Besi Hayvanlarınızı Kaliteli Yemlerimiz ile besliyoruz.

Transkript

1 Sektörde 33.yılımız ZAMANI Dengeli ve Ekonomik Besleme Yıl : 2 Sayı:6 Temmuz-Ağustos-Eylül 2013 Bülten Besi Hayvanlarınızı Kaliteli Yemlerimiz ile besliyoruz. Ette lezzet ve verimli besiyi bu yıl kurban kampanyamız ile destekledik. Kurban besisi için toklu yemimiz Özlem Tamay ve sığır besi yemlerimizde 30 çuvala 1 çuval bedava kurban besi yem maliyetine yaklaşık % 3,5 destek oldu. Kaliteli yem fiyat desteği ile bilinçli üreticiler daha çok kazanacak.. (devamı sayfa 5 te..) Nedim ÖZKURTUL Eylül 2013 tarihleri arasında 9.Uluslararası İzmir Tarım Sera ve Hayvancılık Fuarı ndayız.. Aramıza Yeni Katılan Bayimiz Gebe Koyunların Beslenmesi - Ertan TEKİN Sayfa 4 te.. Haziran 2012 de Ziraat Mühendisliği zootekni Döl Verimi Problemleri - Emrah ÖZEN Sayfa 6 da.. Silaj Yapımının Püf Noktaları - Nihat ÖZTÜRK Sayfa 7 de.. İşte Başarımız!.. Süt Kanıtı Güngör Tarım - Acıpayam / Denizli bölümünden mezun oldum. Ocak 2013'de bölgede veteriner hekim olan ağabeyim İbrahim Güngör ile birlikte yem bayiliği yapmaya karar verdik. Yem sektörüne yeni girmiş olmamızdan dolayı ilk zamanlar sektörü ve ihtiyaçları anlamaya çalışarak geçirdik. Bir işletme olarak bizim yem firmasından beklentilerimiz öncelikli olarak kalite, standart, üretim ve saha çalışmasıdır. Özlem Yem ile görüşmelerimizden sonra Özlem Yem in bu beklentilerimizi karşılayacağına şüphemiz olmadan inandık ve Özlem Yem bayiliği ile yola devam etmeye karar verdik. Önümüzdeki süreçteki hedeflerimiz arasında Özlem Yem ile bölge üreticilerine daha kaliteli ve ekonomik yemleme sağlamaktır. Özlem Yem'in kalitesiyle bölgedeki rekabet ortamında başarılı sonuçlar alacağımıza inanıyorum. Özlem Yem ile olan planlarımız, birlikte saha çalışmaları, üretici ziyaretleri yaparak ve seminerler düzenleyerek bölgede başarılı olup sürdürülebilir hizmet sağlamaktır. Hasan Ali GÜNGÖR GÜNGÖR TARIM HASAN ALİ GÜNGÖR GÜNGÖR TARIM HASAN ALİ GÜNGÖR

2 B AY İ M İZ Mehmet Ünlü - Manisa / Borlu Manisa'nın BORLU ilçesinde ÜNLÜ TİCARET olarak 2000 yılında Kerim ÜNLÜ ile birlikte ticarete başladık. Yaklaşık 3 sene kadar hammadde alım satımıyla uğraştıktan sonra 2003 yılında ÖZLEM YEM ile büyükbaş ve küçükbaş yem satışına başladık. Yeni başladığımız yem yatışında Özlem Yem in kalitesi, ürün çeşitliliği ve üstün hizmetleri sayesinde kısa sürede istediğimiz yere gelebildik. Özlem Yem ile birlikte çıktığımız bu yolda kalite ve hizmet anlayışıyla ticaretimizi daha ileri taşımak düşüncesindeyiz Mehmet ÜNLÜ Nahit Sezgin (ns sezgin) - Ezine / Çanakkale 1967 yılında baba ve dedelerimizle Ezine'nin Mecidiye Köyü nde zeytincilik ve zeytinyağı sıkma tesisi ile ailece iş hayatına başladık. Biz üçüncü nesil, 1987 de Ezine ilçesinde yem ticareti ile faaliyet alanımızı genişlettik. Yemcilikte de farklılaşmayı ilke edinen anlayışımızla, o yıllardan beri gece gündüz çalışarak yetiştiriciye bakım ve besleme konularında destek olmaya çalıştık. Son 