areas, parcel boundaries

2 Kıyı Mühendisliği Sempozyumu after over flow of the Nil. Surveying location-based data for engineers, engineering activities, infrastructure, generates disciplines have an important place in between. This is due to its location with a wide range of field of application is a profession. In this sense, the motto of human life is life map is an indispensable source of data expressed in the name of a discourse. Exploratory engineering practices, project management, project implementation and post-application inspection and control of land very active in engineering functions such stages of the map. Coastal and marine areas, although non-registration areas are areas that are experiencing extensive engineering activities though. Determination of the coastal border, the determination of the structure of coastline topography in these regions for the identification and construction of 3-dimensional maps, depth maps to identify coastal kübajlarının filling and filling operations (bathymetric maps) measurement, the establishment of the easement on these areas, and all the data is transferred to an integrated GIS environment creation of infrastructure in coastal management, coastal and marine areas within the scope of e-government can be expressed as a mapping applications. In this study, coastal and marine areas, the surveying will be discussed with examples on the importance of engineering practices. Keywords: Coast, Marine Area, Geographic Information Systems, Coordinate 1. GİRİŞ Yeryüzündeki değişik yer şekilleri arasında, doğal ve beşeri etkilere bağlı olarak en hızlı değişime uğrayan alanlar kıyı alanlarıdır. Dünya nüfusunun üçte ikisi yaşamını kıyı bölgelerinde sürdürmekte, bir değerlendirmeye göre de yeryüzünde yaşayan nüfusun beşte üçü kıyıdan itibaren ilk 60 km lik karasal bölgede yaşamaktadır (Agenda 21, 1992). Dünya nüfusunun 2050 yılına kadar 8,5 milyara ulaşacağı tahmin edilmekte ve kıyı alanlarındaki gelişmenin çok daha fazla olacağı hesaplanmaktadır (Fernandes ve Read, 1993). Üç tarafı denizlerle çevrili, iç denizi, boğazları ve adaları ile kıyı çizgisi uzunluklarının toplamı 8333 km ye varan ülkemiz de kıyı varlığı olan ülkelerdendir. Ülkemizde kıyısı olan 28 il mevcuttur. Bu iller toplam illerimizin % 35 ini oluştururken, ülke nüfusunun yaklaşık % 53 ünü barındırmaktadır (Doğan ve diğerleri, 2005). Özellikle son 25 yılda Türkiye kıyılarının iç ve dış turizm talebine bağlı olarak yoğun bir nüfus baskısı altına girmesi, ikinci konut ve tatil siteleri yapımı, koruma alanlarında günübirlik turizm adına yapılan sakıncalı uygulamalar, arazi kazanmak için yapılan dolgular, ulaşım sorunu adına gerçekleştirilen otoyollar ve daha birçok mühendislik uygulamaları kıyı ve denizel alanlarda yoğun bir şekilde uygulanmaktadır. (Akyol ve Diğerleri, 1997). 2. KIYILARLA İLGİLİ TANIMLAR Bildiri kapsamında kıyı ve denizel alanlarda harita mühendisliği uygulamaları hakkında geniş bilgi verileceğinden öncelikle bir takım kavram karmaşasının önüne geçmek için bu bölgelere ait kıyı kanunumuzda geçen kıyı tanımlarını ifade etmek gerekir. Buna göre; Kıyı Çizgisi: Deniz, tabii ve suni göl ve akarsularda, taşkın durumları dışında, suyun kara parçasına değdiği noktaların birleşmesinden oluşan meteorolojik olaylara göre değişen doğal çizgidir. Tabii ve suni göllerde Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nce maksimum su kotu kıyı çizgisini belirler(şekil 2). Bu çizginin tespitinde harita mühendisleri önemli yer alırlar. Kıyı çizgisi harita ölçme tekniklerine göre 3 boyutlu tespit edilir. Kıyı Kenar Çizgisi: ( Resmi Gazete (RG)) Deniz, tabii ve suni göl ve akarsuların alçak - basık kıyı özelliği gösteren kesimlerinde kıyı çizgisinden sonraki kara yönünde su hareketlerinin oluşturduğu, kumsal ve kıyı kumullarından oluşan kumluk, çakıllık, kayalık, taşlık, sazlık, bataklık ve benzeri alanların doğal sınırı; dar - yüksek kıyı özelliği gösteren kesimlerinde ise, şev ya da falezin üst sınırıdır. Bu sınır doldurma suretiyle arazi elde edilmesi halinde de değiştirilmez.

