Yeni Edebi Akým GÜLCE

Transkript

1 Yeni Edebi Akým GÜLCE Feyzullah KIRCA Ankara

2 Kültür Ajans Yayýnlarý No: 121 ISBN : Kapak Tasarýmý : Erhan ÝVGÝN Tasarým Baský : Kültür Ajans Tanýtým ve Organizasyon Ltd. Þti. Konur Sok. 66/9 Bakanlýklar-ANKARA Tel: Fax: : BRC Basým Tel: (pbx) Baský Tarihi : 1. Baský, Mayýs 2011 Ýsteme Adresi : feyzullahkirca@hotmail.com Bu kitabýn tüm telif ve yayýn haklarý fikir ve sanat eserleri kanunu gereðince yazarýna aittir. Þairin yazýlý izni olmadan þiirlerin bir bölümü veya tamamý ticari amaçla çoðaltýlamaz. Ancak sanatsal etkinliklerde yazar ve eser adý verilerek alýntý yapýlabilir.

3 Yeni Edebi Akým Gülce SUNUÞ Sevgili okurlar. Okuyacaðýnýz küçük ama benim için anlamý büyük olan bu 96 sayfalýk gülce þiir kitabým, benim ilk kitap denemem olacak. Buraya nasýl geldim onu da hemen kýsaca arz edeyim. Sonra Yeni Edebi Akým GÜLCE nedir? Ondan da sizlere biraz bu sunuþ kýsmýnda bahsedeceðim. Okul yýllarýnda edebiyat öðretmenimin teþvik etmesiyle; Üzerinde çalýþýrsan senin þiir ve makale türü eserler yazmaný ve kendini geliþtirip yarýþmalara da katýlmaný istiyoruz demeleri ile belli sayýda þiirler ve makaleler yazmýþtým. Öncelikle bana bu konuda teþvik ve yardýmlarýný sunan, 90 lý yýllardaki Dursunbey Ýmam Hatip Lisesi öðretmenlerim; Ýzzet Kurhan, Hülya hocam, Ýnsaf Kaya ve þu anda Dursunbey Belediye Baþkaný olan Mehmet Nuri Yýlmaz hocalarýma teþekkür ederim. O yýllardaki þu anda örnekleri dahi elimde olmayan birkaç þiir ve komposizyon denemelerinden sonra, çalakalem aþk ve sevgi üzerine askerde bazý þiir türü þeyler karalasam da bunlarý yazmak saymýyorum. Ta ki 2007 yýlýnda internet üzerinde önce bir köy sitesi, ardýndan da kendi adýma azbuz, blogcu, blogspot vs gibi oluþumlarda site sayfalarý açmamdan sonra, birileri kendi sitelerine alýp paylaþýyorlardý. Ben de yazayým ki, sayfamda kendi adýma bir þeyler bulunsun diye düþünerek þiir ve makale türü bir þeyler yazmaya baþladým. Aslýnda serbest tarz þiirden pek anlamam, serbest tarz þiir denemelerim olsa da, genellikle duraksýz ve hece saymasam da mýsralarýn eþit uzunlukta olduðu þiirleri tercih ediyordum. Duraksýz ve 15, 17 heceli þiirleri yazmayý kendi þiir tarzýma uygun bulup yazýyorken, bu arada antoloji þiir sitesine üye olup yetkili þair 3

4 Feyzullah KIRCA olduktan sonra internette diðer þairlerle daha fazla tanýþma ve þiirler hakkýnda görüþ ve eleþtiriler almaya baþladým. Bu arada bazý 1yonkalem, blogspot com, edebi sohbet com, siiristan com, sende yaz biz, mavi iklimler net, mavi sayfa biz, beyaz kivilcim com vs þiir sitelerinden üyelik ve þiir paylaþým dileklerine icabet ederek þiirler ve arada makale türü yazýlarý da zaman zaman paylaþmaya baþladým. Mavi iklimler diye bir radyoda birileri katýlýmcý olup, hem dinliyorlardý. Hem de kendi þiirlerini gönderip yayýndaki sunucuya kendi þiirlerini okutuyorlardý. Ben de þiirlerimden altý yedi tanesini gönderdim. Deðiþik akþamlarda, deðiþik sunucu arkadaþlar, deðiþik birkaç þiirimi okudu. Þiirlerimden birinin baþlýðýnýn yanýna bu kitabýmýzda da göreceðiniz gibi, baþlýktan sonra (duraksýz 17 hece) diye yazmýþtým. Sunucu þiiri okuduktan ve bir güzel ses olduktan sonra, Güzel þiirinize ses olma imkâný verdiðiniz için teþekkür ederim. Ancak 17 hece ve duraksýz ben hiç duymadým ve görmedim. Benim bildiðim þiir, ya serbest olur, ya da duraklý olarak 4+3=7, 6+5=11, 6+6=12, 7+7=14, 8+8=16 gibi hece düzenlerinde yazýlýr. Yine de bunu tekrar bir araþtýrayým demesi üzerine, antoloji. com da ki þair arkadaþlarýma, bizim oradaki güldeste þiir gurubundaki arkadaþlarýma ve o gün bunlardan biri olan sevgili Mustafa Ceylan hocama konuyu danýþmýþtým. Bu danýþma sonucu sað olsun her arkadaþým bilgisi doðrultusunda bana yardýmcý olmaya çalýþtý. Ýþte tam burada Mustafa Ceylan hocam; Ne demek olur mu öyle þey? Biz Türk þiirinin önünü açtýk, eskiyi inkâr etmeden, aruzu ve heceyi inkâr etmeden, Arif Nihat Asya, Yunus Emre, Mehmet Akif Ersoy, Karacaoðlan, Âþýk Veysel gibi usta þairlerin þiir ve edebiyat alanýndaki eserlerini inkâr etmedik. Bunlarý inkâr etmeden, edebiyat ve þiir alanýndaki çýtayý daha da yükseklere çýkarmak için Yeni Edebi Akým GÜLCE edebiyat akýmýný kurduk. Bizim Gülce Edebiyat akýmýmýzda 19 farklý nazým türü var. Gel bize katýl, gülce þiir tarzlarýnda aradýðýný bulacaksýn demesi üzerine Yeni Edebi Akým GÜLCE ile tanýþtým. Ve gülce tarzý þiirin kurallarýný öðre- 4

