KALDIRMA ARAÇLARINDA GÜVENLİK. İşçi sağlığı ve İş güvenliği Tüzüğü ne göre aşağıdaki sürelerde; Üç ayda bir

Transkript

1 KALDIRMA ARAÇLARINDA GÜVENLİK İşçi sağlığı ve İş güvenliği Tüzüğü ne göre aşağıdaki sürelerde; Periyodik Kontroller Kaldırma Araçları ( ) Üç ayda bir İş güvenliği açısından test ve deneylerinin yapılması hükme bağlanmıştır. Yine aynı tüzük maddelerinde; test ve deneylerin ehliyeti hükümet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafından yapılabileceği belirtilmiştir. Bilindiği gibi İşçi sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünde belirtilen ve kontrolleri zorunlu olan makine ve cihazların; imalatı, bakımı ve işletilmesi makine mühendisliği uzmanlık alanına girmektedir. Bu nedenle anılan kontrollerin makine mühendisleri tarafından yapılması gerekmektedir. Muayeneden sorumlu teknik personel aşağıdaki özelliklere sahip olmalıdır: Yeterli teknik ve mesleki eğitim almış olmalı, Uygulanan testlerin gerekleri hakkında yeterli bilgi ve deneyime sahip olmalı, Testlerin doğruluğu için gerekli olan sertifikaları kayıtları ve raporları hazırlama kabiliyetinde olmalı, Muayene personeli mutlaka tarafsız olmalıdır. Periyodik Kontroller Kaldırma taşıma araçlarının periyodik kontrolleri Kaldırma - Taşıma araçlarının periyodik kontrolleri Forklift Lift Caraskal Yük Asansörü Vinç

2 FORKLİFT Mobil vinç Kule vinç Portal Vinç vb. GENEL KONTROL A. UYARI SİSTEMLERİ KONTROLÜ Kornası var ve çalışıyor mu? Ön farları var ve çalışıyor mu? Sinyalleri var ve çalışıyor mu? Fren lambaları var ve çalışıyor mu? Sarı renkli döner tepe lambası var ve çalışıyor mu? Geri vites ikaz kornası var ve çalışıyor mu? Lastik diş kalınlığı 1.6 mm'den fazla mı? Bijonları sıkı mı? Egzoz sisteminde gaz temizleyici ve tutucu var mı? LPG'li forkliftlerde gaz kokusu var mı? B. EMNİYET SİSTEMLERİNİN KONTROLÜ Forkliftin freni tutuyor mu? Forkliftin el freni tutuyor mu? Geriyi gösteren aynaları var mı? Operatörü çarpma ve devrilmeye karşı koruyacak üst korkuluk var mı ve durumu iyi mi? Direksiyon hakimiyeti için direksiyon topuzu var mı? C. KALDIRMA MEKANİZMASI KONTROLÜ Çatal veya ataşman uçlarında çatlak, deformasyon var mı? Çatalı açısı 90 derece mi? Fabrika orijinal çatal boyuna ilave yapılmış mı? Çatal kilit pimleri çalışıyor mu? Fabrika orijinal çatal boyuna ilave yapılmış mı?

3 Çatal kilit pimleri çalışıyor mu? Asansör makaraları çalışıyor mu? Asansör makaraları çatlak, deformasyonu var mı? Gal zinciri bakla ve pimlerde aşınma var mı, zincir ayarları normal mi? Lift ve Tilt silindirlerinde iç veya dış kaçak var mı? Tilt silindirleri paralel mi? YÜK KALDIRMA DENEYLERİ A. FONKSİYON DENEYİ forklift yüksüz durumda her bir hareket mekanizmasının izin verilen hareket alanlarının başından sonuna kadar forklift çalıştırıldı. forkliftin bütün fonksiyonları yerine getirdiği kontrol edildi. B. STATİK DENEY Forkliftin 1.25P kaldırma yükü ile yüklendi. Forklift kaldırma mekanizmalarında ve ateşlemelerinde hiçbir çatlak, kalıcı biçim değişikliği, forkliftin çalışma emniyetini etkileyecek bir durum ve bağlantılarında gevşeme ve hasar olmadığı görüldü C. DİNAMİK DENEY Forklift 1.1xP kaldırma yükü ile yüklendi forkliftin bütün hareket sınırları boyunca en az 1 saat süreyle forklift hareketleri yaptırıldı forkliftin kaldırma mekanizmaları ve frenlerin emniyetli işlerliği kontrol edildi Deney sonunda yapılan gözle kontrollerde forklift kaldırma mekanizmalarında ve yapı elemanlarında hasar, bağlantılarda gevşeme ve bozulma olmadığı görüldü D. FORKLİFT KARARLILIK DENEYİ...kg yükte (durma halinde) denge durumu...kg yükte (hareket halinde) denge durumu...kg yükte piston ve kumanda valfi kaçak durumu Yukarıda belirtilen ağırlıklarda kararlılık deneyi yapılmış olup bu yüklerde forkliftin emniyetli çalıştığı görülmüştür. E. FİRMAYA AİT BELGELERİN KONTROLÜ Forklifti kullanan operatörün belgesi var mı?

