Eğitim Liderliği ve Yönetimi Kapsamında 2012 Yılında Yayınlanmış Olan Makalelerin Amaç ve Yöntem Bakımından Değerlendirilmesi 1

Transkript

1 Elementary Education Online, 2016; 15(2): , İlköğretim Online, 15(2), , [Online]: doi: Eğitim Liderliği ve Yönetimi Kapsamında 2012 Yılında Yayınlanmış Olan Makalelerin Amaç ve Yöntem Bakımından Değerlendirilmesi 1 The Evaluation of the Articles Related with Educational Leadership and Administration Published in 2012 in Terms of Aim and Method Deniz Gülmez, Arş. Gör., Necmettin Erbakan Üniversitesi, dderinbay@konya.edu.tr Mustafa Yavuz, Doç. Dr., Necmettin Erbakan Üniversitesi, mustafayavuz@konya.edu.tr ÖZ. Eğitim liderliği ve yönetimi kapsamında yayımlanmış olan araştırmaların, ülkelerin eğitim sistemlerine nasıl liderlik edildiği ve yönetildiği konusunda mevcut durumu ortaya koyması ve geleceğe yönelik projeksiyonlarda bulunması bakımından önemli olduğu düşünülmektedir. Bu araştırmada 2012 yılında Educational Administration Quarterly (EAQ), International Journal of Educational Management (IJEM) ve School Leadership & Management (SLM) dergilerindeki araştırmaların, amaç ve yöntem alt başlıkları altında incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubu, 2012 yılında alanın saygın dergileri arasındaki EAQ, IJEM ve SLM dergilerinde yayımlanan araştırmalardan oluşmaktadır. Araştırma verileri, nitel araştırma tekniklerinden doküman incelemesi yoluyla toplanmış olup betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Bu araştırmada temalar amaç/konu, araştırma deseni/yöntemi, çalışma grubu ve verilerin analizi olarak önceden belirlenmiştir. Analiz sonucunda, eğitim araştırmalarında son dönemde nitel araştırmaların ağırlık kazandığı ve araştırma konularında eğitim liderliğine yer verildiği görülmüştür. Araştırmalarda çalışma grubu olarak dokümanların, okul yöneticileri ve öğretmenlerin alındığı ve verilerin analizinde ise daha çok içerik analizi ve doküman analizi yapıldığı görülmüştür. Anahtar sözcükler: Eğitim araştırmaları, eğitim yönetimi araştırmaları, makale incelemesi ABSTRACT. It is assumed that academic research published on educational leadership and administration is important in revealing the current situation as to how the educational systems of countries are led and administered and in making predictions regarding the future. This paper is intended to examine the studies in the journals of Education Administration Quarterly (EAQ), International Journal of Educational Management (IJEM) and School Leadership & Management (SLM) published in 2012 in terms of their purpose and methodology sub-headings. The study group comprises the papers published in 2012 in EAQ, IJEM and SLM journals. The research data were collected through document analysis and analyzed with descriptive analysis. Themes in this study were determined beforehand as purpose/topic, research design/method, study group and data analysis. The results have shown that in educational studies, qualitative research has gained more prominence in recent times and that the effects of different dimensions of educational leadership on school and student outcomes, teacher leadership, school climate, administering the differences, the evaluation of new educational policies and improving schools have been chosen as primary research topics. Keywords: Educational research, educational administration studies, article examination SUMMARY Purpose and significance: This study is intended to examine the papers that were published in 2012 in the journals of Education Administration Quarterly, International Journal of Educational Management and School Leadership & Management in terms of the basic sub-sections of research method. For this purpose, the followings were asked: 1. What is the purpose / focus of the study? 2. What is the research design / method? 3. Who and what comprises the study group? 4. How were the data analyzed? 1 Bu çalışma, Ekim 2013 tarihlerinde Balıkesir- Burhaniye de düzenlenen EYFOR-4 te sözlü bildiri olarak sunulmuştur. Geliş tarihi: 16/01/2015, Kabul tarihi: 22/01/2016, Yayımlanma tarihi: 01/05/2016

2 Method: This study is one of the qualitative research designs. Three academic journals in the field of leadership and administration in 2012, Education Administration Quarterly (EAQ), International Journal of Educational Management (IJEM) and School Leadership& Management (SLM) are comprised the study group. Seventy-nine studies published in these three journals, whose titles include the concepts of educational administration and educational leadership have been chosen. The data were collected through document analysis. In the document analysis, the steps stated by Yıldırım and Şimşek (2006) were followed: the documents were reached, their originality was checked, the documents were internalized, the data were analyzed and used. The research data collected through the document analysis were analyzed with descriptive analysis. The aim of descriptive analysis is to present the findings obtained to the reader in an arranged and interpreted way. For this purpose, the obtained data are firstly described systematically and clearly. Then, the descriptions made are explained, interpreted and a set of conclusions are reached (Yıldırım & Şimşek, 2006). Results and Discussion: According to findings, study subjects of the articles were mostly related to educational leadership. Leadership is one of the most studied areas in recent years. Leadership was found to be at the forefront in articles as a part of this research. In accordance with Aydın, Erdağ and Sarıer (2010) organizational management, organizational culture, leadership and organizational