HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ RAPORU

Transkript

1 15 Mart 2011 HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ RAPORU Engelli Öğrenci Birimi Başkanı; Prof Dr Sevil Gürgan Engelli Öğrenci Birimi Koordinatörü; Prof Dr Hülya Kayıhan Hacettepe Üniversitesinde engelli öğrencilerin akademik başarıları, yaşam kaliteleri ve katılımlarını arttırmak için Engelli Öğrenci Birimi engelli öğrenci danışmanları ve aşağıdaki birimlerle koordineli olarak çalışmaktadır. Hacettepe Üniversitesi Engelli Öğrenci Birimi; Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Bölümü Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Hacettepe Üniversitesi Engelliler Uygulama ve Araştırma Merkezi Güzel Sanatlar Fakültesi İç Mimarlık Bölümü Sağlık Spor Kültür Dairesi Başkanlığı Yapı İşleri Daire Başkanlığı Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı ile koordineli olarak çalışmalar yapmaktadır. Yeni Düzenlemeler Engelli Öğrenci Birimi ve Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı birlikte çalışarak kayıtlar sırasındaki sınıflandırmayı yeniden düzenlenmiştir. Kayıt sisteminde aşağıdaki sınıflandırma kullanılmıştır. 1. Spesifik öğrenme güçlükleri (disleksi) 2. Kısmi ve total görme engelli 3. Kısmi veya total İşitme engelli 4. Mobilite güçlüğü veya tekerlekli sandalye kullanıcısı 5. Otistik spektrum bozukluğu / Asperger s sendromu 6. Zihinsel sağlık problemi 7. Görünmeyen özür 8. Yukardakilerden iki veya daha fazlası 9. Diğer özür

2 ( diabet, epilepsi, kalp problemi ) (The Higher Education Academy Engineering Subject Centre (previously LTSN Engineering) has published this 2nd Edition with updates and additional material provided by David Jackson, Disabilities and Additional Needs Service, Loughborough University, and Carol Arlett, Higher Education Academy Engineering Subject Centre) Eğitim Öğretim döneminde engelli öğrencilerin üniversitedeki yaşamları; Ulaşılabilirlik, derslere katılım, sınavlar, ders materyalleri, yaşam kaliteleri aktivitelere katılım ve memnuniyet düzeyleri aşağıdaki yöntemlerle incelenmiş ve çözüm önerileri oluşturmak üzere değerlendirilmiştir. Akademik sosyal yaşama katılımla ilgili değerlendirmede; Demografik bilgiler, Akademik ve sosyal yaşamın gereği aktivite performans analizi ( Kanada Aktivite Performans Analizi ), Memnuniyet Anketi, Üniversitede mimari engellerin incelenmesi için uygulama yapılmıştır. Gizlilik ilkesine uyularak yapılan değerlendirme sonucunda; 170 öğrenci aranmış, gönüllü olarak iletişime geçmek isteyen, Merkez ve Beytepe kampüsünde öğrenim gören toplam 82 engelli öğrenci dahil edilmiştir. Öğrencilerin yaş ortalaması 21.37±3,21 olup yaş aralığı arasında değişmektedir. Katılımcıları 51,2 si erkek (42 kişi) ve % 48,8 i (40 kişi) bayandır.öğrencilerden 33 ü (%40) görme problemi, 13 ü (%16) işitme problemi, 12 si (%14) nörolojik problem, 13 ü(%16) ortopedik problem tanısı ile takip edilmektedir. Öğrencilerin engel tanıları tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1 Öğrencilerin engel tanıları Görme problemi 33 40,2 İşitme problemi 13 15,9 Sistemik problem 11 13,4 Nörolojik problem 12 14,6 Ortopedik problem 13 15,9 Araştırmaya katılan öğrencilerin 54 ü Beytepe yerleşkesinde 22 si Merkez Sıhhıye yerleşkesinde, 8 i iki kampüs dışında bulunan meslek yüksek okullarında ve 2 si de Güzel Sanatlar Fakültesi nde eğitimlerini sürdürmektedirler. Öğrencilerin fakültelere göre dağılımı tablo 2 de gösterilmiştir.

