OSMANLI DEVLETİ'NİN YÜKSELME DÖNEMİ ( )

Transkript

1 OSMANLI DEVLETİ'NİN YÜKSELME DÖNEMİ ( ) İstanbul un fethi (1453) ile başlayıp Sokulu Mehmet Paşa'nın ölümüne (1579) kadar süren dönemdir. Dönemin ilk padişahı II. Mehmet'tir (Fatih). FATİH SULTAN MEHMET DÖNEMİ ( ) Genç yaşta başa geçen II. Mehmet yükselme döneminin ilk padişahıdır. İSTANBUL'UN FETHİ (29 MAYIS 1453) II. Murat ın ölümünden sonra tahta oğlu II. Mehmet geçti. II. Mehmet padişah olur olmaz İstanbul un fethi için hazırlıklara girişti. II. Mehmet çeşitli sebeplerle İstanbul un fethini zorunlu görüyordu. Nedenleri Osmanlılar Anadolu ve Rumeli'de geniş topraklara sahip olmuşlardı. Coğrafi bütünlüğün sağlanması için Bizans'a son verilmesi gerekliydi. İstanbul, Asya - Avrupa kara yolu ile Karadeniz'den Akdeniz'e ulaşan su yolunun kesiştiği önemli bir ticaret merkeziydi. Osmanlı ordusu Anadolu'dan Rumeli'ye, Rumeli'den Anadolu'ya geçmede güçlüklerle karşılaşıyordu. Bizans sürekli olarak Avrupa Hristiyan dünyasını Osmanlılara karşı kışkırtıyor, şehzadeler arasında taht kavgalarını kızıştırıyordu. Hz. Muhammed'in İstanbul u fethedecek komutan ve askerleri öven hadisi de manevi açıdan fethi gerektiren nedenler arasındadır. İstanbul'un fethi için yapılan hazırlıklar: Anadolu Hisarı'nın karşısında Rumeli Hisarı (Boğazkesen) yaptırıldı. Bizans'a Balkanlardan gelebilecek muhtemel yardımı engellemek için Edirne'de güçlü bir ordu kuruldu. Dört yüz parçadan oluşan güçlü bir donanma hazırlandı. Bizans'ın Haliç i büyük zincirlerle kapatmasına karşı gemileri karadan yürüterek Haliç e indirdi. Sahi adı verilen büyük toplar döktürdü. İstanbul'un Fethi (29 Mayıs 1453): 2 yıl süren yoğun hazırlık döneminden sonra İstanbul 6 Nisan 1453'te kuşatıldı. 53 gün süren kuşatma sonucunda 29 Mayıs 1453'te İstanbul fethedildi. Sonuçları II. Mehmet'e "Fatih" unvanı verildi. İstanbul başkent yapıldı. Boğazların egemenliği Osmanlı'nın eline geçti. Yükselme Dönemi başladı ( ). Devlet imparatorluk haline geldi. Dünya tarihindeki önemi nedeniyle Ortaçağ sona erdi, Yeniçağ başladı. Surların büyük toplarla yıkılacağının anlaşılması Avrupa'da derebeylik sisteminin yıkılmasına zemin hazırladı. İstanbul un fethinden sonra Fatih, Ortodoksların himayesini üstlenmiş, böylece Osmanlıların hoşgörüsünü göstermeyi, Hristiyan dünyasındaki ayrılıkların sürmesini ve Ortodoksların desteğini sağlamayı hedeflemiştir. Osmanlı Devleti'nin coğrafi bütünlüğü ve güvenliği sağlandı. Türklerin Rumeli'deki varlığı Avrupa tarafından kabullenildi. Avrupa'ya kaçan bazı Bizans bilginlerinin yaptığı araştırmalar Rönesans ve Coğrafi Keşifler in oluşumunu hızlandırdı. Rumeli'de Alınan Yerler Belgrat dışında Sırbistan alındı (1459). Mora Yarımadası alındı. Boğdan Beyliği de Osmanlı Devleti'ne "Bağlı Beylik" haline getirildi (1476). Bosna ve Hersek alındı (1463). Arnavutluk alındı (1479). Anadolu'da Alınan Yerler Cenevizlilerden Amasra alındı (1459). Candaroğulları Beyliğine son verilerek