5 yılda da aynı çalışmaları Özlem Yem ve saha ekibi ile gerçekleştirmekteyiz. İlerleyen yıllarda; 1996 da Balıklı köyü altında, mandıra 1998 de Gökçebayır köyünde, kontinü sistem zeytinyağı fabrikasını faaliyete başlattık. Yem ticaretinin yanında lastik, her türlü zirai alet ve ekipman satışını Çanakkale merkez büro ve Kepez depo ve Ezine depolarımızdan yapmaktayız. Tüm işletmelerimizde 30 kişiye sürekli istihdam sağlamaktayız. Kendi zeytinliğimiz ve zeytinyağı fabrikamız için de sezonda ortalama 40 kişiye de istihdam sağlamaktayız. Gerek peynir ve gerekse zeytin ve zeytinyağında kendimize ait 'NS SEZGİN'' markası ile üretim yapmaktayız. Üretimlerimizin bir miktarını kendi satış reyonumuzda satıyoruz. Şirketimizin Ezine İzmir karayolu 6.km de inşasına başladığı süt ürünleri üretim, satış ve dinlenme tesisi de yıl sonunda açılacaktır. Nahit Nail SEZGİN 2

3 le Mutlu Çiftlikler Kaanlar Süt Çiftliği / Çanakkale Kaanlar, 1978 yılında kollektif şirket olarak İstanbul - Unkapanı'nda kurulmuştur. Grup, 2006 yılında yapmış olduğu unvan değişikliğiyle anonim şirket statüsüne geçmiştir. Akhisar ve Gemlik zeytin fabrikaları dışında, Malkara'da kurulu süt fabrikasının günlük süt işleme kapasitesi 1200 tondur. Ürünlerini yurt içi ve yurtdışı pazarlarda satmaktadır. Kaanlar Gıda Sanayii ve Ticaret AŞ yılında büyüme hedefleri arasında 10 yolda gerçekleştirmek istediği 1000 sağmallık 10 ayrı işletmenin ilkini Çanakkale ili, Gökçalı köyü civarında, 2011 yılı kasım ayında 480 baş sağmal kapasiteli tesisi tamamlayarak faaliyete başlamıştır. İşletmeye gebe düvelerin bir kısmı 2011 yılında ABD den ithal edilmiş, bir kısmı da 2013 yılında Macaristan'dan ithal edilmiştir. Süt üretim işletmesinin silajlık mısır gereksiniminin karşılanması amacıyla; kendi arazilerimizde, kiralık ve sözleşmeli toplam 1200 dönüm arazi işlenmektedir. Yonca kuru otunun bir miktarı, 200 dönüm arazide sözleşmeli olarak yetiştirilirken, Aksaray ilinden yıllık 1000 ton kadar da satın alınmaktadır. İşletmemizin kesif yem gereksinimi Özlem Yem'den karşılamaktadır. Düzenli olarak analiz edilen kaba yemler ve takip edilen süt verim miktarlarına bağlı olarak grup rasyonları düzenlenmektedir. İ ş let med e ş u a n d a b it kis el ve h ay van s a l ü ret im faaliyetlerinde 20 kişiye istihdam sağlanmaktadır. Teknik kadroda 2 veteriner hekim, 1 Ziraat Mühendisi ve 1 Süt Sağım Teknikeri yer almaktadır. Suat SARIİBRAHİMOĞLU Tarım Hayvancılık İşletmeleri Genel Müdürü Kaanlar Süt Çiftliği / Çanakkale 3

4 Gebe Koyunların Beslenmesi de enerji gereksinmesi büyük bir önem taşır. Koyunlara gebeliğin ilk 4 ayında, vücut kondisyon puanı düşük değilse ve yaşama payı düzeyinde bir besleme uygulanıyorsa, ilave bir kesif yem verilmesi gerekmemektedir. Sürünün tamamının aynı gün gebe kalmadığı da göz önüne alınarak, pratikte gebelik payı için ilave yemlemeye doğumlara 1.5 ay kala başlanması daha doğru bir uygulamadır. Koyunların besin maddeleri gereksinimleri, özellikle