3 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu Kıyı kenar çizgisi tespitine konu olmayan akarsuların, deniz, tabii ve suni göllerle birleştiği yerlerde, kıyı kenar çizgisi; deniz, tabii ve suni göl kıyı kenar çizgisi olarak tespit edilir. ( R.G Yön/1.md.) Tabiî ve sun'î göller ile akarsuların, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce taşkın seddi yapılmış ya da henüz yapılmamış olmakla birlikte sınırları haritalar üzerinde gösterilen bölümlerinde kıyı kenar çizgisi taşkın seddinin kara tarafındaki toprakla kesiştiği sınırdan tespit edilir. Kıyı: ( R.G.) Kıyı çizgisi ile kıyı kenar çizgisi arasındaki alandır(şekil 2). a) Dar - Yüksek Kıyı: Plaj ya da abrazyon platformu olmayan veya çok dar olan, şev veya falezle son bulan kıyılardır. b) Alçak - Basık Kıyı: Kıyı çizgisinden sonrada devam eden, kıyı hareketlerinin oluşturduğu plaj, hareketli ve sabit kumulları da içeren kıyı kordonu lagün gölü, lagün alanları, sazlık, bataklık ile kumluk, çakıllık, taşlık ve kayalık alanları içeren kıyılardır. Sahil Şeridi: ( R.G. Yön/1.md.) Deniz ve tabii göllerin kıyı kenar çizgisinden itibaren kara yönünde yatay olarak en az 100 metre genişliğindeki alandır(şekil 2). İki bölümden oluşan sahil şeridi kullanım amacı ve doğal eşiklere göre belirlenir. Sun'î ve baraj göllerinde, Yönetmeliğin sahil şeridi ile ilgili hükümleri uygulanmaz. Şekil 1. Kıyı Bölgesinin başlıca yapı şekilleri (URL 1). Şekil 2: Kıyı ile ilgili tanımların kıyı alanında gösterimi.

4 Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 3. KIYI VE DOLGU ALANLARININ KENTSEL AMAÇLI KULLANIMINDA YASAL ALTLIK 3621 sayılı kıyı kanunumuzun 6. maddesinde; Kıyı, herkesin eşitlik ve serbestlikle yararlanmasına açık olup, buralarda hiçbir yapı yapılamaz; duvar, çit, parmaklık, tel örgü, hendek, kazık ve benzeri engeller oluşturulamaz, denilmekle birlikte aşağıdaki eklerle 6. maddeye çeşitli tarihlerde düzenlemeler yapılmıştır. ( R.G./13.mad) Organize turlar ile seyahat eden kişilerin taşındığı yolcu gemilerinin (kurvaziyer gemilerin) bağlandığı, günün teknolojisine uygun yolcu gemisine hizmet vermek amacıyla liman hizmetlerinin (elektrik, jeneratör, su, telefon, internet ve benzeri teknik bağlantı noktaları ve hatlarının) sağlandığı, yolcularla ilgili gümrüklü alan hizmetlerinin görüldüğü, ülke tanıtımı ve imajını üst seviyeye çıkaracak turizm amaçlı (yemeiçme tesisleri, alışveriş merkezleri, haberleşme ve ulaştırmaya yönelik üniteler, danışma, enformasyon ve banka hizmetleri, konaklama üniteleri, ofis binalar) fonksiyonlara sahip olup, kurvaziyer gemilerin yanaşmasına ve yolcuları indirmeye müsait deniz yapıları ve yan tesislerinin yer aldığı kurvaziyer ve yat limanları, ( R.G./3.mad) Uluslararası spor otoritelerinin, Türkiye'de spor faaliyetlerinin düzenleneceğine dair kararı gereğince Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu spordan sorumlu Bakanlığın izni doğrultusunda, tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun (I) sayılı Cetvelinde düzenlenen genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, aynı Kanunun (II) sayılı Cetvelinde düzenlenen özel bütçeli idareler, belediyeler ile il özel idareleri tarafından her türlü spor aktiviteleri ve organizasyonların yapılmasına/yaptırılmasına yönelik spor