Maddî Zarar ve Bu Zararın Belirlenmesi

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Maddî Zarar ve Bu Zararın Belirlenmesi"

Koray Topbaş
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Dr. Murat TOPUZ Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı İsviçre ve Türk Borçlar Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak Roma Borçlar Hukukunda Maddî Zarar ve Bu Zararın Belirlenmesi

2 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... vii YAZARIN ÖNSÖZÜ...ix İÇİNDEKİLER...xi KISALTMALAR... xvii GİRİŞ...1 I. KONUNUN ÖNEMİ ve SORUNUN ORTAYA KOYULMASI...1 II. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI...2 III. TERMİNOLOJİ...6 IV. ARAŞTIRMA PLANI...8 Birinci Bölüm MADDÎ ZARAR MENFAAT KAVRAMLARI VE TÜRLERİ I. MADDÎ ZARAR...11 A. Kavram...11 B. Unsurları Malvarlığı Malvarlığının Azalması Malvarlığında Meydana Gelen Azalmanın İrade Dışı Gerçekleşmesi...35

ARAŞTIRMA PLANI...8 Birinci Bölüm MADDÎ ZARAR MENFAAT KAVRAMLARI VE TÜRLERİ I. MADDÎ ZARAR...11 A. Kavram...11 B.

3 xii C. Başlıca Maddî Zarar Türleri Genel Olarak Fiilî Zarar - Kâr Mahrumiyeti...39 a. Genel Olarak...39 b. Fiilî Zarar...41 c. Kâr Mahrumiyeti Doğrudan Zarar - Dolaylı Zarar - Yansıma Zarar...71 a. Genel Olarak...71 b. Doğrudan Zarar-Dolaylı Zarar c. Yansıma Zarar Olumlu Zarar-Olumsuz Zarar...89 a. Genel Olarak...89 b. Olumlu Zarar - Olumsuz Zarar Mevcut Zarar-Müstakbel Zarar-Muhtemel Zarar Şahsa Verilen Zarar-Eşyaya Verilen Zarar Soyut Zarar-Somut Zarar D. Maddî Zararın Manevî Zarardan Ayırtedilmesi II. MENFAAT A. Kavram B. Tarihi Gelişimi ve Uygulama Alanı Klasik Hukuk Dönemi Klasik Sonrası Dönem Orta Çağ Orta Çağ Sonrası C. Menfaat Kavramının Kullanım Biçimleri Genel Olarak Kullanım Biçimleri a. Fark Anlamına Gelecek Şekilde Kullanılması b. Paylaştırma Anlamına Gelecek Şekilde Kullanılması

Olumlu Zarar - Olumsuz Zarar...93 5. Mevcut Zarar-Müstakbel Zarar-Muhtemel Zarar... 108 6. Şahsa Verilen Zarar-Eşyaya Verilen Zarar...114 7. Soyut Zarar-Somut Zarar...119 D.

4 xiii c. İkincil Nitelikte Edimi İfade Edecek Şekilde Kullanılması d. Davacının Davalıdan Talep Edebileceği Edimin İçeriğini İfade Edecek Şekilde Kullanılması D. Sınırlandırılması E. Başlıca Menfaat Türleri Genel Olarak Türleri a. Olumlu ve Olumsuz Menfaat b. Koruma Menfaati c. Malvarlığına Yönelik Menfaat d. Yere ve Zamana Yönelik Menfaat e. Hissi Değere Yönelik Menfaat f. Objektif Menfaat - Kararlaştırılmış Menfaat - Kişisel Menfaat g. Doğrudan Menfaat - Dolaylı Menfaat F. Roma Hukuku ve Modern Hukuk Menfaat Anlayışının Karşılaştırılması İkinci Bölüm MADDÎ ZARARIN BELİRLENMESİ VE ZARARIN BELİRLENMESİNDE DİKKATE ALINAN BAŞLICA HUSUSLAR I. MADDÎ ZARARIN BELİRLENMESİ A. Genel Olarak B. Maddî Zarar Kavramına İlişkin Olarak Ortaya Koyulan Başlıca Teorilerin Kısaca Değerlendirilmesi Genel Olarak Fark Teorisi ve Somut Zarar Teorisi...217

Yere ve Zamana Yönelik Menfaat... 188 e. Hissi Değere Yönelik Menfaat... 189 f. Objektif Menfaat - Kararlaştırılmış Menfaat - Kişisel Menfaat... 193 g. Doğrudan Menfaat - Dolaylı Menfaat... 194 F.