gebeliğin son döneminde artış göstermektedir. Bu artışın nedeni de; rahim, yavru zarları ve sıvılarıyla ve fetus ( son 6 haftada 2/3 oranında büyür) çok hızlı bir şekilde gelişmekte, ayrıca meme dokusu (alveoller) da laktasyon için hazırlanmaktadır. Aşağıda yer alan tabloda gebeliğin ilk 15 haftası ile son 4 haftasının besin madde gereksinimlerinin karşılaştırılması, konunun daha iyi anlaşılmasını sağlamaktadır. KOYUNLARIN GEBELİKTE ENERJİ TÜKETİME İLE KUZULARIN DOĞUM AĞIRLIĞI ARASI İLİŞKİLERİ Kuzu doğum ağırlığındaki 1 kg düşüşün ölüm oranında yaklaşık %12 oranında bir artışa neden olduğu bildirilmektedir. Gebeliğin son döneminde ve tekiz gebe olan koyun, gebeliğin başındaki gereksinmeden %50 daha fazla yeme gereksinim duyarken, ikiz gebe koyun %75 daha fazla yeme gereksinim duyarlar. Gebeliğin son döneminin en önemli problemi özellikle çoğuz gebeliği ve kondisyonu iyi olan koyunlarda ani yem değişimi veya yeterince enerji sağlanmaması gibi nedenlerle yağ depolarının enerji kaynağı olarak kullanılması nedeniyle kanda keton maddeleri miktarının artması ve gebelik zehirlenmesinin ortaya çıkmasıdır. Bu hastalık genelde gebelik toksemisi, ikizlik hastalığı veya ketozis olarak bilinir. Çoğuz gebelikte hayvanın mide kapasitesi de düşük olduğundan hayvan yeterli enerjiyi alamayabilir. Ani yem değişikliği ile ortaya çıkan sindirim problemi, fazla kesif yem kullanımıyla ortaya çıkan asidoz problemi yağların enerji kaynağı olarak kullanılmasını sağlayarak toksemiye neden olabilir. Bandırma Koyunculuk Araştırma Enstitüsünde, İsmet Filya ve arkadaşlarının yapmış olduğu bir besleme denemesi bu konuda bizleri aydınlatmaya yetecek verileri ortaya koymaktadır. 210 baş anaç koyun ile başlanan çalışmada; canlı ağırlık, yaş, gebelik süreleri birbirine çok yakın 7 ayrı grup ( 30'ar baş) oluşturulmuştur. Gebeliklerin son 45 gününde serbest kaba yemin yanında 7 gruba da farklı miktarlarda kesif yem verilerek; koyunların canlı ağırlık değişimleri, kuzu doğum ağırlıkları, sütten kesim canlı ağırlıkları, kuzu ölüm oranları gibi veriler tespit edilmiştir. KOYUNLARIN GEBELİK DÖNEMİ BESİN MADDE GEREKSİNİMLERİ (NRC, 1985b) Gebeliğin son dönemine koyun kondisyonla girmelidir. Tek doğumlarda annenin canlı ağırlığında 10 kg dolayında bir artış, ikiz doğumlarda ise kg dolayında bir artış meydana gelmelidir. Bu durumda, kuzuların doğum ağırlığı tekiz doğumlarda 5-6 kg, ikiz doğumlarda ise % daha az olmaktadır. Buna göre, gebeliğin ilk 3 ayında anne vücudunda protein birikimi çok az olurken 4. ve 5. aylarda protein birikimi artmaktadır. Özellikle gebeliğin son 6 haftasında fetusun hızlı büyümesi ve meme bezlerinin hızlı gelişimine bağlı olarak oldukça yüksek besin madde birikimi gerçekleşmektedir. Bu dönemde rasyon protein düzeyi önemlidir. Zira fetus gelişiminin ve kolostrumun büyük bir kısmı proteinden oluşur. devamı sayfa 5 te.. KOYUNLARDA GEBELİK DÖNEMİNDE FETUS ve ÜREME ORGANLARINDA PROTEİN BİRİKİMİ Yaklaşan laktasyondaki yüksek enerji gereksinmesinin karşılanması için belli bir yağ rezervinin oluşturulması için 4