tesisleri ve zorunluluk arz eden durumlarda bunların tamamlayıcı konaklama tesisleri yapılabilir. ( S.K./13.mad) Özelleştirme kapsam ve programına alınan ve sahil şeridi belirlenen veya belirlenecek olan alanlar ile kıyı ve dolgu alanlarında yapılacak yat ve kurvaziyer limanlarının ihtiyacı olan yönetim birimleri, destek birimleri, bakım ve onarım birimleri, teknik ve sosyal altyapı ve konaklama birimleri ile ilgili kullanım kararları ve yapılanma şartları imar plânı ile belirlenir. Sahil şeridi olarak bir kuşağın belirlenmesi, özellikle gelişmekte olan ülkelerde, kıyıya kamu erişiminin sağlanmasını, kıyı manzarasına açık olmayı ve kıyı erozyonunun önlenmesini amaçlamaktadır. Çeşitli ülkelerde sahil şeridi olarak tanımlanan kuşak, 8 m den, 3 km ye kadar değişmektedir (Sorensen, 1995). Kıyının kamu kullanımına açık olmasını sağlayacak önlemler almak ve bunları uygulamak mümkün olabilir. Fakat bunun ötesinde önemli olan konu, kullanıcılara yönelik ve alanın kullanım biçimini tamamlayan altyapı ve üstyapı olanaklarının sağlanmasıdır. Bu da tamamıyla kıyı ve denizlerin yönetimi ile ilgilidir (Ünal, 1997). Yukarıda ifade edilen sahil şeridi, kıyı ve dolgu alanlarının tespiti ile bu alanlarda yapılacak tesislerin altyapılarının kurulmasında harita mühendisleri etkin vazife icra ederler. 4. KIYI VE DENİZ ALANLARININ KULLANIMINDA HARİTA MÜHENDİSLİĞİ Türkiye de kıyı alanlarının yönetim ve planlamasına ilişkin çok sayıda kurum ve yasal düzenleme olması nedeniyle birçok konuda olduğu gibi kıyı alanları yönetiminde de yetki ve sorumluluk karmaşası yaşanmaktadır. Birçok bakanlık, merkezi ve yerel idare birimleri kıyı alanlarında farklı boyut ve kapsamlarda yetki ve sorumluluğa sahiptir (Kılıçöz, 2009) Kıyı Kenar Çizgisi (KKÇ) Tespiti Kıyı alanları devletin hüküm ve tasarrufu altında olan tescil dışı bölgelerdir. Kıyıya bitişik alanlarda kadastro çalışmaları esnasında tescile konu alanların kıyıdan ayrım noktalarının tespiti büyük önem taşımaktadır. Bunun için kıyı kenar çizgisinin tespitine ihtiyaç vardır.

5 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu Tescile konu mülkiyetlerin sınırları bu çizgiden itibaren başlamaktadır. Kıyı çizgisi ile kıyı kenar çizgisi arasında mülkiyet tesis edilemez. Kıyı kenar çizgisi, beş meslek grubunun kamu görevlilerinden oluşan bir komisyon tarafından belirlenir. Bu komisyonda; Jeoloji mühendisi, Ziraat mühendisi, Harita Mühendisi, İnşaat Mühendisi, Mimar veya Şehir plancıdan en az birer adet bulunur. Komisyondaki harita mühendisi; KKÇ nin tespitinde kullanılacak hâlihazır haritanın arazinin güncel durumunu yansıtıp yansıtmadığını belirleyerek KKÇ için arazide belirlenen kırık noktaların ölçümü ile harita üzerine aktarılması işleminin yapılmasını ve bunun kontrolünü sağlar Kıyı ve Deniz Yapılarının Konumlandırılması Kıyı ve denizel alanlara ilişkin yapılan planlamalarda, kullanılan yöntemler ilkel olması birçok konum hatasını beraberinde getirmektedir. Bu tür hataları ortadan kaldırmak için, haritacıların ve benzer bilimlerin de yoğun şekilde kullandığı Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS); kıyı ve denizel alanlarda oluşturulacak veya araştırılacak (balık çiftliği, dalyan ve voli alanı, demirleme alanı (liman ve barınak gibi), kum çıkarma alanı, tarihi