Sepsis ile İlişkili Tanımlar, Epidemiyoloji, İnsidans ve Klinik Dr. Celali Kurt
|
|
- Ömer Uyanık
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Güncel Bilgiler Işığında Sepsis Sempozyum Dizisi No: 51 Mayıs 2006; s Sepsis ile İlişkili Tanımlar, Epidemiyoloji, İnsidans ve Klinik Dr. Celali Kurt Giriş ve Tanımlar Antimikrobiyal tedavinin ortaya çıkması ile birlikte enfeksiyonlara bağlı morbidite ve mortalitede hızlı bir düşüş görüldü. Aralıksız devam eden araştırmalar sonucunda birçok yeni ve oldukça etkili antibiyotikler geliştirildi. Diğer yandan teknoloji alanında kaydedilen hızlı ilerlemelerin sonucu olarak güçlü ve güvenilirliği yüksek tanı araçları kullanıma girdi. Yoğun bakım alanında ciddi gelişmeler yaşandı. Bu gelişmelerle birlikte sepsis sendromu giderek artan insidans ve yüksek mortalite oranları nedeniyle önemini her geçen gün arttırmaktadır. Organ transplantasyonu yapılan, immünsüpresif tedavi verilen, kemoterapi uygulanan, invaziv girişim yapılan ve daha uzun yaşlara ulaşan kişi sayısı her geçen gün artmaktadır. Yine giderek artan bir biçimde dirençli etkenler ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle önümüzdeki yıllarda da sepsisli hastaların sıkça karşımıza çıkacağını ve bu konunun öneminin daha da artacağını söyleyebiliriz. Yakın tarihe kadar klinisyenler arasında sepsis ve ilişkili kavramların tanımı konusunda söz birliği yoktu. Farklı birimler aynı klinik tabloyu ifade etmek için hemen hemen örtüşen farklı terimler kullanmaktaydı. Bunlar arasında özellikle bakteremi, septisemi, sepsis, sepsis sendromu ve septik şok gibi terimler genellikle aynı amaçla kullanılmaktaydı. Bu durum araştırma ve tedavi protokollerinin karşılaştırılmasında, bildirimde ve sonuçların yorumlanmasında sorunlara neden olmaktaydı. Ayrıca bazı enfeksiyon dışı enflamatuvar olaylar (ciddi yanıklar, travmalar, pankreatit) da sepsisle aynı klinik bulguları verebilmekte ve eşit düzeyde hasara neden olabilmektedir. Bu nedenlerden ötürü, özellikle yapılan çalışmalarla sepsis patogenezinin aydınlatılarak daha iyi kavranmasının ardından bu terimleri yeniden gözden geçirme ihtiyacı doğdu. American College of Chest Physicians (ACCP) ve Society of Critical Care Medicine (SCCM), 1991 yılında yaptıkları ortak bir toplantıda sepsis ve ilgili klinik tabloların tanımlarını yaptılar. Nedene bakmaksızın, organizmanın sistemik immün yanıtını tanımlamak için sistemik inflamatuvar yanıt sendromu (SİYS) terimi kullanıldı. SİYS nun lokal veya sistemik enfeksiyonlar, yanıklar, travma ve akut pankreatit gibi steril enflamasyona neden olan bazı durumlar sonucunda tetiklenebileceği kabul edildi. Başlangıçta sepsis etyolojisinde gram negatif ve gram pozitif bakteriler üzerine yoğunlaşılsa da ciddi parazitik enfeksiyonların, milier tüberkülozun ve sistemik mantar enfeksiyonlarının da aynı belirtileri gösterdiği tanımlandı. Yapılan klinik araştırmaların en önemli yararlarından biri, enfeksiyonun sistemik belirtileri ile ilişkili olan patofizyolojik değişikliklerin ortaya çıkışından 17
2 Dr. Celali Kurt sorumlu olan mediatörlerin ve sitokinlerin bulunması oldu. Bu sitokinler mikroorganizma veya ürünleri ile etkileşen monosit ve makrofaj gibi konak savunma hücreleri tarafından salınırlar. Bu nedenle gram negatif bakteremi, meningokoksemi, stafilokoksik toksik şok sendromu, serebral malarya ve pulmoner tüberküloz gibi çeşitli durumlarda patofizyolojik değişikliklerle ilişkili olan spesifik molekül olarak tümör nekroz faktör-α (TNF-α) nın bulunmuş olması şaşırtıcı olmadı. Bu anlamda sepsis, klinik belirtilerin bir çoğundan sorumlu olan sitokinlerin aracılığıyla, konağın enfeksiyona verdiği yanıtın göstergesi olan bulgu ve belirtilerin topluluğu olarak tanımlanabilir. Bu abartılı sistemik yanıt çoklu organ yetersizliği ve ölüme kadar gidebilen bir süreci başlatır. ACCP ve SCCM sepsis ve organ yetersizliğine ilişkin fikir birliğine varılan tanımları ve sepsisteki yenilikçi tedavilerin kullanımının temel ilkelerini 1992 de yayınladılar. Sonraki yıllarda yeni tedavi yaklaşımlarına ilişkin çalışmaların doğrultusunda ciddi sepsis ve septik şok tedavi rehberleri güncellendi. Bu tanımlar, ilgili kavramların tutarlı kullanımı için bir çerçeve oluştururken, klinisyenler ve araştırmacılar arasında da dil birliğinin sağlanmasına da önemli katkıda bulundu. Sepsis spektrumu içerisindeki bu tanımlar aşağıda yer almaktadır. 1- Enfeksiyon: Normalde steril olan bir dokuda, vücut sıvılarında veya boşluklarında mikroorganizmaların varlığı olarak tanımlanır. Fakat bu duruma konağın inflamatuvar yanıtının eşlik etmesi mutlaka gerekli değildir. Tablo asemptomatik, subklinik olarakta seyredebilir. Bu tanımlar hala 1991 uzlaşı toplantısında tarif edildiği gibi kullanılmaktadır, fakat mükemmel bir kapsamı olmadığı da söylenebilir. Bu kapsam dışında kalan enfeksiyonlara Clostridium difficile kolitini, ekzotoksinlerle oluşan hastalıkları ve mikrobiyolojik olarak doğrulanamamış, enfeksiyondan güçlü bir şekilde şüphelenilen sepsisi örnek gösterebiliriz. 2- Bakteremi: Kanda bakterilerin varlığının kültürle gösterilmesidir. Endokardit ve ciddi intravasküler enfeksiyonlarda sürekli bir bakteremi vardır. Diğer bütün bakteriyel enfeksiyonlar da geçici veya aralıklı bakteremi olması muhtemeldir. Benzer şekilde kanda diğer patojenlerin varlığı da buna uygun olarak viremi, fungemi, parazitemi olarak adlandırılır. Septisemi, bakteremi ile hemen hemen aynı anlamda ve zaman zaman birbirinin yerine kullanılan bir deyimdir. Bazı klinisyenler bakteremiden daha ağır, ateş ve sistemik yakınmaların eşlik ettiği klinik tablolar için kullanırlardı. Fakat verilerin yorumlanmasında karışıklığa neden olduğu için uzlaşı toplantısında kabul edilen tanımlar arasından çıkarılmıştır. 18