5 210 BAŞ ANAÇ KOYUNU FARKLI MİKTARDA KESİF YEMLE * BESLEME SONUÇLARI (1.sayfadan devam) Yaşlı Sığırların Semirtilmesi Doğu Anadolu' dan yaylalardan satın alınıp besiye çekilen hayvanlar beside fırsata dönüştürülebilir. Bu hayvanlar genellikle 2 yaşın üzerinde ve tam kurban edilecek yaştadır. Yaylalarda yem yemeden büyüyen kondisyonu düşük hayvanlar aşağıda görülen tabloya uygun olarak 1 ay da kesif yeme alıştırılırlar. DÖNEM 1-2 Gün 1.Hafta 2.Hafta 3.Hafta 4.Hafta 5.Hafta (*) % Ham Protein, 3078 kcal /kg enerji içermektedir. Tablodan da anlaşılacağı üzere; gebeliğin son döneminde koyunlara kesif yem ile yapılacak besin maddesi yüklemesi ile Koyunlarda canlı ağırlık artışı ve vücut kondisyon puanında artış Doğum sonrası daha az canlı ağırlık ve kondisyon kaybı Kuzu doğum ağırlığında artış Sütten kesinceye kadar kuzu kayıplarında azalma Kuzuların 60. Gün canlı ağırlıklarında artış Belirgin bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Koyunların gebe döneminde, geleneksel yetiştiricilikte, arpa kullanımı yaygındır. Ancak arpa bu dönemde gereksinim duyulan protein, vitamin ve mineralleri yeterli düzeyde içermediğinden dengeli bir kesif yem değildir. Bu nedenle eksikliklerini giderecek bir konsantre (Özlem Torkay Mix) yem ile tamamlanmalıdır. Arpanın mevcut olmaması durumunda da Özlem Torkay 15 ve Özlem Torkay 17 yemleri bu dönem gereksinimlerini karşılayan ürünlerdir. GEBE DÖNEM KOYUN BESLEME TABLOSU (*) Bu miktar koyunların canlı ağırlığına, vücut kondüsyonuna, ikizlik oranına (ırk) bağlı olarak artış vaya azalış gösterebilir. Ertan Tekin Ürün Md. KAYNAKÇA İsmet Filya, Ali Karabulut ; Gebeliğin Son Döneminde Farklı Düzeylerde Beslemenin Koyunlarda Canlı Ağırlık ile Kuzularda Büyüme ve Yaşama Gücü Üzerine Etkileri Ahmet Alçiçek, Yaman Yurtman; Entansif Koyunculukta Besleme Murat Görgülü; Büyük ve Küçükbaş Hayvan Besleme KABA KURU YEM KESİF YEM (Buğdaygil hasılı-kuru yonca-saman) (ÖzlemToraman G-Özlem Toraman B) Serbest 80% 65% 50% 35% 20% Yok 20% 35% 50% 65% 80% 1 Aylık alıştırma döneminden sonra işkembe mikroflorası uygun hale gelen hayvanlar %80 kesif yem %20 kaba yem yada serbest kesif yem ve serbest kaba yem ile beslenerek ayda hızla kondisyonu nu tamamlar. Zamanında beslenmemiş zayıf kalmış bu hayvanlar gözle görülür bir biçimde kısa sürede gelişir. Kas ve yağ dokusunu tamamlar. Kurban besisinde bu hayvanlar kazanç kapısıdır. Kısa sürede yaşlı hayvan semirtmede direkt Özlem Toraman B sığır besi bitiş yemiyle başlanabilir. Genç Sığır Besisi Kurban besisi yanında ekim ayıyla beraber kış besisi başlayacaktır. Havaların serinlemesi ile besi ahırlarımızı doldururken topladığımız hayvanların ; Genç 5-6 aylık ( kg canlı ağırlık) Küçük kafa yapılı ve büyük bir çene yapılı, Derin bir göğüs,düz sırt çizgili, Yuvarlak bir beden yapılı,geniş ve uzun sağrılı Kısa bacaklar ve bacak araları geniş Uzun ve