behavior were studied in the last five years in Turkey. Aypay s (2010) research findings indicated that leadership is the issue that most frequent studied in journals with 16% rate. Research in different disciplines requires different research methods (Balcı & Apaydın, 2009). According to findings, it was concluded that articles were mostly qualitative research. Aypay s (2010) study stated that qualitative research methods are used the most in articles. In regard to Balcı and Apaydın (2009), while quantitative research is more in Turkey, the number of qualitative research is more in journals outside Turkey. Crawford (1999) findings suggest that, quantitative researches are more than qualitative researches in studies. It is seen that students and school environment do not sufficiently take part in the study group. In analyzed articles, documents and school administrators were mostly selected as a study group. Education management studies are sometimes related to students in the classroom, administrators and teachers who work in school and environment (Balcı & Apaydın, 2009). Content analysis and document analysis are focus on the data analysis in articles. Crawford s (1999) research findings state that percentage, mean and standard deviation values were used many of the articles. According to Göktaş vd. (2012), frequency/percentage/charts, mean/standard deviation, t-test and ANOVA / ANCOVA are most commonly used in data analysis techniques. However descriptive analysis was most used as qualitative data analysis. As the qualitative research increases, qualitative research methods have been used in the analysis of the data in the field of educational management. GİRİŞ Günümüzde hızlı değişen küresel dünyada çeşitli alanlardaki araştırmacılar okulları ve toplumu anlamayı önemli bir araç olarak görürler (Gee, 2001). Bir ülkenin ve toplumun gelişmesinde eğitim sistemi, eğitim sisteminin gelişmesinde ise eğitim araştırmaları önemli rol oynamaktadır (Çepni ve Küçük, 2002). Aslında eğitim araştırması, bilimsel yöntemlerin eğitim incelemelerine uygulanmasıdır; bu süreçte, problemin tanımlanması, veri toplama, toplanan verilerin objektif ve sistematik bir şekilde düzenlenmesi, analizi ve son olarak da başkalarına iletilecek sonuçların ortaya çıkarılması gibi bilinen aşamalar izlenir (Kısakürek, 1971). Eğitim araştırması, yalnızca diğer alanlarda elde edilen bilgileri toplayıp değerlendiren bir uğraşı alanı olarak düşünülmemelidir. Eğitim araştırmaları bir yandan toplumda çeşitli yönlerde yer alan değişme ve gelişmeleri takip etme imkânı verirken, diğer yandan da bunların eğitime nasıl yansıması gerektiği yönünde verilecek kararların isabet derecesini artırır (Uysal, 1974). Bilimsel çalışmalara gerekli önemin verilmesi, ülkenin gelişmişlik düzeyine olumlu yönde katkı sağlamakta ve gelecekte oluşturulacak politikalara yön vermektedir (Turan, Karadağ, Bektaş ve Yalçın, 2014). Eğitim araştırmacıları genellikle evrensel bir çerçeveye dayalı uygun paradigmaları benimseyen sosyal bilimleri takip etmiştir (Padilla, 2004). 319

3 Eğitim araştırmacısının temel amacı, insanların okul yaşamını nasıl algıladıklarını, düzenlediklerini, iradelerini nasıl özgürleştirdiklerini anlamaya ve keşfetmeye çalışmak olmalıdır (Turan ve Şişman, 2013). Eğitim alanında neden araştırma yapılmalıdır? sorusuna farklı amaçlarla yaklaşılmaktadır. Nicel araştırma paradigmasından hareketle, eğitim araştırmalarının amacı genellikle, bilim için süslenmiş ve parlak kuramlar üretmektir. Nitel araştırma paradigmasından hareketle ise, eğitim araştırmalarının doğası aslında kuramsal bir etkinlik değil, aksine pratiğe yönelik bir etkinliktir. Dolayısıyla araştırmalar eğitilen kişilerin istenilen doğrultuda değiştirilmesine yönelik olarak yapılmaktadır. Bu anlamda eğitim araştırmalarının amacı ise, uygulamayı şekillendiren pratik bilgiler üretmektir (Mortimore, 2000). Eğitimde araştırma gereklidir; çünkü eğitim uygulamalarını yönlendiren bir takım çalışma prensipleri bulunmaktadır. Bunlar, ya sorgulanmadan ve sistematik olarak incelenmeden ortaya konulan düşünceler ya da sorgulanan ve sistematik olarak incelendikten sonra oluşturulan düşünceler, kuramlar ve bilgilerdir (Ekiz, 2004). Geçmişte eğitim araştırmaları az sayıdaydı: şimdiki durumda ise araştırma odaklı politika yönetimin bir parçası haline gelmiştir ve bu çelişkili biçimde araştırmacılara hem güç verilmekte hem de ellerinden alınmaktadır (Nisbet, 2005). Eğitim sistemine ilişkin uygulamaları şekillendirmede önemli bir rolü olan eğitim araştırmalarının sayısında son on yılda büyük bir artış olduğu gözlenmektedir (Karadağ, 2010; Göktaş vd., 2012). Eğitim alanında yapılan bilimsel araştırmaların alana yapacağı katkıyla bu araştırmaların niteliği doğrudan bağlantılıdır. Yapılan araştırmaların niteliğine ve niceliğine ait bilgilerin sorgulanması, bu çalışmaların kalitesini ortaya koyması açısından büyük bir önem taşıdığı gibi, o alanla ilgili diğer araştırmacılar için önemli ve açıklayıcı bilgiler içerir (Bacanak, Değirmenci, Karamustafaoğlu ve Karamustafaoğlu, 2011). Eğitim araştırmalarının kayda değer bir özelliği çeşitliliğidir. Farklı soruları cevaplamak için farklı yaklaşımlar kullanılır. Farklı soru türleri farklı araştırma türlerini gerektirir (Pring, 2013; Odom vd., 2005). Eğitim araştırması çalışmalarının birçok türü ve bu çalışmaları sınıflandırmanın bir dizi yolu vardır (Postlethwaite, 2005). Eğitim araştırmalarının önemli bir bölümünü de eğitim liderliği ve yönetimi alanındaki araştırmalar oluşturmaktadır. Özellikle okullar için artan hesap verilebilirlik ve saydamlık, eğitim liderliği alanında yapılan çalışmaları öne çıkarmıştır. Bilgi