Sinop alındı (1460). Trabzon Limanı alındı (1461). Konya ve Karaman alındı. Fatih, Otlukbeli Savaşı'nda (1473) Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan'ı yenilgiye uğrattı. Denizlerde Gelişmeler İmroz, Taşoz, Bozcaada, Limni ve Midilli gibi Ege adaları alındı. Kırım Hanlığı Osmanlı Devleti'ne "bağlı" hale getirildi. (1475) Kırım'ın alınmasıyla Karadeniz Türk gölü haline geldi. Karadeniz ticaret yolları denetim altına alındı, ipek Yolu Osmanlı denetimi altına girdi. Fatih dönemindeki fetihlere ve seferlere bakılınca, belirgin amaçlar görülür: Ticaret yollarının denetimini sağlamak Anadolu'nun siyasal birliğini sağlamak

2 Doğu Roma ve Batı Roma imparatorluklarının mirasına sahip olarak büyük bir Akdeniz imparatorluğu kurmak Fatih İtalyan ressam Centile Bellini'ye kendi portresini çizdirmiş, İstanbul'la ilgili tablolar yaptırmıştır. Bugünkü İstanbul Üniversitesi'nin temeli sayılan ilk yüksek okul olarak "Sahn-ı Seman Medresesini" açtırmıştır. Yönetim anlayışı olarak "ülke padişahındır" anlayışı getirilmiştir. Böylece tam merkeziyetçi bir yönetim sağlanmıştır. İlk altın parayı bastırmıştır. İlk kapitülasyonlar Fatih döneminde Venediklilere verilmiştir (1479). Bu dönemde verilen kapitülasyonların sebebi Avrupa'da bir Haçlı Hristiyan Birliği'nin parçalanmasını önlemekti. Devletin düzenli işlemesi için Osmanlı Devleti'nin anayasası niteliğinde olan "Kanunname"yi çıkarmıştır. (Kanunname-i Ali Osman) Fatih Kanunnamesi (Kanunname-i Ali Osman) Fatih Sultan Mehmet tarafından devletin idari, ekonomik ve hukuki alanlarda yapılan düzenlemelerini içeren kanunnamedir. Fatih kanunnamesinde Padişaha, devletin bekası için kardeşlerini öldürtme yetkisi verilmiştir. Ortodoks Patrikliğinin açılmasına izin vererek hoşgörülü bir imparator olduğunu kanıtlamıştır. İstanbul da Topkapı Sarayı inşa edilmiştir ( ). TOPKAPI SARAYI Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul da yaptırılmıştır. Yapımında 1465'te başlayan Topkapı Sarayı 1478'de tamamlanmıştır m 2 lik bir alan üzerinde yer alan Topkapı Sarayı 19. yy'a kadar padişahların ülkeyi yönettiği merkez olarak kullanılmıştır. 19. yy'da padişahların İstanbul'da yapılan diğer saraylarda ikamet etmeye başlamasıyla boşaltılmıştır. Topkapı Sarayı 3 Nisan 1924'te müzeye çevrilmiştir. Klasik dönem Osmanlı mimari eserleri arasında yer alır. II. BAYEZİD DÖNEMİ ( ) II. Bayezid zamanı "Yükselme dönemi içinde durgunluk dönemi" olarak adlandırılmıştır. Bu dönemin duraklama olarak adlandırılmasında iki temel etken vardır. Bunlar II. Bayezıd'ın din işlerine devlet işlerinden daha fazla değer vermesi ve Cem olayıdır. Şehzade Cem Olayı ( ) Osmanlı Devleti'nin bir iç sorunu olan bu olay Cem'in Rodos şövalyeleri tarafından papaya götürülmesi ile dış sorun haline gelmiştir. Bu da sonuç olarak Osmanlı Devletinin iç işlerine karışılmasına yol açmıştır. Avrupalılar Şehzade Cem'i kullanarak sürekli Osmanlı devletine şantaj yapmışlardır. İç çekişmelerden dolayı