3 Sepsis ile İlişkili Tanımlar, Epidemiyoloji, İnsidans ve Klinik 3- Sistemik inflamatuvar yanıt sendromu (SIYS): Organizmanın çeşitli klinik etkiler tarafından tetiklenebilen genel inflamatuvar yanıtını tanımlar. Eşik düzeyi düşük ve oldukça özgül olmayan klinik bulgular içerir. Nedeni ne olursa olsun sistemik inflamasyonu gösteren, altta yatan sebebin hızla araştırılmasını ve erken tanıyı zorunlu kılan belirtiler ve semptomlar topluluğu olarak algılanmalıdır. Bu klinik kriterlere eklenebilecek biyokimyasal parametreleri araştırmak için yapılan çalışmalarda birçok sitokin ve akut faz reaktanının dolaşımdaki seviyelerinin arttığı tespit edildi. Prognozun daha doğru belirlenmesini sağlayacak ve klinik uygulanabilirliği arttıracak yeni değişkenler belirlendikçe SIYS tanımı daha anlamlı hale gelecektir. SİYS nun gelişebileceği enfeksiyon dışı durumlara travmalar, yanıklar, akut pankreatit, otoimmün mekanizmalarla gelişen organ hasarları ve hemorajik şok örnek gösterilebilir. SIYS tanısında, tanımlanan dört kriterden (Tablo 1) iki veya daha fazlasının olması aranır. Bunlar; vücut ısısının 38ºC den yüksek veya 36ºC den düşük olması (ateş veya hipotermi), kalp atım hızının 90 atım/dakikanın üzerinde olması (taşikardi), solunum sayısının 20 solunum/dakikanın üzerinde olması (taşipne) veya PaCO2 nin 32 mmhg nın altında (PaCO2<4.3 kpa) olması (hiperventilasyon), lökosit sayısının 12000/mm³ ün üstünde (lökositoz) veya 4000/mm³ ün altında (lökopeni) veya periferik dolaşımda immatür nötrofillerin oranının %10 dan çok (sola kayma) olmasıdır. Tablo 1. SIYS tanı kriterleri. Vücut ısısı Kalp hızı Solunum hızı Lökosit sayısı >38ºC veya <36ºC >90 atım/dakika >20 solunum/dakika veya PaCO2<32 mmhg >12000/mm³ veya <4000/mm³ veya >%10 immatür nötrofil 4- Sepsis: Enfeksiyona verilen sistemik inflamatuvar yanıttır. Klinik veya mikrobiyolojik olarak kanıtlanmış enfeksiyon varlığında yukarıda tarif edilen SİYS bulgularından iki veya daha fazlasının olmasıyla tanı konur. Bu terim sistemik inflamasyon bulgularının doğrudan enfeksiyona bağlı olduğu durumlarda kullanılmalıdır. Ayrıca sepsisle birlikte hipoksemi, artmış kan laktat düzeyi, oligüri ve mental durum değişikliği gibi, organ perfüzyon bozukluğu belirtilerinden en az birinin bulunması durumunda, olayın artmış ciddiyet derecesini vurgulamak için sepsis sendromu tanımı yapılmıştır. 5- Ciddi sepsis (Ağır sepsis): Sepsiste organ fonksiyon bozukluğu, hipoperfüzyon bulguları (oligüri, laktik asidoz, akut mental durum değişikliği gibi) veya hipotansiyonun bulunması 19
4 Dr. Celali Kurt olarak tanımlanmıştır. Yukarda belirtilen sepsis sendromu tanımı ile örtüştüğü görülmektedir. 6- Hipotansiyon: Başka bir neden olmaksızın, 90 mmhg dan düşük sistolik arteriyel kan basıncı veya 70 mmhg dan düşük ortalama arteriyel kan basıncı olması veya başlangıç düzeyinden en az 40 mmhg lık düşüş olması sepsisle ilişkili hipotansiyon olarak tanımlanmıştır. 7- Septik şok: Sepsis bulgularına ek olarak, yeterli sıvı verilmesine (en az 500 ml) yanıt vermeyen hipotansiyonla karakterize bir durumdur. Buna vazopressör veya inotroplarla normotansif olanlar da dahildir. 8- Refrakter septik şok: Yeterli sıvı verilmesine ve farmakolojik destek (vazopressör ve inotrop destek) tedavisine rağmen 1 saatten daha uzun süren hipotansiyondur. 9- Çoklu organ yetersizliği sendromu: Tedavisiz homeostaz sağlanmasının mümkün olmadığı, birden çok organ veya sistemin fonksiyonlarında yetersizlikle karakterize bir sendromdur. Şekil 1. SİYS ve sepsis Bakteri Travma Virüs Enfeksiyon SEPSiS SİYS Yanık Mantar Parazit Pankreatit 20
5 Sepsis ile İlişkili Tanımlar, Epidemiyoloji, İnsidans ve Klinik Sistemik inflamatuvar yanıt sendromu ve sepsis kriterlerinin oldukça düşük özgüllükte ve yüksek duyarlılıkta olduğu görülmektedir. Bu tanımların epidemiyolojik veriler ve bilimsel çalışmalar için ortak bir dil oluşturması amaçlanmıştır. Bu nedenle hasta başında tanı kriterleri uygulanırken enfeksiyon dışında pekçok durumda bu klinik tablonun oluşabileceği veya sepsisin bu kriterlerin ötesinde çok değişik şekillerde karşımıza çıkabileceği unutulmamalıdır. Özellikle yaşlı hastalar başta olmak üzere, immünsüpresiflerde, yoğun bakım hastalarında, antibiyotik tedavisi almakta olanlarda sepsis farklı bir yüzüyle kendini gösterebilir. Bazen sadece açıklanamayan bir metabolik asidoz, bilirubin artışı, akut faz yanıtında artış, trombositopeni, hipotermi, hipotansiyon, taşikardi, genel durum bozukluğu veya konfüzyon tek başına sepsisin bir göstergesi olabilir. Ayrıca enfeksiyon odağına ve etkene göre de farklı bir klinik prezentasyon görülebilir. Bu nedenle 2001 yılında yapılan yeni uzlaşı toplantısında sepsis tanı kriterleri arasına C-reaktif protein, prokalsitonin, laktik asit, kreatinin, bilirubin gibi birçok biyokimyasal ölçütte artışın da dahil edilmesi önerildi. Yine bu toplantıda sepsiste klinik evreleme için kullanılmak üzere PIRO sistem (predisposition, insult infection, respons, organ dysfonction baş harfleri) adı verilen, onkolojide kullanılan TNM evrelemesine benzer bir sistem önerildi. Fakat henüz klinik kullanıma girmemiş olan bu sistem yine de sepsisin tanım ve evrelemesinde değişiklikler olabileceğini işaret etmektedir. Epidemiyoloji ve İnsidans Sepsis ve septik şok önemli mortalite ve morbidite nedenlerindendir. Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (Centers for Disease Control, CDC), bakteremi ve septisemi çıkış kodlarına dayanarak, 1979 dan 1987 ye kadar sepsis insidansında %139 luk kaygı verici bir artış bildirdi. Amerika Birleşik Devletleri inde her yıl yaklaşık olarak yeni olgu bildirilmekte olup, kaba mortalite oranı %35 tir. Daha yeni tahminlere göre yılda yeni sepsis olgusunun görüldüğü ve bunun da yaklaşık ölümle sonuçlandığı düşünülmektedir. Amerika Birleşik Devletleri de Ulusal Sağlık İstatistikleri Merkezi (National Center for Health Statistics) verilerine göre sepsis, 1996 da ölüm nedenleri arasında 10. sırada yer almaktadır. Ayrıca koroner dışı yoğun bakım ünitelerinde ise en sık ölüm sebebi olarak rapor edilmiştir. Amerika Birleşik Devletleri nde yılları arasını kapsayan, 22 yıllık periyodu tarayan bir çalışmada sepsis insidansının yıllık %8.7 lik bir artışla, 82/ den 240/ e çıktığı görülmüştür. Mortalite oranı yılları arasında %28 iken yılları arasında %18 e düşmüştür, fakat toplam kaybedilen hasta sayısı halen artmaya devam etmektedir. Ülkemizde sepsisle ilgili yeterli veri yoktur ancak Amerika Birleşik Devletleri ndeki (ABD) oranlar ülkemiz nüfusuna uyarlandığında yılda civarında sepsis görülmesi gerektiği söylenebilir. Hacettepe Üniversitesi nde yapılan bir çalışmada yılları arasında 7 yıllık bir periyotta, hastanede 21
