İçİNDEKİLER. İKİNCİ BASIYA ÖNSÖZ : : '.: v.tt' l.,_a' i

Transkript

1 r., j,. İçİNDEKİLER İKİNCİ BASIYA ÖNSÖZ : : '.: v.tt' l.,_a' i ÖNSÖZ : ~ ; : : : :: VII İÇİND EKİ.LER' : :..': :.' : : ; ; ; :..; IX KİsALTMALAR : ;~::..:..:.; :; : ::.; < XV KAYNAKÇA 1; '.. :... : :.' :.... :.. :.. :;... :... :;. XVII GİRİş : :.; ; ~.: :..: ı.i,.:, Birinci(Bölü~ Genel Olarak E~kri JYlül~iyetJlakları ve Türk Hukukunda,r:, 'ıl i,pat~nt H,aklp. lt.l ~ 1. Fikri Mülkiyet 'Hakları ; ;;; ; :: :..; :..' 9 " 1. Fikri MülkiyetKavramı'; I.;. ;::: ;: :.:.~ \ : : 9,. ' :.1 ( ~ ~.. :\ :'.,{'.' i 1- Terim 9 2- T~n;~, : ':~ :...' 10 \ ~:. i i (? ~ '.'. II. Fikri MÜlkiy~t 'H~klarının Özellikleri 11 l ; "0 "., tt. ;,. i" t. ~. '.'.'.::: :. ::.: 12 j 1-.Fikri Mülkiyet Haklarfİlintns'iirt'Zilıninin Ürünü Olması Fikri Mülkiyet Haklarının~Gayrimaddi Mallar. Üzerinde Kurui~bil~e' Öz~iliği.::~'..:~...:.:..'.~...i. 3- Fikri Mülkiyet Kônu'sufG~yrimaddi M~llarin Sınırsız Olarak Her Yerde Bulunma (Ubiquity) Özelliği..;:.'.~:.: :.: : Fikri Mülkiy'et'Haklarıniri 'Öz"el'Hukuk'~ İlişkin Haklardan Olmaları.: :.:.. ; ;:!.:!:.i.'. :.::.:: ;:: : Fikri Mülkiyet Haklarının...!' MutlakHaklar Olmaları...., 16 o".'!. ~ t.. 6- Fikri Mülkiyet. Hakla,rımn..; MaddiYı:ı Manevi Menfaatler Sağlamaları. ;... '.i';"'; ':,':.~:: : 17 III. Fikri Mülkiyet' HaklarıİıınlNiteliğfnPAçıkhiyaniTeoriler : :: Fikri Mülkiyet Teorisi..: :.: :.:::.'.;;;..!;:.;.:.:.:::.::..:: ~: :..~!..::: Şahsiyet Hakları Teorisi : Dualist Teoriler' :..: ~~::: : ~..~ Mo~ist Teoriİer :..~' : :: ~.'..~ : :: ' : 20'

2 x ıv. Fikri Mülkiyetin Alanına Giren Konular 21 A- Buluşlar 21. B- Endüstriyel Tasarımlar 24 C- Coğrafi İşaretler : ~ 26 D- Markalar 27 E- Telif Hakları 30 F- Yarı İletken Ürün Topografyalar; : ;~ 33, 'f.1".... ". V. Ülkesellik Prensibi. ; 34 A- Uygulama Alanının Belirlenmesi Açısından Ülkesellik 35 B- Etki Alanının Sınırlanması Açısından Ülkesellik 36 C- Fikri Mülkiyet Haklarında Ülkesellik 38 D- Fikri Mülkiyet Haklarında Ülkesellik Prensibinin Yerindeliği Meselesi ve Bu Prensibin Zayıflatılması 42 * 2. Türk Hukukunda Patent Hakkı 47 ı. Patent Hakkı Kavramı ve Tarihçesi 47 i II. Türk Hukukunda Patent Hakkının Kazanılması 49 A- Patent Hakları~ınKorun'ması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin Hükümlerine Göre "Milli Patent" Hakkının Kazanılması Patent Hakkını Kazanabilecek Kişiler ~~ Patent Verilerneyecek Konular ve Buluşlar Patent Verilebilirlik Şartları 55 a) Yenilik 55 b) Tekn,iğin Bilinen Durumunun Aşılması. 57 c) Sanayiye Uygulanabilir. Olma Patent Verilme Sistemi ve Süresi..: 58 B- Patent İşbirliğ~ Antlaşması'nın Hükümlerine Çöre Patent Hakkının Kazanılması : 61 C- Avrupa PateIlt!\ntlaşması'nın Hükümlerine Göre Patent Hakkının Kazanılması 65 III. Patent Hakkının Tükenmesi 75 İkinci Bölüm Devletler Özel Hukukunda Patent Hakkı * ı. Patent Hakkının Korunmasına Uygulanacak Hukuk 81 I. Genel Olarak : 81 II. Patent Hakkının Vasıflandırılması 83