3 Tablo 2: Öğrencilerin fakültelere göre dağılımı Edebiyat Fakültesi 24 İkt. İdr. Bil. Fak 12 Sağlık Bilimleri Fak 12 Tıp Fak 4 Sos. Bil. MYO 5 Fen Fakültesi 5 Mühendislik Fak 11 Güzel Sanatlar Fak. 2 Eczacılık Fak. 6 Baya MYO 1 Hacettepe MYO 2 Sosyal Bil. YO 5 Değerlendirmeye katılan öğrencilerin 73 ünün (% 89) sosyal güvencesi bulunurken 9 öğrencinin (%11) sosyal güvencesi bulunmamaktadır (tablo 3) Tablo 3: Öğrencilerin sosyal güvence durumları Sosyal güvencesi yok 9 11 Sosyal güvencesi var Öğrencilerin sınıf dağılımlarına baktığımızda en çok engelli öğrencinin birinci sınıfta okumakta olduğunu görmekteyiz. (%54,9) (Tablo 4)Bir engelli öğrencimiz geçen sene mezun olmuştur. Tablo 4: Öğrencilerin eğitim gördükleri sınıf 1. Sınıf 45 54,9 2. Sınıf 20 24,4 3. Sınıf 8 9,8 4. Sınıf 8 9,8 Mezun 1 1,2. Öğrencilerin 78 i (%95,1)üniversiteyi burada başlamışken 4 öğrencimiz (%4,9) nakil olarak diğer üniversitelerden gelmiştir.

4 Öğrencilerin 45 i aileleri ile birlikte evde, 8 i arkadaşları ile birlikte evde, 28 i ise yurtta barınmaktadır. Değerlendirmeye katılan öğrencilerden 3 ünün (%3,7) evli olduğu görülmüştür. Tablo 5. Tablo 5: Öğrencilerin barınma durumları Aile ile birlikte evde 45 54,9 Arkadaşları ile birlikte evde 8 9,8 yurtta 28 34,1 Tek başına evde 1 1,2 Öğrencilerin ebeynlerinin üniversite mezunu olma durumları tablo 6 da verilmiştir. Tablo 6: Ebebeynler üniversite mezunu olma durumu evet 25 36,5 hayır 40 63,5 Toplam 65 Sorumuza cevap veren 60 öğrenciden 44 ü (%73,3) üniversite eğitimlerini tamamladıktan sonra yüksek lisans eğitimlerine devam etmek istediklerini belirtmişlerdir. Öğrencilerin ders saati dağılımları tablo 7 de verilmiştir. Tablo 7: Öğrencilerin ders saati dağılımları 6 saatten az 8 13, saat 5 8, saat 3 5, saat 5 8,3 17 saatten fazla 39 65,0 Toplam 60 Öğrencilerimizde 28 i (%34) ü bir işte çalıştıklarını belirtmişlerdir. Tablo 8

5 Tablo 8: Öğrencilerin çalışma durumları ve saatleri işim yok 53 64, saat 25 30, saat 1 1, saat 1 1,2 40 saatten fazla 1 1,2 Toplam 60 6 öğrencimiz (%7,3) okul masraflarını kendinin karşıladığını 32 öğrencimiz (%39) ise okul masraflarını ailelerinin karşıladığını belirtmiştir. (Tablo 9) Tablo 9: Öğrencilerin okul masraflarını karşılaması aile 32 39,0 burs 2 2,4 burs aile 22 26,8 kendim 6 7,3 Toplam 62 Öğrencilerin 21 i daha önce rehabilitasyon görmüşken, 51 i daha önce hiç rehabilitasyon almamışlardır. (tablo 10) Tablo 10: Öğrencilerin rehabilitasyon alma durumları evet 21 29,2 hayır 51 70,8 Toplam 72 Öğrencilerin 44 ü yardımcı cihaz kullanırken 29 u yardımcı cihaza ihtiyaç duymamaktadır. (Tablo 11) Tablo 11: Öğrencilerin yardımcı cihaz kullanma durumları evet 44 60,3 hayır 29 39,7 Toplam 73