6 Dr. Celali Kurt yatan hastalar arasında gram negatif sepsis insidansı 4,2/1000 ve mortalitesi %45 olarak bulunmuştur. Bunların sadece gram negatif bakterilerle gelişen sepsis olduğu düşünülürse ve bir bu kadar da gram pozitif bakterilerle sepsis geliştiği varsayılırsa tüm oranın yaklaşık 8/1000 olduğu söylenebilir. ABD de sepsis insidansı erkeklerde kadınlara göre ve beyaz olmayanlarda beyazlara göre daha sık saptanmıştır. Ortalama yaş yaklaşık 60 olarak tespit edilmiş olup atak oranının infantlarda özellikle düşük doğum ağırlıklı yenidoğanlarda daha yüksek olduğu (500/ ) bildirilmiştir. Sepsiste kaba mortalite oranı yaklaşık %30 olup, evre ciddi sepsisten septik şoka ve çoklu organ yetersizliği sendromuna doğru gittikçe mortalite oranı da artmaktadır. Mortalite oranı sepsis, ciddi sepsis ve septik şokta sırasıyla %16, %20 ve %46 olarak bulunmuştur. Fonksiyon bozukluğu gelişen organ-sistem sayısı arttıkça mortalite oranı da artar. Dört ve üzererindeki organ-sistem tutulumu varlığında mortalite oranı %80 e yaklaşır. Sepsis etyolojisinde önceleri gram negatif mikroorganizmalar hakim iken, gram pozitif mikroorganizmalar yıllık %26.3 artış göstererek, 1987 sonrasında hakim duruma geçmişlerdir. Fungal sepsislerde de bu süreçte %207 oranında artış saptanmıştır. Bu oranlar 2000 yılında gram pozitifler %52.1, gram negatifler %37.6, polimikrobiyal enfeksiyon %4.7, mantarlar %4.6, anaeroblar %1.0 şeklinde tespit edilmiştir. Sepsisli hastaların çoğunda kan kültürlerinde üreme saptanamamaktadır. Bu oranlar sepsis evresiyle değişmekte olup, sepsiste %17, ciddi sepsiste %25 ve septik şokta ise %69 olarak bulunmuştur. Avrupa da 25 üniversite hastanesinin katıldığı, 9613 kan izolatının ve duyarlılıklarının irdelendiği başka bir çalışmada da yine gram pozitif mikroorganizmalar daha fazla bulunmuştur. İzole edilen organizmalar ve yüzdeleri Tablo 2 de görülmektedir. Sadece yoğun bakımda saptanan bakteremi etkenleri irdelendiğinde bu oranlarda değişiklikler görülebilmektedir. Pseudomonas türlerinde %19 a (%92 P.aeruginosa, %8 diğer Pseudomonas türleri), Enterokoklarda %12 ye, Candida türlerinde %7 ye varan oranlar bildirilmiştir. Sepsisli hastalarda çoğunlukla malignite, KOAH, kronik böbrek yetersizliği, siroz ve diabet gibi bir eşlik eden hastalık veya immünsüpresyon, steroid kullanımı, asplenizm, kemoterapi, nötropeni, yabancı cisim varlığı, majör cerrahi geçirme ve obstrüksiyon (renal, biliyer, intestinal) gibi zemin hazırlayıcı bir faktör bulunmaktadır. Enfeksiyon odağı ise toplum ve hastane kaynaklı sepsislerde değişebilmektedir. Toplum kaynaklı sepsislerde pyelonefrit, pnömoni, deriyumuşak doku enfeksiyonları, kolanjit-kolesistit, menenjit, endokardit en sık karşılaştığımız odaklar olup, hastane kaynaklı sepsislerde ise üriner sonda ilişkili pyelonefrit, ventilatörle ilişkili pnömoni, karın içi enfeksiyon (sekonder peritonit, abse) ve yabancı cisim enfeksiyonları (damar içi kateterler, ventrikülo-peritoneal kateterler) en sık odaklardır. 22
7 Sepsis ile İlişkili Tanımlar, Epidemiyoloji, İnsidans ve Klinik Tablo 2. Avrupa da en sık izole edilen ilk 15 organizma ve yüzde oranları Mikroorganizma Escherichia coli Staphylococcus aureus Koagülaz negatif stafilokoklar Pseudomonas aeruginosa Klebsiella pneumoniae Enterococcus faecalis Enterobacter sp. Candida sp. Acinetobacter sp. Viridans streptokoklar Streptococcus pneumoniae Proteus mirabilis Serratia sp. Klebsiella oxytoca Salmonella sp. % 20,0 17,6 17,1 5,3 4,7 4,3 3,9 2,8 2,6 2,5 2,3 1,7 1,6 1,1 1,1 Sepsiste Klinik Belirti ve Bulgular Sepsiste klinik belirti ve bulgular sepsis evresine, enfeksiyon odağına ve mikrobiyolojik etkene göre değişebilmektedir. Organ fonksiyon bozukluğu gelişmemiş sepsiste klinik tabloya primer enfeksiyon odağına ve sistemik inflamasyona bağlı belirti ve bulgular hakimdir. Sistemik enflamasyon bulguları zaten SİYS tanı kriterleri olarak kullanılmakta olup yukarıda bahsedilmiştir. Yani sepsis evresinde (ağır sepsis gelişmemiş) bir pyelonefrit olgusunu örnek verecek olursak; pyelonefrite ait dizüri, kostolomber ağrı ve duyarlılık, bulantı ve kusma görülürken, sistemik inflamasyona bağlı olarak da ateş, taşikardi, taşipne görülebilir. Ateş sepsisli hastaların büyük çoğunluğunda görülür ancak hipotermi görülebileceği, hatta bunların ikisinin de görülmeyebileceği, ateşin normal sınırlarda izlenebileceği unutulmamalıdır. Etkenlere, enfeksiyon odaklarına ve kişisel faktörlere (yaş, altta yatan hastalık ve immünsüpresyon varlığı gibi) bağlı olarak sepsis kliniği çok gürültülü ve korkutucu veya sinsi ve yavaş seyirli izlenebilir. Örneğin S.aureus akut endokarditi ve sepsisi çok gürültülü seyrederken, S.epidermidis yapay kapak endokarditi veya ortopedik protez enfeksiyonuna bağlı gelişen sepsis çok daha yavaş seyirli olabilir. Benzer şekilde yaşlı ve/veya immün düşkün hastaların sepsislerinin de silik seyirli ve gözden kaçıcı olabileceği unutulmamalıdır. 23
8 Dr. Celali Kurt Sepsisli hastalarda fizik muayene sırasında cilt dikkatlice gözden geçirilmelidir. Bazı cilt bulguları enfeksiyonun yeri ve etkeni hakkında önemli ipuçları verebilir. Hatta bazen sepsise neden olan enfeksiyon deride yerleşmiş olup, nekrotizan fasiit gibi hızlı tanı, çabuk antibiyoterapi ve acilen cerrahi debridman gerektirebilir. Bazen de deri dışındaki odakların ciltte bulgularına rastlanılır. Endokarditte görülen Osler nodülleri, Janeway lezyonları ve septik emboliler, meningokoksemi de görülen peteşi, purpura ve ekimozlar, dissemine gonokoksemi de görülen püstüler lezyonlar, başta P.aeruginosa olmak üzere birçok gram negatif bakteremilerde görülebilen ektima gangrenozum ve dissemine kandidiazisde görülebilen eritemli nodüler lezyonlar buna örnek gösterilebilir. Sepsis ciddi sepsise ilerlediğinde ise başlangıçta görülen bu belirti ve bulgulara, gelişen organ ve sistem fonksiyon bozukluğuna ait olanlar eklenir. Tablo 3 te sistemik bakteriyel enfeksiyon kliniğinde primer ve komplikasyon olarak gelişebilen belirti ve bulgular özetlenmiştir. Tablo 