kalıntı (batıklar), kablo ve boru hattı, petrol ve gaz yatağı, seyir güzergâhı) alanların belirlenmesinde etkili olacaktır. Nitekim sahil şeridinin belirlenmesi amacıyla Nişancı ve diğerlerinin Trabzon ili için yapmış olduğu çalışmada su ürünleri istihsal yerleri için belirlenen m 2 birim değerleri ile koordinat değerlerinin %60 ının birbirini tutmadığı (kaba hataların bulunduğu) anlaşılmıştır. Trabzon sahili boyunca mevcut balıkçı barınakları, demirleme alanları ile kum çıkarma alanları CBS tabanına işlendiğinde oluşan koordinat hataları aşağıda şekil 3 de gösterilmiştir. Şekil 3: Toplanan Denizel Alan Verilerin Konumsal Gösterimi (Nişancı ve Diğerleri, 2011) Batimetrik Ölçümler Liman, tersane, tüp geçit, sualtı teknik altyapı tesisleri yapımı, deniz taşıtlarının güvenli seyiri, deniz deşarjı ve dere ıslah projeleri gibi çalışmalara altlık sağlamak amacı ile sularla kaplı alanlarda (deniz, göl, gölet, baraj, dere v.b.) su altı topografyasının belirlenip derinlik haritalarının hazırlanması batimetrik haritalarla yapılmaktadır. Batimetrik haritalar genelde İskandil veya Eko-sounder (ES) sinyal alıcı ile gerçekleştirilmektedir İskandille Ölçüm İskandil ile ölçüm küçük çaplı deniz dibi araştırmalarında, genellikle derinliği 10 m geçmeyen yerlerde kullanılmaktadır. Bunun dışında,

6 Kıyı Mühendisliği Sempozyumu Ekosounderların kullanılmasının dalgaların yansıması nedeniyle sakıncalı olduğu deniz yapılarının çevresinde, Ekosounderların ölçümlerini kontrol etmek için, Deniz araçlarının kullanılabileceği derinlik tayinlerinde, Ses sonarlarının ölçümlerinin güvenilir olmadığı sığ derinliklerde de iskandil kullanılmaktadır. Şekil 4: DSİ tarafından hazırlanmış İskandil ölçmesine esas kanava örneği Ekosounder ile Ölçüm Echo-sounder ile ölçüm, deniz dibi araştırmaları için kullanılan en yaygın ölçüm tekniklerinden biridir. Bir batimetrik harita üretiminde donanımı; Eko-sounder (ES), Global Konumlandırma Sistemleri, alıcı ve el bilgisayarı oluşturur. Konumlandırma sistemleri kullanılarak istenilen noktaların x, y koordinatlarını ve Eko-sounder ile de z koordinat değerleri elde edilmektedir. Bu veriler çeşitli programlar yardımı ile bilgisayar ortamında işlenmektedir. Aşağıda Ankara güvenç göletine ait eko-sounder, batimetri ve üç boyutlu görünüm haritası örneği gösterilmiştir. Şekil 5. Eko-sounder güzergâh haritası. Şekil 6. Batimetri haritası.

7 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu Şekil 7. Güvenç göletinin üç boyutlu görünümü (Demirkıran, 2002). Bütün ölçümlerde olduğu gibi, batimetrik ölçümler de kendi içerisinde birtakım hataları barındırmaktadır. Bunlar; 1. ES nin kalibrasyonundan kaynaklanabilecek hatalar. 2. ES ve Konum belirleyicinin duyarlılıklarından kaynaklanan hatalar 3. Arazi koşullarının oluşturduğu engeller, (Batimetrik çalışmalarda özellikle sazlık, bataklık ve ağaçlık alanların çalışılması sırasında karşılaşılan olumsuzluklar nedeniyle ölçüm alınamamasının oluşturduğu hatalar.) 4. Oluşturulacak batimetri haritası için belirlenmiş noktaların dağılımından kaynaklanabilecek hatalar olarak sıralanabilir Denizel Alanların Kullanımına Yönelik Tesisler ve İrtifak Hakkı Su ürünleri yetiştiriciliği ilk defa M.