6 Kullanılan yardımcı cihaz çeşitleri tablo 12 de gösterilmiştir. Tablo 12: Öğrencilerin kullandıkları yardımcı cihazlar Baston 6 14,0 Koltuk Değneği 2 4,7 Walker 1 2,3 İşitme Cihazı 7 16,3 Gözlük 17 39,5 Teleskopik Gözlük 1 2,3 Tekerlekli Sandalye 3 7,0 Ortez 1 2,3 Diğer 5 11,6 Toplam 43 Öğrencilerin 10 u derslere devam problemi yaşamadığını belirtirken, 19 uderslere devam problemi olmadığını belirmiştir. (Tablo 13) Tablo 13 : Öğrencilerin derslere devamı evet 10 13,2 bazen 47 61,8 hayır 19 25,0 Toplam 76 Öğrencilerin 47 si üniversiteye otobüs/dolmuş ile ulaştıklarını, 20 si yaya olarak yürüyerek ulaştığını, 1 i servis ile ulaştığını, 5 i de kendi aracıyla ulaştığını, 1 i ise başkasının yardımıyla ulaştığını belirtmiştir. (Tablo 14) Tablo 14: Öğrencilerin okula ulaşımı Otobüs /dolmus 47 63,6 Servis 1 1,4 Yaya 20 27,0 Kendi aracıyla 5 6,8 Başkasının yardımıyla 1 1,4 Toplam 74

7 Öğrencilerin üniversite içerisindeki alanları kullanımları aşağıdaki gibidir. (tablo 15) Tablo 15: Öğrencilerin üniversite içerisindeki alanları kullanımı Kullanabiliyorum Biraz Kullanamıyorum kullanabiliyorum Derslikler 56(%72,7) 16(%20,8) 5(%6,5) Yurt 33(%48,5) 13(%19,1) 22(%32,4) Banka 47(%61,0) 20(%26,0) 10(%13,0) Postane 51(%67,1) 16(%21,1) 9(%11,8) Tuvaletler 63(%82,9) 10(%13,2) 3(%3,9) Kütüphane 44(%57,1) 24(%31,2) 9(%11,7) Sağlık merkezi 57(%74,0) 16(%20,8) 4(%5,2) Spor merkezi(n=76) 42(%55,3) 17(%22,4) 17(%22,4) Kafeterya (n=77) 64(%83,1) 11(%14,3) 2(%2,6) gösterilmiştir. Öğrencilerimizin fakülteleri yada üniversitemiz hakkındaki görüşleri tablo 16 da Tablo 16: Öğrencilerin fakülte yada üniversite hakkındaki görüşleri son derece memnun 5 8,6 memnun 35 60,3 az çok memnun 16 27,6 memnun değil 2 3,4 Öğrencilerin Eğer yeniden başlayabilseniz, şu an devam ettiğiniz öğretim kurumuna gider miydiniz? sorusuna verdikleri yanıt tablo 17 de gösterilmiştir. Tablo 17: Eğer yeniden başlayabilseniz, şu an devam ettiğiniz öğretim kurumuna gider miydiniz kesinlikle evet 14 24,1 muhtemelen evet 27 46,6 muhtemelen hayır 13 22,4 kesinlikle hayır 4 6,9 Toplam 58

8 Öğrencilerin okuldaki kişilerle ilişkileri7 puanlı skalayı kullanarak değerlendirilmiştir. (7 kuvvetli vurguyu, 1 zayıf vurguyu göstermektedir.) Diğer öğrencilerle ilişkiler (ortalama=5,34) Üniversite ortamı arkadaşça, destekleyici, aidiyet hissi veren bir ortamdır. (ortalama= 3,85) İdari personel ve bölümlerle ilişkiler(ortalama=3,83)

9 Üniversite ortamı yardımcı, anlayışlı, kolay uyum sağlanabilen bir ortamdır.(ortalama=4,32) Öğretim üyeleriyle ilişkiler(ortalama= 3,92)

10 Üniversite ortamı cana yakın, yardımcı, anlayışlı, cesaretlendirici (ortalama= 4,67) Değerlendirme sonuçları dikkate alınarak, Engelli Öğrenci Birimi; engelli öğrenciler, ilgili tüm birimler ve danışmanlarla iyileştirme çalışmaları planlamışlar ve uygulamaya başlamışlardır. İyileştirme Çalışmaları 1-Engelli öğrencilerle engelli öğrenci biriminin öğrencilerle bilgilendirme ve oryantasyon toplantıları( Beytepe ve Merkez kampuslar) yapılmıştır. 2-Fakülte ve Yüksekokullarda engelli öğrenci danışmanlarının seçilmesi ve engelli öğrenci birimi başkanı, koordinatörü ve diğer görevlilerin katılımı ile bilgilendirme toplantısı gerçekleştirilmiştir.