3. Sistemik bakteriyel enfeksiyonda görülen belirti ve bulgular Primer Ateş veya hipotermi Üşüme ve titreme Hiperventilasyon Taşikardi Deri lezyonları Şuur değişikliği Komplikasyon Hipotansiyon Kanama Lökopeni Trombositopeni Organ yetersizliği Akciğer: Siyanoz, asidoz Böbrek: Oligüri, anüri, asidoz Karaciğer: Sarılık Kalp: Konjestif yetersizlik Ciddi sepsis ve çoklu organ yetersizliği sendromunda sıklıkla altı adet organ ve sistemde fonksiyon bozukluğu gelişebilmektedir. Bunlar santral sinir sistemi, kardiyovasküler sistem, solunum sistemi, kan koagülasyon sistemi, böbrekler ve karaciğerdir. Tutulan organ ve sistem sayısı arttıkça mortalite riski de artmaktadır. Dört ve üzeri sayıda sistemde fonksiyon bozukluğu geliştiğinde ise bu oran %80 leri aşmaktadır. Santral sinir sisteminde konfüzyondan komaya kadar değişebilen mental durum değişiklikleri karşımıza çıkabilir. Özellikle yaşlı hastalarda sepsisin ilk ve tek belirtisi olabilir. Bu nedenle açıklanamayan her türlü mental değişiklik, başka bulgular olmasa da sepsisi akla getirmelidir. 24
9 Sepsis ile İlişkili Tanımlar, Epidemiyoloji, İnsidans ve Klinik Kardiyovasküler sistemde hipotansiyon ve kalp yetersizliği, solunum sisteminde dispne, taşipne, hipoksi ve bilateral akciğer infiltrasyonları ile birlikte akut solunum yetmezliği sendromu (ARDS) gelişebilir. Hematolojik olarak trombositopeni, PT ve aptt değerlerinde uzama, fibrin yıkım ürünlerinde artma ile kendini gösteren, kliniğe peteşi, purpura ve kanamalarla yansıyan dissemine intravasküler koagülasyon (DİK) tablosu görülebilir. Böbrek fonksiyon bozukluğu kendini oligüri, anüri ve kan kreatinin seviyesinde artma ile gösterir. Karaciğer tutulumunda ise çoğunlukla bilirubin artışı ve sarılık tabloya hakim olmakla birlikte ALT, AST ve alkali fosfataz artışı görülebilir. Sepsisin sık görülüyor olmasından, öldürücü olabilmesinden, tedavi edilebilir olmasından ve çok farklı yüzleri olmasından dolayı yukarıda sayılan klinik ve laboratuvar bulgularının birinin dahi varlığı bizi sepsisten kuşkulandırmalıdır. Unutulmamalıdır ki sepsiste erken tanı ve tedavi hayat kurtarıcıdır. KAYNAKLAR 1. Martin GS, Mannino DM, Eaton S, Moss M. The epidemiology of sepsis in the United States from 1979 through N Engl J Med 2003;348: Bone RC, Balk RA, Cerra FB, Dellinger RP, Fein AM, Knaus WA, et al. Definitions for sepsis and organ failure and guidelines for the use of innovative therapies in sepsis. The ACCP/SCCM Consensus Conference Committee. American College of Chest Physicians/Society of Critical Care Medicine. Chest 1992;101: Bone RC. The pathogenesis of sepsis. Ann Intern Med 1991;115: Munford RS. Sepsis, severe sepsis and septic shock. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R, eds. Principles and Practice of Infectious Diseases. 6 th ed. Philadelphia: Churchill Livingstone, 2005: Bone RC, Grodzin CJ, Balk RA. Sepsis: a new hypothesis for pathogenesis of the disease process. Chest 1997;112: Dellinger RP, Carlet JM, Masur H, Gerlach H, Calandra T, Cohen J, et al. Surviving Sepsis Campaign guidelines for management of severe sepsis and septic shock. Crit Care Med 2004;32: Levy MM, Fink MP, Marshall JC, Abraham E, Angus D, Cook D, et al SCCM/ESICM/ACCP/ATS/SIS International Sepsis Definitions Conference. Crit Care Med 2003;31: Dorman NJ. Sepsis. In: Betts RF, Chapman SW, Penn RL, eds. Reese and Betts' A Practical Approach To İnfectious Disease. 5 th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2003: Center for Disease Control. Increase in National Hospital Discharge Survey rates for septicemia--united States, Morb Mortal Wkly Rep MMWR 1990;39: Rangel-Frausto MS, Pittet D, Costigan M, Hwang T, Davis CS, Wenzel RP. The natural history of the systemic inflammatory response syndrome (SIRS). A prospective study. JAMA 1995;273: Angus DC, Linde-Zwirble WT, Lidicker J, Clermont G, Carcillo J, Pinsky MR. Epidemiology of severe sepsis in the United States: analysis of incidence, outcome, and associated costs of care. Crit Care Med 2001;29: National Center for Health Statistics. Health, United States, 1998 with Socioeconomic Status and Health Chartbook. DHHS Publication No. (PHS) Hyattsville, Md: NCHS;1998:217 (Table 4). 13. Brun-Buisson C, Doyon F, Carlet J, Dellamonica P, Gouin F, Lepoutre A, et al. Incidence, risk factors, and outcome of severe sepsis and septic shock in adults. A 25
10 Dr. Celali Kurt multicenter prospective study in intensive care units. French ICU Group for Severe Sepsis. JAMA 1995;274: Uzun O, Akalin HE, Hayran M, Unal S. Factors influencing prognosis in bacteremia due to gram-negative organisms: evaluation of 448 episodes in a Turkish university hospital. Clin Infect Dis 1992;15: Fluit AC, Jones ME, Schmitz FJ, Acar J, Gupta R, Verhoef J. Antimicrobial susceptibility and frequency of occurrence of clinical blood isolates in Europe from the SENTRY antimicrobial surveillance program, 1997 and Clin Infect Dis 2000;30: Edgeworth JD, Treacher DF, Eykyn SJ. A 25-year study of nosocomial bacteremia in an adult intensive care unit. Crit Care Med 1999;27:
Multipl organ yetmezliği ve refrakter hipotansiyon
SEPSİS S VE TANI KRİTERLER TERLERİ Orhan ÇINAR Yrd.Doç.Dr..Dr. GATA Acil Tıp T p Anabilim Dalı XI. Acil Tıp Güz Sempozyumu Samsun 2010 Epidemiyoloji ABD de yılda 750.000 hasta Her gün 500 ölüm %20-50 mortalite
DetaylıSEPSİSTE YENİ TANIMLAMALAR NE DEĞİŞTİ? Doç. Dr. Murat Hakan Terekeci
SEPSİSTE YENİ TANIMLAMALAR NE DEĞİŞTİ? Doç. Dr. Murat Hakan Terekeci Sepsis enfeksiyona bağlı oluşan günümüzde sık karşılaşılan ve ciddi mortalitesi olan bir durum. -Yaşlı nüfus sayısında artma -İmmünbaskılı
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA GÖRÜLEN İNFEKSİYON ETKENLERİ
HEMODİYALİZ HASTALARINDA GÖRÜLEN İNFEKSİYON ETKENLERİ Dr. Talât Ecemiş Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. Venöz ulaşım yolu Arteriyovenöz şantlar Kateterler
DetaylıREHBERLER EŞLİĞİNDE TANIMLAR. Dr. Zehra KARACAER
REHBERLER EŞLİĞİNDE TANIMLAR Dr. Zehra KARACAER Sunum planı Terminoloji Rehberler Epidemiyoloji Fizyopatoloji Klinik Tanı Klinik formlar Sepsis çürüme, bozulma, kokuşma Azap A, Tekeli ME.Sepsis sendromu.