vücuda dik bağlantılı kaburga kemikli olmalarına özen göstermeliyiz. Böylece bilinçli ve karlı bir besiciliğe ilk adımı atmış oluruz. Toplanan hayvanlar yoldan gelmiş yorgun aç ve susuz olacaktır. Bu hayvanların önüne geviş getirmelerini sağlamak için kuru kaba yemler konmalıdır. Buğdaygil hasılları, kuru otlar bu iş için uygundur. Kontrollü olarak temiz su verilmelidir. Stres altında olduklarından vitamin ve antibiyotik desteği verilebilir. Parazit ilaçlaması mutlaka yapılmalıdır. Serbest ahırlarda canlı ağırlıklarına göre gruplama yapılmalıdır. Büyük kayıplara sebep olan şap hastalığına karşı kesinlikle aşı uygulanmalıdır. Bölgenin özelliklerine göre veteriner hekimlerden destek alınarak yanıkara, şarbon, leptospiroz, clostridium, pasteurella ve solunum yolu enfeksiyonlarına karşı aşıları uygulamak uygun olur. Besiye alına hayvanlar yine yukarıdaki besiye geçiş programı uygulanarak yaklaşık 1 ayda %80 kesif yem ve %20 kaba yem oranıyla beslenmeye geçilir. Kesif yem olarak kg canlı ağırlığa gelinceye kadar Özlem Toraman G yemi ile daha sonra Özlem Toraman B yemi ile besleyerek besi tamamlanır. Elinde besi için arpa olan üreticiler besi başlangıcından başlayarak günde 2 kg Özlem Tombikat ve serbest miktarda arpa ezmesi ile besleyebilirler. Kesif yem yanında mutlaka %20 kaba yem yedirilmelidir. 7-8 Aylık besi sonucunda besi hayvanlarımız kesim ağırlığına ulaşacaktır. Özellikle bölgemizde süt ırkı siyah alaca sığırların genç erkek danaları yada montofonlar kg canlı ağırlığa ulaştığında besi sonlandırılır. Besi hayvanlarının mineral gereksinimlerinde farklılıklar olabileceği için yem yanında Özlemin Blk-B yalama tuzunu da önlerinde bulundurmanızda yarar vardır. Kazançlı bir besi dönemi dileriz. Nedim ÖZKURTUL 5

6 Döl verimi Problemleri problem yaşarlar ve istenilen sürede gebe kalmazlar. (Özlem Venüs, Özlem Enerjet) Yaz sıcaklarının son demlerinin yaşandığı Eylül ayında, yaptığımız işletme ziyaretlerinde en çok konuştuğumuz konuların başında döl verim problemleri gelmektedir. Bu konuda yaşanacak sıkıntılar ile ilgili olarak bir önceki sayımızda aşağıdaki şekilde uyarıda bulunmuştum: İneklerin yaz aylarında döl tutmadıkları artık pek çok yetiştirici tarafından bilinmektedir. Yapılan çalışmalarla çok detaylı ve bilimsel olarak sebepleri ortaya konulmuş olan bu durumu, kısaca ineklerin hormonlarında yaşanan değişimlerden kaynaklandığını söyleyebiliriz. Örnek vermek gerekirse, kışın % olan döl tutma başarısı yazın %10-20 seviyelerine iner. Korunma amacıyla, hayvanların beslenmelerinde yapılacak düzenlemeler ile kötünün iyisi elde edilmeye çalışılır. Bu düzenlemeler sonucunda hayvanların kış aylarındaki gibi döl tutmaları beklenmemelidir. Maalesef çok sıcak geçen bir yaz döneminin sonunda pek çok işletme döl verimi konusunda sıkıntı yaşamaktadır. Önlem zamanı geçtiği için artık yapılacaklar ile ilgili konuşmamız daha anlamlı olmaktadır. Sıcaklara bağlı döl verim problemleri sıcaklığın şiddetine bağlı