alanları olarak eğitim yönetimi ve eğitim tarihi sadeleştirilemez; çünkü onlar birbirleriyle ilişkilidir ve alanın üyeleri tarafından oluşturulan, sürdürülen ve korunan bilginin sınırları olarak tanımlanır (Fiztzgerald ve Gunter, 2008). Kamu hizmetleri çalışma ve uygulama alanı olarak eğitim yönetiminin, uluslararası uzun ve seçkin bir geçmişi vardır. Eğitim yönetiminin başlangıç noktası, bir problemi çözmek için okulda neler yapılması gerektiği konusudur. Bu nedenle eğitim yönetimi dersi İngiltere de mesleki eğitim ve yüksek lisans programlarında yer almaktadır. Eğitim yönetimi yurtiçinde ve yurtdışında fikir alışverişinin ve eğitimin gelişmesine odaklanmıştır (Gunter, 2012). Papa ya (2009) göre eğitim yönetimi, yirminci yüzyılın başında Amerika Birleşik Devletleri nde üniversitelerde açılan bölümler aracılığı ile ilk kez akademik anlamda çalışılmaya başlanmış ve zamanla tüm dünyada kuram ve uygulama açısından gelişme kaydederek uzmanlaşma sürecine girmiştir (Akt. Örücü ve Şimşek, 2011). Eğitim yönetimindeki hızlı değişimler, 1950 ye kadar toplumsal kalkınma düzeyi önerisini ortaya çıkarmaktadır (Gibson, 1974). Eğitim yönetiminde kuram ve araştırma 1960 larda bir kuram hareketi olarak gelişme göstermiş, ancak 1970 lerde zayıflamış ve yavaşlamıştır. Eğitim yönetiminde bilimsel araştırma zaman zaman maliyetine de olsa, uygulama ve uygulamalı araştırma önerilir. Oysa eğitim yönetimi alanı bilimsel araştırmaya sadık kalmakla ancak varlığını ve birliğini koruyabilir (Balcı, 1991). Dünyada ve Türkiye de sosyal, politik ve ekonomik gelişmeler ile eğitim ihtiyaçları ortaya çıkmıştır. Bu ihtiyaçların giderilmesinde eğitim yöneticileri de önemli rol oymaktadır (Örücü ve Şimşek, 2011). Eğitim yönetimi disiplinler arası bir alan olup sosyal, politik, ekonomik, tarihsel ve kültürel boyutları vardır. Eğitim yönetimi araştırmacısı, eğitim ve okulu ele alırken, söz konusu değişkenleri birlikte hesaba katmalı, bütüncül bir bakış açısına sahip olmalı, makro ve mikro düzeyde değişkenleri göz önünde bulundurmalıdır (Turan ve Şişman, 2013). Eğitim yönetimi, eğitim hizmetlerinin üretilmesinde madde ve insan gücünün yönlendirilmesinde önemli bir işleve sahiptir. On dokuzuncu yüzyıldan itibaren bilimsel araştırmalara konu olduğu varsayılan eğitim yönetimi, genel olarak geleneksel ve modern olarak nitelenen yönetim yaklaşımlarından etkilenmiştir (Aslanargun, 2007). Postmodernite, eğitim yönetimi araştırmalarında ve uygulamalarında merkeze alınması gereken 320

4 konuları, çoklu anlam, kültürel kimlikler, güç ilişkileri, eleştirel bilinç ve direnç, belirsizlik, katılım, sosyal sorumluluk ve dağılma kavramları çerçevesinde ifade etmektedir (Aydın, Erdağ ve Sarıer, 2010). Eğitim yönetimi araştırma eğilimlerinin modern zamanlarda, davranış bilimleri ve eğitim ile ilgili gelişmelerde araştırma ve bilgi gelişiminin tepki matrisi içinde olduğu varsayılmaktadır (Gibson, 1974). Akademik bir alan olarak eğitim yönetimi kuruluşundan bu yana amaçları, sınırları ve kimlikleri ayırt etmenin yanı sıra birçok girişimi yeniden tanımlama ve yeniden konumlamaya yönelmiştir (Oplatka, 2007). Eğitim yönetimi alanında egemen olan araştırma konularına baktığımızda, bunların büyük ölçüde Türkiye toplumunun dışında üretilen kavramlardan aktarıldığını ve çevrildiğini görürüz. Hesap verebilirlik, sosyal sorumluluk, örgütsel vatandaşlık, kriz ve toplam kalite yönetimi, öğretmen yeterlilikleri, okul ve yönetici standartları, yapılandırmacı müfredat, pozitif psikoterapi, gelişimsel rehberlik, yönetici ve program yeterlilikleri bunlardan bazılarıdır (Turan ve Şişman, 2013). Bush ve Crawford un (2012) bir derginin son dört yılını incelediği çalışmasına göre araştırma konuları daha çok yönetim ve liderlik ile ilgilidir. Bugün liderlik alanındaki çalışmalar sadece odaklanmakla kalmaz aynı zamanda takipçilere, meslektaşlara, denetçilere, çalışma ortamına ve kültürüne de odaklanır (Avolio, Walumbwa ve Weber, 2009). Eğitim yönetimi araştırmaları bazen sınıftaki öğrenciler, bazen okullarda çalışan yönetici ve öğretmenler ve bazen de çevreyle ilişkilidir (Balcı ve Apaydın, 2009). Eğitim yönetimi araştırmalarının önemli görevlerinden biri okullara onların ne olduğuna- ilişkin çeşitli imajlar geliştirmektir (Balcı, 1992). Eğitim yönetimiyle ilgili çağdaş araştırmalar, oldukça dar kalıplar içerisine sıkıştırılmıştır. Bu çalışmaların pek çoğu sosyal dünyanın nesnel ve değerden bağımsız olarak incelenebileceğini varsaymaktadır. Dolayısıyla söz konusu araştırmalar sonucunda okulların kontrol ve iyileştirme için gerekli olan bilgileri elde edilebileceğine inanılmaktadır. Eğitim yönetimiyle ilgili çağdaş tartışmalarda eğitim yönetiminin, sosyal bir bilim olmanın ötesinde bir "insan bilimi" olduğu ısrarla vurgulanarak hatta bir "bilim" olmanın ötesinde aynı zamanda bir "sanat" olduğu da ileri sürülmektedir (Şişman, 1998). Bir ülkenin eğitim sisteminin gelişmişliğinin en önemli göstergelerinden biri eğitim alanında yapılan bilimsel araştırmalardır. Bilimsel araştırmaların sonuçlarını diğer araştırmacılarla en hızlı ve doğru şekilde paylaşma ve ulaştırma yolu ise bilimsel dergilerdir (Bacanak vd., 2011). Araştırma konularının temsilcisi olarak yayınları kullanarak, eğitim yönetimi alanındaki yayınlar gözden geçirilmiş ve konuların çalışılma sıklığı incelenmiştir (Ogawa, Goldring ve Conley, 2000). Akademik yayın sürecinde makale incelemelerine yönelik araştırmalara yeterince değer verilmemektedir. Ancak makale incelemeleri, araştırmanın belirli bir çizgideki gelişim aşamalarını vurgulayarak bilginin ilerlemesinde son derece önemli bir rol oynamaktadır (Hallinger, 2013). Eğitim Yönetimindeki dergi makalelerini incelemeye ilişkin