5 Yeni Edebi Akým Gülce nip, yazmaya baþladým. 19 farklý gülce türünün her birinden en az ikiþer adet yazmak hedefiyle yola koyuldum. Bazýlarýndan üçer, dörder tane bile yazdým. Bu ilk þiir kitabý denemem olan Yeni Edebi Akým GÜLCE þiir kitabýmda sadece Gülce türü þiirlere yer verdim. Hedefimiz para kazanmak deðil, öncelikli olarak bu þiir türünü tanýtmak, þiir severlere sunmaktýr. Bazý þair arkadaþlar gibi þiir kitabýmýz çok satsýn diyerek internet üzerinde paylaþtýðýmýz þiirleri silmeyeceðiz elbette. Þimdi sözün burasýnda, sizlere Yeni Edebi Akým GÜLCE hakkýnda biraz ön bilgiler vererek devam edelim: Gülce; yeniçaðýn yeni edebi akýmýdýr. Kökleri þiir tarihimizin ta derinliklerinde, gövdesi bugünlerde olan, dallanýp budaklanarak geleceðe çiçek çiçek uzanan ve uzanacak olan Türk Þiirinin yepyeni atýlýmýdýr. Anlamsýz hece-aruz-serbest vezin kavgalarýndan uzak, içinde farklý tarzlarda þiir tekniklerini barýndýrýrken, önce insan, önce ülkem, önce bayrak, önce inanç, ahlak ve ibadet, önce Muhammed ve örnek hayatý diyen, edebiyat ve sanatýn yanýnda bir kültür hamlesidir. Gülce; geleneksel Türk hece þiirinden ilham almakla birlikte hece þiirimize yeni nefes alanlarý ortaya koymaktadýr. Hece þiirini sadece koþma tarzý þiir olarak görmemekte ve engin ve muhteþem geçmiþinden günümüze taþýyarak, daha da geliþtirme gayretiyle günümüz þiir dünyasýna sunmayý hedeflemektedir. Gülce; kafiye, kalýp, redif, üslup, tarz, þekil, diziliþ ve yapý gibi þiire dair her unsurun bütün amacýný bilir. Bunlarýn has þiiri yakalamak ve þiirin þahlanarak yükseliþini saðlamak amacýyla kullanýlan birer araç olduðunu bilir. Þiirin bu özelliklerine saygý göstererek, onlarý bozmadan yeni nefes alanlarýyla yenileþme ve yeni atýlýmlara yönelen köklü bir edebiyat ve þiir hareketidir. Gülce; aruzu eski çaðlarda yazýlýp unutulan, yazmaktan korkulan otantik bir malzeme olarak kütüphanelerin ve geçmiþ çaðýn raflarýna býrakýlmýþ bir uðraþ olmaktan çýkarýp, yeni yüzleriyle ve tozlarýndan silkelenmiþ olarak Türk þiirine kazandýrma hareketidir. Günümüzde konuþulan öz Türkçe olan Anadolu Türk 5

6 Feyzullah KIRCA halk diliyle, yeniden Türk þiirine kazandýrmaya ve edebiyatýn yolculuðunda zirvelere çýkmaya çalýþan bir þiir kervaný hareketidir. Gülce; dünyaya açýk, dünya þiiriyle kucaklaþan bir Türk þiiri yapýlanmasýdýr. Anlamsýz, abartan ve anlaþýlmasý zor þiirler yerine; arý-duru-lirik, bazen de destansý yaný olan, edebiyat alanýnda aydýnlýk bir geleceðe ýþýk tutan anlayýþý takdim edip ortaya koyma hareketidir. Gülce; kelimelerin Anadolu kokulu efsunkâr ikliminden evrenselliðe doðru akan bir þiir çaðlayanýdýr. Bu çaðlayanda Gülce tarzý vardýr ki; 5 hece 7 hece olarak dönüþümlü devam eden ve kýta yapýsý farklý þekillerde oluþturulabilir. Buluþma tarzý vardýr ki; hece þiiri ile serbestin bir þiirde buluþmasýdýr. Tekil tarzý vardýr ki, hecelerin veya gibi mýsralarda oluþmasýdýr. Üçgen vardýr ki; heceler birer artarak veya eksilerek mýsralarýn üçgeni oluþturmasýyla oluþmaktadýr. Bahçe tarzý vardýr ki; tüm gülce þiir tarzlarýnýn veya bunlardan bir kaçýnýn bir þiirde bir araya gelmesiyle oluþur. Gülistan tarzý vardýr ki; hece ile aruz bir þiirde bulunmasýyla oluþur. Serbest Zincir tarzý vardýr ki, mýsra sonundaki kelimenin diðer mýsra baþýnda tekrarlanmasýyla oluþur. Yiðitçe tarzý vardýr. Tokmak tarzý vardýr. Dönence tarzý vardýr. Yunusça tarzý vardýr. Üçgül tarzý vardýr. Sonem tarzý vardýr. Triyolemsi tarzý vardýr. Akrostik tarzý vardýr. Çaprazlama tarzý vardýr. Tuðra tarzý vardýr. Yediveren tarzý vardýr. Özge türü vardýr. Þimdi sözü burada keserek Yeni Edebi Akým GÜLCE þiirinin 19 farklý tarzýn önce baþlýðýný koyup, sonra da tanýtýmýný, yazým þartlarýný ve özelliklerini ve edebiyat dünyamýza kazandýrýlmasý için öneren þairimize teþekkürlerimi ifade ettikten sonra, bu þart ve özelliklere uygun kaleme aldýðým kendi þiirlerimi sunuyorum. Siz deðerli okuyucu ve þiir severlere sevgi ve saygýlarýmla sunarým 6 Feyzullah Kýrca