bu dönemde Osmanlı Devleti kendisinden yardım isteyen İspanya Müslümanlarına gereken yardımı gönderemedi. Osmanlı Devleti'nin fetihleri duraksamıştır. Osmanlıların bir süre tehdit (Haçlı tehdidi) altında kalmasına neden olmuştur. Osmanlı - Venedik Savaşları ( ) Venedikliler denizlerde Türklere yenildi ve Ege hâkimiyeti Türklere geçmeye başladı. İnebahtı, Modon, Koron, Navarin fethedildi. Şahkulu Ayaklanması (1511) Akkoyunlu Devleti'nin yıkılmasından sonra Safevi Devleti'nin hükümdarı Şah İsmail, Anadolu'yu ele geçirmek için Şii propagandasını uygulayarak Anadolu'da karışıklıklar çıkarmıştır. Bu isyanın temel nedenidir. Doğu Anadolu Bölgesi'nde çıkan Şahkulu Ayaklanması güçlükle bastırılmıştır. Devletin içinde bulunduğu durumu gören Yavuz Sultan Selim babasına karşı ayaklanarak tahtı ele geçirdi. Babasına karşı isyan ederek başa geçen ilk padişahtır. I. SELİM (YAVUZ SULTAN SELİM) DÖNEMİ ( ) Yavuz Sultan Selim kısa süren padişahlığı sırasında Osmanlı Devleti'ni doğu yönünde genişletme siyaseti izlemiş, çeşitli İslâm toplumlarını imparatorluk sınırları içine katmıştır. Bu dönemde devlete yönelik tehdit doğudan geldiğinden dolayı doğuya ağırlık vermiştir. Yavuz Sultan Selim yeniçerilerin desteği ile tahta geçen ilk Osmanlı padişahıdır. Anadolu'da Türk siyasi birliğini sağlamıştır. Kardeş katli yasasının içeriği genişletilmiştir. Halife unvanını alarak Osmanlı padişahlarının siyasi otoritesini güçlendirmiştir. Çaldıran Seferi yapılmıştır. Çaldıran Seferi (1514) 1502'de Şah İsmail önderliğinde İran'da kurulan Safevi Devleti, Doğu Anadolu'da Şii propagandası ile hâkimiyet kurmak istiyordu. Yavuz Sultan Selim Safevi tehlikesine son vermek ve Doğu Anadolu'nun güvenliğini sağlamak üzere sefere çıktı.

3 Çaldıran'da yapılan savaşı Osmanlılar kazandı. (1514) Sebepleri Safeviler'in Anadolu'da Şiiliği yaymak istemeleri Safeviler'in Anadolu'da isyanlar çıkarmaları Sonuçları Osmanlı ordusu savaşı kazandı. Doğu Anadolu'nun güvenliği sağlanmış oldu. Şii sorunu geçici olarak çözümlendi. Dulkadiroğulları Osmanlıya katıldı. (Türk birliği tamamen sağlanmış oldu.) (1515) Mısır Seferi yapıldı. Mısır Seferi ( ) Yavuz Sultan Selim doğuda Safevi tehlikesini bertaraf ettikten sonra İslam dünyasının liderliği önündeki en büyük engel olan Memlükler üzerine yürüdü. Memlükler ile olan ilişkiler Fatih döneminde bozulmuş, II. Bayezid döneminde savaşlar başlamıştı. Yavuz Sultan Selim, 1516'da Memlükleri Mercidabık Savaşı'nda mağlup etti. Suriye, Filistin ve Lübnan Osmanlı himayesine girdi. İleri harekâta devam eden Osmanlılar 1517'de Ridaniye Savaşı'nda Memlükleri bir kez daha yendi. Bu savaş ile Memlûk Devleti tarihe karıştı. Nedenleri Türk İslam dünyasının lideri olma mücadelesi Fatih'ten beri süregelen anlaşmazlığın kesin bir biçimde çözümlenmesi gereği Yavuz'un Baharat Yolu'nu ele geçirerek devletin ekonomik gelirlerini arttırmak istemesi Sonuçları Memluk Devleti'ne son verildi. Suriye, Filistin, Mısır, Hicaz Osmanlı