DetaylıKateter İnfeksiyonlarında Mikrobiyoloji Doç. Dr. Deniz Akduman Karaelmas Üniversitesi it i Tıp Fakültesi İnfeksiyon hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D Kateter infeksiyonlarında etkenler; kateter
DetaylıSepsiste Tedavi Đlkeleri
Sepsis Spektrumu Dr. Evvah KARAKILIÇ Hacettepe Ü. Tıp F. Acil Tıp AD. Sistemik İnflamatuvar Yanıt Sendromu(SIRS) Aşağıdakilerden ikisi: Vücut ısısı>38 o C 90/dk Solunum sayısı >20/dk
DetaylıYoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri
Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri Emel AZAK, Esra Ulukaya, Ayşe WILLKE Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik
DetaylıDİRENÇLİ GRAM NEGATİF BAKTERİLERLE HASTANE KÖKENLİ KAN DOLAŞIMI ENFEKSİYONU GELİŞMESİNİ BELİRLEYEN FAKTÖRLER
DİRENÇLİ GRAM NEGATİF BAKTERİLERLE HASTANE KÖKENLİ KAN DOLAŞIMI ENFEKSİYONU GELİŞMESİNİ BELİRLEYEN FAKTÖRLER Alpay AZAP*, Özgür ÜNAL*, Gülden YILMAZ*, K. Osman MEMİKOĞLU* *TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ
DetaylıKan Kültürlerinde Üreyen Koagülaz Negatif Stafilokoklarda Kontaminasyonun Değerlendirilmesi
Kan Kültürlerinde Üreyen Koagülaz Negatif Stafilokoklarda Kontaminasyonun Değerlendirilmesi Gülden Kocasakal 1, Elvin Dinç 1, M.Taner Yıldırmak 1, Çiğdem Arabacı 2, Kenan Ak 2 1 Okmeydanı Eğitim ve Araştırma
DetaylıYoğun bakımda infeksiyon epidemiyolojisi
1 Yoğun bakımda infeksiyon epidemiyolojisi Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Sunum planı Yoğun bakım infeksiyonları Yoğun
DetaylıPiyelonefrit Tedavi süreleri? Dr Gökhan AYGÜN CTF Tıbbi Mikrobiyoloji AD
Piyelonefrit Tedavi süreleri? Dr Gökhan AYGÜN CTF Tıbbi Mikrobiyoloji AD Neden? Daha az yan etki Ekonomik veriler DİRENÇ! Kollateral hasar! Kinolon Karbapenem Uzun süreli antibiyotik baskısı Üriner Sistem
DetaylıDİYALİZ HASTALARINDA ENFEKSİYON. Dr. Alpay Azap Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
DİYALİZ HASTALARINDA ENFEKSİYON ve BAĞIŞIKLAMA Dr. Alpay Azap Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Neden önemli? Mortalite Maliyet Yaşam kalitesi KBY hastalarında
DetaylıSEPSİS VE SEPTİK ŞOK. Prof.Dr.Figen ESEN Anesteziyoloji Anabilim Dalı Yoğun Bakım Bilim Dalı
SEPSİS VE SEPTİK ŞOK Prof.Dr.Figen ESEN Anesteziyoloji Anabilim Dalı Yoğun Bakım Bilim Dalı 1513 Hummalı ateşi başlangıcında fark etmek zordur ama tedavi etmek kolaydır; eğer ilgilenilmezse fark edilmesi
DetaylıÇORUM HİTİT ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ NDE HEMODİYALİZ KATETER ENFEKSİYONLARI
ÇORUM HİTİT ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ NDE HEMODİYALİZ KATETER ENFEKSİYONLARI DERYA YAPAR, ÖZLEM AKDOĞAN, İBRAHİM DOĞAN, FATİH KARADAĞ, NURCAN BAYKAM AMAÇ Kateter ile ilişkili enfeksiyonlar,
DetaylıDr.Şua Sümer Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KONYA
Dr.Şua Sümer Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KONYA 49 yaşında, erkek hasta Sol ayakta şişlik, kızarıklık Sol ayak altında siyah renkte yara
DetaylıKOLONİZASYON. DR. EMİNE ALP Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D.
KOLONİZASYON DR. EMİNE ALP Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. KOLONİZASYON Mikroorganizmanın bir vücut bölgesinde, herhangi bir klinik oluşturmadan
DetaylıSepsis ve Septik Şok:
Sepsis ve Septik Şok: Sepsis;enfeksiyona karşı gelişen sistemik inflamatuvar yanıtı tanımlamaktadır. Hayatı tehdit eden bir enfeksiyondur ve Yoğun Bakım Ünitelerinde (YBU) ölümlerin en önemli nedenidir.
DetaylıGİRİŞ. Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi. ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60
Dr. Tolga BAŞKESEN GİRİŞ Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60 Erken ve doğru tedavi ile mortaliteyi azaltmak mümkün GİRİŞ Kan
DetaylıInternational Guidelines for Management of Severe Sepsis and Septic Shock: Dr. Merve Gü eş Öza dı
International Guidelines for Management of Severe Sepsis and Septic Shock: 2012 Dr. Merve Gü eş Öza dı 03.11.2015 Ta ı Sepsis; keli e olarak Yu a lıları kulla dığı putrid kokuş a de türetil iştir. The
DetaylıERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM?
ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Giriş İnfluenza sendromu genellikle ani başlangıçlı
DetaylıSEPSİS TANI KRİTERLERİ
TYBD 2017-2018 Sepsis Eğitim Seti SEPSİS TANI KRİTERLERİ Sepsis Tanımlamaları Tarihçesi Sepsis = Çürüme, Kokuşma ------- - Hipokrat Sepsis = Enfeksiyon+SIRS 1991 Sepsis 1. Sepsis = Belirti ve bulguların
DetaylıSepsis ve Septik ok Yeni Tanımlar. Prof. Dr. Bilgin ARDA Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Sepsis ve Septik ok Yeni Tanımlar Prof. Dr. Bilgin ARDA Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Sepsis Tanım 1991 Amerikan Göğüs Hekimleri (ACCP) ve Yoğun Bakım
DetaylıDr. Birgül Kaçmaz Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Dr. Birgül Kaçmaz Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD İnhaler uygulama İntraventriküler/intratekal uygulama Antibiyotik kilit tedavisi Antibiyotik içerikli
DetaylıDirenç hızla artıyor!!!!