çalışmalar, alanın mevcut durumunu belirlemek ve alanın geliştirilebilmesi için ihtiyaçların belirlenmesi için önemli bakış açıları kazandırır (Aypay, 2010). Alandaki dergilerde yer alan araştırmaları inceleyerek yapılan çalışmalar, alana ilişkin farkındalık ve değişime hâkim olma adına yararlı görülmektedir. Eğitim yönetimi alanında yapılan araştırmalar da alana ilişkin mevcut durumu ortaya çıkarmayı ve gelecek araştırmalara ışık tutmayı sağlar. Eğitim yönetimi alanında incelenebilecek birçok nitelikli dergi bulunmaktadır. Araştırmanın Amacı Bu araştırmada en az 25 yıldır yayınlanan ve yılda 5 ve üzeri makale yayınlayan Educational Administration Quarterly, International Journal of Educational Management ve School Leadership & Management dergilerinden 2012 yılında çıkan araştırmaları, araştırma yönteminin temel alt başlıkları altında inceleme amaçlanmıştır. Bu amaçla dergilerdeki araştırmaların; 1. Amacı/konusu nedir? 2. Araştırma deseni / yöntemi nedir? 3. Çalışma grubu kimler ve nelerden oluşmaktadır? 4. Verileri nasıl analiz edilmiştir? 321

5 YÖNTEM Araştırma Deseni Araştırma, alanın saygın dergilerinden olan, en az 25 yıldır yayınlanan ve yılda 5 ve üzeri makale yayınlayan üç dergideki araştırmaları yukarıda belirtilen dört temel soru altında incelemeyi amaçlayan doküman analizine dayalı, nitel bir araştırmadır. Materyal Araştırma materyali için, 2012 yılında yayınlanan liderlik ve yönetim kapsamındaki Educational Administration Quarterly (EAQ), International Journal of Educational Management (IJEM) ve School Leadership & Management (SLM) olmak üzere üç dergi seçilmiştir. Bu üç dergide yayınlanan isminde eğitim yönetimi, eğitim liderliği olan yetmiş dokuz araştırma seçilmiştir. Makalelerin dergilere göre dağılımı Tablo 1 de sunulmuştur. Tablo 1. Makalelerin Dergilere Göre Dağılımı Dergi n % Educational Administration Quarterly (EAQ) International Journal of Educational Management (IJEM) School Leadership & Management (SLM) Toplam Verilerin Toplanması Veriler, nitel araştırma tekniklerinden doküman incelemesi yoluyla toplanmıştır. Doküman incelemesi, araştırılacak konular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsar (Yıldırım & Şimşek, 2006). Doküman incelemesi, mevcut kayıt ya da belgelerin, veri kaynağı olarak sistemli incelenmesi olarak ifade edilmektedir. Başarılı bir doküman incelemesinin temel şartı, konuya ilişkin belgelerin bulunması, incelenmesi ve belli durum ya da görüşleri ortaya çıkartacak bir senteze varılabilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılabilmesidir (Karasar, 2007). Doküman incelemesinde Yıldırım ve Şimşek (2006) tarafından belirtilen aşamalar dikkate alınmıştır: çalışma grubundaki makalelerin tam metinlerine veri tabanlarından ulaşılmıştır. Araştırmacılar tarafından belirlenen amaç/konu, yöntem, çalışma grubu ve verilerin analizi alt başlıkları bakımından makalelerin nasıl dağılım gösterdiği belirlenmiştir. Verilerin Analizi Doküman incelemesi ile elde edilen araştırma verileri, betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Betimsel analizde elde edilen veriler, daha önceden belirlenen temalara göre özetlenir ve yorumlanır. Betimsel analizde, görüşülen ya da gözlenen bireylerin görüşlerini çarpıcı bir biçimde yansıtmak amacıyla doğrudan alıntılara sık sık yer verilir. Betimsel analizin amacı, elde edilen bulguları düzenlenmiş ve yorumlanmış bir biçimde okuyucuya sunmaktır. Bu amaçla elde edilen veriler, önce sistematik ve açık bir biçimde betimlenir. Daha sonra yapılan betimlemeler açıklanır, yorumlanır ve bir takım sonuçlara ulaşılır (Yıldırım & Şimşek, 2006). Araştırma kapsamında çalışma grubuna seçilen makalelere ulaşılmıştır. Makaleler önceden belirlenen alt başlıklar çerçevesinde araştırmacılar tarafından ayrı ayrı analiz edilmiş ve kategoriler oluşturulmuştur. Araştırmanın Geçerlik ve Güvenirliği Çalışmanın iç geçerliğini sağlamak için elde ettiği bulguların ve sonuçların gerçeği yansıtıp yansıtmadığını denetlemesi beklenir. Bu kontrollerin nasıl yapıldığı konusunda yapılan açıklamalar okuyucuyu tatmin edebilecek şekilde açık ve anlaşılır olmalıdır (Yıldırım & Şimşek, 2006). Buna göre iç geçerliği sağlamak için araştırmada elde edilen veriler, bulgular bölümünde sunulurken duruma ilişkin bilgiler ortaya konulduktan sonra yorumlama yapılmıştır. İç geçerliği artırmak amacıyla 322

6 makalelerin araştırmacılar tarafından belirlenen alt başlıklara göre incelenmesinin amacına uygunluğunu saptamak için uzman görüşüne başvurulmuştur. Dış geçerlik için yöntem bölümünde, araştırmanın deseni, çalışma grubu, verilerin toplanması ve analizi süreçlerindeki işlemler ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Çalışmanın iç güvenirliğini sağlamak için, verilerin analizi sırasında yapılan kodlamalar, iki araştırmacı tarafından bağımsız olarak yapılmış ve karşılaştırılmıştır. Çalışmanın dış güvenirliğini sağlamak için, çalışmanın yaklaşımı, izlenen aşamalar ve kullanılan yöntemler açık bir biçimde sunulmuştur. BULGULAR Araştırmanının amacı kapsamında incelenen üç dergideki makaleler analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular dört tema altında toplanmıştır. Oluşturulan temalar araştırmanın amacı/konusu, desen/yöntemi, çalışma grubu ve verilerin analizidir. Araştırmanın amacı/konusu teması altında oluşturulan kategoriler Tablo 2 de verilmiştir. Tablo 2. Araştırmaların Amaç/Konularına Göre Dağılımı Amaç / Konu Makale sayısı Eğitim liderliği 41 Yeni eğitim politika/programlarının değerlendirilmesi 7 Örgütsel öğrenme 5 Okul geliştirme 5 Bilgi ve kaynak yönetimi 5 Okul yöneticisinin rolü 4 Yönetici hazırlık programları 2 Okul iklimi 2 Öğrenci davranışı 2 İş doyumu 2 Yönetimsel