11 3- Görüşmeyi kabul eden engelli öğrencilerle birebir buluşma ve değerlendirme( Engelli öğrenci birimi, Ergoterapi ve fizyoterapi rehabilitasyon bölümü öğretim elemanları ve stajyer öğrencileri ) ve birlikte çözüm önerileri için iyileştirme adımlarının hayata geçirilmesi için çalışmalar yapılmaktadır (sınav yöntemleri, ders materyalleri, yardımcı araç ve gereçlerin temini ve kullanımı için danışmanlık, sağlık ve iyilik için öneriler vb) 4- Öğrencilerin akademik başarılarını ve üniversite yaşamına katılımlarını artırmak için bireysel gereksinimleri ve çözüm önerilerini içeren bilgi dosyaları hazırlanarak ilgili birimlere ve danışmanlara gönderilmiştir. 4-Kütüphane kaynaklarını ve hizmetlerinden engelli öğrencilerin yararlanımını kolaylaştırmak için, Kütüphane Dokümantasyon Daire Başkanlığı tarafından Engelli Öğrenci Birimi ile koordineli olarak hazırlanan alt yapı projesi Bilimsel Araştırmalar Birimine sunulmuştur. 5- Hacettepe Üniversitesi Merkez ve Beytepe Kampusünde, mimari engeller ve sorunlar ile ilgili tamamlanan bazı çalışmalar şunlardır; Merkez Kampusu D5 BLOK Katlara engelli öğrencilerin geçişi için kartlı kontrollü kapı yapılmıştır. Beytepe Kampusu 1-İktisat Fakültesi yeni bina giriş kapısı önüne engelli rampası yapılmıştır. 2- İktisat Fakültesi eski bina giriş kapısı önüne engelli rampası yapılmıştır. 3-Jeodezi ve fotogrometri binası giriş kapısı önüne engelli rampası yapılmıştır. 4-Yabancı Diller Yüksekokulu binası giriş kapısı önüne engelli rampası yapılmıştır. 5-Yeni öğrenci yurtları giriş kapısı önüne engelli rampası yapılmıştır. 6-Güzel Sanatlar Fakültesi alt giriş kapısı önüne engelli rampası yapılmıştır. 7-Güzel Sanatlar Fakültesi önündeki meydana engelliler için merdiven yanlarına rampalar yapılmıştır. 8-Anfi Matematik Bölümü-İstatistik Bölümü önü meydanda merdiven yanlarına engelli rampaları yapıldı. 9-Kütüphane önü yoldan Yer Bilimlerine çıkış merdiveni yanına rampa yapılmıştır. 10-Aktüerya Bilimleri yan yolda merdiven yanlarına rampalar yapılmıştır. 11-Kütüphane Binasına engelli girişi için yol ve paslanmaz çelik korkuluk yapılmıştır. 12- Muhtelif yerlerdeki merdivenlerin başlama ve bitim yerlerine görme engelli ve kısmen görme engelli kişiler için kabartma boya yapılmıştır. 13-Binalarımızın çoğunda engelliler için wc yapılmıştır.

12 14- Engelli Öğrenci Birimine ulaşımı kolaylaştırmak için asansörlere ulaşım kapıları açılmıştır Mart 2011 tarihlerinde Ankara Üniversitesinde gerçekleştirilen V. Engelsiz Üniversiteler Çalıştayı na Üniversitemiz Engelli Öğrenci Biriminden Prof. Dr. Hülya Kayıhan, Anşe Koca, Doç. Dr. Esra Akı, Elif Emir ve öğrenci temsilcimiz Hüseyin Nergis katılmıştır. Toplantıda Engelli Öğrenci Birimimiz çalışmalarını tanıtan bir poster sunulmuştur. Planlanan Çalışmalar 1-Engelli öğrencilerimizin akademik başarılarını artırmak ve üniversite yaşamına tam katılımlarını artırmak için üniversitemiz öğrencilerinden gönüllü bir grubun okuyucu olarak engelli öğrencilere destek vermelerini sağlamak. 2-Mimari engellerin kaldırılması için çalışmalara devam etmek. 3- Üniversitemizdeki tüm personelin ve öğrencilerin özür, engel ve engelli öğrencilerin toplumsal katılım konularında farkındalıklarını artırmak için yeni görüşme ve toplantılara devam etmek. 4- Engelli öğrencilerin her iki kampüste ulaşım sorunlarını azaltmak için Koruma ve Güvenlik Birimi personeli ile bilgilendirme toplantısı yapılması. 5- Üniversitemizdeki tüm personelin ve öğrencilerin özür, engel ve engelli öğrencilerin toplumsal katılım konularında farkındalıklarını artırmak için broşür hazırlanması. 6- Ders materyallerinin geliştirilmesi için yeni projeler hazırlanması.