olarak Eylül ve Ekim aylarında da devam etmektedir. Uzmanlar bu durumu sıcak stresinin artçıl (sarkmış) etkisi olarak tanımlamaktadır. Üzülerek söylemek zorundayım ki döl verimi ile ilgili sıkıntılarınız henüz bitmeyecek. Bu dönemde hayvanlara ekstra vitamin ve mineral katkılarının (Özlem Naturavim, Özlem Vitacalfo) kullanımı derdinizin çözümünde destek olacaktır. Fakat bu uygulamalar kesin çözüm olarak görülmemelidir. Sahada yaptığımız çiftlik çalışmalarında, genellikle döl verim problemlerinin, hayvanların doğum sonrasında yetersiz ve dengesiz beslendiği işletmelerde daha fazla görmekteyiz. Yüksek süt veren hayvanların döl tutmadığı halihazırda yetiştiriciler tarafından oldukça iyi bilinen bir neden sonuç ilişkisidir. Döl verim problemlerinin ortaya çıkmasına yol açan başlıca sebepleri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz: 3- Rahim problemleri: Yüksek süt veren hayvanların doğum sonrasında bünyeleri (bağışıklık sistemleri) zayıflamaktadır. Ortaya çıkan bu durum hayvanların rahim iltihaplarına duyarlı olmalarına yol açmaktadır. Hayvanların doğum sırasında dirençlerinin daha fazla olması için beslemede daha dikkatli olmak ve yardım almak gereklidir. 4Ayak problemleri : Yaptığımız ziyaretlerde sırasında en fazla ihmal edilen ve ortaya çıktıktan sonra tedavi aranan problemlerden biridir. Bilinmelidir ki ayak problemleri sezaryen operasyonundan sonra hayvanların döl tutmasında en büyük sıkıntıyı yaratan 2. problemdir. Bu problemi en aza indirilebilmek için senede 2 kere ayak bakımlarının yaptırılması gerekmektedir. Ayrıca ayak sağlığını arttırıcı katkılar (Medicas) kullanılabilir. 5Bulaşıcı Hastalıklar: Brusella, IBR, BVD ve benzeri hastalıklar hayvanlarda çok ciddi derecede düşük ve döl verim problemlerine sebep olur. Eğer işletmede düşükler ve tohumlamadan sonra çözmeler sık oluyorsa en kısa zamanda veteriner hekim ile görüşülmeli; bölgede var olan hastalıklar konusunda bilgi alınmalı ve çözüm ile ilgili uygulamalara başlanmalıdır. 6- Döl tutmadan geçen her günün ekonomik kaybı yaklaşık olarak 10 litre süte denk gelmektedir. Bu hesaptan yola çıkarak Türkiye'de bulunan sütçü sığırların tamamında sadece 1 kızgınlık döngüsü(21 gün) döl tutma süresinin uzamasının ülke ekonomisine maliyeti çok büyük olmaktadır. Bir işletmede döl verim kriterleri, sürüdeki ortalama değerler üzerinden hesaplar yapılır. Bu nedenle süt sığırı sürüsünde döl verim kriterlerinin olması gereken değerler aşağıda verilmiştir. 1Hayvanların ihtiyaçları doğrultusunda beslenmemesi : Hayvan için yeterli olduğunu düşündüğümüz yem maddelerini (saman, yonca, silaj, fabrika yemi, arpa, mısır, küspeler vs.) verdiğimiz halde hayvan zayıflıyorsa; çok yüksek ihtimalle hayvanın döl tutması bozulacaktır. Bu durumun görüldüğü işletmelerde rasyon dengesinin sağlanması gerekmektedir. (Sandifeed) 2Doğum sırasında ve sonrasında yaşanan hastalıklar : Doğum felci, ketosis, asidoz gibi hastalıkların görülmesi durumunda döl verimi