Ö li yıllarda Çin de başlatıldığı sanılmaktadır. Daha sonraları, Orta Çağ da kale ve manastırların hendeklerine sazan stoklanmıştır. Deniz balıkları yetiştiriciliği ise M.Ö yıllarında gel-git olayı sırasında süt balığı yavrularının havuzlara stoklanması ile başladığı sanılmaktadır. Osmanlı döneminde balık avlama mahalleri arasında ilk akla gelen Dalya ve Voli yerleridir. Dalyanlar, balık sürülerinin toplu olarak geldikleri sahil civarındaki yerlerde, onların yakalanması için üç tarafı ağlarla çevrili, bir tarafı açık olup, balıklar içeri girince kapatılan avlanma mahalleridir. Voli ise sahillerden itibaren tespit edilen bir uzaklıktaki saha içerisinde sulara yayılıp sonra karaya çekilen ağlara verilen addır. Volilerin sahille irtibatı vardır, ağları sahile çekiliğinden belli bir kıyı kesimini de kullanmak zorundadır (Bıyık, 1997). Dalyan ve Voli mahalleri tasarruf hukuku yönünden ülkemize has bir uygulamadır. Yürürlükteki mevzuatımıza göre buralarda yeni ve özel bir tasarruf hakkı kurma yetkisi yoktur (Esmer, 1976, 474). Dalyan ve Voliler Tapuya tescil edilmesi halinde balıkçılık için bir hak olurlar. Bu bir yararlanma hakkıdır. Su ürünleri üretim yerlerine ilişkin mevzuatımızda, Hazinenin veya DSİ Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan baraj,

8 Kıyı Mühendisliği Sempozyumu dalyan, voli yerleri, göller, havuzlar, nehirler ve nehir ağızlarındaki su ve av yerleri ile deniz ve iç sulardaki su ürünleri istihsal hakkı, o yerde kurulan ve üyeleri 5 yıldan az olmamak üzere tüzüğüne göre istihsal bölgesinde ikamet eden ve yönetmelikle tespit edilecek şartlara haiz olan kooperatif birliği, kooperatif veya köy birliklerine, 2886 sayılı devlet ihale kanuna tabii olmaksızın öncelikle ve pazarlık suretiyle ilgili bakanlıkların mütalaası alınarak kiraya verilir. Su ürünleri istihsali ile ilgili hukuki durum tespiti ve bu türden faaliyetler için uygun ortamların belirlenmesi harita mühendisliğinin uygulama alanlarındandır. Şekil 8.Dalyan Yeri(Bıyık, 1997). Şekil 9. Voli Yeri (Bıyık, 1997) Sıvı Atıkların Uzak Deşarjı Karasal faaliyetlerden üretilen sıvı atıklar sonunda büyük çoğunlukla denizlere ulaşmaktadır. Bunda akarsuların rolü büyüktür. Özellikle kıyı kentlerinde büyük oranda kirliliğe sebep olan sıvı atıklar arıtılarak kıyıdan uzakta ve derinden denizlere deşarj edilmektedir. Bu amaçla yapılan tesislerin projelendirilmesi ve montajı aşamalarında harita mühendisliği uygulamaları mevcuttur Denizlerde Ulaşım ve Taşımacılık Denizlerde yapılan en eski faaliyetlerden birisi ulaşım ve taşımacılıktır. Deniz yüzeyi suda yüzen nesneler için doğal bir yol gibi görünse de, deniz yollarının hukuki ve teknik nedenlerin sınırlamasıyla karşı karşıyadır. Deniz yüzeyinde veya içinde yüzen araçların izleyecekleri rotaların belirlenmesi, diğer disiplinlerle birlikte harita mühendisliğinin uygulamaları arasındadır Yeraltı Kaynaklarının Tespiti ve Bunlardan Yararlanma Denizlerin altından devam eden kara uzantıları karalarda olduğu gibi maden, kömür ve petrol gibi doğal zenginlikleri barındırır. Bunların yerlerinin tespiti ve işletilmesi, hukuki durumlarının belirlenmesi, harita mühendisliğinin içine girdiği uygulama alanlarından sayılabilir. Bu tür çalışmalar göstermektedir ki, harita mühendisliği diğer disiplinlerle birlikte denizel alanlardaki uygulamalarda çok önemli bir destek kalemidir.