4 Yapılan bakım onarımlar sicil defterine işleniyor mu? VİNÇ GENEL KONTROL Uyarı levha kontrolü Çelik konstrüksiyon çatlak kontrolü Bağlantı cıvatalarında gevşeklik kontrolü Teker, makara, tambur, çatlak ve aşınma kontrolü Mil, şaft, pim aşınma kontrolü Burç, bilye, yatak boşluk kontrolü Korkuluk ve muhafaza kontrolü Yürüme yolu ve raylarda problem kontrolü Vinç ve köprü yürüyüş tampon kontrolü Kaldırma sapanları aşınma kontrolü Kule dönüş ve boşluk kontrolü Kabinde eksiklik kontrolü Araba, şaryoda problem kontrolü Elektrik motoru ve panosu kontrolü Kablo arabalarında problem kontrolü Kablo ve yataklarında problem kontrolü Kontaktör arıza kontrolü Ana şalter kontrolü Kumanda butonunda problem kontrolü Hareketleri sınırlayan switch, limit kontrolü Otomatik ve kablolu kumanda kontrolü Aşırı yük şalteri var mı kontrolü Topraklama var mı kontrolü Redüktör ve sızıntı kontrolü

5 Vincin metal yapısı ve bunların bağlantıları, kabinler ve platformlar gözle kontrol edildi. Halatlar ve halat bağlantıları gözle kontrol edildi Tambur, makara blokları, bunların mafsal ve emniyet kilitleri, bütün hareket elemanları kontrol edildi. Vincin alt ve üst seviye sınır kesicileri var mı? Frenler bütün deney yüklerini askıda tutacak kadar dayanıklı mı? Vinç köprü ve araba rayları her iki başında en az tekerlek yarı çapları kadar çarpma takozları veya seviye kesicileri var mı? Vinç tekerleklerinde uygun el kol koruyucuları var mı? Tek raylı vinçlerin geçtikleri yolları serbest ve bu yollar çizgiyle işaretlenmiş mi? Vinç kabinine, vinç köprü geçitlerine, vinç üzerinde emniyetli çalışmayı sağlayacak sahanlık ve merdivenler var mı? Açık havada çalışan vinçlerin kabinleri tüzüğe uygun mu? Açık havada çalışan vinçlerin yük kancaları aydınlatma lambaları var mı? Vincin veya kaldırılan yükün hareketi sırasında çalışanları uyaran sesli ve lambalı alarm sistemi var mı? Vincin emniyetle kaldırma ağırlığı ve açıları işaretli mi? A. HALAT KONTROLÜ Halat çapını, taşıma halatından ve makara veya tambura sarılan kısmından 1 m'lik mesafe işaretlenerek ölçüldü D= mm olduğu tespit edildi Halatta korozyona karşı önlem alınmış mı? Yük kancası en aşağıdaki seviyede iken tambur üzerinde en az iki tam devir yapacak kadar halat sarılı mı? Halat uçları tambur üzerine uygun konstrüktif yöntemlerle bağlanmış mı? Taşıma halatı vinç üzerine uygun konstrüktif yöntemlerle bağlanmış mı? Taşıma halatı sabitleme noktasından sonra iki adet emniyet kelepçesi ile uygun bir şekilde bağlanmış mı? Halat sarım kılavuzu var ve çalışıyor mu? Halat tambura en fazla iki kere üst üste sarılıyor mu? Halatta kalıcı uzama, aşınma ve yıpranma var mı?