3 XI A- Genel Olarak : 83 B- Bir Fikri Hak Olan Patent Hakkının Vasıflandırılması 88 III. Fikri Hakların Korunmasına Uygulanacak Hukuk : 91 A- Genel Olarak 91 B- Fikri Hakların Korunmasında Lex Loci Protectionis'in Dışında Önerilen Bağlama Noktaları Lex Locİ Originis ( Menşe Ülkesi Hukuku) Karma Bağlama Kuralı Milli Hukuk Lex Fori ( Mahkemenin Hukuku) Lex Loci Delicti ( Fikri Hakkın İhlal Edildiği Yer Hukuku) 98 C- Lex Loci Protectionis ( Koruma Devleti Hukuku) 100 l- LexLoci Protectionis ( Koruma Devleti Hukuku) Bağlama Kuralına DahilOlan Meseleler Lex Loci Protectionis'in Uygulanma Alanının ve Fikri Hakka İlişkin Bir İhlalin Olup Olmadığının Belirlenmesi Lex Loci Protectionis'in Uygulanmasından Doğabilecek Bazı Sorunlar 108 ıv. Fikri Hakların Korunmasına. İlişkin İhtiyati Tedbirlere Uygulanacak Hukukun' Tespiti 110 V. Fikri Mülkiyet Haklarının İhlaline İlişkin Taleplerde Hukuk Seçimi : :~..:: 119 A- Haksız Fiile Bağlı Talepler 119 B- Hukuk Seçiminin Lex Fori ile Sınırlı Olması 120 C- Hukuk Seçiminin Zararın Oluşmasından Sonra Yapılması : ~: " : 121 D- Hukuk Seçiminin Şekli ; 121 E- Fikri Haklara İlişkin Haksız Fiile Bağlı Taleplerde Hukuk Seçimine İmkan Tanınmasının Yerinde Olup Olmadığının İncelenmesi 122 VI. Patent Hakkının Korunmasına Uygulanacak Hukuk 123 VII. Türk Hukuku Açısından Durum 124 *,2. Patent Hakkına İlişkin Sözl.eşmelere Uygulanacak Hukuk 127 i. Genel Olarak 127' II. Patent Lisansı Sözleşmesi 133 III. Patent Lisansı Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 136 ıv. Patent Lisansı Sözleşmesinin Şekli 137 V. Patent Lisansı Sözleşmesinin Türleri 140