9 7. Kıyı Mühendisliği Sempozyumu SONUÇ VE ÖNERİLER Uluslararası Haritacılar Federasyonunun (FIG) yayınladığı kadastro 2014 raporunda kadastroya esas teşkil edecek arazi nesnesi adı altında bir kavramdan bahsedilmektedir. Buna göre araziyle ilgili olabilecek her bir nesne referans alınacak bir koordinat sistemine dayalı zaman verilerini de kapsayacak şekilde 4 boyutlu konumlandırılacaktır. Bu noktada arazi nesneleri sadece karalar üzerindeki detaylar olamayacaktır. Kıyı alanları ile denizel alanlarda bu kapsamda kabul edilecektir. Kaldı ki mühendislik faaliyetlerinin önemli bir kısmı tescil dışı alanlar olmasına rağmen globalleşen dünyamızın tetikleyen bir sonucu olarak bu alanlarda gerçekleşmektedir. Konuma bağlı veriyi gerektiren bütün mühendislik faaliyetlerinde temel altyapıyı harita mühendisleri kurmaktadır. Dolayısıyla kıyı ve denizel alanlarda da çok geniş yelpazede haritacılık uygulamaları olmaktadır. Her sahada olduğu gibi devletin hüküm ve tasarrufu altında olan kıyı ve denizel alanların tespit ve ölçümü ile arazi kullanımlarının ruhsatlandırılması aşamalarında arazi yönetimi sorunları yaşanmaktadır. Sorunlara kurumlar arası koordinasyon eksikliğinin yanında daha çok bu bölgelerin tespit ve tesciline yönelik yasal boşlukların neden olduğu görülmektedir. Özellikle son yıllarda giderek önemi artan bu bölgelerin sürdürülebilir kullanımı ve yönetimi için bütünleşik kıyı yönetimine esas olacak temel altlıklarının ve bu altlıklara ilişkin konumsal ya da konumsal olmayan bütün verilerin bir sistemde toplanıp sürekli güncellenmesine imkân sağlayacak veri altyapısının ülke genelini kapsayacak şekilde kurulması gerekir. Bu noktada bütünleşik kıyı yönetimi altyapısının e-devlet kapsamında oluşturulması ülkemiz adına yapılması gereken çok elzem bir ödev olarak kabul edilmelidir. KAYNAKLAR Agenda 21 (1992), Programme of Action for Sustainable Development, Rio Declaration on Environment and Development, Report of the UN Conference on Environment and Development, Rio De Janerio, 3-14 June Akyol, N., Tüfekçi, M., Seyhan, K., Demir, O., (1997), Türkiye de Kıyıların Kullanımı ve Kamu Yararı İlişkileri: Trabzon İli Kıyı Kullanımı ve Sonuçları, Türkiye nin Kıyı ve Deniz Alanları 1. Ulusal Konferansı, Haziran 1997, Ankara, Türkiye Kıyıları 97 Konferansı Bildiriler Kitabı, Bıyık C., (1997), Dalyan ve Voli Yerlerinin Tespit ve Tescili, Mülkiyet Dergisi, Sayı 26, Ankara. Demirkıran, O. (2002), Sediment Verimi Tahmininde Batimetrik Çalışmlara Ölçüm ve Değerlendirilmesi, K.H. Ankara Araştırma Enstitüsü., Ankara. Doğan, E., Burak, S. ve Akaya, M.A. (2005), Türkiye Kıyıları Kavramsal Tanımlama-Planlama- Kullanım, Beta Basım Yayım Dağ. Şti., İstanbul. Esmer G., (1976), Mevzuatımızda Gayrimenkul Hükümleri ve Tapu Sicili, Olgaç Matbaası, Ankara. Karahacıoğlu M.R., (1974), Gayrimenkul Hukuk Davaları, Akgün Matbaası, İstanbul. Fernandes, T.F. ve Read, P.A. (1993), Aquaculture and the Management of Coastal Zones, Napier University, School of Life Sciences, 10 Colinton Road, Edinburgh, Eh10 5dt, Scotland. Güneroğlu A., (2002), Denizel Verilerin CBS ile Modellenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. Kılıçöz Ö., (2009) Kıyı Alanları Yönetimi ve Kıyı Yapılarında Örnek Alan Tekirdağ Limanı, Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ. Mumby P.J., Har bor ne A.R., (1999) Development Systematic Gasification Scheme of Marine Habitats to Facilitate Regional Management and Mapping of Caribbean Coral Reefs, Biological Conservation, 88,

10 Kıyı Mühendisliği Sempozyumu Nişancı R., Uzun B., Demir O., Yıldırım V., Özçelik A., E., (2011) Denizel Alanlara yönelik Kadastro Bilgi Sistemi Tasarımı. Trabzon Örneği, TMMOB Harita Kadastro Mühendisleri Odası, 13. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Nisan 2011, Ankara Ross L.G., Mendoza E.A., Bever idge M.C.M., (1993) The Aplication of Geographic Information Systems to Site Selection for Coastal Aquaculture: An Example Based on Salmonoid Cage Culture, Aquaculture, 112, Sorensen, J., (1995), Coastal Zone Management Techniques and Instruments, Medcoast Instute 95 Med Campus Certificate Program On Coastal Zone Management in the Mediterranean and Black Sea, Eğitim Programı Notları, Ankara. URL 1, Kıyı Mevzuatı ve Kıyı Kenar Çizgisinin Gelişimi, sigelisimi.pdf, 10/08/2011. Ünal, Ö., (1997), Kıyıların Yönetimi ve Planlamasında Kamu Yararı, Türkiye nin Kıyı ve Deniz Alanları 1. Ulusal Konferansı, Haziran 1997, Ankara, Türkiye Kıyıları 97 Konferansı Bildiriler Kitabı,