6 Makara takımları tüzüğe uygun mu? Tambur konstrüktif olarak tüzüğe uygun mu? B. KANCA KONTROLÜ Kanca tipi, kanca ağız açıklığı, kanca ağzı iç çapı ölçüldü Kanca üzerinde kaynak işlemi var mı? Kanca malzemesi dövme çelik veya benzeri malzemelerden yapılmış mı? Kanca yüzeyleri düzgün, pürüzsüz, karıncasız, katmer ve benzeri kusurlar var mı? Kanca güvenlik mandalı var mı? Yük deneyleri sonrasında kancada kalıcı deformasyon var mı? YÜK KALDIRMA DENEYLERİ A. FONKSİYON DENEYİ Vinç yüksüz durumda her bir hareket mekanizmasının izin verilen hareket alanlarının başından sonuna kadar vinç çalıştırıldı. Vincin bütün fonksiyonları yerine getirdiği kontrol edildi. B. STATİK DENEY Vinç 1.25xP yükle yüklendi Bu yükte en az 10 dk. askıda tutuldu Vinçte hiçbir çatlak, kalıcı biçim değişikliği, vincin çalışma emniyetini etkileyecek bir durum ve bağlantılarında gevşeme ve hasar olmadığı görüldü C. DİNAMİK DENEY Vinç 1.1xP yükle yüklendi Vincin bütün hareket sınırları boyunca en az 1 saat süreyle vinç hareketleri yaptırıldı Vinç mekanizmaları ve frenleri emniyetli işlerliği kontrol edildi. Deney sonunda yapılan gözle kontrollerde vinç mekanizmalarında ve yapı elemanlarında hasar, bağlantılarda ve bozulma olmadığı görüldü MOBİL VİNÇ KONTROL LİSTESİ GENEL KONTROLÜ Vincin hareket mekanizmaları, kumanda sistemleri gözle kontrol edildi

7 Vincin metal yapısı ve bunların bağlantıları kontrol edildi Halatlar ve halat bağlantıları kontrol edildi Tambur, makara blokları, bunların mafsal ve emniyet kilitleri, bütün hareket elemanları kontrol edildi Otomatik durdurucuların kontrolü Halat bağlantıları-tambur kontrolü Denge ağırlığı kontrolü Denge terazisi kontrolü Dikiz aynası kontrolü Kule dönüş kontrolü Gövde. Şase kontrolü Emniyet sistemleri kontrolü Frenler bütün deney yüklerini askıda tutacak kadar dayanıklı mı? Vinç operatör mahalleri tüzüğe uygun mu? Vinç aydınlatma lambaları, uyarı sinyal sistemleri ve levhaları var mı? Vincin kaldırma ağırlığı ve açılarını gösteren tablosu var mı? A. MEKANİK GÜÇ TERTİBATI Halatı makaraları sağlam ve salgısız dönüyor mu? Ana bum frenlemesi (Kaldırma-İndirme) çalışıyor mu? Jib bum frenlemesi (Kaldırma-İndirme) çalışıyor mu? Tamburda çatlak var mı? Tamburda halat sarımı düzenli mi? Bum kaldırma tamburu frenlemesi çalışıyor mu? Kafes bum üzerinde çatlak ve pimlerde boşluk var mı? Mekanik bum açı göstergesi var mı? Şaside bükülme, eğilme var mı? Uç makara sağlam ve salgısız dönüyor mu? Bum kaldırma makaraları sağlam ve salgısız dönüyor mu?

8 Bum kaldırma tamburu halat sarımı düzenli mi? B. HİDROLİK GÜÇ TERTİBATI KONTROLÜ Dönme tablasında çatlak var mı? Dönme tablası dişli veya tekerlerde deformasyon var mı? Kaldırma silindirlerinde iç ve dış kaçak var mı? Kaldırma silindirleri pim ve burçlarda boşluk var mı? Teleskobik bum üzerinde çatlak var mı? Her bir ayak üzerinde yapılan yükleme sonucunda ayak Silindirlerinde iç ve dış kaçak var mı? Hidrolik güç ünite kontrolü C. VİNÇ HALAT KONTROLÜ Çalışan halatın bir hatvesi boyunca 6 veya daha çok tel kopukluğu var mı? Halatın bir kordonunda 3 telden fazla kopuk var mı? Halatta ezilme ve yassılaşma var mı? Halatta kuş kafesi oluşumu var mı? Halatta çekirdeği (Çelik veya kendir) dışarı çıkmış mı? Halat kordon araları açılmış mı? Oksitleme, yağlama kontrolü Halat uçları uygun konstrüktif yöntemlerle bağlanmış mı? D. KANCA KONTROLÜ Bağlantı mekanizma kontrolü Deformasyon, çatlak kontrolü Ağız açıklığı kontrolü Güvenlik mandalı kontrolü Kanca üzerinde kaynak işlemi var mı? Kanca malzemesi dövme çelik veya benzeri malzemeden yapılmış mı? Kanca yüzeyleri düzgün, pürüzsüz, karıncasız, katmer ve benzeri kusurlar var mı? Yük deneyi sonrasında kancada kalıcı deformasyon var mı?