4 XII A- KUll8:nım Şekline Göre Patent Lisansı Sözleş~eleri, 142 B- Yöre İle Sınırlı p'atent Lisansı Söileşmeİeri 143 c- Süre iı~sı~~rlı Pate~t Lisansı 'Sö~leş~;ei~ri ' : 144 D- Kişiye Bağlı Patent Lisansi l Sözl~şmeleri~İşletrneye,Bağlı ' Patent Lisansı S,özleşmeleri ~ : ;~ ; 144 E- Teknik Olarak ~ınırlanmış, :p~tent, L~sapsı'Şöz1EışI?el~r,i ; 145 " ' F- Nicelik Bakımından Sınırlanmış Paterı~ Lisansı. > Sözleşmeleri ~'..~.~ '.~'.'.'~:.:~: ::.'.' 145 G- Li.~ans Bede~inin Saphnış Şekl~~e Ööre.Paten~Lisaii~ı ' Sozleşmelen : : 145 H- Lisanstan Doğan Hakk~n İçeriğine GörePaterit Lisansı Sözleşmele.ri,.,'::':;.:..;;,:;:',: ~): :;:;.:.~~ :~..:..:..::: : :..: : : : Basit Lisans İnhisari Lisahs l.~.:>.. :.: ::.: :.~ :.: Tarafların İradeleNAçısın'dan Patent LisEmsı Sözleşineleti.. 147,"!.', I," 1- İsteğe Bağl}.].ıisans :~..; :-,.,: :.,.; Zorunlu Liş~ns. ; ; ; 147 VI. Patent Lisansı Sözleşmesinin Taraflarının Karşılıklı Yükümlülükleri : : : :.:: : :: 150 A- LisansVerenin Yükümlülükleri.: :: : :~: ; ; ; Patent'ten' Doğ~'n Hakları Kull~~~ırrria Yük~mlülüğü > i Pat~nt,t~~. Do.ğan:'H~klar~n 'KU:ıiahı~ının Devamını Sağlama Yükümlülüğü 152, 3- Patent Hakkından VazgeçmemeYükÜmlülüğü Lisans Verenin Yan Yüküİnlülükieri.' 153 ~i: ci ~ r (,;.. t". : () :' ~} "'i '., B- LisaJls Alanın Yükümlülükleri ; Lisans Bedelinin Ödenmesi Yükumlülüğüt;; : Lisans AlanıntKullanım YükümlÜlüğu..,'.:..: : : Lisans Alanın Hesap Verme Yükümlülüğü LisansAlanın Reklam Yapma Yükümlülüğü Lisans ~~nın yan y?k,~rr.ıl;ülük~yr~~:~..;:...l :.... ::;.,.. ;. 156 VIı' Patent Lisansı Sözleşmesine UygulanacakHukukun'Tespiti :...'...: A- GenelOlarak Akitlere Uygulanacak -Hukukun 'Tespiti 1 :. 1 1,: :.:::; 157 İ- Akitlerde Hukuk Seçimiilkesi ~ ~ ~ :~.'..::.' ,Akitlerde Objektif BağlamaKuralı :.: ; : ,Milletlerarası Özel Hukuk ve.usul,hukuku ", i.hakkındaki. Kanun'L!-nı24. r Maddesindeki Düzenlemeye'! Göre Akitlere Uygulanacak Hukuk, : : :; 165

5 .XIı] B- Patent Lisansı SözleşmesindeiHukuk Seçimi ( Subjektif Bağlapı~~), :..:.::;-- : 169 C- Patent Lisansı Sözleşmesinide Objektif Bağlama..:.: 1~O 1- Önerilen Bağlama Noktaları, ~ 171 a) Lisans H~~kını Devir Alar'ün Ülkesinin Y~,da Koruma Ülkesi Hukukunun'Uygul'anması ~..: : 172 b) Lisans Hakkını Devredenin Hukukunuh,. Uygulanması ', :.:..:' : : 173 n:::a.,vustury'a'devfetler Özel Hukuku Kanuri'u'nihı RoIha f. Sözleşmesi İık"YÜ;Üi-IÜkten:Kalkan Eski Düzenlemesindeki ~. Objektif Bağlama Kjıralına İlişkin Hüküm : :../ ı75 E- İsviçre Devletler,Özel:Hukuku Kanunu'ndaki Objektif; Bağlama Kuralına İlişkin Düzenleme 1"76 F.- Roma Sözleşmesine Göre Fikri Haklara ve Patent Lisansı Sözleşmesiı:ıe Uygulanacak Hukuk,,182 G- Patent Lisansi Söz~eşmesine Uyg~lanacak Hukuktın Uygulama Alan ı Koruma Ülkesinin Hukukuna Tabi Olan Unsurlar Sözleşmeye Uygulanacak Hukuka Tabi Olan Unsurlar : Yabancı Müdahaleci.Normlar : ' :.: VIII. Patent Hakkının Devri Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk : 189 rx. Patent Hakkı'na İlişkin Sözl~~melerin Şekline Uygulanacak. Hukuk : : 1~2 X. Türk Hukukunda MÖHUK Midde 24'ün Patent Hakkına İlişkin Sözleşm.~l;ereUygulanması 193 * 3. İşçi Buluşları Üzerindeki.Patent Hakkına.İlişkin Sözleşmelere Uygulanacak Hukuk ':.'..'. 202 i. Genel Olarak ': :..:.~\ 202 II. ; Türk HukukundB İşçi 'Ş.uluşları.: /; :.,..:. ;,, 205 III..İşçi BuluşlarıÜzerindeki Patent Hakkına İlişkin /,1', Sözleşmelere Uygulanacak Hukuk 210 A- İsviçre Devletle; Ö~e'tHukukunda İşçi'Buluşları Üzerindyki.Patent 'Hakk,ına'İlişkin Sözleşmelere Uyğula'n~cak Hiıkı.ht : :~ : :..: : :~:~~:~. 211 ' ~ ~,!'. yi ;T...,. B- Avu'sturya Devletler Ç)zelHukukunda. t Işçi Buluşları", ı \, t Üzerindeki Pa(~ht Hiikkın~~'İlişkin Sözleşmelen3 ' / ;.'!- ;UyguliınacaK H~ktik.::~.l<::;; :.': :.~..::.:,:.:..~~..':< ~:.:.:.:: \1~~3 VI. 'rürk H,ukukunda Durum ; :,' 215 SONUÇ... : ' ::: 219