aksar. Eğer bu problemler sık yaşanıyorsa önlemeye yönelik doğum öncesi ve sonrasında besleme ve rasyon hazırlama konusunda yardım alınmalıdır. Doğum öncesinde şişman inekler doğum sonrasında Genel Müdür ZAMANI Dengeli ve Ekonomik Besleme BÜLTEN Temmuz-Ağustos-Eylül 2013 Düvelerin 24 aylık yaşta ilk buzağısını vermesi Servis periyodunun(ilk tohuma verme süresinin) 100 günün altında olması Buzağılama aralığının ortalama 13 ay olması İneklerde ilk tohumlamada gebe kalma oranının 5060% Gebelik başına tohumlama sayısının 2'nin altında olması Kızgınlık tespitindeki başarının % 80'in üzerinde olması istenir. Yukarıda belirtilen kriterlerden sapma yaşanan işletmelerin çözüm konusunda yardım istemesi işletmenin geleceği ve ekonomisi açısından elzemdir. Sahibi : Yaman AKİŞ Sektörde 33.yılımız Hayvana bağlı bireysel problemler Bol verimli günler dilerim. Editör : Volkan SÖNMEZ Emrah ÖZEN Baskı : Ezgi Matbaacılık Salihli İletişim: Ankara Asf. Üzeri 7. Km. Tel: (236) Salihli Veteriner Hekim 6

7 Silaj Yapımının Püf Noktaları 1.5-2m3 alan yeterlidir. 9. Silolama, silo kapları açılmadığı sürece suca zengin yemlerin dış çevre koşullarından etkilenmeden ve bozulmadan 2-3 yıl gibi uzun süre ile saklanmasına imkan sağlar. 10. Silolanacak yemler erken biçileceği için işletme ekim alanlarının daha rasyonel kullanımına imkan sağlar. 11. Yem maliyeti açısından kuru madde bazında kuru otlara göre çok daha ucuz kaba yem teminine imkan sağlar. 12. İleri düzeyde mekanizasyona imkan tanıdığı için işçilik giderlerinde azaltır ve böylece işletme ekonomisini olumlu yönde etkiler. Özetle, silolayarak saklama yani silaj yapımı, özellikle kaba yem kaynakları sınırlı olan ülkemizde sığır yetiştiricileri için hem ekonomik hem de dengeli besleme açısından büyük faydalar sağlayabilecek potansiyeldedir. Silaj yapım aşamasında çoğumuzun gözden kaçırdığı ve işletmeyi yakından ilgilendiren diğer bir konu ise silaj miktarını belirlemek. Silo Büyüklüğüne ve Silajın Miktarına Nasıl Karar Verilir? Silo büyüklüğü veya silo hacmi, çiftlikte yapılacak silaj miktarına bağlı olarak belirlenir. Silaj miktarı belirlenirken öncelikle, 1. İşletmenin büyüklüğü, yani işletmede silajla beslenecek hayvan sayısı ve türü, 2. Silajın hayvanlara verilme süresi, 3. Üretilecek silajın yoğunluğu, yani 1m3 silajın kg olarak ağırlığı, 4. Silodan yararlanma oranının bilinmesi ve tüm bunlara göre işletmenin ihtiyacı olan toplam silajın ton olarak belirlenmesi gerekir. Silo kabından her zaman %100 yararlanmak mümkün değildir. Normal koşullarda silo kabından yararlanma oranı %80 civarındadır. Silo hacminin yaklaşık %20'si sıkıştırma sonucu oluşan hacim azalması nedeniyle kullanılamaz. Silo hacmine duyulan gereksinim hesaplanırken bunun mutlaka dikkate alınması gerekir. Dengeli ve Ekonomik Besleme için kesif yemlerle birlikte yeşil veya kuru kaba yemler ile silajların da rasyonlara girilmesi zorunludur. Hayvanların ihtiyaç duydukları yeşil yemleri yılın ancak belirli