Direnç hızla artıyor!!!! http://www.cdc.gov/drugresistance/about.html Yoğun Bakım Üniteleri (YBÜ) Fizyolojik bakımdan stabil olmayan hastaların yaşam fonksiyonlarının düzeltilmesi Altta yatan hastalığın
DetaylıÇocuklarda Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) ve Tedavisi. Tolga F. Köroğlu Dokuz Eylül Üniversitesi
Çocuklarda Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) ve Tedavisi Tolga F. Köroğlu Dokuz Eylül Üniversitesi 1967: 18.07.2013 2 Tarihçe 1967 Acute Respiratory Distress in Adults 1971 Adult Respiratory Distress
DetaylıENFEKTİF ENDOKARDİT: KLİNİK VE EKOKARDİYOGRAFİ BULGULARI
ENFEKTİF ENDOKARDİT: KLİNİK VE EKOKARDİYOGRAFİ BULGULARI Dr. Sadık Açıkel Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği Türkiye Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
DetaylıREHBERLER: TEDAVİYE NE ZAMAN BAŞLAMALI? Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
REHBERLER: TEDAVİYE NE ZAMAN BAŞLAMALI? Dr. Behice Kurtaran Ç.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 1 2 3 4 ANTİRETROVİRAL TEDAVİ HIV eradiksayonu yeni tedavilerle HENÜZ mümkün değil
DetaylıTONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI
TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI Akut tonsillofarenjit veya çocukluk çağında daha sık karşılaşılan klinik tablosu ile tonsillit, farinks ve tonsil dokusunun inflamasyonudur ve doktora başvuruların
DetaylıSepsis ve İlgili Tanımlamalar
Sepsis ve İlgili Tanımlamalar Kaya YORGANCI*, İskender SAYEK* * Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, ANKARA Sepsis and Related Definitions Key Words: Sepsis, Infection, Intensive
DetaylıUlusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Ağı (UHESA)
Ulusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Ağı (UHESA) Doç. Dr. Mustafa Gökhan Gözel Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları Daire Başkanlığı ve Klinik
DetaylıProf. Dr. Özlem Tünger Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
Prof. Dr. Özlem Tünger Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Yoğun bakım hastası Klinik durumu ciddidir birden fazla tanı multi organ yetmezliği immunsupresyon sepsis travma Klinik durumu ilerleyicidir
DetaylıSepsiste Tanımlar Olgulara Klinik Yaklaşım ve Antimikrobiyal Tedavi Dr. A. Çağrı Büke
Sepsiste Tanımlar Olgulara Klinik Yaklaşım ve Antimikrobiyal Tedavi Dr. A. Çağrı Büke Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji 11/o4/2014 Giriş Her yıl 13 milyon kişide
DetaylıKan Dolaşım Enfeksiyonlarında Karar Verme Süreçleri. Prof. Dr. Aynur EREN TOPKAYA Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD
Kan Dolaşım Enfeksiyonlarında Karar Verme Süreçleri Prof. Dr. Aynur EREN TOPKAYA Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji AD Sunum Planı Kan kültürlerinin önemi Kan kültürlerinin değerlendirilmesi
DetaylıAKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015
AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Nonkardiyojenik Akciğer Ödemi Şok Akciğeri Travmatik Yaş Akciğer Beyaz Akciğer Sendromu
DetaylıSEPSİS. Prof.Dr.Halis Akalın
SEPSİS Prof.Dr.Halis Akalın Enfeksiyona karşı zararlı veya hasar verici konak yanıtı ile sonuçlanan durumu tanımlayan bir klinik sendromdur Sepsis Cohen J, Nature 2002 Sepsis-1 Enfeksiyon: Konak dokularında
DetaylıFebril nötropenik hastada tanı ve risk değerlendirmesi. Doç Dr Mükremin UYSAL Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji
Febril nötropenik hastada tanı ve risk değerlendirmesi Doç Dr Mükremin UYSAL Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Giriş Nötropeni genellikle malign bir hastalık tedavisi sırasında kemoterapinin
DetaylıSEPSİS OLGULARI. Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı
SEPSİS OLGULARI Prof Dr Sait Karakurt Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Yoğun Bakım Ana Bilim Dalı OLGU 1 30 yaş, erkek, Ateş, bilinçte kötüleşme FM: bilinç bulanık, ateş 37.5C,
DetaylıÇOCUKLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI (TANI&GÖRÜNTÜLEME) DOÇ.DR. DENİZ DEMİRCİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÜROLOJİ ANABİLİM DALI
ÇOCUKLARDA İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI (TANI&GÖRÜNTÜLEME) DOÇ.DR. DENİZ DEMİRCİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÜROLOJİ ANABİLİM DALI Uriner enfeksiyon Üriner kanal boyunca (böbrek, üreter, mesane ve
DetaylıDoç. Dr. Bilgin ARDA Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Doç. Dr. Bilgin ARDA Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD OLGU 1 53 yaşında kadın hasta Multiple Miyelom VAD 5 kür Kemoterapiye yanıt yok (%70 plazma hücreleri)
DetaylıSIRS MI? SOFA MI? Dr. Ömer SALT TRAKYA ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD
SIRS MI? SOFA MI? Dr. Ömer SALT TRAKYA ÜNİVERSİTESİ ACİL TIP AD ABD de yıllık 20 milyar dolardan fazla maliyet Neden Yeni Yaklaşım? Yoğun bakımlarda koroner dışı ölüm sebeplerinin %30-50 si %54 ü Acil
DetaylıAşağıdaki 3 kriterin birlikte olması durumunda derin cerrahi alan enfeksiyonu tanısı konulur.
TYBD SEPSİS ÇALIŞMASI ENFEKSİYON TANIMLARI Derin Cerrahi Alan Enfeksiyonu(DCAE) Aşağıdaki 3 kriterin birlikte olması durumunda derin cerrahi alan enfeksiyonu tanısı konulur. 1.Cerrahi girişimden sonraki
DetaylıSEPSİS TANIM ve PATOGENEZ. Yrd.Doç.dr. Orhan Tokgöz Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı
SEPSİS TANIM ve PATOGENEZ Yrd.Doç.dr. Orhan Tokgöz Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Sepsis Eski Yunanda; Doku parçalanması ile karakterize bir olay olarak tanımlanır. 19. Yüzyılın başlarında;
DetaylıHastanede Gelişen Dirençli Sepsiste Antimikrobiyal Tedavi
Hastanede Gelişen Dirençli Sepsiste Antimikrobiyal Tedavi Prof. Dr. A. Çağrı Büke Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji 15 Mart 2016 A. Çağrı BÜKE 1 Sepsis ve önemi
DetaylıEklem Protez Enfeksiyonlarında Antimikrobiyal Tedavi
Eklem Protez Enfeksiyonlarında Antimikrobiyal Tedavi Dr. Çağrı Büke Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı 26.12.15 KLİMİK - İZMİR 1 Eklem protezleri
DetaylıFebril Nötropenik Hastada Antimikrobiyal Direnç Sorunu : Kliniğe Yansımalar
Febril Nötropenik Hastada Antimikrobiyal Direnç Sorunu : Kliniğe Yansımalar Prof.Dr.Halit Özsüt İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
DetaylıTanımlamalar ve Değişiklikler. Dr. Latif DURAN Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil tıp AD.SAMSUN
Tanımlamalar ve Değişiklikler Dr. Latif DURAN Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil tıp AD.SAMSUN 1 Tanım/Tanımlama Hastalığın, tüm özelliklerini içerecek şekilde kavram olarak ifade edilmesi Sepsis
DetaylıSEPSİSTE KRİTİK BAKIM. Dr. Funda K. Akarca Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı
SEPSİSTE KRİTİK BAKIM Dr. Funda K. Akarca Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı BAKTEREMİ İNFEKSİYON SIRS PANKREATİT FUNGEMİ PARAZİTEMİ VİREMİ SEPSİS TRAVMA YANIK DİĞER DİĞER The ACCP/SCCM
DetaylıYenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr.
Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi Dr. Aslı KANTAR GİRİŞ GENEL BİLGİLER Akut böbrek hasarı (ABH) yenidoğan yoğun bakım
DetaylıPostoperatif Noninfeksiyoz Ateş. Dr.Dilek ARMAN GÜTF Enfeksiyon Hastalıkları AD
Postoperatif Noninfeksiyoz Ateş Dr.Dilek ARMAN GÜTF Enfeksiyon Hastalıkları AD GT, 62 y, kadın Nüks tiroid papiller CA Kitle eksizyonu (özefagus ve trake den sıyırılarak) + Sağ fonksiyonel; sol radikal
DetaylıDoç. Dr. Erdinç DEVRİM Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı
Doç. Dr. Erdinç DEVRİM Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı Tanımlar Sepsis Neonatal sepsis Biyobelirteç Neonatal sepsiste Sunum Planı Mekanizmalar ve rutin tanı yöntemleri Potansiyel
DetaylıProf.Dr.Ayşe Willke Topcu KLİMİK AYLIK TOPLANTISI 19 KASIM 2015, İSTANBUL
Prof.Dr.Ayşe Willke Topcu KLİMİK AYLIK TOPLANTISI 19 KASIM 2015, İSTANBUL ABR antimikrobiyal ilaçların kullanımı ile artan doğal bir süreçtir Dirençli kökenler yayılarak varlıklarını sürdürür Günlük kullanımdaki
DetaylıSepsis Tanısı. N. Defne ÖNÜR ALTINTAŞ*, Arzu TOPELİ İSKİT*
Sepsis Tanısı N. Defne ÖNÜR ALTINTAŞ*, Arzu TOPELİ İSKİT* * Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Yoğun Bakım Ünitesi, ANKARA Diagnosis of Sepsis Key Words: Sepsis, Systemic
DetaylıYenidoğan yoğun bakım ünitelerinde ventilatör ilişkili pnömoninin önlenmesinde bundle stratejisi
Yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde ventilatör ilişkili pnömoninin önlenmesinde bundle stratejisi Yrd.Doç.Dr. İsmail Kürşad Gökçe İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Trakeostomi ya da endotrakeal
DetaylıBIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ
BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza
DetaylıAdrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD
Adrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD Adrenal Yetmezlik Yapısal hasar Hipotalamus Hipofiz Adrenal
DetaylıSantral kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonları önlenebilir mi? Hemato-Onkoloji Hastalarımızdaki tecrübelerimiz Doç.Dr.