topraklarına katıldı. Halifelik Abbasilerden Osmanlı padişahlarına geçti. Osmanlılar halifelik makamını ele geçirdikten sonra sultanlık ve halifelik makamını birleştirmişlerdir. Osmanlı padişahları hem sultan hem de halifedirler. Kırım'ın alınmasıyla İpek Yolu (1475), Mısır- 'ın alınmasıyla Baharat Yolu (1517) Osmanlı Devleti'nin kontrolüne geçmiştir. Ancak bu dönemde Coğrafi Keşifler yaşandığından dolayı bu yollardan gereken fayda sağlanamamıştır. I. SÜLEYMAN (KANUNİ) DÖNEMİ ( ) Osmanlı Devleti'nin zirvede olduğu dönemdir. Osmanlı Padişahları içinde en uzun süre tahtta kalan Padişah Kanuni'dir (46 yıl). Fatih'in yaptığı kanunlara önemli ekler yaptığı ve titizlikle uyguladığı için Kanuni unvanı ile bilinir. Belgrat'ı, Macarlardan aldı (1521). 1526'da Mohaç'ta Macarlarla yapılan savaşı Osmanlılar kazandı. Mohaç Savaşı ile Macaristan Devleti yıkıldı. Budin Osmanlı Devleti'nin eline geçti. Avusturya'nın başkenti Viyana ilk kez kuşatıldı (1529). Fakat büyük topların getirilmemesi ve kış mevsiminin yaklaşması üzerine kuşatma kaldırılmıştır. Kanuni döneminde Fransızlara kapitülasyonlar verilmiştir. (1535). Osmanlı Devleti tarafından önce Venediklilere daha sonra Fransızlara ve diğer Avrupalı devletlere verilen ayrıcalıklara kapitülasyon denir yılında Kanuni Sultan Süleyman tarafından Fransızlara kapitülasyonlar verilmiştir. Fransızlara verilen kapitülasyonlara göre: Fransız tüccarlar Osmanlı deniz ve limanlarında serbestçe ticaret yapabilecekti. Osmanlı Devleti'nde yaşayan Fransızların kendi aralarındaki davalara Fransız hâkimler bakacaktı. Fransız tüccarlar diğer ülke tüccarlarından daha az vergi ödeyecekti. Aynı ayrıcalıklardan Türk tüccarlarda yararlanacaktı. Kapitülasyonlar her iki ülke hükümdarı hayatta olduğu süre içinde geçerli olacaktı. Daha sonraki dönemlerde tahta geçen Padişahlar tarafından kapitülasyonlar yenilenmiştir yılında yapılan düzenlemeyle kapitülasyonlar sürekli hale getirilmiştir. Osmanlı Devleti'nin güçlü olduğu dönemde olumsuz etkileri pek fazla hissedilmeyen kapitülasyonlar daha sonraki dönemlerde Osmanlı ekonomisini olumsuz şekilde etkilemiştir. Osmanlı Devleti Fransızlara kapitülasyonlar vererek Hristiyan birliğini bozmayı, Akdeniz ticaretini canlandırmayı, gümrük gelirlerini artırmayı hedeflemiştir. Azerbaycan ve Bağdat alındı. Kanuni Osmanlı deniz gücünü de kara ordusu kadar güçlü hale getirmek için Cezayir'e egemen olan Bar-

4 baros'a Kaptan-ı Deryalık verdi. Barbaros Cezayir'i Osmanlı padişahına armağan etti (1533). Akdeniz Türk gölü haline geldi. (Preveze Deniz Zaferi ile, 1538.) Kırım'ın alınması ile Karadeniz Türk gölü haline gelmiştir. (Fatih dönemi, 1475) Preveze Deniz Zaferi ile Akdeniz Türk gölü haline gelmiştir. (1538) Kanunu Sultan Süleyman döneminde İran üzerine üç sefer yapıldı. Kanuni'nin bu seferleri ile Irak fethedilmiş, İslâm dünyasının en önemli merkezlerinden biri olan Bağdat Türklerin eline geçmiştir. Kanuni 1551'de Avrupa'nın deniz üssü sayılan Trablusgarp'ı fethetti. Cenevizlilerin vergi vermemesi üzerine Osmanlı, Sakız Adası'nı ele geçirdi. Sakız Adası'nın alınmasıyla Osmanlı Devleti, Ege kıyılarının ve boğazların güvenliğini sağladı. İç ticareti geliştirmek için Marmara projesi ortaya atıldı, fakat bu da diğerleri gibi başarısız oldu. Sokullu Mehmet Paşa'nın öldürülmesiyle Osmanlı tarihinin "Yükselme Dönemi" sona ermiş, "Duraklama Dönemi" başlamıştır (1579). 