7 Yeni Edebi Akým Gülce 1- NAZIM TÜRÜ : GÜLCE 1-Gülce, ayný zamanda adýný, edebi akýmýmýza da vermiþ olan bir nazým türüdür. 2-Japon edebiyatýnýn HAÝKU adýný verdiði nazým türünün bizim edebiyatýmýzda yeni bir ruhla ele alýnýþýdýr. 3-Hece vezniile yazýlýr. Kafiye yapýlýp yapýlmamasý þairin dileðine býrakýlmýþtýr. Önemli olan mýsralardaki hece sayýsýdýr. 4-Birinci mýsra=5 HECE ve Ýkinci mýsra=7 HECE olmak kaydýyla, dörtlük tarzýnda, beþlik, altýlýk veya baþka sayýlarda GÜL- CE yazýlabilir. Önemli olan BÝR MISRANIN 5 HECE, ONDAN SONRA GELEN MISRANIN YEDÝ HECE OLMASIDIR. 5-GÜLCE nin þematik yapýsý þöyledir :...5 Hece...7 Hece...5 Hece...7 Hece...5 Hece...7 Hece Böylece isteðe baðlý olarak devam edebilir. Yeni nazým türü GÜLCE yi þiirimize ve edebiyatýmýza kazandýran Gülce yeni Edebi Akýmýnýn kurucusu Mustafa CEYLAN hocamýza teþekkür ediyoruz. ÞÝMDÝ GÜLCE ÖRNEKLERÝMÝ GÖRELÝM: 7

8 Feyzullah KIRCA TOPRAK EV Yerimiz dardý Ne düþlerimiz vardý Coþkun akardý Hayallere sarardý Dünyada ne var Bir gün gelecektir dar Kara toprak yar Göz açýp kapa kadar Sonra bize yar Toprak eve koyarlar Lapa lapa kar Bildim üstüme yaðar Aðlarým zar zar Ýki karýþ yerim dar Daha yolum var Kara toprak beni sar 8

9 Yeni Edebi Akým Gülce Eser bir rüzgâr Belki bir þimþek çakar Ya deprem sarsar Gidilecek yurdum var Giden de aðlar, Ta ki gidene kadar Kalan da aðlar Unutuncaya kadar Ben vuslata yar Acep orda ne yapar, Net bir cevap var Ekenler biçer çavdar Cennet mekân var Alttan ýrmaklar akar Irmak deðil kar Rabbim olsun kul a yar 9

10 Feyzullah KIRCA GÖZLERÝN En güzel yerin Mavi boncuk gözlerin Ben nasýl derim Aþk-ý muhabbet isterim Geldim kapýna Hayraným yar yapýna Kapýldým aþkýna Savruldum rüzgârýna Karakaþlarýn Ürkekte bakýþlarýn Göz nakýþlarýn Sevgiyle bakýþlarýn Gözlerin sarsýn Sevsin gül; gözlerimi Sözlerin sorsun Duyasýn sözlerimi 10

11 Yeni Edebi Akým Gülce Yar sözlerine Gizlenip gözlerine Uzanýp dizlerine Akayým gizlerine Endamýn servi Narin incede belli Nazlý cilveli Doyasýya sevmeli Kader iþletmiþ Gençliðimi tüketmiþ Unumu eletmiþ Yol sonuna iletmiþ Yanmam giderim Rabbimden de dilerim Seni isterim Gözlerinle giderim 11

12 Feyzullah KIRCA BEKLER Güneþ doðmayý Aydýnlýða boðmayý Zulmü kovmayý Hoþgörüyle ovmayý Hak hukuk bilip Aþka doymayý bekler Ömür kaygýyý Yaþlýlara saygýyý Bellek algýyý Ýlim irfan bulguyu Mazlum yargýyý Yara sargýyý bekler Ýnsan sevgiyi Güzel iþe övgüyü Bulsun ilgiyi Hata yapsa silgiyi Mal mülk dolguyu Baki kalgýyý bekler Aç kurdun eþi Yesinler diye leþi Olsun üleþi Düþünmez üçü beþi Kýrar kardeþi Gözlerden yaþý bekler 12

13 Yeni Edebi Akým Gülce 2- NAZIM TÜRÜ: GÜLCE - BULUÞMA 1- HECE-SERBEST tartýþma ve kavgalarýna son veren bir nazým türüdür. 2- Hece vezni ile serbesti, bir þiir bünyesinde buluþturmaktadýr. 3- Oluþumu þöyledir: ( Dörtlük: hece vezniyle yazýlmýþ) (Serbest mýsralar-mýsra sayýsý þairin isteðine baðlýdýr.) Yani; - (Hece vezniyle yazýlmýþ dörtlük) - (Serbest mýsralar) VEYA BUNUN TERSÝ DE OLABÝLÝR. - (Serbest mýsralar) - (Hece veniyle yazýlmýþ dörtlük) 4- Hece vezniyle yazýlmýþ dörtlüðün kafiye yapýsý, hece sayýsý, kalýbý tamamen þairin isteðine baðlýdýr. Þair dilerse hece ile 13