disiplin felsefesi 1 Mesleki gelişim 1 Öğretmenlerin karşılaştığı zorluklar 1 Farklılıkların yönetimi 1 Toplam 79 İncelenen makalelerin amaç / konuları temasında on dört kategori ortaya çıkmıştır. Araştırma amaç / konularına bakıldığında 41 tanesinin eğitim liderliği, 7 tanesinin yeni eğitim politika/programlarının değerlendirilmesi, 5 er tanesinin örgütsel öğrenme, okul geliştirme ve bilgi ve kaynak yönetimi, 4 tanesinin okul yöneticisinin rolü, 2 şer tanesinin okul iklimi, yönetici hazırlık programları, öğrenci davranışı ve iş doyumu, 1 er tanesinin de yönetimsel disiplin felsefesi, mesleki gelişim, öğretmenlerin karşılaştığı zorluklar ve farklılıkların yönetimi olduğu görülmektedir. İncelenen araştırmaların çoğu eğitim liderliği amacını taşımaktadır. Araştırma deseni / yöntemi teması altında oluşturulan kategoriler Tablo 3 te verilmiştir. Tablo 3. Araştırmaların Desen / Yöntemine Göre Dağılımı Desen / yöntem Makale sayısı Nitel 51 Nicel 20 Nitel-nicel (karma) 8 Toplam 79 İncelenen makalelerin araştırma deseni / yöntemi temasında üç kategori ortaya çıkmıştır. Araştırmaların 51 tanesinin nitel, 20 tanesinin nicel, 8 tanesinin hem nicel hem nitel olduğu 323

7 görülmektedir. Son bir yıldaki çalışmaların daha nitel araştırmalar olduğu dikkat çekmektedir. Hem nitel hem nicel araştırmaların da artmakta olduğu söylenebilir. Araştırmanın çalışma grubu teması altında oluşturulan kategoriler Tablo 4 te verilmiştir. Tablo 4. Araştırmaların Çalışma Grubu, Kaynak ve Materyallere Göre Dağılımı Çalışma grubu Makale sayısı Doküman 24 Okul Yöneticileri 14 Öğretmen 11 Okul 9 Yönetici- öğretmen 8 Yönetici-öğretmen öğrenci 4 Öğrenci 3 Akademisyen 3 Okul-toplum-aile 1 Yönetici-öğretmen-öğrenci-aile 1 Yönetici-öğretmen-aile 1 Toplam 79 İncelenen makalelerin çalışma grubu temasında on bir kategori ortaya çıkmıştır. Çalışma grubu 24 araştırmada doküman, 14 tanesinde okul yöneticileri, 11 tanesinde öğretmenler, 9 tanesinde okullar, 8 tanesinde yöneticiler öğretmenler, 4 tanesinde yönetici-öğretmen-öğrenciler, 3 er tanesinde öğrenciler ve akademisyenler, 1 er tanesinde okul- toplum- aile, yönetici-öğretmenöğrenci-aile ve yönetici-öğretmen-ailelerden oluşmaktadır. Araştırmalarda daha çok dokümanların ve okul yöneticileri üzerinde çalışıldığı görülmektedir. Araştırmanın verilerin analizi teması altında oluşturulan kategoriler Tablo 5 te verilmiştir. Tablo 5. Araştırmaların Veri Analizine Göre Dağılımı Analiz Makale sayısı İçerik analizi 30 Doküman analizi 20 Yapısal eşitlik modeli 8 Regresyon analizi 6 Korelasyon 4 Anova 4 Manova-mancova 3 Gömülü teori (teori oluşturma) 2 Nonparametrik testler 2 Toplam 79 Araştırmaların veri analizine göre dağılımı dokuz kategoriden oluşmuştur. Verilerin analizinde 30 tanesinde içerik analizi, 20 tanesinde doküman analizi, 8 tanesinde yapısal eşitlik modeli, 6 tanesinde regresyon analizi, 4 er tanesinde korelasyon ve anova, 3 tanesinde manovamancova, 2 şer tanesinde gömülü teori ve parametrik olmayan testler kullanılmıştır. Araştırma verilerinin daha çok içerik analizi ve doküman analizi ile analiz edildiği görülmüştür. SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER 324

8 Araştırma bulgularına göre incelenen makalelerin çalışma konusunun daha çok eğitim liderliğine yönelik olduğu bulunmuştur. Hallinger e göre (2013) formal bir çalışma alanı olarak eğitim liderliği ve yönetiminin gelişiminin ilk 20 yılında birçok yazar ve dergi açısında tutarlılık göstermiştir. Örücü ve Şimşek in (2011) araştırmasına göre Türkiye de eğitim yönetimi alanındaki araştırmaların büyük bir bölümünün tekrar niteliğindedir ve genellikle aynı konular çalışılmaktadır. Liderlik son dönemlerde çok çalışılan alanlardan birisidir. Bu araştırma kapsamındaki makalelerde de liderliğin ön planda olduğu görülmüştür. Örneğin; sosyal adalet liderliği (Furman, 2012), örgütsel liderlik (Jackson ve Marriott, 2012), okul liderliği (Peck ve Reitzug, 2012; Notman, 2012; Smith ve Riley, 2012), öğretimsel liderlik (Lee, Hallinger ve Walker, 2012; Honig, 2012; Tan, 2012; Sofo, Fitzgerald ve Jawas, 2012), eğitimsel liderlik (Brinia, 2012; Moos, 2012; Gavish ve Oplatka, 2012;), dönüşümsel liderlik (Bi, Ehrich ve Ehrich, 2012), dağıtılmış liderlik (Bush ve Glover, 2012) incelenen makalelerde çalışılan liderlik türleri olarak ortaya çıkmıştır. Zepeda vd. e göre eğitim liderliği ile ilgili son literatür taraması, çalışmalarda eğitim liderliğine hazırlık, sosyalleşme, gelişme, etkililik, değerlendirme ve sürdürme konularının incelendiğini ortaya koymuştur (Parylo, 2012). Aydın, Erdağ ve Sarıer in (2010) araştırma sonuçlarına göre Türkiye de son beş yılda özellikle örgüt yönetimi, örgüt kültürü, liderlik ve örgütsel davranış konularının çalışıldığı görülmektedir. Gelişmiş dört ülkede (ABD, İngiltere, Kanada ve Avustralya) ise son beş yılda liderlik konulu çalışmalara büyük önem verildiği gözlenmektedir. Liderlik konulu çalışmalar, araştırmada değerlendirilen yayınların yaklaşık % 25 ini oluşturmaktadır. Hallinger ve Bryant ın (2013) araştırmasına göre son yıllarda Asya da eğitim liderliği ve yönetimi üzerine yapılan çalışmalar artmıştır. Aypay ın (2010) araştırma bulgularına göre liderlik % 16 oranla dergilerde en sık çalışılan genel konudur. Aslanargun a göre (2007) postmodern paradigmanın yönetim dünyasına kattığı önemli yeniliklerden birisi yönetici, müdür gibi pozitivist düşüncenin uzantıları olarak kabul edilen kavramların yerine liderlik olgusuna vurgu yapmasıdır. Günümüzde liderlik sadece lidere odaklanmakla kalmamakta, aynı zamanda takipçiler, akranlar, denetçiler, iş ve kültür, devlet, özel, kar amacı gütmeyen örgütlere de odaklanmaktadır (Avolio, Walumbwa ve Weber, 2009). Şişman