günlerinde bulmak mümkündür. Bunlar otlatılarak veya biçilerek hayvanlara yedirilir ve işletmelere ciddi anlamda ekonomi getirir. Yeşil yemlerin olmadığı dönemlerde de bu durumun devam etmesi istenir. Giderek büyük önem kazanan ve ruminant beslemede kullanımı yaygınlaşan silajın üretiminde dikkat edilmesi gereken konu başlıkları şöyledir : Silolamanın yapılacağı yerin seçimi, Silo kabı, silo kabının doldurulması ve kapatılması, Fermantasyon süresince bekletilmesi ve boşaltılması Silolanacak materyalin seçimi, hasat edilmesi ve silolamaya uygun hale getirilmesi Silolamanın amacına ulaşması, elde edilen silajlardan beklenen faydanın sağlanması için tüm bu konulara gereken özenenin gösterilmesi gereklidir. Silo yeminin hayvan beslemeye ve işletme ekonomisine getireceği yararlar aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz. 1. Suca zengin kaba yemlerin yetişmediği dönemlerde hayvanların suca zengin kaba yem gereksinimlerini karşılar. 2. İklim koşullarının yeşil otların kurutulmasına olanak tanımadığı bölgelerde silolama, yani yeşil yemlerden silaj hazırlama en uygun saklama yöntemidir. 3. Suca zengin yemlerin her türlü iklim koşullarında saklanmasına imkan sağlar. 4. Yeşil otları kurutarak saklamaya göre silaj yaparak saklamada yemlerin besin madde kaybı daha az olur, yani yeşil yemler besin madde içerikleri açısından fazla bir kayba uğramadan uzun süre saklanabilirler. 5. Silaj, hayvanların hoşlanacağı koku, tat ve yumuşaklığa sahip olması nedeniyle hayvanlar tarafından sevilerek tüketilir ve hayvanların iştahlarını açar. 6. Silolanacak yem içine karışmış her türlü yabancı ot silolama ile hayvanlara zararsız hale gelir, toksik etkili bazı bitkiler, fermantasyon nedeniyle bu etkilerini yitirirler ve daha kaliteli ve sindirilebilirliği daha yüksek kaba yem elde edilir. 7. Başka metotlarla saklanması zor olan veya mümkün olmayan suca zengin yem kaynaklarının saklanmasına imkanı sağlar. 8. Kurutma işlemiyle saklamaya göre silolayarak saklama, çiftlik içinde daha kolay, küçük hacim ve mekanlarda depolama imkanı sağlar. Örneğin bir ton kuru ot depolamak için 14m3 alan gerekirken, aynı miktar silajı depolamak için Bazı yeşil yemlerin dönüme yeşil yem verimleri, silaj olma aşamasındaki kayıp oranları ve silaj miktarları aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Nihat ÖZTÜRK Ürün Md. 7

8 Seferihisar Koyun-Keçi Panayırı İzmir İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği tarafından Seferihisar Belediyesi nin katkılarıyla bu yıl üçüncüsü düzenlenen İzmir Koyun Keçi Panayırı Eylül tarihlerinde Seferihisar Kapalı Pazaryeri ve Belediye Kültür Sarayı nda gerçekleştirildi. Panayır büyük bir coşkuya ve katılıma ev sahipliği yaptı ü aşkın kişinin ziyaret etttiği panayıra tanıtım standımızla biz de yer alarak üreticilerimizle buluşma imkanı bulduk. Pet Food Ürünleriyle Yakında Hizmetinizde.. İki Adet Yetişkin Köpek Maması, Yavru Köpek Maması ve Kedi Maması Bayiilerinde yerini alacaktır..