14 Feyzullah KIRCA yazýlacak bölümü dörtlük deðil, beþlik, altýlýk mýsralardan veya deðiþik hece türleri ile de oluþturabilir. Yeter ki, hece-serbest buluþmasýný gerçekleþtirsin. Adý gibi BULUÞMA olsun. 5- Þiirin uzunluk, kýsalýk durumlarý tamamen þairin isteðine baðlýdýr. ÞÝMDÝ GÜLCE BULUÞMA ÖRNEKLERÝMÝ GÖRELÝM: BAYRAÐIMIN RENGÝ Bayraðým al renklidir Dalga dalga dalgalanýr þafaklarda Bir görsen ki, ne ahenklidir. Gözetler tüm afaký engini, Umuttur umutlara, görünür afaklarda Þühedanýn kanýndan alýr rengini, Ay yýldýzý düþer kana, Tertemiz alný, þahadeti içmiþ kalbi aklarda; O þehidime örtü olmuþ, süs olmuþ baksana Kýzýla boyar afaký engini Kanayan derin yaralara merhem olmaklarda Em olup salmýþtýr, kan kýrmýzý rengini Dindirir ülkemin tüm acýsýný, Al bayraðým, al renginde, ay yýldýzý saklarda Çýkar gelir þüheda, çiðnetmez namusunu bacýsýný 14

15 Yeni Edebi Akým Gülce Durdurmak için akan kanlarý Ürkütmeye dalgalanýr, bizdendir nice hain uþaklarda O dalgalandýkça, sýkýlýr, hem de çok sýkýlýr canlarý Ay ve yýldýz düþerken, o kýpkýrmýzý kana Git oðul vakit varken, ezan dinmez der; ana Vataným bize yarken, iman sönmez der; ona Umuttur umutlara, kan renkli al bayraðým Þahadeti vardýr þühedanýn Kur an ve kanla kurulmuþ ülkemin geleceðine Bayraðý düþmüþ devletin haktýr ki; öleceðine Bunu izmihlale düþen, halklarýn bileceðine Umutlara umut olup, kan renkli kal bayraðým Sana bir zarar verseler, fýþkýrýr yerden þüheda Þahadete þerbet içer, bir kez daha eder eda Artýk edemez hiç kimse, tek vatanýmýzda cüda Umutlara umudumdur, kan rengi bol bayraðým Bayraðým al renklidir... Dalga dalga dalgalanýr þafaklarda Bir görsen ki, ne ahenklidir. 15

16 Feyzullah KIRCA BÝTEN AÞK, AÞK DEÐÝL Zaman vuslata gebe Ey dost, ey bu yolun yolcusu! Oynuyorsun sen hala körebe Kimi ölünün yataðý sýcak hala Kiminin saati iþliyor hýzla bak! Belki de sýra sende, Belki de benim kaldý vuslatýma ramak. Neyimize güveniyoruz? Kolay mý sanýyoruz dünyadan ayrýlmak? Nedir bu þatafata özenti dolu hayat, Nedir bu þaþaa, nedir bu debdebe? Var mý ki aramýzda gitmeyecek ebede?... Ýster kral, isterse bir köylü ol, Ýsterse kýrk katar dolusu mala mülke sahip ol. Bunlar boþ, bunlar anlamsýz, Yeter ki; Rabbine kul ol, budur tek çýkar yol Olsun gönül zenginliðin bol; Birde, evinde ailenle huzurlu ol Komþularýnýn kalbine güler yüzle dol!... 16

17 Yeni Edebi Akým Gülce Görmez misin? Bir bak etrafýna, bir bak! Kimi insanlarýn verdiði selamý bayat Oysa her þeyden önce Allah için bu gün ne yaptým diye, Sorgulanabilen günlerin toplamýdýr ancak hayat Ey sorgulayamadýðým hayatý bana veren! Bilmez misin? Ey bana benden içeriye sen! Ben uzaksam senin merhametinden ve sevginden, Neye yarar madde, ne ederim parayý pulu? Benim gönlümde sana karþý bir þey yok deðil, Biten aþk, hiç bir zaman aþk deðil. Gönülden çaðlayarak, geç olmadan..ay ýþýðýnda dolaþarak geceleri..dua dua haykýrmak gerek heceleri..gündüzleri gün ýþýðýnda ýsýnýrken..bizden önceki sana koþan niceleri Görerek bilerek sana koþmalý, Titretmek gerek volkan dudaklarý, Yunus Yunus çaðlamalý, benlik solmadan Sana koþmalý, sana koþmalý Ders almalý gýptayla seyrederek, Bizden önce sana koþan niceleri. 17

18 Feyzullah KIRCA 18 HAYALÝN TUTSAK Sen istediðin kadar git, hayalin ki esir bende Saçlarýndan hayalini, tutup sürüyüversen de Dilberim ben seni bilmem deyip dikiliversen de Gönlümde açan kardelen çiçeðimi sündürsen de / Bir yaralý haykýrýþ Belki nafile bir çýrpýnýþ, Feryat eder gel gülüm, gel kardelenim, Sensiz bana baharlar bile kýþ. Hem de ne kýþ, Yüreðime çöreklenen karakýþ Ördüm seni sabahlara kadar ilmek, ilmek; Ýþledim servi boylum beynimin her köþesine Hücrelerimin her bir zerresine nakýþ, nakýþ; Düþen bir damla gözyaþým düþer peþine / Hangi sözcük, hangi cümle, hangi paragraftýr güzel Hangi dil güzel anlatýr, hisler bende sana özel Neden hep cilve naz olur, kadýn denen kaþý pergel Sana hasretim can özüm, gel biriciðim beri gel Sýrra kadim bir odaktýr, çeker yar beni caziben Düþlerimiz vardýr her dem, koþuþtuðumuz peþinden Sýrça köþkte kýpýrtýdýr, seven kalpten hissedilen Haber etmesen de sana, hayaline tutsaðým ben /