a göre (1998) okul müdürlerinin geleceğin liderleri olarak yetiştirilmeleri konusu üzerinde önemle durulmakta, bu doğrultuda okul lideri yetiştirmeye dönük programların içeriğinin güncelleştirilmesi gereği üzerinde durulmaktadır. Ogawa, Goldring ve Conley in (2000) eğitim yönetimi araştırmalarını incelediği çalışmalarında daha çok öğretim yöntemleri, öğretmen eğitimi, ölçme ve değerlendirme konularında makaleler olduğu görülmüştür. Postlethwaite e göre (2005) eğitim araştırmaları konularından bazıları öğretme yöntemleri, okul yönetimi, sınıf ortamı, okul finansmanı olarak sınıflandırılabilir. Fiztzgerald ve Gunter in (2008) Journal of Educational Administration and History dergisindeki makaleleri incelediği çalışmasında yılları arasındaki makalelerde daha çok okullaşma, yüksek, ileri ve mesleki eğitim, öğretmenler, öğretmenlerin işi ve kariyerleri konuları çalışılmıştır. Bush ve Crawford un (2012) araştırma bulgularında makalelerde daha çok kurumsal düzeyde örgüt ve hizmet düzeyinde yönetim konuları öne çıkmıştır. Parylo nun (2012) araştırması kapsamında incelenen dergilerde yönetim ve liderlik, öğretmen yetiştirme ve gelişimi, okul programları ve gelişimi en çok çalışılan konular olmuştur. Turan, Karadağ, Bektaş ve Yalçın ın (2014) araştırmalarında Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi nde yayınlanmış makalelerde en çok çalışılan temaların; liderlik (%6.1), tutum (%3.2), örgüt kültürü (%3.0), denetim (%2.4) ve yükseköğretim (%2.2) olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre eğitim yönetimi alanında liderlik konusu ön plana çıkmakta ve araştırmacılardan yoğun ilgi görmektedir. Bu durum eğitim yöneticisinin diğer rollerini perdeleyen bir sonuç olarak değerlendirilmemelidir. Çünkü okul yöneticisinin diğer rolleri liderlik başlığı altında araştırılmaktadır. Farklı disiplinlerde yapılan araştırmalar farklı araştırma yöntemlerini gerektirmektedir (Balcı ve Apaydın, 2009). Bulgulara göre incelenen makalelerin daha çok nitel araştırma olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Pozitivist paradigmaya galip gelmeye başlayan paradigmanın kökeni yirminci yüzyılın başlarına dayanmaktadır. Einstein ın Görelilik kuramı, Heisenberg in belirsizlik ilkesi nitel araştırmalara eğilimi arttırdığı söylenebilir. Balcı ya göre (2003) yöntem, sadece nicel araştırma yöntemlerini değil, yorumcu paradigma yöntemleri olarak katılmalı gözlemci, rol oynama, yönlendirici olmayan mülakat, epizodlar ve betimlemeler vb. nitel araştırma yöntemlerini de içermelidir. Aypay ın (2010) araştırmasında makalelerde en çok nitel araştırma yöntemleri kullanıldığını belirtmiştir. Bush ve Crawford un (2012) araştırma bulgularında son üç yıldır eğitim 325

9 liderliği ve yönetimi araştırmalarında çoğunlukla deneysel araştırmalar yer almaktadır. Turan, Karadağ, Bektaş ve Yalçın ın (2014) araştırmalarında en çok kullanılan araştırma modelleri, tarama (%52.3), nitel (%16.9), derleme (%12.8) olarak sıralanmıştır. Balcı ve Apaydın a göre (2009) örnekleme giren Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi ndeki makalelerin araştırma desenlerinin büyük ağırlıkla tarama türünde (anket ve mülakatla verilerin toplandığı) nicel araştırmalar olduğu görülmektedir. Bu çalışmadan Türkiye de nicel araştırmaların fazla olduğu görülürken, Türkiye dışındaki dergilerde ise nitel araştırma sayısı daha fazladır. Sert, Kurtoğlu, Akıncı ve Seferoğlu nun (2012) araştırma bulgularına göre makalelerin araştırma türüne göre dağılımları incelendiğinde 13 makalede nicel araştırma yöntemlerinin, 10 makalede nitel araştırma yöntemlerinin ve 7 makalede ise hem nitel hem de nicel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı gözlenmektedir. Göktaş vd. (2012) araştırmasından elde edilen bulgulara göre Türkiye de eğitim araştırmalarındaki çalışmaların büyük bir oranının nicel araştırmalardan (% 69.9) oluştuğu ve bunu nitel araştırmaların (% 26.7) takip ettiği tespit edilmiştir. Parylo nun (2012) eğitim yönetimi çalışmalarını değerlendirmesine göre en çok nicel araştırmaların (7) olduğunu, sonra nitel araştırmaların (5) ve karma yöntemlerin (3) olduğunu ifade etmiştir. Crawford (1999) araştırmaları tarayan makalesinde daha çok nicel araştırmaların olduğu, bunu nitel araştırmaların izlediği bulgusuna ulaşmıştır. Eğitim bilimlerinde pozitivist ve yorumlayıcı paradigmalar bağlamında yapılan tartışmalardan çıkarılabilecek sonuca göre, giderek nicel araştırma yöntemlerine ve bu yöntemlerle yapılmış olan araştırma sonuçlarına olan güven azalırken nitel araştırma yöntemlerine olan ilgi de artmaktadır (Şişman, 1998). Örücü ve Şimşek in (2011) araştırmasında katılımcıların yarıya yakını eğitim yönetiminde karma araştırma desenlerinin de uygun ve doğru bir biçimde kullanılması gerekliliğinden söz etmişlerdir. İncelenen makalelerde çalışma grubu olarak daha çok dokümanların ve okul yöneticilerinin seçildiği görülmüştür. Özellikle öğrenci ve okul çevresinin çalışma grubunda yeterince yer almadığı görülmektedir. Balcı ya göre (1992) bugüne kadar geliştirilen yönetim kuramları, okullara farklı yaklaşımları temsil ederler. Çoklu bakış, okulların çok yönlü incelenmesine, onların farklı yönlerinin daha iyi ortaya konmasına neden olabilir. Aypay ın (2010) araştırma bulgularına göre dergilerde çalışma grubu olarak en çok okul alınmıştır. Eğitim yönetimi araştırmaları bazen sınıf içindeki öğrencilerle, bazen okullarda görev yapan yönetici ve öğretmenlerle, bazen de ortamla ilgilidir (Balcı ve Apaydın, 2009). Crawford un (2012) makale incelemesi araştırmasında makalelerde daha çok tüm okullar ondan sonra ise ortaokullar çalışma grubu olarak ele alınmıştır. Turan, Karadağ, Bektaş ve Yalçın ın (2014) araştırmalarında makalelerdeki örnekleme kitlelerinin; öğretmen (%44.3), öğrenci (%37.9), yönetici (%11.0), öğretim elemanı (%4.1), denetmen (%2.3) ve veli (%0.5) olduğu görülmüştür. Eğitim alanındaki çalışmalardan bir kısmı eğitim reformlarının temelini oluştururken, bir kısım da alanyazının içeriksel ve teorik çerçevede gelişimini gözden geçirilme yoluyla önceki yapılan araştırma sonuçlarını değerlendirmektedir (Onwuegbuzie ve Daniel, 2003; Odom vd., 2005). Makalelerde verilerin analizinde içerik analizi ve doküman analizine ağırlık verilmektedir. Bush ve Crawford un (2012) Educational Management Administration & Leadership dergisindeki makaleleri incelediği araştırmasına göre literatür taraması çalışmaları artmıştır ama hala makalelerin tümünün yüzde onunu oluşturmaktadır. Crawford (1999) araştırma bulgusuna göre makalelerin çoğunda yüzde, ortalama ve standart sapma değerleri kullanılmıştır. Korelasyon, ANOVA, t testi ve regresyon ise daha az kullanılmıştır. Göktaş vd. (2012) araştırmasında en çok kullanılan veri analiz teknikleri olan frekans/ yüzde/ çizelge, ortalama/ standart sapma, t testi ve ANOVA / ANCOVA dır. Nitel veri analizi olarak ise en çok betimsel analiz kullanılmıştır. Sert vd. (2012) bulgularına göre en fazla kullanılan analiz yönteminin 9 makalede kullanılan kodlama yöntemi olduğu görülmektedir. Kodlamadan sonra en fazla kullanılan veri analiz yöntemleri yedi makale ile betimsel istatistik ve beş makale ile regresyon analizi yöntemleri olmuştur. Turan, Karadağ, Bektaş ve Yalçın ın (2014) araştırmalarında makalelerdeki en çok kullanılan veri analizi teknikleri; betimsel (%30.8), t-testi (%19.6), ANOVA (%16.8), korelasyon (%7.1) ve içerik analizi (%7.1) olmuştur. Bush ve Crawford un (2012) bir dergideki makaleleri inceledikleri çalışmada son yıllarda deneysel çalışmaların arttığını, bunu içerik analizi ve alanyazın taramasının izlediği bulgularına ulaşılmıştır. Eğitim yönetimi alanında nitel araştırmalar arttıkça verilerin analizinde de nitel araştırmalarda kullanılan yöntemlerin kullanıldığı görülmektedir. 326

10 Eğitim yönetimi araştırmalarında hangi konular üzerinde daha çok çalışıldığının, ne tür yeni araştırmalar yapıldığının, çoğunlukla hangi araştırma yöntemi ve veri analiz yönteminin kullanıldığının belirlenmesinde bu araştırma sonuçlarının araştırmacılara yol gösterici olacağına inanılmaktadır. Bu sonuçlar doğrultusunda getirilen öneriler şunlardır: Araştırma yapılan dergilerin 2012 yılından önceki ve sonraki sayıları taranarak sürece daha geniş bir açıdan bakılabilir. Uluslararası ve ulusal eğitim yönetimi dergilerindeki yayınlar karşılaştırmalı incelenebilir. Yapılacak olan çalışmaların yöntemleriyle bağlantılı olarak veri analizi yöntemleri de çeşitlendirilebilir. Araştırmacılar eğitim yönetimi alanında daha az çalışılan ya da hiç çalışılmayan konulara ağırlık verebilirler. Araştırmalarda çalışma grubu içerisine okul çevresi ve öğrenciler daha çok dahil edilerek, çalışmalara daha geniş bir perspektif kazandırılabilir. KAYNAKÇA Aslanargun, E. (2007). Modern eğitim yönetimi anlayışına yönelik eleştiriler ve postmodern eğitim yönetimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 50, Avolio, B., Walumbwa, F. & Weber, T. J. (2009). Leadership: Current theories, research, and future directions. Annual Review of Psychology, 60, Aydın, A., Erdağ, C. ve Sarıer, Y. (2010). Eğitim yönetimi alanında yayınlanan makalelerin konu, yöntem ve sonuçlar açısından karşılaştırılması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 39, Aypay, A. (2010). Eğitim yönetimi araştırmalarının durumu: eğitim yönetimi dergilerinin analizi, Eğitim Araştırmaları Dergisi, 39, Bacanak, A., Değirmenci, S., Karamustafaoğlu, S. ve Karamustafaoğlu, O. (2011). E-dergilerde yayınlanan fen eğitimi makaleleri: Yöntem analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8 (1), Balcı, A. (1988). Eğitim yönetimi araştırmalarının durumu: EAQ de arasında yayınlanan araştırmalar. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 21 (1-2), Balcı, A. (1991). Eğitim yönetiminde kuram ve araştırma. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 24 (2), Balcı, A. (1992). Eğitim örgütlerine yeni bakış açıları: Kuram-araştırma ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25 (1), Balcı, A. (2003). Eğitim örgütlerine yeni bakış açıları: Kuram-araştırma ilişkisi II. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 33, Balcı, A. ve Apaydın, Ç. (2009). Türkiye de eğitim yönetimi araştırmalarının durumu: Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi dergisi örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(59), Bi, L., Ehrich, J., & Ehrich, L. C. (2012). Confucius as transformational leader: lessons for ESL leadership. International Journal of Educational Management,26(4), Brinia, V. (2012). Men vs women; educational leadership in primary schools in Greece: an empirical study. International Journal of Educational Management,26(2), Bush, T. & Crawford, M. (2012). Mapping the Field over 40 Years : A Historical Review. Educational Management Administration & Leadership, 40 (5), Bush, T., & Glover, D. (2012). Distributed leadership in action: Leading high-performing leadership teams in English schools. School leadership & management, 32(1), Çepni, S. ve Küçük, M. (2002). Fen bilgisi öğretmenlerinin eğitim araştırmaları hakkındaki düşünceleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Eylül, ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi, Ankara. Ekiz, D. (2004). Eğitim dünyasının nitel araştırma paradigmasıyla incelenmesi: Doğal ya da yapay. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4) Fiztzgerald, T. & Gunter, H.M. (2008). Educational administration and history Part 2: Academic journals and the contribution of JEAH. Journal of Educational Administration and History, 40(1), Furman, G. (2012). Social justice leadership as praxis developing capacities through preparation programs. Educational Administration Quarterly, 48(2), Gavish, T., & Oplatka, I. (2012). Educational leadership in the era of mass media: state, consequences and repercussions. School Leadership & Management, 32(1), Gee, J. P. (2001). Review of research in education. American Educational Research Association, 25,