9 YÜK KALDIRMA DENEYLERİ A.FONKSİYON DENEYİ Vinç yüksüz durumda her bir hareket mekanizmasının izin verilen hareket alanlarının başından sonuna kadar vinç çalıştırıldı. Vincin bütün fonksiyonları yerine getirdiği kontrol edildi. B.STATİK DENEY Vinç emniyetli izin verilen kaldırma yükü ve açılarında ağırlıkla yüklendi Bu yükte en az 10 dk askıda tutuldu Vincin hiçbir çatlak, kalıcı biçim değişikliği, vincin çalışma emniyetini etkileyecek bir durum ve bağlantılarında gevşeme ve hasar olmadığı görüldü C. DİNAMİK DENEY Vinç emniyetli, izin verilen kaldırma yükü ve açılarında ağırlıkla yüklendi Vincin bütün hareket sınırları boyunca en az 1 saat süreyle vinç hareketleri yaptırıldı Vinç mekanizmaları ve frenlerin emniyetli işlerliği kontrol edildi Deney sonunda yapılan gözle kontrollerde vinç mekanizmalarında ve yapı elemanlarında hasar, bağlantılarda gevşeme ve bozulma olmadığı görüldü CARASKAL KONTROL LİSTESİ Caraskal mekanizmaları Elektrikli caraskal ise elektrik ekipmanları frenler ve kumanda sistemleri Caraskalın yapısı ve bağlantı elemanları Yük ve askı kancaları Yük ve tahrik zincirleri ve yük zincirleri yük kancasına bağlantısı Yük ve tahrik zinciri çarkları ve bunları masfal ve Emniyet kilitleri ve diğer bağlantı detayları gözle kontrol edilir Güvenlik mandalı kontrolü CARASKAL YÜK VE TAHRİK ZİNCİRLERİNİN KONTROLÜ Zincirlerde korozyona karşı önlem alınmış mı? Zincirlerde aşınma veya deformasyon var mı? Yük zinciri bakla çapı %10 oranında incelmiş mi?

10 Yük zinciri bakla çapı boyu standart ölçüsünden %5 oranında uzamış mı? Yük zinciri boyunun kaldırma yüksekliğinden uzun mu? YÜK VE TAHRİK ZİNCİRİ ÇARKLARININ KONTROLÜ Yük ve tahrik zincirleri. Zincir çarklarının yuvalarına uygun bir şekilde oturuyor mu? Yük ve tahrik zincir çarklarının yataklarında aşınma var mı? Yük ve zincir çarklarında çatlak. Kırık v.b. gibi aşınma var mı? CARASKAL YÜK VE ASKI KANCASI KONTROLÜ Kanca tipi. Kanca ağız açıklığı kanca ağzı iç çapı ölçüldü Kancalar üzerine kaynak işlemi var mı? Kanca malzemesi dövme çelik veya benzeri malzemeden yapılmış mı? Kancaların yüzeyleri düzgün, pürüzsüz karıncasız, katmer ve benzeri kusurlar var mı? Kancalarda güvenlik mandalı var mı? Yük deneyleri sonrasında kancalarda kalıcı deformasyon var mı? YÜK KALDIRMA DENEYLERİ FONKSİYON DENEYİ Caraskal yüksüz durumda her bir hareket mekanizmasının izin verilen hareket alanlarının başından sonuna kadar caraskal çalıştırıldı Caraskalın bütün fonksiyonları yerine getirdiği kontrol edildi STATİK DENEY Caraskal 1.25xP yükle yüklendi. Bu yükte en az 10 dk. Askıda tutuldu Caraskal ve taşıyıcı eleman üzerinde hiçbir çatlak kalıcı biçim değişikliği. Caraskalın çalışma emniyetini etkileyecek bir durum ve bağlantılarında gevşeme ve hasar olmadığı DİNAMİK DENEY Caraskal 1.1xP yükle yüklendi Caraskal bütün hareket sınırları boyunca en az 0,5 saat süreyle çalıştırıdı. Caraskal mekanizmaları ve frenlerinin emniyetli işlerliği kontrol edildi Deney sonunda yapılan gözle kontrollerde caraskal ve taşıyıcı eleman üzerinde hasar. Bağlantılarda gevşeme ve bozulma olmadığı görüldü.

11