19 Yeni Edebi Akým Gülce Güller içinde sen bir gülistan Servi boyun hep dillere destan Giydiðin mavi buluz, renk cümbüþü bir fistan Güller içinde bambaþka bir gülistan Gel can evime, gönlüme ol sultan Gönül güzel yüzüne vurgun Tatlý diline tutkun Sanmayasýn diye beni kuzgun Çiçeðim sana sevdam için, olmuþum suskun Her yeni günde beklediðim umutsun Güller içinde sen bir gülistan Her sabah yeni bir güne gebeyken tan Bir gün daha eksilir gülüm, ömür denen olgudan Her þafak bir hýrsýz gibi, Elinde bir fenerle gelirken Bir gün daha gider gülüm, yaþanasý sevdadan. / Zor sevdam, kardelenim; çýkmaz olsan da kardan Göstermesen de bana, bir önce ki bahardan Seni beklerken gönlüm, üþüse ayazlardan Yine seni bekler yar, umutlar umutlardan 19

20 Feyzullah KIRCA 20 HAYAT SALINCAKTA BEBEK Sesler kuytu köþelere tüner çýðlýk sessiz, densiz Bildim aslýnda arkadaþ hiçbir gül yoktur dikensiz Bazý sonlar var ki gelir, çalar kapýyý sirensiz Þah damarýmýzdan yakýn, rabbim koyma bizi sensiz / Ne bilginler geldi ve geçtiler Neler buldular, neydi beklentiler Mumlar gibi insanlýða ýþýk verdiler Belki diplerini bile görmediler Belki kendilerini de gördüler Hangisi yarýp geçti karanlýðý, Bilmem ki hangisi gördü aydýnlýðý Görmedi emin ol ki, ölmeden, hak ettiði saygýnlýðý Hep kaybedince duyduk, gidene layýk olduðu hayranlýðý Onlar ki birer güzel masal söyledi Dinleyenler Allah razý olsun eyledi Ahrete kendileri için birer umut peyledi / Hayat salýncakta bebek ha düþüyor ha düþecek Kuþatan çember ha bire daralýyor dost, bitecek Çýrpýnmak kâr etmez kardeþ, ölüm köprüsü gelecek Daha yol var mý ki kulluk yolunda kat edilecek /

21 Yeni Edebi Akým Gülce Bizse mahpusuz bugün beden kafesinde Ýyiye ve güzele yol almanýn özleminde Kayboluruz varlýðýn kaybedilmiþ yanýnda Kurtulmak için kaybetmekten Nefes nefese soluruz, Belki de hayatýn son deminde Yoksulluðun ve acýlarýn kulu kölesi oluruz, Her zeminde Yüce rabbim bize bir beden verince Sevmesini öðretti bize her þeyden önce Yunus bile severdi yaratýlaný, yaratan için kendince Þu delik deþik yüreðimize sevgi özü girince Mana incileri saklanýr sevilene binlerce Gelirim kendime ben, benden geçtikçe, Alçalýrým benlikçe, Yüksek yerlere çýktýkça Bâd-ý sabah yeli, hu hu deyip gönüllere estikçe Ayýlýrým belki her günü bir bir devirdikçe / Nefsi emareye uyar gafildir benlik ayýlmaz Ýçinde bulunduðu hiç bir durumdan memnun olmaz Kanaatsiz insan bolluk içindeyken varlýk bulmaz Þükretmeyi bilen insan doðru yolundan ayrýlmaz Nerde beyni temiz kalbi temiz uyanýksa insan Nerde güzel düþünceler ardýn sýra rafan koþan Kendi nefsinin kulu ve kölesi Her yoldan þaþan Nerde rabbimin kulu ben, nerdesin ey sen kahraman 21

22 Feyzullah KIRCA YOLLARA DÜÞTÜM Bendeki yolculuk yaren bulmaya Sevgi ve dostluða koþan olmaya Çaðlayan benliðim gönle dolmaya Bak iþte yeniden yollara düþtüm Varýrýz sonunda mutlak limana Yol baþýnda gelsin benlik imana Aldanmak ne kötü fani zamana ben ki, insanoðlu fallara düþtüm Bu yolda dolarým, salih ameller Varsýn deli desin, gülsünler keller Varsýn anlamasýn, düþümü eller Gerici diyende, dillere düþtüm 22

23 Yeni Edebi Akým Gülce Oysa ben, gün batarken Ufkun halini gördüm mü? Hep hayatýn sonuna Bir adým daha, bir gün daha, Bir gün daha yaklaþtýðým Gelir aklýma, Ve irkilirim, Kekse sahiden bir kez daha Ve son kez silkinebilsem Uyuyan, tüm yanlarýmdan uyanýp Sýyrýlabilsem Umarým baþarýrým Bir gün batýmýndan önce... Umarým baþarýrým Bir son uykuya yatýmýmdan önce Yoksa sonum harap, mizan bilirim Hak rýzasý olsun, benim gelirim Bunu bilsem ne de, rahat ölürüm Ömür dedim koþtum, yýllara düþtüm Düþündüðüm neydi, neydi isteðim Nefsim peþimdeydi oldu kösteðim Ýmandan gelmeydi her an desteðim Bigane kaldým da, hallere düþtüm 23