11 Gibson, R. O. (1974). Trends in educational administration research in the United States. Paper presented at International Intervisitation Programme on Educational Administration, (3rd, Great) Britain. Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M., ve Sözbilir, M.(2012). Türkiye deki eğitim araştırmalarında eğilimler: Bir içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), Gunter, H. M. (2012). The field of educational administration in England. British Journal of Educational Studies, 60(4), Hallinger, P. (2013). A conceptual framework for systematic reviews of research in educational leadership and management. Journal of Educational Administration, 51 (2), Hallinger, P. & Bryant, D. A. (2013). Review of research publications on educational leadership and management in Asia: A comparative analysis of three regions. Oxford Review of Education, 39 (3), Jackson, K. M., & Marriott, C. (2012). The interaction of principal and teacher instructional influence as a measure of leadership as an organizational quality. Educational Administration Quarterly, 48(2), Karadağ, E. (2010). Eğitim bilimleri doktora tezlerinde kullanılan araştırma modelleri: Nitelik düzeyleri ve analitik hata tipleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(1), Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemleri (17.baskı). Ankara: Nobel. Kısakürek, M. A. (1971). Eğitim araştırmalarının gelişmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4 (1), Lee, M., Hallinger, P., & Walker, A. (2012). A distributed perspective on instructional leadership in International Baccalaureate (IB) schools. Educational Administration Quarterly, 48(4), Moos, L. (2012). Educational leadership in a competitive state: a contradiction in terms?. International Journal of Educational Management, 26(5), Mortimore, P. (2000). Does educational research matter? British Educational Research Journal, 26 (1), Nisbet, J. (2005). What is educational research? Changing perspectives through the 20th century. Research Papers in Education, 20(1), Notman, R. (2012). Intrapersonal factors in New Zealand school leadership success. International Journal of Educational Management, 26(5), Odom, S. L., Brantlinger, E., Gersten, R., Horner, R. H., Thompson, B., & Harris, K. R. (2005). Research in special education: Scientific methods and evidence-based practices. Council for Exiceptional Children, 71(2), Ogawa, R. T., Goldring, E. B. & Conley, S. (2000). Organizing the field to improve research on educational administration. Educational Administration Quarterly, 36 (3), Onwuegbuzie, A. J. & Daniel. L. G. (2003). Typology of analytical and interpretational errors in quantitative and qualitative educational research. Current Issues in Education, 6(2). Oplatka, I. (2007). The scholarship of educational management: Reflections from the 2006 CCEAM Conference. International Studies in Educational Administration, 35(1), Örücü, D. ve Şimşek, H. (2011). Akademisyenlerin gözünden Türkiye de eğitim yönetiminin akademik durumu: Nitel bir analiz. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(2), Peck, C., & Reitzug, U. C. (2012). How existing business management concepts become school leadership fashions. Educational administration quarterly, 48(2), Padilla, A. M. (2004). Handbook Of Research On Multicultural Education. (Ed.) Jossey-Bass. Parylo, O. (2012). Evaluation of educational administration: A decade review of research ( ). Studies in Educatinal Evaluation, 38, Postlethwaite, T. N. (2005). Educational Research: some basic concepts and terminology. UNESCO. Pring, R. (2013). Eğitim Araştırmaları Felsefesi. (Çev. D. Köksal). Ankara: Nobel. Sert, G., Kurtoğlu, M., Akıncı, A. ve Seferoğlu, S. S. (2012). Öğretmenlerin teknoloji kullanma durumlarını inceleyen araştırmalara bir bakış: Bir içerik analizi çalışması. Akademik Bilişim, 1-3 Şubat 2012, Uşak Üniversitesi, Uşak. Smith, L., & Riley, D. (2012). School leadership in times of crisis. School Leadership & Management, 32(1), Sofo, F., Fitzgerald, R., & Jawas, U. (2012). Instructional leadership in Indonesian school reform: overcoming the problems to move forward. School Leadership & Management, 32(5), Şişman, M. (1998). Eğitim yönetiminde kuram ve araştırmada alternatif paradigma ve yaklaşımlar. Eğitim Yönetimi, 3(16), Tan, C. Y. (2012). Instructional leadership: toward a contextualised knowledge creation model. School Leadership & Management, 32(2),

12 Turan, S., Karadağ, E., Bektaş, F., ve Yalçın, M. (2014). Türkiye de eğitim yönetiminde bilgi üretimi: Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi yayınlarının incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 20(1), Turan, S. ve Şişman, M. (2013). Eğitim yönetimi alanında üretilen bilimsel bilgi ve batılı biliş tarzının eleştirisine giriş. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi [Educational Administration: Theory and Practice], 19(4), Uysal, Ş. (1974). Eğitim araştırmalarında yöntem. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 7(1), Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin 329