1. Osmanlı cihan hakimiyeti anlayışının temeli İslamiyet'i yayma esasına dayanmaktadır. Buna göre, Kuruluş döneminde görülen aşağıdaki faaliyetlerden hangisinin öncelikle bu amaca yönelik olduğu savunulabilir? A) Balkanlara Türkmenlerin yerleştirilmesi B) Sancağa çıkma usulünün uygulanması C) Anadolu Türk birliğinin sağlanması D) Donanma oluşturulması E) Devşirme sisteminin uygulanması SOKULLU DÖNEMİ ( ) Kanuni'nin ölümünden sonra tahta çıkan oğlu II. Selim Dönemi'nde devletin genişlemesi devam etti. II. Selim devletin idaresini Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa'ya bırakmıştır. Bunun için bu döneme "Sokullu Dönemi" adı verilir. Bu dönemin önemli olayları: Yemen yeniden alındı. Sakız Adası alındı. Kıbrıs fethedildi (1571). İnebahtı Deniz Savaşı yapıldı (1571). Kıbrıs'ın Osmanlılar tarafından alınması Haçlıları harekete geçirdi. İnebahtı'da demirlemiş olan Osmanlı donanması Haçlılar tarafından tarihte ilk defa büyük ölçüde yakıldı. Fakat kısa bir süre eskisinden daha güçlü bir Osmanlı donanması kurulmuştur. Lehistan Osmanlı himayesine alındı. Kapitülasyonlar yaygınlaştırıldı. Bu dönemde ilk kez İngilizlere kapitülasyonlardan yararlanma hakkı verildi. Fas himaye altına alındı. Sokulu Mehmet Paşa Akdeniz ticaretini canlandırmak ve Akdeniz ile Kızıldenizi birbirine bağlamak amacıyla kanal (bugünkü Süveyş Kanalı) projesini ortaya atmıştır. Fakat yeterince destek alamadığı için başarısız olmuştur. İpek yolu ticaretini canlandırmak Hazar Denizi'ne donanma indirmek amacıyla Don-Volga Projesi'ni ortaya atmıştır. Bu projede aynı şekilde yeterince ilgi görmediği için başarısız oldu. 2. Aşağıdakilerden hangisinin, Kuruluş döneminde Osmanlı Devleti'nin Balkanlarda ilerleyişini kolaylaştırdığı savunulamaz? A) Balkanlarda siyasi birliğin olmaması B) Adaletli ve hoşgörülü bir politika izlenmesi C) Haçlı seferlerinin düzenlenmesi D) Balkanlarda mezhep çatışmalarının olması E) Avrupa'da Yüzyıl Savaşlarının başlaması 3. Osmanlı Devleti'nin Balkanlarda varlığını uzun süre korumasında aşağıdaki özelliklerinden hangisi daha fazla etkili olmuştur? A) Bir uc beyliği olarak kurulması B) Teşkilatlanmaya önem vermesi C) Sancağa çıkma usulünü uygulaması D) Ordusunda devşirmelere görev vermesi E) Türk veraset anlayışını uygulaması 4. Osmanlı Devleti'nin Kuruluş döneminde görülen aşağıdaki faaliyetlerden hangisi Müslümanların devlete bağlılığını artırmıştır? A) Yönetimde şer'i kuralların benimsenmesi B) Veraset anlayışının değiştirilmesi C) Rumeli eyaletinin kurulması D) Dini hoşgörüde bulunulması E) Divan teşkilatının oluşturulması