5 xiv C. Zararın Belirlenmesinin Tazminatın Belirlenmesi ile Karşılaştırılması Maddî Tazminat Kavramı ve Tazminatın Belirlenmesi a. Genel Olarak b. Tazminatın Belirlenmesinde Dikkate Alınan Başlıca Hususlar aa. Genel Olarak bb. Zarar Veren Kişinin Kusurunun Ağırlığı cc. Birlikte Kusurun Varlığı dd. Zarar Veren Kişinin Zor Durumda Kalacak Olması ve Hâkimin Takdirine Bağlı Diğer Sebepler Zararı Tazmin Türleri a. Genel Olarak b. Türleri aa. Aynen Tazmin bb. Nakden Tazmin II. ZARARIN BELİRLENMESİNDE DİKKATE ALINAN BAŞLICA HUSUSLAR A. Zararın Belirlenmesinde Esas Alınacak An B. Zararın Denkleştirilmesi C. Eşyaya Yönelik Zararların Belirlenmesine İlişkin Esaslar Zarararın Belirlenmesinde Kullanılan Başlıca Yöntemler a. Genel Olarak b. Objektif Hesaplama Yöntemi c. Subjektif Hesaplama Yöntemi Hasar Gören Şeyin Zarar Gören İçin İfade Ettiği Hissi Değer Şeyin Tamamen Telef Olması Durumu Şeyin Hasara Uğraması Durumu a. Tamir Masrafları

Zarar Veren Kişinin Zor Durumda Kalacak Olması ve Hâkimin Takdirine Bağlı Diğer Sebepler... 251 2. Zararı Tazmin Türleri... 255 a. Genel Olarak... 255 b. Türleri... 257 aa. Aynen Tazmin... 257 bb.

6 b. Hasar Gören Şeyin Yerine Yenisinin Alınması İçin Gereken Değerin Ödenmesi Zararın Belirlenmesinde Esas Alınacak Yer D. Şahsa Yönelik Zararın Belirlenmesine İlişkin Esaslar Vücut Bütünlüğünün İhlâline Yönelik Zararın Kapsamı ve Belirlenmesi a. Genel Olarak b. Tedavi Masrafları c. Çalışma Gücünün Yok Olması veya Azalması ve Ekonomik Geleceğin Sarsılması Nedeniyle Oluşacak Zarar Ölüm Durumunda Zararın Belirlenmesi E. Zararının Belirlenmesine Getirilen Sınırlamalar xv Üçüncü Bölüm SÖZLEŞMELER VE HAKSIZ FİİLDE MADDÎ ZARARIN BELİRLENMESİ I. GENEL OLARAK SÖZLEŞMEYE DAYALI VE SÖZLEŞME DIŞI SORUMLULUK II. GENEL OLARAK ZARARI TAZMİN BORÇLARININ SEBEPLERİ III. SÖZLEŞMELERDE MADDÎ ZARARIN BELİRLENMESİ A. Genel Olarak B. Sözleşmelerde Maddî Zararın Belirlenmesinin Esasları Genel Olarak Borca Aykırılık Hallerinde Zararın Belirlenmesi a. Genel Olarak b. Borcun İfa Edilmemesi c. Borcun İfa Edilmemesi Kapsamına Giren Durumlarda Maddî Zararın Belirlenmesi aa. Borçlu Temerrüdü Durumunda

Çalışma Gücünün Yok Olması veya Azalması ve Ekonomik Geleceğin Sarsılması Nedeniyle Oluşacak Zarar...319 2. Ölüm Durumunda Zararın Belirlenmesi... 322 E.

7 xvi aaa. Genel Olarak bbb. Para Borçlarında ccc. Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmelerde bb. Kusurlu İfa İmkânsızlığı Durumunda cc. Borcun Gereği Gibi İfa Edilmemesi Durumunda aaa. Genel Olarak bbb. Zapt Durumunda ccc. Ayıplı İfa Durumunda IV. HAKSIZ FİİLDE MADDÎ ZARARIN BELİRLENMESİ A. Genel Olarak B. Haksız Fiil ve Suç Ayırımı C. 12 Levha Kanunu nda Mala Verilen Zararlar D. Mala Verilen Zarar da Zararın Belirlenmesi Genel Olarak Mala Verilen Zarar da Zararın Belirlenmesinin Esasları a. Geçmişe Yönelen Belirleme Yöntemi b. En Yüksek Değer Üzerinden Hesaplama c. Geçmişe Yönelik Hesaplamada En Yüksek Değerin Esas Alınmasının İşlevi Lex Aquilia nın Birinci Kısmına Göre Zararın Belirlenmesi Lex Aquilia nın Üçüncü Kısmına Göre Zararın Belirlenmesi Mala Verilen Zarar da Zararın Belirlenmesinde Menfaatin Yeri SONUÇ ZUSAMMENFASSUNG KAYNAKÇA...519

Genel Olarak... 447 B. Haksız Fiil ve Suç Ayırımı... 452 C. 12 Levha Kanunu nda Mala Verilen Zararlar... 458 D. Mala Verilen Zarar da Zararın Belirlenmesi... 461 1. Genel Olarak... 461 2.

Benzer belgeler

İÇİNDEKİLER. KISALTMALAR...xv GİRİŞ...xvii BİRİNCİ BÖLÜM SORUMLULUK VE ZARAR KAVRAMLARINA GENEL BAKIŞ

İÇİNDEKİLER. KISALTMALAR...xv GİRİŞ...xvii BİRİNCİ BÖLÜM SORUMLULUK VE ZARAR KAVRAMLARINA GENEL BAKIŞ İÇİNDEKİLER KISALTMALAR...xv GİRİŞ...xvii BİRİNCİ BÖLÜM SORUMLULUK VE ZARAR KAVRAMLARINA GENEL BAKIŞ 1. SORUMLULUK KAVRAMI HAKKINDA GENEL AÇIKLAMALAR...1 I. Sorumluluk Hukuku Ve Amacı...1 A) Sorumluluk