24 Feyzullah KIRCA GÝDERÝZ Aþk dediðin ebedi olmalý, Kuldan çok Allah için olmalý Ayný zamanda Bir öyle, bir böyle olmamalý Gönlüne efil efil dolmalý Tabi olup, elif gibi dümdüz olmalý. Koþmalý aþk için Elverdiðince imkânlar varken Biz koþmasak ta zaman koþuyor Bizi de kendisiyle birlikte taþýyor Hiç beklemediðimiz bir zamanda Bize göre çok erken, bizce daha vakit varken Çýlgýn bir at gibi, üzerinden atýyor Bir anda bizi fýrlatýyor derinlerine Acep nereye diye düþünmek Tefekkür etmek aklýmýza gelmiyor çoðu zaman, Fani diyoruz da dünya denen bineðe, Düþünmez yaþarýz, benzer ineðe Ýþini yaparken, her bir sineðe Karýnca yuvasý, neden güneye Düþünmeden yaþar, koþar gideriz 24

25 Yeni Edebi Akým Gülce Her canlý türünün, bir görevi var, Gözün görmese de, bakteri yaþar Rabbin rýzasýna, ömrünce koþar Düþünmeden yaþar, aþar gideriz Yýlan bir kaybolur, birden görünür Misyonu var bilir, ondan sürünür Nebiyi görmeye, gaddar bürünür Düþünmeden yaþar, þaþar gideriz Ýnsanoðlu nankör, þükrün bilemez Nefsinin þerrinden, yola gelemez Ölmeyi söylesen, asla dilemez Düþünmeden yaþar, ne þer gideriz Ey benlik imana, gelip duruver Beklenen yaþama, otað kuruver Çok çalýþ çabala, cismin yoruver Düþünmeden yaþar, beþer gideriz Ömrümüz fani ya, biter sinsice Ecel peþimizde, gezer gizlice Ah deyince çýkar, birden hýzlýca Düþünmeden yaþar, yaþar gideriz Son durak burasý in! Denilince Allah diyoruz da, ya önce, ya önce Aklýmýz nerede son duraða gelmeden önce? 25

26 Feyzullah KIRCA 3- NAZIM TÜRÜ: ÇAPRAZLAMA 1-Hece þiirimizde kafiyenin yönlendirici, çoðu kere kýsýtlayýcý etkisinin azaltýlmasýný amaçlayan bir nazým türüdür. Kafiyelerin bir dörtlük içinde ÇAPRAZLAMA olarak yerleþtirilmesi ile meydana gelen bir nazým türüdür. 2-Kafiye diziliþi þöyledir. a (mýsranýn baþýnda) -b (mýsranýn sonunda) -a (mýsranýn sonunda) b (mýsranýn baþýnda) x -c (mýsranýn sonunda) d (mýsranýn baþýnda) c - (mýsranýn baþýnda) -d (mýsranýn sonunda) Diðer kýtalar bunlarýn(bu iki kýtanýn) tekrarý þeklindedir. 3-Þiir tarihimizde çok önceleri kafiye mýsra baþýnda idi, sonra mýsra ortasýna alýndý; Ýslâmiyet i kabulümüzden sonra mýsra sonlarýna alýnmýþtýr. Þairin, kafiye kýskacýnda sýð - verimsiz duruma düþmemesi için çaprazlama olarak kafiyeler yerleþtirilmiþtir. Yukarýdaki kafiye diziliþinin dýþýnda kafiyeler deðiþik þekilde de çapraz olarak yerleþtirilebilir ler, bu, tamamen þairin isteðine kalmýþtýr. 4-Genellikle 7+7=14 Heceli-kalýplý þiirlerde kullanýlýrsa da, 6+5=11 dahil diðer ölçü-kalýplarda da kullanýlarak veya beþlik, altýlýk mýsralardan oluþan þiirlerde ve de gene çaprazýna yerleþtirilmiþ kafiyelerle deðiþik ÇAPRAZLAMA örnekleri verilebilir, þiirler yazýlabilir. Önemli olan kafiye kýskacýndan þairin ve 26

27 Yeni Edebi Akým Gülce þiirin kurtarýlarak, yeni nefes alaný ve þekli ortaya konulmasýdýr. Serbest þiirde yapýlanýna Çaprazýna Serbest adý ile anýlýr. Yeni nazým türü GÜLCE-ÇAPRAZLAMA yý þiirimize ve edebiyatýmýza kazandýran Gülce yeni Edebi Akýmýnýn kurucusu Mustafa CEYLAN hocamýza teþekkür ediyoruz. ÞÝMDÝ GÜLCE ÇAPRAZLAMA ÖRNEKLERÝMÝ GÖRELÝM: DÜALEMÝN GÜLÜSÜN Derinden benim kadar, hangi ruh duydu seni, Gönülden yanar böyle, Gül e yanar gözlerim Kör kalbim fýrlayacak, olur sanki yerinden Özlerim yaþadýðýn, o kutsal mekanlarý Alemlere rahmetsin, Ýns ve cin e öndersin Yüce yaratanýmýn, vahyini sen öðrettin Versin Allah herkese, hidayet nasip etsin Mühürlü kalpler bilmez, kulluðu yüce güce Çok hayal ettim bana, ey ümmetim demeni Gül yüzlüm dinleyince, tebessüm eder yüzün Yemeni bilmedik hiç, yemek doyasýya tok Hüzün yaþadýn sende, yine ettin tebessüm Ümmetin sevip bastýn, gül sinenin baðrýna Ayýk olamadýk biz, gül yüzlü sevgilimiz Çaðrýna kulak verdi, daðlar ve taþlar bile Müslüman ýz dedikte, kul olamadýk layýk Gül yüzünde gül açar, ey sultanlar sultaným Benim tek önderimsin, nur üstüne nursun sen Düalemin gülüsün, sana hasrettir bülbül Ten muhtaç þefaate, gül sultan Muhammed e 27