6 XIV İLGİLİ MEVZUAT 1- ULUSAL MEVZUAT 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Uygulama Şeklini Gös~eı;iryöne,tmelik 293 Avrupa Patentlerinin Verilmesi İle İlgili Avrupa Patent Sözleşmesinin, Türkiye'de Uygulama Şeklini Gösterir Yönetmelik 315 II- TÜRKİYE'NİN TARAF OLDUGU MİLLETLERARASI PATENTAN;rLAŞMALARI Sınai Mülkiyetin Korunmasiyle İlgili Paris Sözleşmesi 325 Milletlerarası Bir Beratlar Bürosu Kurulmasına.Dair La Haye Antlaşması ; 349 Patent İşbirliği Antlaşması..; 359 Patent İşbirliği Antlaşma,s,ına Dair Yöİıetmelik 399 Uluslararası Patent Sınıflandınlması ile İlgili S'trasburg Antlaşması : 505 Patent İşlemleri Amacıyla Mikroorganizmaların Tevdi Edilmesinin Uluslararası Kabulü,Konusunda Budapeşte Antlaşması 517 Avrupa Patentlerinin Verilmesi ne 'İlgili Avrupa- Patent Antlaşması ; 529 Avrupa Patentlerinin Verilmesi İle İlgili Antlaşmanın Uygulama Şeklini Gösterir Yönetmelik Ekim 1973 tarihli APS-A~rupa Patent Si~t~cii~in Merkezileştirilmesi ve Sunulması Hakkında Prôtokol (Merkezileştirine ~rotokolü) Ekim 1973 tarihü APS-Bir Avrupa Patentini~. Veii'lmesi Hakkı İle İlgili Kararların Yargı Yetkisi ve Tanınması Hiıkkınaa Protokol (Tanıma Protokolü)...' : : :.' : Ekim 1973 tarihli APS-Avrupa Patent Organiz'asyonunun Ayrıcalıkları ve Dokunulmazlıkları Hakkındaki Protokol (Ayrıcalık ve Dokunulmazlık Protokolü) '''~'.''''''''''.:: Ekim 1977 tarihli APS-Ücretlere İlişkin Maddeler 687 III- TÜRKİYE'NİN TARAF OLDUGU MİLLETLERARASI PATENT ANTLAŞMALARINA TARAF OI:.AN DEVLETLER LİsTESİ Sınai Mülkiyetin Korunmasına İlişkin Paris Sözleşmesi 707 Patent İşbirliği Antlaşması.' : : 713 Vluslararası Patent Sınıflandınlması ile İlgili St~a!3~u~gAntlaşması 717 Pfltent İşlemleri Ama;cıyla Mikroorganizma,larıı;ı,Tevdi Edilmesinin Ulusl'ararası Kabulü Konusunda Budapeşte Antlaşması 719 Uluslararası Sınai Mülkiyet Örganizasyonları~ll~Budapeşt~ Antİaşması Madde 9(1~ Ca)Uyarınca İştirakine İlişkin Dekla~~syon 721. Avrupa Patent Antlaşması : 722 ~ Kavram İndeksi : 723 /