5 5. Osmanlı Devleti'nin, Kuruluş döneminde birçok Türk boyunun Osmanlı topraklarına göç etmesinde Osmanlı Devleti'nin aşağıdaki uygulamalarından hangisi daha fazla etkili olmuştur? A) Teşkilatlanma çalışmaları yapması B) Merkezi otoriteyi güçlü tutması C) Fethedilen toprakları halka dağıtması D) Türk veraset anlayışını uygulaması E) Bayındırlık faaliyetlerinde bulunması 6. Niğbolu Savaşı'ndan sonra Abbasi halifesinin I. Bayezid'e "Sultan-ı İklim-i Rum" unvanını vermesi, Osmanlı Devleti'ne aşağıdaki alanlardan hangisinde güç katmıştır? A) Ekonomik B) Eğitim C) Kültürel D) Siyasi E) Hukuki 7. Osmanlı Devleti'nin Kuruluş ve Yükselme dönemlerinde vergi gelirlerinin sürekli artmasında aşağıdakilerden hangisi doğrudan etkili olmuştur? A) Mali teşkilatlanmaya gidilmesi B) Tımar sisteminin uygulanması C) Fetih politikasının izlenmesi D) Vakıf kurumlarının oluşturulması E) Şehzadelerin sancaklarda görevlendirilmesi 8. Osmanlı Devleti'nin Kuruluş döneminde yönetim merkezinin; Söğüt, Karacahisar, İznik, Bursa ve Edirne şeklinde sürekli batı yönünde değişmesi aşağıdakilerden hangisinin göstergesidir? A) Avrupa ile ticaretin artırılmak istendiğinin B) Avrupa'nın örnek alındığının C) Veraset anlayışının değiştiğinin D) Anadolu Türk birliğinin sağlandığının E) Fetihlerin batı yönünde yoğunlaştığının 9. Kanuni'nin Fransa'ya kapitülasyonlar vererek aşağıdakilerden hangisini amaçladığı savunulamaz? A) Hristiyan birliğinin oluşmasını engellemek B) Akdeniz ticaretini canlandırmak C) Fransa'yı Osmanlı Devleti'nin yanına çekmek D) Devletin gümrük gelirlerini artırmak E) Avrupa'daki savaşlarda Fransız ordusundan yararlanmak 10. Osmanlı Devleti'nin Kuruluş döneminde Balkanlarda siyasi ve dini çatışmalar yaşanmaktaydı. Bu durumun; I. Balkanlarda mezhep birliğinin sağlanması, II. Osmanlı Devleti'nin topraklarını batıya doğru genişletmesi, III. Anadolu'daki Türkmen beylerinin Osmanlı'ya karşı ayaklanması gelişmelerinden hangilerini kolaylaştırdığı savunulabilir? 11. Osmanlı Devleti Haçlılarla yapılan I. Kosova Savaşı'nda ilk kez top kullanılmıştır. Bu gelişme; I. Osmanlı ordusunun sayıca az olduğu, II. silah teknolojisinin geliştiği, III. Balkanlarda Osmanlı varlığının kesinleştiği durumlarından hangilerinin göstergesidir? 12. Yıldırım Bayezid'in, İstanbul Boğazı'na Anadolu Hisarı'nı yaptırması aşağıdakilerden hangisine yönelik bir çalışmadır? A) İstanbul'u fethetmeye B) Anadolu Türk birliğini sağlamaya C) Tarımsal gelirleri artırmaya D) Halkın devlete bağlılığını artırmaya E) Sosyal devlet anlayışını uygulamaya 13. Osmanlı Devleti, Kuruluş döneminde sınırların genişlemesiyle birlikte ortaya çıkan çok uluslu yapıdan olumsuz etkilenmemek için bazı önlemler almıştır. Bu önlemlere; I. adaletli ve hoşgörülü olma, II. bazı yerel uygulamaları devam ettirme, III. sancağa çıkma sistemini uygulama durumlarından hangileri kanıt olarak gösterilebilir?