28 Feyzullah KIRCA GÜN BUGÜNDÜR Gün bugündür kardeþ ha, yok belki bir gün daha Dost; Ýþini býrakma, sakýn ola yarýna Gitmiþtir sil ömründen, artýk dönmez geri dün Varýna yoðuna bak, gel gitme cýscýbýldak Nerden çýktýk yola yaren, nereye varýr son durak Yolun neresindeyiz biz, bilen tek, önümüz dehliz Burak götürmez ki bizi, dört omuz taþýr aciz i Sanmam ki bu bir seyahat, baþlamadan hazýr olun Yok gitmeye baþka yön, yüzünü Allah a dön Dur de hemen nefsine, düþ Nebi nin peþine Aç yatarken kardeþin, yatma týka basa tok Ýþine sarýl dört elle, hile katma ekmeðine Uyandýralým pas tutan, gafil yanlarýmýzý tüm Gülsün sen ki yeryüzünde, mahlûkat a halifesin Düm deyince baþlar suya ve rahmete olan hasret Uy hakikat hilkatine, cihanlarda yüzün gülsün 28

29 Yeni Edebi Akým Gülce 4- NAZIM TÜRÜ: TRÝYOLEMSÝ 1- Batý Edebiyatý nazým türlerinden olan Triyole nin deðiþik bir versiyonudur. 2- Mýsra yapýsý þu þekildedir...(1-a)...(2-a)...c...c...c...(1-a)-mýsra aynen...d...d...d...(2-a)- mýsra aynen 3-Burada a-b-c-d kafiyeleri göstermektedir. (1 ve 2) de mýsranýn baþtan sona tamamýný göstermektedir. Yani ilk mýsra hiç bir deðiþikliðe tabi tutulmadan, BÝRÝNCÝ MISRA BÝRÝNCÝ DÖRTLÜ- ÐÜN DÖRDÜNCÜ MISRASI olmakta; ÝKÝNCÝ MISRA DA ÝKÝNCÝ DÖRTLÜÐÜN GENE DÖRDÜNCÜ MISRASI OLMAKTADIR. 4-Genellikle 8+8=16 hece ölçüsü ile yazýlýrsa da, bu mýsra yapýsýna baðlý kalmak kaydýyla, þair dilerse 7+7=14, 6+5=11 veya baþka ölçü ve kalýplarda da deðiþik Triyolemsi ler yazabilir. Önemli olan ilk-beyýt -teki iki mýsranýn aþaðýdaki dörtlüklerde aldýðý yerdir. 29

30 Feyzullah KIRCA 5-ilk BEYÝT in mýsralarý kendi arasýnda MUTLAKA kafiyeli olmalýdýr. Yeni nazým türü GÜLCE-TRÝYOLEMSÝ yi þiirimize ve edebiyatýmýza kazandýran Gülce yeni Edebi Akýmýnýn kurucularýndan Ekrem YALBUZ hocamýza teþekkür ediyoruz. ÞÝMDÝ GÜLCE TRÝYOLEMSÝ ÖRNEKLERÝMÝ GÖRELÝM: ALTINDIR SUSMAK Anlatýrsýn çoðu zaman, susunca çok þeyi sabret. Yeri ve zamaný gelir, susan da konuþur elbet. Sözün söyle gümüþ ise, bilesin altýndýr susmak Faydadan çok zarar verir, aðzýna geleni kusmak Haklýnýn hakkýný bilip, doðru olmasa da pusmak Anlatýrsýn çoðu zaman, susunca çok þeyi sabret Aklýna geleni söyler, yaparsýn sözün adavet Gölgelerin vehminden kaç, çýkar gönlünden kasavet Hasmýný sevmekle baþlar, huzurlu topluma davet Yeri ve zamaný gelir, susan da konuþur elbet. 30

31 Yeni Edebi Akým Gülce ÞAH-I GÜL (Duraksýz 21 hece) Öyle birine gönül veriniz ki gönlünüz onun ardýndan koþsun. Öyle birine meftun olunuz ki hayat kaynaðýnýz ondan coþsun Kaybolan umutlarýnýz, yýkýlan harabe hayallere dalmasýn Papatya fallarýndaki seviyor ve sevmiyor a gerek kalmasýn Gözünüzde yaþlara, yüreðinizde bin piþmanlýklara salmasýn Öyle birine gönül veriniz ki gönlünüz onun ardýndan koþsun Tek özleminiz olsun da gözyaþlarýnýz, þah-ý gülleri sulayan Baðlanýp peþinden gideceðin Þah-ý Gül ü Gülizar da arayan Batýldan uzaklaþtýrýp, hakkýn ve halkýn hoþnutluðuna yarayan Öyle birine meftun olunuz ki hayat kaynaðýnýz ondan coþsun 31