Santral kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonları önlenebilir mi? Hemato-Onkoloji Hastalarımızdaki tecrübelerimiz Doç.Dr.İlker DEVRİM UHESA verilerine göre: Türkiye de Yoğun Bakım Üniteleri Tiplerine
DetaylıOLGULARLA PERİTONİTLER
OLGULARLA PERİTONİTLER Stafilacocus Epidermidis Sevgi AKTAŞ Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Periton Diyaliz Hemşiresi Peritonit Perietal ve visseral periton membranının enflamasyonudur. Tanı
DetaylıASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK
ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık
DetaylıOlgu Eşliğinde Sepsise Yaklaşım
Olgu Eşliğinde Sepsise Yaklaşım Prof. Dr. Çağrı BÜKE E.Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji 07.02.2015 (2) Çağrı BÜKE 1 Olgu 70 yaşında erkek hasta. Üşüme-titreme ile yükselen ateş, öksürük,
DetaylıACİL SEPSİS YÖNETİMİ Mehmet YORTANLI Şanlıurfa Balıklıgöl Devlet Hastanesi Acil Tıp Uzmanı
ACİL SEPSİS YÖNETİMİ Mehmet YORTANLI Şanlıurfa Balıklıgöl Devlet Hastanesi Acil Tıp Uzmanı Sepsis Sepsis, konağın enfeksiyona karşı düzensiz bir şekilde verdiği yanıt nedeniyle hayatı tehdit eden organ
DetaylıStaphylococcus Gram pozitif koklardır.
Staphylococcus Gram pozitif koklardır. 0.8-1µm çapında küçük, yuvarlak veya oval bakterilerdir. Hareketsizdirler. Spor oluşturmazlar ve katalaz enzimi üretirler. Gram boyama Koagülaz, alfatoksin, lökosidin,
DetaylıSEPSİS TANISI. Türk Yoğun Bakım Derneği Eği9m Slayt Se9
SEPSİS TANISI Türk Yoğun Bakım Derneği Eği9m Slayt Se9 Dr.Necme?n Unal Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon ABD Yoğun Bakım Bilim Dalı Neden Önemli: Görülme Sıklığı 33 araş&rmanın
DetaylıKAN DOLAŞIMI İNFEKSİYONLARI VE DAPTOMİSİN
KAN DOLAŞIMI İNFEKSİYONLARI VE DAPTOMİSİN Dr. Kaya Süer Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Kan dolaşımı enfeksiyonlarının tanımı Primer (hemokültür
DetaylıOlgular. Kan Gazı Değerlendirilmesi Sunum planı. AKG Endikasyonları
Sunum planı Olgularla Kan Gazı Değerlendirilmesi Dr. Ayhan ÖZHASENEKLER Acil Tıp Uzmanı Diyarbakır Devlet Hastanesi Neden Arteryel Kan Gazı ( AKG)? Değerlendirilen Parametreler Neler? Asit-Baz Dengesi
DetaylıAkılcı Antibiyotik Kullanımı. Prof.Dr.Ayşe Willke Topcu 25 Nisan 2014, Muğla
Akılcı Antibiyotik Kullanımı Prof.Dr.Ayşe Willke Topcu 25 Nisan 2014, Muğla 1 Tanım Akılcı (rasyonel, doğru) Antibiyotik Kullanımı; Klinik ve lab.la doğru tanı konmuş Gerekli olduğuna karar verilmiş Doğru
DetaylıBurcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi
Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Merkezi sinir sistemi
DetaylıVRE ile Gelişen Kan Dolaşımı Enfeksiyonu Olgusunda Tedavi
VRE ile Gelişen Kan Dolaşımı Enfeksiyonu Olgusunda Tedavi Dr. Sabri ATALAY SBÜ İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği KLİMİK 2017 Kongresi -
DetaylıHasar Kontrol Cerrahisi yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır.
Doç. Dr. Onur POLAT Hasar Kontrol Cerrahisi 1992 yılında Rotonda ve Schwab hasar kontrol kavramını 3 aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlamışlardır. Hasar Kontrol Cerrahisi İlk aşama; Kanama ve kirlenmenin
DetaylıUzm. Dr. Bora ÇEKMEN. Okmeydanı Eğitim Ve Araştırma Hastanesi İstanbul İli Beyoğlu Kamu Hastaneler Birliği Sağlık Bilimleri Üniversitesi
Uzm. Dr. Bora ÇEKMEN Okmeydanı Eğitim Ve Araştırma Hastanesi İstanbul İli Beyoğlu Kamu Hastaneler Birliği Sağlık Bilimleri Üniversitesi İlaç Kullanımı DSÖ nün tahminlerine göre ilaçların %50 sinden fazlası
DetaylıOya Coşkun, İlke Çelikkale, Yasemin Çakır, Bilgecan Özdemir, Kübra Köken, İdil Bahar Abdüllazizoğlu
1 Ocak 30 Mart 2012 Tarihleri Arasında Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Yoğun Bakım Ünitelerinde İzole Edilen Bakteriler Ve Antibiyotik Duyarlılıkları Oya Coşkun, İlke Çelikkale, Yasemin Çakır,
DetaylıDr. Aysun Yalçı Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
Dr. Aysun Yalçı Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbn-i Sina Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji HKP Prognostik Faktör Tedavi Önceden antibiyotik kullanımı (90 gün içinde), 5 gün
DetaylıPROF. DR. HALUK ERAKSOY İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ İNFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI
RATIONAL AKILCI ANTİBİYOTİK ANTIBIOTIC KULLANIMI THERAPY PROF. DR. HALUK ERAKSOY İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ İNFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI Türk Klinik Mikrobiyoloji
DetaylıULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI (UHESA) RAPORU ÖZET VERİ, 2011 Yoğun Bakım Ünitelerinde İnvaziv Araç İlişkili Hastane Enfeksiyonları
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlık Hizmet Standartları Dairesi Başkanlığı ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI (UHESA) RAPORU ÖZET VERİ, 2011 Yoğun Bakım Ünitelerinde
DetaylıGEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI
GEBELİK ve BÖBREK HASTALIKLARI Gebelikte ortaya çıkan fizyolojik değişiklikler Sodyum ve su retansiyonu Sistemik kan basıncında azalma Böbrek boyutunda artma ve toplayıcı sistemde dilatasyon Böbrek kan
DetaylıSepsisde Klinik, Tanı ve Tedavi
Sepsis: Sepsisde Klinik, Tanı ve Tedavi Mehmet DOĞANAY* * Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı, KAYSERİ Klinik belirti ve bulgular Sepsis klinik
DetaylıAşı İçeriği ve Ülkemize Uyumu
Yetişkinde Pnömokok Aşılaması: Aşı İçeriği ve Ülkemize Uyumu Prof. Dr. Dilek ARMAN Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Türkiye de Hastane Ölümleri 1. İskemik
DetaylıDİRENÇLİ BAKTERİ ENFEKSİYONLARINA KARŞI KULLANILAN ANTİBİYOTİKLER
DİRENÇLİ BAKTERİ ENFEKSİYONLARINA KARŞI KULLANILAN ANTİBİYOTİKLER 1. Vankomisin Vankomisin, Nocardia Orientalis in (eskiden Streptomyces orientalis olarak bilinen) belli suşlarından elde edilen amfoterik
DetaylıFEBRİL NÖTROPENİ TANI VE TEDAVİ
FEBRİL NÖTROPENİ TANI VE TEDAVİ Dr. Kaya Süer Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Tanımlar / Ateş Oral / Aksiller tek seferde 38.3 C veya üstü Bir
DetaylıEngraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi. Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ
Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi Nevin ÇETİN Hacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ Engraftman Sendromu Veno- Oklüzif Hastalık Engraftman Sendromu Hemşirelik İzlemi Vakamızda: KİT (+14)-
DetaylıDoripenem: Klinik Uygulamadaki Yeri
Doripenem: Klinik Uygulamadaki Yeri Prof. Dr. Haluk ERAKSOY İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Yeni Antimikrobik Sayısı Azalmaktadır
DetaylıORTOPEDİK PROTEZ ENFEKSİYONLARINDA SONİKASYON DENEYİMİ
ORTOPEDİK PROTEZ ENFEKSİYONLARINDA SONİKASYON DENEYİMİ Dr. Şua Sümer Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Enf. Hast. ve Klin. Mikr. AD 17 Mayıs 2016 Prostetik eklem ameliyatları yaşlı popülasyonun artışına
DetaylıSunu Planı BNP h-fabp Prokalsitonin Tripsinojen Özet Soru ve katkılar 25 dk
Dr. Nihat AK DEÜTF Acil Tıp AD İzmir 09 Sunu Planı BNP h-fabp Prokalsitonin Tripsinojen Özet Soru ve katkılar 25 dk 1 2 3 4 BNP Brain natriüretik peptid Temel kaynak kalbin ventrikülleri 1988 de domuzların
DetaylıKLİMİK İZMİR TOPLANTISI 21.11.2013
KLİMİK İZMİR TOPLANTISI 21.11.2013 OLGULAR EŞLİĞİNDE GÜNDEMDEKİ İNFEKSİYON HASTALIKLARI Dr. A. Çağrı Büke Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Olgu E.A 57 yaşında,
DetaylıCerrahi Enfeksiyonlar. Dr.A.Özdemir AKTAN Marmara Universitesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı 19 Nisan 2014
Cerrahi Enfeksiyonlar Dr.A.Özdemir AKTAN Marmara Universitesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı 19 Nisan 2014 Komplike Intraabdominal Enfeksiyon Tanı ve Tedavisi IDSA (Infectious Diseases Society of America)
DetaylıYILIN SES GETİREN MAKALELERİ
YILIN SES GETİREN MAKALELERİ Dr. Yeşim Uygun Kızmaz SBÜ Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğt. ve Araş. Hastanesi Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği Aylık Toplantısı 25.12.2018,
Detaylı'nosocomial' Yunanca iki kelimeden oluşur
'nosocomial' Yunanca iki kelimeden oluşur 'nosus' hastalık 'komeion' icabına bakmak 'nosocomial' tıbbi tedavi altında iken hastanın edindiği herhangi bir hastalık Tanım Enfeksiyon Hastaneye yatırıldığında
DetaylıKırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde 2008-2009 Yıllarında İzole Edilen Mikroorganizmalar ve Antibiyotik Duyarlılıkları
13 ƘŰƬƑƊ Özgün Araştırma / Original Article Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde 2008-2009 Yıllarında İzole Edilen Mikroorganizmalar ve Antibiyotik Duyarlılıkları Microorganisms
DetaylıD Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bruselloz Brucella cinsi bakteriler tarafından primer olarak otçul
DetaylıHematolog Gözüyle Fungal İnfeksiyonlara Yaklaşım. Dr Mehmet Ali Özcan Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı İzmir-2012
Hematolog Gözüyle Fungal İnfeksiyonlara Yaklaşım Dr Mehmet Ali Özcan Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı İzmir-2012 Nötropenik hastalarda fungal infeksiyonlar Nötropeni invaziv
DetaylıYrd. Doç. Dr. Ali DUMAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A. D.
Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A. D. Sunu Planı Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi ve fizyolojisi Etiyoloji Klinik Tanı Tedavi Tanım ve Epidemiyoloji
DetaylıTürkiye de Yoğun Bakım Gerektiren Toplum Kaynaklı Pnömonide Mortalite Belirteçleri
Türkiye de Yoğun Bakım Gerektiren Toplum Kaynaklı Pnömonide Mortalite Belirteçleri Hakan Erdem, Hulya Turkan, Aykut Cilli, Aysun Yalçı, Turker Turker, Zuhal Karakurt, Uğur Bilge, Ozlem Yazicioglu-Mocin,
Detaylıİnfektif Endokarditin Antibiyotik Tedavisinde Antimikrobiyal Direnç Bir Sorun mu? Penisilin
İnfektif Endokarditin Antibiyotik Tedavisinde Antimikrobiyal Direnç Bir Sorun mu? Penisilin Dr Emel YILMAZ UÜTF-Enf Hast ve Kl Mikrob AD İEÇG-KLİMİK 21.10.2017 İnfektif Endokardit Koruyucu uygulamalara
DetaylıSunum Planı. Hayatı Tehdit Eden. Enfeksiyon. Kimler Risk Altında? Nasıl Sınıflanıyor MSS Enfeksiyonları
Sunum Planı Hayatı Tehdit Eden Enfeksiyonlar Dr. Erkan GÖKSU Acil Tıp Anabilim Dalı MSS Enfeksiyonları Ensefalit Erken dönemde oldukça benign bir görüntü Yoğun yumuşak doku nekrozu Sistemik toksisite Yüksek
DetaylıSepsis ve Akut Böbrek Hasarı. Doç. Dr. Hüseyin BEĞENİK Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji B.D.
Sepsis ve Akut Böbrek Hasarı Doç. Dr. Hüseyin BEĞENİK Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji B.D. Bakteri Pankreatit Virüs Mantar İnfeksiyon Sepsis SIRS+Enfeksiyon Sepsis Ciddi Sepsis Ağır Sepsis
DetaylıNocardia Enfeksiyonları. Dr. H.Kaya SÜER Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
Nocardia Enfeksiyonları Dr. H.Kaya SÜER Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Nocardia Enfeksiyonları Nocardia insanlarda ve hayvanlarda lokalize veya dissemine enfeksiyonlardan sorumlu olabilen
DetaylıGİRİŞ GİRİŞ TANIMLAMALAR TANIMLAMALAR TANIMLAMALAR SEPTİK ŞOK VE TEDAVİ YAKLAŞIMLARI. 1. Enfeksiyon: 2. Bakteremi:
GİRİŞ SEPTİK ŞOK VE YAKLAŞIMLARI AÜTF Acil Tıp A.D. Dr.Derya Yılmaz 10.11.09 Sepsis: Yunanca çürüme anlamında olan sözcükten türetilmiştir. Yakın tarihe kadar klinisyenler arasında sepsis ve ilişkili kavramların
DetaylıRiskli Ateşli Çocuklar. Prof Dr Yücel Taştan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Genel Pediatri Bilim Dalı
Riskli Ateşli Çocuklar Prof Dr Yücel Taştan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD Genel Pediatri Bilim Dalı Ateş ve Ateşli çocuklar Yaklaşımı son 25-30 yıldır sürekli değişen özellikle
DetaylıGöğüs Ağrısı Olan Hasta. Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016
Göğüs Ağrısı Olan Hasta Dr. Ö.Faruk AYDIN / 06.04.2016 Göğüs Ağrısı??? Yan ağrısı? Sırt ağrısı? Mide ağrısı? Karın ağrısı? Boğaz ağrısı? Omuz ağrısı? Meme ağrısı? Akut Göğüs Ağrısı Aniden başlar-tipik
DetaylıKAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ
KAN VE SIVI RESÜSİTASYO N -1 AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ACİL TIP ANABİLİM DALI Dr.İlker GÜNDÜZ 03-11-2009 Doku hipoperfüzyonu ve organ hasarı oluşturan, intravasküler volüm kaybının ilk tedavisi
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
Detaylı