6 14. Kuruluş döneminde Macar, Bulgar, Sırp, Eflak ve Bosna ordularının Osmanlı Devleti üzerine Papa'nın önderliğinde birçok Haçlı seferi düzenlemeleri Osmanlı Devleti'nin aşağıdaki politikalarından hangisiyle ilgilidir? A) Abbasi halifesini dini lider olarak kabul etme B) Merkezi otoriteyi güçlü tutma C) Anadolu Türk birliğini sağlama D) Balkanlarda kalıcı olma E) Pençik sistemini uygulama 15. Osmanlı Devleti'nin kurucusu Orhan Bey'in, Ahi reislerinden Şeyh Edebali'nin kızı Malhatun (Bala) ile evlenmesi aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamıştır? A) Rumeli'ye geçilmesine B) Teşkilatlanma çalışmalarının hızlanmasına C) İskan faaliyetlerinin başlamasına D) Türkmenler üzerindeki nüfuzun artmasına E) Yönetimde veraset anlayışının uygulanmasına 16. Osmanlı Devleti Kuruluş döneminde daha çok Bizans ile savaşlar yapmıştır. Bu durum üzerinde Osmanlı Devleti'nin; I. veraset anlayışını uygulaması, II. merkezi otoriteyi güçlü tutması, III. bir uc beyliği olarak kurulması özelliklerinden hangilerinin etkili olduğu savunulabilir? 17. Yıldırım Bayezid'in Bizans'la yaptığı antlaşmada yer alan; I. Bizans'ın Osmanlı Devleti'ne vergi vermesi, II. İstanbul'da camisi ve mahkemesi olan bir Türk mahallesinin kurulması, III. Halic'in kuzeyinde bir Türk garnizonunun bulunması maddelerinden hangilerine bakılarak, Osmanlı Devleti'nin Bizans'a üstünlüğünü kabul ettirdiği söylenebilir? E) I, II ve III 18. Osmanlı Devleti'nin uyguladığı aşağıdaki politikalardan hangisi Balkanların etnik yapısının kalıcı olarak değişmesinde etkili olmuştur? A) Anadolu Beylerbeyliği'nin kurulması B) Devşirme sisteminin uygulanması C) İskan siyasetinin uygulanması D) Yerel kültürlerin korunması E) Haraç ve cizye vergilerinin alınması 19. Osmanlı Devleti'nin kurulduğu coğrafya aşağıdakilerden hangisini kolaylaştırmıştır? A) Sınırların genişlemesini B) Monarşik yapının güçlenmesini C) Halkın devlete güvenmesini D) Merkezi otoritenin güçlü tutulmasını E) Türk veraset anlayışının uygulanmasını 20. I. Murat'ın veraset anlayışında değişiklik yapmasının amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Azınlıkların devlete bağlılığını artırma B) Orduyu güçlendirme C) Taht kavgalarını azaltma D) Özel mülkiyeti yaygınlaştırma E) Konargöçerleri yerleşik hayata geçirme 21. Osmanlı Devleti'nde I. Murat döneminde Acemi Oğlanlar Ocağı'nın açılması aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösterilebilir? A) Yeni askeri kurumların oluşturulduğuna B) Teşkilatlanmanın tamamlandığına C) Sosyal devlet anlayışına önem verildiğine D) Loncaların desteklendiğine E) işsizliğin azaltılmaya çalışıldığın 22. Osman Bey'in; I. Ahi şeyhlerinden Edebali'rıiıı desteğini alma, II. adına para bastırma, III. Tüıkiye Selçuklularına bağlılığını sona erdirme girişimlerinden hangileri yeni bir devletin kurulduğuna kanıt olarak gösterilebilir? C) I ve II I CEVAP ANAHTARI A C B A C D C E E B B A D D D C E C A C A E