32 Feyzullah KIRCA 5- NAZIM TÜRÜ: TOKMAK 1-Þairin kendisi veya yakýnlarýný-dostlarýný hicvedeceði bir nazým çeþididir. 2-Hece vezninin çok deðiþik ölçü-kalýplarý bir þiirin bünyesinde toplanmýþtýr. Batý edebiyatýnýn sone si ile bizim Halk edebiyatýmýzýn koþma sýnýn bir araya getirilmesi gibidir. Ýstenirse her kuplenin son mýsraý tamamen baðýmsýz olabilir. 3-Hece-ölçü ve kalýplarý büyükten küçüðe vaya küçükten büyüðe doðru da dizilebilr ve çok deðiþik þekillerde TOKMAK türü þiirler yazýlabilir. 4-Dörtlüklerdeki kafiye yapýsý þairin isteðine baðlýdýr. 5-Örnek bir TOKMAK NAZIM TÜRÜ NÜN ÞEMASI ÞÖYLEDÝR. (Þair dilerse bunun tersini, deðiþik ölçü ve kafiyelerle de yapabilir. Önemli olan, hece-ölçü- kalýplarýnýn artan ve azalan diziliþlerinin, sýralanýþýnýn bozulmamasý; daha önemlisi, geleneksel þiirimizde tek bir ölçü-kalýpla baþlayýp þiir bitimine kadar devam eden sistem, burada, çeþitli ölçü ve kalýplar bir araya getirilerek oluþturulmuþ olmasýdýr.) (4+4+5=13 Hece) -a (4+4+5=13 Hece) -b (4+4+5=13 Hece) -a (4+4+5=13 Hece) -b (4+4+5=13 Hece) -b (4+4+5=13 Hece) -b (4+4+5=13 Hece) -b 32

33 -(6+6=12 Hece) -c -(6+6=12 Hece) -d -(6+6=12 Hece) -c -(6+6=12 Hece) -d -(6+6=12 Hece) -e -(6+6=12 Hece) -e -(6+6=12 Hece) -e -(6+5=11 Hece) f -(6+5=11 Hece) g -(6+5=11 Hece) f -(6+5=11 hece) g -(6+5=11 Hece) h -(6+5=11 Hece) h -(6+5=11 Hece) h -(5+5=10 Hece) -ý -(5+5=10 Hece) -k -(5+5=10 Hece) -ý -(5+5=10 Hece) -k -(5+5=10 Hece) -m -(5+5=10 Hece) -m -(5+5=10 Hece) -m -(4+5=9 Hece) n -(4+5=9 Hece) o -(4+5=9 Hece) n -(4+5=9 Hece) o -(4+5=9 Hece) p -(4+5=9 Hece) p -(4+5=9 Hece) p Yeni Edebi Akým Gülce 33

34 Feyzullah KIRCA Yeni nazým türü GÜLCE-TOKMAK ý þiirimize ve edebiyatýmýza kazandýran Gülce yeni Edebi Akýmýnýn kurucusu Mustafa CEY- LAN hocamýza teþekkür ediyoruz. ÞÝMDÝ GÜLCE TOKMAK ÖRNEKLERÝMÝ GÖRELÝM: GEL VUSLATA Gönlündeki sýð göllerde bulmak huzuru Hayatýnda yaðmurun bir damlasý olmak Sende derman bulup savmak aþka muzuru Gözlerinden bakaraktan gönlüne dolmak Gözden akan sevinç yaþýn olup da akmak Derin sevdan için yola dört gözle bakmak Vuslat bulup sinende bir kývýlcým çakmak * Dilerim hep bunu bahþetsin yaratan Susuz dereler ki kavuþur göllere Kavuþmasýz yara aþk yürek kanatan Biçare Mecnun u düþürdü çöllere Çýkmaz sokak bile kavuþur yollara Buluþur bir yerde ayrýlsa kollara Gýptayla bakarým ben aþk-ý bollara * Gelincik olsaydým keþke daðlarda Koparýp burnuna belki koklardýn Asma kütüðünde üzüm baðlarda Olsaydým dibimi gelip yoklardýn 34 Sarý giyer güneþ olursun gözde Maviler içinde sen yakarsýn közde Bin bir manasýn aþk söylenen sözde *

35 Kalemim yazmaz çoktan kýrýlmýþ Hayal gözlerin baksýn gözüme Sözcükler çýkmaz dilim sarýlmýþ Kulaðýn duymaz yazýk sözüme Gel hadi yasla baþýn omzuma Dayanak olsun bu umuduma Yoksa sevemem artýk korkuma * Sen nadide bir gül çiçek Bir gün sevda bulacak er geç Naz eden gül olur ayçiçeði Var sen seni üzmeyeni seç Yakala en güzel yerinden Mutluluðu aþký derinden Þansýn olsun sevda erinden * Yar senin en güzel yerin Yaþamlara mana katan Derin bakan o gözlerin Sevdim seni etme nadan Kýskanýrým gözden gören sen sevmezsen hayat ören Gel vuslata olsun tören * Hayalim senle olsun Faydalý rüyalarým Hayatým neþe dolsun Seninle hülyalarým Ellerin ellerimde Sevdansa dillerimde Sen coþan Nillerim de Yeni Edebi Akým Gülce 35

36 Feyzullah KIRCA YOLUNA KURBAN Birçok insan yürür þimdi o caddelerde Mekke þehri gülümserdi sen dokunurken Arar gafil zevk-ü sefa pis maddelerde Fütursuzca rýzký taam yer doyunurken Sen dünyaya gösterendin huzur-u yar ý Öðüt verdin nübüvvetle, ameli kâr ý Derdin, kulu kurtaracak budur tek var ý * Beþeri aþklara bedel senin aþkýn On sekiz bin âlem sevdik Ahmet seni Mekke den de sevgin tüm dünyaya taþkýn Cehalet kokar arz, gün bekler gelmeni Rahmandan beþere en güzel ödülsün Güllerin gül þah-ý muhteþem bir gülsün Sözün tatlý olan þakýyan bülbülsün * Görevini bin bir çileyle yaptýn Döþeðin býraktýn gökleri geçtin Cennetten en güzel köþeyi kaptýn Beþeri geç dedin ismet i seçtin Sen ki gönlümün en güzel yerinde Benim sana aþkým bil çok derinde Huzur bulur insan gül gözlerinde * Doðruluk senin büyük hedefin Adýnda emin Muhammed emin Ýnci diþlerin ak pak sedefin Peygamberimsin ben bundan emin 36